LEIDSCH
DAGBLAD
Siste Jaargang VRIJDAG 2 MEI 1952 Rijnstreek-editie No. 27593
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
t 6 per kwartaal: 10.47 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro No. 67055
Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507
President Truman vraagt
staalstaking op te schorten
Olieuifvoer stopgezet
De Amerikaanse staalmaatschappijen
hebben het hof van beroep verzocht te
voorkomen, dat de regering loonsverho
ging invoert, zolang de opvordering der
industrie door de regering van kracht
blijft.
Het hof van beroep verwierp dit ver
zoek echter met vijf tegen vier stemmen,
eenzelfde stemmenverhouding, als waar
mee het hof Woensdag de staalindustrie
weer onder het beheer van de regering
plaatste.
Kort voor de uitspraak had minister
van handel Sawyer verklaard, dat hij
niet van plan was de arbeiders in de
staalindustrie onmiddellijk loonsverho
ging te geven. Hij drong er bij de maat
schappijen en de vakvereniging op aan,
nieuwe pogingen te doen tot een verge
lijk te komen.
President Truman heeft op zijn we
kelijkse persconferentie verklaard, dat
hij zich zal neerleggen bij de uitspraak
van het Hooggerechtshof over de wet
tigheid van zijn opvordering van de
staalindustrie. Hij zeide niet de wens te
koesteren om dictator te zijn, doch dat
hij zijn best deed om, ondanks het ge
schil tussen werkgevers en werknemers
over lonen en arbeidsvoorwaarden, stag
natie in de staalproductie te voorkomen.
De president wees in dit verband ver
ontwaardigd de in de Amerikaanse pers
geuite beschuldigingen van de hand, dat
hij naar de alleenheerschappij streefde.
Hij zou echter alles, wat in zijn vermo
gen lag, doen, om de voortgang van de
productie van staal, dat de V.S. zozeer
nodig hebben, te waarborgen. De pre
sident voegde hieraan toe, dat het wel
licht noodzakelijk zal zijn, dat het con
gres een wetgevende maatregel treft. Hij
wilde hierover niet in bijzonderheden
treden.
9
President Truman heeft Philip Mur
ray, voorzitter van de vakbond van
arbeiders in de staalindustrie, verzocht
de staking in de industrie af te ge
lasten.
In zyn boodschap aan Murray ver
klaart de president, dat de voortzetting
van de staalproductie van „critiek be
lang" is „voor de veiligheid van onze
troepen in Korea en het succes van het
program voor wederzijdse beveiliging en
de gehele nationale defensie-inspan
ning". Het is van vitaal belang, dat de
productie zo spoedig mogelijk hervat
wordt, aldus de president.
Truman heeft gisteravond laat Murray
en de presidenten der zes grote staal
maatschappijen uitgenodigd tot een be
spreking, morgen op het Witte Huis.
Wegens de deze week begonnen sta
king van ongeveer 90.000 arbeiders der
Adenauer zet besprekingen
VOOrt-
Een hoge geallieerde ambtenaar heeft
te Bonn verklaard, dat de West-Duitse
bondskanselier dr Adenauer gisteren
met de drie Westerse hoge commissaris
sen in West-Duitsland heeft gesproken
over de toenemende ontevredenheid in
de West-Duitse volksvertegenwoordiging
over de stand der onderhandelingen
over het sluiten van contractuele over
eenkomsten met de Westerse verbonde
nen welke in de plaats zouden komen
van' het bezettingsstatuut. Volgens
Samuel Reber, de plaatsvervanger van
de Amerikaanse hoge commissaris John
McCloy werden „goede vorderingen bij
de besprekingen gemaakt. Zo is o.a.
overeenstemming bereikt over het vraag
stuk van de toekomst van ongeveer zes
honderd Duitse oorlogsmisdadigers, die
thans in Duitsland in geallieerde han
den bevinden. Dr Adenauer had op zyn
jongste bijeenkomst met de drie hoge
commissarissen verklaard dat West-
Duitsland zich. na het aflopen van het
bezettingsstatuut, niet zou kunnen be
lasten met de zorg voor de oorlogs
misdadigers, daar de West-Duitse
grondwet geen bepaling bevat die kan
worden opgevat als een erkenning van
hun veroordeling door geallieerde ge
rechtshoven. De bereikte oplossing is
niet bekendgemaakt. Deskundigen zul
len haar verwerken in de ontwerpen der
contractuele overeenkomsten.
