FES: stad van felle stormen in
stilstaand water
Wreedhedeu uit het jaar 1909
T
Acheson prees proza-stijl
der Koningin
ZATERDAG 5 APRIL
Lyautey sloot het historieboek
(Speciale berichtgeving)
In de straat der Adoels te Fes. een straat van ongeveer twee meter
breedte van muur tot muur, zitten de adoels. de notarissen. Zij zitten
er aan weerskanten, mannetje aan mannetje, in hun kantoren. Die
kantoren zijn niet meer dan wat wij diepe muurkasten zouden noemen,
een meter boven de grond, open naar de straatkant. De adoels zijn.
allicht, gestudeerden; zij komen van de medersah, de Koran-univer
siteit. want alle kennis van recht, administratie en bestuur steunt op
kennis van de Koran en de Koran-uitlegging.
ALS IN 1452
DE KANTOREN der adoels zijn dan
wel klein, maar ze zijn voornaam
Ingericht: behangen met kleurige
tapijten, een laag, besneden tafeltje,
waarachter de notaris in een smettelo
ze. geborduurde djellaba. met gekruiste
benen op de vloer zit. Wat boeken ln
sierlijk bewerkte leren omslagen. Met
dat a! 'producten van de stad zelf» is
het kast-kantoor vol. De cliënt staat tn
d? straat - zijn hoofd is ter hoogte van
dat van de zittende notaris. Achter
hem schuift het onophoudelijke défilé
voorbij van kooplui, lanterfanters, win
kelende vrouwen, ezeltjes met hun
schreeuwende drijvers of berijders
in belde richtingen op twee meter
straatbreedte. Zo zaten die adoels in
diezalfde Straat der Adoels in 1452. zo
zitten ze er in 1952
Ze zitten ln de schaduw van het hei
ligdom van Moulay I-drlss, een der oud
ste cn een der heiligste plaatsen van
Marokko de moskee, waar de stoffe
lijke resten vam de stichter van Fes
rusten. Het heiligdom is omringd door
een warnet van allernauwste steegjes,
die alle zijn afgesloten door een hori
zont a e bilk, opdat geen dier ze zal be
treden en opdat de mens. die ze be
treedt, zich buigen zal voor de heilig
heid.
Nog maar enkele jaren geleden sas
het ook christenen cn joden verboden
liet gebied om Moulay Idriss. de
„hcrm" of gewijde grond, binnen te
gaan. Nu még men (groeiende verdraag
zaamheid of verslappende geloofsijver?)
maar het is niet raadzaam er te talmen
of stil te staan. Dus wandelt men kwasl
onverschillig voorbii en g'-uurt nieuws
gierig nieuwsgierigheid ls een der
hoofdzonden volgens de Koran» uit één
oog door de poort naar binnen Er is
een schemerige ruimte, waarvan het
immense plafond geheel schijnt te be
staan uit neerhangende koperen luch
ters het lijken er honderden.
Br staan en hangen overal klokken in
allerlei soorten. Men zegt, dat alle sul
tans. die de eeuwen door het heiligdom
hebben bezocht, klokken hebben mee
gebracht. Maar wat weet men ervan -
het heiligdom is als alle moskeeen ln
Marokko taboe voor de niet-muzelman.
Dat was het ln 952 en 1452 al. dat is
het in 1952 nog.
CARRIERS EN ONDERGANG
HET HAD alles anders kunnen
zijn als het niet maarschalk
Lyautey was geweest, die zich
als resident-generaal de verantwoor
delijkheid voor Marokko en zijn be
volking ter harte had genomen. Het
doet goed te bedenken, dat ook Fes
een recente historie heeft de ster
ke impressie, dat hier een stuk fel ge
kleurd, schreeuwend, luidruchtig men
selijk samenleven sinds vijf eeuwen
door geschiedenis en ontwikkelings
gang eenvoudigweg vergeten is. doet
benauwend aan. Maar neen, Fes heeft
een historie, zelfs een bewogen his
torie. Die historie was een vijftig jaar
geleden vol rumoer van rebellie en
opstand tot Lyautey kwam.
Het was in het voorjaar van 1911, dat
het de sultan van Marokko te benauwd
om het hart werd, Hij was omringd
door onvree en vijandschap. Zijn voor
ganger, die zich „modern" waande en
in zijn waan een demonstratie gaf van
hoe slecht dit volk aansluiting aan de
ontwikkeling in de rest van de wereld
weet te vinden, Jiad zich omringd met
Europese avonturiers en zijn grote pa
leis te Fes volgepropt met de nieuwste
vindingen van zijn tjjd: fietsen, gra-
mofoons. mechanisch speelgoed. Het re
sultaat was. dat de flets der Fassleten
nu nog een ezeltje is, maar dat zijn op
volger een lege schatkist en een roeri
ge. uitgeperste bevolking vond. die zich
in wanhoop rond de nieuwe kroonpre
tendenten schaarde.
