Na kwart e€ eigen be" rijd heeft Hillegom Aanstaande openinc hardnekkig volh Oud Herenhuis voor modern maakte plaats Beurscomplex Einde van controverse Haarlem Hillegom „Self-: combinatie v door m belangen LEIDSCH DAGBLAD Vrijdag 6 Juni 1952 Tweede Blad No. 27626 91ste Jaargang Reeds een kwart eeuw duurt de strijd om de Bloembollenbeurs te Hillegom. Met de opening van het nieuwe Beursgebouw te Hillegom die binnen kort zal plaatshebben, is deze strijd gebracht tot een einde, waarbij overwinnaars noch overwonnenen zijn! De Hillegomse Bloembollenbeurs be staat al dertig jaar. Ze was een der vele plaatselijke beurzen die naast de Maan dagse Beurs der Algemene Vereniging te Haarlem werden gehouden, waar vak- men al heel blij wanneer er enkele tien- 3tallen bezoekers waren geweest! ■7 Terwijl al die kleinere beurzen, de een na de ander, bij gebrek aan levcns- vatbaarheid verdwenen, handhaafde zich de Hillegomse beurs. Dat was geen won der. Want Hillegom is bij uitstek het centrum van de export, van de handel, en waar de handel is, daar is ook de w beurs. IZo groeide de Hillegomse beurs met de jaren in betekenis. DE EERSTE POGING. Haarlem heette vanouds de bloemen stad en de zetel van de bloembollencul tuur. Maar de cultuur had zich lang zamerhand naar het Zuiden verplaatst, naar de streek tussen Haarlem en Leiden. Toen dan ook de huisvesting van de Haarlemse beurs tot allerlei klachten aanleiding gaf en men maar moeilijk een ruimte kon vinden om iedere Maan dag de bollenmensen te herbergen, be gon men in de Algemene Vereniging voor Bloembollencultuur te denken aan een eigen gebouw. De voorzitter dier 5 vereniging, de heer E. H. Krelage, liet er geen twijfel aan bestaan of dit ge bouw zou te Haarlem moeten verrijzen. De Hillcgommers dachten er anders over Die maakten een pla gebouw in Hillegom. Dat is nu vijf en twintig Jaar geleden. door soldaten, evacués e d. volkomen uitgewoond. De beurs werd gehouden in de Concertzaal tc Haarlem, onder alles behalve ideale omstandigheden. Er was nog geen kans op, dat het Krelagehuis zou worden ontruimd. Toen kwam daar plots bti de Alge mene Vereniging voor Bloembollen cultuur een aanbod binnen: Bouw een nieuwe Beurs te Hillegom en vestig daar ook de bureaux van ..Bloembollencultuur" en de Bond van Blocmbollenhandelaren. De Gemeente Hillegom stelt daarvoor ter beschik king het terrein „Treslong" groot 8500 M2 en een bedrag van f. 100.000.ter wijl de Hillegomse Beurscommissie aanbiedt een 2% obligatielening ad f. 350.000.—. Dit plan kwam op de algemene ver gadering van 24 Juni 1946 als een voor stel van het hoofdbestuur met een gun stig prae-advies, en verwekte uiteraard fel verzet van alle voorstanders van „Haarlem". De heren B. Rijnveld, D. van Egmond en A. H. Staats te Hillegom vormden het driemanschap, dat in die tijd alles in het werk stelde om het Hillegomse plan een kans te geven. Dat dit voorstel werd aangenomen, dankte men grotendeels aan de ge meente Haarlem, die wel uiting gaf aan platonische betuigingen, maar geen enkele daadwerkelijke poging In het werk stelde om het behoud van de Bloembollenbeurs voor Haarlem mo gelijk te maken. Men liet het bü nega tieve actie, n.l. het onmogelijk maken Wijlen 'de heer B. D. Rijnveld, de „vader van de beurs" die de ver wezenlijking van zijn ideaal niet meer mocht aanschouwen. Zijn zoon legde de eerste steen voor het complex. HET NIEUWE TRESLONG Foto L.D.