PRAESIDIUM LIBERTATIS
VAL DA
663 namen bevestigen liet
Erelijst der omgekomen Leidse
alumni en oud-alumni 1940-'45
LAXEER AKKERTJES
Populair Opera-concert
der Rotterdammers voor K. en 0,
Frans regeringsrapport
over het Europese leger
DONDERDAG 7 FEBRUARI
W aa rclevol getu igenis
Aan de vooravond van de diet natalis van de Leid je Academie zijn vele
van haar alumni en oud-alumni nog eens herinnerd aan de offers, die hun
gemeenschap zich heeft getroost om het trotse devies „Praesidium Libertatis"
waardig te zijn en daarmede een onmisbare basis te bevestigen voor haar
belangrijke wetenschappelijke, culturele en sociale functie.
Het is heel veel, het ,,haec libertatis ergo", en men beseft dit eerst recht,
wanneer men de indrukwekkende lijst van bijna zevenhonderd Leidse acade
mici onder ogen krijgt, voor wie „dit alles" dat voor de vrijheid geofferd
dient te worden in de jaren van de jongste oorlog het offer van het leven
heeft betekend.
T inmlui'irre geworden, en het zün byna honderd
LidlIgUlU IpV namen méér geworden. Een illustratie
i» "n de moeilijkheden waarv
VftfirntWIl ine menstellers van de lüst zich geplaatst
TUUtUClClUlllg lagen cn ccn MnsporinK tol dank_
noodzakelijk
Meer dan zes. byna zeven Jaren zelfs,
zijn er na de oorlog verstreken, voordat
tenslotte deze erelijst van slachtoffers
is verschenen. Het is het tegendeel van
gebrek aan eerbied en waardering ge
weest dat de zo late verschijning heeft
veroorzaakt. Slechts met prijzenswaardig
verlangen van de Gedenkteken Commis
sie om de lijst zo betrouwbaar en vol
ledig mogelijk te maken, veroorzaakte
de late verschijning van dit In Memo-
riam",, zoals de huidige rector magni
ficus prof. dr J. H. Boeke in zijn voor
woord opmerkt.
Onmiddellijk na de heropening van de
Leidse Universiteit in 1945 werd het al
gemeen verlangen uitgesproken, om op
de een of andere wijze de herinnering
levendig te houden aan de offers, die
„Lelden" zich heeft getroost om de vrij
heid in de ruimste zin te bevechten.
In tweeërlei vorm is deee „cenotaaf"
thans tot stand gekomen, n.l. door het
aanbrengen van twee gedenkramen in
het Groot Auditorium np 25 Nov. 1950.
tien jaar na de befaamde rede van prof.
nir R. P. Cleveringa. die de klaroenstoot
werd waarmede de gemeenschap van de
leidse Academie openlijk het verzet
trgen de onderdrukking proclameerde,
en door het verschijnen van deze ere-
ÜJst omstreeks de andere voor de Univer-
s.teit zo gewichtige datum, de achtste
Februari, waarop de Stichting van de
Academie wordt herdacht.
Bij de onthulling der gedenkramen
deelde de toenmalige rector, prof. dr
S.T. Bok mede. dat de verschijning van baarheid, dat pas thans, nu sommigen
de erelijst op de eerstkomende dies Pen toekomstige krachtproef van vrij
plaats zou vinden, en dat deze lijst 580 heid en recht dichterbij menen dan de
namen omvatte. Het is een Jaar later jongstleden beproevingen, getuigt
kan afleggen van de wijze, waarop
I.eidcn" zich aan een door het voor
geslacht opgelegde taak verplicht acht.
NORMEN NOODZAKELIJK.
De samenstelling van de lijst werd
toevertrouwd aan de Gedenkteken Com
missie. waarin zit tin; hadden de rector
magnificus, prof. dr H van de Waal.
piof. dr W. van der Wouöe. prof. dr J.
