LEIDSCH DAGBLAD Streven naar vernieuwing oud als liet onderwijs zelf 91ste Jaargang ZATERDAG 22 MAART 1952 No. 27565 Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 6 per kwartaal: f 0 47 per week Witte Singel 1. Leiden Giro No. 67055 Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507 Oud geluid in een nieuwe lente Een bekend gezegde luidt: een nieuwe !>nie. een nieuw geluld. In tegénstelling daarmede zouden wij bijkans willen zeg den- een nieuwe lente, een oud geluid. De nieuwe lente heeft haar entree ge naakt, maar van Moskou uit beluistert [„en de meest ouderwetse propaganda en, helaas, er zyn nog altijd te veel oren. die daardoor worden geraakt. Men weet. hoe het Kremlin alles op sies zet. om West-Duitsland terug te aden van aansluiting bij het Westen (ii er niet voor terug deinst om terwllle ,an dit doel de vreemdste capriolen te maken. Het toppunt in dit laatste ls ie) gemaakt, toen de Sovjets haar laat st» nota ln deze materie lanceerden: «n voor tel om vrede met Duitsland te i jiten. d.w z. een verenigd Duitsland op democratische grondslag, dat zelfs het recht zou erlangen om er weer een eigen leger op na te houden. Maar geen en- iele verbintenis zou mogen aangaan met Oast of West! Het was om zich de ogen uit te wrij ven. Daar wilde Moskou plotseling ge- heei overstag gaan. Het was Immers Moskou, dat tot dusver volledig had vast gehouden aan de volkomen ontwapening van Duitsland, weshalve de communis ten in het Westen niet hard genoeg t r.drn schelden op de pogingen der geallieerden om Duitsland te herbewa pen En nu opeens gaat Moskou vol- tomen overstag, zijn eigen volgelingen roar schut zettend Direct rijst, de vraag, in hoeverre men it Jongste aanbod van het Kremlin au sérleux kan nemen. Het antwoord kan j vlechts luiden: er ls geen enkele re- i?n om dit te doen, gelet op het ver fden. Totdusver was het Moskou im mers nergens anders om te doen dan ra propaganda! Er ls uittentreure met t» Russen geconfereerd en gepraat en ti-, gedachten gewisseld, doch tot iets concreets is men nimmer kunnen komen tengevolge van de Sovjet-weigering om tot bevredigende beslissingen over te can Dat was blijkbaar ook niet de bedoeling. Voor zat slechts de propa- ganda-idee, waarmede in het vyandelij- lt kamp verwarring werd gesticht. Er «ren danr immers nog velen, die zich 'en verleiden door het zoet gefluit van rater het IJzeren Gordijn, gelovend in mogelijkheid van een vergelijk, wan- „rer ernstig werd onderhandeld. Nu ls cat alsof er niets is geleerd, niet anders Dik nu zijn er wederom velen, die het illen lenen aan de lokstem uit het v ~n. Voor de zoveelste maal doet de propaganda van Moskou zich gelden en teelt 'succes door het zaaien van ver deeldheid in het kamp van de tegen- tfi-.der Met recht mag men vragen: neert ren dan nog niet genoeg leergeld be taald? Eén enkel voorbeeld kan de Juistheid iên de voosheid van het aanbod van Maskou reeds aantonen: Moskou spreekt vin een verenigd Duitsland op democra- t;«che grondslag. Daarin ligt al de angel ran het venijn, want iedereen kan zo -namerhand weten, dat democratie r-'zens Westers en Oosters begrip twee "somen tegenovergestelde begrippen urmen! Het. Kremlin had zlin geneigd heid om het Westerse begrip dienaan- trnde te naderen, kunnen tonen, wan- reer het de commissie van de V N in r:':e onderzoek naar de mogelijkheid van n;;e verkiezingen in geheel Duitsland ronder veel omslag had willen toelaten •o» Oost-Duitsland tot Instelling van een tr.derzoek. Het heeft dit geweigerd en Rhljnt daarin te willen volharden. De- commissie vertoeft reeds te Berlijn, tr-h komt niet verder. En dan: