gorte Jaargang
VRIJDAG 1 FEBRUARI 1952
00
No. 27522
leidsch
dagblad
J W. Henny
M?e ,.e. B. w Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 6.per kwartaal; f. 0.47 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir en Adm25041; Red 21507
törste overwinning van regering
Churchill
WKH.r-motie van wontrouwen
verworpen
a.r,.n in het Britse Lagerhuis
houden over de economische
yjgfct ^0U0J" tieieider, Attlee.
e dat tenzij maatregelen wm-
.„„n voor een wereldomvattende
i,nP reserves crises zich zouden
oordoen. De ontzettende hoe-
L toud m Amerikaanse kluizen
E- te worden gebruikt voor het
;an valuta s in de gehele we-
r^y3(li'fndètteen amendement van
SSKt Sn Labom erkende
^BS an het evenwicht vu. de
■£uu» te herstellen doch le-
,f.v op de ..aanvallen op de
-j - knt iwlt^nacSP"
serde
iodalt
Ètblle:
diensten", die het „ontoepas
noodzakelijk en oneerlijk
het amendement
Tevens werd ----
—«d da; de regenngspolitiek -
K tegenstelling staat tot de opti-
^Ssch.. "verklaringen, waarop de re-
tT"" de maoht is gebracht".
5SSL verklaarde, dat de Labourrege-
JL 19,5 bij het plotseling intrekken
ïde leen- en pachtwet in veel moei-
i. «omstandigheden tegenover een
M kwam te staan. De crisis was op
- >T beschouwd niet te wijten aan
Sandse politiek
m die uit de Labourregenng trad
hii het bewapenmgsprogram te
lïiiik achtte, beschuldigde Chur-
a, van het in h«n Eestelde ver-
trou*! oeschamen door in te stem-
Kïie: interen van voorraden grond-
om op de Invoer te bezuinigen
feil] antwoordde te vrezen, dat
b hem njn opmerking uit de oorlog,
dit h: (Bevani een .lastig stuk vuil
^Ketaald wilde zetten.
BÓvat'. dat hU reeds veelvuldig die
■3cine had vereffend.
Vbl- ii verklarineen zou Rusland 400
«duikboten hebben, aldus Bevan. en
■stelt Churchill voor in te teren op
Eden aan het begin van een jaar.
^^Hsenhower een jaar van gevaar
heft genoemd!
[VING VAN HET NATIONAAL-
•IALISME IN DENEMARKEN?
^•ens het Deense blad „Ekstrabla-*
det' hebben dertig voormalige Deense
Mtlon li-socialisten Woensdagavond op
Sgeheime vergadering te Frederiks-
berg. 1 voorstad van Kopenhagen,
bedot- p. de partij weer op te richten.
Naar verluid', was de politie op de
hoogt? van de bijeenkomst. Het is nog
«bekend ol er officieel maatregelen
tegen de stichters der nieuwe partij zul-
Mworden genomen.
Met een meerderheid van 31 stem
men heeft het Britse Lagerhuis zich
achter de regeringsmaatregelen om
het hoofd te bieden aan dc economi
sche crisis, geschaard.
De labourmotie werd met 309 tegen
278 stemmen verworpen.
De vgf liberalen stemden voor de
regering.
Een regeringsmotie, die het Huis
vroeg het gevaar van de voortdurende
vermindering van goud- en dollarre
serves te erkennen en alle maatrege
len nodig om de reserves weer op te
bouwen, goed te keuren, werd met
306 tegen 275 stemmen (opnieuw een
meerderheid van 31) aangenomen.
Gisteren heeft admiraal McCormiek.
de nieuwbenoemde opperbevelhebber van
de vlootstrijdkrachten van de Noord- i
atlantlsche verdragsorganisatie 'Natoi j
op een persconferentie te Washington I
verklaard te menen, dat van het totaal
aantal oorlogsbodems onder. zijn bevel
Amerika 60 procent en Engeland 30 pro
cent zal leveren.
Voorts meent hij. dat deze zomer zal
kunnen worden begonnen met een pro
gramma van gemeenschappelijke oefe
ningen. Admiraal McCormiek rekent er
op eind Februari een reis langs de
hoofdsteden der Nato-landen te maken
en tegen 1 April in de Verenigde Staten I
terug te keren om zijn hoofdkwartier te
Norfolk te vestigen. Het is zijn bedoeling
in Europa ook generaal Eisenhower te
ontmoeten.
Als zijn voornaamste taak ziet admi
raal McCormiek het klaarmaken van
operatieplannen voor gebruik ln oorlogs
tijd.
