LEIDSCH DAGBLAD Raad van Europa voor supranationaal politiek gezagsorgaan voor Europa Auto reed op eolonne Nationale Reservisten in 6000 kinderen herdachten 8300 doden op Margraten ./'-«IfPlte 91ste Jaargang ZATERDAG 31 MEI 1952 Rijnstreek-editie No. 27622 Directeur 3 W. Henny HnrtMredaeiie- B W Menkhorst en J Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f6 per kwartaal: f 0 47 per week Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055 TelefooD Dir en Adm.: 25041: Red 21507 Moskou verscherpt koude oorlog Zoals te verwachten was, zUn de Rus- s?n het antwoord op het sluiten van de ,ïee verdragen door het Westen, de conventie van Bonn en de afsluiting s„ de E.D.G., niet schuldig gebleven! j,nien mag gerust aannemen, dat we ■Mi slechts aan het begin staan 'd? wereld zal er goed aan doen om teil te prepareren op een grove ver- ■vrtine van de koude oorlog en op een jn top voeren van de zenuwen-krijg, kt Westen zal met de grootste nuch- erheid de verdere ontwikkeling dienen cade te slaan en zich niet het hoofd op lol moeten laten maken. Het is begonnen met een verder neerlaten van het IJzeren Gordijn, zodat e- practisch niemand meer Oost-Duits- ind kan in- of uitgaan. vyf kilometer ,ngs de lange grenslijn tussen Oost en V/est wordt tot niemandsland ingericht, waarbij ook de belangen der Oost-Duit sers niet worden ontzien. Zogenaamd om het binnendringen van spionnen en Amerikaanse handlangers definitief te voorkomen. Ook West-Berliijn wordt daardoor ernstig benadeeld, doch van een herstel van de luchtbrug schijnt voorlopig nog geen sprake te zijn. Nadrukkelijk is Moskou echter ge waarschuwd, dat een aanval op West- Berlijn niets minder dan als een aanval op het Westen zal worden beschouwd. In een aanhangsel van de E.D.G. is dat xonduit vastgelegd en minister Eden heeft in een bezoek aan de oude Duitse hoofdstad een bezoek, dat ongetwij feld ln dit licht moet worden bezien dit nog eens resoluut beaamd. Het Kremlin zal nooit of te nimmer kunnen seggen, dat het niet voldoende gewaar schuwd is geworden! Wat er in de naaste toekomst in Oost-Duitsland zal gebeu ren, waar Intussen de macht aan een klein kern-kabinet is gegeven, dat natuurlijk geheel naar de pijpen van Moskou danst, zal moeten worden af gewacht. In de meest mogelijke kalmte en rust. En waar dit mogelijk is, zullen v aiweer-maatregelen getroffen moeten vorden of zelfs zal moeten worden omgegaan tot beantwoording van de Icude-oorlogspractyken van het Krem lin Zoals gezegd, veel zal dit kosten van de zenuwen, doch men mag zich in d.t opzicht niet laten afschrikken. Een I gewaarschuwd mens telt immers voor twee Met leedvermaak zullen de leiders in Moskou waarnemen, hoe in West-Duits- land de socialisten zich met hand en land blyven verzetten tegen ratificatie van beide verdragen en hoe in Enge land de Bevan-vleugel zich daarbij vol ledig aansluit. Gelukkig zien de socia listen in andere landen als b.v. België en in ons eigen land, de kwestie anders jen meer in overeenstemming met de werkelijkheid. Moskou zal overal trachten deze ver deeldheid uit te buiten voor zover dat slechts maar enigszins mogelijk is. Blijkbaar wordt daarbij een zuivering in eigen gelederen opnieuw noodzake- li't geoordeeld, want zowel ln Tsjecho- iSlosakije als in Roemenië zijn weer eens enkele vertrouwde communistische teders de woestijn ingestuurd (en zij mogen nog blij zijn, als het daarbij blijft!Tot zelfs de beruchte Roe meense minister van buitenlandse zaken Anna Pauker schijnt het veld te heb- jen moeten ruimen. In landen met een communistische irty schijnt het parool uit Moskou te _n gegeven om zich te roeren en daar- niet alleen gebruik te maken van vettelijke doch ook en misschien elfs wel in de eerste