LEIDSCH
DAGBLAD
Stockholm en Moskou wisselen
protesten
WEERBERICHT
117 millioen voor modernisering
van de Landbouw
Eerste Kamer keurt
werldooslieidsverzekering goed
91ste Jaargang
WOENSDAG 18 JUNI 1952
Jf No. 27636
jirecteur: J W. Henny
loofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.6per kwartaal; f.0 47 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507
Maatregelen in Zweden
Zweden heeft na een protest van
«loskou aan de Sovjet-Unie excuus aan
geboden voor het feit. dat een Catalina_
"llegtuig, dat op zoek was naar een verl
liste Zweedse Dakota, vorige week
rijdag boven Sovjetrussisch gebied
.eeft gevlogen, drie dagen voordat eer
indere Catallna. die ook naar de Da-
>ta zocht, door Russische jagers bo
rn de Oostzee werd neergeschoten. De
akota verdween Vrijdag boven d(
[ostzee.
r Het wrak van de Dakota is inmid-
d?:s gevonden tussen de Noordelijke
punt van Gottland en het eilandje
i Kots ka Sandoen. Duikers zijn aan de
I berging begonnen.
De Catalina, die Russisch gebied ge
schonden heeft, heeft vyf minuten bo-
■-n het eiland Dagoe gevlogen en keer-
naar internationaal zee gebied, terug
ladat de bestuurder zijn vergissing be-
nerkt had. zo heeft de bemanning gis-
•:ren bij het onderzoek verklaard. De
latalina was niet bewapend.
Gisteravond is in een communiqué
an het Zweedse ministerie van bui
tenlandse zaken medegedeeld, dat de
tussische ambassadeur op eigen verzoek
i onderhoud heeft gehad met de
eedse eerste minister. De ambassa-
f-ur gaf te kennen, dat hij in verbin
ding gesteld wenste te worden met- de
maiming van een Russische treiler,
it? enige tijd geleden een haven van
>ttland binnenliep. Premier Erlander
id geantwoord, dat de kwestie op de
icbruikelijke wijze zou worden onder
richt.
communiqué geeft geen bijzon-
ierheden over de treiler. doch van ge
zaghebbende zijde is verklaard, dat
ftlechts één Russische treiler in de laat-
pte maanden een Zweedse haven heeft
jangedaan en wel een treiler uit Let
land met een bemanning van vijf kop
pen. die om asyl had gevraagd.
Naar verluidt zouden de vijf mannen
kiit Zweden naar een Westelijk land zijn
Vertrokken.
Een Zweedse woordvoerder heeft uit-
irukkelük verklaard, dat de Zweedse
uohtmacht de Oostzee nog steeds als
laar eigen gebied beschouwt.
De Russische ambassade heeft her
haaldelijk geprotesteerd tegen de beto
gingen buiten haar gebouw. Drie man
nen zijn door de politie in bewaring ge
steld wegens het gooien met stenen naar
de Russische ambassade waardoor een
ruit verbrijzeld werd.
De Zweedse autoriteiten hebben gis
teren een gedeelte van het vliegveld van
Stockholm laten afzetten om een inter
view door de pers met de 34-jarige pi
loot van de neergeschoten Zweedse Ca
talina, die uit Finland arriveerde, te
verhinderen. Hij heeft sinds Maandag
verblijf gehouden in een ziekenhuis in
Hanko «Zuid-West-Finland), waar hij
met de zes andere leden van de beman
ning door het Duitse schip Muenster-
land aan land gezet werd.
Verlaging omzetbelasting
gaat 1 Juli in
('Van onze parlementaire medewerker)
Na een enkele opmerking van de he
ren v. Santen (CPN) en Molenaar
(VVD) heeft do Eerste Kamer giste
ren het wetsontwerp aangenomen tot
verlaging van de omzetbelasting voor
een aantal artikelen die wij indertijd
reeds vermeldden. De verlaging zal 1
Juli a.s. in werking treden.
Foto L.D.-Van VUet.
Zweden zal zijn „militaire bewaking
van de lucht" versterken, aldus is offi
cieel verklaard. De regering had een
voorstel van deze strekking afkomstig
van de opperbevelhebber Nils Svedlund,
aanvaard.
Volgens een militaire woordvoerder
betekent dit besluit niet, dat er meer
mannen voor de militaire dienst zullen
worden opgeroepen, doch louter, dat
nieuwe maatregelen voor een verhoogde
waakzaamheid zuilen worden genomen.
