Na kwart eeuw strijd heeft Hillegom
eigen beurs
Aanstaande opening bekroont
hardnekkig volhouden
Oud Herenhuis maakte plaats
voor modern Beurscomplex
Einde van controverse
Haarlem Hillegom
„Self-supporting" door
combinatie van belangen
91ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD
Vrijdag 6 Juni 1952
Tweede Blad No. 27626
Reeds een kwart eeuw duurt de strijd om de Bloembollenbeurs te
Hillegom.
Met de opening van het nieuwe Beursgebouw te Hillegom die binnen
kort zal plaatshebben, is deze strijd gebracht tot een einde, waarbij
overwinnaars noch overwonnenen zijn!
De Hillegomse Bloembollenbeurs be
staat al dertig jaar. Ze was een der vele
plaatselijke beurzen, die naast de Maan-.
daEse Beurs der Algemene Vereniging
te Haarlem werden gehouden, waar vak
genoten uit de naaste omtrek bijeen
kwamen om zaken te doen. Soms was
men al heel blij wanneer er enkele tien
tallen bezoekers waren geweest!
Terwijl al die kleinere beurzen, de
een na de ander bij gebrek aan levens
vatbaarheid verdwenen, handhaafde zich
de Hillegomse beurs. Dat was geen won
der. Want Hillegom is bij uitstek het
centrum van de export, van de handel,
en waar de handel is. daar is ook de
beurs.
Zo groeide de Hillegomse beurs met
de jaren in betekenis.
DE EERSTE POGING.
Haarlem heette vanouds de bloemen
stad en de zetel van de bloembollencul
tuur. Maar de cultuur had zich lang
zamerhand naar het Zuiden verplaatst,
naar de streek tussen Haarlem en Leiden.
Toen dan ook de huisvesting van de
Haarlemse beurs tot allerlei klachten
aanleiding gaf en men maar moeilijk
een ruimte kon vinden om iedere Maan
dag de bollenmensen te herbergen, be
gon men in de Algemene Vereniging
voor Bloembollencultuur te denken aan
een eigen gebouw. De voorzitter dier
vereniging, de heer E. H. Krclage, liet
er geen twijfel aan bestaan of dit ge
bouw zou te Haarlem moeten verrijzen.
De Hillegommers dachten er anders over.
Die maakten een plan voor een beurs
gebouw in Hillegom.
Dat is nu vijf en twintig jaar geleden.
door soldaten, evacués e d. volkomen
uitgewoond. De beurs werd gehouden in
de Concertzaal te Haarlem, onder alles
behalve ideale omstandigheden.
Er was nog geen kans op, dat het
Krelagehuis zou worden ontruimd.
Toen kwam daar plots bü de Alge
mene Vereniging voor Bloembollen
cultuur een aanbod binnen:
Bouw een nieuwe Beurs te Hillegom
en vestig daar ook de bureaux van
..Bloembollencultuur" en de Bond van
Bloemhollenhandelaren. De Gemeente
Hillegom stelt daarvoor ter beschik
king het terrein „Treslong" groot 8500
M2 en een bedrag van f. 100.000.—, ter
wijl de Hillegomse Beurseommissie
aanbiedt een 2% obligatielening ad
f. 350.000.—.
Dit plan kwam op de algemene ver
gadering van 24 Juni 1946 als een voor
stel van het hoofdbestuur met een gun
stig prae-advies, en verwekte uiteraard
fel verzet van alle voorstanders van
„Haarlem".
De heren B. Rijnveld, D. van Egmond
en A. H. Staats te Hillegom vormden
het driemanschap, dat in die tijd alles
in het werk stelde om het Hillegomse
plan een kans te geven.
Dat dit voorstel werd aangenomen,
dankte men grotendeels aan de ge
meente Haarlem, die wel uiting gaf
aan platonische betuigingen, maar
geen enkele daadwerkelijke poging in
het werk stelde om het behoud van de
Bloembollenbeurs voor Haarlem mo
gelijk te maken. Men liet het bü nega
tieve actie, n.l. het onmogelgk maken
Het was de voorzitter van de Alge
mene Vereniging, tevens burgemeester
van Hillegom. jhr mr dr O. F. A. H.
van Nispen tot Pannerden, die dr A. J.