plaats van jonwettige middelen. Frankrijk Is het eerste land, dat daarmede kennis maakt. Te Parijs zijn de communisten aan het manifesteren geslagen en onder leiding van Duclos, die de nog altijd in de „heilstaat" wegens ziekte vertoeven de Thorez vervangt, is het tot bloedige botsingen gekomen. Gelukkig lijkt de regering Pinay vast van plan, om zich niet te laten ringeloren. Duclos zelf is zelfs gearresteerd en zal worden ver volgd, alle communistische actie ten spijt. Het is als het ware een nieuw be wijs, hoezeer het noodzakelijk is voor alle niet-communisten om zich te ver enigen, alle geschillen onderling ten spijt. Slechts zo kan het communistisch gevaar tot een minimum worden be perkt. We durven wel veronderstellen, dat Frankrijk niet de eer zal behouden, de enige zet ln het Russische spel te leve ren. Men lette ook vooral op Italië, waar by de jongste verkiezingen voor de ge meenteraden en provinciale raden de belde uiterste partijen met de winst zijn Baan strijken. En uitersten vinden zich zo licht! De vraag is gewettigd: wat volgt, wie volgt.... Oneer. Med.-adv.) S. STOKVIS ZONE WEERBERICHT Vrij warm De Bilt verwacht tot morgenavond: Half tot zwaar bewolkt met enkele buien Zwakke tot matige wind uit Zuidelijke richtingen. Vrij warm. (Op gemaakt te 10 uur). 1 JUNI. Zon op: 4 26 uur; onder: 20.50 uut. Maan op: 12.57 uur; onder: 1.22 uur. Hoogwater te Katwijk te 9.04 en h37 uur. '2/6 te 10.05 en 22.36 uur. Doodtij: 3/6 te 11.12 uur). Dit nummer bestaat uit 12 pagina's. Maar geen concrete besluiten De assemblee van de Raad van Europa heeft gisteravond haar voor jaarszitting beëindigd met zich uit te spreken voor het uitwerken van een statuut voor een Europese politiek ge zagsorgaan met supranationaal ka rakter. De assemblee liet het aan de ministers over om uit te maken, of een dergelijk statuut moet worden opge steld door de assemblee van het plan- Schuman, dan wel door de beperkte formatie der huidige raadgevende ver gadering. De beslissing daaromtrent werd aan de ministers der „continentale zes" over gelaten, nadat de vergadering urenlang vergeefs had getracht tot overeenstem ming te komen. Wel was de grote meer derheid het er over eens, dat het werk aan het politieke gezagsorgaan niet zou mogen worden uitgesteld totdat het ver dedigingspact is geratificeerd. Bij het vinnige parlementair gevecht had de Belgische socialist, Spaak, de leiding genomen. Hij weerde zich met kracht tegen alle pogingen om de taak toe te vertrouwen aan een andere as semblee dan die der landen van het plan-Schuman. Selectering van een „kleine vergadering" uit de Straatsburgse assemblee zou volgens hem het risico van nieuwe vertraging door ministerieel vetorecht Inhouden. Spaak moest zich neerleggen bij een uiterst kleine meerderheid der vergade ring, die de ministers twee wegen wilde laten. Van de Nederlandse afgevaardig den steunde hem alleen Van der Kieft. Hij won echter een fel oplaaiende strijd tegen Britse pogingen om de Schuman- assemblee voor deze politieke taak ge heel uit te schakelen. Toen de Britse conservatief Boothby Spaaks volharding als „dom" had bestempeld, kwam het tot een scherpe aanval van de vroegere president op de Britse politiek. Hi) ver dacht de Britten er van te willen trach ten elke niet aan het vetorecht van het hoogste orgaan van de Raad van Europa gebonden vergadering te willen uitscha kelen van elke stap naar werkelijke een heid van Europa. Tot Britten en Scan- dinaviërs richtte hij hetzelfde verwijt van „ongeïnteresseerdheid" in .Klein Europa". De woordvoerder van de Britse regering, Nutting, en de Noorse socialist Finn Moe, verzetten zich met nadruk tegen zulke verdenking met het oude ar gument, dat alles moest worden voor komen, wat tot definitieve scheiding in Europa zou kunnen voeren. 