Naar men meent te weten, zal de
„luchtbewaking" zowel door de lucht
macht als door landstrijdkrachten ver
richt worden.
Deze foto. die gemaakt werd door
ern lid van de bemanning van liet
Duitse schip „Munsterland"toont
de Zweedse Catalinavliegboot (op
achtergrond) welke door Russische
Mig's beschoten was. op de golven.
De staart steekt boven het water
oppervlak uit. Op de voorgrond
leden van de bemanning van het
vliegtuig, die zich met een rubber-
vlot konden redden.
De „Munsterland" nam de inzit
tenden van het vliegtuig - van wie
twee schotwonden hadden - aan
boord.
In ruim 2 van het vrachtschip „Ta-
lisse" van de Maatschappij Nederland,
dat sedert Zondag in de haven van Soe-
rabaja was gemeerd, is gisterochtend
"rand ontdekt. Het vuur woedde in een
partij van 40 ton sisal, die te Cheribon
was geladen met bestemming Europa.
Het vuur werd met 21 stralen bestreden
was na drie uur bedwongen. De
schade zou niet ernstig zijn. De oorzaak
van de brand is onbekend.
(Ingez. Med.-Adv.)
Enkele buien
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met enkele
regen- of onweersbuien. Overwegend
matige wind tussen Zuid en West. Iets
koeler.
(Opgemaakt te 10 uur).
Donderdag 19 Juni
Zon op: 4.19 uur: onder- 21.03 uur.
Maan op: 1.40 uur: onder: 18.52 uur.
Hoogwater te Katwijk te 0.45 en 13.18
Dit nummer bestaat uit zes pagina's
Onvast weer
Het KN.M.I. deelt mede:
Het weer in ons land kenmerkt zich
sedert het einde van de vorige week wel
door grote snelle veranderingen. Kon
den wij Vrijdag van een zonnige zomerse
dag genieten, reeds op Zaterdag drong
weer koudere lucht ons land binnen en
Zondag kwamen de temperaturen op
vele plaatsen niet hoger dan 12 graden,
d.i. ongeveer 14 graden lager dan op
Vrijdag.
Bovendien veroorzaakte een kleine
storing een laaghangend wolkendek,
waaruit buna de gehele dag regen of
motregen viel. Deze storing trok ver
volgens snel naar Finland weg. zodat
het weer Maandag reeds aanmerkelijk
verbeterde.
Boven Duitsland en Polen ontwik
kelde zich een gebied van hoge lucht
druk. waardoor boven West-Europa een
Zuidelijke luchtstroming ontstond, die
warme lucht uit Frankrijk naar het
Noorden voerde. Hierdoor konden de
temperaturen gisteren in het Zuiden
van het land weer tot bijna 25 graden
oplopen. Echter ook deze weersverbete-
ring was slechts van korte duur. Een
nieuwe depressie, waarvan het centrum
boven Schotland ligt, deed gisteravond
haar invloed reeds gelden en gaf aan
leiding tot enkele onweersbuien. Achter
deze depressie om stroomt nu koelere
lucht naar West-Europa, terwijl boven
Midden-Europa de aanvoer van warmte
uit het Zuiden nog onverminderd aan
houdt. Ons land zal zich de komende
dagen dicht bij het strijdperk van deze
luchtmassa's bevinden, waardoor de
de kans op regen- of onweersbuien
groot is.
De temperaturen blijven daarbij aan
de lage kant.
Waar komt het bureau van
het Schuman-plan?
De ministers van buitenlandse zaken
van Frankrijk, West-Duiteland. Italië,
België. Nederland en Luxemburg zullen,
naar uit gewoonlijk welingelichte krin-
gen te Parijs is vernomen, in de laat
ste week van Juni te Parijs bqeenko-
men om hangende kwesties met betrek
king tot de Europese steenkool- er
staal-gemeenschap te regelen.
Deskundigen van de zes landen, die
de vorige week in Den Haag bijeen ge
weest zijn, zijn er niet in geslaagd tot
een oplossing te komen van twee van
de belangrijkste kwesties, nl. waar de
bureaux van het gezagsorgaan zullen
worden .gevestigd en wat de officle'.e
talen zullen zijn De Fransen wilden
de bureaux in Parijs hebben, daar zulks
een nauwere samenwerking met de an
dere Europese en Atlantische organi
saties zou vergemakkelijken. De Duit
sers hadden hier bezwaar tegen, omdat
het Duitse publiek de indruk zou kun
nen krijgen, dat Frankrijk de overheer
sende mogendheid was. De Italianen
stelden Turijn voor. terwijl België, ge
steund door Nederland en Luxemburg,
de voorkeur gaf aan Luik.
