LEIDSCH
DAGBLAD
nm
-f Ji V
Druk bezette dag voor Koningin
in Ottawa
Kransleggiiig en diverse bezoeken
Confectie-industrie gaat
twee weken sluiten
91 ste Jaargang
WOENSDAG 23 APRIL 1952
No. 27590
Directeur: J. W Henny
Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6— per kwartaal: f 0 47 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055
TelefooD Dir en Adm.: 25041; Red. 21507
Samen bouwen aan betere wereld in wederzijdse achting"
Gisteren heeft Koningin Juliana bij het monument op het Confederation-
plein in Ottawa voor de Canadezen, die bij de bevrijding van Nederland
gevallen zijn, een krans van tulpen en lelies gelegd. De cenotaaf was voor deze
gelegenheid versierd met de „Union Jack" en had een erewacht van vier
schildwachten met de bajonet op het geweer. De Koningin werd begroet door
de Canadese minister van Defensie, Brooke Claxton.
De plechtigheid speelde zich af onder de strakke gezichten van de bekende
Canadese „Mounted Police" in hun scharlaken uniformen. Van het carillon
van het Parlementsgebouw klonk het „Wilt heden nu treden".
Behalve de burgerlijke autoriteiten waren de strijdkrachten sterk vertegen
woordigd. Ook oud-strijders, van wie vele Nederlandse onderscheidingen
hebben, woonden de kranslegging bij. O.m. waren aanwezig generaal Charles
Foulkes, voorzitter van de Commissie van stafschefs en commandant van het
eerste Amerikaanse leger tijdens de oorlog en generaal Crerar, die de sjerp
droeg van het Grootkruis van de Orde van Oranje Nassau.
Na de kranslegging sprak de Konin
gin met een aantal oud-strijders en met
vier moeders van op Nederlandse grond
gesneuvelde Canadezen.
Toen de Koningin naar haar auto
terugkeerde, week zit van het protocol
af en begal zich naar een groep Ne
derlandse emigranten, die zich met
Oranje sjerpen hadden getooid. De
Koningin had de mensen, onder wie
zich een aantal stralende kinderen be
vond. nauwelijks een glimlach toegezon
den of de andere toeschouwers drongen
togen de orders ln voorwaarts en vorm
den een kring om haar, „als het ware
om de familiekring te vergroten".
Tenslotte vertrok de Koningin naar
de bloeddonors-kliniek, nagejuicht en
toegezongen door de menigte.
IN DE BLOEDDONORSKLINIEK.
De Koningin werd ln deze kliniek
ontvangen door maarschalk bU de
luchtmacht Johnson Pres van het Rode
Kruis. HU stelde aan Hare Majesteit
de leden van het bloeddonorscomité
voor die „dienst hadden". Onder hen
bevond zich mevrouw Lovlnk, echtge
note van de Nederlandse ambassadeur,
mevrouw Peaver, gezelschapsdame van
Hare Majesteit, toen zij nog in Canada
woonde, en de weduwe van de Neder
landse ambassadeur in oorlogstijd, me
vrouw Groeman.
De kliniek is een gift van mevrouw
Mary Alice Damer, die het gebouw ln
de oorlog overdroeg.
De Koningin heeft zelf ln deze kli-
n ek herhaalde malen bloed afgestaan,
toen zij in Ottawa verbleef als Prinses
Juliana.
De Koningin zag bij enkele donors
bloed afnemen ln dezelfde kamei waar
ook zij de behandeling had meegemaakt.
Onder hen bevonden zioh twee Neder
landers. Jen Verlynden uit Maastricht
en Marie Visser uit Leeuwarden, die een
jaar geleden naar Canada emigreerde
en thans als dienster werkt.
De Koningin overhandigde het Rode-
Kruis-insigne aan mevrouw Bishop, die
in dit centrum 20 maal bloed heeft af
gestaan, en aan Gladys Brown.
NAAR DE RO« KRUIS-WINKEL.
De gebeurtenis van de dag was het
bezoek van de Koningin aan de „su
perfluity shop", een winkel, waar gif
ten voor het Rode Kruis ten bate van
het Rode Kruis verkocht worden.