—Van Vliet. Na veel wederwaardigheden kwam men eindelijk tot een beslissing. De voormalige machinefabriek van Figcc aan de Leidscvaart tc Haarlem zou worden aangekocht en verbouwd tot Bloembollenbeurs. Dc heer Krelage Mist te triomferen over zijn tegenstan ders uit Dc Zuid en het is dan ook terecht, dat liet beursgebouw tc Haar lem de naam „Krclagc-huis" draagt. Aan hem is de vestiging aldaar te danken. De Hillegommers kregen dus de kous op de kop en moesten van hun plan af zien. Maar daarmee Mas de gedachte aan een eigen beursgebouw te Hillegom nog niet dood! Integendeel! Steeds meer werd men van de noodzaak daarvan overtuigd. Immersde beurs te Hillegom werd gehouden in de lange, smalle zaal van het café Flora aan de Hoofdstraat. En diè zaal bood, al nam men allerlei kunst en vliegwerk te baat, niet langer ruimte aan het getal bollenmensen dat daar op drukke dagen samenstroomde. Gemid deld werd de beurs door 400 zakenmen sen bezocht, die daar allen op die éne morgen bijeen waren om zaken te doen. Men trapte op eikaars tenen, men kon niet rustig en vrijuit spreken zonder dat anderen konden meeluisteren, de siga renwalm viel te snijden, voor dc bloe- men keuringen was geen voldoende accommodatie, kortom: hier moest een ingrijpende verandering komen Gedurende de oorlpgsjaren viel hier aan natuurlijk niet te denken, maar daarna bood zich eensklaps een prach tige gelegenheid aan voor een hernieuwd offensief! Het plan-Rijnveld De heer Bernard Rijnveld, voorzitter van de Bond van Bloembollenhande- larcn, en voorzitter van het C.B.Cwas ook voorzitter van de Hillegomse Beurs commissie. Hij liep met het plan rond. te Hillegom een nieuwe beurs te bouwen. Hij had de tijd mee. Het Krelagehuis was in oorlogstijd van het Hillegomse voorstel. Zelfs trachtten enkele felle voorstanders van „Haarlem" in Den Haag klaar te krij gen dat de ministeriële goedkeuring aan dc schenking door de gemeente Hillegom werd onthouden, maar dit werd door juist op tijd ingrijpen der Hillegomse „vechtjassen", verijdeld. In de vergadering werd in allerlei toonaarden gesproken over de verbon denheid van Haarlem met het bloembol lenvak. de gastvrijheid van deze ge meenteen als om deze laatste te illustreren trad op dit psychologisch moment een agent van politie de zaal binnen cn sommeerde een heel rijtje bezoekers, terstond hun auto's weg te rijden, want ze «"aren verkeerd gepar keerd! Dit deed de deur dicht. De afdeling Limmen, die voor uitstel gepleit had. dolf het onderspit, en het Hillegomse voorstel werd met 167114 stemmen en 6 blanco aanvaard. Reeds vijf minuten later gingen in Hillegom de eerste vlaggen uit. overal verschepen bulletins, het bollendorp «■as in feeststemming. Des avonds n'crd het driemanschap in een open landauer, geëscorteerd door muziek, naar het raadhuis gevoerd, «'aar men klonk op de toekomst van dc Hille gomse Beurs. Aswoensdag-stemming Men had te vroeg gejuicht. Reeds op 23 November van datzelfde jaar overleed plotseling op 51-jarige leeftijd de man. die gerust de vader van het beursplan, de ziel van alle actie, mag worden genoemd. Bernard Rijnveld Er waren toen reeds pessimisten die zeiden: Daar gaat onze Beurs. Ze hadden bijna gelijk gekregen. Haarlem «-as wakker geworden, en deed nieuwe aanbiedingen. Het Krelage huis kwam plotseling vrij. In de Alge mene Vereniging keerde het getij. Een volgende vergadering besloot tot uitstel, dat afstel worden zou. Het was de voorzitter van de Alge mene Vereniging, tevens