IVORO
Industriële pioniers in Zuid-Italië
Belasting en woningbouwleningen
Wetenschappelijk oordeel ove
aardstralen
ZATERDAG 8 MAART
rachtige kansen!
Lees-lessen voor millioenen
Indonesiërs
Grootse poging 0111 liim wereldbeeld
te verruimen
(Van onze speciale verslaggever)
II
Het water van het Tjikini-zwembad te
Djakarta is van een giftig .ondoor
zichtig gTocn. Men zwemt daar niet
meer, en op het terras klinkt niet
meer zoals enkele jaren geleden, 's a-
vonds de muziek van een bandje, dat
de dans begeleidt. Er wordt nu alleen
nog maar hard gewerkt Het zwembad
een van de twee. die het hete Djakar
ta rijk is. werd kantoor, want kantoor
ruimte is al te schaars. Hier zetelt nu
de Centrale administratie van de afd.
Volksopvoeding van het Indonesische
ministerie van Onderwijs. En op deze
afdeling rust de geweldige taak het
volk van Indonesië te leren lezen en
schrijven.
Bijna 40 millloen Indonesiërs, zowel
mannen vrouwen als kinderen, kunnen
nóch lezen nóch schrijven, en voor de
oorlog was het percentage ana'phabo
ten nog groter. Nu de maatschappij hier
in beweging is gekomen, liggen voor In
donesiërs met enige ontwikkeling prach
tige kansen open en het gevo'g is. dat
zich een ongekend grote leergierigheid
openbaart! De leerlingen zijn legio, de
leraren schaars, zelfs voor de meest ele
mentaire opleidingen Het bijzondere
van de analphabetenbestrijdlng in Indo
nesië is nu. dat het vo'k dit werk zélf
ter hand heeft genomen. De overheid
coördineert en stimuleert, plaatselijke
comltë's doen het werk.
THANS REEDS 42.000 CURSUSSEN
Eigenaardige moeilijkheden moeten
daarbil overwonnen worden. Aangezien
het om millioenen mensen gaat. zouden
met het verspreiden van leermiddelen
als onze leesplankjes „Aap. noot. mies
bedragen gemoeid zijn welke het land
eenvoudig niet kan opbrengen Zelfs een
gewoon velletje stencilpapier kost al on
geveer 10 Indonesische centen. Men moet
dus met de allereenvoudigste middelen
werken. Zo ziet men thans in vele desa's
huismoeders en bejaarde boeren enke
le malen per week een uur school gaan,
in een echt sohoolgebouwtje of desnoods
bij het dorpshoofd in diens voorgalerij.
De leerlingen varieren in leeftijd van 13
tot wel 70 jaar.
Verder gevorderde cursisten gaan zelf
•weer als onderwijzer optreden en zo
•werkt dit systeem als een sneeuwbal van
geletterdheid. Er lopen thans ongeveer
42.000 cursussen, en wat dit zeggen wil.
bliikt als men weet. dat Indonesië on
geveer 26.000 desa-gemeenschappen telt
Maar Java is veel beter bedeeld met
cursussen dan b.v. Celebes en het zal
nog heel lang duren, alvorens de Eteiaks
in de binnenlanden van Borneo hun
krantje kunnen lezen. Wat de gemakke
lijker bereikbare gebieden betreft, denkt
men in 10 jaar met dit werk gereed te
zijn.
SPOEDIG LECTUURHONGER
Doordat vele buiten-Javaanse gebie
den zo afgelegen zun. wordt dit werk
daar ten zeerste bemoeilijkt. Maar ook
de grote verscheidenheid van talen met
een zeer beperkt gebied, talen waar
nooit lettertekens voor bestaan hebben,
vormt een handicap. Millioenen mensen
zullen eerst vertrouwd gemaakt moeten
worden met het denkbeeld, dat klanken
in lettertekens kunnen worden uitge
drukt .en als men zover is zal men hem
nog de Indonesische taal moeten gaan
leren, welke voor de meeste Indonesiërs
een vreemde taal is!
Het is niet voldoende, dat men anal-
phabeten leert lezen en schrijven en dan
verder deze kennis als een geïsoleerd
gegeven in hun dagelijks leven laat
kwijnen, want zo verleren zij de leer
kunst snel. Er moet dus tevens lectuur
komen en er zijn nog geen persen welke
in de «ooedle te verwachten lectuurhon-
ger zullen kunnen voorzien, om nog maar
te zwijgen van technisch personeel voor
het bedienen van deze persen. Boven
dien zal men de mensen niet geestelijk
heeft dit systeem echter van de hand
gewezen. Men overwoog daar dat het
stichten van enkele centra door alle an
dere gebieden als oneerlijke bevoorrech
ting zou worden opgevat Bovendien Wil
men de zelfwerkzaamheid van het volk
stimuleren en niet van centra uit cursus
sen opleggen, aangezien het volk daar
minder gunstig op zou reageren. De er
varing zal moeten loren of de thans ge
volgde methode de verwachte resulta
ten afwerpt. Naast de elementaire cur
sussen heeft men ln verschillende plaat
sen al kleine volksbibliotheken opge
richt en waar mogelijk ook een soort
(Van onze Romeinse correspondent)
Italië Is een land van grote tegenstellingen. Op elk gebied. Grote rijkdom
en onpeilbare armoede, geleerden van wereldnaam en een aantdl analplia-
bcten. dat alleen in Spanje en de Balkanlanden zijn weerga vindt. Het wel
varende Noorden, waar steden als M laan en Turijn niet onder doen voor
Zurich of Brussel, en het arme Zuiden, waar werkloosheid en honger bijna
regel zijn. Het Zuiden leeft van landbouw en kan zijn steeds dichter wordende
bevolking niet meer voeden. Industrialisatie van liet Zuiden is een dringende
els. doch tot nu toe zijn er heel weinig industrieën van betekenis ten Zuiden
van Rome gevestigd.