84 van 109 leden der assemblee, waaronder alle Nederlanders, spraken zich uit voor het opstellen van een statuut voor een po litiek gezagsorgaan. Tegenstanders wa ren de Duitse socialisten en hun Belgi sche collega Rolin. Zij besloten voorts onafhankelijk van het antwoord der re geringen een eigen „ad hoe" commissie te vormen om een constitutie voor een politieke gemeenschap uit te werken. Tevoren had de assemblee met 75 van de 120 uitgebrachte stemmen een resolutie aanvaard, waarin zij de spoe dige Instelling van een politiek gezags orgaan boven de Europese Defensie- Gemeenschap vroeg. De assemblee heeft er daarin ook op aangedrongen, dat de strijdkrachten inderdaad een „echt Europees karakter" zullen krij gen. De Franse zorgen kwamen in deze re solutie duidelijk tot uiting. Zo werd er opnieuw een garantie tegen terugtrek ken van een der Europese partners ge vraagd. De Britse conservatief Boothby had vergeefs gewaarschuwd tegen zulk een nieuwe eis tot garantie, die naar zijn mening het Amerikaanse congres slechts kopschuw zou maken. Bovendien heeft de assemblee als haar mening uitgesproken, dat de bepalingen van het verdedigingsverdrag ..later niet tot een strijdvraag mogen worden ge maakt". Deze opmerking hield kennelyk verband met Duitslands positie na een eventuele hereniging. Om de daardoor ontstane Duitse zorgen op te vangen heeft de assemblee voorts nog de op vatting geuit, dat het verdrag geen toe komstige onderhandelingen met de Sov- je-Unie zal mogen in de weg staan. Een andere door de assemblee aanvaarde re- IR HENDRIKX PRESIDENT DIRECTEUR NED. HEIDE MIJ. Ir J. W. Hu dig heeft wegens zijn ge zondheidstoestand ontslag gevraagd als president-directeur der Nederiandsche Heidemaatschappij. In zijn plaats werd benoemd de di recteur ir H. J. A. Hendrik*. Voorts werden benoemd tot adyunct- directeux de hoofdinspecteur ir B. Pol solutie tracht aan te duiden, welke ban den tussen de E.D.G. en de andere Wes telijke landen zullen moeten bestaan. Deze wordt aangeraden overeen te ko men. waarnemers by de E.D G. aan te stellen. De Britse en Scandinavische groepen hebben zich by de stemmingen onthou den, terwyi de Duitse socialisten teza men met de Belg Rolin tegen stemden. He voortdurend zich van stemming onthouden van Britten en Scandinaviërs wanneer in de assemblee, „Klein Euro pese" zaken aan de orde zyn, heeft tot scherpe critiek van oud-president Spaak geleid. De afzijdige groepen wekten vol gens hem de indruk, dat zij geen be langstelling hadden of zelfs vijandig ge zind waren. Met het door mej. Klompé verdedigde rapport inzake de mogelijkheden om afzijdige landen aan een Klein Euro pese gemeenschap te binden, is de as semblee ln overgrote meerderheid ac- coord gegaan. Zij gaf daarmee haar zegen aan het door minister Eden ont vouwde schema om door zulke banden de kansen op een splitsing van West- Europa te verminderen. Pinay stelt weer vertrouwenskwestie Premier Pinay heeft in de Franse Nationale Vergadering de vertrouwens kwestie gesteld met betrekking tot het probleem van de glijdende loonschaal. De Nationale Vergadering zal zich Dinsdag over deze kwestie uitspreken. In het ontwerp wordt voorgesteld om, Indien de kosten van het levensonder houd met meer dan vijf procent stygen, het minimumloon evenredig te verho gen. De regering is er voorstandster van. dat het minimumloon niet meer dan tweemaal ln een periode van vier maanden kan worden verhoogd. De communisten, socialisten en enige links georiënteerde Gaullisten zullen, naar venvacht wordt, tegenstemmen, omdat het ontwerp naar hun mening niet ver genoeg gaat. Het minimumloon is vorig jaar Sep tember op 100 francs per uur gesteld voor het