burgemeester van Hillegom. jhr mr dr O. F. A. H. van Nispen tot Pannerden. die dr A. J. Verhage als voorzitter van „Bloembol lencultuur" was opgevolgd, die in principe het beursplan van de onder gang redde. De vergadering, wel voelende dat ze tegenover het allesbehalve fair behan delde Hillegom iets goed te maken had, nam vrijM'el unaniem een voorstel aan om mede te werken aan de bouw van een nieuwe beurs te Hillegom. waar dan de Hillegomse beurs zou worden onder gebracht De Maandag-beurs, zowel als de bureaux der vakorganisaties, zouden dan te Haarlem blijven. In Hillegom zag men dit besluit aan vankelijk als een doekje voor het bloe den. een „eigen geldje". In feite had Voorzitter Van Nispen hiermee een papieren bruggehoofd gebouwd, van waar ten derde male de sprong kon worden gewaagd. Want alleen op deze wijze immers kon het aanbod der ge meente Hillegom „de grond en de ton" gehandhaafd blijven! Een groot pessimisme had zich van de strijders voor de Hillegomse Beurs meester gemaakt, maar ze zouden geen bollenmensen zijn wanneer ze altijd bij de pakken neer bleven zitten. De Beurs commissie zocht contact met het Ge meentebestuur. men beraamde nieuwe plannen. Dc grote moeilijkheid was. het gebouw dat toch slechts één dag als beursgebouw in gebruik zou zyn. exploi- Langs de Rijksweg HaarlemI Hillegom, ontwaarde men vro tuin, het oude, kasteelachtige Thans ziet men daar een and Demonstratietuin voor het BI plaats gemaakt voor een n Bloembollenbeurs binnenkort ii Het oude herenhuis „Treslong" maakte voorheen, gezien vanaf de Weerestein- straat, een schilderachtige indruk. Om trent de historie van het huis «'as maar weinig bekend. Waarschijnlijk dateerde het uit de 18e eeuw, hoewel bij het op graven van de fundering bleek dat er vroeger een ander gebouw moet hebben gestaan. Het was een symbool van vervallen grootheid en tijdens de oorlogsjaren «as er het distributiekantoor gevestigd. In diezelfde jaren verdwenen de bomen uit de tuin en werd het fraaie voorterrein een complete wildernis. Toen de distri butie werd opgeheven, is in „Treslong" nog enige tijd de R.K. Lagere Tuinbouw- school gevestigd geweest. Het was dit terrein, dat oorspronkelijk bestemd was om daar beurs en bureaux van de Algemene Vereniging voor Bloembollencultuur en de Bond van Bloembollenhandelaren te vestigen. Dit plan ging helaas niet door. De gemeente Hillegom, die het terrein (met een som van f. 100.000.aan de Algemene Ver eniging voor Bloembollencultuur had aangeboden, deed haar aanbod echter gestand, ook toen door de mede«'erking van deze vereniging de mogelijkheid werd geschapen een nieuwe bloembol lenbeurs tc stichten, «aar de behuizing van de Hillegomse beurs te klein bleek. Op een goede dag klommen dc leden van de Hillegomse Beurscommissie. aan gevoerd door Hillegom's burgemeester, alle trappen van Treslong op en maak ten eigenhandig een begin met de slo ping van het gebouw. En daarna duurde het niet lang of op de nu kale heuvel verrees de heistelling die de palen in de grond sloeg voor het Beurscomplex. EXPLOITATIE MOGELIJK DOOR SAMENWERKING. Men had allereerst nodig een ruime beurszaal, met een grote hal waarin verschillende handelaren hun stands konden opzetten, zomede een modern ingerichte keuringszaal. Daarnevens «as er de mogelijkheid de Planten- ziektenkundigc Dienst, die nu zetelt in een té klein houten gebouu-tje in de tuin van een perceel aan deLeidse- straat. een behoorlijk kantoor