De televisie in België
In de Kasbah leeft liet spook
van een beschaving
Richtlijnen voor Nationale
Herdenking op 3 Mei
VRIJDAG 7 MAART
Land der Zuiderburen
,tlil experimemeergebied.
VlD onze Brusselse correspondent)
hekend dat de Belgische rege-
de televisie een typisch
'"oolo-'in; adopteerde, na-
•i compromis tussen het Neckr-
LeeldlIJnsysteem en het
n mnensysteem. De vraag rijst
■itnb.neerde systeem 625-813 in
bin worden gerealiseerd en
Ir- en nadelen er aan veibon-
rif een Belgisch technicus ir
Krattou. hf'
y-ónd te worden dat, ofschoon de
isiekijker zijn apparaat
ge,, 20 ruiden duurder zal
"1 ïa'en dan norma aal, het de
:,-nen cm dit supplement te
Be!.:cclv; 625-819 apparaat
't-dift niet minder dan vier ver-
"*T; uitzendingen kunnen opvan-
TPten de rechtstreekse uitzen-
de Vlaamse en Frans-Belgi-
f'udezenders en daarenboven in
V Klü.. de uitzendingen van
Biriis en van LopliC.
„I dus een en g Internationaal
'ron'f.-ir-ijied werden op het ter-
H" ("ievi'ie te meer omdat er
'n,n'i dit er tussen het Franse
am 01 het Engelse «OS-systasn
V-nie'e ruiluitzendmgen zullen
Ef^Weerd. Het. ziet er naar
Vp terhnict er over enkele
n zullen moeten denken, dat.
e" systemen een rem zijn voor
n, rrolc kwestie is natuurlijk het
v3n voldoende variatie in de
Timmas. K-n ophws'ne daarvoor
rnl-cns Belgische techn ci, nooit
.r» kunnen worden gevonden dan
'samenwerking vla de Europese
dslf—netten. Vonr'omg schijnt dat
af |e stuiten op fcrmeel-techni-
he bewaren, maar de wereld staat
Tweespalt in Labour
ernstige gevolgen?
NADER ONDERZOEK
tchaduwkabtoet" van de Britse
rtche partij is gisteren bijeonge-
«n cl? ernstige tweespalt die
dagavond bij het defensiedebat in
verhuis aan het Ucht is getreden,
«Breken De partijleiders waren
over de omvang van de breuk,
volgelingen van Attlee zijn van ge-
jn dat van Bevan en de zijnen
«órden geelst, dat zij één lijn trek-
m»t de partij of haar anders moe-
wlsten De leiding staat echter
e«n groot probleem, daar degenen,
de officiële politieke koers zijn
pn m talrijk zijn zij maken
n vijfde van de partij uit dat
disciplinaire maatregelen tegen
onmogelijk genomen, kunnen wor-
K.der de partij van boven tot on-
e splijten Bovendien zijn vier var
loorsanstaande „dissidenten" lid van
Sen1bereiden Bevan en de zijnen
ave aanval voor In het Lager-
„n-meer de begrotingsvoorsteren
T-jitri.de week worden aangekondigd,
shen daarbij uitgaan van het
nfvjni dat de nieuwe versoberings-
«regelen welke in de begroting op-
tóen 'irten. onnodig zouden zijn ge
ls! indien de regering de opvatting
1 éehti.died, dat het bewapeninss—
p,T. Hrfnupast moet worden aan de
Mm!e van het land.
Door de breuk in dc Labnur-partlj
ijnrn de kansen van Churchill om
uimo (Qd .tan het bewind lc bltj-
te stijgen,
linkse weekblad „Tribune", waar-
li echtgenote van Bevan hoofdre
de is, verwijt d - leiders van La-
gebrek aan critlsch vermogen".
Het „schaduwkabinet" heeft beslo-
Tolledic: onderzoek te doen in
dien naar het gedrag van dc fractie
bel defensiedebat van Woensdag,
t partijleiders zullen verzoeken om
plenaire vergadering van de fractie
Dinsdag om mede te delen welke
ezelen genomen dienen te worden
-de57 leden, die, in afwijking van
Eerderheid der fractie, teeen het
iprninc-plan van de regering ge-
'A hebben.
