LEIDSCH
DAGBLAD
ERRES
Bekwaam Textielfechnicus
30.000 Nederlandse militairen
naar Duitsland
WEERBERICHT
OUD STATION
NIEUV/ STATION
91ste Jaargang ZATERDAG 3 MEI 1952 Rljnstreek'edilie -¥• No. 27599
Directeur: J W. Henny
Hoofdredactie: B W Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
t 6 per kwartaal: 10.47 per week
Witte Singel 1, Leiden Giro No. 57055
TelefooD Dlr en Adm.: 25041; Red. 21507
Verlies en winst
voor Moskou
De vrede met Japan is gesloten en het
land van de Rijzende Zon is weer opge
nomen in de rij der vrije volken. Boven
dien heeft het met Amerika een veilig
heidsverdrag gesloten.
Het behoeft zeker geen betoog, dat een
en ander bij Moskou weinig in de smaak
valt. nu het zich zelf buiten dit alles
had gehouden door de weigering om aan
de conferentie van San Francisco deel te
nemen. Geen wonder, dat Moskou deze
vrede natuurlijk niet erkent en niet na
laat daartegen te fulmineren. Op 1 Mei
heeft Japan een proefje gehad van de
wijze, waarop Moskou in dergelijke ge
vallen pleegt te handelen. Onder com
munistische leiding is op die dag van
de arbeid tegen de Amerikanen hard
handig gedemonstreerd, maar het effect
is uiterst gering gebleven en veel bete
kenis behoeft men er niet aan toe te
kennen. Misschien zelfs zal het gebeu
ren er toe bijdragen om Japan steviger
aan het Westen te verbinden dan daar
voor!
In hoeverre Japan overigens tot de de
mocratische landen mag worden gere
kend trots de „opvoeding" van Mc
Arthur en Ridgway, dat zal de toekomst
moeten bewijzen. Erg veel vertrouwen
daarin koesteren wij weliswaar niet
In ieder geval, in het Verre Oosten
is een zeer belangrijke stap gedaan om
de uitbreiding van het communistische
Ïevaar in Azië te keren. Dat Japan er
ij de vrede zo genadig is afgekomen, is
zeker de prijs wel waard.
Ook voor het nationalistische China
op Formosa is deze gang van zaken zeer
bevredigend en het bewind van Tsjang
kai sjek is er als de kippen bij geweest
om met Tokio een vriendschapsverdrag
te sluiten.
Het lijkt er ernstig op. dat Moskou ln
de strijd om de macht in het Verre Oos
ten een nederlaag van betekenis heeft
geleden, die het niet gemakkelijk zal
weten in te halen.
Anders staat daarentegen de verhou
ding in het Westen. Het zoet gefluit van
de rode vogelaar in Moskou schijnt hier
niet zonder gevolgen te zullen blijven.
Dank zij het feit, dat in West-Duitsland
van het begin af aan de situatie niet
juist is ingezien. Tenminste niet door
zeer belangrijke kringen, waartoe we in
de eerste plaats de socialisten onder
Schumacher menen te moeten rang
schikken.
Het spreekt van zelf, dat voor de Duit
sers de hereniging van hun land een
idool blijft, waarnaar zij steeds zullen
blijven streven. Dat kan men hen niet
kwalijk nemen. Daarop heeft Moskou
gespeculeerd en het schijnt daarbij op
merkelijke successen te zullen bereiken.
De rode vogelaar heeft aanbiedingen ge
daan tot herstel van de Duitse eenheid,
die zeer verlokkelijk klinken, maar in
wezen tot dusver iedere basis der reali
teit missen. Niettemin is daardoor in
West-Duitsland een stemming gewekt,
die Moskou volkomen in de kaart speelt.
Weliswaar blijft er ook bij de Duitsers
een zekere vrees voor de gek te worden
gehouden, maar in steeds groter wor
dende kring zelfs in het regerings
kamp en in Adenauer's eigen partij
verneemt men het geluid: laat ons pra
ten en onderzoeken, wat Moskou bedoelt.
Dat klinkt zeer aannemelijk, maar het is
precies, wat Moskou voor ogen heeft:
uitstel van de aansluiting van West-
Duitsland bij het Westen. Welk een
grootmeester het Kremlin is om bespre
kingen gaande te houden tot St. Jutte-
mis. Panmoendjon is daarvan wel een
bijzonder sprekend bewijs
Momencel is tengevolge van deze zwen
king in West-Duitsland de situatie zelfs
zodanig geworden, dat ernstig betwijfeld
mag worden, of Adenauer nog wel een
meerderheid kan vinden in het parle
ment voor zijn Westelijk-georiënteerde
politiek Zelfs uit regeringsgezinde par
tijen beluistert men uitdrukkingen als:
wij willen geen nieuw Versailles.