J. L. Duyvendak. dr W. C. Braat en de
praeses van L.SC. en V.V.SX.. terwijl
een zeer omvangrijker navorsingsarbeid
werd verricht door de conservatrice van
het Academisch Historisch Museum, me
vrouw O C. D. Idenburg—Sie.jenbeek van
Nederlandse afvaardiging
naar Lissabon
De 9e zitting van de Raad van Mi
nisters van dc landen van het Noord-
Atlantische Verdrag zal op 16 dezer tc
Lissabon aanvangen
De Nederlandse afgevaardiging naar
deze bijeenkomst is als volgt samenge
steld
Mr D. U. Stikker, minister van
Buitenlandse Zaken. prof. mr P. Lief-
tinck. minister van Financiën, ir C Staf.
minister van Oorlog, prof. dr J. R. M.
van den Brink, minister van Economi
sche Zaken. jhr. mr A W L Tjarda
van Starkenburg Stachouwer. ambassa
deur in bijzondere zending, mr E. N.
van Kleffcns. minister van Staat, bui
tengewoon gezant en gevolmachtigd mi
nister te Lissabon: dr H. M. Hirschfeld,
buitengewoon en gevolmachtigd ambas
sadeur. Regeringscommissaris voor het
economische en militaire hulpprogram
ma; jhr. mr H. F. L K. van Vreden-
burg. buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister, leider van de Neder
landse delegatie op de PariJse conferen
tie voor de organisatie van een Europese
Defensiegemeënschap; vice-admiraal jhr
E J van Holthe, voorzitter van het co
mité van de Ver. Chefs van Staven.
Beperking diplomatieke
vrijheid rond Moskou
ontoelaatbaar
Stappen in
gemeenschappelijk overleg?
Op vragen van het Tweede Kamerlid,
de heer Goedhart (P.v.dA.) betreffende
de beperkte bewegingsvrijheid van de te
Moskou geaccrediiteerde diplomaten heeft
minister Stikker schriftelijk o.a. geant
woord, dat deze inderdaad nog verder
ingekrompen is.
In een op 15 Januari ontvangen cir
culaire werd medegedeeld, dat voortaan
de diplomaten een aantal steden, die tot
nu toe nog wel bezocht kon worden,
niet meer zouden kunnen bezoeken en
dat voor het bezoek aan een 30-tal dis
tricten binnen een straal van 40 km
rondom Moskou gelegen die tot nu toe
vrij konden worden bezocht. In den ver
volge toestemming vam het Ministerie
van Buitenlandse Zaken en van het Mi
nisterie van Oorlog zou dienen te wor
den gevraagd. Tevoren was de situatie,
dat de diplomaten in Moskou zich bin
nen een straal van 50 km vrii rondom
Moskou konden bewegen, terwijl alleen
voor het bezoeken van een 10-tal bin
nen di-? straal gelegen districten toe
stemming behoefde te worden gevraagd.
Het is. aldus minister Stikker, vol
strekt ontoelaatbaar, dat in strijd met
de internationale gebruiken de bewe
gingsvrijheid van de diplomaten, ver
tegenwoordigers van bevriende mo
gendheden. op willekeurige wijie wordt
ingeperkt.
H~t zal derhalve noodzakelijk zijn
om in gemecnsehappelük overleg tus
sen de betrokken mogendheden stap-
p-n te ondernemen om te bevorderen,
dat een normale bewegingsvrijheid
aan buitenlandse diplomaten in Mos
kou en d- andere landen achter het
IJzeren gordijn wordt toegestaan. Mocht
zulks niet mogelijk blijken, dan zal
moeten worden nagegaan in hoeverre
dcc inbreuken on de volkenrechtelijke
gebruiken aanleiding kunnen eeven.
ten aanzien van de vertegenwoordi
gers van de landen, die rich hieraan
schuldig maken, ben-vilde beperkende
maatregelen tc nemen.
IHeukelom. Vooral door laatstgenoemde
zijn moeizame naspeuringen verricht Ui
allerhande documentatiemateriaal zoals
honderden gedenkboeken van allerlei be
drijven en instanties, lysten van het
Rijksinstituut voor Oorlogsdocumenta-
I tie. het Informatiebureau van het Ne-
I derlandse Rode Kru.s, het Nederlands
I Indische Rode Kruis en de Vereniging
van Ambtenaren by het Binnenlands
Bestuur, terwijl grote medewerking werd
ondervonden van het secretariaat van
I Koningin Wilhelmina.