Hare Majesteit werkte hier in de
oorlogstijd gedurende vier jaar twee
dagen in de week. ZU stond achter
de toonbank van het winkeltje en ver
kocht allerlei artikelen aan het pu
bliek.
Gisteren was het precies 12 jaar
geleden, dat de winkel geopend werd.
In deze tijd zijn 300.000 dollars ver
gaard. De Koningin onderhield zich
met de dames en vroeg hoe de pryzen
gestegen waren. Zy toonde ztch ver
baasd, dat de dames nog steeds tn
hetzelfde kleine winkeltje werkten.
Toen de Koningin de winkel veTliet,
werd zy omringd door Nederlanders en
Canadezen, die deze gelegenheid ten
nutte wilden maken om Hare Majesteit
de hand te schudden of zo mogelilk
een paar woorden met haar te wisselen.
Zó dicht opeengedrongen was de me
nigte, dat de fotografen niet eens kans
kregen hun fototoestellen te voorschijn
te halen Een zeer kleine Franse pers
fotoeraaf was teneinde raad en pro
beerde zloh uit. de mensenkluwen los te
maken, doch tevergeefs. In wanhoop
richtte hij zloh tot een fors gebouwde
heer die naast hem stond en vroeg „Wat
moet Ik doen wat moet ik ln hemels
naam doen?" De aangesprokene ant
woordde „Klim maar op mijn schou
ders". „Wie bent U?" vroeg hij zijn wel
doener. „Dat doet weinig ter zake",
antwoordde deze. Toen Hare Majesteit
er echter ln geslaagd was ln de auto te
Een der grootste rampen van Je
laatste tientallen jaren in de Ver
enigde Staten is de watersnood in
de Staten Nebraska en lowa. De
enorme rivieren Missouri en Missis
sippi zijn buiten de oevers getreden
en hebben uitgestrekte oppervlakten
land en hele steden overstroomd.
Duizenden personen hebben, met
achterlating van alle bezittingen,
moeten vluchten en er is voor mil-
liocnen dollars verloren gegaan
In de stad Omaha, een belangrijke
stad is Nebraska, heeft men ge
tracht het stijgende rivierwater met
tientallen meters hoge beschoeiin
gen in toom te houden. Ver beneden
het waterpeil van de Missouri ver
richten de mensen hun dagelijkse
werk in het industrie-gedeelte van
de stad Omaha.
WEERBERICHT
Kans op lichte nachtvorst
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met nog enkele
Piaatsenike buien. Vannacht nier en
daar mist en lichte nachtvorst. Morgen
overdag ongeveer dezelfde temperaturen
als vandaag Zwakke tot matige wind
hoofdzakelijk tussen Zuid en West.
«Opgemaakt te 10 uur).
24 APRIL.
Zon op- 5 24 uur: onder: 19.53 uur.
Maan op: 4.57 uur; onder: 20.46 uur
Hoogwater te Katwijk te 3.16 en 15 36 u
Dit nummer bestaat uit acht pagina's
Koudere nachten
Het K.N.M.I. deelt mee:
Ons land Is de laatste dagen meer en
meer tn Oceanische lucht gekomen, met
het gevolg, dat de temperaturen zich
thans op een lageï niveau bewegen dan
vorige week.
Dé koelere luchtstroming ls al tot
diep ln Europa doorgedrongen, overaJ tot
een temperatuurdaling aanleiding ge
vend. Een hoeveelheid koude lucht die
zich gisteren ln de hogere luchtlagen
boven Zuld-Engeland bevond, bewoog
naar onze omgeving en was er oorzaak
van. dat vandaag plaatselijk weer buien
vielen.
Uit hei Westen komt nu evenwel een
rug van hoge druk langzaam naderbij,
waardooi de bu'lgheid gaat afnemen
Tijdens opklaringen gedurende de
nacht kan daarbij Lichte nachtvorst op
treden.
stappen, ontdeed de forse gestalte zich
van zijn last en maakte dat ook hij ln
de auto kwam De Fransman stond
sprakeloos. Hij begreep nu, dat iemand
van het gevolg van de Koningin hem
deze dienst had bewezen. De heer ln
de auto zwaaide nog even lachend naar
hem; het was de Nederlandse ambassa
deur ln Ottawa, Zijne Excellentie A. H.