Verhage als voorzitter van ..Bloembol
lencultuur" nas opgevolgd, die in
principe het beursplan van de onder
gang redde.
De vergadering, wel voelende dat ze
tegenover het allesbehalve fair behan
delde Hillegom iets goed te maken had.
nam vrijwel unaniem een voorstel aan
om mede te werken aan de bouw van
een nieuwe beurs te Hillegom, waar dan
de Hillegomse beurs zou worden onder
gebracht. De Maandag-beurs, zowel als
de bureaux der vakorganisaties, zouden
dan te Haarlem blijven.
In Hillegom zag men dit besluit aan
vankelijk als een doekje voor het bloe
den. een „eigen ^eldje". In feite had
Voorzitter Van Nispen hiermee een
papieren bruggehoofd gebouwd, van
waar ten derde male de sprong kon
worden gewaagd. Want alleen op deze
wijze immers kon het aanbod der ge
meente Hillegom „de grond en de ton"
gehandhaafd blijven!
Een groot pessimisme had zich van de
strijders voor de Hillegomse Beurs
meester gemaakt, maar ze zouden geen
bollenmensen zijn wanneer ze altijd bij
de pakken neer bleven zitten. De Beurs
eommissie zocht contact met het Ge
meentebestuur. men beraamde nieuwe
plannen. De grote moeilijkheid was, het
gebouw dat toch slechts één dag als
beursgebouw in gebruik zou zijn, exploi-
Wijlcn dc heer B. D.
Rijnveld. de ..vader van
de beurs" die de ver
wezenlijking van zijn
ideaal niet meer mocht
aanschouwen. Zijn zoon
legde dc eerste steen
voor het complex.
Na veel wederwaardigheden kwam
men eindelijk tot een beslissing. Dc
voormalige machinefabriek van Figee
aan dc Lcidsevaart te Haarlem zou
worden aangekocht en verbouwd tot
Bloembollenbeurs. De heer Krclage
wist te triomferen over zjjn tegenstan
ders uit De Zuid en het is dan ook
terecht, dat het beursgebouw te Haar
lem de naam „Krelage-huis" draagt.
Aan hem is de vestiging aldaar te
danken.
De Hillegommers kregen dus de kous
op de kop en moesten van hun plan af
zien. Maar daarmee was de gedachte
aan een eigen beursgebouw te Hillegom
nog niet dood! Integendeel! Steeds meer
werd men van de noodzaak daarvan
overtuigd.
Immers de beurs te Hillegom werd
gehouden in de lange, smalle zaal van
het café Flora aan de Hoofdstraat. En
dié zaal bood, al nam men allerlei kunst
en vliegwerk te baat, niet langer ruimte
aan het getal bollenmensen dat daar op
drukke dagen samenstroomde. Gemid
deld werd de beurs door 400 zakenmen
sen bezocht, die daar allen op die éne
morgen bijeen waren om zaken te doen.
Men trapte op eikaars tenen, men kon
met rustig en vrijuit spreken zonder dat
anderen konden meeluisteren, de siga
renwalm viel te snijden, voor de bloe-
menkeunngen was geen voldoende
accommodatie, kortom: hier moest een
ingrijpende verandering komen.
Gedurende de oorlogsjaren viel hier
aan natuurlijk niet te denken, maar
daarna bood zich eensklaps een prach
tige gelegenheid aan voor een hernieuwd
offensief!
Het plan-Rijnveld
De heer Bernard Rijnveld, voorzitter
van de Bond van Bloembollenhande
laren, en voorzitter van het C.B.C., was
ook voorzitter van de Hillegomse Beurs
eommissie. Hij liep met het plan rond,
te Hillegom een nieuwe beurs te bouwen.
Hij had de tijd mee.
Het Krelagehuis was in oorlogstijd
van het Hillegomse voorstel. Zelfs
trachtten enkele felle voorstanders van
„Haarlem" In Den Haag klaar te krij
gen dat de ministeriële goedkeuring
aan de schenking door de gemeente
Hillegom werd onthouden, maar dit
werd door juist op tijd ingrüpen der
Hillegomse „vechtjassen", verüdeld.