De West-Duitser heeft niet ingezien
en ziet nog niet in, dat West-Duitsland
zonder steun van het Westen overge
leverd is aan de genade van het Krem
lin; dat zonder hulp bij de verdediging
de grenslijn der Westelijke verdediging
van de Elbe zal worden teruggenomen
naar de Rijn. Als dat eens ronduit zou
worden verklaard door het Westen, zou
misschien de stemm a weer zijn om te
wenden!
Maar hoe het zij: Moskou lacht mo
menteel in zijn vuistje, want het is er
Voor de
September-manoeuvres
(Van onze Haagse redacteur)
Aan de grote 10-daagse manoeuvres,
die in September in geallieerd verband
in Duitsland zullen worden gehouden,
zal worden deelgenomen door 30.000
man Nederlandse troepen. Het zijn de
volledige eerste divisie, de staven van
de tweede divisie en corpstroepen.
De eerste divisie zal volledig zijn uit
gerust met Amerikaanse wapenen. Van
Nederlandse zijde heeft men er bezwaar
tegen gemaakt, dat de herhalingsoefe
ningen voor de Nederlandse troepen een
soort schertsvertoning zouden worden.
De Amerikaanse uitrusting zal dan voor
de oefening ook niet worden vervangen
door Engelse uitrusting. Daarover is in
overleg met generaal Eisenhower per
soonlijk overeenstemming verkrezen.
Er wordt mede gerekend, dat de Ne
derlandse troepen, die naar Duitsland
gaan. 12 dagen te voren opkomen om
nog wat bijgeschaafd te worden en dat
zij na afloop van de manoeuvres nog
enige dagen in dienst blijven. De man
schappen van de tweede divisie, voor
zover niet behorende tot de staven,
zullen niet worden opgeroepen.
De troepen zullen optreden in het ver
band van het Noorderleger, onder opper
commando van generaal Harding, com
mandant van de Britse bezettingstroe
pen in Duitsland.
Oorspronkelijk heeft het in de bedoe
ling gelegen een groter contingent naar
Duitsland uit te zenden, maar aangezien
er nog een aohterstand is in de afleve
ring van verbindingsmateriaal, met na
me radiomateriaal, werd het verstandi-
ln October ratificering
verdrag E.D.G.?
Ingrijpende wijziging
der divisies
„Het ontwerp voor het Europees
leger is vrijwel gereed", aldus deelde
gistermiddag de Minister van Oorlog
en Marine, ir C. Staf, mede. Naar
verwacht wordt, zullen de voorberei
dende besprekingen de volgende week
worden besloten, zodat aan het einde
van de maand de voorlopige para
fering kan volgen. Minister Staf ver
wachtte. dat het verdrag inzake de
Europese Defensie Gemeenschap te
gen October geratificeerd zal kunnen
worden.
In de periode tussen de voorlopige
parafering en de ratificatie kunnen dan
detailkwesties als de betaling van sol
daten, onderofficieren en officieren, ge
lijke voorschriften en opleidingen, een
uniform militair straf- en tuchtrecht,
waarover intussen ln beginsel reeds
overeenstemming is bereikt, verder
worden uitgewerkt.
De aanvaarding van de EJD.G. zal tot
gevolg hebben, dat de organisatie van
onze divisies hier en daar ingrijpend
zal moeten worden veranderd. Op het
ogenblik omvat een Nederlandse divisie
ongeveer 24.000 man. Het strijdende ge
deelte daarvan telt 14.000 man. De rest
bestaat uit verzorgingseenheden. Bij de
voor het Europese leger ontworpen di
visies wordt het strijdende gedeelte ge
vormd door 13.000 man. De verzorgings
eenheden zijn echter niet aan de divi
sie verbonden dooh worden opgenomen
ir de legerkorpstroepen. De nieuwe di
visieworm zal tegen eind 1S54 in ons
leger worden ingevoerd.
in geslaagd een wig te drijven tussen
het Westen en West-Duitsland, die alle
spoed tot het sluiten van een apart vre
desverdrag tussen deze beide partijen
dreigt te verlammen. Zelfs het misluk
ken van een dergelijke vrede schijnen
de West-Duitsers thans te willen riske
ren. met alle gevolgen vandien.