'I linkse Labour-lid Bmrys Highes
d' ji het Loserhuis een motie ince-
mrin Engeland verzocht wordt,
xirbeeld van de VS te volgen en
tcr-re militaire dienstplicht al te
Pan heeft samen met drie anderen
brief xan de partijsecretaris. Mor-
PhiilJm. gezonden waarin hij om
bijeenkomst van het nationaal uit
til comité van de nartlj verzoekt.
spoedig mogelijk de toestand zou
t»n onderzoeken.
tnti en de andere drie zijn lid van
«mi té,
West-Duitsland gaat
invoerrechten verlagen
OP BEPAALDE AGR ARISCHE
PRODUCTEN
West-Duitse regering is voorne-
invoerrechten voor bepaalde
producten te verlagen Een
daartoe zal 14 Maart as. door de
aorden besproken. Wanner
'Mdt goedgekeurd zal het een week
vin kneht worden.
h?t ontwerp zuUen voor de
E maanden voor hoornvee voor
i en varkens voor de s'acht.
reuzel en bacon alle in-
j 'tien worden opgeheven. Verder
bst invoerrecht vno' ka a verlaagd
,1 03 -D'"' van de waarde en het
- ;cht op Ionpaling opgeheven.
J-'er van eieren zal tussen 1
15 Januarl slechts 5% van
«■wie worden geheven. Het besluit
de invoerrechten op aardap-
arende de wintermaanden op
1,1 f,t tarief voor pruimen-
•-"30 tot 10% van de waarde
dl'itse vredesverdrag
':pdcr Adenauer heeft de geal-
CQmmlss'e verzocht om tus-
J3" de Westelijke mogenihe-
•"ol- e v®'t te stellen, in hoever-
rj-'wet-unle bereid is een vredes-
T!f' Duitsland te sluiten. Aden-
J'.i '-trie aan de pers. dat hil de
-• hierom heeft verzocht alvo-
êlJi, Jven van Schumacher met
;.'i'„J"z:'ck te hebben ontvangen
br-i'ti Pr bee{t 'n Pen radioredp
Van Zmd-West-Duitsland
j, ''c-iere .verzwakking"
Qil^err^Ublle'-' dn0r
Adenauer te verhinderen,
uifcó v on^aR a s verkiezingen
fcJÓ voor een constituerende ver
niet stil en het lUkt toch logisch, dat
een televisie-apparaat Parijs Rome.
Brussel en Londen geeft. Wie za| dui
zenden franes uitleggen voor een telc-
visie-tocstcl, dat dc kijkers, in tegen-
stcjling met dc radio, terug poogt te
drijven naar ouderwetse folkloristische
programma's?
Men wacht nu met spanning op de
bouw van de Belgische televisiezenders
welke waarschijnlijk in de omgeving van
Brussel zullen worden opgericht. Het be
heer van de televisie zóu worden toe
vertrouwd aan het „Radao-in?tituut",
dat reeds een aantal interessante, ex
perimentele uitzendingen voor elkaar
Sluiting der van
Riebceck-feesten 6 April
WILHELMUS TOT SLOTZANG
De van Riebeeckfeesten in de Unie van
Zuid-Afrika worden besloten met een
plechtige herdenking op 6 April. Het
zal een sobere, maar door deze sober
heid dubbel aangrijpende gebeurtenis
worden.
De centrale figuur op deze wijdingsdag
zal de Nederlandse ambassadeur zijn. Na
de speciale diensten in alle Zuid-Afri
kaanse bedehulzen volgt 's midl-ags de
kranslegging aan de voet van het stand
beeld van de stichter van Zuid-Afrika:
Jan van Riebeeck.
Het zal de Nederlandse ambassadeur
zijn, die don de gelofte en het gebed van
van Riebeeok zal voorlezen, terwijl na de
kranslegging, wanneer de salvo's van de
irmonden zijn weggerold over de Ta
felbaai, het Wilhelmus de slotzang zal
•orden van de herdenkingsfeesten.
Gedurenrte de slotweek zal de Tafel
baai elke avond verlicht zijn. Op 31
Maart wordt het van Riebeeckpark In
gewijd, vinden er ceremoniole boomplan
tingen o'aats en rollen de postkoetsen
het stadion van Kaapstad binnen. Die
zelfde dag worden fragmenten uit de van
Riebeeck-eanbate het geschenk van
Ou! em borg aan Z-uid-Afrika opge
voerd en zijn er herdenklngsolechtighe-
den in het h storische kasteel.