Egypte gaat verzoeningspolitiek
voeren
Vorming van een
nationaal front
Op een persconferentie is aan de
Egyptische minister-president Maher
pasja de vraag gesteld wat zijn mening
is over hetgeen ae Britse minister van
buitenlandse zaken. Eden. ln het Lager
huis heeft gezegd over een eventueel
deelnemen van Egypte aan het com
mando van het nudden-Oosten. Maher
pasja bracht in herinnering, dat hij ten
tijde van de onderhande ingen tussen
Engeland en Egypte in 1946 zijn mening
hierover had te kennen gegeven.
Hij had zich toen tegen een bilate
raal verdrag en voor een regionaal ver
drag verklaard. Aan een regionaal ver
drag zouden aile landen van de Arabi
sche liga moeten deelnemen. Aan een
dergelijk verdrag zou ook Engeland
kunnen dee'nemen, daar het als Mid-
dellandse-zeemogendheid kan worden
beschouwd, zowel door zijn aanwezig
heid od Cyprus. Malta en te Aden als
op grond van zijn mandaat in Palesti
na en zijn verdragen met Irak. Jorda
nië. Egypte en andere landen. Maher
pasja wil op grond van deze in 1946
afgelegde verklaring een nieuwe poli
tiek voeren, die een ontspanning ln de
betrekkingen tussen Engeland en
Egypte teweeg zou kunnen brengen.
Het verdrag van 1946 werd nooit ge
ratificeerd. daar verschil van mening
ontstond over de interpretatie van een
der artikelen in het ontwerp-verdrag
voor de Soedan aldus bracht de minis
ter-president !n herinnering.
Nog heeft de Egyptische premier,
meegedeeld, dat de „Wafdistïsche par
tij" .die de vorige Egyptische regering
leidde, zal deelnemen aan een „natio
naal fron*"
Aangenomen wordt, dat alle voor
naamste partijen behalve de fana
tieke nationalistische en uiterst linkse -
hebben toegestemd van het nationaal
front.deel uit te maken. Behalve Saa-
disten, de liberale constitutionele par
tij en de Kotla partij Zal het front ook
onafhankelijke .oudere staatslieden"
omvatten, om het meer representatief
te maken.
De Egyptische minister van binnen
landse zaken heeft op een persconfe
rentie te Alexandrië beloofd de beper
kende bepalingen in die stad met 't oog
op de rustige toestand aldaar te zullen
verzachten HU dankte de politie van
Alexandrië voor hun bemoeiingen bij
het handhaven der orde en drong er op
aan, dat geen aandacht zou worden ge
schonken aan dreigbrieven Hij* zei. dat
de laatste tUd veel dreigbrieven waren
verzonden.
Voorts drong de minister er bij ei
genaars van bioscopen en openbare ver
makelijkheden in Cairo op aan hun in
stellingen weer te openen.
Hij gaf de verzekering, dat buitenlan
ders dezelfde rechten zouden genieten
als de Egyptenaren.
De minister zei. dat ..bepaalde intri
ges en de aanstichters daarvan bekend
waren. Wij zullen deze intriges verijde
len en de nog onbekende aanstichters
opsporen".
Jhr ir O. C. A. van Lidth
de Jeude f
ODD-MINISTER VAN WATERSTAAT.
Vanmorgen om 7 uur is tengevolge
van een hartaanval jhr ir O. C. A. van
Lidth dc Jeude in Den Haag op 70-ja
rige leeftijd overleden. De thans over
ledene nas van 1935 tot 1937 Minister
van Waterstaat.
Jhr ir O. C A. van Lidth de Jeude
is geboren in Tlel in 1881. Hij bezocht
de H.B.S. te Tiel en studeerde daarna
aan de Technische Hogeschool te Dellt,
waar hij in 1903 het diploma verwierf
van civiel ingenieur.
Daarna trad hij in dienst bij Je Rijks
waterstaat. Kort daarop werd hl) be
noemd tot directeur van de Ned. Mij
van Havenwerken. In deze kwaliteit
ZalTrumanzick opnieuw candidaat
laten stellen
i
Hij laat zich schrappen in
New Hampshire
President Truman heeft op ziin we-
I keliikse persconferentie meegedeeld. dat
ziin naam oo de oandidatenlnst voor de
voorverkiezmgen in New Hampshire zal
i worden eeschrapt. Dit zou echter de
moeeliikheid. dat hij zich herkiesbaar
1 stelt voor het presidentschap, niet uit-
sluiten.