stel eens. dat Moskou wer- t' tjk vrije verkiezingen ook in Oost- r- itsland zou willen toestaan, wat zou c:t anders betekenen dan e-n vertrek achter de Poolse grens? Bij werke- lijk vrije verkiezingen zou Moskou lm- ners zelf in het zg. gerussificeerde Oost- Mtsland geen voet aan de grond krlj- en en dientengevolge zijn biezen kun- zen pakken. Wie durft ook maar voor en enkel ogenblik aannemen, dat Mos kou van plan ls Oost-Duitsland op te even? Het ls eenvoudig belachelijk om daaraan te durven geloven. Viettemln heeft het Jongste aanbod Moskou zijn propagandistische waar de wederom bewezen, want de aandrang het voor de zoveelste keer nog eens te proberen en te gaan praten, is zo tier's gebleken, dat het Westen wel ge dongen werd ernstig op de jongste no- b van het Kremlin in te gaan. Het cderllng overleg tussen de Westelijke rote drie duurt nog voort, doch alleen d't bewijst, dat Moskou voor zijn pro banda wederom raak heeft geslagen. Het antwood had immers zo heel een- voudig kunnen lulden: bewijs eerst in ben uw goede wil. dan kunnen we Te-der praten Het oude geluid in Moskou in epn r «we lente schijnt ziin ondermijnende bcht nog steeds niet te hebben ver loren! De vernieuwing van het onderwijs Andere methoden alleen gerechtvaardigd indien gebleken is dat ze heter zijn „Ondergraaf geen betrouwbaar gebleken fundamenten!" Een stem uit de praktijk Aan het verzoek van de redactie van het Leidsch Dagblad om mijn mening te geven over het onderwerp Onderwas- vernieuwing wil ik zeer gaarne voldoen. Zij vooropgesteld, dat het dus een zuiver persoonlijke mening is, niet meer en niet minder. WAT IS ONDERWIJS VERNIEUWING? Laten wij eerst trachten te komen tot wat wij onder Onderwijsvernieuwing hebben te verstaan. Zij is. dunkt mij. een pogen om door andere methoden het kind op te voe den en te onderwijzen. Men zoekt naar wegen om in de school, meer dan tot dusver het geval kon zijn, het opvoedingselement en de ontplooiing van de persoonlijkheid van het jonge individu tot gelding te bren gen. Men vindt het onderwijs van nu te veel verin te llectualiseerd, beweert, dat de z.g. oude school stenen voor brood geeft. Men noemt de resultaten, die de „oude" school bereikt, schijnresultaten en hanteert bij voorkeur woorden als trainen, drillen, stomen Ik ben ei-van overtuigd, dat de „oude" school, waar de vernieuwers het dan over hebben, eigenlijk alleen maar in hun verbeelding bestaat! Zij het wat meer bedachtzaam, wat minder revolutionnair dan de vernieu wers wel zouden wensen, de „oude" school vernieuwt zichzelf! Mü dunkt, er is alleen maar een (zeer gelukkig) tempoverschil! Ik geloof trouwens, dat Onderwijs vernieuwing-zo oud is alshet onder wijs. De besten onder ons hebben altyd een heilige onvrede in zich gevoeld, vernieuwers vooral hun kracht ln het bespotteiyk maken van het huidige onderwijs. Irriterend, lachwekkend Is het vooral, wanneer dit soms gebeurt door mensen, die in de „oude" school geen voet aan de grond kregen'. Dwaas is het. zolang veel van het nieuwe het stadium van het experiment nog niet te boven is. Er zijn zoveel dingen in tal van „oude" scholen al lang en breed ingeburgerd. Nu alom de vernieuwing van het onderwijs ln het brandpunt dei belangstelling staat en ook ln onze stad aan dit onderwerp grote aan dacht wordt besteed, hebben wij het wenselijk geoordeeld daarover eens de mening te vragen van een man, die reeds vele Jaren op een belangrijke plaats bij het lager onderwijs werk zaam ls en die Juist door zl|n functie geacht mag worden vertrouwd te zijn zowel met de didactische als de paedagoglsche eisen van dat onder- Vl geven derhalve