Door deze zeer gedegen documen
taire arbeid bevat het op het Acade
misch Historisch Museum berustend
archief van de Gedenkteken Commissie
in vele gevallen meer buzonderheden
dan die, welke tenslotte in de erelijst
werden opgenomen.
Ook by het samenstellen van deze
I lijst moesten bepaalde criteria worden
aangelegd, ondanks het feit. dat het
I hoogste offer nauwelijks verenigbaar is
l met een commissoriaal oordeel over de
vraag of dit nog wel ..binnen de grenzen
valt" Om een voorbeeld te noemen: een
oud-alumnus overlydt enige tijd na de
I oorlog. Moet aangenomen werden dat
kele gevallen uiterst moeilijk was. daar
over een definitief oordeel uit te spreken
VELE DECENNIA.
Het is een indrukwekkende en ont
stellende lüst geworden, een lUst van
louter namen met (indien bekend)
vermelding van de plaats waar liet
hoogste offer werd gebracht, yonder
verdere details. Zeshonderd drie cn
zestig namen, gerangschikt naar het
jaar van inschrijving in het Album
Siudiosorura, een lijst die aanvangt
met de naam „Eugènc C'h. M. G. Ge-
radts", ingeschreven in 1873, en eindi
gende met alumni, die in 1940 werden
ingeschreven en derhalve alleen de
eerste schreden in de Academische
wereld hebben kunnen zetten. In de
eerste jaren na 1873 slechts hier en
daar een naam. maar beginnend met
1897 uit ieder jaar een steeds groeiend
jaarlijks contingent
TYPERENDE VERDELING.
Typerend is. dat van de vroegste Jaren
voornamelijk Joodse alumni vermeld
staan, en veelal als overlijdensplaats de
afschuwelyke liquidatiekampen. In die
jaren komen ook veel slachtoffers voor
die niet een aotief doen een passief
ib.v. honger i aandeel hadden in de of
ferande aan de vrijheid.
Allengs verschuift dan. dc jaren door
lopende. het beeld. Meer en meer treden
plaatsen in het Verre Oosten, voorna-
meluk Indonesië en Burma, op de voor
grond a's laatste oord van omgekomen
Leidse oud-alumni. Dat waren ae men
sen. die geruime tijd na hun studie in
de kracht van hun leven vielen in het
Oosten, waar vooral Nederland zulk een
Help Uw darmen
bij hun zo belangrijk werk.
Neem eens per week 1 of 2
dit een gevole was van on'b?ringen, on-
dengaan m Dachau. Theresienstadt of
'waar dan ook. waar hy jaren weid ge-
I kweld? In sommige gevallen zal een
antwoord zonder twijfel .ja" lulden, doch
in andere gevallen is gerede twijfel ge-
I rechtvaardigd. Voor dc meesten onzer
I zijn de beproevingen van de oorlogsjaren
niet ongemerkt voorbij gegaan en de
term .dat heeft hem nunstens tien jaar
van zyn leven gekost" zal misschien
wel juist zyn in vele gevallen, maar is
nimmer op die juistheid te controleren.
Er zün tljdsgrenzen vastgesteld voor
opneming ln de lijst, en wel voor Neder
land van 10 Mei 19405 Mei 1945 en
voor Indonesië van 8 Dec. 1941—14
Aug. 1945 Voor de gevallen van hen. die
na deze tijdsgrenzen zjjn overleden ls
j het oordeel gevraagd van een daartoe in
gestelde cocnmiss e van medische hoog-
leraren, welk» als algemene richtlün
heeft vastgesteld, flat als slachtoffers
van de oorlog kunnen worden beschouwd
i zy. die voor 1 Jan. 1947 zyn overleden
als gevolg van ontberingen gedurende de
oorlogsjaren.