tc ver schaffen. Dit alles te exploiteren uit de uitkom sten van één bcursdag. was natuurlijk een onmogelijkheid. De Hillegomse Beurs is n.l geheel „self-supporting". Hoewel de Algemene Vereniging haar medewerking heeft ver leend, draagt ze geen verantwoordelijk heid voor de exploitatie. Men moet in Hillegom zelf maar zien hoe men de eindjes aan elkaar knoopt. Die mogelijkheid kwam er echter ook. toen het Stichtingsbestuur contact kreeg met de N V. Zuid Hollandse Bierbrou werij te 's-Gravenhage, die grote moge lijkheden zag in dit complex en het plan koesterde hier een modern restaurant neer te zetten. Bij de beurs behoort een restaurant te zijn. maar hel zou dan nu niet slechts een beurs-restaurant worden, maar een eerste klas-inrichting die het gehele jaar geopend zou zijn en zelfstandig en afzonderlijk zou worden beheerd. Het Stichtingsbestuur zou zich tabel te maken. Die moeilijkheid werd opgelost toen men in een grote brou werij-onderneming een partner vond, die fiducie had zowel in de onderneming als in de ondernemers. Met medewer king van de Algemene Vereniging werd de Stichting „Hillegomse Bloembollen beurs" opgericht. De beursmensen gin gen er wéér op uit om een obligatie lening bij elkaar te krijgen en slaagden daarin tot een bedrag van f 600 000 Op deze wijze kon men een beurs bou wen. die „self-supporting" zou zijn en de Algemene Vereniging geen cent zou kosten! Het bestuur van de Stichting, bijge staan door de leden van de Beurscom missie. had verder nog met vele moei lijkheden te kampen. Het conflict in Korea met alle gevolgen daarvan was er één van. De toen heersende maten- eiden, in het centrum van de gemeente iger, fraai gelegen in een uitgestrekte herenhuis „Treslong", r beeld. De tuin is omgetoverd in de lembollenvak, en het herenhuis heeft adem gebouw, waar de Hillegomse dere Donderdag zal worden gehouden. dan alleen hebben te bemoeien met de beurs-aangelegenheden en niet tegelijk als exploitante van een restauratiebedrijf behoeven op te treden. Het bleek al spoedig dat hier het spreekwoord gold „als de ene hand dc andere wast. worden ze beide schoon". Want door deze samenwerking bleek het mogelijk dit uitgebreide complex te exploiteren. Het gevolg hiervan is. dat het Tres long-complex voor een niet onbelangrijk deel bestaat uit alles wat voor de ex ploitatie van een groot restauratiebedrijf noodzakelijk is. Het Beurscomplex De opzet is in de allereerste plaats geweest, een goed behuizing te schep pen voor de Hillegomse Beurs. Het centrale punt van het gebouw- vormt dan ook dc grote beurszaal. die echter ook gebruikt kan worden voor uitvoeringen, concerten en vergade ringen en dan maximaal aan 1600 personen ruimte biedt. De ingang van de Beurs bevindt zich aan dc Vosselaan, een zijstraat van de Weeresteinstraat, waar de beursbezoe kers via een naar voren uitgebouwde vestibule van staal cn glas de hal betre den. waar de garderobe is ingericht en waar de verschillende handelaren in voor het vak belangrijke artikelen hun stands hebben. Links en rechts van de hal leiden twee ingangen naar de beurs zaal. Langs de wanden van deze zaal wor den 35 boxen aangebracht, elk met een rechtstreekse telefoon-aansluiting, zodat de firma's die deze boxen bezetten op ieder ogenblik, zonder gebruik te ma ken van de centrale, kunnen opbellen. De telefoontoestellen worden na beurs- tijd opgeborgen in kastjes, in de wand opgenomen. De boxen bestaan uit losse alenschaarste