het woord B8n de heer P. A. Wisse, sedert vele Jaren hoofd van de Openbare Opleidings school voor HBS. en Gymnasia aan de Aalmarkt. Maar laten wij ons wel bewust maken, dat het lager onderwijs basisonderwijs is en dat we er met de grootste zorg vuldigheid voor hebben te waken, dat fundamenten, die hun betrouwbaar heid hebben bewezen, niet worden ondergraven. De prestaties van het Nederlandse volk op het gebied van wetenschap, kunst, handel en industrie kunnen met ere worden genoemd! „Niettegenstaande" het huidige Lager Onderwüs! P. A. WISSE. Antwoord-nota aan Moskou gereed Oost-Duitsland tegen V.N.-commissie De ministers van buitenlandse zaken van Engeland. Frankryk en Amerika hebben hun goedkeuring gehecht aan de I tekst van het antwoord op de Sovjet- voorstellen over het houden van een I vredesconferentie voor Duitsland. De definitieve tekst is door deskundi- zonder dat daarover ooit ophef werd gemaakt, die nu maar al te vaak met veel poeha worden aangekondigd als het allernieuwste. Als gloednieuw komt nu weer de groepsarbeid door klasgenoten naar voren: het laten samenwerken van kinderen van ongeveer geiyke intellec tuele aanleg. Een nieuwigheid. maar dan toch zeker een van 40 a 50 jaar her, waar zeer vele werkers in de school niet zich door het zwijgen van generaal Tsjoeikof, de Russische bevelhebber, nog altijd voor de onmogelijkheid ge plaatst haar onderzoek te beginnen. De commissie zal morgen van Berlijn rechtstreeks naar Geneve vertrekken en naar liet zich laat aanzien vandaar aan Trygve Lie moeten rapporteren, dat zij in het Oosten voor een gesloten deur is büjvcn staan. "en de ininisters hSH gingen mm EjfojS hun goedkeuring een de tekst j JWnjtl*. geneent. j dc RUSS15,che pogingen om over het Duit- Kanselier Adenauer heeft bij zijn I se probleem te gaan overleggen. Inte- terugkecr te Bonn verklaard dat de geiideel heeft men in de pers van aller- drie ministers en hij volledige over- |ei schakering steeds sterker de drang eenstemming hebben bereikt. Het ant- ge2jen 0m het tot stand komen van een woord zou „binnen enkele dagen" over- beraad zeker niet van het lot der com- handigd worden. missie afhankelijk te maken. WEST-DUITSLAND AARZELEND De meeste Duitse beschouwingen heb- De West-Duit-se regering heeft een ben zelfs de vrees geuit, dat het ant- wetsontwerp goedgekeurd, waarin de i woord der Westelijke drie aan Moskou commit ie der Verenigde Naties alle ge- te weinig ver^^nd/aukunnen zijn wenste garanties wordt toegezegd voor en daardoor de mogelijkheid an con het geval zij haar onderzoek zou begin- tact voortijdig zou kunnen guiten. de mogelijkheid om U.geheel De» vree, is eehter Me.In laatste A'o bergingswerkzaamheden, welke maanden geduurd hebben, is het j wrak van de ruim vijfduizend ton metende vroegere Duitse blokkade- j breker 23 in de nabijheid van het Kieler lichtschip gelicht. De bcr- gingsvaartuigen sleepten het wrak de Heinkerdorfcr Bocht van de Kieler Fjord binnen. Het schip, dat in Juni 1945 in de Fjord op een mijn liep. zal voor lopig zover gerepareerd worden dat hel naar een werf kan worden ge- I sleept. Het zal dan tot vrachtschip I verbouwd worden. Bij de bergingswerkzaamheden, welke reeds in de vorige zomer be gonnen. hebben duikers weken lang op 15 meter diepte in het wrak gewerkt. Duitsland vrije verkiezingen te houden. Met nog slechts twee dagen in Ber lijn voor de boeg ziet de commissie, waarin de Nederlander, drs Max Kohn- stamm onofficieel de leiding voert. Foto L-D.