Het Britse Rijk in diepe rouw gedompeld De nieuwe Koningin is rijp voor de troon weerbericht Indrukken uit liet Lagerhuis Weer eens een Sovjet-veto in Y eiliglieidsraad gOste Jaargang DONDERDAG 7 FEBRUARI 1952 No. 27527 leidsch dagblad Dirccleu t w. Henny [dredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 6.per kwartaal; f. 0.47 per week Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055 Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red 21507 Elisabeth tot Koningin uitgeroepen STEMMING en leidde hij jaarlijkse kampen voor volksjongens, waardoor hij met de een- voudigsten m nauw contact kwam. De Labour-fractie was in vergadering in het Lagerhuis bijeen, om de tactiek van het in spanning tegemoed geziene debat, van hedenmiddag te bespreken, toen Attlee, die de bijeenkomst leidde, aan de telefoon werd geroepen. Morrison nam het voorzitterschap over. Na enkele ogenblikken kwam Attlee terug. „Ik heb verschrikkelijk nieuws. De ko ning is dood. Al de jaren dat ik premier was, heb ik van de koning de grootste hoffelijkheid en consideratie ondervon den. Het is een ontzettende slag". Ook in toneelkringen is men diep on der de indruk van het heengaan van de koning. Hij stelde het grootste belang in het schouwburgleven en hij kende alle acteurs en actrices persoonlijk. Ook bij de vele Amerikanen, die hier geregeld optreden, was de koning uiterst populair. Hij sloeg geen goede show over. Hij zocht Danny Kay in zijn kleedkamer op. Bij feesten in het paleis traden herhaalde lijk beroemde kunstenaars, ook van het lichtere genre, voor de gasten van de koninklijke familie op. Nederlandse Hof 14 dagen in halve rouw Ingaande vandaag heeft het Neder landse Hof in verband met het over lijden van de Koning van Engeland halve rouw aangenomen voor de tijd van 14 dagen. Bijzonderheden Over de gehele wereld is het rouw beklag groot en de bewijzen van deel neming stromen naar Londen. Het Egyptische hof zal veertien dagen rouwen, het Noorse vier. de Deense. Zweedse en Griekse hoven alle drie weken. Uit officieuze bron wordt vernomen, dat een kamerdienaar koning George om half negen in de morgen dood aan trof, toen hij hem wilde wekken. De dienaar riep onmiddellijk hoffunc tionarissen, die het nieuws aan koningin Elizabeth meedeelden. Deze begaf zich terstond naar de slaapkamer van haar echtgenoot. De koning had het plan gehad opnieuw te gaan jagen. Hij was Dinsdag in bijzonder goede vorm. Koningin Elizabeth en prins Philip zijn gisteravond per vliegtuig uit Nyeri (Kenya), waar zij vertoefden, naar Entebbe in Oeganda vertrokken. Koningin Elizabeth en de hertog van Edinburgh vertrokken van Entebbe, na meer dan twee uur door een orkaan te zijn opgehouden. Zij worden vanmiddag om 17.30 uur (Ned. tüd) op London Airport ver wacht. De officiële afkondiging van de troons bestijging van koningin Elizabeth zal morgenochtend om twaalf uur in het openbaar geschieden. Prins Charles van Engeland, het zoontje van koningin Elizabeth, krijgt de titel hertog van Cornwall. De hertog van Windsor zal vanavond uit de Verenigde Staten per schip naar Engeland vertrekken om de begrafenis van zijn broedér bij te wonen. De Britse premier. Winston Churchill, zal zich vanavond via de radio tot het Britse volk richten. van onze Londense correspondent) ..ti »as gisteren een treurige dag in het rulle, druilige Londen. Waar men ook ging, werd men aan de dood van dt koning herinnerd. In deze reusach- u». .i .d vallen vlaggen in het niet. vp elke hoek las men op de Mkondigingsplakkaten van de kran- Jgnrerkopers steeds weer de woorden, die zich in Ieders gedachten boorden: j «The king is dead". I Toen legen half twaalf de eerste I edities der avondbladen uitkwamen, "is hel publiek als verstijfd. I\Ien wil- -j zijn ogen niet geloven. Iedereen kocht een krant, maar tallozen vouw den haar meteen weer dicht en liepen ei met strakke gezichten en met op- ■""gcklemde lippen mee weg. 