In de vergadering werd in allerlei
toonaarden gesproken over de verbon
denheid van Haarlem met het bloembol
lenvak. de gastvrijheid van deze ge
meentecn als om deze laatste te
illustreren trad op dit psychologisch
moment een agent van politie de zaal
binnen en sommeerde een heel rijtje
bezoekers, terstond hun auto's weg te
rijden, want ze waren verkeerd gepar
keerd!
Dit deed de deur dicht. De afdeling
Limmen, die voor uitstel gepleit had,
dolf het onderspit, en het Hillegomse
voorstel werd met 167114 stemmen
cn 6 blanco aanvaard.
Reeds vijf minuien later gingen in
Hillegom de eerste vlaggen uit. overal
verschenen bulletins, het bollendorp
was in feeststemming. Des avonds
werd het driemanschap in een open
landauer, geëscorteerd door muziek,
naar het raadhuis gevoerd, waar men
klonk op de toekomst van de Hille
gomse Beurs.
Aswoensdag-stemming
Men had te vroeg gejuicht.
Reeds op 23 November van datzelfde
jaar overleed plotseling op 51-jarige
leeftijd de man. die gerust de vader van
het beursplan. de ziel van alle actie, mag
worden genoemd. Bernard Rijnveld Er
waren toen reeds pessimisten die zeiden:
Daar gaat onze Beurs.
Ze hadden bijna gelijk gekregen.
Haarlem was wakker geworden, en
deed nieuwe aanbiedingen. Het Krelage
huis kwam plotseling vrij. In de Alge
mene Vereniging keerde het getij. Een
volgende vergadering besloot tot uitstel,
dat afstel worden zou.
Foto L.D.—Van Vliet.
tabel te maken. Die moeilijkheid werd
opgelost toen men in een grote brou
werij-onderneming een partner vond,
die fiducie had zowel in de onderneming
als in de ondernemers. Met medewer
king van de Algemene Vereniging werd
de Stichting „Hillegomse Bloembollen
beurs" opgericht. De beursmensen gin
gen er wéér op uit om een obligatie
lening bij elkaar te krijgen en slaagden
daarin tot een bedrag van f- 600.000.
Op deze wijze kon men een beurs bou
wen, die „self-supporting" zou zijn en de
Algemene Vereniging geen cent zou
kosten!
Het bestuur van de Stichting, bijge
staan door de leden van de Beurseom
missie. had verder nog met vele moei
lijkheden te kampen Het conflict in
Korea met alle gevolgen daarvan was
er één van. De toen heersende maten»-
alenschaarste heeft o a. de bouw van de
beurs aanzienlijk vertraagd, waardoor
men het prachtige voorjaar-seizoen 1952
gemist heeft Telkens weer doken be
zwaren op, maar grimmig zetten de
beursmensen door, In het gezicht van de
haven te verongelukken, dat was hun
plan niet'
En nu zijn we dan zover dat binnen
zeer korte tijd het mooie, nieuwe Beurs
gebouw te Hillegom kan worden ge
opend.
De eerste steen ervan werd gelegd
door de enige zoon van de man die zijn
droom niet meer verwerkelijkt mocht
zien: Bernard Rijnveld Junior.
En de enige droeve schaduw die valt
over dit feest voor alle trouwe werkers
voor de Hillegomse Beurs, is dat hun
voorman het niet meer heeft mogen
beleven.
HET NIEUWE TRESLONG
Langs de Rijksweg HaarlemLeiden, in het centrum van de gemeente
Hillegom, ontwaarde men vroeger, fraai gelegen in een uitgestrekte
tuin, het oude, kasteelachtige herenhuis „Treslong".
Thans ziet men daar een ander beeld. De tuin is omgetoverd in de
Demonstratietuin voor het Bloembollenvak, en het herenhuis heeft
plaats gemaakt voor een modern gebouw, waar de Hillegomse
Bloembollenbeurs binnenkort iedere Donderdag zal worden gehouden.