ontwikkeling moet vrijwel gelijktijdig
met de lees- en schrij flessen worden ge
geven. maar hiervoor heeft men de leer
krachten niet.
IETS GEWELDIGS IS GAANDE!
De Unesco stelt zich op het standpunt,
dat het stichten van een volksontwik-
kellngscentra betere resultaten geeft dan
het dadelijk bewerken van een geheel
land. Waar men onder supervisie van de
Unesco werkt, wordt in zulke oentra een
afgeronde opleiding gegeven. Indonesië
Indonesische vrouwen tijdens de
leesles.
volksuniversiteit voor algemene ontwik
keling op zeer eenvoudig niveau.
Zoals het zich laat aanzien, is hier
iets geweldigs gaande, dat diep zal in
grijpen in het leven van millioenen
Indonesiërs, die hun wereldbeeld sterk
zullen gaan verruimen. Dit wordt een
van de interessantste en vermoedelijk
het belangrijkste aspect van het leven
in het nieuwe Indonesië.
Kort uitstel van betaling
van betaling bij de ontvanger Indienen
onder opgave van het nominale bedrag,
I waarvoor zij op de leningen ïngeschre-
Tijdcns de debatten in de Eerste Ka- ven hebben. De juistheid van het opne
mer, is er van de zijde van de Kamer i geven bedrag moet blijken uit een bij het
de aandacht op gevestigd, dat er toch j verzoek over te leggen te hunnen name
personen moeten zijn. die willen in- stnande schriftelijke verklaring van de
schrijven op de nationale leningen voor - bank. commissionnair in effecten.enz..
de woningbouw, doch daarin verhinderd blj wie 0f C|00r W1(.ns tussenkomst de
worden door liquiditeitsmoeilijkheden
van tijdelijke aard.
Voor de llquiditeitsmoellijkhcden. die
ontstaan, doordat ongeveer tegeliik met
de storting van de leningsbedragen be-
lasting-nanslaeen vervallen, heeft de
minister van Financiën thans een rege
ling getroffen, die neerkomt op het ver
lenen van een kort uitstel voor de be
taling van die aanslagen.
Deze regeling geldt uitsluitend v
aanslagen voor de inkomsten- en v
mogcnsbelasting. Voor de 25-Jarigc
4rr obligaties 1952 en 22-jarige 0/5/
lO^r obligaties 1952 Is de Inschrijvings
inschrijving heeft plaats gevonden.
Op deze verzoeken om uitstel zal door
de ontvanger steeds gunstig worden be
schikt in die zin. dat zal worden toege
staan om de openstaande bedragen, tot
ten hoogste het nominale bedrag der in
schrijving. te betalen in vijfm.aandeliikse
termijnen, waarvan de eerste vervalt
een maand na de laatste normale ver
valdag en zo vervolgens. Wanneer der
halve een groter bedrag op de aansla
gen openstaat dan het nominale be
drag der inschrijving, blijven voor dit
meerdere de normale vervaldagen gel
den.
Aan het uitstel zullen verder enkele
voorwaarden worden verbonden. Indien
.j daaraan niet wordt voldaan vervalt het
zoals bekend is. vastgesteld op uitstel onmiddellijk en zonder opzegging.
10 Maart 1952 en de stortingsdatum Voorts moeten uiterlijk 5 April 1952
alle obligaties (recepissen) waarvoor is
op 1 April 19j— In verband hiermede ingeschreven ten ontvangknntore wor-
wordt alleen uitstel verleend voor die don gedeponeerd en tot zekerheid van
brfraten, dl. C 5 Maart 1952. d. daS uitstel
voorafgaande aan de inschrijvingsda- wordt verleend, zal naar de gewone re-
ts d.
kohier openstaan. regeling ter verkrijging van uitstel iets
Personen die niet hier te lande wo- eenvoudiger. De spaarbrieven worden
non "komen voor dez? regeling niet in 1 immers tussen 5 Maart en 1 Juni 1952
aanmerking, evenmin zij. aan wie wc- I tegen contante betaling aan de daar-
eens een op 9 Maart 1952 bestaande be- voor aangewezen kantoren afgegeven,
lastingschuld (ongeacht de aard van Het uitstel van betaling van meerge-
cleze belasting) een dwangbevel is bete- I noemde aanslagen kan daarom
kend.