Een schets van de gebrandschilder
de ramen, die bij zovele Universi
taire plechtigheden de achtergrond
vormen van woorden, waarin dc
diepe zin van de idealen van dc
Leidse Academie wordt uitgedrukt.
Deze schels is van de hand van de
rector magnificus ten tijde van dc
j onthulling dezer ramen, waaraan
I het gedenkboek onverbrekelijk vcr-
honden is. prof. dr S. T. Bok.
(Incez. Med.-a(lv.
Neem een doos echte
PASTILLE S
VERKOUDHEID
STADSNIEUWS
LEIDSCHE SPAARBANK
In de maand Januari 1952 werd er by
de Leidsche Spaarbank ingelegd f. 731.998
en terugbetaald f. 546 592,67. Het aantal
nieuwe boekjes bedroeg 383 en het aan
tal afbetaalde boekjes 173.
Op 4.591 rekeningen van deelnemers
aan de Afhaaldienst werd f. 67.345.25 by-
geschreven.
Er werden 449 busjes ter lediging aan
geboden met een gezamenlyke Inhoud
van f. 7.782.81.
Het bij de Jeugdspaardienst gespaarde
bedrag was f. 169.15.
Het tegoed der 30 494 inleggers bedroeg
aan het einde der maand f. 16.157.265,96
tzonder de rente over 1951).
BELGEN BRENGEN BEZOEK AAN
KAMERLINGH ONNES-
LABORATORIUM.
Een groep van ongeveer 50 Belgische
leraren, welke momenteel een bezoek
aan ons land brengt en o.a. belangstel
ling toont voor enkele inrichtingen van
onderwüs te Amsterdam en Den Haag.
bracht gistermiddag een bezoek aan
het Kamerllngh Onneslaboratorium.
Het gezelschap werd ontvangen door
de adj.-directeur, dr J. v. d. Handel, die
vooraf een inleiding hield over het we-
tenschappeiyk werk van dit laborato
rium. gevolgd door enkele demonstra
ties. Vervolgens bezichtigden de Belgi
sche gasten, o.w. enkele hoogleraren,
het laboratorium. Gelijktydig maakte
een gezelschap van uit Luik afkomstige
studenten een excursie naar dit labo
ratorium. Zowel leraren als studenten
legden grote interesse aan de dag voor
de wetenschappelijke arbeid en de
proeven.
De heer TJ. Kuypers. kassier van
de Coöp. Boerenleenbank te dezer stede,
zal deze functie niet op 1 Maart a.s.,
doch op 1 April neerleggen.
DRS F. J. POSTHUMA SP**-
INDUSTRIE-FINANCIER,^"
Gisteren heeft het Departs
den van de Nederl. My voomT1''
en Handel de derde lunchtafel
in dit seizoen gehouden.
Drs F. J. Posthuma.'pr«,rt,nt
teur van de Maatschappn
rins van het N.UomÏ"
hield een belangwekkende miëJu
„Industrie-financiering"
Het grote aantal deelnemer,
lunch en de uitgebreide nhiS*
s«linf. die op de tnleldln» «tafe*
den duidelijk, dat er in het IW'
Leiden zeer veel belangstel]»,,1!*4
voor de problemen, welke rri k
dustric-flnanciering verband hJ' h
Voor de aanvang van de hin--\'
de voorzitter. de heer P. A w!-
o.a. mede. dat op 21 Maart 7^'
generaal M. R. H. Calmeyer fe
Departement Leiden zal
..De Nederlandse bijdrage
Europese verdediging".
ACADEMISCHE EXAMEN?
Geslaagd voor het doctor»;
Geschiedenis mej. A. w Muld." -
Haag) doctoraal examen Rets-
heer P G. Meijer Viol (Wife
Candldaatsexamen Klassieke ir
de heer F. L. Bastet (Haartemi
Onze stadgenoot de an,r
Welbooren zal morgenochtend ï)i
via Hilversum I te horen ttn f
Uedcrenprcgranxma bestaande
keuze van Hugo Wolfs Xleder
Jugondzelt". De uitzending »ori.\;
de V A.R.A. verzorgd voor het ju,-,
lyk progTamma. De pianist Co- v
ven zal aan de vleugel begeleiden
(Ingez. Med.-adt.)