De volgende dag is gewijd aan de
jeugd, de fakkeldragers va.n de toekomst.
2 April is voor de Maleise en kleurlln-
gengiemeenschap. op 3 en 4 April zijn er
historische optochten, volksspelen en
volksdansen. Zaterdag landt Jan van
Riebeeck. voorgesteld door André Hu-
guenet. onder de kanonsalvo's van de
Drommedarls" Later in de middag legt
dr D.F. Malan, de minister-president, de
hoeksteen van de poort naar Zuid-Afri
ka Op plechtige wijze worden dan op
Zondag de feestelijkheden gesloten.
Op 27 Maart a.s. zal de Zuid-Afrikaanse
tentoonstelling „Suid-Afrika 300 jaar"
geopend zal worden in het Instituut
voor de Tropen te Amsterdam.
Op 3 April recipieert de Zuid-Afri
kaanse ambassade ha Kasteel Oud-Was
senaar. terwijl op 5 April de grootse
herdenking in Culemborg, plaats vindt.
VERSTERKING VAN DE BRITSE
VLOOT.
De Britse minister van marine, John
Thomas, heeft in het Lagerhuis een
overzicht gegeven van de stand van za
ken bij de vloot, zulks naar aanleiding
van het Indienen van de begroting van
marine voor hot komende belastingjaar
ten bedrage van 332.250.000 pond.
Volgens Thomas is het onderzoek ten
aanzien van het verbeteren van het
duikbootwapen in het bijzonder gericht
op de wijze van aandrijving. Om voor
de hand liggende redenen kon hij geen
b ij zonderheden geven, doch verklaarde,
dat men bijzonder belang stelt in de
toepassing van atoomenergie.
Naar de minister meedeelde, zal 38
millioen pond worden gebruikt voor de
bouw van nieuwe schejoen, waarvan het
merendeel reeds op stapel staat. Voorts
zijn vrijwel alle schepen van de reserve-
vloot gemoderniseerd, hetgeen Thomas,
„bijzonder bemoedigend" noemde. Hij
maakte ook melding van vorderingen
op het gebied van de duikbootbertrijding
en noemde in dit verband de mogelijk
heid om duikboten onder wateT met be
hulp van televisie op te sporen, zoals
was toegejoast bij het onderzoek naar de
..Affray", die vorig jaar in het Kanaal
verongelukte.
Naar de minister zeide, zullen stoom-
katapulten, die dc modernste vliegtui
gen van vliegdekschepen kunnen af
schieten. op Britse Australische en Ca
nadese oorlogsbodems worden aange
bracht. Door deze installaties zal het,
volgens de minister, mogelijk zijn vlieg
tuigen van vliegdekschepen af te schie
ten, onafhankelijk van de snelheid van
het vliegdekschip en de richting, waar
in het schip ten opzichte van de wind
aart.
De begroting is aanvaard.
Tussen zee en woestijn (II)
Tragiek van gemiste aansluiting
(Speciale berichtgeving).
MEN kan in de Algierse kasbah dromen van het verleden, waarin dit oude
Eldjezaïz een rijke, van pronk en praal flonkerende stad was. Maar men
moet dan de ogen wel goed gesloten houden voor het heden. En niet alleen
de ogen, maar ook de oren en de neus.
In de kasbah hokken nu een kleine honderdduizend Arabieren of liever:
muzelmannen samen zo ongeveer tienmaal zoveel als in de gouden dagen
van dit zeeroversnest. Zoals de stad tegen de berghelling aan ligt, lijkt zij een
krioelende mierenhoop. Men loopt langs de randen door de smalle straten
van het oudste deel van de Europese stad, waarin de Arabische overvloed is
overgelopen, en men kijkt omhoog in de slopjes én trapjes, die kronkelend in
de hoop verdwijnen. Het krioelt er.
Minister Stikker géén NATO
secretaris-generaal
De Raad van plaatsvervangers van de
Noordat'antische verdiragsorganisat.te
heeft wederom geen besluit genomen
over de benoeming va.n een secretaris
generaal. Voor de volgende vergadering
die Dinsdag wordt gehouden, zullen de
12 leden-staten van de NATO een nieu
we, herziene lijst van mogelijke Candi
da ten opstel'en en aan de plaatsvervan
gers overhandigen. De benoeming zal al
leen dan geschieden, wanneer de plaats
vervangers met algemene stemmen een
candidaat aanbeve'en
De plaatsvervangers hebben bericht
gekreten, dat de Nederlandse minister
van Buitenlandse Zaken, mr D. U.