Geld voor Amerikaanse
bases in Europa
De Amerikaanse minister voor de
luchtmacht, Thomas Finletter, en de
plaatsvervangende minister van defensie.
William Foster, hebben voor de Senaat
verklaard, dat 250.000.000 dollar drin
gend nodig zijn voor het voltooien van
luohtbases in Europa, teneinde atoom-
aanvallen met spoed te kunnen uitvoeren
op iedere agressor. Zonder de passende
bases zou de Amerikaanse luchtmacht,
als middel om de vrede te dienen, ern
stig gehinderd worden. Finland protes
teerde tegen het afvoeren door het
Huis van 250.000.000 dollar van het wets
ontwerp voor de militaire opbouw, no
dig voor de betaling van het Amerikaan
se aandeel van de bases voor de strijd-
krachten van het pact.
Men diende een lange uitputtings-
atoomoorlog te vermijden en in staat
zü'n met „alle ter beschiking staande,
wapens" de tegenstander binnen enkele
dagen te treffen.
Gaullistische „rebellen" blijven
Pinay steunen
Het veertigtal Gaullistische „rebellen"
onder leiding van de afgevaardigde
Barrachin heeft premier Pinay in een
brief verzekerd tevreden te zijn.' met de
uiteenzetting, die hij de vorige week
tegenover een Gaullistische delegatie
over zijn buitenlandse politiek heeft
gegeven.
In politieke kringen ziet men hierin
een garantie, dat de „rebellen" de pre
mier in iedere critieke fase zullen steu
nen, totdat het parlement op reces gaat.
De streefdatum hiervoor is 14 Juli.
Hiermede zou de regeringspositie deze
zomer nog verzekerd zijn.
Inmiddels is men van mening, dat de
geschillen in de Gaullistische gelederen
ever de parlementaire tactiek met tot
een openlijke scheuring van de parle-
mentsfraotie zullen leiden, hoewel dit
wel verwacht werd.
Geen vier-mogendheden-
conferentie op
ambassadeurs-niveau
Een woordvoerder van het Britse mi
nisterie van buitenlandse zaken heeft
ontkend, dat de V.S.. Engeland en Frank
rijk zijn overeengekomen, de Russisohe
regering uit te nodigen tot een conferen
tie over de instelling van een neutrale
commissie, die een onderzoek zou moeten
instellen naar de mogelijkheid van het I
houden van vrije verkiezingen in geheel
Duitsland.
De woordvoerder verklaarde dit naar
aanleiding van het bericht uit Parijs, dat
de VB. aanbevelingen van Britse en
Franse zajde inzake een vier-mogend-
hedenconferentie op ambassadeursni
veau hadden aanvaard. De besprekln-1
gen over het Westelijke antwoord op de j
Jongste Russische nota inzake Duits- j
land worden nog voortgezet.
West-Duitsland wil de Joden1
drie milliard mark
schadevergoeding geven j
De West-Duitse bondsrepubliek wil
Israël en de Joodse wereldorganisatie
goederen ter waarde van 3 000 millloen 1
mark (ruim 2.500 millioen gulden) aan
bieden als schadevergoeding voor de j
misdaden van de Nazi's tegen de Joden.
De Bondsregering zal voorstellen de J
leveranties over twaalf jaar te verdelen.1
en wel op de volgende wijze- twee zen
dingen elk ter waarde van 200 millioen
mark (ruim 170 millioen gulden) vóór
31 Maart 1954 en van dit jaar af tien
jaarlukse leveranties ter waarde van
250 millioen mark (meer dan 200 mil-
lioen gulden). Het resterende bedrag j
(100 millioen mark of ruim 83 millioen
gulden) hoopt de bondsregering te dek
ken door een buitenlandse lening of
door geld „uit andere bronnen".
DE „ROSE MARY" TE ADEN.
De 632 ton metende tankboot .Hose
Mary" is gisteravond, met duizend ton
Perzische olie aan boord, die bestemd
is voor een Italiaanse maatschappij, in
de haven van Aden aangekomen.
De .Rose Mary" vaart, gelijk bekend, I
onder Hondurese vlag.