Doof dat zoarbrandto
op Uw maag
met 'n paar Benniei.
•n Wonder, op hoe kort* ttnnh*
helpen. Binnen een paar minuten1
vóór die Renniee zijn gesmolten oi
tong, behoort het zuurbranden tut,
verleden. Rennics kunt U »|w
overal Innemen, onopvallend,
water of wat ook.
Ook voor surrogaat kan men
erkentelijk sijn
Opgenomen zyn de namen der over
ledenen. die voorkwamen ln het Album
Studlosorum en die tot de Civitas ln de
ruimste zin behoorden. Gestreefd is naar
het weglaten van de namen der ..on-
vaderlandslievenden hoewel het ln en-
Waarschuwing tegen herstel
„Wehrmacht"
De Franse regering heeft het parle
ment in een rapport gewaarschuwd,
dat, a's het zich niet accoord verklaart
met het oprichten van een Europees
leger, het enige alternatief de weder
geboorte van de „Wehrmacht" zal zijn.
Indien men, om politieke of practlsche
redenen, er niet in zou slagen een oplos
sing voor het vormen van een Europees
leger te vinden, zouden de Verenigde
Staten wellicht er op staan West-Duits-
land ln een andere vorm te laten deel
nemen. aldus het rapport.
Militaire deskundigen waren het er
over eens, dal een doeltreffende ver
dediging ontnogeiyk was zondèr de
steun van dc Bondsrepubliek. Boven
dien zouden de Westelijke mogendhe
den nooit er mee accoord gaan. dat
West-Duitsland bulten het West-
Europese defensiestelsel zou blijven.
Het rapport dat ter hand ls gesteld
aan de leden van de commissies van
defensie en buitenlandse zaken van de
Nationale Vergadering, komt daarom tot
de slotsom, dat. Indien West-Duitsland
niet zal deelnemen. ..de enige oplossing
zal zün de vorming van een „Wehr
macht". hetgeen meer dan wat ook moet
worden gevreesd".
Volgens het rapport wil de Franse
regering de betrekkingen tussen de Nato
iwaarvan West-Duitsland geen lid ls)
en het Europese leger als volgt regelen.
1 In bepaalde uitzonderlijke gevallen
zullen de Noordatlantlsche raad van
ministers en de raad van ministers van
het Europese leger gezamenlijk politieke
kwesties bespreken Voorts zal er voort
durend tussen belde lichamen overleg
worden gepleegd.
2 De Europese defensie gemeenschap
zal In de burgerlijke diensten van de
Nalo vertegenwoordigd zyn door verbin
dingsofficieren.
3 Officieren van het Europese leger
moeten worden gedetacheerd by het
hoofdkwartier van de Nato en het
hoofdkwartier van generaal Eisenhower
(Shape i
De basis-eenheid van het voorgestelde
Europese leger zal worden gevormd door
een „gevechtsgroep" of lichte divisie, ter
sterkte van dertien duizend man. Drie
of vier van deze „gevechtsgroepen", die
allen van verschillende nationaliteit zul
len zijn. worden samengevoegd tot een
legerkorps.
Men verwacht dat de basls-eenhcld
voor de voorgestelde Europese lucht
macht zal bestaan uit een „halve briga
de". ter sterkte van 74 vliegtuigen, met
twaalf tot achttien honderd man perso
neel. Het voornemen bestaat een aantal
van deze „halve brigades" samen te voe
gen tot de „Europese tactische lucht
macht".
Het aantal militairen, dat elk deelne
mend land voor het voorgestelde
Europese leger zal bijdragen, ls nog niet
vastgesteld.
Staten, die overzeese bezittingen heb-
vooraanstaande plaats in de leiding naar
ontplooiing heeft bekleed. In dat ver-
band ls het vermeldenswaard, dat niet
minder dan 151 van de 170 omgekomen
B B -ambtenaren deel uitmaakten van
de Leidse Civitas! Anderszijds zou b.v.
een Amsterdamse „ereiyst" een opmer-
kelijk hoger percentage Jood.-e slachtof-
fers vermelden en een Wagen'riese lüst
j aanzienlijk meer slachtoffers uit het
I niet-bestuurlijke bedrijfsleven ln Indo
nesië.