Degenen voor wie de regeling van
orden
gevraagd en onder dezelfde voorwaar
den verleend gedurende het gehele bo
vengenoemde tijdvak, onder gelijktijdige
eerloos met beschikbare ectu^ kun- toepassing kan zun. kunnen tot 15 Maart overlegging en verpanding van de rente-
en i^frontere^Een^keretrewtelijke 1952 een schriftelijk verzoek om uitstel 'spaarbrieven.
Bezoek aan Piemonte
Daar in schijnt thans verandering te
komen. Te Pozzuoli bij NapeOs wordt een
grote fabriek gebouwd voor de vervaar
diging van telexschrijfmachines. Nog in
dit voorjaar zal d'e fabnek worden ge
opend cn dit betekent werk voor dui
zenden Zuid-Italianen, die daartoe op
dit ogenblik speciaal worden geschoold.
He* vervaardigen van zo Inrewkke'.de
machines als een telex is natuurlijk niet
eenvoudig- elk kleinrte onderdeeltje
moet nauwkeurig in orde zijn, wil de
machine werken. Het Zu'den heeft Wel
ti iz kapitaal en dus is het een Noord-
Italiaanse onderneming, de Ollvetti-fa-
brieken. die het heeft aangedurfd zulk
moeilijk werk toe te vertrouwen aan
Zuid-Itahaanse arbeiders, die naar
onze mening volkomen ten onrechte, in
het Noorden geen goede naam hebben.
Tijdens en vooral na de oorlcg hebben
de Olivetti-fabrieken te Ivrea in Pe-
mont? tal van Zuid-Italiaanse vluchte
lingen onder hun arbeiders optenomen
en zij konden vaaststellen. dat deze zioh
tot uitstekende werkkrachten ontwik
kelden. De le'ding van de fabriek meent
nu. dat het op haar weg ligt, als bijdrage
tot de verbetering der levensvoorwaar
den in het Zuiden, een fabriek bij Na
pels te openen, die voornamelijk zal wer
ken voor de buitenlands» markt.
Dit gebaar wie niet met Ita'laame
toestanden vertrouwd is. kan zich niet
voorstellen welk een indruk het maakt,
wanneer een Noord-Italiaans zakenman
en nog wel een Plemontees. vertrouwen
stelt m de capaciteiten van Zuid-Italia
nen vestigde onze aandacht op het
nijve-e Piemonte. het rijkste en meest
geïndustrialiseerde deel van Italië. Men
vindt daar de grote Flat-fabrieken te
Turijn met 70.000 arbeiders en in 1950-
'51 een productie van 500 automob'elen
per dag. plus vliegtuigen, scheepsmoto
ren. electrlsche treinen enz. Een In
dustrie. waarvan direct of indirect de
helft der bevolking van Turijn (750.000
inwoners) "leeft. Turijn is in zekere zin
de Fiat, al heeft de stad ook andere in
dustrieën, kunstzijde om iets te noemen
en een tweede gTote automobielfabriek
de Lancia. Een andere Piemontese stad
Biella, is befaamd door zijn wolweverijen
en dan Is er Ivrea. de stad, van Olivetti,
een belangwekkende industrie om aller
lei redenen en niet alleen omdat jour
nalisten een zwak hebben voor schrijf
machines. Ivrea is een klein stadie met
16 000 inwoners (een groot deel der ar
beiders wordt geregeld met Pullmanwa-
gens uit omliggende dorpen naar de fa
briek gebracht), heel mooi gelegen in
de Voor-Alpen.
Machtige met eeuwige sneeuw bedekte
bergen omgeven de stad aan drie zijden.
I Tn dat kleine stadje vindt men een
fabriek uit het jaar tweeduizend, een
architectonisch fraai bouwwerk uit glas.
Tm ent en staal. Wie er binnentreedt.
1 krijgt de indruk een serre te bezoeken.
I Alle kantoren, de tekenkamers der
architecten en Ingenieurs, maar ook de
eigenlijke werkplaatsen worden opge-
i vrolijkt door planten en bloerr.cn. in dit
seizoen vooral tulpen en hyacinten, die
!n de broeikassen van de fabriek werden
I gekweekt. Schrijf- en rekenmachines
maken is een knutselwerkje en de ar-
1 beiders zijn dus sterk gespecialiseerde
vakmensen. In sommige afdelingen
1 werken zij in luchtdicht afgesloten.
stofvrije, glazen kamers, daar het klein-
ste stofje hun werk zou benadelen.
Elders, waar de machines worden ge
maakt. die weer dienen om de onder-
delen van schrijf- en rekenmachines te
vervaardigen, zitten zij aan grote machi-
j nes. waar stukjes staal zo nauwkeurig
I worden geslepen, dat zij de operatie
volgen op matglazen platen, zestigmaal
I vergroot. Het is een boeiende wereld in
die glazen fabriek van Ivrea. waar 6000
mannen en vrouwen hun dagen slijten.
Natuurlijk is er ook hier communisme.
zijn er arbeidsgeschillen en stakingen.
maar toch leidt het verantwoordelijke
I werk ertoe, dat de afgestompte geest, die
men zo vaak onder fabrieksarbeiders
I aantreft, hier vrijwel ontbreekt.
