LEIDSCH DAGBLAD Onze strijd tegen het communisme is onze strijd vóór liet volk arm Edeii volgt Stikker op als voorzitter der O.E.E.S. Wit liagelgordijn sloeg over onheilspellend donkere Betuwe Prins Bernhard bij lustrum Opleidingsinstituut Neijenrode 91ste Jaargang ZATERDAG 7 JUNI 1952 Rijnstreek-editie No. 27627 Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 6 per kwartaal; f 047 per week Witte Singel 1. Lelden - Giro No. 57055 Telefoon Dir en Adm.: 25041: Red 21507 IJskast-politiek DE heer H. Jouwe, vertegenwoordiger in Nederland van de Papoea-een heidsbeweging heeft dezer dagen de gevoelens vertolkt van het meer in tellectuele gedeelte der autochtone be volking van Nieuw Guinea ten aanzien van de toekomstige ontwikkeling van dat land in politiek en economisch opzicht. Om met het eerste te beginnen: de Papoea's, aldus de heer Jouwe, die tegenover het Nederlandse bestuur nog altijd even loyaal staan als zij altijd hebben gedaan, koesteren de innige wens dat er een eind kome aan het yskast- stadium, waarin de politieke status zich momenteel bevindt. Zy willen weten of het de Nederlandse regering nu wer kelijk ernst is met haar territoriale aanspraken op dit gebied, waaraan zij bij herhaling uiting heeft gegeven, doch die. naar zyn smaak, onvoldoende wor den geaccentueerd door daden, welke die bedoeling effectief kunnen doen schUnen in het oog der Papoea's. Uiteraard zyn deze laatsten ook niet onkundig van de verlangens, welke de Indonesische regering ten aanzien van Irian koestertEn het is hun even begrypeiyke als goede recht, dat zij zo langzamerhand eens willen weten, waar zij in de naaste toekomst aan toe zyn.... VERGISSEN wy ons niet al te zeer. dan is de terminologie van „de yskast'voor het eerst gebezigd door de Australische minister van buitenlandse zaken, Casey, die er overigens tegenover de Indonesische regering geen misver stand over heeft laten bestaan, dat Australië om redenen van strategie en zelfbehoud hevige bezwaren koestert tegen inlyving van Nieuw-Guinea by het Indonesische territoir. Het is niet aan twyfel onderhevig, dat dit standpunt wordt gedeeld door Amerika en Engeland. Ware dit niet zo, wy zouden de huidige Nederlandse regering gezien de Indonesische erva ringen in de jaren na 1945 nauwe lijks in staat hebben geacht om ten aanzien van Nieuw-Guinea een zo (vryikrachtig geluid te hebben laten horen als zy zelfs na de souvereiniteits- overdracht gedaan heeft. MAAR wat hebben de Papoea's aan woorden, wanneer er geen daden op volgen! Het is nog maar heel kort geleden, dat Nederland zich op wierp als voorvechter voor het zelfbe schikkingsrecht der Ambonezen en wat is ervan terecht gekomen? In het huidige, Iriaanse geval, heeft de Nederlandse regering ongetwyfeld veel meer internationale wind in de zeilen. Maar een stuurman, die het scheepje doelbewust naar de veilige haven loodst, biyft onmisbaar! HOLLANDSE nuchterheid vereist be grip voor de realiteit; er zullen voor de economische ontsluiting van Nieuw-Guinea waartoe de natuuriyke mogeiykheden volgens des kundige mening aanwezig zijn enorme kapitaalsinvesteringen nodig zyn. Die onmogeiyk door Nederland alleen kun nen worden opgebracht. Reden temeer om de deur van de politieke yskast te openen en tegen over binnen- en buitenland klare wyn te schenken. Ijs is nu eenmaal een slechte voedingsbodem. En een pro-Nederlandse gezindheid der Iriaanse bevolking kan politiek èn economisch niet anders dan bevruch tend werken Vraaggesprek met dr G. H. Mossadeq Jr 72-jarige premier werkt dagelijks 10 a 12 uur „Wanneer het internationaal Ge rechtshof zich bevoegd oordeelt om het Brits-Iraanse oliegeschil te behandelen