LEIDSCH
DAGBLAD
Extra-Editie
DE NAMEN DER GEKOZENEN
De Tweede Kamerverkiezing
van 25 Juni 1952
NADRUK VERBODEN
GEKOZEN ZIJN:
„ld; als ochtendblad
KATH. VOLKSPARTIJ PARTIJ v. d. ARBEID A. R. PARTIJ
V.V.D.
CHR. HIST. UNIE
COMM. PARTIJ
STAATK. GEREF. PARTIJ
KATH. HAT. PARTIJ
91ste Jaargang
Ochtend-editie
DONDERDA 26 JUNI 1952
No. 27643
I Directeur: J W Henny
Hoofdredactie: B VV. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.6— per kwartaal: f.0 47 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir. en A dm.: 25041; Red. 21507
Breed, smal of
derde macht?
Opschoon wü ons gelukkig!
„kinderen van onze tyd" voelen,
worden wij telkens weer verras
send geconfronteerd met het wonder
lik tempo, waardoor de vorderingen
der techniek het mensdom in staat stel
len om prestaties, welke nauwelijks voor
verbetering vatbaar schenen, toch
steeds weer aanzienlijk op te voeren.
Een dertigtal jaren geleden duurde het
volle 2 x 24 uren, voordat de Neder
landse dagbladpers het resultaat der
Tweede Kamer-verkiezingen den volke
bekend kon maken. In 1948 nauwe
lijks 4 jaar geleden was de verkie-
zmjsdienst van het Alg. Ned. Persbu
reau. dank zy een perfecte voorberei-
cuig en een dito organisatie, in staat
om het landelijk resultaat van de electo
rale krachtmeting om precies elf mi
nuten ovct één via de Telex ter kennis
te brengen van de aangesloten bladen.
Deze prestatie bracht het record van
1946 weer met ettelijke uren omlaag.
Wie zach ooit rekenschap heeft ge
geven van de steeds groeiende moeilijk
heid om een reeds uitermate scherp-
staand record te verbeteren, kan be
seffen, welke eisein speciaal op dit
gebied, waar zóvele factoren het resul
taat beïnvloeden aan de technische
apparatuur gesteld worden ten einde nóg
weer beter voor de dag te komen.
Welnu, het is gelukt: om precies elf
minuten over halféén, dus op dc kop af
een halfuur eerder dan 4 jaar geleden,
verscheen op de Telex dc totale uitslag
der Tweede Kamerverkiezingen, nau
welijks TA uur nadat in de grootste
stad en in het kleinste gehucht van Ne
derland de stembussen gesloten waren.
Voor deze prestatie past een woord
van welgemeende hulde.
Dc grootste verrassing van deze
verkiezingsstrijd is ongetwijfeld
de opmerkelijke winst van de
Partij van de Arbeid, die in tegenstel
ling met de. ook in eigen boezem ge
koesterde verwachting, welke a priori
door een behoud van het zeteltal waar
schijnlijk ruimschoots zou zijn bevre
digd, van 27 steeg tot 30 zetels en daar
door op gelijke voet kwam met de
K.V.P., die er twee verloor. Ook in aan
merking nemende, dat de Kath. Nat.
Partij van Weiter haar enkelvoudig ze-
toltal verdubbelde, dan nog is het een
opmerkelijk verschijnsel, dat het Katho
lieke volksdeel, als totaal gezien, on
danks zijn - wij zouden bijna zeggen
natuurlijk" accrès - vertegenwoor
diging in het parlement gereduceerd
ziet van 33 tot 32 zetels.
De P. v. d. A. is daarmede de grootste
politieke partij van Nederland gewor
den, waar zij 29 der kiezers achter
zich vond (in 1948 25.6 tegen de
K.V.P. 28.7 (1948 31.4 In con
crete cijfers uitgedrukt boekte de partij
van dr Drees een stemmenwinst van
232.048 tegen de K.V.P. een verlies van
1.862. Rekent men de winst van de lijst
Weiter ad 82.098 bij het stemmentotaal
der K.V.P. (hetgeen overigens niet juist
zou zijn), dan blijft de winst der K.VP.
met 81.236 toch altijd nog zeer belang
rijk beneden de vooruitgang van haar
coalitie-partners.
De Communisten bleven 53.382 stem
men beneden hun totaal van 1948, het
geen hun op een verlies van 2 zetels
kwam te staan en waardoor de volge
lingen van Moskou hun fractie tot zes
leden zagen teruggebracht. In 1946 ver
schenen zij met 10 vertegenwoordigers
in het parlement, waaruit de verheu
gende conclusie mag worden getrokken,
oat het Nederlandse kiezerscorps in toe
nemende mate inziet, dat het van de
Sovjet-heilsstaat toch niet het uiteinde
lijke heil kan verwachten
De AR. Partij bleef 48.448 stemmen
beneden het peil van 1948, hetgeen haar
êen zetel kostte; de C-H. Unie boekte
een winst van bijna 23.000 stemmen, wat
haar niettemin geen zetel méér ople
verde. Opmerkelijk was ook de groei
van het stemmencijfer der V.V.D., dat
liefst 79.023 bedroeg, maar haar des
ondanks niet meer dan één zetel winst
opleverde.