heeft o a de bouw van de I beurs aanzienlijk vertraagd, waardoor men het prachtige voorjaar-seizoen 1952 gemist heeft. Telkens weer doken be zwaren op, maar grimmig zetten de beursmensen door. In het gezicht van de haven te verongelukken, dat was hun plan niet! En nu zijn we dan zover dat binnen zeer korte tijd het mooie, nieuwe Beurs gebouw te Hillegom kan worden ge opend. De eerste steen ervan werd gelegd door de enige zoon van de man die zijn droom niet meer verwerkelijkt mocht zien: Bernard Rijnveld Junior En de enige droeve schaduw die valt over dit feest voor alle trouwe werkers voor de Hillegomse Beurs, is dat hun voorman het niet meer heeft mogen beleven. schotten die ln korte tijd weer kunnen worden verwijderd. Midden in de zaal zitten aan een kleine honderd tafeltjes, ieder voorzien van een naambordje, de overige „beurs- klanten". De toeloop voor deze boxen en tafeltjes was zo groot, dat waarschijnlijk ook de uitgestrekte ruimte op het toneel podium in gebruik zal moeten worden genomen tijdens de bcursuren. De verwarming van deze zaal geschiedt door een installatie voor warme lucht, van de andere afdelingen door centrale verwarming. Direct aansluitend op de beurszaal Is de keuringszaal. waar de bloemen wor den getoond en gekeurd. Aan de inrich ting van deze zaal is bijzondere zorg be- (Foto L.D./Van Vliet) Een deel van de modern en efficient ingerichte keukens van het beurs complex. het enige onderdeel van het gebouw waar ook de inrichting en aankleding al vormt begint tc krijgen. steed, omdat hier alles op de juiste be lichting aankomt. Koel en licht en geheel in wit gehouden is deze op het Noorden geprojecteerde zaal. waar straks scherpe ogen de bloemen zullen onderwerpen aan een nauwkeurig onderzoek, en de Keuringscommissie haar oordeel zal uit spreken. Onder de keuringszaal bevindt zich een opslagruimte voor diverse materialen. Een brede doorgang verleent de beurs bezoekers de toegang naar het restau rant. De inwendige mens Dit restaurant beslaat dc gehele breedte van de flauw gebogen voor gevel. Links is een afgesloten gedeelte als bar ingericht, geheel in Zuid-Ame rikaanse stijl met rotan-betimmering. Grote ramen geven vanuit het restau rant uitzicht op de Demonstratietuin. die dit jaar ook in dc zomer met bloe men beplant zal zijn in verband met de grote Dahlia-tentoonstelling die daar in September zal worden gehou den. BU goed weer kan men op hei terras zitten, als het ware midden tus sen de bloemen. Aansluitend op het restaurant is nog een tweetal zalen geprojecteerd, voor kleine diners, ver gaderingen. recepties enz. die even tueel bij het restaurant kunnen w orden getrokken. De restaurant-gejier van het nieuwe beursgebouw, gezien over dc demonstratietuin. Achter deze licht gebogen lage glazen gevel verrijst het grote eigenlijke beurs complex. De gehele Noordervleugel van het gebouw is ingericht voor het restauratie bedrijf. Hier vindt men de dienstvertrek, ken. de keukens (het grote fornuis heeft een capaciteit van 2500 warme maaltij den in twee uur tijdsi zowel warm als koud, de patisserie, de bakkerij, de spoel keukens. cn beneden in de ..catacomben1* de kelders voor wijnen, bier. gedistil» leerd. de ijskasten en de diepvries-in richting. linnenkamer, kleedvertrekken en douche-iniichtingen voor het restau ratie-personeel. De directeur van de N V. „Treslong" de heer J. van Tongeren, die ook het Jaarbeursreslaurant en Carlton te Am sterdam