-Van Vliet. waren altijd bezig zich te bezinnen op betere werkwijzen. Het is wel opmerkelijk, hoewel zeer goed te verklaren dat na catastrophes, na grote oorlogen byv., bijna steeds in de mens het verlangen werd geboren naar naar een „vernieuwde" Van Zeeland wil nader overleg met Acheson 'Telefonisch van onze correspondent te Brussel) De Belgische minister van buitenland- t» w1n' Paul van Zeeland, heeft, naar - alhier in bevoegde kringen vernamen ,"a Persoonlijk schrijven gericht tot de n? nsé staatssecretaris Acheson. stelt voor dat Acheson enkele West- ™Pesc ministers van buitenlandse ontmoeten om te beraadslagen r de volgende punten: ten eerste de -•-nciermg der herbewapening, ten 'Irv j moeilijkheden welke in dit i™"? r'jzen met de Europese Beta- Bönie. welke deze financiering niet RjiiSgen' daar de E.B.U. niet over dollarreserves beschikt: ten r*5«ch middelcn om de dreigende eco- -.crisis van West-Europa en de *ertld af te wenden, h 6» j -eerd wordt nameiyk. dat ook - dertiger jaren de enorme crisis i?,met een langdurige depressie in -;m,"'el Anderzijds kon worden ver- i ri» u. de Pogingen van België om t» ri„f, ede Staten een dollarlening fluiten mislukt zyn. mens. Men gaat in meer of mindere mate uit van de veronderstelling, dat de ziel van de jonge mens een tabula rasa is. is als een blad onbeschreven papier, waar in zekere zin alles van te maken ls. En door deze „nieuwe" mens hoopt men dan te komen tot een ideale samen leving; iets, waaraan nu stellig nog wel het een en ander mankeert. En zo is de vernieuwingsdrang ln deze tyd ook te verklaren ente waarde ren! Uit deze vernieuwingsactiviteit kunnen mettertijd hopelijk goede dingen gebo ren worden. Vergeten wij echter niet, dat voorlopig vrijwel alles nog in hel stadium van het experiment verkeert! Het beste bewijs hiervoor is wel de wyze, waarop in onze goede stad de zaken worden aangepakt. De leerkrachten van de scholen, waar straks de nieuwe denkbeelden zullen worden toegepast, ondergaan a h.w. een herscholing op cursussen, die werken onder supervisie van een curatorium. Principieel is tegen dit alles heel wei nig in te brengen; integendeel, wan neer daar een groep van leerkrachten is. die uit vröe wil zich geheel wil geven om die nieuwe theorieën te toetsen aan de practijk van het dageiykse school leven. dan krügt de Onderwysvernieu- wing hier ter stede een zeer reele kans! En toch ls het een onloochenbaar feit. dat het woord Onderwijsvernieuwing by velen onzer weerstanden oproept. De oorzaken daarvan zyn de vol- aan willen, omdat ze huiverig zyn voor het gevaar, de daarvoor gevoelige typen een minderwaardigheidsgevoel te bezor gen. Eén stap verder en we krijgen weer de ry van de knapperds, die van de middelmaat en die van de domoren. Het is zo machtig goedkoop de wer kers in de „oude" school voor te stellen als een verzameling fossielen, die al maar werken volgens methoden uit de dagen van Olim. Én het is persé onjuist! Uit ervaring weet ik. dat zeer velen steeds weer proberen, hun werk Anders en béter te doen; ook zü onderzoeken vele dingen om tenslotte daaruit het goede te behouden. Al die toegew Ide arbeid geregeld in een bespottelijk daglicht te zien ge steld, het heeft gemaakt, dal velen t.a.v. de revolutionnaire vernieuwing een afwachtende houding zyn gaan aannemen. Zij willen niet ten onrechte eerst de resultaten van dat andere zien. Het onderwijs in a! zyn geledingen zal altijd voor verbetering en voor vernieuwing vatbaar blijven. zoals iedere werkwyze, op welk gebied dan ook. En in het algemeen zullen de onder wijsmensen altyd tot het nieuwe wil len overgaan, zodra de experimenten er mee aangetoond hebben, dat het ook beter is. Zeker, wy Nederlanders zyn een beetje bedachtzaam: we kyken graag de kat eens