Naar verluidt, houden de geallieerden
de zorg voor deze veroordeelden.
Reber zeide verder, dat een aantal
minder belangrijke, niet financiële
vraagstukken is opgelost, terwijl goede
vorderingen zijn gemaakt bij het op
lossen van enkele financiële problemen
van ingewikkelder aard.
Het moeilijkste, nog niet opgeloste
vraagstuk, namelijk dat van de verdeling
der West-Duitse bijdrage in geld aan
de West-Europese verdediging in een
bijdrage aan de E.D.G. en het bekostigen
van een gedeelte der legerlngskosten
voor geallieerde strijdkrachten in West-
Duitsland, is nog niet aangesneden. Het
zal op een volgende bijeenkomst worden
behandeld.
WEERBERICHT
Weinig bewolking
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Over het algemeen weinig bewolking
en droog weer. Zwakke tot matige
Noord-Oostelijke tot Oostelijke wind.
Iets lagere temperaturen des nachts.
Overdag ongeveer dezelfde temperatu
ren als vandaag.
(Opgemaakt te 10 uur).
3 MEI.
Zon op: 5.07 uur: onder: 20.08 uur.
Maan op: 12.50 uur; onder: 2.53 uur.
Hoogwater te Katwijk te 7.58 en 22.40 u.
Amerikaanse olie-industrie heeft de
Amerikaanse regering de uitvoer van
olie en olieproducten naar alle lan
den behalve Canada verboden. De uit
voer van Californië, Oregon en Wash
ington valt echter niet onder het ver
bod.
Volgens de vakbondsleiders hebben de
onderhandelingen over een regeling van
het arbeidsgeschil een zeer gunstig ver
loop. De arbeiders hebben hun eis voor
een loonsverhoging verlaagd van 25 tot
22 dollarcents per uur.
In sommige streken zijn de benzine
stations uitverkocht. Regeringsfunc
tionarissen te Washington schatten, dat
er in de Verenigde Saten een benzine
voorraad is, die toereikend is voor 45
dagen. De industrie beschikt over onge
kend grote olievoorraden.
Wrak van vermiste
„Stratocruiser" gevonden
GEEN OVERLEVENDEN.
Het wrak van de sinds Dinsdag op een
vlucht van Buenos Aires naar New-York
vermiste „stratocruiser'' is nabij de stad
Carolina in Brazilië gevonden. Het toe
stel, dat het wrak ontdekte, meldde,
dat men geen tekenen heeft •waargeno
men, die er op duiden, dat iemand van
de 50 inzittenden het ongeluk heeft
overleefd. Volgens te Miami ontvangen
berichten is het toestel ln tweeën ge
broken en uitgebrand.
De „stratocruiser" had een bemanning
van 9 personen en 41 passagiers aan
bord, onder wie de Nederlander D. Ra-
dersma, onderdirecteur van het kantoor
New-York van de Borneo Sumatra Han-
delniij. Het wrak ligt in een moeilijk be.
reikbaar gebied. Amerikaanse en Bra
ziliaanse artsen zullen met valscher
men op de plaats van het ongeluk wor
den neergelaten. Ook hefschroefvlieg-
tuigen zullen worden ingeschakeld.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Dc minister van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening, de heer S.
L. Mansholt, heeft Donderdag te
Utrecht de Beurs voor Landbouw.
Zuivel. Visserij en Techniek offi
cieel geopend.
Voordat de minister zijn rondgang
over de Zuivelbeurs aanving, werd
hem door twee meisjes in provin
ciale klederdrachten een schaaltje
met lammetjesboteraangeboden.
Truman blijft weigeren
Op zijn wekelijkse persconferentie
heeft Truman herhaald, dat hij zich
eenvoudig niet voor verkiezing beschik- j
baar zou stellen, ook al zou de demo-
cratische partij hem tegen zijn bedoe- j
ling candidaat stellen voor de presidents-
verkiezing.