zal dit in het gehele Midden-Oosten een ongunstige terugslag hebben", aldus heeft dr G. H. Mossadeq, de zoon van de Perzische minister-president, in een exclusief vraaggesprek met het ANP verklaard. Dr Mossadeq treedt, zoals bekend, op als ïyfarts van zyn vader, die naar Den Haag is gekomen om het Perzische standpunt, dat het Hof niet bevoegd is uiteen te zetten. Het geschil, aldus zeide de zoon van de minister-president verder, gaat niet tussen Perzië en het Britse volk. doch tussen Perzië en de Brits- Iraanse oliemaatschappij, welke naar het gevoelen der Perzen het land in economisch en daardoor ook in poli tiek opzicht beheerste. „In Groot-Brittannië heeft de La- bour-regering de industrieën van essen tieel belang genationaliseerd in het be lang van de gewone man, om het com munisme er buiten te houden, doch toen wij hetzelfde wilden doen keerde men zich tegen ons", aldus dr Mossa deq. Perzië is er evenzeer als de Wes- sterse mogendheden op uit, zo ver volgde hjj, om de communisten uit het land te houden. „Wij kunnen dit slechts doen door de levensstandaard van ons volk omhoog te brengen en daarvoor hebben wij geld nodig. Dit geld kan verkregen worden uit onze rykste nationale hulpbron, de olie. Wy willen voor het omhoog brengen van die levensstandaard geen geld aan nemen van de Verenigde Staten." De Perzische minister-president werkt tien a twaalf uren per dag in zijn ap partementen in het Palace-hotel te Scheveningen. zich voorbereidend op de zitting van het Internationaal Ge rechtshof op 9 Juni. Hij staat altyd vroeg op. te ongeveer vyf uur des mor gens, en ontbijt dan te acht uur. Op de vraag, of dit niet een te grote inspanning was voor een man van twee-en-zeventig jaar, zeide dr Mossa deq: „Het doet hem helemaal geen kwaad. Zyn lichamelijke gesteldheid is heel goed. doch zyn zenuwen zijn zwak. Daardoor kan hy een sfeer van politieke spanning, zoals die in Teheran reeds zo lang bestaat, niet verdragen." De premier en zyn raadgevers zullen Den Haag vrywel terstond na de zit ting van het Hof verlaten, daar vele zaken hun aanwezigheid te Teheran aldus dr Mossadeq. INTERNATIONALE WALVISVAART De conferentie van de internationale j 1 commissie voor de walvisvaart heeft I geen wuziging gebracht in het quotum van 16.000 b:auwe-walviseenheden. dat per jaar gevangen mag worden en liet ook de bestaande openings- en sluiting s data voor de walvisvangst in het Zuid- I poo'gebied ongewijzigd De Amerikaan dr Remington Kellogg werd tot voorzit ter der commissie gekozen, de Neder lander G. J Lienesch tot vice-voorzit- ter. De conferentie heeft het vraagstuk van bescherming en behoud van de wa!visstand besproken. Ook sohonk zy aandacht aan het wetenschappelijk on derzoek naar walvissen, in het bijzon der aan het merken der dieren. Bes'.o- werd. dit merken zo uitgebreid mo- gelyk te doen geschieden Nederland. Noorwegen. Australië, Canada en Ja pan hebben rapporten ingediend over het onderzoek, dat in het afgelopen jaar in dit opzicht was verricht. De moeilijkheden in de E.B.U. (Telefonisch van onze Paryse correspondent» De ministerraad van de Organisatie voor Europese Economische samenwer king (O.E.E.S.), die sedert gisteren te Parijs bijeen is, heeft Anthony Eden aangewezen om de heer Stikker als voorzitter op te volgen. Voor deze functie, die door onze minister van buitenlandse zaken gedurende twee jaren werd vervuld, had de heer Stik ker. van wie bekend is. dat hij na de a.s. verkiezingen zich als Nederlands minister terug wil trekken, niet meer beschikbaar gesteld. Van verscheidene zijden is minister Stikker gisteren dank betuigd voor de uitnemende dien sten. die hij de