En dit hoewel er niets positiefs door
het Oosten is geboden
De aanvoer van materiaal stelt aan
de personele organisatie zeer hoge eisen,
omdat er telkens onvoorziene verschui
vingen optreden. Maar. zo voegde mi
nister Staf gisteren aan deze medede
ling toe. „wij moeten over het verloop
van deze groeiende organisatie vooral
niet pessimistisch zijn".
Het tekort aan oefengelegenheid is
nog steeds een der nijpende problemen.
Het is wel duidelijk geworden, dat het
niet mogelijk is. in eigen land oefen
terrein voor één divisie vrij te maken.
De besprekingen over oefenterreinen
over de grenzen zijn nog gaande.
Evenals vorig jaar zullen Neder
landse troepen dit jaar oefeningen
houden in België, terwijl Belgische
troepen wederom in ons land zullen
oefenen.
Van een mobilisatie-oefening zal.
naar minister Staf mededeelde, niet
eerder dan volgend jaar sprake zijn.
Hogere Kinderbijslag voor
zelfstandigen
De kinderbijslag voor kleine zelf
standigen zal van f. 0.23 per dag voor
het derde kind worden verhoogd tot
f. 0.25 en van f. 0.28 per dag *oor het
vierde en volgende kind tot f. 0.34
per dag.
Dit zal geschieden wanneer het voor
stel. dat door de ministers mr A. M.
Joekes en prof. mr P. Lieftlnck in een
wetsontwerp de Tweede Kamer is aan
geboden zal worden aanvaard.
Het is de bedoeling dat de nieuwe
regeling zal ingaan op 1 Juli. De kos
ten van deze verhogingen worden ge
raamd op een bedrag van f. 350.000.
ROESSLER VEROORDEELD TOT
ANDERHALF JAAR.
Het districtshof van Bonn heeft Fritz
Roessler die onder valse naam lid
de West-Duitse Bondsdag is geweest,
overeenkomstig de els veroordeeld tot
een gevangenisstraf van anderhalf jaar.
Roessler zal van deze uitspraak in hoger
beroep gaan.
(Ingez. Med.-Arlv.)
ANNO 1770
zoekt voor de Spinnerij te Vlijmen
Slechts zij, die ervaring hebben in het aistalen van partijen
en tevens enigszins administratief onderlegd zijn, gelieven
schriftelijk te solliciteren.
Uiteraard zullen de sollicitaties vertrouwelijk
behandeld worden.
Brieven te richten aan de Directie van de
N.V. KONINKLIJKE NEDERLANDSCHE FABRIEK VAN
WOLLEN DEKENS v.h. J. C. ZAALBERG ZOON te Leiden.
Geen schadevergoeding voor
ondergedoken officieren
I De kans, dat dc officieren, die zich in
de bezetting niet in krijgsgevangen-
schap hebben begeven doch ?ün onder
gedoken. alsnog voor een schadever-
gocding in aanmerking zullen komen.
is gering, aldus verklaarde glstermid-
J dag de minister van Oorlog en Marine
1 ir C. SUf.
Hjj motiveerde zijn oordeel door er op
te wijzen, dat. indien men aan de onder-
j gedoken officieren een vergoeding zou
j uitkeren, ook de ondergedoken onder
officieren en soldaten op vergoeding
recht zouden kunnen doen gelden. Dat
zou tot niet te voorziene gevolgen kun
nen leiden, aldus de minister.
Herhalingsoefeningen
Oproepingen
komen vóór 15 Mei
Het Ministerie van Oorlog streeft er
naar alle oproepen voor de herhalings
oefeningen van dit jaar vóór 15 Mei as.
óe deur uit te hebben. Degenen die
rond deze datum geen oproep hebben
onbvangen kunnen er dus nagenoeg ze
ker van zijn, dat zij dit jaar niet voor
herhalingsoefen ingen onder de wapenen
worden geroepen, aldus heeft minister
Staf medegedeeld. Onder degenen, die
niet opgeroepen worden, behoren om.
de mannen van de tweede divisie met
uitzondering van de staven, die wel
worden opgeroepen.
Monument voor onbekende
verzetstrijder
Plechtige onthulling
te Loenen
Op de Centrale Begraafplaats te
Loenen is gisteren door de weduwe
van een gevallen verzetsman, het mo
nument voor de onbekende verzetstrij
der onthuld. Dit geschiedde in tegen
woordigheid van honderden nabe
staanden, depuUties van organisaties
uit het voormalige verzet en talrijke
autoriteiten, alsmede de voltallige raad
van bestuur der Oorlogsgravenstich
ting, die dit gedenkteken heeft opge
richt.