De Amerikaanse staat Missouri heeft
vier republikeinse kiesmannen naar de
in Juli a s. te houden nationale partij
conventie afgevaardigd, die zich voor
generaal Eisenhower zullen uitspreken.
Daardoor hebben nu 274 republikeinse
afgevaardigden zich voor generaal Eisen-
rower en evenveel voor zijn rivaal sena
tor Taft uitgesproken.
Nieuwe poging Tunesische
geschil in Veiligheidsraad
te brengen
Vertegenwoordigers van de twaalf
Arabische en Aziatische landen, die ver
geefs hebben gepoogd het Tunesische
geschil door de Veiligheidsraad te doen
behandelen, hebben te New York be
sloten besprekingen te voeren met afge
vaardigden van zeventien Latijns-Ame
rikaanse staten.
Zij willen proberen de steun der
Latijns-Amerikaanse staten te verkrij
gen voor een poging om de Veiligheids
raad er toe te brengen het Tunesische
geschil toch in behandeling te nemen.
De Britse regering heeft een overwin
ning behaald inzake de door haar voor
gestelde wijzigingen in het stelsel van de
nationale gezondheidsdienst. Het wets
voorstel, dat de kosten voor hen, die van
deze dienst gebruik maken, wil verho
gen, werd met 284 tegen 266 stemmen
van volksgezondheid verklaard, dat zijn
partij a'le wijzigingen in het stelsel, dat
oorspronkelijk gratis medische verzor
ging voor allen beoogde, ongedaan zal
maken, zodra zij weer aan de macht
komt.
Volgens de conservatieven betekenen
de nieuwe maatregelen een jaarlijkse
besparing van 10 millioen pond.
De relletjes in Japan
B'ij de door de communisten veroor
zaakte ongeregeldheden, die zich op 1
Mei in Tokio hebben voorgedaan, is één
burger gedood. De toestand van een po-
litie-agent is kritiek. Ongeveer honderd
demonstranten en politie-agenten zijn
ernstig en ongeveer vijf honderd licht
gewond
Uit Kyoto wordt gemeld, dat aldaar
200 politie-agenten en demonstranten
gewond zijn
Er zijn 1264 personen aangehouden.
Minstens acht buitenlandse journalis
ten werden bil het vergaren van nieuws
aangevallen. Een fotograaf van „Life"
werd bewusteloos geslagen, een verslag
gever van „Time" werd met stenen be
kogeld.
Amerikaanse troepen gewapend met
machinegeweren zijn Tokio ingetrokken
„teneinde levens en eigendommen van
Amerikanen en andere buitenlanders te
beschermen." Zij nemen echter niet ac
tief deel aan' de ordebewaring.
De nieuwe Japanse minister van bui
tenlandse zaken Okazaki heeft de Ame
rikanen officieel excuus aangeboden voor
de toegebrachte schade en verwondingen
bij de relletjes.
NOORDELIJKEN WEIGEREN
NV-VOORSTELLEN.
De Noordelijke onderhandelaars heb
ben tijdens een voltallige bijeenkomst
te Panmoendjon het voorstel der ver
bondenen voor een regeling van de nog
onopgeloste kwesties verworpen.
Zij zeiden bereid te zijn morgen een
nieuwe bijeenkomst te houden.
Staking in België waarschijnlijk
vermeden
Weinig enthousiasme in
beide kampen
De besprekingen tussen de werkge
vers- en arbeidersafgevaardigden wor
den beheerst door het feit, dat ln Bel
gië op het ogenblik niemand enthou
siast is voor een algemene staking.
De vakbonden beseffen duidelijk, dat
in de takken van bedrijf, waar een zeer
grote activiteit heerst zoals in de
staalindustrie de arbeiders door een
staking zouden worden gedupeerd. In
derdaad krijgen deze arbeiders op het
ogenblik bijna elke week ongevraagd een
zeer behoorlijke productiepremie, welke
hun salaris bijkans verdubbelt. In de
grote staalfabrieken van Luik en Se-
raing verdienen vele arbeiders aldus van
760 tot 1000 gulden per maand.