gebied van Parys. Men verwacht, dat Pinay een tame lijk gemakkeiyke overwinning zal beha len, aangezien hy sterke steun in de Nationale Vergadering heeft en zelfs zyn tegenstanders niet geneigd zyn een kabinetscrisis te veroorzaken, nu vol gende week de intekening op de „lening- Pinay" wordt opengesteld. Rampzalig ongeluk bij Rozendaal Een dode, zeven zwaar- en vier lichtgewonden Gisteravond te omstreeks tien uur is op de Rondweg, aan de grens van de gemeente Rozendaal, een uit de richting Breda komende personenauto in gereden op een colonne jonge leden van de Nationale Reserve, die van een marsoefening huiswaarts keerde. De auto reed van achteren op de colonne in die, overeenkomstig de voorschriften, aan de rechterzijde van de weg liep, terwijl de achterste man een rode lantaarn droeg. Laatstgenoemde, de 25-Jartge, ongehuwde marechaussee Jonkergauw. Is op slag gedood. De naast hem lopende man wist met een zijwaartse sprong op het fietspad te komen en redde zich daardoor het leven. De colonne bestond uit 16 man. Hiervan werd één gedood, zeven zwaar en vier licht gewond. Slechts vier nationale reservisten bleven ongedeerd. Luitenant kolonel Mills C. Hatfield, commandant van de bewakingstroe pen van het krijgsgevangenenkamp te Poesan toont hier een rijkelijk met medailles en sterren versierde tuniek, die werd gedragen door de leider van de opstand, die onlangs in het kamp plaats vond. Op de achtergrond wapens, welke door de krijgsgevangenen werden vervaar digd voor mogelijk gebruik tegen de bewakers van het kamp. BRITSE DELEGATIE NAAR HET INT. GERECHTSHOF Naar verwaoht wordt zal de Britse delegatie naar het Internationaal Ge rechtshof te Den Haag, waar 9 Juni de Perzische oliekwestie behandeld wordt, omstreeks 7 Juni naar Den Haag ver trekken. Zy zal onder leiding staan van sir Ric Becket, juridisch adviseur van het ministerie van buitenlandse zaken. De eerste pleiter voor Engeland is procureur-generaal sir Lionel Heald. Van de zeven zwaar gewonden zyn er vijf afkomstig uit Oudenbosch en twee uit Rozendaal. Drie dokters, die de ge wonden ter plaatse onderzochten, con stateerden been- en armbreuken, inwen dige kneuzingen en hersenschuddingen. De gewonden zyn naar het ziekenhuis „Charitas" te Rozendaal overgebracht. De "bestuurder van de auto, die het ongeluk veroorzaakte, een inwoner van Rozendaal, was aanvankelyk onvind baar. Hij had zijn auto in de steek ge laten. Hy is later door de politie bij IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHII PINKSTERDAGEN GEEN „L. D." Het eerstvolgend nummer van dit Blad verschijnt op Dinsdag 3 Juni. Onze Bureaux zijn beide Pinksterdagen gesloten. MORGEN NIEUWE ATOOMBOM ONTPLOFFING IN WOESTIJN VAN NEVADA? Men verwaoht dat morgen in de woestyn van Nevada in de Verenigde Staten, weer een atoombom tot ontplof fing zal worden gebracht, hetgeen de zevende van dit voorjaar zou zyn. In fanteristen zullen mee werken by deze proef derman en de inspecteur E. WUnbergen. Onstandvastig Pinksterweer Het K.N.M.I. deelt mede: Er zyn sinds Viljdag ©rote verande ringen in de luchtdrukverdeling boven Europa opgetreden, die als belangrijkste gevolg hadden, dat er een einde kwam aan het koude weer van de laatste da gen. Er ontwikkelde zach namelyk bo ven Midden-Europa een gebied van hoge luchtdruk, terwij] er tegelyker- tUd een slechts langzaam bewegende depressie ten Westen en Zuidwesten van Ierland wordt aangetroffen. Deze druk- verdeling riep een warme vochtige luchtstroming uit het Zuid-Westen in het leven, die Vrydagmiddag Nederland bereikte. In het Zuiden van het land liep toen de temperatuur tot 19 graden op nadat het er enkele dagen met warmer dan 15 graden was geweest. Aangezien deze warme lucht zich de eerstkomende