De man die in 1908 deze fabriek op
richtte. Camillo Olivetti, was half in
genieur. half apostel. Hij was van me
ning en de traditie wordt door zijn
zoons voortgezet dat een onderne
ming niet ten doel moet of zelfs mag
hebben de ondernemers te verrijken,
doch dat het hoofddoel moet zijn wel
vaart te brengen aan de streek waar
de onderneming gevestigd is. Natuur
lijk vindt men overal in de wereld wel
fabrieken, waar vee! aandacht wordt
geschonken aan sociale voorzorg voor
de arbeiders, maar in Ivrea is het
toch iets anders. Men voelt, dat de vele
dingen, die daar voor de arbeidersbe
volking worden gedaan met liefde ge
beuren.
uit alle delen der wereld h.
wel Iets bijzonders. Een
derne schilderijen, die ee^5
den. siert de biblioth^Lt
hulzen rustoorden ln de beS
zee, ski-, voetbal-, scherm
clubs. enz. maken deel uit VJ
Plex evengoed aUaaba^
do jonge leerlingen een Je, 31
vangen bijna gelijk aan dat
male arbeider. 130
In 1938 werd Camiiin
lasclst en Israel let. jjggl
treden als voorzitter van
fbEXPvwas 'oen ze-, kin"..
In 1943. toen na de val van li '13
Duitsers in het land blnr>t?
sprak hij zijn arbeiders bi"*
wij niet vrij Bereidt u e-
le verdeden seenj* -j
uw machines. Wapent u ze'f
gelijk, verbergt uw wapenen
sterk'.
I Weinige weken later, tenrin J
sanen ln de bergen streden J
banneling te Biella eestten' ?J
deel van zijn arbeiders wit>. J
door de Duitsers reeds bezetü y
weg te vinden naar Biella
fenis. De fabriek heeft noo:t ',-t!
leden door de bombirdem«.J
Engelsen en Amerikanen *w 1
I geest daar heerste.
Een bewaarschool voor de kinderen
van de arbeiders is geen' uitzondering,
maar in Ivrea zijn de leerkrachten aan
die school verbonden, meisjes, die in
Zwitserland paedagogie en psychologie
van het kind studeerden en de kinderen
van de eenvoudigste arbeider en van de
hoogste leden der directie zitten er
naast elkaar en krijgen er, bestraald
door hoogtezon-appaaaten, het voor le
der van hen medische voorgeschreven
dieet. Dat rijk der kinderen, vol bloemen
en bomen, is omringd door een fraaie
rotstuin. er wordt getekend, geboetseerd,
muziek gemaakt en deze kinderen heb
ben een Jeugd, zoals heel weinig Ita
liaanse kindoren gegund is. Een fa-
brieks bibliotheek is niets bijzonders,
maar een bibliotheek, die door studen
ten en zelfs door professoren uit Turijn
wordt geraadpleegd, omdat men er tech
nische boeken vindt, die men elders te
vergeefs zoekt, is al iets meer. Wanneer
die fabrieksbibüotheek dan tevens een
humanistische bibliotheek omvat, waar
in men alle Italiaanse. Franse. Engelse
en Duitse klassieken kan vinden in de
oorspronkelijke taal en in vertaling en
die geabonneerd is op 200 tijdschriften
De Olivetti-fabrielun
Het Is een van de Italiaanse 1
trieen, die een tijd van bloei bi
Gebrek aan dollars maak!, dat d
vele Europese landen producten!
die met een andere muni b
kunnen worden. De Olivetti, di«
de oorlog ongeveer 40.000 mi
per jaar leverde, heeft thans «i
ductie van 200.000 machines, n
ongeveer 70 procent naar hel h
land wordt verkocht, o4
Amerika.
Na Piemonte te hebben bewij
baast het ons niet. dat een pian
onderneming de eerste is, die .te
in Zuid-Italië een fabriek te o
voor een product, dat grote viU
en geschoolde arbeiders verlang
flncez. Med.-adv.)
Onbetwist de beste tandw
Afschermkastjes waardeloos
(Van onze deskundige medewerker)
Ook in de Bloembollenstreek zijn de
..aardstralen-exparts" uitermate actief.
Vooral teen vele narcissenkwekers ern
stige verliezer, leden door het z.g. wor-
telxot. dienden zij zich aan met de pre
tentie als zou dit wortelrot veroorzaakt
worden door aardstralen, en. zou af-
soherminig daarvan door middel van de
befaamde, geheimzinnige kastjes een
afdoende bestrijding betekenen.
Inderdaad trad op versohillende per
celen, die ernstig door wortelrot waren
aangetast, na deze afschermings-maat-
Kerkelijk Leven
De modaliteit in de
Ned. Herv. Kerk
Nu de wijkkerkeraden onder de nieu
we kerkorde geheel zelfstandig deze
zaken kunnen behandelen, heeft dr W.