En wat voor pretendenten! Eén der
gevaarlijkste was Raïssoell. Om iets te
begrijpen van de atmosfeer in dat Ma
rokko. moet men in vogelvlucht Iets zien
van het leven van die Raïssoeli. Op zijn
tiende laar schapendief met een zekere
reputatie, cd Zijn vijftiende ln do ge
vangenis wegens dubbele moord, op zijn
vijfentwintigste ontslagen uit de ge
vangenis, struikrover, met als speciali
teit het ontvoeren van rijke vreemde
lingen om het losgeld. Een beste be
trekking: hij wordt rijk en verwerft
„dus" aanzien. En in 1908 benoemt de
sultan 'men leze goed: die „moderne"
I sultan in de 20ste eeuw) hem tot pasja
i van de stad Arcila, nu m Spaans Ma
rokko. waar hij een kostelijk paleis laat
bouwen, intussen noemt hij zich ..che-
I rif", af tamme'ing van Mahomm-d. wat
j hem. met de steun van zijn macht en
rijkdom, een nog grotere invloed geeft.
Tijdens de oorlog van 1914-1918 dingen
Spanic en Duits and naar zijn gunst -
en hij klopte beide goud uit de aak Na
de oor'og is het Abi el Krim. die herh.
door de Spanjaarden verjaagd, in de
bergen achtervolgt en gevangen neemt.
In 1925 is hij. eenzaam en e'lend'g. ge
storven Een carrière niet uit de 15de,
maar uit de 19de20ste eeuw.
Van andere allure was Eoe Hamara,
eveneens pretendent naar de sultans-
troon. Dcor de sultan verbannen, koert
hij, in het begin \in de e?uw ln Ma
rokko terug met sleohts één gedachte
ln het hoofd: wraak Ook hu noemt
zich „cherlf" en hU predikt de opstand
voortgang ls geweest bij zoveel bewo
genheid der tijden Een historie van
schril gekleurde feiten - zonder winst.
Een steriele historie.
HET BOEK GAAT DICHT
OEN HET DAN de su!t3n ln het
voorjaar van 1911 te benauwd om
het hart werd de Berbers lagen
om Fes en de stad stond op vallen) riep
hii de hu'p ln van het Franse leger.
De 21ste Mei staan er Franse troepen
in de stad .De 30ste Maart 1912 tekent
de sultan te Fes de protectoraatsacte.
De laatste b'adzijden Marokkaanse
geschiedenis vullen zich met feiten
weer bloedige, onvruchtbare feiten. Zó
verspreiden de agents provocateurs van
de opstand het nieuws in de stad: „de
sultan heeft afstand gedaan van de
troon en wordt als gevangene naar Pa
rijs gebracht, gij Marokkanen wordt de
slaven der Fransen" Het volk loopt te
hoop, de. oproer breekt uit
Men wil geen slaaf worden! Te wapen'
En men p'undert. als zo dikwijls in
Fes" historie, weer eens de Me'lah de
Jood3e wijk moordend en brandend
I cn schendend. Talrijke Joden vallen als
slachtoffer, omdat de Fassleten geen
slaven der Fransen willen worden.
Na die dag is het Lyautey. die het
geschiedboek van Fes wegsluit in een
kast van zijn residentie, nadat hijzelf
nog een laatste bladzij heeft geschre
ven .Op 24 Mei is hij in Fes. Op 25
Mei. 's-morgens vroeg, vallen 20.000
Berbers de stad aan. Zij forceren twee
poorten en dringen door tot op hon
derd meter van het huis, waar Ly-
auty, kalm en onbewogen als altijd,
de strijd leidt. Die strijd duurt dagen
tot cr Franse versterking komt; dan
is het uit: de Berbers worden tot in
de bergen teruggedrongen en daar
uit elkaar geslagen.
En dan sluit Lyautey dat historieboek
met deze woorden tot de commandant
van Fes: „Toon ren ijzeren vuist waar
het de eerbied voor de Franse vlag
geldt: respecteert de godsdienst, de
religieuze instellingen, de vrouwen,
de gewoonten. Ik vat samen: zit ze
niet dwars!"