Rundveestapel binnen 5 jaar
tuberculose-vrij
(Van onze parlementaire redacteur)
Bij monde van de heer Louwes (VVD)
heeft zich gisteren ook de Eerste Ka
mer erkentelijk betoond voor de
Amerikaanse hulp ten bedrage van in
totaal f. 117 millioen om onze land
bouw te moderniseren.
Voor grotere productiviteit en hogere
rentabiliteit schenkt Amerika ons
f. 117 millioen.
Daarvan zal f 6.5 millioen worden
besteed voor wetenschappelijk onder
zoek: f 105 millioen voor moderne voe-
derbouw en intensivering van kleine
bedrijven: f. 15 millloen voor de bouw
van groenvoerdrogerijen: f. 50 millioen
voor de bestrijding van rundveetubercu-
lose: t. 10 millloen voor de winning
van organische meststoffen) het huis
afval van de grote steden i en f. 25
millioen als Borgstellingsfonds voor de
landbouw bij de aanschaffing van nieu
we machines, het bouwen van nieuwe
stallen, het aanbrengen van electrische
weide-afrasteringen, enz.
Nieuwe Kweekschoolwet
onder de loupe
(Van onze parlementaire redacteur)
De Eerste Kamer heeft gisteravond
een aanvang gemaakt met de behande
ling ran de nieuwe Kweekschoolwet.
waarbij alle sprekers, de heren de
Zwaan (CHUi. de Jong «PvdA), van
Velthoven (KVP), Wendelaar «WD«
en Woltjer (AR) minister Rutten lof
toezwaaiden.
Zu hadden echter ook enige critiek
en diverse wensen, waarop de minister
vanmorgen zou antwoorden.
De heren van Velthoven en de Jong
maakten vervolgens opmerkingen naar
aanleiding van het wetsontwerp inzake
de gezinsreductie op het schoolgeld,
waarop minister Rutten eveneens van
morgen zou antwoorden.
In West-Argentlnlë hebben zich gis
teren tot driemaal toe aardschokken doen
gevoelen. Er was sneeuw gevallen. Vele
mensen snelden naar open plaatsen, om
,et onder puin bedolven te geraken.
Honderden mensen zijn ln noodbarak-
ken ondergebracht. Gebouwen die een
gevaar voor de omgeving vormen, worden
door speciale brigades afgebroken.
Wanneer een landbouwer bij een Boe-
ren'eenbank crediet opneemt, zal het
Borgstellingsfonds voor 50 Tc garant
zun.
Het wetsontwerp waarin de besteding
van deze bedragen is geregeld, werd
z.hs. aangenomen.
i Het exterieur van het nieuwe
Stationsgebouw te Leiden is nage
noeg gereed. Over enkele maanden
- in ieder geval vóór 3 October -
zal het gebouw in gebruik worden
genomen. Elders in dit nummer
publiceren wij onze 33ste reportage
over de Leidse Spoorwegwerken.
Met de bedoeling de gehele Neder
landse rundveestapel bmnen 5 jaar
vrü te maken van tuberculose, heeft de
Eerste Kamer zhst. voorts het wets
ontwerp aangenomen ter vervanging
van het bezettingsbesluit van 23 Octo
ber 1943. dat eveneens het beginsel hul
digde van een georganiseerde bestrijding
van de tuberculose onder het rundvee
Het meuwe wetsontwerp voorziet in
een aantal in de praktijk gebleken
leemten, terwijl de bestrijding nu ge
koppeld wordt aan het reeds in uitvoe
ring zijnde plan tot gezondmaking van
de rundveestapel. Dieren met TBC zul
len geleidelijk worden afgeslacht.
Naar schatting kost de uitvoering
van dit 5-jarenplan f. 100 millioen,
waarvan Amerika, zoals hierboven
reeds vermeld, de helft betaalt. De
veehouders (en nu ook de veehande
laren) moeten tezamen zelf de andere
helft opbrengen.
WETSONTWERP BESCHERMING
WATERSTAATSWERKEN
AANGENOMEN.
(Van onze parlementaire redacteur).
De Eerste Kamer heeft gisteravond
het wetsontwerp aangenomen betref
fende de bescherming van Waterstaats
werken in oorlogstijd.
De heer Kolff (OHU) hield een uit
voerige rede, waarin hij klaagde, dat de
waterschappen te weinig te zeggen zul
len hebben, omdat de minister richt
lijnen geeft aan Ged. Staten.
