LEIDSCH DAGBLAD Eisenhower verandert van tactiel* Truman over de atoomduikboot Was er een samenzwering tegen de Bey van Tunis? 91ste Jaargang MAANDAG 16 JUNI 1952 No. 27634 Directeur: J W. Henny Hoofdredactie: B W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f.6per kwartaal; f.047 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055 Telefoon Dir en Adm 25041; Red. 21507 Sprak te Detroit voor de vuist weg! Generaal Eisenhower heeft besloten met de verkiezingsveldtocht in de Verenigde Stalen zyn eigen inzichten te volgen. Hij heeft gebroken met het stelsel van het uitspreken van tevoren in voorzichtige bewoordingen opgei stelde redevoeringen, in de opstelling waarvan zün politieke raadgevers de hand hadden. De generaal zal zich rechtstreeks tot de kiezers wenden en hen in ronde woorden op de hoogte stellen van zijn inzichten t.a.v. de tot strüd aanleiding gevende punten der Amerikaanse politiek. Zijn raadgevers hadden er tot nu toe naar gestreefd zo min mogelijk groepen van kiezers tegen zich in het harnas te jagen Dit is een oude politiek, die eigenlijk altijd door de Amerikaanse presidentiële candidaten is gevolgd. Het „politieke democratische imperium" on der Roosevelt en Truman was op deze tactiek gebaseerd. Er werd behoedzaam naar gestreefd het ene na het andere blok van Amerikaanse kiezers, verschil lend van ras. beroep en belangen; aan de democratische partij te binden. Het was dan de taak van de president, die immers de uitvoerende macht bezat, de belangen dezer verschillende kiezers- groepen. die hem evenwel allen had den gesteund, zo goed mogelijk te be hartigen. Ook Eisenhowers politieke raadgevers wilden met dit stelsel werken. Het is een ongehoord politiek precedent, dat de generaal het nu radicaal over een andere boeg wil gooien. Waarnemers zijn van mening, dat Eisenhowers voor genomen nieuwe tactiek zich meer leent voor de eigenlijke verkiezingsveldtocht, waarbij het nog slechte tussen de de mocratische en de republikeinse candi- daat gaat. terwijl dan de stemmen der onafhankelijken de doorslag geven, dan voor het werven van voorkeursstemmen van kiesmannen naar de partijconventie. Veel zal er ook van afhangen hoe de uitwerking van Eisenhowers recht streekse beroep op de kiezers, die hü niet wil zien als boeren, arbeiders of zakenlieden, doch als burgers die het eens of oneens met hem zün. zal zijn op de gemiddelde republikeinse stem mer en of deze. wanneer hij hierdoor gegrepen wordt, ook in staat zal zijn zün Inzichten terzake snel en dwin gend aan zijn vertegenwoordigers naar de republikeinse partüconventie ken baar te maken. Generaal Eisenhower heeft in het kader van zijn nieuwe tactiek te Detroit eer menigte van veertig duizend toe hoorders, die hem met een donderend applaus begroetten, voor de vuist weg toegesproken. Er was voor deze gelegen heid een toespraak opgesteld, doch de generaal wilde er geen gebruik van maken. Eisenhower reed in een open auto naar de vergaderplaats. Hij werd b\j zün tocht door de straten van Detroit door ongeveer honderd duizend mensen gadegeslagen. Eisenhower droeg burgerkleren. „Ik heb niemand ook maar enige toe zegging gedaan", zeide de generaal. „Ik ben strikt een man van „geen afspra ken" op politiek gebied. Ik heb in mijn overleg met republikeinse afgevaardig- i of haar ooit gevraagd De afgevaardigden zün er zelf verantwoordelük voor, wie zü bij de poging, om dit vraagstuk op te lossen, een staaltje van onbekwaam leiderschap hebben gezien". Amerika, zo zeide hij nog op een pers conferentie. dient zün militaire kracht zodanig te vergroten „dat wij sterk ge noeg zijn om geen vrees te koesteren Hü had goede hoop. dat het niet nodig zou zijn meer troepen naar Europa te zenden en dat zelfs troepen