De Europe?e stad Fes ls op een res
pectabele afstand gebouwd van de me-
dinah. de oude Arabische stad Fes el
Bali, waar het leven voortgaat zoals het
eeuwen lang is voortgegaan - zonder
verandering, zonder vernieuwing, zon
der groei: voortgang zonder vooruit
gang De Fransen respecteerden de
godsdienst en de zeden, ze „zitten ze
niet dwars".
En zo vindt men hier de bekoring van
verv'ogen eeuwen terug: een middel
eeuwse stad ln Arabische kledfj. De
barbiers zitten aan de stadspoort in
hun k'eine tentjes; zij scheren de hoof
den kaai en trekken kiezen - de tang
en een grote schotel getrokken kiezen
liggen als aanbeveling op een doek in
het stof van de weg. In de „soeks", de
nauwe, dikwijls tegen de zon met bie
zen of riet afgedekte winkelstraatjes,
ongeplaveid en bezaaid met mest van
I ezels en muildieren, werken de hand-
werlcsliedcn vogens de methoden van
eeuwen her. met de gereedschappen van
I eeuwen her en volgens de patronen van
j eeuwen her.
Men kan er uren dwalen en alle ge-
j voel van tijd 'de Hid van de klok en de
tijd van dc kalender» verliezen De ko
ren van blinde bedelaars met hun b'.in-
de voorzangers; de waterverkopers met
hun zak van geitevel en hun koperen
bel en koperen kroesjes; de ijoeren met
hun ezeltjes, die de nacht in hun
fondoek" gaan doorbrengen, dat wil
i zeggen in hun stadsherberg, waar ze
slapen met de dieren: de k'eermakers,
die met de hand de dje'.laba's (Arabi
sche mantels) zitten te naaien, hun
I knechtjes van zeven, acht jaar midden
in de straat met de dra-den, die zij ge-
I spannen moeten houden - het zijn al'en
figuren uit een andere tijd - maar het
zyn toch allen figuren van vandaag En
i men schrikt uit een droom wakker als
i men tussen al dit kleurigs en onwerke-
Ulks net zo'n winkeltje in net zo"n hol-
in-de-muur z'et, waar een plakkaat met
Arabische letters hangt: Philips' radio.
Waar dc adoels zitten.
Symbool: Acheson en Stikker onder één paraplu"
(Telegrafisch van onze correspondent
in Washington).
Wy hadden het genoegen aan het
diner aan te zitten, dat door minister
Acheson Donderdagavond te Washing
ton werd aangeboden.
Er heerste daar een waarlijk ont-
^De'Koidnga^was opvallend levendig. <>at het eigenlijk onmogelijk v.a=! hü;
Zij was het dan ook. die maakte, dat j ^Sgen. Maar lnecn-,
deze avond langer duurde dan
meesten hadden verwacht. Eerst tegen
persoonlijke woorden uitdrukking gtV"
ven aan de sympathieke gevoelen:, 6
aanwezigen ten opzichte van de N.
landso Vorstin. Een heildronk tot
op Hare Majesteit kan zelden harte!;
cn meer gemeend zijn geweest.
Geroerd antwoordde Koningin Julia-,
niddernacht gaf H. M. het sein
vertrek en ieder was verwonderd, dat
niet meer vermoeid was na zulk een
lange dag met die middagreceptie,
waar 20(H) vooraanstaande Amerika
nen genodigd waren geweest!
Het hoogtepunt van de avond was de
tafelrede van Aoheson d»e zeer geestig
en gevoelig gelijk was. Acheson had zich
dezer dagen de vraag gesteld, hoe het
gegaan zou zijn, als de Nederlanders
eens niet uit „Nieuw-Nederland" waren
verdreven. Dan was zo zeide hij mi
nister Stikker, die evenals Acheson
naast de Koningin zat. nu waarschijnlijk
America's minister van Buitenlandse
Zaken geweest. Dat zou wellicht goed
voor Amerika zijn geweest, doch niet zo
prettig voor de heer Stikker. Ook het
Amerikaanse Congres van Nederlanders
zou nl. wiel la "tig zijn. Hierom werd
hartelijk gelachen, want Acheson heeft
tijdens zijn ministerschap herhaaldelijk
aan critiek van het CongTes blootge
staan.
Daarna veranderde Acheson* toon
en tot de Koningin sprak hij woorden,
die sommige aanwezigen de tranen In
de ogen brachten.