De overige cijfers geven geen aanlei
ding tot commentaar, al moet ons de
opmerking van het hart, dat de uit
komst van deze verkiezingen opnieuw
heeft bewezen, dat de op de vijf snip-
perpartijen uitgebrachte stemmen weg
gegooid zijn gebleken Zij maken alleen
de .schatkist 5 X f. 9.000.— f. 45.000.—
rijker....
DE grote vraag, welke thans aan de
orde is. luidt: Wat gaat er nu ge
beuren? Hoe zal het toekomstige
kaoinet er uitzien? Wordt het een na
tionaal kabinet op brede of smalle ba
sis of krijgt de conceptie van Oud's
„derde macht" een kans?
Wij hadden gehoopt, dat de uitslag
dezer verkiezingen de vorming van een
kabinet op zo breed mogelijke basis, als
zijnde o.i. het meest in 's Lands belang,
mogelijk zou maken. Het resultaat van
gisteren geeft aan die hoop evenwel
weinig grond.
De huidige rooms-rode coalitie be
schikt in de nieuwe Kamer over 60 ze
tels tegen 59 in de oude. hetgeen der
halve een kleine versterking betekent.
Een samengaan der zulver-rechtse par
tijen: K.VP-, AP. en CP. levert een
totaal op van 51 zetels en met Inbegrip
van de V.V.D. eveneens 60.
De tezamen de zgn „derde macht
vormende partijen, de A.R.. C H. en
V V.D. brengen het tot 30 zetels, doch
gezien de afkerigheid der C H. en A.R
van een dergelijke combinatie, lijkt het
al heel onwaarschijnlijk, dat deze tot
stand zal komen, afgezien nog van de
vraag of de K.VP. bereid zou zijn daar
mede in zee te gaan. Immers de groot
ste partij: de P.v.d.A. zou daarmede in
de oppositie worden gedrongen en wij
geloven vooralsnog niet. dat Romme c.s.
hun partner van de afgelopen vier jaar
zo smadelijk ln de steek zullen laten.
De mogelijkheid daartoe zou oJ. heel
wat groter zijn geweest, wanneer niet
ae P.v.d.A., maar de K.VP. met enige
zetels winst uit de bus zou zijn ge
komen
ZEKER is, dat de toekomstige kabi
netsformateur, wie dat ook moge
zijn. voor een uiterst moeilijke taak
zal komen te staan.
Het aantal mogelijkheden, dat voort
vloeit uit de huidige samenstelling on
zer Tweede Kamer, wordt nog overtrof
fen door het aantal moeilijkheden om
op grond daarvan een Kabinet te for
meren.
Wij mogen voor dit ogenblik vol
staan met de oprechte wens. dat de
impasse van zo kort mogelijke duur
zal zijn. De omstandigheden waarin
ons land, nationaal en internationaal,
verkeert, gedogen geen langdurig in
terregnum.
Moge dit besef allen, die geroepen
worden tot de oplossing bjj te dragen,
klaar voor ogen staan
Officieuze uitslag
AUTEURSRECHT A.X.P. I VUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIHI
PARTIJEN
Kath. Volkspartij
Prof. Lieftinck Partij v. d. Arbeid
exit
DE reeds geruime tijd circulerende
geruchten, dat de minister van fi
nanciën. prof. Lieftinck, het voor
nemen zou koesteren zijn portefeuille
ter beschikking te stellen, zijn wel op
een zeer onverwacht ogenblik bevestigd
geworden.
Mocht zyn uitlating in de zitting der
Eerste Kamer van Dinsdag j.l„ waarin
hij zioh hardnekkig verzette tegen een
kortstondig uitstel van de behandeling
van het wetsontwerp tot wijziging van
de wet op de materiële oorlogsschade
onder het motief ,Jk zal er dan niet
meer zijn" nog hoogst raadselachtig
klinken, het bericht van de Regerings
voorlichtingsdienst van gisteravond, vol
gens hetiwelk hij aan HM. de Koningin
zijn ontslag zou hebben aangeboden,
maakte aan alle tiwijfel een einde en de
zaak werd nog duidelijker toen kort
daarna werd bekend gemaakt, dat prof.
Lieftinck een benoeming had aanvaard
als vertegenwoordiger der Wereldbank
in Turkije.