O.E.E.S. bewezen heeft. Van de benoeming van minister Eden was al een kleine week sprake, ofschoon van Britse zijde wel werd opgemerkt, dat wezens Edens drukke werkzaam heden de post misschien beter aan diens ambtgenoot van financiën, Buttler, ten deel zou kunnen vallen. Ridgway waarschuwt de Sovjets Generaal Ridgway. de nieuwe gealli eerde opperbevelhebber in Europa, heeft in een rede ter herdenking van D-dag verklaard, dat de Sovjet-Unie niet moet denken, dat „het voortdurend zoeken van de Westeiyke mogendheden naar vreedzame oplossingen aan de raadstafel" een bewys van zwakheid is. „Als wy lankmoedig zyn, is het omdat wij de onbeperkte reserves van onze eigen kracht kennen en omdat wy met alle eervolle middelen een oorlog willen voorkomen, die niets bewyst, niets op lost en voor de overwinnaar even on vruchtbaar is als voor de overwonnene". De generaal sprak op een plechtig heid ter herdenking van de geallieerde Invasie in Frankryk, acht Jaar gele den, waarby hy zelf met de eerste golf parachutisten In Normandië landde. Solly Sachs, die 24 jaar algemeen se cretaris van de vakvereniging van ar beiders in de kledingindustrie is ge weest. Is Vrydag als zodanig afgetreden. Onlangs had hij van de Zuidafrikaanse minister van justitie bevel gekregen uit de vakvereniging te treden. Voorts mag Sachs geen openbare byeenkomsten bijwonen en de provincie waar hij woont. Transvaal, twee jaar lang niet verlaten. MEER VLEES IN ENGELAND Maar ook duurder! Het Britse Ministerie voor de voedsel voorziening heeft bekendgemaakt, dat met ingang van 15 Juni a.s. het vlees rantsoen groter zal worden Het zal ech ter tevens duurder worden! WEERBERICHT Koude nacht De Bilt verwacht tot morgenavond: Koude nacht met weinig wind. Mor gen overdag wisselende bewolking met in de middag kans op enkele lichte regenbuien Zwakke tot matige Weste lijke wind. Ongeveer dezelfde tempera turen als vandaag. (Opgemaakt te 10 uur). 8 JUNI. Zon op: 421 uur; onder: 20.58 uur. Maan op: 23.01 uur: onder: 4 48 uur. Hoogwater te Katwyk te 2.57 en 15 24 uur (9/6 te 3.43 en 16.13 uur - spnngtyi Dit nummer bestaat uit 10 pagina's Besloten is evenwel, dat Buttler Eden by verhindering vervangen zal. De chef van het Foreign Office heeft echter na drukkelijk gezegd, dat hy al zijn be schikbare tyd aan de O.ER.S. zal wil len wyden. In de gangen van het Chateau de la Muette. het hoofdkwartier der O.E.E.S.. werd gisteravond gemeend, dat het voor al internationale politieke overwegingen zyn geweest, die Eden er toe zouden heb ben gebracht zich tóch beschikbaar te stellen. Overwegingen, die in het byzon- der door Fransen naar voren moeten zyn gebracht. Met name werd het door de Fransen wel zeer wenselyk geacht, dat Engeland in de persoon van zyn hoogste diplomatieke vertegenwoordiger een sleutelpositie in de Europese eco nomische samenwerking in zou nemen, op het moment dat Duitsland zich op maakt weer een rol op het eerste plan te gaan spelen en Amerika's invloed in Europa nog steeds versterkt wordt. Vandaag zouden de ministers terug komen op het probleem van de Europese Betaling. Unie. die 1 Juli as. officieel zou ophouden te bestaan en waarover gisteren een sub-commissie onder lei ding van minister Stikker uitvoerig heeft overlegd. Reeds eerder werd zoals bekend in pnncipe besloten de E3.U., welks grote nut de afgelopen jaren wel over tuigend is bewezen, ook na die datum in stand te houden. Voor het card male probleem van het tekort aan dollars en andere harde de viezen. waaraan de kas van de EJ3.U reeds sedert enige tyd lijdende is. was i ecuter toen geen oplossing aangegeven, i Het is niet bekend of die oplossing in tussen Is gevonden, ofschoon er zeker wel intensief naar is gezocht. Maar als hoopvol teken werd hier gisteravond aangemerkt, dat minister Van Zeeland, die een uitvoerig rapport over deze kwestie heeft toegelicht, had tegenge sproken, dat zijn land zou overwegen zich terug te trekken uit de E3.U. in verband met de nadelige positie, waarin België als eenzydig crediteur de laatste maanden was geraakt. Als conditie heeft Van Zeeland echter wel gesteld, dat de onderlinge samenwerking der O.E.E.S.