Na een muzikale Inleiding van de Kon.
Mil. Kapel, heette mevrouw H G. van
AnrooyDe Kempenaer, presidente der
Oorlogsgravenstichting, allen welkom.
Zij sprak haar verheugenis uit over het
feit. dat thans Iets tot stand was geko
men dat reeds enige jaren als een ge
mis werd gevoeld: een monument dat
de gedachtenis der onbekende verzet
strijders zou eren. De heer L. Neher, lid
van de Raad van Bestuur der Stichting,
herinnerde aan het doel van de Stich
ting.
Nadat mevrouw Hélène Oosthoek-
Zoetmulder, voordrachtskunstenares en
weduwe van Bob Oosthoek, een bekende
illegale werker, het gedicht „In Memo-
riam" had gedeclameerd, trok men naar
het monument, ontworpen door de heer
H. Wilbrenninck, directeur van de Stich
ting. dat hierop onthuld werd. Talrijke
bloemstukken van organisaties enz. wer
den ten slotte aangedragen.
Een taptoe en het Wilhelmus beslo
ten de plechtigheid, waarna allen in
stilte langs het monument en de graven
trokken.
Toenemende kans op onweer
Het KNMI deelt mede:
De Meimaand Is wat het weer betreft
dit jaar bijzonder mooi begonnen. Op de
eerste Meidag heerste vooral ln het Zui
den van het land een zomerse warmte
met temperaturen van 25 tot 27 graden.
Daarna is het wel iets koeler geworden,
maar het weer bleef tamelijk zonnig.
Het Zuiden van Nederland bevond zich
daarbij aan de rand van een gebied met
regen en onweersbuien, dat geheel Bel
gië en Frankrijk omvat. De buien, die
in ons land vielen, hadden echter over
het algemeen weinig te betekenen. In
het Noorden van het land overheersten
Noord-Oostelijke winden, die in stand
gehouden worden door de betrekkelijk
hoge luchtdruk boven de Noordzee. Deze
winden voeren tamelijk koude lucht aan
afkomstig uit het Oostzeegebied, die
echter door de zonneschijn zo veel ver
warmd wordt, dat hij vrijwel geen daling
van de temperatuur heeft veroorzaakt.
Langs de Waddenkust bleven de tempe
raturen voortdurend vrij laag en werden
de maximumtemperaturen "niet hoger
dan 15 graden. Inmiddels breidt het sto-
ringsgebied boven Frankrijk en België
zich langzaam verder in Noordelijke
richting uit. Dit betekent, dat de kans
op onweersbuiten groter wordt. In het
algemeen zal er wat minder wind zijn.
In tegenwoordigheid van militaire
cn burgerlijke autoriteiten is Vrij
dagmiddag op de centrale begraaf
plaats van de Oorlogsgravenstich
ting te Loenen (Veluwe) een een
voudig monument onthuld ter na
gedachtenis van de gevallen verzets
strijders. wier laatste rustplaatsen
onbekend zijn.
Een overzicht tijdens de plechtig
heid.
(Inzez. Med.-adv.)
Televisie
Radio
Stofzuigers
onveranderlijk
STOKVIS ZONEN N.V.
Plaatselijk buien
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met plaatse
lijk enkele buien, hier en daar met on
weer. Zwakke tot matige wind hoofdza
kelijk tussen Oost en Zuid. Langs de
Waddenkust iets hogere, eders deaelfde
temperaturen. (Opgemaakt te 10 uur).
4 MEI
Zon op: 5.05 uur; onder: 20.10 uur.
Maan op: 14 02 uur; onder: 3.05 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.18 uur
iDoodtij) (5/5 te 0.09 en 12.15 uur).
Di4 nummer bestaat uit 12 pagina's
VERHOOGDE SCHOORSTEEN
SPOORBAAN ZIEKENHUIS
HOOFDütSOUU
KANTOORTJE
P.T.T.
■RESTAUR ATI a
HEISTELLING VOOR
HUCPVIADUCT 0VERVE6
TUNNELDELEN
"RIJNSBURGEKVEG
(Foto L.D./Van Vliet)
MOLEN
HAARL-
7REKV.
Een kortgeleden gemaakte opname van de Leidse Stationswerken, genomen vanaf de toren van de Leidse Duinwater Maatschappij