leidt, heeft zelf het ontwerp voor deze inrichting gemaakt, die zo modern en efficient is dat hier van een model-bedrijf kan worden gesproken. Wanneer in dit gebouw congressen enz. worden gehouden, is het mogelijk dat hier 1200 personen tegelijk dineren. De gehele opzet is hierop berekend. Natuurlijk is ook gezorgd voor behoor lijke parkeergelegenheid voor auto's en bussen. Achter het beursgebouw wordt een nieuw e straat, de Parklaan. aangelegd, die de Vosselaan en de Van Tcststraat met elkaar verbindt, zodat men nu ge heel om het complex heen kan rijden, wat in verband meteen vlotte regeling van het verkeer, vooral in het bloem bollenseizoen, beslist noodzakelijk is. NIET ALLEEN VOOR HILLEGOM. Natuurlijk is de bouw van dit complex voor Hillegom van grote betekenis, en niet alleen in het kader van de bloem- bollenhandel. Ook in Hillegom bestaat zalen-nood. Verschillende verenigingen zijn genood zaakt twee of driemaal achtereen de zelfde uitvoering te geven om hun ge hele „aanhang" te kunnen bevredigen. Voor uitvoeringen van gymnastiekver enigingen, voor concerten, is geen be hoorlijke accomodatie aanwezig. Er schuilen dus voor het verenigings- en het culturele leven in deze blocm- bollengemeentc grote mogelijkheden in „Treslong". Maar toch heeft men niet alleen op Hillegom gerekend. Men verwacht, met name in het bloembollenseizoen, veel bezoek niet slechts van toeristen, maar ook van grote gezelschappen. Ongetwijfeld zul len, wanneer men over een behoor lijke accomodatie beschikt, congressen enz. in deze streek gehouden worden. Vooral het jaar 1953 belooft een druk jaar te worden, want Treslong ligt precies tussen de Flora en de Keuken hof. die geen van beide over een vol doende restauratie-accomodatie be schikken om naast de gewone bezoe kers. grote gezelschappen te herbergen. Aanvankelijk had men er op gere kend, dat het beurscomplex met Pasen 1952 geopend zou kunnen worden. Door vertraging in de bouw, mede tengevolge van materiaalmoeilijkhe den (Korea!) bleek dit niet mogelijk, en men heeft dus het prachtige bloem- bollenseizoen 1952 gemist. Dit was vanzelfsprekend én voor dc Stichting, én voor de exploitante een grote teleurstelling. Maar men vertrouwt dat 1953, het jaar van het International Flower Festival of Holland, dit wel weer goed zal maken! Verkoop rentespaarbrieven gesloten Totaalbedrag woningbouw leningen ruim 127 millioen De N.V. Bank voor Nederlandse Ge meenten deelt mede. dat thans de verkoop van de rentespaarbrieven is gesloten. Om aan alle aanvragen, welke vóór 1 Juni j.l. zijn gedaan te kunnen voldoen, is het totaalbedrag nog verhoogd tot nominaal f. 51.100.000 In totaal zfjn uitgegeven 481.000 ren tespaarbrieven van f. 100 en 240.000 rentespaarbrieven van f. 25.—. Thans kan ook worden vastgesteld het totaalbedrag van de drie Nationale Woningbouwleningcn, dit bedraagt f. 127.200.000.—, ONEERLIJKE DIENSTBODE STAL 3125 GULDEN. Dc Haagse politie heeft een 17-jarige dienstbode en haar vader, een 64-jar jp schoenmaker, aangehouden. De dienst bode was in een pension werkzaam Een daar verblijvende oude dame had haar geld in een linnenkast geborgen. Van dit geld heeft de dienstbode in de afge lopen twee maanden telkens bedrazen \an een f.300 weggenomen, in totaaTtot een bedrag van f.3125. Zy gaf dit zeld aan haar vader, die er goede sier van maakte. Een bedrag van f.1100 ken no® in beslag worden genomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 23