Na die vlo'dgolf van slachtoffers uit
het Verre Oo6ten wordt het merendeel
der slachtoffers uit de jongere jaren In
genomen door diegenen, die in of door
verzet zijn omgekomen. De plaats van
overlijden, bij de namen der slachtoffers
vermeld spreekt in dat opzicht een dul-
dclijke taal.
BIJZONDERE EXEMPLAREN.
Een bijzonder verzorgd exemplaar
van de erelijst wordt o.m. aangeboden
aan H.K.H. Prinses Wilhelm na, ter
wijl een ander bijzonder exemplaar
binnenkort zal worden geplaatst in een
vitrine ergens in het Academiegebouw.
Laatstgenoemd exemplaar zal telkens op
een andere bladzijde opengeslagen
voor de levende generatie van Leidse
alumni getuigenis afleggen van de
diepte en omvang van het Leidse de
vies „Praesidium Libertatis".
De overigens ln omloop gebrachte
exemplaren van de erelijst, behelzende
een kort voorwoord van de huidige rec
tor. de tekst van de door prof. Duyven
dak uitgesproken rede bij de onthulling
der gedenkramen, een beschrijving van
die ramen, een verantwoording van de
samenstellers en de chronologische ere-
lyst, zijn op eenvoudige maar stijlvolle
wijze uitgegeven door De Universitaire
Pers Leiden. Zij zyn in een eenvoudige
omslag .gevat, waarop het Universiteits
zegel en het „In Memoriaal 1940-1945"
prykt.
Met een enkel woord
BINNENLAND
De oud-ambassadeur der V S. In ons
land. dr Herman Baruch. is uit de V.S
voor een particulier bezoek naar Lissabon
vertrokken, waar hij vroeger eveneens
ambassadeur der VS. geweest ls Alvorens
De ln 1912 door 28 fabrikanten op
gerichte Bord van Meubelfabrikanten,
wairln 300 fabrikanten zich hebben ver
enigd vierde gisteren het 40-Jarlg bestaan
Op de ln het Jaarbeursreataurant gehou
den receptie kwamen tallozen het bestuur
feliciteren. De voorzitter, de heer A
Kempkea had vele gelukwensen en cadeaux
ln ontvangst te nemen.
Gisteravond omstreeks half zeven Is
de mijnenveger „Marsdiep" weer vlot
getrokken.
Na een afwezigheid van 2| Jaar Is
de ..Slamat" tan dè Kon. Rotterdamse
Lloyd gisteravond ln ons land terugge
keerd.
Rt ITEM. \M»
Uit Praag wordt gemeld, dat vijf
i ..Amerikaanse agenten", die 12 Januari J1
wegens ..het bedrijven van splonnage ter
dood zijn veroordeeld, thans zijn terecht
gesteld.
I Te Keulen zyn acht personen om het
leven gekomen, toen een ln de oorlog ge
bombardeerde woning, die voorlopig her-
I steld was. instortte
De commissie voor de strydkrachten
jult het Amerikaanse Huls van Afgevaar
digden heeft de belangrijkste punten van
|een plan voor een algemene militaire op
leiding goedgekeurd Achttien-Jarigen
i zullen een opleiding van zes maanden
I krygen en vervolgens zeven-en-een-half
jaar dienst doen bij de reserve.
Hoe men ook over een programma
van louter operafragmenten moge den
ken, een ding is zeker: het brengt
tallozen dichter tot een genre, dat in
ons land nog altijd te zeer veronacht
zaamd wordt, al is er dan dank zU
het streven der Ned. Opera werke
lijk de laatste jaren verbetering geko-
Men hoort ook veel operamuziek
door de radio: wellicht tevens als ge
volg hiervan was door vele K. en O.
inschrijvers verzocht ook eens een
opera-avond te organiseren, "die Flipsc
thans in dc vorm van een zg. „spec
tacle coupé" bracht.