Stikker, géén benoeming zou kunnen
aannemen, indien deze hem werd aan
geboden.
GROENTEN EN FRUIT NAAR
DUITSLAND.
De commissie voor de invoer van
West-Duitsland heeft gisteren invoer
van groenten uit Nederland tot een be
drag van 12 millioen D.M. toegestaan.
Verder werd een bedrag van 420.000
D.M. toegestaan voor fniltinvoer
Nederland en een bedrag van 630.000
D.M. voor de invoer van uien. eveneens
uit Nederland.
(Ingez. Mod.-adv.)
ONVERBETERLIJK
ORANJEBOOM BIER l
De volgende richtlijnen zijn uitgegeven
voor de Nationale Herdenking op Zater
dag 3 Mei a.s.
Herdacht zullen worden de militairen
van de Nederlandse strijdkrachten, de
zeelleden, de verzetstrijders, de geallieer
de militairen en alle overigen, die waar
ook ter wereld in de jaren van de oorlog
te land, ter zee of in de lucht voor de
vrijheid van het Koninkrijk zijn geval
len, dan wel als Nederlander of als
Nederlands onderdaan ten gevolge van
tegen hen gerichte vijandelijke acties
zjjn omgekomen.
Van 's avonds 18 uur af zal van alle
openbare gebouwen, particuliere wonin
gen en vaartuigen de vlag half stok wor
den gehangen.
Te 19.30 uur zal een leder kunnen deel
nemen aan een stille tocht, welke zal
aanvangen van een punt niet verder dan
ongeveer 30 minuten verwijderd van die
plaats in de gemeente of naburige ge
meente waar Nederlandse militairen,
verzetstrijders of militairen onzer bond
genoten in de strijd de dood hebben
gevonden of zijn begraven.
A'an 19.45 uur af tot 30 seconden voor
20.00 uur zullen de klokken van alle
kerken luiden. Te 20.00 uur precies zal,
Prof. Soepomo te Djakarta
aangekomen
NOG GEEN ANTWOORD VAN
NEDERLANDSE ZIJDE.
Prof. Soepomo, de leider der Indone
sische delegatie, die in Den Haag be
sprekingen met een Nederlandse inter
departementale commissie heeft ge
voerd over de Unie en Nieuw-Guinea,
is gistermiddag te Djakarta aangekomen.
Hij deelde mede dat, in verband met het
uitstellen der besprekingen, de Indone
sische en de Nederlandse delegaties een
formele bijeenkomst laadden en dat op
deze laatste bijeenkomst,
van Nederlandse zijde nog geen ant
woord werd gegeven op het Indone
sische voorstel, om voorlopig gedu
rende een bepaalde periode voor West
Nieuw Guinea een beheer onder ge
meenschappelijke verantwoordelijkheid
in te stellen.
Indonesische zakenlieden naar
Mosltouse conferentie?
De Indonesische regering heeft parti
culiere handelaren in Indonesië mede
gedeeld, geen bezwaren te zullen hebben
tegen het zenden van vertegenwoordi
gers naar de economische conferentie in
Moskou. Niettemin zal de Indonesische
regering geen officiële delegatie zenden.
In plaats daarvan is er een commissie
van 4 personen in Djakarta ingesteld,
onder wie een regeringsambtenaar, wel
ke Inlichtingen verstrekt aan handcis-
organisaties, die delegaties naar Moskou
willen zenden.
De Indonesische regering heeft uit
eengezet, dat degenen die naar Moskou
gaan, bonafide zakenlieden moeten zijn
en geen personen, die dit doen uit ideo
logische overwegingen.
nadat 30 seconden tevoren door mid
del van het voor elke gemeente meest
geschikte signaal dit tijdstip is aan
gekondigd, op de plaatsen der her
denking gedurende twee minuten vol
komen stilte in acht worden genomen.
Overwegen zou kunnen worden aan de
burgerij te verzoeken deze plechtige
stilte algemeen te betrachten.