Aalders, Ned. Herv. predikant te "s-Gra-
venhage. de kansel in zijn wijkkerk
de Maranathakerk te 's-Gravenhage
voor een beurt afgestaan aan zijn col
lega ds J. F. Kruyt, een der voorgan
gers van de Ver, van Vruz. Herv. ter
plaatse, die ook geheel achter de nieuwe
kerkorde staat. In Dec. j.l. heeft dr Aal
ders een beurt afgestaan aan zijn Rem.
collega ter plaatse, dr H. J. Heering.
Beide handelingen, waartoe dr Aalders
besloot met instemming van de gehele
■wijkkerkeraad hebben in de kring dor
gemeenteleden geen reacties gewekt.
Maar wel in die van de centrale kerke-
raad van 's-Gravenhage en onder zijn
collega's. De centrale kerkeraadscom-
missie heeft in haar Donderdag gehou
den vergadering een motie van afkeu
ring aangenomen tegen dit optreden van
dr Aalders. terwijl negentien van zijn
collega's in de 's-Gravcnhaagse kerk
bode van heden de volgende verklaring
gepubliceerd hebben: Ondergetekenden
betreuren, dat door de dienst in de Ma
ranathakerk van Zondagavond J.l. het
beloop van het kerkelijk gesprek met de
vrijzinnigen in onze gemeente is gefor
ceerd en, naar zij menen, ernstig ge
schaad. Zij betreuren het dat geen be
spreking en zelfs geen mededeling in de
Centr. Kerkeraadscommissie en minis
terie aan deze beslissing is voorafgegaan.
Zij protesteren tegen de wijze van voor
lichting. die in het betrokken wijkbe-
richt wordt gegeven.
PREDIKBEURTEN
VOOR ZONDAG 9 MAART.
Lelden Ned. Herv. Gemeente Pieters
kerk: 10 uur ds D. J. Vossers (voorber. v.
h. H. Avondmaal).
Hooelandse Kerk: 10.30 uur dr K. E. H.
Oppenhelmcr: 7 uur ds P. W. Spruijt te
Amsterdam (Jeugddienst Onderw ..De
mozelllkheid om te leven").
Oost»rkerk- 10 uur ds J. v. d Wiel.
Marekerk 10 uur ds J. do Wit; 5 uur
ds N Kleermaker
Koolkaoel: 10 uur ds J. N de Ruiter
(H Doop).
Morsweg-lokaal: 10 uur ds J. Groot
(voorber. v. h. H. Avondmaal).
Aula Gymnasium: 10 uur Jeugdkerk-
dlenst.
Dlaconessenhuls: 10.30 uur da M. H. v.
Everdlngen.
Academisch Ziekenhuis: 10 uur ds P-
Êvangellsch-Lutherse Gemeente: 10.30
uur ds F C. Kamma.
Remonstr. Gemeente: 10.30 uur ds E.
B. A. Poortman.
Doopsgezinde Gemeente: 10 30 uur ds
A J Snanyer. J1,
Geref. Kerk (art. 31) 10 uur (Prediker)
..i 5 uur (Kcrkgeb. Evnng. Luth. Gem)
prof P Deddens (H. Avondmaal en dank-
-egglng).
Geref. Gemeente: 10 en 5 uur lcesdlenst.
Chr. Geref. Gemeente: 10 en 5 uur maj.
ds L. Klelsen, leeerpred. uit Weert.
Ver. van Vrijz. Hervormden (Leldse
Volkshuls) 10.30 uur dr K. H. Bocrsema.
Geref. Kerk: Zulderkerk: 10 en 5 uur
dr Westerink.
Herengracht- 10 en 5 uur ds Hnjer.
Oude Vest: 10 en 5 uur ds Plomp.
(In alle diensten H A. en Dankzegging).
Oud Knth. Gem. (Zw. Singel 50) 10 uur
Hoogmis.
Vrile Kath. Gem. St. Bonlfaclus (Vree-
'IJkstrant 191 10 30 uur gezongen H. Mis.
Christian Science (Stcenschuur 4) 10.30
ur dienst.
Leger des Hells- 10 en 7.30 uur kapitein
Boshart uit Amsterdam.
Stadsevangelisatie JeruBl: 10 en 5.30
ii' de heer Kloos.
Benthuizen Ned. Herv. Kerk: 9 30 uur
i N Kleermaker van Lelden (donpdlenstl
uur ds M P'tevanger van Lelden Geref.
Gemeente 9.30 en 6 uur leesdlenst.
r ds
Aarlanilerveen Geref. Kerk: 10 en
630 uur ds v. d. Berg te Woerden. Chr.
Geref. Kerk: 9.30 en 2 30 uur lcesdlensten.
Alphen a. d. R(|n Ned. Herv. Kerk-
Jullanastraat- 9 uur ds Stehouwer: 10 30
uur ds LagerwelJ te Den Haag: 6 30 uur
ds Lefeber. Kapel Gouwsluls: 10 uur ds
Lnmbour. Jonathan: 6 30 uur ds Lambour.
Oudshoorn- 10 uur ds Vecnendaal. Hooft-
straat 9 30 en 6 30 uur ds Severl|n.