Acheson begon Julana's proza-stijl In
het Engels tc prijzen. Wat zUn volgens
hem de deugden van bet Engelse pro
za? Bovenal eenvoud cn voorts een
directheid van peest, die heersen blijft
over de emotie. Die deugden bevorder
den in hope mate d- e'gen stijl van
H. M. Ten bewijze hiervan citeerde hij
een rede van Prinses Juliana, in Ca
nada gehouden, toen zii daar in bal
lingschap met haar kinderen was aan
gekomen. Zij zeide In die rede dat zij
zoveel van haar kinderen hield en zij
vroeg de bevolking niet meer te doen
dan de glimlach dezer kinderen met
een glimlach tc beantwoorden.
tot een moment van waarlijk grote ont
roering. Een luid applaus weerklonk
tegen de sultan, die in zijn paleis te Fes
„heult met de christenen". Zeven Jaar
lang brengt hij de troepen van de sul
tan met zijn ongerege'de benden in
gevaar. In 1909, als zijn overwinning
zeker lijkt, worden zijn volgelingen ln
de pan gehakt.
Het is begrijpelijk, dat de sultan boos
op lien is. Die boosheid heeft erge ge- j
volgen: alle gevangenen hakt men
een hand of voet af. de stomp van
arm of been wordt in de kokende pek
gedompeld. Men herinnere zich in
het voorbijgaan even, dat in 1907,
twee jaar voor di^ verschrikkelijk
bloedbad, in Den Haag het landoor-
logsrcglement was opgesteld ter hu
manisering van de oorlogvoering.
Boe Hamara zelf werd op een kameel
naar Fes gebracht, opgesloten in een
ijzeren kooi. Zo werd hii »n de stad
tentoongesteld aan liet samenge
stroomde volk dat wellicht van zijn
overwinning had gedroomd, cn daar
na voor de leeuwen van de sultan ge
worpen. Dat was in 1909
Neen, Fes hééft wel historie, al doet
zij denken aan de zegswijze, dat het
een gelukkig volk is dat er geen heeft,
en al neemt zu dat gevoel van be
nauwdheid niet weg. dat er zo weinig
SCHEEPSBERICHTEN*.
ALPHERAT Hdam—Houston 5/4 te Hous
ton AMSTELKERK A dam—W. Afrika 4/4
nm te Monrovia; ANNENKERK R'dam—
Sydnev 5/4 v. d. rede te Melbourne;
DRENTE Ballkpapan-R'dam 4/4 v. Makas
sar n. T.J. Prlok: DUIVENDIJK Los Angelos
R'dam 4/4 nm te Londen: ESSO DEN
HAAG 5 4 v. R'dam te Aruba: HERS ILIA
A'damMnracalbo 4/4 v. Lnguatra n. Porto
Cabello: HFSTIA A'dam—Lagualra 4 4 te
Lagualra LAERTES A'dam—Bnllkpapau
4 4 v. Soerabaja n Makassar; MAASKERK
A'damW. Afrika 4/4 v. Cotonou te La
gos; MARIEKERK A'dam—Belra 5/4 te
Mombassn, MARPESSA YokohamaMil
-CHT R'damPerz Golf pass. 6/4 vin
Aden—Bahrein PHRONTIS A'dam—Indo-
ne.-le 4 5 v. Aden na Penang; STAD MAAS
SLUIS 4 4 nm v Melllla n IJMulden:
STRAAT MAKASSAR RIo de Janeiro—Yo
kohama 4 4 v. Hongkong n. Yokohama:
SUMATRA A'damBallkpapan 4 4 v. Soe
rabaja n Makassar; TARAKAN A'dam—
Indonesië 4 4 v. Suez n. Djeddnh; TJIBE-
SAR InaguaJapan 4 4 v. Balboa: TJI-
TJALENGKA Yokohama—Rlo de Janetra
5/4 v. Port Elizabeth te Kaapstad;
WOENSDRECHT 5 4 v. Curagno tc Piraeus;
AKKRUMDIJK 5/4 v. R'dam te Brisbane
verw.- ALDERAMTN 0 5 v. B Aires te
R'dam verw ARUNDO New Orleans—
R'dam 4 4 Dover gcp. 5 4 R'dam verw..
LINTANG VancouverCalcutta 4/4 v.
Cebu n Mlrl: BONAIRE George Town—
.'dam pas-s 4 4 Faya! n Plymouth: CAL-
TEX DELFT R'dam—Sidon pass 4 4 Gi
braltar. CLAVELLA 4 4 v. Malta n. Trini
dad: KOTA BAROE R'dam—Hollandla 7 4
Hol! and In verw ONDINA 4/4 v. R'dam n.
Nnrdenham; RONDO New YorkCalcutta
4 4 v. Aden n. Mena al Ahmad); SCHIE
A'damLevant 4'4 Alexandria verwacht.