J. Lovink.
IN HET ZIEKENHUIS
Ook bezocht de Koningin kamer 333
in het stadsziekenhuis te Ottawa, waar
19 Januari 1943 Prinses Margriet gebo
ren werd.
De Koningin trad de kamer binnen,
waar nu een andere Jonge moeder lag
Het was mevrouw Danes, echtgenote
van een der artsen van het ziekenhuis,
die Zaterdag jongstleden het leven
heeft geschonken aan een zoon. Na
tuurlijk had men ook de wieg tevoor
schijn gehaald, waarin Prinses Mar
griet eens lag.
De Koningin sprak weer met zuster
Gladys Moors, die haar in 1943 gedu
rende haar verblijf in het ziekenhuis
verpleegde.
Toen Hare Majesteit bij het zieken
huis aankwam werd zij begroet door de
heer Ebbs, vice-voorzitter van de Raad
van Commissarissen van het ziekenhuis
en andere leidende figuren. Door een
erehaag, gevormd door een twintig leer
ling-verpleegsters met rode tulpen in
de hand. trad de Koningin het zieken
huis binnen
De burgemeester van Ottawa, mevr.
Charlotte Whitton. bood de Koningin
aan de wieg van Prinses Margriet naar
Nederland te zenden Maar de Konin
gin aanvaardde dit aanbod niet: ..De
wieg hoort hier thuis en moet daarom
dan ook maar hier blijven", zo zeide zij.
Voor de lunch heeft Koningin Ju
liana in de tuin van Government House
een ahorn geplant, waarvan het blad
de ..Maple leaf" het embleem van Ca
nada is
Voor haar hebben reeds verscheidene
staatshoofden hier een boom geplant,
onder meer president Truman en de
overleden Koning George VI van En
geland. evenals de tegenwoordige Ko
ningin Elizabeth II.
IN DE KLAS VAN BEATRIX
's-Middags bezocht de Koningin de
school, die haar twee oudste dochters
gedurende de oorlogstijd bezocht heb
ben, de Rockcliffe School. De Koningin
bezocht alle klassen en bleef speciaal
lange tijd in het lokaal, waar Prinses
Beatrix eens a's leerling haar school
uren doorbracht.
Hare Majesteit werd begroet door de
directeur van de school, de heer S F. M.
Wotherspoon.
De Koningin kreeg talrijke geschen
ken mee voor de Prinsessen, vervaar
digd door de leerlingen.
Tot besluit van het bezoek legde de
Koningin een steen in een in aan
bouw zijnde vleugel van de school, die
haar naam zal dragen. „Ik hoop", zo
zeide Hare Majesteit lot de kinderen,
„dat jullie opleiding hier op deze
school een hoeksteen moge zyn voor
je verder leven".
Daarop wandelde de Koningin naar
het huis van de Nederlandse ambassa
deur. de heer A. H. J. Lovink. waar zij
met leden van de ambassade de thee
gebruikte De Koningin onderhield zich
geruime tijd met talryke ambassadele
den.
DOOR DE RADIO
Gisteravond heeft Koningin Juliana
een radiotoespraak voor de „Canadian
Broadcasting Corporation" gehouden
tot het Canadese volk.
De Koningin zeide o.m „dat het vaak
zo gesteld ls, dat het er naar uitziet,
dat er geen jaren tussen de herinnering
en de werkelijkheid liggen. „Temeer,
daar er zoveel, wat de tijd wegvaagt,
levend blijft
Velen van U voelden zich even zo
thuis in myn land als ik mij thuis
gevoelde in het Uwe. Ik ben van me
ning. dat de oorzaak daarvan eigen
lijk geleeen is in het feit. dat zowel
de Canadezen als de Nederlanders
haard en huis kunnen offeren voor
het gemeenschappelijke goed.