In overeenstemming met de geest,
welke onze gevallen helden, die naam
loos streden, bezielde, zullen geen toe
spraken worden gehouden. De weg naar
de plaats der plechtigheid zal te voet
en in volkomen stilzwijgen, zonder vlag
of vaandel worden afgelegd. Deze stille
tocht kent rang noch stand. Alleen de
rechtstreekse nabestaanden der gevalle
nen of de vertegenwoordigers der be
vriende mogendheden zullen een bijzon
dere plaats in het hoofd van de stoet
kunnen innemen.
In aansluiting aan en in overeenstem
ming met vorenstaand programma zul
len in de kerken of andere gebouwen van
elke gemeente herdenkingsbijeenkom
sten worden belegd.
Met het oog op het karakter van deze
Nationale Herdenkingsavond is het ge
wenst, dat de burgemeesters het daar
heen leiden, dat die avond van 20.00
uur af geen openbare vermakelijkhe
den worden geboden en alle verkoop-
localiteiten zjjn gesloten.
De minister van O. K. en W. zal een
schrijven doen uitgaan aan alle inrich
tingen van onderwijs waarin ?r wordt
aangedrongen, de laatste lesuren voor de
Nationale Herdenkingsavond te wijden
aan de geschiedenis van de strijd voor
Nederlands vrijheid.
Statistiek en opvoering der
productiviteit
Minister Albregts:
„Levensvoorwaarde voor
Nederlandse volk
De Vereniging voor Statistiek hield
gisteren in het Kurhaus haar jaar
lijkse statistische dag, dit maal in het
teken van de verhoging van dc pro
ductiviteit. Door vele sprekers werden
voordrachten gegeven over het ge
bruik van dc statistische methoden ter
bevordering van de productiviteit. Na
een bezichtiging van een expositie van
producten, welke worden vervaardigd
onder statistische kwaliteitsbeheersing
en een welkomstwoord van dc voor
zitter, verrichtte prof. dr A. If. M.
Albregts, minister zonder portefeuil
le, de opening.
Hij noemde de vertaoging van de pro
ductiviteit een levensvoorwaarde voor het
Nederlandse volk.
De factoren, waaruit de achterstand
kan worden verklaard, die het huidige
cijfer van de arbeidsproductiviteit heeft J
MEN kükt in een puur Arabische we
reld. Men vangt flarden op van
een Arabisch muziekje, dat mono
toon opklinkt boven het gescheeuw van
hese keelstemmen. Zwaar bepakte ezel-
tjes klauteren omhoog en om laag
mannen in de wijde, witte of kleurige
burnoes jagen ze door de volte heen met
een aanhoudend geroep van „uzzzz!
uzzzz!" De vrouwen zijn gesluierd al
len .zonder uitzondering.
Er zijn kinderen, ontelbaar veel kin
deren met de grootste en mooiste brui
ne ogen, die men zich denken kan en
met een steek in het hart ziet men al
aanstonds hoeveel van die glanzende
jonge ogen al zijn aangetast door de
vreselijke ontsteking, die blinden maakt.
Langs de huizen liggen bedelaars
blinden, mismaakten, door zweren aan
getasten en zij maken een bijna
schaamtelos vertoon van hun ongeluk.
En over dit alles, over het geschreeuw,
de stank, de bedelaars en de kooplui,
dagdieven en de kleine handwerkslie
den, de ezeltjes en de ratten en de vlie-
genzwenmen roejoen de muezzins van
honderd grote en kleine moskeeën vijf
maal per dag met htm gerekte klaag
stemmen, dat Allah groot is en Moham
med zijn profeet. En vijfmaal per dag
knielen de bewoners naar het Oosten,
naar Mekka, en zeggen hun gebed. Dan
gaat er twee minuten lang een mono
toon gemurmel door een tot rust geko
men kasbah twee minuten lang, tot
het grote tumult weer losbreekt.