STRAAT SOENDA YokohamaKaapstad
A'damB. Aires pass. 4/4 OuessantLas
Palmas: AAGTEDIJK 4 4 v. B. Aires naar
Paranagua: ALGENIB Porto AlegroR'dam
4/4 v. Bahlavla Las PalmasAntwerpen:
AMSTELLAND Adam—B. Aires 4 4 v. St
Vincent kv naar Recife; ARUNDO 4 4 v.
New Orleans te R'dam BLITDENDIJK 5/4
v. Baltimore te R'dam. CALTEX PERNIS
4.4 v. R'dam n. Sldon: CRONENBURGH
4 4 v. R'dam n. Duinkerken. ESSO ROT
TERDAM 4 4 V Arubn n R'dam: GOR-
DIAS 4 4 v Hamburg te R'dam HELDER
CallaoA'dam 5 4 te Curacao. HERA 5 4
te Cristobal LUNA A'dam—Levant 4 4 van
Gibraltar n Malta STAD DORDRECHT
4/4 v. R'dam n Port Empledockle TO-
MINI 4 4 v. R'dam n. TJ Prlok. VEEN-
DAM 4 4 v. R'dam n. New York.
PASSAGIERSSCHEPEN.
alhena verm. 5 4 v. B. Aires n. Rot
terdam: ALNATI R'damB Aires 4 4 te
Rlo do Janeiro: bonaire Georgetown
A'dam 10 4 Plymouth 12 4 a'dam verw.: I
BOSKOOP verm- 11 4 v. A'dam naar i
Guayaquil; Cheshire term. 8 4 v. soe-i
rabaja via tj Prlok n R'dam: cottica
A'damGeorgetown 7 4 Barbados verw..
fairsea A'dnmWellingtonSydney— I
Melbourne 14 4 Willemstad verw.; in-
drapoera TJ Prlok—R'dam 11 4
Southampton 12 4 R'dam verw joh. v.
olden barn evelt Sydney—a'dam 25 4
A'dam verw.; nieuw amsterdam vertr. I
7 4 v. New York n r'dam: noordam
R'dam—New York 7 4 New York verw I
ORANJE T). Prlok—A'dam 7 4 Suez 15'
4 A'dnm verw.; oranjestad Cristobal—I
A'dam 9 4 Plymouth 12 4 A'dnm verw
RIJNDAM New York—R'dam 12 4 R'dnm
verw VEENDAM R'dam—New York 15 4 1
Nw York— R dam 7 4 R'dam verw, WIL-
R'dam 11.4 r'dam verw.; WESTERDAM
evv YorkR dam 7 4 R'dam verw WIL
LEM RUYS R'dam—TJ. Prlok 9 4 Port
Sold verw WILLEMSTAD A'dam—Cris
tobal 5 4 La Gunlra verw.. ZUIDER
KRUIS verm 8 4 v R'dam via Panama-'
kanaal n. Wellington.
Dijkdoorbraak der
Doesburgse schutsluis
Bouw enkele weken
gestagneerd
Gistermorgen bezweek plotseling over
een lengte van circa 10 meter de kiei-
dijk bij Doesburg die het water van
de Oude IJssel de toegang versperde
tot het terrein, waar de nieuwe 80
meter lange, 11 meter diepe cn 8 meter
brede schutsluis wordt gebouwd. In
deze sluis waren verleden weck aan
écn kant de sluisdeuren reeds aange
bracht. Met donderend geweld stortte
het water zich in de schutsluis cn in
minder dan zes minuten stond de kolk
geheel gevuld.
Een tweetal arbeiders kon zich nauwe
lijks in veiligheid stellen. De ladders
waarop zij stonden te werken werden
door het geweld van het water als luci
ferhoutjes gebroken. De electromotor,
die buiten de schutsluis stond opgesteld,
heeft men in veiligheid kunnen bren
gen.
De dijk was Donderdagmorgen nog
gecontroleerd en ln orde bevonden. De
vermoedelijke oorzaak zal waarschijnlijk
gezocht moeten worden in het feit. dat
mollen en andere ongedierte, vluchtend
voor het hoge water, de dijk gedeeltelijk
hebben ondermijnd, waarna het water de
lést deed. Het zal wel enkele weken
duren, voor men wederom zover is, dat
de werkzaamheden voortgang kunnen
vinden.
Een geluk bU een ongeluk mag zeker
het feit worden genoemd, dat een be
zoek van een 100-tal ingenieurs en toe
komstige waterbouwkundigen gistermid
dag plaats vond en niet 's morgens. Had
men dan de sluiskolk betreden, zoals
meer met dergelijke excursies geschiedt,
dan ware de ramp niet te overzien ge
weest.