De moeilijkheden met de stakingen ln
Amerika openen plotseling nieuwe per
spectieven voor een verdubbelde afzet
van Europese staalproducten in de Ver
enigde Staten. De Belgische staalindus
trie wil het leeuwenaandeel van deze
bestellingen krijgen.
Anderzijds zijn er takken van bedrijf
waar een grote slapte heerst. Hier zijn
de arbeiders nog minder voor het neer
leggen van het werk te vinden, want zij
weten, dat haantjes de voorsten van de
staking spoedig zouden kunnen worden
doorgezonden naar de textielbranche,
welke klaarblijkelijk nog niet de volle
last van de depressie en de buitenlandse
concurrentie heeft ondergaan.
De verwachting is dat het de textiel-
over enige tijd nog slechter zal gaan en
vele textielpatroons van de sectoren wol,
tricotartikelen en confectie wensen ab
soluut geen enkele loonsconcessie te
doen, daar een algemene staking juist
op het psychologische moment zou ko
men om hun voorraden te liquideren.
Van het merendeel der textielpatroons
schijnt deze houding echter wel een
klein beetje bluf te zijn, daar velen nog
wel met orders zitten, onder anderen
voor het Engelse leger.
Het zijn voornamelijk de grossiers en
de detailisten, die met voorraden zitten,
niet de industrie.
De handelaars zullen deze voorraden
waarschijnlijk binnenkort tegen sterk
gereduceerde prijzen op de markt moe
ten gooien.
Dat is het beeld dat de conferentie
van de arbeiders- en de patroons deze
week heeft beheerst.
De regering bood haar goede dien
sten aan als bemiddelaar en het ziet
er naar nit, dat premier Van Houtte
geslaagd is in zijn opzet om de alge
mene staking te vermijden.
De verdienste van het vergelijk is, dat
de kwestie van de loonsverhoging van
50 centimes per uur zal geregeld worden
zonder dat de Belgische loonkosten Ho
nen plus sociale yasten enz.) zouden
worden verhoogd.
In dit land werden de lonen gekop
peld aan de schommelingen van de in
dex per detailprijzen.
Wafïheer de index op 410 komt (zij
bedraagt thans 419, en daalde met 6
punten in de twee jongste maanden),
dan zouden ongeveer in 50 takken van
bedrijf de lonen met 2V2 pet. vermin
derd dienen te worden.
Bovendien zouden de werkgevers 10
pet. van hun winsten beleggen in obli
gaties van de nationale maatschappij
voor credlet aan de nijverheid, welke
hier ongeveer de rol vervult van de Ne
derlandse Herstelbank. Het gaat om een
bedrag van ongeveer 800.000.000 francs,
dat zal worden aangewend voor de bouw
Wij genoten van warme en
droge Aprilmaand
Op één na zonnigste sinds 38 jaar
Koninginnedag had hoogste temperatuur
Het KNMI deelt mede:
De maand April is een zeldzaam mooie
maand geweest De gemiddelde tempera
tuur bedroeg te De Bilt 10.3 graden Cel
sius tegen 8,3 graden normaal. Tot nu
toe in deze eeuw is alleen in 1943 en in
1949 April gemiddeld nóg warmer ge
weest. Bijzonder groot was het aantal
warme voorjaarsdagen, dit zijn dagen
waarop de temperatuur boven 20 graden
stijgt. Te De Bilt bedroeg dit aantal
11 tegen slechts 2 normaal Sedert 1865.
toen het 13 bedroeg, was dit aantal niet
meer zo groot geweest. Van de 30 dagen
die de maand telt, waren er toch nog
10 gemiddeld kouder dan normaal. Van
deze tien kwam op vier dagen vorst
voor. Juist het normale aantal. Op 1
April kwam te De Bilt een temperatuur
voor als sedert 1936 niet meer ln April
was gemeten, nl. 2M> graad onder nul.
De hoogste temperatuur werd op Konin
ginnedag gemeten.