Martha-Stlchtlng 10 30 uur ds Meijer
Geref Kerk Raadhuisstraat: 10 uur ds
Hadlwljono te Amsterdam; 6.30 uur ds
wyma Grllnenstelnstraat- 10 uur ds Bos
te Vught; 6 30 uur ds Hadlwl|ono. Aula
Lvceum 10 uur ds Wllma: 6 30 uur ds Bos
Hooftstraat: 10 en 6 30 uur ds Tom. Rem.
Geref Gem - 7 uur ds Mackenzie te Does
burg. Oud Geref Gem - 9 30 en 4 uur lees
dlenst Ev. IJschibgeb.- 9 30 uur vvg:
uur de heer Nlemeitcr I.-ger des Hells
iur m*l O'sdnooties 4 uur leusd-
enkomst: 7 30 uur verlotsingssamen-
komst.
Bodegraven Ned. Herv Kerk- 10 uur
ds Jac. Vermaas; 6 uur ds Joh. Verwellus
Geref Kerk 10 en 6 uur ds G. P Hart-
velt. Evang. Luth. Gem.: 10 uur ds J. J.
F. Herrmann. Geref. Kerk (art. 31) 10 en
6 uur leesdlenst. Evang. kring: 7 uur
(Hotel van Haaftcn) de heer J. Klein
Hancveld.
Boskoop Ned Herv. Kerk: 9 en 10 30
uur ds v. d. Broeck uit Zwammerdam: 6.30
uur ds A. de Leeuw. Geref Kerk. 9.30 en
5 uur ds H. Pol. Chr. Geref. Kerk: 9 30
en 4.30 uur ds P. J. de Bruyn Rem. Kerk
voor Vryz. Herv.: 10 uur tie heer P. J. van
Ouwerkcrk. Rem. Geref. Gem 3 uur be
vestiging en Intrede van dr C. Ch. Dulnker
uit Amsterdam. Bevestiger ds J. Laforet
uit Rotterdam. Geref. Gcm.: 9 30 cn 6 uur
leesdlenst.
Hazerswoude Ned. Herv. Kerk: 9 30 en
6.30 uur ds Chr. van der Leeden. Geref.
Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds J. van Ous-
Hlllegom Ned. Herv. Kerk: 10 uur ds
Chr. Eerhard; 5 uur ds S L. Knottnerus.
Geref. Kerk: 10 en 5 uur da A. K, Krabbe.
Chr Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds R. E.
Sluiter. Prot. Bond: 10 uur ds S. M. A.
Daalder van Haarlem.
Katwijk a. d. min Ned Herv. Kerk:
10 en 6 uur ds S. G. J. Goverts. Geref.
Kerk: 9 30 en 5 uur ds H de Valk.
Katwijk aan Zee Ned. Herv. Gem.:
(Nieuwe Kerk) 10 uur ds P. Moerenhou:
6 uur ds Groenewoud van Rijnsburg. (Oude
Kerk) 10 uur ds J. J. v. Krlft: 6 uur
ds P. P. J. Monster. (Kapel) 10 uur ds
D Bonman: 6 uur ds J J. v Krlft Geref.
Kerk: 9. 10 30 en 5 uur ds F PMlman.
Chr. Geref Kerk 10 en 5 uur ds P v d.
Bijl Geref Gemeente (Remisestraat) 10 en
5 uur leesdlenst. Geref. Kerk (art. 31)
10.30 en 5 uur ds G. Bocrsema.
Koudekerk Ned. Herv, Kerk' 10 en
6 30 uur ds Poort. Geref Kerk: 10 en 6 30
ar ds Ruig van Haarlem.
Leiderdorp Ncd. Herv. Gemeente: 10
en 6.30 uur ds J. P. Honnef Geref. Kerk:
10 uur ds P. D Kuiper, 6 30 uur ds H.
v. d. Berg belden van Sassenhetm. Ver.
van VrlJz. Herv.: 10.30 uur prof. dr T.
Jansma.
Lclmulden Ned Herv, Gcm 9 30 uur
ds T. Kruyne Geref Kerk 9 30 en 2 30
uur ds M. Boukema te Den Haag.
Llsse Ned. Herv. Kerk" 9 en 10.30
uur ds H. J. van Achterberg te Lelden:
5 uur ds C. Jongeboer. Geref Kerk: 10 en
5 uur ds B. Timmer van Den Haag-Oost.
Chr. Geref Kerk (art. 31) 10 en 4 30 uur
ds J. J. Verleur. Chr. Geref. Kerk: 10 en
uur ds H W. Eerland. Geref Gem 10
4 uur leesdlenst. Oud Geref Gem 9 30
i 3 uur leesdlenst. Ned Prot Bond. 10.15
jr ds Rappold van Alkmaar.
Nieuwkoop Ned Herv Kerk- 10 30 en
6 30 uur ds W H. de Jong Rem Kerk
110 uur ds Mispelblom Beljer Geref Kerk
'9.30 en 2.30 uur ds Homan t Nieuwer-
l brug.
Nleuwveen Ned Herv. Kerk- 9.30 uur
Ide heer J. v. d. Hoek; 7 uur ds J. H. C.
de Kater. (Ev.-gebouw) 6 30 uur de heer
J. v. d. Hoek. Geref. Kerk: 10 en 6.30 uur
ds G. F. Snel.