'iffen weenden. Er waren maar P-aigen, die het hoofd bij hun werk vUndcn houden. En daarom was het ook hol verstandigst, dat vele kanto- Utti en andere zaken sloten. Ook de «hlbanken staakten hun arbeid, —thouffburgen en bioscopen gingen ook dicht. Maar de café's, die een ^zakelijkheid '-Ün in deze wereld- |Mi bleven open. Publiek wachtte urenlang bij ■pgham Palace. en Sint James en ook bij de Beurs en enkele ere plaatsen in de oude City op de jnoruele proclamatie door herauten h MUwe mouarch- Die proclamatie is I Pas heden, als koningin f.,,® Nairobi zal zijn terugge- WI en de eed zal hebben afgelegd. •b lnS iachtte Londen voort. De ,nit™^en z'ch eigenlijk louter tiicïf j ,nt bun gedachten waren uistand gekomen. Ze draalden om wat zich aan iedereen opdringt, L f jmeP niet vatten kon: de "s 's flood foUi!Lr2 hoeveel deze een- W vnnr «n en Plichtsgetrouwe kend Nahnn iS voor stuk had jew, i Persooniyke en BS» j 8en Velen wee bij het als vW«. '«NnilS ra u" de ain8e" in »,,i! rwr men AA e' blcek duidelijk, wan- Se^afA s mit ln de bl'ssen en in P-oudste en w sprak- Swaffer. m de ?s Eri?else jour- •°^r'ecnkoUnfn0?0etien' zeide tot ons: Guur weer Ij Bl,t verwacht tot morgenavond: ot°hSr. beWolkt met enkele ö^pngs de Wart?' tot hraoh- SwachtlB jUst m°Selljk tot ^«WVrkSrde Noord"Weste" 'Opgemaakt te 10 uur). 8 FEBRUARI L'!7jnfr; 1739 uur. "ater te Ratï-'u 7 25 uur- Katwijk te 1,59 en 14.16 u. Op de verjaardag van zijn klein zoon. prins Charles. 14 November 1951, werd deze opname gemaakt van de gistermorgen overleden Koning van Engeland, de eerste foto na zijn ernstige longoperatie. naam,, best,al uit acht pagina's eerste Engelse monarch, op wie men ab soluut geen critiek heeft. Hij was een werkelijk goed mens. Niemand stond dichter bij zjjn volk dan hij. Helaas heeft hij zich. ondanks zijn zwakke ge zondheid, nooit willen ontzien. Zijn plichtsgevoel was voorbeeldig. Hij was een modelmens. Zeker was hij een man van karakter. Hij had het nadeel zijn ge hele leven gehandicapt te zijn, eerst door een onoverkomelijk lijkend spraakge brek, dat hij met uiterste wilsinspanning wist te overwinnen, later door ziekte. Een van de politiemannen in het La gerhuis, die jaren geleden met de koning bij de luchtmacht had gediend, en hem goed had gekend, was ook vol lof over hem. De koning had een gewone rang en verrichtte zijn taak als ieder ander. Later als hertog van York organiseer- (Telefonisch van onze Londense correspondent) Voor de jeugdige koningin Elizabeth, die onbezorgd op reis was gegaan om dat haar vader thans practisch her steld was van zijn ziekte zo geheel anders toen zü enkele dagen na de critiekc operatie naar Ottawa vertrok was de tijding verpletterend. Zij en haar echtgenoot verkeerden ln een volkomen vacamtiestemmmg voor het eerst verblijvende in het lieflijke land huis temidden van prachtig natuur schoon dat Kenya hen als huwelijksge schenk had aangeboden. Zij hadden juist het fascinerende schouwspel gadegeslagen van wilde die ren uit het oerwoud, die zich bij de door de maan beschenen drenkplaats aan de voet van een in de boomtoppen gebouwd hotel hadden verzameld. Toen zij geheel vervuld van dit unieke tafereel terugkeerden, werd de prinses1 op de hoogte gebracht van het heengaan van de koning, van wie zij zielsveel had gehouden. Begrijpelijker wijze werd de emotie haar te machtig. Aan de juist begonnen tournee naar Ceylon, Australië en Nieuw Zeeland, die vijf maanden zou duren, is thans abrupt een einde gekomen. Voor deze landen betekent dit de al lerdiepste teleurstelling. Drie maal had den zij zich voorbereid od de komst van de koninklijke familie. De operaties ver hinderden tot tweemaal toe de koning te gaan. Zijn dood maakt het onmogelijk dat zijn doohter en de hertog van Edin burgh. die zijn p'aats zou innemen, thans de tocht kunnen volbrengen. (Telefonisch van onze Londense correspondent). In het Lagerhuis dacht gistermid dag niemand aan politiek, en dat wel op een moment, dat een nieuwe poli tieke crisis dreigde uit te barsten. De schokkende tijding was als de grootst denkbare anti-climax gekomen. Zwijgend namen de Lagerhuisleden, die wegens de te verwachten cribieke stem