„Uw warme gastvrijheid heeft een zo
onuitwisbare indruk op mij gemaakt,
dat. steeds als ik er op terugzie, ik
een beeld zie van de toekomst, waar
van wij veel kunnen verwachten".
Ook richtte de Koningin woorden ln
het Nederlands tot haar landgenoten.
„Hoe lang U hier ook mooet wonen,
zo zeide zij. de mensen om U heen zul
len steeds in U Holland zien en zullen
het steeds naar U beoordelen. Ik ver
heug me altijd wanneer lk hoor. dat
U het hier zo goed doet en dat U hier
met succes een toekomst opbouwt, dat
U dit doet ln harmonie en vriendschap
met Uw nieuwe omgeving Teleurstel
ling zal onontkoombaar zijn, maar het
zal uitzondering od de regel zt|n
In het Engels zeide zij hierop:
„Gii Canadezen, zijt van nature ge
neigd bil het bepalen van Uw koers het
welzijn van de mensheid in het alge
meen voor ogen te houden. Het ls daar
om geen wonder dat eit aan de stem
van Uw grote gevoel voor verantwoor
delijkheid voor anderen gehoor geeft.
Er zullen niet veel moeilijkheden voor
Uw volk en het onze rlizen bii het te
zamen bouwen van een betere wereld.
In wederzijdse achting".
De KoniriTTi herhaalde haar woorden
ln het Frans.
De commissie voor buitenlandse zaken
van de Amerikaanse Senaat heeft een
wetsontwerp goedgekeurd, houdende de
instelling van een commissie die een
onderzoek moet instellen naar de moge
lijkheden om de doeltreffendheid van
de Nato te verhogen Deze -ommlssie.
die zal bestaan uit twee senatoren twee
afgevaardigden, twee hoge ambtenaren
en zes burgers, zal in November verslag
uitbrengen aan het congres.
Ds NiemoeSler
niet naar Moskou
Martin Niemoeller, president van de
evangelische kerk van Hessen, heeft de
patriarch van de Grieks-orthodoxe
kerk medegedeeld, dat hij zich niet naar
het „religieuze vredescongres" in Mos
kou zal begeven.
Gevangenisoproer ten einde
De 230 gevangenen ln de staatsgevan
genis te Rahway in New Jersey, die
sinds verleden week Donderdag in op
stand zyn geweest en zich verschanst
hebben ln een vleugel van het gebouw,
hebben zich overgegeven. Autoriteiten
van de gevangenis hadden geduldig op
het ogenblik gewacht, met honger en
dorst als hun bondgenoten Men beloof
de de opstandigen. dat zij geen lichame
lijke straffen zouden krijgen, indien zij
zich overgaven en de acht als gijzelaars
vastgehouden bewakers niets zouden
doen Behalve de belofte, dat de op
standelingen geen lijfstraffen zullen
worden toegediend, is ook een onderzoek
van de procedure voor voorwaardelijke
vrijlating toegezegd, aldus een officiële
verklaring.
- 'iﻫ»T
Iiulien detailhandel onvoldoende
orders plaatst.
„Liever georganiseerde stilstand, dan chaos"
(Speciale berichtgeving).
De Nederlandse confectie industrie kampt reeds geruime tyd met grote moei
lijkheden. Misschien zullen deze er toe leiden, dat in Juli en Augustus de fabrie
ken van heren- en jongensbovenkleding twee weken, in aansluiting op de be-
dryfsvacantie zullen sluiten, indien zy tenminste niet voldoende zyn voorzien
van orders. Dit is ln het algemeen belang en niet slechts in dat der fabrikan
ten. De belangen van de de'aillisten en van bet in deze industrie werkzame
personeel zyn hiermede evenzeer gemoeid.
Wij geven de voorkeur aan een georganiseerde stillegging boven de chaoti
sche toestand, die daarvan het alternatief is. aldus de mededeling van boven
genoemde industrie.
De ingrijpende beslissing Is genomen door de Vereniging van fabrikanten van
heren- en jongensbovenkleding en bindt alle aangesloten 'eden, en dat zyn
90 van alle fabrikanten, tenzy zy voldoende orders hebben.