Het aantal uren zonneschijn bedroeg
te De Bilt 221 tegen 159 normaal. Een
zó zonnige maand April behoort ook
al tot dc zeldzaamheden, maar het kan
nog wel eens zonniger zün: in 1942
werden in De Bilt zelfs 259 uren zon
geregistreerd. Wanneer wij nog verder
teruggaan om een Aprilmaand te vin
den met meer dan 220 uren zonne
schijn dan komen wij in 1914 terecht.
We kunnen dus zeggen dat de afgelo
pen maand op één na de zonnigste
April van dc laatste 38 jaar is.
Het spreekt vanzelf dat onder zulke
omstandigheden heel weinig regen valt.
In het gehele land was het tekort be
langrijk. op de meeste plaatsen zelfs
meer dan 50%, vergeleken met de nor
male hoeveelheid De stad Groningen
had op 2 na de droogste April van deze
eeuw. Ook ln Noord-Brabant en Lim
burg was het zeer droog, daar viel over
het algemeen minder dan 15 mm terwijl
de normale hoeveelheid 50 mm bedraagt.
GESTAPO-MANIEREN IN
ARGENTINIË?
Argentijnse politici, die zich ln Mon
tevideo in ballingschap bevinden, heb
ben in een protestschrijven aan de
secretaris-generaal der V.N. verklaard,
dat in Argentinië politieke gevangenen
worden gemarteld. Zij verzoeken Lie, een
commissie van onderzoek naar Argen
tinië te zenden om een onderzoek in te
stellen naar, wat zij noemen, het onder
drukken van politieke en burgelijke
rechten in dat land
Volgens het schrijven, dat vergezeld
gaat van beëdigde verklaringen, worden
politieke gevangenen gemarteld door
een „speciale afdeling" van de politie,
die lijkt op de voormalige Duitse Gesta
po en van advies wordt gediend door de
voormalige Gestapo-functionaris dr
Thiess en andere Nazi-functionarissen.
SAMENSTELLING BRITSE
DELEGATIE NAAR STRAATSBURG.
Churchill heeft in het Lagerhuis de
samenstelling van de Britse delegatie
naar de raadgevende vergadering van
de Raad van Europa bekendgemaakt,
welke op 26 Mei te Straatsburg bijeen
komt. De delegatie zal, zoals gewoonlijk,
uit 18 leden bestaan. De conservatieve
groep staat onder leiding van onder
staatssecretaris voor buitenlandse zaken
Anthony Nutting, de Labour-groep onder
oud-minister van arbeid Alfred Robens,
terwijl de liberalen door lord Layton
worden geleid.
Churchill zeide echter, dat de delega
tieleden voor zichzelf zouden spreken en
dus niet noodzakelijkerwijze het stand
punt van hun party of regering zouden
weergeven.
van goedkope arbeiderswoningen, een
oplossing, waarvan mede de bouwindu-
trie profiteert. Van hun kant krijgen
de patroons de afschaffing van de ex
portheffingen en een versoepeling van
het regime der blokkeringen der export
provenuen.
Ten aanzien van dit resultaat dat
beide partijen ongeveer bevredigt, ver
liepen de 1 Mei feesten in België rustig.
Nergens werden incidenten gemeld.
De Belgische socialisten, die vrij over
de radio beschikten, maakten hier ge
bruik van door de „clericale regering"
grondig af te breken.
De kleedkamer der Engelse Konin
gin in het Westminst er paleis is van
1941 tot 1950 gebruikt door het
Britse Hogerhuis. Toen het Lager
huis door bommen werd getroffen
hielden de vele Lagerhuisleden de
zittingen in het Hogerhuis.
Het Ministerie van Arbeid heeft de
prachtig gedecoreerde kamer weer
geschikt gemaakt voor haar oor
spronkelijk gebruik. De marmeren
schouw in de achtergrond is ge
restaureerd en kleine reparaties zijn
uitgevoerd aan de gebeeldhouwde
stenen panelen. Boven de schouw,
is de muurschildering „Religie".
Ook zijn herstellings- en onder
houdswerkzaamheden verricht aan
de troonzetel, de ramen en de muur
bedekking.
Vóór zijn vertrek naar de Verenigde
Staten, waar hij zich candidaat
heeft gesteld voor de presidents
verkiezingen. brengt Generaal
Dwight Eisenhower afscheidsbe
zoeken aan de verschillende N.A.