MINDER duidelijk is het ons even
wel waarom prof. Lieftinck dit be
sluit juist nu wereldkundig heeft
laten maken. Was zijn teleurstelling
ever de overigens toch niet zo héél
belangrijke nederlagen in de volks
vertegenwoordiging zó groot, dat hij het
cgenblik niet wenste af te wachten,
waarop het gehele kabinet zou zijn af
getreden, waartoe de aanvrage reeds is
ingediend?
Ook wanneer hij op zeer korte ter
mijn zijn nieuwe functie dient te aan
vaarden. ware het oi. toch wel moge
lijk geweest zijn ontslag te synchronise
ren met dat van zijn ambtgenoten!
In afwachting van een eventueel vol
gende nadere verklaring hebben wij de
neiging een dergelijke handelwijze als
„weinig elegant" te kwalificeren..,.
Anti-Rev. Partij
Chr. Hisi. Unie
V. V. D
C. P. N
Staatk. Geref. Parti
Kath, Nat, Partij
P. v. Recht en Vrijh,
Socialistische Unie
Jong Conserv. Verb,
Geref. Politiek V erb.
Middenstandspartij
Nieuwe
Samen
stelling
1952
30
30
13
9
9
6
3
3
Oude
Samen
stelling
1948
32
27
13
9
8
8
2
1
EXTRA-VERKIEZINGSNUMMER
In verband met het belang dei Tweede Kamerverkie
zingen, bieden wij onze abonné's in en buiten Leiden,
hierbij een extra-nummer aan in de vorm van een
ochtendblad, dat grotendeels aan deze verkiezingen
is gewijd.
DE DIRECTIE.
■^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIF.
Als de Verkiezing voor
Leiden's Gemeenteraad
had gegolden
Wanneer de stemming van giste
ren voor de Leidse Gemeenteraad
had gegolden, zou deze het volgen
de resultaat hebben opgeleverd:
Bij eerste deling (49.600 37) zou
zijn toegewezen volgend aantal
K. v. P. 7
P.v.d.A. 13
A. R. 3
Chr. Hisf. Unie 4
V. V. D. 3
Communisten 3
Vier zetels bleven derhalve nog
te verdelen over. Deze zouden al
dus zijn toegewezen:
Chr. Hist. Unie 1: P. v. d. A. 1;
Welter 1 en K.V.P. 1.
De stand werd dus
k. v. P. 8 (8)
P.v.d.A. 14 (13)
A. R. 3
Chr. Hist. Unie 5
V.V.D. 3 (3)
Communisten 3 (31
Welter 1 (-)
Hierbij zij aangetekend, dat dc
partij van Weiter aan de Raads
verkiezing niet zou hebben deelge
nomen. terwijl bovendien, als A.R.
en Chr. Hist. Unie weer gezamen
lijk zouden zijn uitgekomen, deze
combinatie 1 aetel meer zou hebben
verkregen, ten koste van de K.V.P.
die dan op 7 zou zijn blijven staan.
Vermoedelijk zouden de stem
men van Welter echter ook op de
K.V.P. zijn uitgebracht, waardoor
de K.V.P. dan toch op 8 zetels zou
zijn gekomen.
(10)
Prof. mr C. P. M. Romme
B. A. A. Engelbertink
Dr A. de Waal
Mej. dr M. A. M. Klompé
Mr J. M. L. Th. Cals
Drs M. M. A. Janssen
J. H. Maenen
Ir W. J. Droesen
J. Peters
Ir F. C. M. Wyffels
H. C. W. Moorman
F. v. Vliet
H. H. v. d. Zanden
Mr Th. M. J. de Graaf
Mr dr N. H. L. v. d. Heuvel
Mr P. A. Blaisse
P. J. S. Serrarens
J. J. Fens
Ch. J. M. Mol
Ir C. J. v. Meel
M. P. v. d. Weyden
C. J. v. d. Ploeg
Mr K. T. M. v. Ryckevorsel
W. J. Andriessen
Th. D. J. M. Koersen
Dr A. M. Lucas
Jac. Groen
Dr L. G. Kortenhorst
Th. S. J. Hooy
Dr J. G. Stokman
Dr W. Drees
J. M. Willems
C. J. v. Lienden
Jhr mr M. v.d. Goes v. Naters
Mr C. J. A. M. ten Hagen
J. H. Scheps
E. Vermeer
Mr L. A. Donker
J. Schilthuis
Mr A. M. Joekes
H. Hofstra
Mr J. W. Burger
H. v. Sleen
G. Ruygers
N. Stufkens
J. J. Vorrink
Mej. mr N. S. C. Tendeloo
J. G. Suurhoff
J. de Kadt
S. C. Mansholt
H. J. v. d. Born
Dr A. Vondeling
D. de Loor
G. M. Nederhorst
Geloot moet worden om zes plaatsen
tussen de volgende dertien candlclnten
ir S. A. Posthumus, F. J. Goedhart. J.