Na het uitbreken van de strijd op
Korea stegen de grondstoffenprijzen ln
deze branche zeer snel. soms tot bijna
het dubbele. De fabrikanten moesten
toen verkopen tegen vervangingswaarde.
Vafi dit recht maakten zU op een des
betreffend verzoek van de regering
slechts voor een percentage gebruik.
Voor de nieuwe grondstoffen konden zij
slechts tegen zeer hoge prijzen Inkopen.
Bij dit systeem werden de eerste tijd
behoorlijke winsten gemaakt, wat de
fabrikanten allerminst zullen verbloe
men, zoals zij mededeelden tijdens een
persexcursie, die bovengenoemde vereni
ging langs een aantal fabrikanten in
haar branche organiseert. Toen echter
daarop de wolprijzen onverwacht weer
zakten, werden de fabrikanten verplicht
hun goederen, gemaakt dus van dure
grondstoffen, tegen nieuwe lage prijzen
te verkopen.
Dat deed de gehele winst van de
vorige periode geheel teniet. En zelfs
meer dan dat.
Intussen was ook een verzadiging van
het publiek opgetreden, dat bovendien
door verschillende cadeau-acties bij de
detaillisten wat kopschuw was geworden.
Aangenomen wordt, dat het publiek het
afgelopen kwartaal nog geen 30 van
het aantal costuums heeft gekocht, dat
andere jaren werd afgezet.
De detaillisten plaatsten nu geen or
ders meer by de Industrie, die echter tot
ongeveer Juli nog wel kan produceren.
Wat daarna moet gebeuren weet men
nog niet, aldus de fabrikanten, maar ze
zyn niet van zins voorraden te gaan
vormen van afgewerkte producten.
De. detaillisten, die er op speculeren
bij jrole voorraden in de fabrieken
misschien goedkoper terecht te kun
nen. zullen deze hoop moeten opge-
Maat normalisatie voor
herenconfectie
(Speciale berichtgeving).
Ook de Nederlandse fabrikanten
van heren- en Jongensbovenkleding
zullen in navolging van wat in
Amerika op dit terrein geschiedt
thans de maatnormalisatie op
wetenschappeiyke gronden gaan
baseren.
Tot dusverre was het zo, dat een
maat. 46, 48 of 50, een vrij wille
keurige verhouding was, gebaseerd
op ervaring. Thans heeft men een
hoogleraar-medicus belast met het
doen van opmetingen van het
Nederlandse volk. Hoogstwaar
schijnlijk zal men hiervoor een
representatieve groep nemen van
10 tot 20 <o van alle mannen boven
18 jaar. De uitkomsten van deze
metingen zullen dan voor de toe
komst de verhoudingen van de
herenconfectie bepalen.
tjjdeljjk de fabrieken stop zetten. Over
de maatregelen is reeds overleg ge
pleegd met de vakbewegingen. Men
hoopt, dat het personeel zo lang ln de
wachtgeldregeling zal worden opge
nomen.
In Nederland werken momenteel 12.000
personen in deze branche. In de stad
Groningen is dit aantal 3500. die
300.000 costuums per jaar produceren
met een omzet van f. 45.000.000.
Indertyd heeft het publiek zich ver
enigd in een georganiseerd anti-koop
front. Dat front bleef bestaan ook toen
de industrie de pryzen deed dalen
In die situatie ls de industrie niet
Sassenlieim in suiker.
Op de internationale tentoonstelling
..De Suiker" in het R.A.I.-gebouw
te Amsterdam, die hedenmorgen
geopend is. kan men het gehele
productieproces van de suiker, van
de winning tot de eindproducten,
volgen. De bekwaamste banketbak
kers hebben zich ingespannen om
te demonstreren wat er allemaal van
suiker gèmaakt kan worden.
Een der voorbeelden: een diorama
van Sassenheim in de bloembollen
streek. Een detail uit het landschap
in suiker vervaardigd door de R K.
Hanketbakkersvakschool St. Nico-
laas te Amsterdam. Er werd 100
uur aan gewerkt en er is 75 kg
suiker voor gebruikt.
EDEN OVER DE EENHEID VAN
DUITSLAND.