Flipse is op velerlei terrein thuis en
met zyn beseivde bezieling stelde hü
zioh acnter dezz opzet. Hy wist, ondanks
het uiteenlopende karakter toch een
programma samen tc stellen, dat mveau
bezat en waarin een harmonische basis
te ondei kennen viel.
Mozart, Von Weber, Verdi, Mascagni.
Meyerbeer en Wagner een hele af
stand hadden oaarop een plaats ge
vonden.
Voor orkest: een tintelende, rhyth-
nuscn strafte cn toch luchtig gespeelde
„Zaubeiflöle"-ouverture, kernachtig ln
de attaques en doorzichtig van klank,
twee Traviaia-voorspelen, waarin de
violengroep zich door klankintensiteit
onderscheidde, het zangerige Cavallena-
Intermezzo en de. ondanks inzinkingen,
toch magistraal opgebouwde, meeslepen
de Tannhauser-ouverture. met het stra
lende koper en de bewogen zingende
celll op de voorgrond.
Vier opera-voorbeelden, lang niet ge-
lyk van waarde, maar waarbU op een
populair" concert het succes bij voor
baat verzekerd is. Zij sloegen dan ook
bij de talrijke K. cn O.-ers hevig in!
Voor solozang of duet met orkestbege
leiding: fragmenten uit „Die Zauber-
flote" met het zo sterk aan Haydn her
innerende duet ..Bei Mannern" en de
geestige tweespraak tussen Papagenaen
Papgeno, die juichend van de talrijke
cn onvergankelijke Papagena'tjes zingen,
voorts Acivnchen's aria uit Webers „Frei-
schütz", Mozarts beroemd duet Reich
mir die Hand, meln Leben". Leporello's
humoristische aria ..Schöne Donna" uit
Mozarts „Don JUan", het prachtige en
ontroerende „Ella giamml" uit Verdi's
„Don Carlos", de page-coloratuur „No-
bles Seigneurs" (Hugenoten van Meyer
beer) en tenslotte het nog steeds niet
afgezongen „Lied an den Abendstern"
van Waginer, een der Tannhauser hoog
tepunten.
Dit alles gezongen door de sopraan
Wilmy de Zwaan cn de bas Anton Elde-
rlng.
De eerste zingt met charme, geest en
routine, de tweede is echter oen opera
zanger van formaat, wiens timbre zich
voor het genre bijzonder leent. Zün or
gaan Ls in alle liggingen gaaf en zijn
voordracht en houding spreken van het
uiterlijke gemak, dat de van na
ture bij uitstek gedisponeerde operazanger
kenmerkt Speciaal in de Fillppo-aria
trof hij door zijn uitmuntende vocale en
geestelyk ook dlopergaande kwaliteiten.
Met dit "al: de échte ogtrartii
nog bU lange na niet.
Het waren slechts onderdelen m
't geheel en in de grond «n di ml
zijn dergelijke fragmenten een,»
ding".
Ondanks alle goede bedoelinpjM
meer dan een surrogaat, bij gebrebiu
beter.
Maar zélfs voor een surroiul bi
men soms erkentelijk zijn!
1
De nestor van de Argentijnse socialis
tische partij, de 78-Jarlge Enrique Dlck-
man. ls uit het dagelijkse bestuur der
pnrty gestoten, omdat hij zonder machti
ging van de party onderhandelingen met
president Peron zou hebben geopend. Het
partijbestuur beval voorts aan Dlckman
als lid der partij te royeren.
HÉHHiES!
Tunesische kwestie met minister
Schuman te bespreken Hij zal het ant
woord van dc bey op de Jongste Franse
I nota aan de Franse regering overhandigen.
Flipse heeft dit uitgebreide operame-
nu. dat het al evenzeer uitgebreide audi
torium met gretigheid verslond, enthou-
siast gedirigeerd. Het orkest was zorg-
vuldig op zyn taak geprepareerd en
dan ook in de orkestrale fragmenten op
z'n best. De samenwerking met de so
li? ten leek ons intussen niet altüd vol
doende harmonisch: om dit te beriken
zyn vermoedeiyk meer repetities nodig.