J. A. Berger. Mej. mr J. Zeelenberg. mr
Th. J. A. M. van Lier, J. Emmens. D.
Roemers, F. J. Kranenburg, mevr. A.
C. Ploeg-Ploeg, J. Blom, C. W. v. Win
gerden, J. Bommcr en C. Egas.
Dr J. Schouten
Mr A. B. Roosjen
Prof. mr P. S. Gerbrandy
Dr J. A. J. H. S. Bruins Slot
A. Stapelkamp
C. v. d. Heuvel (Leiden)
Mr J. Algera
Mr J. Terpstra
Mr dr E. P. Verkerk
(Boskoop)
A. W. Biewenga
Ds J. Fokkema
Ds C. v. d. Zaal
H. W. Tilanus
F. M. v. d. Wetering
Mr H. K. J. Beernink
Mr J. J. R. Schmal
Tj. Krol
J. de Ruyter
Jkvr. mr C. W. I. Wttewaall
v. Stoetwegen
H. Kikkert
Ir C. Staf
Mr P. J. Oud
H. A. Korthals
Mevr. A. FortanierDe Wit
J. G. H. Cornelissen
F. den Hartog
R. Zegering Hadders
G. Ritmeester
Mr H. F. v. Leeuwen
H. J. Ankersmit
G. Wagenaar
P. de Groot
H. Gortzak
J. Haken
P. v. Staveren
J. F. Reuter
Ds P. Zandt
Ds C. N. van Dis
Ch. J. I. M. Weiter
W. L. G. Lemaire
Lieftinck vraagt
ontheffing uit ambt
Ingaande 1 Juli.
De Regeringsvoorlichtingsdienst
deelt mede, dat de Minister van
Financiën prof. mr P. Lieftinck aan
Hare Majesteit de Koningin heeft
verzocht hem reeds met ingang
van 1 Juli a.s. ontheffing uit zijn
ambt te willen verlenen.
Verwacht mag worden, dat dit
verzoek door H.M. de Koningin zal
worden ingewilligd en dat de
Minister-president dr W. Drees ad
interim zal worden belast met de
portefeuille van Financiën.
Prof. Lieftinck naar Turkije
als veriegenwoordiger
van de Wereldbank
Heden heeft de Internationale
Bank voor Herstel en Ontwikkeling
te Washington de benoeming be
kend gemaakt van prof. mr P.
Lieftinck tot speciaal vertegenwoor
diger van de Wereldbank in Tur
kije en wel met ingang van 1 Juli
a.s.
Op diezelfde dag zal de heer Lieftinck
naar Washington vertrekken voor het
voeren van besprekingen op het hoofd
kantoor van de Wereldbank, welke be
sprekingen enige weken zullen duren.
Daarna zal hij naar Ankara vertrekken.
Prof. Lieftinck zal optreden als ad
viseur van de Turkse regering inzake
de uitvoering van ontwikkelingsprojec
ten, die door de Wereldbank worden ge
financierd. alsmede inzake financiële
en economische vraagstukken, die ver
band houden met de economische ont
wikkeling van Turkije.
In de loop van 1950 heeft een missie
met een gezamenlijke opdracht van de
Turkse regering en de Wereldbank een
diepgaand onderzoek ingesteld naar de
Turkse economie en aanbevelingen ge
daan met betrekking tot ontwikkelings
plannen op lange termijn. De Wereld
bank heeft reeds leningen aan Turkije
verstrekt voor een totaal bedrag van
50,6 millioen dollar, ten behoeve van
havenvoorzieningen, voor de aanleg van
water- en hydro-electrische werken in
de Seyhan-rivier en voor deelneming
in het kapitaal van de industriële ont
wikkelingsbank, die in 1950 werd opge
richt ter bevordering van kleine en
middelgrote industrieën.
Zoals bekend, was prof. Lieftinck reeds
van 1946 af een van de „governors" van
de Wereldbank.
DE NIEUWE KAMER
IN BEELD.
Elders in dit Blad geven wij een
fotopagina van de nieuw gekozen
leden der Tweede Kamer.
Hierbij zij aangetekend dat de
verkiezing van de laatste leden
van de P.v.d.A.-fractie nog niet
definitief is.
WEERBERICHT
OPKLARINGEN.
De Bilt verwacht voor heden:
Enkele opklaringen en bijna overal
droog weer. Matige tot zwakke wind,
hoofdzakelijk tussen West en Noord.
Dezelfde of iets hogere temperaturen
dan gisteren.
Dit nummer bestaat uit zes pagina's