Het oude herenhuis „Treslong" maakte
voorheen, gezien vanaf de Weerestein-
straat. een schilderachtige indruk. Om
trent de historie van het huis was maar
weinig bekend. Waarschijnlijk dateerde
het uit de 18e eeuw. hoewel bij het op
graven van de fundering bleek dat er
vroeger een ander gebouw moet hebben
gestaan.
Het was een symbool van vervallen
grootheid en tijdens de oorlogsjaren was
er het distributiekantoor gevestigd. In
diezelfde jaren verdwenen de bomen uit
de tuin en werd het fraaie voorterrein
een complete wildernis. Toen de distri
butie werd opgeheven, is in „Treslong"
nog enige tijd de R.K. Lagere Tuinbouw
school gevestigd geweest.
Het was dit terrein, dat oorspronkelijk
bestemd was om daar beurs en bureaux
van de Algemene Vereniging voor
Bloembollencultuur en de Bond van
Bloembollenhandelaren te vestigen. Dit
plan ging helaas niet door. De gemeente
Hillegom, die het terrein (met een som
van f. 100.000aan de Algemene Ver
eniging voor Bloembollencultuur had
aangeboden, deed haar aanbod echter
gestand, ook toen door de medewerking
van deze vereniging de mogelijkheid
werd geschapen een nieuwe bloembol
lenbeurs te stichten, waar de behuizing
van de Hillegomse beurs te klein bleek.
Op een goede dag klommen de leden
in de Hillegomse Beurseommissie, aan
gevoerd door Hillegom's burgemeester,
alle trappen van Treslong op en maak
ten eigenhandig een begin met de slo
ping van het gebouw.
En daarna duurde het niet lang of op
de nu kale heuvel verrees de heistelling
die de palen in de grond sloeg voor het
Beurscomplex.
schotten die in korte tijd weer kunnen
worden verwijderd.
Midden in de zaal zitten aan een
kleine honderd tafeltjes, ieder voorzien
van een naambordje, de overige „beurs-
klanten". De toeloop voor deze boxen en
tafeltjes was zo groot, dat w aarschijnlijk
ook de uitgestrekte ruimte op het toneel-
podium in gebruik zal moeten worden
genomen tijdens de beursuren
De verwarming \an deze zaal geschiedt
door een installatie voor warme lucht,
van de andere afdelingen door centrale
verwarming.
Direct aansluitend op de beurszaal fs
de keuringszaal, waar de bloemen wor
den getoond en gekeurd Aan de inrich
ting van deze zaal is bijzondere zorg be-
(Foto L.D./Van Vliet)
Men had allereerst nodig een ruime
beurszaal. met een grote hal waarin
verschillende handelaren hun stands
konden opzetten, zomede een modern
ingerichte keuringszaal. Daarnevens
was er de mogelijkheid de Planten-
ziektenkundige Dienst, die nu zetelt
in een té klein houten gebouwtje in
de tuin van een perceel aan de Leidse-
straat. een behoorlijk kantoor te ver
schaffen.
Dit alles te exploiteren uit de uitkom
sten van één beursdag, was natuurlijk
een onmogelijkheid.
De Hillegomse Beurs is n.l. geheel
..self-supporting" Hoewel de Algemene
Vereniging haar medewerking heeft ver
leend. draagt ze geen verantwoordelijk
heid voor de exploitatie. Men moet in
Hillegom zelf maar zien hoe men de
eindjes aan elkaar knoopt.
Die mogelijkheid kwam er echter ook,
toen het Stichtingsbestuur contact kreeg
met de N V. Zuid Hollandse Bierbrou
werij te 's-Gravenhage. die grote moge
lijkheden zag in dit complex en het plan
koesterde hier een modern restaurant
neer te zetten. Bij de beurs behoort een
restaurant te zijn. maar het zou dan
nu niet slechts een beurs-restaurant
worden, maar een eerste klas-inrichting
die het gehele jaar geopend zou zijn en
zelfstandig en afzonderlijk zou worden
beheerd. Het Stichtingsbestuur zou zich
dan alleen hebben te bemoeien met de
beurs-aangelegenheden en niet tegelijk
als exploitante van een restauratiebedrijf
behoeven op te treden.