HOOGWATERMISÈRE LANGS WAAL.
Milliocnen stenen verloren
Er viel gisteren in de plaatsen langs
de Waal nog weinig te merken van de
val van het water op de Rijn. Er was
zelfs nog lichte was op de Waal voor
Nijmegen. Het water stroomde nog over
de hoge kade. De kelders langs de
Waalkade staan vol water.
Het kwelwater drong zelfs naar bo
ven in de wUde Ooypolder tussen Nij
megen en de Duitse grens, ofsohoon het
electrische gemaal dag en nacht werkte
De meeste schade is geleden door de
steenindustrie langs de Waal en Rijn.
Fabrieken, die in de uiterwaarden staan.
Hepen deels onder, waardoor het bedrijf
is gestagneerd voor weken. Verschillen
de directies hebben voor een paar hon
derd arbeiders verlenging van overbrug-
gingseeld aangevraagd.
Millioenen stenen zijn verloren. De
specie zal opnieuw gevormd moeten wor
den zodra de waterstand het toelaat het
werk weer op te vatten.
Minder mooi weer
Het KNMI deelt mede:
Het weer in Nederland was de laatste
dagen meer en meer onder invloed ge
komen van een gebied van hoge lucht
druk. dat zich van de Azoren naar Mid
den Europa uitstrekte. Dit gebied, dat nu
naar het. Oosten wegtrekt, is geheel ge
vuld met van oorsprong koude lucht.
Boven Nederland is deze koude lucht
laag evenwel nauwelijks meer dan l'i
kilometer dik.
Het was daarom mogelijk, dat de zon.
die af en toe scheen, de temperatuur van
dag tot dag wat verder deed oplopen.
Gistermidag werd bijna overal in het
land een temperatuur van 10 11 graden
bereikt. In Zuid en Midden Frankrijk
was het niet warmer.
Het rustige voorjaarsweer wordt op
het ogenblik echter van het Westen uit
beireigd. Bij IJsland bev'ndt zich name
lijk een diepe depressie, waaraan het
koufront via de Britse eilanden nader
bij komt.
Het front wordt voorafgegaan door een
zóne met veel bewolking, waaruit regen
valt. Morgen zal deze zóne ons land be
reiken en zal er dus meer bewolking zun
met kans op enige regen.
Gecompliceerd ongeluk
bij Hoofddorp
Nabij het viaduct op de Rijksweg Am
sterdamDen Haag. ter hoogte van de
kruising van de wég HoofddoipHaar
lem. Vijfhuizerweg. heeft zich gistermid
dag een gecompliceerd auto-ongeluk
voorgedaan, waarbij de heer M. Belin-
fante uit Amsterdam zwaar werd gewond
en zijn wagen volkomen vernield.
De wagen van de heer B. stond stil,
toen uit de richting Den Haag een zes-
W'ielige, met sinaasappelen geladen
vrachtwagen naderde. De chauffeur wil
de links uithalen om de stilstaande auto
te passeren. Op dat moment werd hij
echter zelf door een andere auto voor
bijgereden De chauffeur van de vracht
wagen trachtte nog door krachtig rem
men een aanrijding te voorkomen, doch
dit gelukte niet. De vrachtwagen reed
van achteren op de auto van de heer B..
die omsloeg cn van de dijk rolde. Zelf
kantelde de vrachtwagen om en kwam
deels op de berm deels op het wegdek
terecht. De heer B. werd per zieken
auto naar het Burgerziekenhuis ln Am
sterdam overgebracht.
Het waarnemend hoofd van de Co
lumbia Universiteit te New York, dr
Grayson L Kirk. heeft uit handen van
de Nederlandse Consul-Generaal mr J.
A. G. baron de Vos van Stecnwijk, de
versierselen ontvangen van dc Orde
van Oranje-Nass.au. Dc onderscheiding
is hem verleend uit erkentelijkheid
voor liet werk van de Columbia Univer
siteit ter bevordering van de goede be
trekkingen tussen dc V.S. en Neder
land.
Truman noodt tot hernieuwd
bezoek
Nederlandse prestaties
maken indruk op Amerika
Nadat president Truman het carillon
namens het Amerikaanse volk had
aanvaard nodigde hij de Koningin uit
nogmaals, liefst in vaeantietijd, met
haar kinderen terug te komen.