uit de boom! Maar wat het Lager Onderwys betreft, voel ik daar toch wel heel veel voor! Juist omdat het voor zo'n groot deel van ons volk het enige onderwys ls. dat het ooit geniet. Dat er met de regelmaat der seizoenen min of meer ernstige critiek wordt uit geoefend op het lager onderwys, A la Boerderij Grocpstekening. gemaakt door enige leerlingen van de 6de klas ener school voor L.O. Finse premier afgetreden De Finse eerste minister, Urho Kek konen is afgetreden. Dit, omdat zijn partij geweigerd had haar steun te geven aan het anti- ïnfla- tieprogram van de coalitie-regering De overige leden van het kabinet, agrariërs en sociaal-democraten, hebben besloten in functie te blijven. Later is officieel medegedeeld, dat premier Kekkonen er, op verzoek van president Paasikivi, in heeft toege stemd zyn functie tot 2 April a.s. te blyven bekleden. Op deze datum ver gadert de parlementaire fractie van de boerenpartij, waartoe Kekkonen be hoort. In Finse parlementaire kringen is men van mening, dat de rechter vleugel der party van zyn verzet tegen Kekkonen's nieuwe nnti-inflatiepro- gramma zal laten varen en hem zal verzoeken het leiderschap der regering weer op zich te nemen Het verluidt, dat president Paasikivi achter Kekkonen staat, daar hy de Finse premier is, die na de oorlog op de meest goede voet met de Sovjet- Unie wist te blyven. Generaal-majoor William Chase, hoofd van de Amerikaanse militaire advies- en steungroep te Taipeh. heeft voorspeld, dat dit jaar meer militaire steun aan Formosa zal wordep verstrekt. Chase verklaarde tegenover de pers. dat hy hoge officieren overtuigd had van de I noodzaak van deze hulpverlening. plaats gewekt do<?r de aanvankelijk zeer scherpe afwijzing van het contact door officielë woordvoerders der regering. Mi nister Kaiser heeft deze uitingen welis waar gecorrigeerd, doch de indruk is blij ven bestaan, dat deze correctie eerder te wijten ls aan meningsverschil in de regering dan aan een nieuwe instelling van dr Adenauer Van de kanselier is niet bekend, dat hy het tydstip voor beraad met de Russen nog niet gekomen acht. zolang de aansluiting van de bondsrepubliek bij het Westen niet is voltooid. Met enkele uitzonderingen heb ben alle Duitse bladen er op aange drongen, de huidige kansen diepgaand te peilen. In Bonn overheerst dan ook de hoop, dat de Westeiyke partners ln hun antwoord niet zullen vasthouden aan het project der VN, doch dat zij ook andere mogelijkheden in heel het land zullen open houden. Dat zulke verkiezingen als eerste stap en als toets steen der Russische bedoelingen geëist zullen moeten worden, daarover bestaat onder de leidende politieke partyen in Bonn een volledige overeenstemming. Het lijkt niet uitgesloten, dat de Bonds dag zich volgende week in een groot de bat over de eenheidskansen zal storten. Het thans aanhangige wetsontwerp kan daar een gerede aanleiding voor bieden, j ,J)e activiteit van de commissie der Verenigde Naties, die tot opdracht heeft gekregen te onderzoeken of er ln Duits- 1 land vrye en geheime verkiezingen kun nen worden gehouden, betekent een hin derpaal voor het vinden van een oplos- j sing voor de Duitse vraagstukken", ver klaarde de Oost-Duitse premier Grote- I wohl in een door hem te Oost-Berlijn in 1 het kader van de „Wereldjeuedweek" tot 5000 jeugdige personen gehouden toespraak. GROTEWOHL CONTRA VN- COMMISSIE „Wy hebben geen uit Brazilianen, Uslanders, Nederlanders en inwoners uit Pakistan samengestelde commissie nodig om zich met onze verkiezingen te bemoeien. Niet zy, maar de Duit sers zullen stemmen", zeide hy. Grotewohl verklaarde verder dat de Oost-Duitse