-landen op een gezondere basis zou moeten wor den georganiseerd. Van Zeelands rede werd hier gis teravond algemeen uitgelegd als het bewijs, dat België voor een compromis te vinden is. Het Oost-Duitse ministerie van Land bouw heeft alle boeren, die met bomen beplant land bezitten, gedreigd met wettelyke gevolgen, wanneer zij niet hun verplichte houtQuota aan de auto riteiten zouden afleveren. Volgens een mededeling van het Oostduitse nieuws bureau ADN heeft het ministerie de boeren, die meer dan 5 hectare land bezitten, die met bomen beplant zijn, er aan herinnerd, dat zij een zeker per centage van dat hout moeten afstaan als bijdrage tot de uitvoering van het vijfjarenplan De economie van het volk wordt in gevaar gebracht doordat het plan voor deze inleveringen niet wondt uitgevoerd. Aan H.M. Koningin Juliana is gis termorgen ten palcizc Soestdijk de eerste haring aangeboden, die door de Rijksopperkcurmeester IV. Don tc Vlaardingen is goedgekeurd. De haring, die werd aangevoerd door de VI 84 ..Hendrika en Adria- na", schipper G. van der Snoek, van de N.V. Zeevisserij en Haringhandel v.h. A. Verboom, was op de gebrui kelijke wijze verpakt in een oranje geverfd vaatje. Schipper Van der Snoek overhan digt Koningin Juliana het vaatje haring. Rechts de burgemeester van Vlaardingen. Mr J. Heusdens. Twee bekende organisaties, die ook in Europa hun zegenrijke arbeid hebben verricht, n.l. de UNICEF (United Nations International Children Emergency Fund) en de WHO (World Health Organisa tion de wereldgezondheidszorg en de hulp aan het zwakke of bedreig de kind. verlenen thans hulp tn Zuid-Oost Azië. waar in steden en dorpen poliklinieken, klinieken en sanatoria in het leven worden ge roepen om de strijd te voeren voor een betere gezondheid van de ko mende generatie van Zuid-Oost Azië. Op de daktuin van een kliniek, mei op de achtergrond de koepels en minaretten van Lahore's prachtige moskee, volgen zusters en help stertjes de colleges, die haar ge schikt moeten maken voor haar menslievende taak. Prins Bernhard moet rust houden Tengevolge van een licht ongeval bij het paardrijden dat hem Zondag jl. is overkomen, zal Prins Bernhard medisch advies een week rust moeten houden. In verband hiermede is de Prins zeer tot zijn leedwezen gedwongen de voor die periode gemaakte afspraken te zeggen. Tamelijk koel weekeinde Het K.N.M.I. deelt mede: In het midden van de afgelopen week werd het weer in Nederland bepaald door een gebied van hoge luchtdruk, dat toen veel zonneschijn en z om ene warmte bracht. Naarmate het centrum van dit gebied zich in de richting van Rusland verplaatste, nam zyn invloed op het weer in onze omgeving af. In Zwitserland, Oostenryk, Zuid-Dults- ïand en Noord-Italië kwamen gistermid dag nog temperaturen tussen 25 en 30 graden voor In ons land echter en ook in Belgie en Noord-Frankryk maakten onAveersstorlngen, die uit het Zuiden waren gekomen, een einde aan de zo merse warmte Nadat gistermorgen een eerste storing, die vrywel alleen in de Zuid-Oostelyke provincies enige activi teit vertoonde, Nederland had bereikt, kwam er des middags een tweede. Deze bracht talrijke onweersbuien, waarvan in het centrum van