President Truman heeft in zijn dank
woord voor dc Carillon-aanbieding de
Koningin verzekerd, dat elke Nederlan
der of hij bezoeker of emigrant ia in
de Ver. Staten altijd welkom is geweest
en altijd zal zijn. Even bracht hij het
op een onderwerp dat Koningin Juliana
bijzonder aan het hart gaat: het vluch
telingenprobleem.
In Juli hoeft hij van Koningin Juliana
een brief ontvangen waarin zij haar
medeleven uitspreekt met deze onge-
lukkigen. Reeds bij het ontvangen van
deze brief heeft hij zich, zo zeide hij,
een goede indruk kunnen vormen over
de persoonlijkheid cn het diepe gevoel
van de Koningin. Hij heeft sindsdien
getracht het lot van deze ongelukkigen
te verlichten. Hij hoopt dat iets gevon
den kan worden om hun lijden te ver
korten.
Het Nederlandse volk kent de ver
schrikkingen van de oorlog, zo vervolgde
de president, maar dit heeft zijn geest
kracht niet kunnen breken. De president
zeide dat de weerstandskracht in die
donkere tijden voor 't Nederlandse volk
op Amerikaans grondgebied gepersoni-
ficeerd werd door Koningin Wilhelmina
die dit land bezocht en blijk gaf bezield
te zijn met een onuitblusbare moed.
Amerika hoopt zo zeide de presi
dent met veel nadruk een bijdrage
te leveren om Nederland over de moei
lijke tijd van de oorlogs-naweeen heen
te helpen. Al hetgeen na 1945 door de
Nederlanders is gepresteerd heeft op
het Amerikaanse volk een indruk ge
maakt van grote vastbeslotenheid. Ne
derland is een van de belangrijkste part
ners van de organisatie der landen
van het Noord-Atlantisch Pact.
Grootse actie voor
Kinderherstellingsoorden
Ter gelegenheid van het 50-jarig be
staan organiseert het Centraal Genoot-
I schap van Kinderherstellingsoorden en
Gezondheidskolomes. waan an Koningin
Juliana beschermvrouwe is. een grote
nationale inzameling Een speciaal hier
voor opgericht landelijk jubileum comité
hoopt doer een driedelige actie de no
dige gelden bueen te brengen voor de
wederopbouw van het Emmakinderhuis
te Wijk aan Zee. waarvan de kosten
op f250.000 geraamd zijn.
Gewestelijke comité's zullen ln eigen
provincie bijdragen verzamelen, terwijl
er voor de 600 afdelingen van het ge
nootschap gelegenheid bestaat voor f 500
een zogenaamd ..Jubileumkind" uit te
zenden, of voor minder dan f500 een
„couveusctje" Bovendien heeft de voor
zitter van het Centraal Genootschap, dr
A. Schuckine Kool. epn jubileumloterij
georganiseerd van 240.000 loten a f0,50,
waarvan de trekking zo mogelijk voor
1 Juni a s. zal plaats hebben.
De jubileumactie zal haar hoogtepunt
vinden ln het op 6 en 7 Juni as. te
beleggen Jubileumcongres.
DODELIJKE TRAP VAN PAARD
Gistermiddag sloeg te Oosthuizen
een voor een kunstmeststrooier gespan
nen paard op hol. De 29-jarige bestuur
der N. Stam, trachtte het dier nog in
toom te houden, maar kwam hierbij te
vallen en kroeg van het paard een trap
in de buik. Kort na het ongeval is hij
cverlcdcD
zij toen toch het juiste woord, dat p;
in haar beheerste stijl, welke door Ac.-,
son zo juist was geprezen.
Zij doorbrak namelijk de gevoel,.,
ernst, die begon tc heersen opeen; m
een guitige lach en een charmante
merking. zij keek naar de twee
nisiers van Buitenlandse Zaken, t
sen wie zü deze avond was gezeten, t
zeide: „Nooit zal ik dat moment
gisteren vergeten, op die tribune.
de sleutel van de stad mij werd otti
handigd."
Het begon toen opeens te regenen
De heer Stikker stak een paraplu
en daar zaten Acheson en Stikker
samen in de regen. Voor ny wac;
waarlijk een symbool!
Zo eindigde deze mooie dag. a«
tafel had Koningin Juliana wete:i -
ontroeren door haar charmante spc
tanitelt. nadat zij 's middags door v
gekozen woorden het Congres had over
tuigd van haar diep inzicht en hu
krachtige persoonlijkheid.
Koninklijk Paar
naar Philadelphia
MORGEN RUST IN HYDE PARK.
Vanmorgen om halftien Amtri.
kaanse tijd (halfvier vanmiddag Nt.
derlandse tijd) zal het Koninkliji
gezelschap van National Airporl t.