I Toen de journalisten bleven vorsen
naar de bedoelingen van de president
ten aanzien van de presidentsverkiezin
gen verklaarde Truman, dat hn voor
■en« en voor al weigerde op dit soort
.racen te antwoorden, tot het ogenblik
gekomen zou ziin. waarop hii het nodig j
oordeelde ziin besluit kenbaar te ma-
president maakte wel duidelijk,
dat hii zich bii ceen der voorverkiezm-
een candidaat wilde laten stellen Hn
vond deze verkiezingen niet ere belana-
rnk. Truman's naam was Woensdag op
de Candida tenliist van New Hampshire
geplaatst. Op deze lijst komen nu nog
dc namen voor van de republikeinen
Taft Stassen en eeneraal Elsenhower
en van de democratische senator K.e-
De o cslahc van de leider van de
Whonah\!ische partij Neo Destour
(Nieuwe Onafhankelijkheidde
W-jarige Habid Bourguiba. was
flfln/i :Jmo tot de onlusten, welke
Hgc cr veertien dagen geleden in
Mwc.'/e uitbarstten. Bourguiba is
door Franse politie overgebracht
naar iet vissersdorpje Tabarka.
I50l::i ten Westen van Tunis, waar
W/In ballingschap leeft in het Hotel
de IFrance.
Bour 'iiba maakt lange wandelin
gen langs het strand.
WEERBERICHT
Buien
■WLvjiL2FrWtcllt tot m°rgenavond:
Kesnli6 b5*olking mct "gen-,
fceh'-lV" haSelbuien. Matige tot
M haH^TOV0.0ral aan de ku3t nu en
fcUde 'L es,e;i'ke wlnd Ongeveer
e «mperaturen als vandaag.
'Opgemaakt te 10 uur).
2 FEBRUARI.
Hlarfnn 8?ft aïUr" onder: 17.28 UUT.
JhoJLL ?27 'lur" °nder: 120 uur.
|J0 Sur Katwi* t« 7-50 en
°Umm" '"tot „11 tien pagina's
Duitse socialisten werpen
strijdvraag op
I fauver. De voorverkiezingen in New
Hampshire worden op 11 Maart gehou-
I den.
President Truman weigerde commen
taren te geven op een rede van de
gouverneur van de staat New York,
Thomas Dewev. waarin deze had aan
gedrongen op het sluiten van een ver-
dedigingsverdrae voor de Stille Oceaan.
De president wees er op. dat de ver
enigde staten thans bilaterale verdra
gen hebben met de Philippiinen.
Australië en Nieuw-Zeeland, alsmede
een verdrag voor wederzhdse beveiliging
met Japan.
In antwoord on de beschuldiging van
Mc Carthy. dat Philo Nash. een lid van
de staf van het Witte Huis. een oud
communist was en met Russische
spionnen had samengewerkt, noemde
president Truman de reDublikeinse se
nator een ..pathologische sluipmoorde
naar".
Met Ingang van 1 Februari wordt ln
Frankrijk de prijs var benzine met 1 frank
per liter \crlioogd, die van superbrandstof
met l.lo frs en die van gasolle met 1.20
frs per liter.
•naakte de heer Van Lidth de Jeude vele
reizen over een groot gedeelte van de
wereld. Met een ontwerp voor de haven
van Barcelona won hij een prijsvraag 1
Ook op Nederlands waterstaatkundig
gebied was de heer van Lidth de Jeude
een bekende figuur.
De heer Van Lidth de Jeude. die de
liberale beginselen was toegedaan, be
woog zich ook geruime tijd op politiek
gebied Hij was gedurende 10 Jaren lid 1
van de gemeenteraad van Baarn, ge- i
durende enige jaren idem van oe Prov.
Stten van Utrecht. In 1935 werd hij ge- 1
roepen om als minister het Departement
van Waterstaat te beheren. Na zijn af
treden in 1937 is hij lid geworden van
de Tweede Kamer In 1939 trad hij op
nieuw op als Minister van Waterstaat
en wel in het vijfde kabinet-Colijn. Dit
ministerschap duurde slechts enige we-
Wijlen Jhr. ir O. C. A. VAN
LIDTH DE JEUDE
ken, toen het tweede kabinet-de Geer
optrad. Aan die regering wensten name
lijk de liberalen hun medewerking niet
te verlenen.
Toen jhr van Lidth de Jeude gedu
rende de oorlogsjaren ln Engeland ver
doelde. is hij van 1942 tot 1945 minister
van Oorlog in de Londense regering ge
weest.
Als Minister van Waterstaat ls hem
herhaaldelijk door het Departement
•lulde gebracht voor zijn doortastend
beleid en het nemen van snelle beslis
singen.
Na zijn ambtelijke loopbaan bekleedde
hij. evenals gedurende zijn ambtsvervul
ling, vele functies in het openbare leven.
Zo was hi) voorzitter van het Kon. In
stituut van Ingenieurs, van de Neder-
lands-Chlnese Vereniging, van de Zui
derzeeraad en de Raad voor de Wierin-
germeer. van de Ver. voor veilig ver
keer enz.