ming in maximum sterkte naar Londen waren gekomen, om halfdrie hun ze tels in. Het dagelijks gebed bij aanvang der parlementaire werkzaamheden bleef thans achterwege Het is een gebed voor de monarch. Engeland had er op dat ogenblik geen Constitutioneel heerste er immers een vacuum tot het nieuwe staatshoofd zou zijn geproclameerd. Precies om halfdrie stand Churchill in doodse stilte op. Met kraohtig stem geluid dat geen emotie verried, zeide hij Het Huis zal met diepe droefheid hebben vernomen, dat Z.M. George VI is overleden. Op dit ogenblik kunnen wij niet meer doen dan spontaan uitdruk king geven aan onze smart. De raad voor de troonsopvolging zal vanmiddag om vijf uur bijeenkomen. Churchill verzocht de speaker het Huis mede te delen wat het had te doen. De vergadering werd tot 7 uur 's avonds geschorst. Toen was het, dat voor de eerste keer de woorden koningin Elizabeth werden gehoord. De Kamer was namelijk in volle getale bijeen gekomen om de eed van trouw aan het nieuwe staatshoofd, dat voordien in Buckingham Paiace was geproclameerd, af te leggen. Deze staatsrechterlijke gebeurtenis zal byna twee dagen in beslag nemen. De leden stellen zich in een kleine rij op, die steeds van de banken wordt aange vuld, en passeren de nauwe doorgang tussen de regeringszetels en de grote rechthoekige tafel, welke de ministers van de tegenover hen zittende oud-mi nisters scheidt. In handen van de griffier, ais steeds in zwarte toga en pruik met korte zil veren krulletjes, legt ieder de eed af. Churchill was de eerste. Hij zette een bril op en las hardop het reeds eerder door de voorzitter voorgelezen eedsfor mulier, dat hij in de linkerhand hield. Daarop drukte hij zijn lippen op de dichtgeslagen bijbel, die tijdens het voorlezen in de andere hand gehouden wordt. Vervolgens zette hij zijn naam. gevolgd door zijn kieskring in het grote registerboek. dat de eveneens bepruikte onder-griffier gereed hield. Wanneer allen een beurt hebben ge had. zal deze handeling 625 maal zijn herhaald. Op de conservatieve ministers, onder ministers en oud-ministers volgden de gewezen Labour-functionarissen. Allen behoren zij tot de zogenaamde privy council, welke belast is met het ver vullen van bepaalde hoge staatsfuncties en welke door het staatshoofd wordt voorgezeten. Het Lagerhuis, dat tot Vrijdag open blyft, uitsluitend voor de eedsaflegging, zal niet eerder dan 19 Februari weer in gewone zitting bijeen komen. Maandag aanstaande zal het Lager huis echter een speciale bijeenkomst houden waarin de drie partijleiders een rede zullen houden ter ere van de na gedachtenis van de koning. Zoals het gebruik is. zal het stof felijk overschot van de koning van Maandag af gedurende een volle week in statie en door vier reusachtige kaarsen beschenen, in de aan het La gerhuis grenzende historische West- minster Hall worden geplaatst. De naaste familieleden zullen hierbij waarschijnlijk dag en nacht de wacht houden. Deze beroemde hall ls een monumen taal rechthoekig bouwwerk, waar ln oude tijden de grote staatsprocessen plaats vonden. Thomas More en Ka- rel I werden er ter dood veroordeeld. Het indrukwekkende van het .nterieur is niet alleen de grote ruimte maar vooral de kunstige donkerbruine hou ten gewelfde zoldering, welke uit de veertiende eeuw dateert. Ruim een jaar geleden had de koning, die zoals men weet uit traditie het Lagerhuis niet mag betreden, op dezelfde plaats de gerestaureerde zit tingszaal ingewijd. Elizabeth had zich tijdens de perioden van ernstige ziekten van haar vader vertrouwd gemaakt met de gedachte, dat zij plotseling tot de troon zou kun nen worden geroepen. De webenschap, dat zij eens met de hoogste taak zou worden belast, vervulde haar van het ogenblik af dat haar va der de tegenwoordige hertog van Wind sor hi zulke dramatische omstandighe den, opvolgde. De olijke Margaret herinnerde haar oudere en zoveel ernstiger zuster er in hun kinderjaren vaak aan als er een of ander pleziertje te beleven viel. „Zorg jij maar voor je empire", was de uitdagend- spottemde slagzin, van