Noordw'Ukerhout Ned. Herv. Kerk: 10
uur ds De Jong. (De Zllk) 7 uur ds De
Jong.
Meow Vennep Ned. Herv. Kerk: 9.30
uur ds M. M. de Jong; 3 uur ds M C.
Don. Geref. Kerk: 9 30 en 3 uur ds IJ v.
d. Zee (H.A. en dankz Chr. Geref. Kerk:
0.30 en 3 uur ds L. Floor.
Noordwyk Binnen Ned. Herv. Kerk:
10 en 7 uur ds J. J. Meuzelaar. Geref.
Kerk: 9 30 en 5 uur ds Wlersema (H.A.).
(v. d. Berglistlchtlng) 11 uur ds v. d. Berg
van Sassenhelm.
Noordwilk aan Zee Ned. Herv, Kerk:
geen opgave ontvangen. Geref. Kerk:«10 en
6 uur ds Bouma.
Oegstgeest Ned. Herv. Gem. (Groene
Kerk) 10.30 uur ds G. F. Callenbnch
(Pauluskcrk) 10 uur ds B. C. Visser (voorb.
H.A.5 uur ds B C. Visser (H.A.). (Hoge
Mors) 9 uur ds D. Kuilman te Lelden
(H.A.) Geref, Kerk (Maurltslnan) 10 en
5 uur ds Jac. Erlnga. (Mors-Rljndyk)
10.30 uur ds K. Dronkert (H A.); 5 uur ds
K. Dronkert. Geref. Kerk (art. 31) Willem
de Zwljgerkerk 8.30 en 3 uur ds Joh de
Wal te Rynsburg. Ver. v. VrlJz. Herv.
(Willem de Zwljgerkerk) 10.30 uur ds H.
W. Bloemhoff te Hello.
Oude Wetering Ncd. Herv. Kerk: 10
uur ds A M. Knottnerus (bidstond voor
gewas). Rem Geref. Kerk- geen dienst.
Geref Kerk- 9 30 uur onbekend; 3 uur ds
1-. Swigchem.
Unsnterwnude Ned. Herv. Gem 9 30
ds T D. van Soest. Chr. Geref. Kerk:
9 30 en 5 uur ds G. H. Polman te Ryswyk.
Kllnshurg Ned. Herv. Kerk: 10 uur
ds M. J. J Bontlng; 5 uur ds P. Moeren
hout van Katwijk aan Zee. (Kleine Kerk)
aur ds M. C. Groenewoud: 5 uur d3
M. J. J. Bontlng. Geref. Kerk (Rapenburg)
9 uur ds H. Post; 10.30 uur ds E. H.
Broekstra: 5 uur ds H Post: 6.30 uur ds
E. H Broekstra van Oegstgeest. (Voor-
liouterweg) 10 en 5 uur ds L v d. Linde.
In alle diensten 's morgens (H A en des
middags (Dankz HA.). Geref. Kerk (art.
31) kerkgebouw Langevaart: 10 en 5.30
uur ds Joh. de Wal Chr. Geref. Kerk:
10 en 5 uur ds N. Brandsma.
Sassenhelm Ned. Herv. Kerk: 9 en
10.30 uur ds KrUkamp; 5 uur (Jeugd
dienst) ds Flink van Den Haag. Geref.
Kerk: 9.30 uur ds v. d. Berg: 5 uur ds
Kuiper. Chr. Geref. Kerk: 10 en 6 uur
ds Visser.
Ter Aar Ned. Herv. Kerk: 9.30 en 6.30
ir ds Van Amstel. Geref Kerk: 10 uur
i Van Swigchem van Oude en Nieuwe
Wetering: 6.30 uur ds Heyner van Zeven-
Voorschoten Ned. Herv. Gem (Dorp)
10 en 5 uur ds H. P. Fortgens. (RUndljlt)
10 uur ds H. O. Molenaar van Scheve-
nlngen. Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds M. den
Boer. Geref. Kerk (art. 31) 10.45 cn 3.15
uur ds L. Selles.
Valkenburg Ned. Herv. Kerk: 10 en
630 uur ds L. Baas. Geref. Kerk: 10.30
uur ds H. Post (H.A.)6 30 uur ds L. v.
d. Linde belde van Rijnsburg. Geref. Kerk
(art. 318.45 uur ds Boersema; 5 uur
leesdlenst.
Voorhout Ned. Herv. Kerk: 10 uur
ds E. H. Kalkman.
Zevenhoren Geref. Kerk: 9.30 en 6.30
uur ds Wynia.
Waddtnxveen Ned. Herv. Kerk: 8.45
en 10.30 uur ds J J. Moll; 6 30 uur ds J.
van der Haar. Geref. Kerk: 10 en 5 uur
dc J. StioelJ. Remonstr. Geref. Kerk: 10
uur ds G. Ch. Dulnker (Intrede). Chr.
Afgesch. Gemeente: 9.30 en 5 uur lees
dlenst. Ver. Wet cn Evangelie: 3.30 uur
ds J. H. Engel Ned. Herv. pred. to Rot
terdam.