dagen hier zal weten te handhaven, ziet het er wat de tempe ratuur betreft voor de Pinksterdagen niet slecht uit. Deze zal in het binnen land tot boven 20 graden kunnen stygen Minder prettig is evenwel, dat. de warme lucht onstabiel is. zodat er zeker regen- of onweersbuien tot ont wikkeling zullen komen. kennissen in de omgeving van Rozen daal gearresteerd en meegenomen naar het ïxilitiebureau. Het onderzoek naar de oorzaak van dit droevige ongeluk is in volle gang. Het badseizoen te Schevcningcn werd gistermorgen geopend met de traditionele wedloop naar zee. De damesgroep op weg naar het „zilte nat". LANDGOEDEREN BLIJVEN AAN DOCHTERS VAN WIJLEN KONING EMANUEL VAN ITALIË! Een Romeins gerechtshof heeft be paald dat vier vijfde gedeelte van de voormalige koninklyke landgoederen in Italië ter beschikking dient te worden gesteld van drie dochters van wylen ko ning Victor Emanuel HI van Italië en de drie kinderen van een vierde in 1944 in het concentratiekamp van Buchen- wald overleden doohter: zulks ter waar de van 895 millioen lire. De staat mag s'echts een vyfde gedeelte behouden, namelijk het aan ex-koning Umberto, die thans in ballingschap in Portugal leeft, nagelaten gedeelte van het ko ninklijke familiebezit. Wijlen koning Victor Emanuel is 28 December 1947 in ballingschap te Alex- andrië overleden. Drie dagen later, op 1 Januari 1948, werd de Italiaanse re publikeinse grondwet van kracht. Het hof heeft nu bepaald dat de aanspra ken van de voormalige Italiaanse ko ningsdochters rechtsgeldigheid hebben. Het bevestigde hiermede een uitspraak van een lagere gerechtelijke instantie, waartegen de regering verzet had aan getekend. De Italiaanse regering kan opnieuw in hoger beroep gaan. Toespraak van Amerikaanse ambassadeur Warringa. bevelhebber van de 3e mili taire afdeling vertegenwoordigden de minister van Marine en van Oorlog. 6000 schoolkinderen, waarvan de helft uit Maastricht, de overigen uit de om- liegende kleinere plaatsen stonden bij de 8300 graven, welke dit kerkhof thans nog omvat. Tromgeroffel en hoorn sig na al kondigden het begin der plechtig heid aan en daarna weerklonk statig een koreaal van Bach over de wiide vlakto waar elk der duizenden witte kruisen versierd was met Amerikaanse en Nederlandse vlaggetjes. Vele hoge Amerikaanse en Neder landse autoriteiten waren gistermid dag od het Amerikaanse kerkhof te Margraten bijeen ter gelegenheid van „Memorial Day". De Amerikaanse ambassadeur, de heer Selden Chapin was aanwezig in gezelschap van de militaire attaché van de Amerikaanse ambassade en Colonel Bruce W. Bid- well. de Marine-attaché Captain Par ker. Bii de plechtigheid waren ook het Koninklifk Huis en de Nederlandse regering vertegenwoordigd. Vice-admi raal N. A. Rost van Tonningen verte genwoordigde HM. de Koningin en Z K.H. Prins Bernhard. de Staatssecre taris van Buitenlandse zaken mr N. S. Blom de Nederlandse regering: mr J- Visser, chef protocol minister Stikker: vice-admiraal 1hr E. J. van Holthe. chef Marinestaf en generaal majoor J. G. Tijdens de viering van de stich tingsdag van het tehuis voor oud gedienden in Chelsea door koning Karei II. werd aan de verpleegden van het tehuis een eikenblad uitge reikt. als symbool ter herinnering aan de ontsnapping van Koning Karei II. die zich na de slag bij Worcester wist te redden door in een eikenboom te klimmen. De 3-jarige Andrew Ward speldt de 80-jarige John Studholme, die vroeger bij de Kameroense Hoog landers diende, het eikeblad op de borst. I "'-.te. Duits aanbod voor de schuldenregeling afgewezen Het Jongste aanbod van West-Duits- land tot regeling van de vooroorlogse schulden is door crediteuren van de hand gewezen, zo wordt van gezaghebbende zyde te Londen vernomen. In