in het bui tenland terug zouden kunnen keren. Over het al of niet zenden van een ambassadeur naar het Vaticaan diende de openbare mening te beslissen. Indien Engeland en Amerika de ont wikkeling in Duitsland steunden, zou er geen gevaar zün voor een Duitse overheersing van Europa. De generaal liet zich zeer lovend uit over generaal Bradley, de voorzitter van de commissie van stafchefs. Hü zeide niet te begrüpen. wat senator Taft be doeld had met de verklaring, dat hij de stafchefs zou ontslaan „omdat zü incompetent zün" Op de vraag of hü militairen in hoge functies zou benoemen, antwoordde de generaal, dat het militarisme door zijn persoon reeds voldoende in de regering vertegenwoordigd zou zün". De republikeinen dienen er voor te zorgen, dat de regeringsmachinerie brandschoon is. Zulks dient zich tot alle fasen uit te strekken, ook tot de voorverkiezingen en het partücongres. Mossodeq Vrijdag naar Teheran? Uit kringen van de Iraanse delegatie te Den Haag wordt vernomen dat de heer Mossadeq vermoedelijk Vrijdag a s. naar Teheran zal terugkeren. De debatten over de bevoegdheid van het Internationale Gerechtshof zullen waarschijnlük Woensdag worden beslo ten In Iraanse kringen verwacht men dat het Hof niet voor 15 Juli a s. zijn uitspraak zal doen. ARABISCH FRONT TEGEN JERUZALEM. Te Cairo wordt vernomen dat. om te protesteren tegen het overbrengen van het Israëlische ministerie van buiten landse zaken naar Jeruzalem, de Ara bische landen aan alle in hun hoofd steden vertegenwoordigde regeringen zullen verzoeken haar diplomatieke mis sies bü de Israëlische regering niet uit Tel Aviv naar Jeruzalem over te bren gen. Koning Norodam Sihanoek van Cam bodja heeft zün premier ontslagen en zelf het bestuur in handen genomen, „omdat de regering een büna hopeloze toestand heeft geschapen". Hü zeide in twee jaar tüds verandering hierin te zullen brengen en in drie jaar het land volledig onafhankelijk te zullen maken. Frankrük. zo neemt men aan, heeft geen bezwaren tegen een onafhankelijk Cambodja in het kader van de Franse Unie. willen steunen. Ik heb mün eigen be slissingen te nemen". „Het is absoluut noodzakelük". ver volgde Eisenhower, „dat de Amerikaanse federale regering wordt gewüzigd". Sprekend over corruptie en de bestrij ding daarvan zeide hij: „Er bestaan vele manieren om een einde te maken aan corruptie in regeringskringen: en ik verzeker u. dat wij dat kunnen". Hü voegde hieraan toe: „Dit geldt evenzeer voor voorverkiezingenèn voor Texas waar ik vandaan kom" (deze laatste op merking wordt opgevat als gericht te zijn aan het adres van Tafts aanhan gers. die er door de volgelingen var Eisenhower van zün beschuldigd ge poogd te hebben republikeinse afgevaar digden in Texas „te stelen"). Eisenhower sprak twintig minuten. Enkele andere punten uit zün toespraak zün: 1 Wanneer men met een weinig zake- lük inzicht te werk gaat, kunnen de reeeringsuitgaven worden verminderd. 2 „Indien ik door de republikeinse partü candidaat voor het presidentschap zou worden gesteld, kunt u er op reke nen. dat ik een „vechtcampagne" zou voeren. De beste waarborg hiervoor is. dat vechten veertig jaar lang mün be roep is geweest". 