ALGIERS ls de modernste, uit een
oogpunt van stedenbouw meest ele
gant, aangeklede stad van Noord-
Afrika Ook buiteu Noord-Afrika zullen
trouwens niet veel steden zijn, die zo
ruim, zo sierlijk, zo goed verzorgd zijn
opgezet. Het heeft iets van een Haags
Parijs met Arnhemse nuffigheid. De
berghellingen rondom zijn groen van de
dennen en de olijf- en sinaasappelbo
men, geel beplekt met bloeiende mimo
sa en wit beplekt met statige villa's: de
strakke, hypermoderne, waarin veel rij
ke Arabieiren wonen, en de schilderach-
tig-mon urnen tale Arabische, waarin uit-
Geluk
In de Jacob van Lennepstraat te
Amsterdam is in een onbewaakt
ogenblik een 2-jarlg jongetje uit
een raam gevallen van de derde
verdieping aan de achterzijde van
het huis. Het kind viel in de tuin
van het benedenhuis en bleek
na onderzoek geen letsel te heb
ben bekomen. Waarschijnlijk is de
val door drooglijnen gebroken.
ten aanzien van hetgeen had kunnen
worden verwacht, indien de oorlog zich
niet had voorgedaan, zijn legio, aldus
spr. Een van die talrijke factoren is
de toeneming van de duur en de fre
quentie der ziektegevallen. In ons land
bestaat geen behoorlijke ziektestatistiek.
Wij weten zelfs niet hoeveel arbeiders
onder de ziektewet vallen. Maar het
staat vast. dat het aantal verloren pro
ductiejaren en de uitgekeerde geldbedra
gen wegens ziekteverzuim aanzienlijk
zijn toegenomen.
Ook het verschUnsel der arbeidsonge-
allen is na de oorlog sterk toegenomen.
De tijd, die hierdoor verloren gaat, als
mede de geldelijke bedragen, die er mee
zijn gemoeid, zijn aanzienlijk. Slechts een
grondig statistisch onderzoek kan aan
de onzekerheid omtrent de oorzaken
hiervan min of meer een einde maken
en wellicht middelen aangeven, waar
door het. aantéil arbeidsongevallen be
langrijk kan worden teruggebracht.
Ons land zal zo zette spreker ten
slotte uiteen, zijn internationale positie
en daarmede ook zijn werkgelegenheid
des te beter weten te handhaven naar
mate het kans ziet naast de hoeveelheid
ook de kwaliteit zijner voortbrengselen
te verhogen.
Tot nu toe is het aantal bedrijven,
waarin de statistische kwaliteitsbeheer
sing toepassing vindt, nog zeer beperkt.
Het grote nationale belang, dat In de
verbetering van de kwaliteit onzer pro
ducten gelegen is. eist echter, dat deze
gedachte bij een zo groot mogelijk deel
van het Nederlandse bedrijfsleven in-
ui7an2 vindt
De Verenieong voor Statistiek zal door
haar activiteiten er toe kunnen bijdra
gen. dat dit belangrijke element van
de productviteitsveriaoeing een meer cen
trale plaats zal gaan Innemen.
Het moderne Algiers: ruim. sierlijk
en elegant - een Haags Parijs met
Arnhemse nuffigheid.
sluitend rijke Europanen wonen zo
ls het nu eenmaal. Door dit stadsland
schap slingeren zich voortreffelijke we
gen, dienstig aan een modern verkeer
De trappen, die de berg op lelden, zijn
monumentaal en beplant als de tuinen
van Semiiramis. Maar men behoeft niet
te klimmeneen lift in de rots brengt u
naar de bovenstad. De aanleg van Al
giers is de tild oen jaar of twintig voor
uit.
Ingesloten ln dit urbanistisch juweel
ligt de stad. die drie eeuwen minstens
ten achter ls: de Arabische stad. de kas
bah. Wandelend door de sierlijke rue
dïsly, de Algierse pantoffelparade met
zijn verfijnds etalages, ziet men voor
zich, hoog tegen de rotshelling, de room
kleurige plek van de kasbah, die lokt
met beloften van romantiek en Oosterse
bekoring.
Kan men,als Europeaan, zonder ge
vaar de kasbah in? Neen. zegt de een,
dat is niet veilig. Och, zegt de ander, op
klaarlichte dag en met wat voorzichtig
heid
Men denkt: wat kan me gebeuren op
klaarlichte dag? en men probeert het
„met wat voorzichtigheid Maar wat
is voorzichtigheid? Waar men deze dool
hof van stijgende en dalende en altijd
kronkelende sloppen en gangen en trap
jes binnendringt, overal is men onmid
dellijk afgesneden van de wereld, van
de moderne werkelijkheidsoms zelfs van
het daglicht op klaarlichte dag. De slop
pen dringen tot in die samenklonte
ring van hulzen binnen en men soh-ui-
feit door het bü-na volslagen duister van
een smalle gang. waar het stinkt, w
de voet uitglijdt od men weet niet wat,
waar men tegen de wand gedrongen
wordt door een karavaan van drie, vier
vijf ezeltjes, voortgedreven door langs
u zwiepende stokken.