De kunst om operasolisten. die zich van
zelfsprekend verrassende vryheden ver
oorloven en dit gerust met een getraind
opera-orkest kunnen doen. Ls uiterst
moeilik en het „klapte" dan ook niet
1 altijd.
I Hetgeen niet wegneemt, dat de geheel
I met K cn O.-ers gevulde Stadszaal klap
te. dat "t een lieve lust was!
»*e zijn daarover verneuga. want
't bewijst, dat de opera de Hollanders
in vuur en vlam kan zetten en by hen
me t geliefd is, dan men gcmecniyk
denkt.
Toonkunsf-Jeugdconcert
bracht weer nieuwe winst
STORMACHTIG SUCCES V001
FLIPSE'S „MUZIKANTEN*.
Het was gistermiddag weer ee« co
sale toeloop van jonge muilekllrlH
bers op het Jeugdconcert vaa I»
kunst. De belangstelling is f«*
vooral als Flipse met zijn vrrlrtrt
orkest komt vertellen en dirigra
lijkt er geen houden aan! Wizxe
deze belangstelling ook opoudrrrH'
tijd stand houdt: wel, dan behoeticfl
voor de toekomst geen angst W fel
ben. dat de concertzalen leeg nis
blijven. Maar dat op zichielf b ri
het belangrijkste: belangrijker u 0
de jeugd w ordt opgevoed lol een fe
elementen die een basis vorm»» r*
een rijk Innerlijk leven, dit reedsri
gewerkt wordt aan iets, «urm»
ziel op rijper leeftijd sleehls réi
kan oogsten.
En hóe werkt Flipse daaraac' -
hoeft het contact met de jeugd u}
zoeken: het is er. van stonde li S
'laat de jeugd eerst even uiihoeiiec
dan is het muisstil, de aandacht rfi
zich.
Flipse vertelt iets van de gehena
I der ontwikkeling van de symphoct!
1 van de strenge regels, waaraan
j nisten gebonden zijn. Hij leert, dat-•
bij hen dikwijls aankomt op 11
I ratie en 99Tó transpiratie en dc F*
weet op slag, dat er gewerkt, hard F
werkt moet worden, om iets Ie
ken".
Dan laat hij de Symphonia voort-
belorkest van de Milanees Low-
Joh. Chr. Bach spelen en de J°J)£e.y
meisjes zijn er volkomen „in
fend, dat al deze Italiaans g4"r,ï -
luidende zonnigheid het resultaat u
een man, die naast de muzika.c u
beschikking toch ook nog -
anders in z'n mars had: ccn gc-'e
theoretische kennis en een
Iets, wat wc ons allen moeien U-
maken, willen we in het leven ic'J
stand brengen. >v.l>
Het is het streven van de TooiV^
organisatoren, om op ieder je"U j
gramma ook een moderne compos»
plaatsen. Deze werd ons nu gebra-
de zeer onlangs hier reeds <v -
K. en O gespeelde ballet muz
Strawinsky „Lc baiser de la
bewerking op motleven van
kowsky. maar zo modern gemu
teerd, zo puntig, rhythmiscn ln_f
en geestig, dat men door deze rr.»
illustratie van het begin tol
geboeid blijft. „,3
Voor zyn doen is Strawinsk
lend en origineel vernuft
Voor zover wy het konden
len werd ook de jeugd er door
ondanks het grote contact
traditionele zin zo melodieuze
Tot slot de bewogen Prt"r*
Liszt: een compositie. waar ;-c
zijn hart verpand heeft en <ue
massale orkestbezetting. waa>-
koper zo'n belangryke parel 'ap
heeft, een imponerende l»drv
Flipse had alweer het P"- ";rï
jonge vrienden en vriendinze-
nen en zij hebben hem node .'j,
Het stormachtige applaus
ook dit Toonkunstconcert
nieuwe muziekenlhoustasten
heeft.' p*r
Daarvoor de onvermoeiDti
damsc „muzikanten", zoals
zijnen zo graag noemt, onze j