Het bleek al spoedig dat hier het
spreekwoord gold „als de ene hand de
andere wast. worden ze beide schoon".
Want door deze samenwerking bleek
het mogelijk dit uitgebreide complex
te exploiteren.
Het gevolg hiervan Is. dat het Tres
long-complex voor een niet onbelangrijk
deel bestaat uit alles wat voor de ex
ploitatie van een groot restauratiebedrijf
noodzakelijk is.
Het Beurscomplex
De opzet is in de allereerste plaats
geweest, een goed behuizing te schep
pen voor de Hillegomse Beurs.
Het centrale punt van het gebouw
vormt dan ook de grote beurszaal, die
echter ook gebruikt kan worden voor
uitvoeringen, concerten en vergade
ringen en dan maximaal aan 1600
personen ruimte biedt.
De ingang van de Beurs bevindt zich
aan de Vosselaan, een zijstraat van de
Weeresteinstraat. waar de beursbezoe
kers via een naar voren uitgebouwde
vestibule van staal en glas de hal betre
den. waar de garderobe is ingericht en
waar de verschillende handelaren in
voor het vak belangrijke artikelen hun
stands hebben. Links en rechts van de
hal leiden twee ingangen naar de beurs
zaal.
Langs de wanden van deze zaal wor
den 35 boxen aangebracht, elk met een
rechtstreekse telefoon-aansluiting, zodat
dc firma's die deze boxen bezetten op
ieder ogenblik, zonder gebruik te ma
ken van de centrale, kunnen opbellen.
De telefoontoestellen worden na beurs-
tijd opgeborgen in kastjes, in de wand
opgenomen. De boxen bestaan uit losse
Een deel van de modern cn efficient
ingerichte keukens van het beurs
complex. het enige onderdeel van
het gebouw waar ook de inrichtuv,
en aankleding al vormt begint tc
krijgen.
sleed, omdat hier alles op de juiste be
lichting aankomt. Koel en licht en geheel
in wit gehouden is deze op het Noorden
geprojecteerde zaal, waar straks scherpe
ogen de bloemen zullen onderwerpen
aan een nauwkeurig onderzoek, en de
Keuringscommissie haar oordeel zal uit
spreken.
Onder de keuringszaal bevindt zich een
opslagruimte voor diverse materialen.
Een brede doorgang verleent de beurs
bezoekers de toegang naar het restau
rant.
De inwendige mens
Dit restaurant beslaat de gehele
breedte van dc flauw geboden voor
gevel. Links is een afgesloten gedeelte
als bar ingericht, geheel in Zuid-Ame
rikaanse stijl met rotan-betimmering.
Grote ramen geven vanuit het restau
rant uitzicht op de Demonstratietuin.
die dit jaar ook in dc zomer met bloe
men beplant zal zijn in verband met
de grote Dahlia-tentoonstelling die
daar in September zal worden gehou
den. Bü goed weer kan men op het
terras zitten, als het ware midden tus
sen de bloemen. Aansluitend op het
restaurant is nog een tweetal zalen
geprojecteerd, voor kleine diners, ver
gaderingen. recepties enz. die even
tueel bü het restaurant kunnen norden
getrokken.
De restaurant-gevelvan hei
nieuwe beursgebouw, gezien over
dc demonstratietuin. Achter deze
licht gebogen lage glazen gevel
verrijst het grote eigenlijke beurs
complex.
De gehele Noordervleugel van het
gebouw is ingericht voor het restauratie
bedrijf. Hier vindt men de dienstvertrek
ken: de keukens (het grote fornuis heeft
capaciteit van 2500 warme maaltij
den in twee uur tijds) zowel warm als
koud. de patisserie, de bakkerij, de spoel
keukens. en beneden in de „catacomben"*
de kelders voor wijnen, bier, gedistil
leerd, de ijskasten en de diepvries-in
richting. linnenkamer, kleedvertrekken
en douche-inrichtingen voor het restau-
ratie-personeeL
De directeur van de N.V. „Treslong"
de heer J. van Tongeren, die ook hc-t
Jaarbeursrestaurant en Carlton te Am
sterdam leidt, heeft zelf het ontwerp
voor deze inrichting gemaakt, die zo
modern en efficiënt is dat hier van een
model-bedrijf kan worden gesproken
Wanneer in dit gebouw congressen
enz. worden gehouden, is het mogelijk
dat hier 1200 personen tegelijk dineren.