3. „Men heeft mü gevraagd", aldus Eisenhower, „waarom het Amerikaanse leger in de tweede wereldoorlog Berlijn niet zelf heeft bezet, in plaats van het aan de Russen over te laten. Ik kan u daar dit op antwoorden: onze politieke bazen hadden ons militairen medege deeld. dat wü op een 320 kilometer ten Westen van Berlijn lopende linie moes ten halt houden". De verovering had overigens 22 divi sies. 2.500 kanonnen en ongeveer 10.000 man verliezen van de Russen gevergd. „Nog geen enkele van deze dappere mannen van 1952 heeft aangeboden de 10 000 Amerikaanse moeders te zoeken, wier zoons het offer zouden hebben gebracht voor een waardeloos doel". Omtrent de staking bij de Amerikaan se staalbedrijven verklaarde generaal Eisenhower: „het is buiten küf. dat wü WEERBERICHT Iets warmer De Bilt verwacht tot morgenavond: Aanvankelyk weinig later weer toe nemende bewolking, maar büna overal droog weer. Zwakke later matige Zuid- Westelüke wind. Iets warmer. (Opgemaakt te 10 uur). DINSDAG 17 JUNI. Zon op: 4.19 uur; onder: 2103 uur. Maan op: 1.10 uur: onder: 16 14 uur. Hoogwater te Katwük te 11.03 uur. Dit nummer bestaat uit acht pagina's Een geweldige stap voorwaarts Ter gelegenheid van de plechtigheid van de kiellegging voor de eerste door atoomkracht voortbewogen onderzee boot „de Nautilus", heeft president Truman te Groton (Connecticut) ver klaard. dat de atoommotor voor de on derzeeboot bijna gereed is en dat de VS. het antwoord hebben gevonden op het vraagstuk van de aanwending van atoomkracht tot heil der mensheid. Truman zei niet, wanneer de onder zeeboot in de vaart zal komen. De romp is reeds te Arco (Idaho) gebouwd en men brengt er thans de stoommotor in. De „Nautilus" zal met een snelheid van ruim twintig knopen onder water kunnen varen. Een paar pond uranium zullen ruim voldoende zijn voor een reis van duizenden kilometers op topsnel heid. De boot zal onbepaalde tüd onder water kunnen blüven en dank zü de atoommotor geen enkele Invloed onder vinden van de atmosfeer der aarde. Zelfs luchttoevoer van boven water is niet nodig De militaire betekenis van de atoomduikboot noemde Truman ge weldig. doch zün betekenis in vredes- tüd zelfs nog adembenemender. De motor van de „Nautilus" zou voor dc vloten der wereld een even grote om wenteling betekenen als 120 Jaar gele den de eerste Oceaanstomer", aldus Truman. Brits vliegtuig in het kanaal neergestort Een Brits vliegtuig van het type „Con sul", toebehorende aan de Britse lucht- vaartmaatschappü „Morton Air Service" dat met zes passagiers en twee beman ningsleden op weg was naar de motor- rennen te Le Mans. is Zaterdag in het Kanaal neergestort. Een Amerikaanse vrachtboot heeft vijf overlevenden van het toestel opgepikt, doch drie van hen zün naderhand overleden. Na uitgebreide opsporingswerkzaamheden heeft men de hoop op het levend terugvinden van de drie overigen opgegeven. Na het vervaardigen van de motor voor de atoomduikboot zal het de Amerikaanse geleerden en ingenieurs niet te veel moeite kosten in de toe komst eenvoudige en goedkoper elec- triciteitsfahrieken te bouwen, aldus Truman. Doch men moet niet denken, dat dergelgke ontwikkelingen spoedig op handen-zün. „Gebruik van atoom kracht op grote schaal ligt nog jaren in het verschiet, doch met deze boot maken wü een geweldige stap voor waarts." Truman noemde het bouwen van de „Nautilus" een onderdeel van de grote inspanning der vrüe wereld om zich in het belang der veiligheid krachtig te maken en een antwoord op de aanvals- dreigingen in de wereld. Truman deed ten slotte een aanval op het „bezuinigingsblok" van congresleden die grote besparingen bü de defensie willen. VOORSTEL TOT OPRICHTING VAN EEN INTERNATIONALE VOEDSELRESERVE De bestuursraad ran de voedsel- en landbouworganisatie der Verenigde Ni ties (F.AO.) heeft voorgesteld een in ternationale voedselreserve te vormen om de landen te helpen die door hon gersnood worden bedreigd. Deskundi gen zullen gedetailleerde voorstellen uitbrengen voor de algemene vergade ring der F.A.O.. die in het komende na jaar zal worden gehouden. Deze verga dering zal kunnen kiezen tussen drie mogelyfcheden voor de uitvoering het plan. een voedselvoorraad, die in ternationaal eigendom is. een nood fonds. dat internationaal eigendom is en dat in geval van hongersnood