hun ant woord deelden zij mede, dat het aanbod uiterst teleurstellend was, en dat zy een verbeterd aanbod van de West-Duitse re gering verwachten. De crediteuren ver klaarden. dat zy bereid waren een realis tisch standpunt in te nemen, doch dat zy bii nadere bestudering van het Duitse aanbod eenstemmig tot de slotsom wa ren gekomen, dat de aangeboden rege ling alles behalve redelijk of behoorlijk kon worden genoemd. Naar de mening der crediteuren zijn de aangeboden af lossingen niet alleen volkomen onbevre digend. doch zou geen enkele regeling, die hierop zou worden gebaseerd, het Duitse crediet kunnen herstellen. De leider van de West-Duitse dele gatie verklaarde van mening te zijn, dat een oplossing voor de kwestie van de schuldenregeling niet gevonden kan wor den door te trachten een herziening van het West-Duitse aanbod te bereiken. Abs zeide het te betwyfelen, of de crediteu ren wel volledig begrip hebben voor West- Duitslands financiële en economische problemen. Hy herinnerde in dit ver band aan de last. die de zorg voor 9% millioen vluchtelingen en het totale ver lies van de Duitse activa ln het buiten land Bondskanselier Adenauer heeft mee gedeeld. dat hy het plan, dit jaar een bezoek aan de Verenigde Staten te bren gen, niet kan uitvoeren. Het is my on mogelijk Bonn te verlaten, voordat de verdragen tussen de geallieerden en Duitsland zijn bekrachtigd, aldus Ade nauer. Bovendien zal het politieke leven in Amerika worden beheerst door de con- gTes- en preridentsverkiezingen, zo voegde hij er aan toe. Nadat de majoor aalmoezenier kape laan Mac Eldownev. verbonden aan het Amerikaanse opperbevel in Europa, een openingsgebed had gelezen heeft de Amerikaanse ambassadeur, de heer Sel den Chapin een toespraak gehouden, waarin hii o.a. memoreerde dat op deze dag over de gehele wereld een hulde wordt gebracht aan de honderdduizen den .die voor de zaak van vrede en vry- heid hun leven gaven. Met een aan sporing om alle krachten te blltven in spannen voor vrede mi vriiheid. be sloot de ambassadeur. Burgemeester J. Ronckers van Mar graten. voorzitter van het burgercomité Oorlogskerkhof heeft daarna een korte toespraak gehouden, waarin hii allen aanspoorde om het offer der helden die voor onze vriiheid hun leven gaven, dankbaar te blijven gedenken en dit te doen in een traditie welk ook od het volgende geslacht kan overgaan. Er werden daarna tallriike kransen gelegd, o.a namens H.M. de Koningin en Prins Bernhard. Op een hoornsignaal legden daarna dc duizenden kinderen eerbiedig bloe men by alle graven. De wecmedige tonen van „The last post" klonken over het gravenveld, voorafgegaan door een salvo van een Nederlands vuurpeloton. Het harmonie-orkest der Oranje Nassau-miinen speelde ver volgens de Amerikaanse en Neder landse volksliederen, terwyl dc „Stars and stripes" en de Nederlandse drie kleur aan de hoge witte masten ver rezen. Daarmede kwam het einde van deze ook nu weer zeer Indruk wekkende plechtigheid. REISBEURZEN VOOR LETTERKUNDIGEN. De Staatssecretaris van O., K. en W. heeft besloten voor 1952 reisbeurzen en reistoelagen beschikbaar te stellen voor letterkundigen, om deze in de gelegen heid t« stellen in het buitenland in drukken op te doen. die voor hun let terkundig werk van belang kunnen zyn. Zij die voor een letterkundige reis beurs of reistoelage ln aanmerking wensen te komen, dienen vóór 1 Octo ber 1952 een oorspronkelyke. nog niet gepubliceerde, in het Nederlands ge schreven, novelle toe te zenden aan het departement van O. K. en W., sfd. Kunsten, bureau Toneel en Letteren. Prinsessegracht 21, te 's-Gravenhage, waarop sohrifteiyke aanvraag exem plaren van het reglement te verkrygen zyn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 1