Warmond Ned. Herv. Gemeente: 10
uur ds A. v. Leeuwen; 7 uur dr J. Zandee.
Wassenaar Ncd. Herv. Kerk: (Dorps
kerk) 9 en 10.45 uur ds D. J. Karres van
Voorburg; 7 uur dr H. J. Honders. (Kle-
vletkerki 10 uur ds J. J. P. Valeton van
Den Haag. Geref. Kerk (Zijllaan) 10 en 5
uur ds J. M. Mulder van Amsterdam.
(Bloemcamplaan) 10 en 5 uur ds G. van
Duinen. Ned. Prot. Bond: 10.35 uur dr H.
Faber. Johannahuls; 10.30 uur ds J. van
Guchto van Den Haag.
VVoubrugge Ned. Herv. Kerk: 9 30 en
6.30 uur ds J. van DUk. Geref. Kerk 9.30
en 6 30 uur de heer A. Griffioen, theol.
cand. te Hilversum.
Znnninierdani Ned. Herv. Gem.- 10
6.30 uur dienst. Geref Gem.: 10 en 6
uur ds Wagenaar. Rem. Gem.: 10 uur ds
Palmboom.
PREDIKBEURTEN VOOR MAANDAG.
Kntwllk aan Zee Geref. Gemeente
(Remisestraat) 7.30 uur ds A. Vergunst
van Zeist.
Nc<l. Herv. Kerk Beroepen te Zwolle
(toez.) (vac. C. D. van Noppen) D. van
Krugtcn te Soest; te Rotteraam-Hlllegers-
berg J. C. Stelwagen te Wezep.
Geref. Kerken Beroepen te Paesens
K. A. Flret. cand. te Bergambacht: te
Wierum (Fr.) S. A. Boonstra. cand. te
Groningen: te Vorden E. J. Duursema te
Westeremden.
Geref. Kerken onderh. art. 31 K.O.
Beroepen te Rozenburg G. Zomer, car.d.
te Utrecht.
Chr. Geref. Kerken Tweetal te Maars-
n R. J van Pagée. cand te Apeldoorn
G. de Vries. cand. te Wenum te
Nleuwpoort J. Keunlng. cand. te Apeldoorn
en E. Venema. cand. te Leeuwarden.
Beroepen te Zunderdorp (gem. Amster
dam) de heer M. J. Middelkoop, lerend
ouderling te Schiedam.
regelen verbeteringen in. a! ttól
aard niet te constateren of dfitl
ondanks de afscherming «a
kregen.
Tot een wetenschappelijk
deerd onderzoek van de aardsa
theorie is het nog nimmer gel
maar wel is een fel duel am k
tussen de mannen van de *'l«
en de wichelroedelopers, die n
dit terrein bewegen.
Dr S. W. Tromp, geologisch li
van de Verenigde Naties, vota
Oegstgeest. is in het bijzonder I
strijdperk getreden tegen de W
len-expert Mierenet en heell I
artikel, dat in enkele bloezal
vakbladen is opgenomen, t((l
aardstralen-theorie op oap
krachtige wijze stelling genoitd
Wie van „straling" spreekt,
Tromp, aal moeten begincen dik
slsoh aan te tonen, en bij proem
bleken dat geen der bekende prjl
velden, die een wioheiroes-d-'I
weeg brengen, door het ix-a)
kastje (van de heer Mleremeti
worden, „een resultaat dat ooi M
theoretisoh te verwachten wt I
de waardeloze artikelen üutl
kastje bestaat". 1
Vervolgens de proeven berp-'fl
waarbij zou zijn aangetoond dl
plaatsing van een dergelijk kuj
baan waarin de wichelroede oj
zou zijn geneutraliseerd, komt dn
tot dc conclusie, dat bij een l«n;«
proefnemingen nog geen 6)
staan 100 resultaat in dit
bereikt. Zolang de 100 nog c
reikt is. meent dr Tromp, bedt
trokkene geen enkel recht,dljö
verkopen en wel ..voor een s»
hoge prijs, die de kostprijs ju
overtreft". En dr Tromp s«:
afkeurenswaardiger, het •NiC®
volk door films en geschnf»®
angst aan te jaren om ditrew'
koop van de kastjes te stbn*
Dr Tromp constateert dat
verbeteringen op een Ie F J
tal waarnemingen bleken le
en dat die. als ze voor een la
stig uitvielen, werden OP-™
direct gepubliceerd, Ier»»1
zwegen wanneer ze net
bij voortgezette proefneming
Geen enkel steekhoaMWi
stelt dr Tromp. Is bij erri*--
overgebleven en toch
beelden in woord en ge*®1.
weer naar voren gebracn. e-
het goedgelovige pubJei
angst op de hals. metW
men een schandelijk
kastje koopt in de hoopr-^-
ker en tuberculose h-e--^
drijven.
Het probleem ziek.e
bodeminvloed, zo besJi" a
requisitoir, is een "J3* 71
wetenschappelijk ondera
waard is Doch dit*staat
schermingsvraagstuk. r.tXl
orde komt als we
de bodeminvloed indfof
dat deze invloed ahee-
lljke is.