ge bruikt wordt om voedsel te kopen, en voedselvoorraden, die het eigendom der deelnemende landen blüven. doch ge- reed worden gehouden voor noodgeval len. GEEN EENHEIDSFRONT VAN ANTI COMMUNISTISCHE VAKBONDEN IN FRANKRIJK. Het bestuur van het Franse Christe lijke vakverbond heeft een uitnodiging van het socialistische vakverbond „Force Ouvrière" aan de andere nietcommunis- tische vakverenigingen in Frankrük tot het vormen van een „eenheidsfront van de vrye vakverenigingen" van de hand gewezen Het bestuur heeft verklaard, geen ver bond in de vroegere vorm, doch wel over leg met de „Force Ouvrère" te wensen. Ontploffingen in Poesan In Poesan in Zuid-Koera hebben eni ge ontploff ngen plaats gevonden. Deze geschiedden op ongeveer een kilometer afstand van hes vliegveld, waar de Britse minister van landsverdediging, veldmaarschalk Alexander, zich aan boord van een vliegtuig had begeven, dat hem naar het eiland Koje zou brengen De Amerikaanse legerautoriteiten hebben nog niets over de toedracht van het gebeurde medegedeeld. Leiders der Zuid Koreaanse politie hebben mede gedeeld. te zullen onderzoeken of de ontploffingen door sabotage kunnen zijn veroorzaakt. Een Amerikaanse en een Koreaanse burger zün gewond en in een ziekenhuis opgenomen. Nader wordt gemeld dat zich twee hevige onploffingen hebben voorge daan. gevolgd dcor een achttal gerin gere Daarop vonden nog vier zeer zwa re on tolcf fingen plaats, die Poesan ge durende twintig minuten op zijn grend- vesten deden schudden. Ambulances met blotdplasma zün op de plaats der ontploff ngen verschenen, evenals twaalf dokters. Een geallieerde officier heeft nader hand telefc-nRch van uit het gebied, waar de ontploffingen 23ch hebben voorgedaan, medegedeeld, dat er brand ls uitgebroken in een opslagplaats van ammunitie, de brand verbreidde zich snel naar andere opslagplaatsen. Het 1 vuur wordt door de brandweer met man een macht bestreden. In het door de ontploffingen getrof fen gebied bevindt zich een van de grootste voorraden ammunitie van Poe san. waar vnjwel al het materiaal voor de verbonden legers wordt aangevoerd. Het centrum van de ontploffingen is Haeunde. een ten Noordoosten van gelegen badplaats. WEENSE POLITIE TREEDT OP TEGEN VERKOOP VAN „VERJONGINGSMTDDELEN". De politie te Wenen voert op het ogen blik een actie tegen de verkoop van be broede eieren, waarvan het gebruik wordt aangeprezen als middel voor ver jonging en voor de bestrijding van aller lei ziekten, zoals rheumatiek. te hoge bloeddruk, kaalheid en kanker. Duizen den eieren, die minstens negen dagen in een broedmachine hebben gelegen, werden in beslaggenomen. Deze eieren, „hormoneneieren" genoemd, worden ook gebruikt bü het bereiden van gezichts crème. De maatregelen van de politie heb ben protesten van duizenden vrouwen tot gevolg, die haar „kuur" willen voort zetten. Ook enige restauranthouders, die deze ..hormoneneieren" op het menu hadden gezet, hebben klachten inge diend. Prof. Karl Fellinger. een medisch des kundige te Wenen, zal nu onderzoeken, of het nuttigen van de eieren schadelük voor de gezondheid ls. De verkoop van Perzische olie Na stappen van de Engelse ambassade te Bern heeft de Zwitserse regering de aandacht van twee Zwitserse olie-im porterende firmas gevestigd op het ri sico. dat zy lopen, wanneer zü Perzi sche olie zouden kopen. De ..Rose Mary", het schip, dat met een lading ruwe olie uit Perzië naax Italië onderweg is. zal naar verwachting heden het Suezkanaal bereiken. Naar de president van de Zwitserse scheepvaart maatschappij Bubenberg. die het schip heeft gedharterd, mededeelde, heeft de kapitein van de „Rose Mary" opdracht Of is het een anti-Franse hetze? Sterling Stewart uit Sioux City. student aan de universiteit