Minister Wemmers verklaarde, dat
het initiatief voor het nemen van
maatregelen bij de Waterschappen en
Ged. Staten blijft, maar het moet mo
gelijk zijn, dat eventueel van hogerhand
wordt ingegrepen. De minister was ech
ter bereid meer dan tot dusver het ad
vies te vragen van de Unie van Water
schapsbonden.
Het wetsontwerp werd daarna aange
nomen met de OHU en de communisten
tegen.
Binnenkort heffing omzetbelasting bij de bron
regeling is verhoogd van f. 38.76 tot
f. 4476 en Staatssecretaris Van Rhijn
voegde hier aan toe. dat ook de uitke
ringen krachtens de sociale bijstand
regeling zijn verhoogd voor degenen, die
geen uitkering meer krijgen volgens de
overbruggingsregeling. Het oude grond-
bedrag voor deze categorie was f. 30.90.
Het nieuwe grondbedrag zal zijn f. 27.50,
plus de huur. Indien men de huur
rekent op gemiddeld f. 6.90, dan wordt
het nieuwe grondbedrag f. 34.46. Daarbij
komt dan de kinderbüslag. Volgens de
oude regeling kreeg een gezin, bestaan
de uit man, vrouw en twee kinderen
f. 37.72 en volgens de nieuwe regeling
f. 42.53. Volgens de oude regeling kreeg
een gezin met drie kinderen f. 39.78,
volgens de nieuwe regeling f. 46.56. De
verhoging bedraagt ruim 15
(Van onze parlementaire redacteur).
Met 37 tegen 2 stemmen (van de
communisten) heeft de Eerste Kamer
gisteren de overgangsregeling aange
nomen voor de werkloosheidsverzeke
ring, die 1 Juli a.s. in werking treedt.
Degenen, die voor die datum werkloos
waren, zullen geen aanspraak kunnen
maken op uitkeringen volgens de
Wachtgeld- en Werkloosheidswet.
Voor hen zal echter de uitkeringster
mijn van de overbruggingsregeling
worden verlengd van 13 weken tot 21
weken. Sedert de aanneming var
overgangsregeling in de Tweede Kamer
op 8 Mei j.l. zijn bovendien de uitke
ringsbedragen voor deze* categorie
werklozen hoger gesteld.
Morgen zal het Studentensana
torium te Laren officieel in gebruik
worden gesteld waarbij twee beel
den onthuld zullen worden, een
borstbeeld van H.M. de Koningin
dat in de aula geplaatst zal worden
en een beeldje van Prinses Marijke
I dat in de Marijke afdeling komt te
staan. Mevr. Lidi Buma-van Mourik
Broekman, de vervaardigster van
beide beeldjes, werkzaam aan het
I borstbeeld van H.M. de Koningin in
\haar atelier te Weesp.
De heer De Bruyn (KVP) had ge
vraagd de premie-regeling te herzien
en de werkgevers volle compensatie te
geven voor de werknemers-premie, waar
van zij 0.8 To voor hun rekening moeten
nemen.
Ook de heer Molenaar (WD) had
uiting gegeven aan de vrees, dat dooi
de verzwaring van lasten voor de werk
gevers de werkloosheid zou toenemen.
Op deze opmerkingen antwoordde
Staatssecretaris Van Rhijn, dat de rege
ring de laatste maanden meer dan 200
millioen gulden heeft willen offeren om
de werkgelegenheid te bevorderen. De
verlaging van de vereveningsheffing
kost bovendien 30 millioen gulden.
Indien de regering de werkgevers
verder tegemoet zou zijn gekomen, zou
dit onvermijdelijk leiden tot nieuwe
belastingen, waarvan het bedrijfsleven
dan ook weer de druk zou ondergaan.
Er is overigens ook overwogen, dat de
positie van het bedrijfsleven de laatste
maanden is vergemakkelijkt door de
daling van de prijzen van de ingevoerde
grondstoffen, terwijl ook de export nog
is toegenomen en bevredigend is. De
regering hoopt, dat het ook na de ver
zwaring van lasten voor het bedrijfs
leven mogelijk zal zün behoorlijk op de
buitenlandse markt te concurreren.
Vooral voor de kleine middenstand
zün de moeilijkheden als gevolg van
dc werkloosheidspremie echter groot,
maar de regering is van plan met
maatregelen te komen tot een heffing
Ivan de omzetbelasting bü de bron,
waardoor de administratieve last voor
de kleine middenstand wordt ver
minderd.