T.O.-landen. Tijdens zijn bezoek
aan de Franse strijdkrachten in
Koblenz (Duitsland) inspecteert
Generaal Eisenhower de regiments-
vlag van het regiment ..Royal Port
aux Princes" een regiment dat nog
meegevochten heeft in de Ameri
kaanse Vrijheidsoorlog. De vlag
wordt hem. getoond door één der
manschappen, gekleed in het uni
form van die tijd.
Links luit. gen. Roger Moiret, com
mandant der Franse troepen in
Duitsland. Rechts luit. generaal
Paul Cherrière, bevelhebbend gene
raal van het Tweede Franse Leger
corps.
Nieuwe atoombom-proeven
Boven de Nevada-woestijn is gisteren
een atoombom uit een vliegtuig van de
Amerikaanse luchtmacht uitgeworpen.
Op zeven kilometer afstand hadden 2.150
mariniers zioh in mansgaten ingegraven.
De bom was, naar gemeld wordt, van
middelmatige grootte. Te Las Vegas, op
120 kilometer afstand, werd wel het
lichtschijnsel van de ontploffing waar
genomen, doch geen geluid gehoord of
schok gevoeld. Volgens waarnemers was
het schijnsel minder dan op 22 April,
toen manschappen van het leger aan de
oefening deelnamen, doch was de pad-
destoelvormige atoomwolk groter. Dit was
de 28ste atoomontploffing, die door Ame
rikaanse deskundigen werd teweegge
bracht.
t
Blijkens mededelingen van de Austra
lische minister van vervoer zullen de
Montebello-eilanden, ongeveer 125 km uit
de kust van Westelijk Australië, gebruikt
worden als proefterrein bij de eerste
Britse atomische proefneming Het ge
bied is voor de luchtvaart gesloten.
Verleden week zijn bij de eilanden
groep de Britse tanklandingsvaartuigen
„Narvik" en „Zeebrugge" aangekomen
met deskundigen en technici
Spoorwegongeluk
in Zwitserland
EEN DODE, 40 GEWONDEN.
Op het station van Villeneuve (in het
Zwitserse kanton Waadt.) is een perso
nentrein op een locomotief gereden.
De hoofdlijn door de Simplonpas naar
Italië en het Oosten werd door het on
geluk voor enige tijd geblokkeerd. Het
betreft hier een „rode pijl", een trein
stel. bestaande uit één wagon van de fe
derale spoorwegen, die op een range
rende locomotief stootte.
Volgens de Zwitserse spoorwegen is
één persoon gedood en werden veertig
inzittenden gewond. Alle passagiers wa
ren Zwitserse arbeiders, die ter gelegen
heid van 1 Mei een uitstapje maakten.
DE GAULLE ZET NOG EENS ZIJN
BEKEND STANDPUNT UITEEN.
Generaal de Gaulle, leider van de
R P F., heeft in een rede ter gelegenheid
van de eerste Mei een beroep gedaan
op de rechtse en linkse partijen te stre
ven naar een herziening van de grond
wet, zodat Frankrijk „werkelijk gere
geerd" zou kunnen worden. „Nu of nooit
is de tijd om te handelen", aldus de
Gaulle.
De Gaulle voorspelde, dat de finan
ciële plannen van Plnay zouden falen
en dat Frankrijk een ernstige crisis voor
de boeg heeft. De Gaulle veroordeelde
nogmaals het kolen- en staalplan en
het Europese leger.
REISVERBOD VOOR AMERIKANEN
NAAR LANDEN ONDER COM
MUNISTISCH BESTUUR.
Het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft medegedeeld, dat
een reisverbod naar alle landen onder
communistisch bestuur is uitgevaardigd
voor Amerikaanse burgers, tenzij eèn
speciale vergunning wordt uitgereikt.
„Wegens risico's" zal op het paspoort
voortaan vermeld staan, dat het niet
geldig is voor Albanië, Bulgarije, China,
Tsjecho-Slowakije, Hongarije, Polen,
Roemenië en de Sovjet-Unie.
Het ministerie zegt, dat een en ander
voortvloeit uit een reeds lang gevolgde
politiek.