Zo schuifelt men voort door het ge
drang van bonte figuren, die stuk voor
stuk schijnen te zijn weg gelopen uit een
overdreven zeeroversfilm Ja. ook die
éénogen ziet men veel, mét en zonder
zwarte lap. Als men dan eindelijk ont
snapt aan de naar mouwen en jaspan
den graaiende handen van vier, vijf af
schuwelijk mismaakte bedelaars, verlicht
in het zonlicht stapt, staat men op een
vijfsprong van sloppen dalend, stij
gend en kronkelend en alle vijf eender
en volgepropt met een eendere
schreeuwende, handelende en lanterfan
tende menigte En Juist naast u kafrakt
een hoop stinkend huisvuil in de mod
der aan u de vraag of het met opzet
of pee ongeluk mis was
Een van dc hoofdstraten in
Kasbah.
NEEN. als men er de weg niet kent,
kan men niet alleen de kasbah ln.
Dus zoekt men een betrouwbare
gids en men kan ge uk hebben: wii vin
den er een, die door een of andere duis
tere omstandigheid, waarover hu' zich
verder niet uitlaat, als Europeaan in de
kasba-h geboren is en die een zeld
zaamheid! tot muzelman bekeerd is.
Leven er dan Europeanen in de kas
bah? Neen, zegt de gids categorisch
er. om dan maar niet verder op het ge
heim van zun geboorte in te gaan,
vraagt men: En zoals in de" film, die
Péjoe-ie-Moko?
Voor wie de film niet hebban gezien:
Pépé-le-M,oko was een ontvluchte
dwangarbeider, die in de kasbah was on
dergedoken en daar onvindbaar was
voor de politie, zolang hij maar binnen
de muren van de Arabische stad bleef.
Uit liefde voor een Europese vrouw, die
met een gezelschap toeristen de kasbah
bezocht, waagde hij zich in de Europese
stad en werd gearresteerd.
Ja. zegt de gids hoeveel onzin die
film ook verkocht heeft, dèt kamt voor.
Van tijd tot tUd vlucht er een gangster
in de kasbah en hij is er onvindbaar zo
lang hij voor zyn verblijf betaalt en het
kan uithouden maar in een van belde
schiet hi) meestal tekort.
En dat hy tekort schiet in dat laatste,
in het uithouden, wordt na een zwerf
tocht van een paar uur kri6-kras door
deze wonderlijke wereld wel duidelijk!
Het is niet alleen, dat deze wereld
Arabisch is. Het is niet alleen, dal deze
stad in zjjn aanleg drie a vier eeuwen
oud is en sindsdien door een sterk
groeiende bevolking tot In alle hoeken
en gaten bevolkt, bevuild en uitge
woond Is. Het is «ooral de verwording
van deze bevolking, de tot het uiter
ste voortgeschreden verproletarise-
ring, die ln deze bijna compacte op
eenhoping van mensen, een atmosfeer
van bederf heeft geschapen, die voor
een Westerling, hoe diep misschien
ook gezonken, ondraaglijk is.
De kasbah is niet, zoals de films en
de romans hebben gesuggereerd, een
gave, evenwichtig samengestelde Ara
bische stad met zijn rijken en armen,
zijn kooplieden en ambachtslui, zijn
meesters en dienaren. Het is de wijk
plaats van dat deel der Arabische be
volking, dat de toegang tot zelfs een
compromis met de Westerse beschaving
Haat staan de toegang tot die bescha
ving zelf) niet heeft kunnen vinden
om welke reden dan ook. Men vindt er
niet de Arabische tramconducteur, niet
de monteur of de straatmaker of welke
behoorlijke arbeider dan ook (van de
onderwijzer of de arts of de advocaat
hoeft men niet eens te spreken). Zij
leven in andere, ook Arabische, maar
modeme wijken. In de kasbah vindt
men een analphabetisch stadsproleta-
riaat, dat zijn bestaan zoekt ln bedelen,
schoenpoetsen en scharrelen. Onder
scharrelen dan te verstaan een han
deltje in vodden (één paar oude schoe
nen vormt een voorwendsel voor een
hele week marchanderen) en dlefstaL
En men vindt er een kleine bovenlaag
van heel kleine winkeliertjes, die er in
holen in de muur onder de allersmerig-
ste omstandigheden de aller onsmake
lijkste levensmiddelen verkopen, en van
heel kleine ambachtsmannetjes, die
werken zoals drie eeuwen geleden hun
voorvaderen werkten.