het la>rtd sommige met zware hagelval gepaard gingen, bovendien werd er op het vliegveld Zuid-Limburg een windstoot van storm kracht geregistreerd. De afgelopen nacht drong van het Noorden uit koelere lucht Nederland binnen, hetgeen opnieuw enige regen met zich meebracht. In de koele lucht, oie zich gedurende het weekelr.de zal handhaven, komen flinke opklaringen voor. maar van de Oceaan af is een nieuwe storing in aantocht. Voor mor genmiddag is daarom de kans op en- xele buien niet geheel te verwaarlozen. Het tempera tuurverloop zal morgen weinig van dat van vandaag verschillen. Ontzettende schade aan fruit en Ijsvloer in boomgaarden (Speciale berichtgeving» Gistermiddag tegen 5 uur ontlastte zich boven een groot deel van de Betuwe een zware onweersbui, die op sommige plaatsen gepaard ging met een geweldige hagelval; die een onge kend grote schade aan het fruit en de veldgewassen heeft veroorzaakt. In talryke boomgaarden, vooral in de gemeente Lienden en Resteren, is de fruitoogst voor een groot deel vrij wel totaal verwoest. Niet alleen de rij pende kersen, maar ook de appeis. peren en pruimen hebben ontzettend V.N. in October weer bijeen De volgende zitting van de algemene vergadering der Verenigde Naties zal op 14 October a.s. worden geopend. Trygve Lie. de secretaris-generaal van de VN heeft verklaard, dat ge hoopt wordt, dat de zitting voor Kerst mis zal kunnen worden beë.ndigd Het wordt waarschijnlijk geacht, dat het voornaamste politieke debat zal worden uitgesteld tot na de Amerikaan se presidentsverkiezingen in November. geleden. Voorzover de vruchten niet van de bomen werden gerukt, werden zy stukgeslagen aan het bout. De grond onder de kersenbomen is met kersen bezaaid. De bul duurde ongeveer 10 minuten. De wegen en landeryen waren wit van de hagel als tydens een winterse sneeuw bui. Minstens drie uren na de bui liep men in de boomgaarden als het ware nog op een ysvlóer. De neervallende hagel vormde een soort wit gordyn, ter wijl het onheilspellend donker was. Er vielen stukken ijs ter grote van duiven eieren. De grote oogstverwachtingen voor deze streek zyn thans de bodem inge slagen. Ook de veldvruchten, zoals aard appelen en bieten, en ook het koren, zijn ernstig beschadigd. Op verschillende plaatsen werden dakpannen en ruiten door de hagelstenen stukgeslagen. Typerend voor de ernst van deze ha gelval Is dat ln een boomgaard 17 dode spreeuwen werden opgeraapt. De meeste schade is wel veroorzaakt in de polder „de Mars" onder Lienden. De schade is niet bij benadering te schatten, maar loopt zeker ln de ton nen. Dr Paul Rijkens beschouwde diverse landen Ter gelegenheid van het eerste lus trum is gisteren in het kasteel Neven- rode een buitengewone openbare ver gadering gehouden van het daar ge vestigde „Nederlands opleidingsinsti tuut voor het buitenland". Deze ver gadering werd o.a. bijgewoond door Prins Bernhard. De voorzitter, ir A. Plate, herin nerde er aan. dat de gedachte aan de stichting van het Instituut reeds in de bezettingstyd was geboren. Doel was: het vormen van jonge mensen, niet te geleerd, maar die weten op te treden en te handelen, mensen, die Initiatief kunnen ontwikkelen by het bevorderen van de export. Dr Paul Rijkens van de Unilever zet te hierna „het doel van het reizen in het buitenland" uiteen. nJ. het zich op de hoogte houden van de politieke en economische omstandigheden. Over En geland zeide spr. dat de Labourrege- ring z.i. van 1945 tot 1950 goed werk verricht heeft. In dat bewind schuilt zeker niet de oorzaak van de slechte ontwikkeling van Engeland. Maar de herverkiezing van de Labourregenng in 1950 is. op louter zakelijke gronden, te