De Britse minister van buitenlandse
zaken Eden heeft op een diner ver
klaard, dat het antwoord van het Wes
ten op de Russische els tot besprekingen
over Duitsland de deur niet zal sluiten
voor onderhandelingen. Het antwoord
op de jongste Russische nota waaraan
Franse. Britse en Amerikaanse deskun
digen heden beginnen, zou constructief
zijn. Het zou rekening houden met he*
verlangen van het Duitse volk naar een
heid. zonder te vergeten, dat een vere-
n'gd Duitsland slechts gebouwd kan wor
den op onafhankeiykheid en een vrije
democratische keuze.
Voor de laatste maal heeft Koningin
Elizabeth van Engeland op haar,
verjaardag als kolonel van de
..Grenadier Guards" te Windsor
Castte de parade afgenomen. Het
H'os de eerste maal. dat deze cere
moniële plechtigheid plaats vond
sinds de troonsbestijging - en het
was tevens een vaarwel, daar de
vorstin van Groot Brittanniê de
titel heeft van ..Colonel-in chief
van alle regimenten en Gardes.
Tien jaar geleden hield Koningin
Elizabeth, die Maandag 26 jaar is
geworden, voor de eerste maal deze
inspeel ie.
Dc folo geeft een beeld tijdens de
inspectie der Garde, waaraan door
600 officieren en manschappen
werd deelgenomen.
terstond tot ontslagen of gedeeltelijke
sluiting van bedrijven overgegaan. Delen
van déze bedryven produceerden v<ort
in goed vertrouwen, dat het vertrouwen
van het publiek zou terugkeren.
Eerst toen dit laatste vertrouwen niet
terugkeerde en het eerste vertrouwen
dus misplaatst bleek is tot gedeeltelyk
ontslag van personeel en gedeeltelijke
en tydeiyke sluiting van bedryven over
gegaan.
Het zich voortzetten van de niet-
koop-ge oonte heeft de Nederlandse
herenkledingindustrie gedwongen tot
het nemen van het bovenvermelde be
sluit. aldus het bestuur van bovenge
noemde vereniging.
Onderzoek naar
Westerlings activiteiten
ALLEEN DIE ALS BURGER DOOR
JUSTITIE ONDER DE LOUPE.
Naar wjj vernemen ls de belang
stelling van de Nederlandse Justitie
voor Westerling uitsluitend gericht
op zyn optreden als burger, niet als
militair De beoordeling van zjjn acti
viteit als militair valt. zoals voor de
hand ligt. buiten de competentie van
de burgerlijke rechter.
De actie In Bandoeng ln Januari 1950.
een actie, waarby Westerling zelf afwe
zig was. wordt hem als burger aange
rekend en wel wegens uitlokking van
desertie, aangezien zy volgens de Justi
tie gepleegd werd door aanhangers van
Westerling uit het Nederlandse leger.
Ook wordt Westerling door de Justitie
als burger beschouwd ln zyn vroegere
functie van APH A -leider.
Geefi belangstelling heeft de Justi
tie daarentegen voor Westerlings op
treden in Zuid-Celebes en Borneo,
omdat hij daarbij de status van mili
tair had. Alleen een militair rechts
college heeft de bevoegdheid daarover
een oordeel te vellen.
Een dagvaarding ls tegen Westerling
niet uitgebracht Dit kan eerst geschie
den. wanneer .In het eerechteiyk voor-
inderzoek t_zt mocht blijken, aat een
vervolging tezen Westerling zal worden
ingesteld
Er ls nog geen datum vastgesteld
voor de behandeling van het hoger
beroep van het M. tegen de voor
waardelijke invryheldsstelllng van
Westerling door d- Reehter-t'ommis-
sarls In Amsterdam. Men verwacht
deze behandeling echter einde dezer
of begin volgende week waarbij dan
een datum voor uitspraak wordt
vastgesteld.
Een raadsman voor een ewentueel
pmces heeft Westerling nog niet eeito-
'en Voor uR'everinz-kwpsnes ral nij
-ventuee worden byges'aan door )hr
mr C H Beelaerts van Blokland te
Den Haag.