de geestige Mar garet. De beide zusters waren en zijn nog al- tüd dol op elkaar. Toen de kleine Mar- i garet de naam Elizabeth nog niet kon uitspreken noemde zü haar „Lilibeth", een naam. die de hele koninklüke fami lie direct overnam en tot op de huidige dag bezigt. Toen Elizabeth nog een kind was, zel den de mensen reeds, dat zü zich als een kleine koningin gedroeg. Wij spraken met een dame, die zich nog goed herinnert, dat de twee kinde ren vaak ln een open landauer door het Londense Battersea-park reden. Eliza beth. toon een jaar of negen, zat altijd kaarsrecht in een ietwat plechtige hou ding, af en toe een knikje gevend. De tegenstelling met de naast haar ge zeten beweeglijke en levendige Margaret viel sterk op Het verschil tussen de twee is geble ven. Elizabeth is in werkelijkheid, naar wij uit eigen ervaring weten, veel losser en toegankelüker dan vaak stugge af beeldingen van haar suggereren. Zü bezit innerlijk en uiterlijk veel van de majesteit, welke haar grootmoeder koningin Mary, kenmerkt Elizabeth is eerder statig dan stijf! Elizabeth en Margaret zün in een voud opgevoed Daarvan getuigde nog kort geleden in een boek hun vroegere kinderjuffrouw miss Crawford, die bü de koninklijke familie populair als Craw- fie bekend staat. De kinderen werden helemaal ntet verwend. Ze waren volgens de schrijfster een stel deugnieten. Elizabeth evengoed ah Margaret. Maar Elizabeth was iets ingetogener. Toen de kinderen eens naar de schouw burg gingen, vond Elizabeth het prachtig, dat iedereen naar haar keek. Hiervoor werd zü onverwijld gestraft. Het theater bezoek ging niet door en men keerde naar huis. Tijdens de oorlog diende de koningin bü de A T.S., hetvrouwe'üke technische De eenheid ven Duitsland De regeringsverklaring met betrekking j tot het wetsontwerp inzake' de beginse- len voor vrije verkiezingen van een grondwetgevende Duitse Nationale Ver gadering voor geheel Duitsland is be sproken in de Bondsdag. Dit lichaam verklaarde zich na een debat van drie uur met 293 tegen 29 stemmen bij 25 onthoudingen accoord met het wetsontwerp der regering. Voor het eerst hebben ditmaal ook de zeventien afgevaardigden uit West-Ber- lün hun stem uitgebracht. Zij steunden het regeringsvoorstel. Afschriften van het ontwerp zullen worden gezonden naar de vier hoge commissarissen voor Duitsland en aan de Verenigde Naties. De Wesi-Duitse minister voor zaken, geheel Duitsland betreffende, Jakob Kaiser, verklaarde: „de vier bezettende mogendheden heb ben nu de gelegenheid dit ontwerp tot een kieswet voor geheel Duitsland te maken". Bondskanselier Adenauer deelde mee, dat de West-Duitse regering alle steun zal verlenen aan de VJ4.-commissie. die moet onderzoeken of in beide delen van Duitsland de voorwaarden aanwezig zijn voor vrüe verkiezingen. Het was nu aan de Oost-Duitse autoriteiten om hetzelfde te doen. Dr Adenauer dankte de leden der V. N-, die de zaak van de Duitse eenheid hebben gesteund, voornamelük de landen van Latüns-Amerika en van het midden- en Verre Oosten. l'ijdens liaar bezoek aan Engeland in November 1950 reed Koningin Juliana met de Koning van Engeland in een open koets van het Victoria-station naar Bucking ham Palace. Griekenland zijn in staking gegaan, eisen aanzienlijke loonsverhoging. Men verwacht, dat de regering alle dringend noodzakelyke ambtenaren zal oproepen. In Athene, Pireaus en andere steden houdt de politie zich gereed. Ministeries en andere bestuursgebouwen worden, bewaakt. De regering heeft 10 procent loons verhoging voor lagere ambtenaren met ingang van 1 Februari aangeboden. Het vakverbond heeft dit aanbod afgeslagen, aanvoerend, dat het „een provocatie, welke verdeeldheid onder de ambtena ren poogt te zaaien" is. Krachtens da grondwet en het ambtenarenstatuut zijn stakingen verboden. De economische adviseur van de rege ring, prof. Varvaressos, heeft onlangs geadviseerd, 20 procent van de ambte naren als overtollig te ontslaan. Slechts dan zou een behoorlüke loonsverhoging; overwogen kunnen worden. Over toelating van Italië tot V.N. De