grondwet ln het door het Oost-Duitse kabinet opgestelde ontwerp voor en verkiezingswet voor geheel Duitsland „voor een ieder, die daar be lang in stelt, aantonen hoe democra tisch Oost-Duitsland is" Hy herhaalde dat de Oost-Duitse regering bereid is haar medewerking te verlenen aan ver kiezingen in geheel Duitsland, mits deze onder toezicht van de vier bezettende mogendheden worden gehouden. „De Sovjetunie is de enige ware vrien din van het Duitse volk Zy heeft on middellijk geantwoord op het beroep der Oost-Duitse regering om een vredesver drag met Duitsland te sluiten, terwyl de Westerse verbondenen er het zwy- gen toe hebben gedaan", besloot Gro tewohl. Malan wil doorzetten De leider der Zuid-Afrikaanse ver enigde partij oppositieStrauss, heeft m de Zuidafrikaanse volksraad voor- gesteld de raad te schorsen, met het oog j op de „ernstige constitutionele crisis, waarin het land zich bevindt. De crisis is veroorzaakt door premier Malan, die geweigerd heeft de uitspraak over de vertegenwoordiging der kleurlingen van het Hoge gerechtshof te aanvaarden." Hy diende het voorstel in als een zaak van groot openbaar belang. De voorzitter zeide echter, dat de zaak volgens de reglementen geen kwestie was van groot openbaar belang. De minister-president dr Malan heeft echter een verklaring uitgegeven, waar in hy mededeelt dat zijn regering zo spoedig mogelyk een wetsontwerp aan de Zuidafrikaanse volksvertegenwoordi ging zal voorleggen, dat beoogt de sou- vereiniteit van het parlement boven elke twyfel vast te leggen In het ont- 1 werp zal zyn bepaald dat Zuidafnkaan- se gerechtshoven het recht missen na te gaan of besluiten der volksvertegen- I woordiging in overeenstemming met de wet zijn. Indien het ontwerp tot wet wordt verheven, zal deze van terugwer- kende kracht zijn. „Hierdoor", aldus dr i Malan. .zullen de gerechtshoven be- schermd worden tegen het gevaar be- j trokken te worden in met de grondwet I in verband staande vraagstukken, die een politiek karakter dragen". I In ons hoofdartikel van gisteren ls de uitdrukking gebezigd „apartheids- wet". Dat zou aanleiding tot verwarring kunnen geven. Het Hooggerechtshof heeft toch niet deze wet afgekeurd. I doch slechts het ontwerp van wet be- I treffende het apart stemmen der z.g. „bastaards" aan de Kaap De grondwet dateert overigens van 1909. Kouder weer op komst Het KJ4M.I. deelt mede: Vanmorgen drong een krachtige Zuld- Westeiyke luchtstroming tot ons land door. Deze luchtstroming, die vry zachte en vochtige luoht aanvoert, hangt samen met een diepe depressie tussen Schot land en IJsland Achter deze depressie om stroomt koudere lucht uit het Noord-Westen naar de Britse eilanden en deze zal de zachte lucht spoedig weer uit onze stre ken verdrijven. De temperaturen zullen dus iets lager worden en in de koude luoht kunnen enkele buien voorkomen Aangezien de koude lucht echter droger ls dan de zaohtere lucht, zullen morgen ook op klaringen optreden. ATOKA NAAKT ZICH GEREED ON RET KONINKLIJK PAAR TE ONTVANGEN WEERBERICHT Opklaringen De Bilt verwacht tot morgenavond. In het Zuiden van het land aanvanke lijk nog zwaar bewolkt met nu en dan regen of motregen. Overigens verander- lyke bewolking met plaatseiyk enkele buien afgewisseld door opklaringen Krachtige tot matige wind tussen West en Noord. Morgen overdag iets kouder dan vandaag. tOpgemaakt te 10 uur). 23 MAART Zon op: 6 36 uur; onder: 18 58 uur. Maan op: 5 44 uur; onder. 16 04 uur. Hoogwater te Katwyk te 1.23 en 13.47 uur (24/3 te 2.14 en 14.33 uur). Dl', nummer bestaat uit 12 pagina's

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 25