te Washington, vindt het maaien van gras een zwaar en warm karwei. Indachtig het gezegde, dat het ge mak dc mens dient, construeerde hij uit oude onderdelen een elect rise he machine, die thans dit werk voor hem opknapt. Het enige wat hij te doen heeft is ..het monsterzoals dc grasmachine door zijn buren ge noemd wordt, te dirigeren door midden van een schakelbond en een lang snoer. Het gehele geval kost maar zeven dollar. De constructieve geesten onder de Nederlandse ama teur-tuiniers. die zich aan een dergelijk experiment willen wagen wensen wij veel succes. De 37-jarige, tweede zoon van de bey van Tunis, prins Mhamed. die als zeer anti-Frans bekend staat, heeft Zater dag in het zomerpaleis van de bey te Carthago tegenover verslaggevers ver klaard. dat een Tunesische koopman in textiel, zekere Mohammed Atsjoeri. door personeel van het bureau van de Franse resident-generaal en door leden ran de Franse geheime dienst zou zyn betaald, om zün vader te vergiftigen. HU zou dat hebben moeten doen met een bepaald, wit uitziend poeder. Atsjoeri zou het eerst tegenover prin ses Beva. een lid van de familie van de bey. dat te la Marda. vier kilometer van Carthago, woont, over zün „opdracht" hebben gerept. Prins Mhamed deelde mede zich daarop, vergezeld door de geneesheer van zyn vader, dr Manl. naar de woning van de prinses te heb ben begeven. Hier had hü het witte poe der van Atsjoeri gekregen. De helft had hü zeil gehouden en de andere helft was ter beschikking van de politie ge steld. die zou onderzoeken wat het witte poeder eigenhjk was. Prins Mhamed zeide verder nog dat Atsjoeri sindsdien was verdwenen en dat hü de politie had gevraagd naar hem te zoeken. „Ik denk niet dat zü zullen proberen hem te vinden", ver klaarde hü- Nader wordt eohter gemeld, dat de politie Mohammed Atsjoeri heeft gear resteerd. De Franse openbare aanklager te Tunis heeft persoonlük de leiding van het onderzoek naar de beweerde poging om de bey te vergiftigen. In krmgen van het bureau van de Franse resident-generaal staat men echter sceptisch tegenover de mededelingen van prins Mhamed. Men vraagt zich af. waarom het hof van de bey niet direct na de ontdekking van de beweerde samenzwering om een gereohtelük on derzoek heeft gevraagd, in plaats van zelf te pogen het „complot" te ontrafe len en waarom het witte poeder, dat Atsjoeri aan de prins zou hebben over handigd, niet onverwüld bü de politie is ingeleverd. Leden van de Tunesische nationalis tische party „Nieuwe Destoer" hebben Zaterdag de Mohammedaanse winkels in Tunis bezocht en van de eigenaren ge- eist. dat zy hun zaken zouden sluiten als ..protest tegen de samenzwering te gen het leven van de bey". De winkël- êigenaren hebben deze eis ingewilligd, dooh men verwacht dat de zaken slechts één dag gesloten zullen blüven. JODEN EN MOHAMMEDANEN IN BOTSING. In de Joodse wyk van Tunis is ge vochten tussen Joden en Mohammeda nen. De strüd begon, toen de Moham medanen aanvingen de hulzen der Jo den met stenen te bekogelen. De Joden antwoordden op dezelfde wüze. De po litie verdreef de Mohammedanen uit de Joodse wük. Na de strüd werd het lijk van een achttienjarige Jood gevonden, die door een revolverschot in het hoofd was ge dood. Zaterdagavond was de spanning in de Joodse wyk, na het vinden van dit slaohtoffer der gevechten, duidelük waarneem/baar. Ook Zondag duurden de gevechten tussen Joden en Mohammedanen voort. Vier Mohammedanen en twee Joden zün gewond. Joden „bestormden" met stokken en stenen gewapend de markt als repressaille tegen de aanval op de Joodse huizen. Overigens zün weer tal van bomaan slagen etc. voorgekomen. Echter zonder veel sohade. Het Noorse trainingsschip Sorlan- det brengt momenteel een bezoek aan Londen ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van dc Noorse Zcemanskerk in Londen. Het vorig bezoek aan Engeland was bij de stichting van deze kerk. Enige cadetten op de boegspriet. gekregen de haven van Aden een Brits protectoraat niet aan te doen en alleen instructies van de Bubenberg op te volgen. Te Teheran is officieel verklaard, dat de beriahten, volgens welke Perzië aan Noorwegen olie zal leveren, onwaar zün. Een woordvoerder verklaarde, dat met een Italiaanse firma een contract geslo ten ls voor een levering van 20 millioen ton ruwe olie. De woordvoerder zeide verder, dat be sloten was korting op de olie te geven .teneinde kopers aan te trekken". De grootte dezer korting zou bü ieder con tract afZonóerlyk worden vastgesteld. De directie van de Fridorfabrieken te Den Haag heeft bij het Gewestelijk Ar beidsbureau een aanvraag ingediend tot het ontslaan van 27 werknemers Het totale personeel omvat circa 300 man. De voornaamste reden voor het ontslag noemt de directie het wachten op de verlaging van de weeldebelasting op radiotoestellen. Bovendien wordt de ex port van naaimachines belemmerd door invoerrestricties in verschillende landen. Zweeds verkenningsvliegtuig door Russische jagers omlaag geschoten De voorlichtingsafdeling van de Zweedse luchtmacht, heeft medege deeld dat een Zweeds verkennings vliegtuig door Russische jagers omlaag is geschoten. De laatste boodschap van het Zweedse toestel is vanmorgen te 4 10 uur ontvan gen- Hierin deelde het mede zich boven het zeegebied, dat vijftig kilometer ten Noordwesten van het eiland Dagoe of Hiiumaa, een eiland dat ter hoogte van Riga, in „Estland", is gelegen, te bevin den. De Zweedse luchtmacht heeft nader medegedeeld, dat het Zweedse vliegtuig boven de Oostzee, toen het zich op de opgegeven positie bevond, door twee Russische „Mig"-jagers is aangevallen en beschoten. Na de aanval heeft het Zweedse verkenningsvliegtuig een on gewapende ,.Catalina"-vliegboot, ge poogd zijn basis te bereiken. Het is acht minuten later door een ander Zweeds vliegtuig waargenomen. Daarna is er niets meer vernomen. De „Catalina" zocht naar een Zweeds oefenvliegtuig. dat sinds Zaterdag j 1. wordt vermist. Naar laatstgenoemd toe stel wordt ook gezocht door Zweedse jagers en verkenningsvliegtuigen, oor logsbodems en eenheden van de Finse kustwacht. Nader wordt gemeld ,dat het vermiste Zweedse oefen>vliegtuig een onbewapen de „Dakota" is, met een bemanning van acht koppen aan boord. Een Zweedse torpedoboot jager heeft gisteren twee rubberboten en een stuk wrakhout opgevist, die. naar men meent, afkomstig moet zün van de ver miste ..Dakota". Zweden had de Sovjet-unie en Fin land verzocht mede te helpen by 't zoe ken naar de verdwenen „Dakota". Op deze verzoeken is nog niet geantwoord. De Russische Oostizeevloot houdt thans •uitgebreide oefeningen, die zich afspe len ln het zeegebied dat zich uitstrekt van de Golf van Danzig tot het nabü ae Letlandse kust gelegen punt. waar- ooven de ..Dakota' zioh bevond, toen zü voor de laatste maal haar positie opgaf. I Dezer dagen werd de Nederlanase Pers de nieuwe Untform-Oveiall getoond, die door de toekomstige categorieën van de B.B. (Burgelijke Bcschermers(sters). zal worden gedragen. Voor de mannen bestaat de kleding uil een blauwe overall van bijzon dere makelij en de vrouwen gaan een blauwe blouse en een blauwe rok dragen, hetgeen heel flatteus staat. Behalve een helm hebben de mannen een pet. die overeenkomst vertoont met het ..vechtpetje" van de Nederlandse Marine cn de vrou wen dragen eveneens een pet. doch wat strakker van lijn dan die der mannen. Schouder-epauletten in verschillende kleuren geven de tak van dienst aan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 17