Sovjet-Unie heeft in de Veilig heidsraad haar veto uitgesproken tegen het Franse voorstel om Italië apart tot de Verenigde Naties toe te laten. Het voorstel kreeg tien stemmen voor en één stem tegen, die van de Sovjetrussische afgevaardigde Malik. Deze tegenstem betekent een veto. Het is de vijfde maal, dat de Sovjet- Unie over deze kwestie een veto heeft uitgebracht. Het Franse voorstel was in de alge mene vergadering van de V. N. met grote meerderheid van stemmen aange nomen. Hierna werd een Russische resolutie hulpcorps en bestuurde en repareerde zü militaire voertuigen Degenen die met haar werkten behouden de prettigste herinneringen aan haar. Het moderne Engeland zal er aan moeten wennen door een vrouw gere geerd te worden, maar het vindt steun in de historie, welke koningin Eliza beth's grote voorgangsters hebben op geleverd. Wie toespraken van de nieu we vorstin heeft beluisterd, weet dat ook zij in deze wankele tüd staat als een sterke jonge vrouw, die meer is dan louter symbool. Bügestaan door de hertog van Edin burgh die thans een nieuwe titel zal krügen. Zeker zal zü in tijden van benardheid de krachtigste steun vinden bij h3ar man die een uitzonderlüke persoonlijk heid is en die de haxe op ideale wüze aanvult. behandeld, waarin er bij de algemene 'ergadering op wordt aangedrongen da ,'olgende dertien staten tegelijk toe te laten: Albanië, Buiten-Mongolië, Bul garije, Roemenië. Hongarije. Finland, Italië. Portugal, Eire, Jordanië. Oosten rijk. Ceylon en Nepal. De Russische afgevaardigde Malik voegde later Libya nog toe aan deze lijst. De Britse afgevaardigde sir Gladwym Jebb verklaarde, dat het merendeel van genoemde landen aan de gestelde eisen voldeden, maar dat over enige van da andere twijfel bestond. Hij zou zich daarom van stemmen onthouden. Malik lichtte zijn veto tegen het voor stel inzake toelating van Italië toe met te zeggen, dat de Westelijke mogend heden Italië wilden toelaten, omdat dit land lid was van „het agressieve Noord- atlantische blok". Het Italiaanse volk zou echter begrijpen, dat het Westen het Sovjet-veto had uitgelokt, aldus Malik. Hij was van mening, dat gelijktijdige toelating der genoemde landen beant woordde aan het beginsel van gelijkheid objectiviteit. De Russische resolutie werd tenslotte verworpen met zes tegen twee stemmen (Sovjet-Unie en Pakistan) bij drie ont houdingen (Engeland, Frankrük en Chili). De Amerikaanse afgevaardigde Ernest Gross verklaarde, dat Italië geen lid van de V. N. was, omdat Rusland de toela ting van dit land voortdurend gedwars boomd had. Ook betreurde hij het feit, dat Libye „tengevolge van het Russische optreden" buiten de organisatie was ge houden. Een grote menigte stroomde na het bekendmaken van het overlijden van de Britse Koning naar het Koninklijk Paleis te Londen. j Buckingham Palace. Complot tegen Eva Peron ontmaskerd? De Argentijnse politie heeft, naar in gewoonlijk betrouwbare kringen ver luidt, ruim honderd personen gearres teerd, die betrokken waren bü een com plot om Eva Peron te schaken. Deze arrestaties zouden in de afgelopen drie dagen zün verricht. Bü het complot zou een aantal leger en vlootofficieren zijn betrokken, onder wie de voormalige chef van de generale staf, luitenant-kolonel Francisco Suarez. Naar verluidt zouden de samenzweer ders zich bovendien hebben willen meester maken van het hoofdbureau van politie en van de verschillende regeringsgebouwen. Voor het eerst sinds de algemene ver kiezingen in October Is in Engeland een tussentüdse verkiezing gehouden. De conservatieven behielden hun zetel, zü het met geringere meerderheid dan zij voorheen bezaten: de conserva tief kreeg 24.589 stemmen, de labour- candidaat 11.310 en de liberaal 3.776 stemmen. Deze tussentüdse verkiezing was noodzakelük geworden, omdat ae con servatief Hudson in de adelstand was verheven. Heden moet een tussentüdse verkie zing worden gehouden te Bournemouth, omdat de conservatief Brendan Bracken lid is geworden van het Hogerhuis.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 17