De gehele opzet is hierop berekend
Natuurlijk is ook gezorgd voor behoor
lijke parkeergelegenheid voor auto's cn
bussen.
Achter het beursgebouw wordt een i
nieuwe straat, de Parklaan, aangelegd,
die de Vosselaan en de Van Teststraat
met elkaar verbindt, zodat men nu ge
heel om het complex heen kan rijden,
wat in verband met een vlotte regeling
van het verkeer, vooral in het bloem»
bollenseizoen, beslist noodzakelijk is,
MET ALLEEN VOOR HILLEGOM.
Natuurlijk is de bouw van dit complex
voor Hillegom van grote betekenis, eg
niet alleen in het kader van de bloem-
bollenhandel.
Ook in Hillegom bestaat zalen-noocL
Verschillende verenigingen zijn genood»
zaakt twee of driemaal achtereen de
zelfde uitvoering te geven om hun ge
hele „aanhang" te kunnen bevredigen.
Voor uitvoeringen van gymnastiekver
enigingen, voor concerten, is geen be
hoorlijke accomodatie aanwezig.
Er schuilen dus voor het verenigings-
en het culturele leven in deze bloem
bollengemeente grote mogelijkheden in
„Treslong".
Maar toch heeft men niet alleen op
Hillegom gerekend.
Men verwacht, met name in het
blocmbollenscizoen, veel bezoek niet
slechts van toeristen, maar ook van
grote gezelschappen. Ongetwijfeld zul
len, wanneer men over een behoor-
lijke accomodatie beschikt, congressen
enz. in deze streek gehouden worden.
Vooral het jaar 1953 belooft een druk
jaar te worden, want Treslong ligt
precies tussen de Flora en dc Keuken
hof, die geen van beide over een vol
doende restauratie-accomodatic be
schikken om naast de gewone bezoe
kers, grote gezelschappen te herbergen.
Aanvankelijk had men er op gere
kend, dat het beurscomplex met Pasen
1952 geopend zou kunnen worden.
Door vertraging in dc bouw, mede
tengevolge van matcriaalmoeilgkhe-
den (Korea!) bleek dit niet mogelük,
en men heeft dus het prachtige bloem-
bollcnseizoen 1952 gemist. Dit was
vanzelfsprekend én voor de Stichting,
én voor de exploitante een grote
teleurstelling. Maar men vertrouw t dat i
1953, het jaar van het International f
Flower Festival of Holland, dit wel
weer goed zal maken!
Verkoop rentespaarbrieven
gesloten
Totaalbedrag woningbouw-
leningen ruim 127 millioen
De N.V. Bank voor Nederlandse Ge
meenten deelt mede, dat thans de
verkoop van de rentespaarbrieven is
gesloten. Om aan alle aanvragen,
welke vóór 1 Juni j.l. zijn gedaan te
kunnen voldoen, is het totaalbedrag
nog verhoogd tot nominaal f. 54.100.000
In totaal zijn uitgegeven 481.000 ren
tespaarbrieven van f. 100 en 240.000
rentespaarbrieven van f. 25.—. Thanst
kan ook worden vastgesteld het
totaalbedrag van de drie Nationale
Woningbouwleningen, dit bedraagt
f. 127.200.000.—.
ONEERLIJKE DIENSTBODE STAL
3125 GULDEN.
De Haagse politie heeft een 17-jarige
dienstbode en haar vader, een 64-jarige
schoenmaker, aangehouden. De dienst
bode was in een pension werkzaam. Een
daar verblijvende oude dame had haar
geld in een linnenkast geborgen. Van
oit geld heeft de dienstbode in de afge
lopen twee maanden telkens bedragen
van een f.300 weggenomen in totaal tot
een bedrag van f.3125. Zij gal dit geld
aan haar vader, die er goede sier van
maakte. Een bedrag van f. 1100 kon nog
in beslag worden genomen.