ALS HUN VOORVADEREN drie
eeuwen geleden tenminste niet tot
de trotse heren behoorden, die de
Middellandse zee beheersten en zich
met goud en Delftse tegels voor hun
gunsten lieten betalen door even trotse
Hollandse heren I Want in deze kasbah
leven nog de dragers van grote namen
in de Algerijnse geschiedenis. Zij leven
op één peil samen met de afstamme
lingen van door bekering-tot-de-islam
vrijgekomen negerslaven en met de bede
laars en lichtschuwe dag- en nachtdie
ven, die in hun oude stad een wijk
plaats hebben gezocht. Zij leven met
hun krioelend gezin in een hoek van een
van die statige Arabische huizen, die
nu stuk voor stuk bevolkt worden 'door
tien, twaalf van die krioelende gezin
nen.' Zij lijden mee aan de ziekten, de
zweren, de mismakingen, de blindheid,
die aan de bevolking van de kasbah
ondanks alle schilderachtigheid zo'n lu
guber gezicht schenken. Zij vormen de
levende symbolen van wat men de ruïne
van een beschaving mag noemen: de
levende symbolen ook van een van de
grootste problemen van Frans Noord-
Afrika: de toenemende verproletarise-
rlng van het Arabische volk dat men
niet wil dwingen tot een nieuiwe levens
vorm. maar welks oude levensvorm on
der de druk der omstandigheden be
zwijkt.
In de Algierse Kasbah wordt men
tegenover dit probleem In zijn volle
hevigheid gesteld. Als men van dit
probleem eens een film maakte. Als
men eens de verwording van een be
schaving en een levensvorm hier in
deze omgeving verfilmde. Aan schil
derachtigheid, aan Oosterse kleurig
heid zou men de toeschouwer niet te
kort behoeven te doen. En bovendien
zou men meer bijdragen tot het nood
zakelijke begrip van wat er roert in de
islamietiscbe wereld dan met voze,
onechte kasbah-romantiek.
NIEUWE UITGAVEN.
Verschenen bij
Voorhoeve en Keeslng. BussumAm
sterdam
1 Irishman's difficulties with the
Dutch Language, by Cuey-Na-Gael (Rev.
Irwin Brown DDI, 10de druk.
Jack O'Neill's Further Advertures, by
Cuey-Na-Gael, 4de druk.
AUert de Lange, Amsterdam:
Manana, Zwerftocht door Zuld-Amerlka.
>n nieuw reisverhaal van de bekende
schrijfster Mary Poe, geïllustreerd met tal
rijke foto's.
Veen's Ultg. Mij. Amsterdam:
Het Wezen van het lleelal. door Fred
Hoyle, vertaald uit het Engels door I.
Carvalho. Met vele foto's en tekeningen.
Het Spectrum, Utrecht:
Het verschUnsel Charles Dtckens. een
poning tot begrijpen, door D. de Lange.
Geïllustreerd.
De nagelaten papieren der Plckwlek-
Inh. door Charles Dickens. Nederland van
Godfried Bomans, geilt, met de oorspron
kelijke prenten van Robert Seymour en
Phiz. Deel I.
Kluwer. Deventer:
Hoe werk te Fiscus? door H. Welsfelt.
iet medewerking van A. Bouman en A.
P W Heyne.
De Tijdstroom, Lochem:
Het Lijden, een beproeving en een ge-
ade, door France Pastorelll, vertaald uit
et Frans door H. Wilmink, 3de druk.
Born, Assen:
Inleiding l»t de Psychologie, door Dr B
irde en Wereld In ruimte en tijd
door Prof. Mr Dr G. v. d. Bergh. Een uit
eenzetting voor Iedereen met 26 Illustra
ties, 31 tekeningen en 2 panorama's.