Washington naar Philadelphia vu-
trekken. Het vliegtuig zal een half ut
na vertrek op het vliegveld van Phi
ladelphia aankomen.
Daar zullen Hare Majesteit en Prim
Bernhard een kort be-zoek brengen a:
Independence Hall. Ook zal er een re
ceptie zijn in het Stedelijk Museum
Later zal het vliegtuig vertrekken naa:
het vliegveld van West Point (N. Y
De Prins zal dan met zijn adjudant
een officieel bezoek brengen aan de Mi
litaire Academie, de Koningin zal nv,
haar gezelschap per auto naar Kingstoz
reizen, waar zij een krans zal leggen b:
het standbeeld van Peter Stuyvesant et.
de oude Hollandse Kerk bezoeken. Ir.
Hyde Park zal zij mert, haar geselschap
te gast zijn bij mevrouw Roosevelt. Id
de late namiddag zal de*Prins zich weer
bU het gezelschap voegen.
Morgen zal de Koningin in Hyde Pari
van de vermoeienissen uitrusten.
Koningin Juliana wint aller
sympathie
BU de grote gebeurtenissen van gir-
teren heeft Koningin Juliana de reeds
gewonnen syvnpathie ongetwijfeld n
versterkt. Zo hebben de vrouwelijk;
journalisten het hogelijk gewaardeer:
dat de Koningin haar na de lunoh al-
zonderlUk heeft willen ontvangen op or
Nederlandse Ambassade. De Konlnglr
sprak vooral over de kinderen, die -
zoals zij verklaarde haar zo ln even
wicht houden.
De vrouwelijke journalisten kreger
wel de indruk dat alle gewone moeder
blij mochten zUn over zoveel wijshei:
bU de opvoeding te kunnen beschikte
als deze opvoedster, die sleohts een ge
deelte van haar tijd aan haar dochten
wUden kan. Wat de kinderen in de toe
komst zouden doen, werd door de Ko
ningin in het midden gelaten. Wel ver
telde zU zonder over een mogelijke
vervulling van die wens ie spreken -
dat Beatrix zo graag een tydje in Ame
rika op school zou gaan!
Uw verslaggever heeft nog het genoe
gen gehad aanwezig te zijn bU een be
zoek dat de Koningin bracht aan ge
wonden ln het Walteir Reed hospitaal.
Ook de daar aanwezigen werden getrof
fen door de eerlijkheid en de directheid
onzer Koningin, die zichtbaar ontroerd
was. niet het minst toen zij een groep
gewonde mannen zag. die zover her
steld waren, dat zU niet meer ln bed
behoefden te zUn, maar die toch ken-
nelUk hadden geleden aan hun in Ko
rea opgelopen verwondingen. Enige
ogentókken was zU eenvoudig sprake
loos.
Generaal Streit. die haar rondleidde
vertelde haar een en ander over deze
mannen. Sommiger invaliditeit ls ge
lukkig tijdelijk, zo zeide hij, die van
anderen echter blijvend. De Konlngm
hield toen een kleine toespraak, recht
uit het hart. ZU was blU te zien dat de
mannen herstellende waren, blij ook
dat de wetenschap zover gevor-derd is
dat het lUden in vele opziohten vermin
derd kan worden. ZU wist dat naast
deze mannen ook Nederlanders hebben
gestreden en verklaarde voor hen de
zelfde sympathie te gevoelen als voor
haar landgenoten.
Volledige uitgave verzameld
werk Louis Couperus
Een combinatie van zes Nederlandse
en eén Belgische uitgever gaat een dun-
druk-uitgave in 12 delen, elk van ca.
750 pagina's, uitgeven van het verzamel
de werk van Louis Couperus (1863—
1923». Het eerste deel hoopt de com
binatie in September a s. gereed te heb
ben. Het voornemen is dit op 19 Septem
ber, als inleiding van de Haagse
kunstmaand, aan te bieden aan de
weduwe van de schrUver. mevrouw'
Elisabeth CouperusBaud, op een
nationale Couperus-avond, die georga
niseerd zal worden in de Koninkliike
Schouwburg en waar de eindredacteur
van de uitgave, prof. dr G. Stuiveling,
een rede zal houden over Couperus. De
uitgave, die in de nieuwe spelling za'
verschUnen, zal in vier jaar voltooid
z«n.
De reden tot de uitgave is, dat er geen
moderne editie van het werk van deze
veel gelezen en vertaalde schrijver be
staat. Elk deel zal twee of drie grote
romans bevatten, die in chronologische
volgorde wordea opgenomen.