betreuren, omdat Labour toen al en kele goede krachten verloren had. In ternationaal is Engeland z.i. in de laat ste jaren te kort geschoten in agressi viteit. d.wz. in positieve politiek. Nog altyd hebben wy de sem van Engeland ln het kapittel broodnodig. Frankryk noemde spr. economisch buitengewoon sterk, maar toch wordt daarvan onvoldoende profyt getrokken, door gebrek aan vertrouwen der Fran sen in hun eigen land, economie en geldwezen. Men kan er byv. niet in slagen het goud in particuliere han den, ter beschikking te krijgen van de natie. De Fransen leiden aan ingebo ren egoisme. dat zich ook bij de werk gevers openbaart en waardoor het communisme bevorderd wordt. Duitsland zag het hoogtepunt in zyn economie in 1929. Door de nazi's ging de weg echter omlaag. Na 1945 had het land het aanvankelijk zeer moeilyk. maar na de geldhervorming keerde het vertrouwen terug en kon het bedryfs- leven zich ontwikkelen, mede door de Amerikaanse steun en het harde wer ken der Duitsers zelve. Met Japan is Duitsland op het ogenblik de grootste concurrent van Groot Brittanmë. Zwitserland noemde spr. een gave democratie. Men heeft er full employ ment. hoge lonen en een gezond be drijfsleven. Het is het meest normale land van geheel Europa. Een der oorzaken daarvan is z.i. de Zwitserse opvoeding, die nuchter en degeiyk is en als navolgenswaardig voorbeeld kan dienen De Ver. Staten hebben, volgens spr. technisch veel gemeen met Duitsland. In de V.S. is men er echter dieper van doordrongen, dat een verkoopsysteem wetenschappelyke ondergrond moet hebben. Spr. wees er op, dat de V.S. 20 jaren van democratisch regime heb ben gekend. Het verlies van dit regiem zou voor Europa zeer nadelig zyn. ten- zy het Eisenhower is, die gekozen wordt. De toestand in India noemde spr. niet ongunstig. Er worden nu 7 Neder landse industrieën gebouwd, o.a. ook van Unilever. Ten aanzien van Indonesië zeide spr., dat men niet te veel meer aan het ver leden moet denken. Laat ons Indone sië bekijken als een goede klant, die we uitstekend moeten bedienen. Met goe deren van goede kwaliteit, maar ook met uitstekende mensen. Rector dr E. B. J Postma deed uit komen. dat hy toch nog optimistisch kan staan tegenover de hedendaagse Jeugd. Hiema hield het bestuur een ont vangst, waarop een diner volgde. Ten slotte werd „Sophocles" van Oedipus uitgevoerd. Frans-Tunesische hervormingsplannen IN 5 JAAR ZELFBESTUUR Volgens welingelichte kringen te Pa- rys hebben Franse en Tunesische leiders een plan uitgewerkt, volgens hetwelk Tunis in vyf jaar tyd binnen de Franse Unie zelfbestuur zal ontvangen, waarby Frankryk de controle over de buitenland se betrekkingen en de defensie zal be houden. Volgens het plan zal de Bey een Fransman aanwijzen als zyn minister van buitenlandse zaken. Ook zal hy een Fransman benoemen tot zyn opperbevel hebber der stryd krachten. Er zullen twee assemblees ingesteld worden, een. uitsluitend bestaande uit Tunesiers. die de Bey zal raadgeven by wetgeving, en een andere, bestaande uit Fransen en Tunesiers. die de begroting zal besturen. De ryke Tunesiers van de nationalis tische Neo-Destoer zyn gekant tegen het plan. Zy eisen de onmiddellyke erkenning van de „ondeelbare souvereinltelt van Tunis." Ter gelegenheid van de verjaardag van Koningin Elisabeth II. werd Ie Londen de jaarlijkse parade van de garde ..Trooping the Colourge houden. welke door de Koningin zelf werd afgenomen. De koningin was gekleed in het uniform van de Schotse garde. Zij bereed ..Winston", een politiepaard. Na afloop marcheerde de garde met de Koningin aan het hoofd naar het paleis.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 1