Hü was o.a. Ridder in de Orde van
de Nederlandse Leeuw.
Niettegenstaande de strenge cen
suur en de verbroken post- en radio
verbindingen met Cairo is men erin
gestaagd deze foto van het bran
dend Cairo uit het land te smok
kelen.
De foto toont een brandend blok
huizen, waaronder het gebouw
waarin de British Overseas Airlines
Company en andere Britse onder
nemingen zijn ondergebracht.
Brits kroonprinselijk paar
heeft zijn reis aangevangen
Prinses Elizabeth van Engeland en de
hertog van Edinburgh zijn gisteren per
vliegtuig uit Londen vertrokken voor
hun reis naar Kenya. Ceylon. Australië
en Nieuw-Zeeland. Zij zullen vijf maan
den wegbleven.
Koning George, koningin Elizabeth,
prinses Margaret en premier Churchill
bevonden zich onder de naar schatting
tweeduizend mensen, die hun uitgeleide
deden.
Prinses Elizabeth en de hertog van
Edinburgh zijn heden te Nairobi aange
komen. waar zij twee dagen zullen blij
ven alvorens zich naar het buitenver
blijf bij de berg Kenia te begeren.
7 Februari vertrekt het paar per schip
van Mombasa naar Ceylon.
Duitse militaire bijdrage
strijdig met grondwet?
De West-Duitse sociaal-democratische
partij heeft in samenwerking met de
federalistische unie. waarin het katho
lieke centrum en de Beierse partij zijn
verenigd, bij de constitutionale recht
bank der Bondsrepubliek een klacht in
gediend tegen een eventuele deelname
van Duitsland aan het Europese leger.
De Bondsdagfracties der genoemde
partijen, die samen meer dan een derde
van de Bondsdag uitmaken, hebben het
gerecht verzocht uit te maken of zulk
een militaire bijdrage met de Duitse
grondwet in overeenstemming is. Indien
dit niet het geval zou zijn, is tweederde
meerderheid ln de Bondsdag nodig om
de grondwet zodanig te wijzigen, dat de
bijdrage mogelijk wordt. Daarmee zou
den de tegen het huidige plan voor een
Europees leger zynde socialisten de
ratificatie in de Bondsdag onmogelijk
kunnen maken.
De klagers beroepen zich o m. op een
op 8 December 1949 door de Bondspresi
dent. prof. Heuss, afgelegde verklaring,
die luidt: „ook veroorlooft onze grond
wet ons geen algemene dienstplicht".
De bondskanselier, dr Adenauer, heeft
het standpunt ingenomen, dat de aan
sluiting by het leger en de daarmee
verbonden dienstplicht zonder meer
toelaatbaar zijn. daar de grondwet de
mogelijkheid voorziet om bepaalde sou-
vereine rechten op internationale orga
nen over te dragen. Hiertegenover stel
len de klagers het argument, dat het
hie: souvereine rechten betreft, die tot
dusver aan Duitsland zijn ontzegd. Op
grond daarvan heeft de Duitse wetgever
volgens de klagers ook niet de macht
deze rechten over te dragen. De Duitse
grondwet werd opgesteld in een periode,
toen van een Duitse militaire rol nog
geen sprake was en toen demilitarisatie
nog een van de doeleinden der bezetting
heette. Tot op het ogenblik is trouwens
formeel elke streving naar het opbou
wen van militaire macht door het bezel -
tingsrecht verboden. Dr Adenauer heeft
onlangs evenwel opgemerkt, dat hijzelf
reeds ten tude van de opstelling der
grondwet de huidige ontwikkeling heeft
voorzien. Juristen strijden over de vraag
of het gerecht zich bevoegd zal achten
de klacht in behandeling te nemen
Naar de mening van deskundigen der
regeringspartijen zou het gerecht geen
oordeel mogen vellen over een wettelijke
maatregel, die nog niet genomen is.
West-Berlun heeft twaalf nieuwe
leden gekozen voor de West-Duitse
Bondsdag, waardoor het aantal verte
genwoordigers van West-Berlijn in de
West-Duitse Tweede Kamer tot negen
tien is verhoogd. Van de twaalf nieuwe
leden zijn vijf sociaal-democraat, vier
vrije-democraat en drie christen-demo
craat. Een der sociaal-democraten. Kurt
Neubauer. ls het eerste lid in het West-
Duitse parlement, die in de Sovjet-
sector van Berlijn woont.
De Berlijnse afgevaardigden hebben
echter geen stemrecht in de Bondsdag,
omdat de Westelijke geallieerden tot nog
toe West-Berlijn niet als deel van de
West-Duitse republiek hebben willen
beschouwen.
Het leven in de binnenlanden van
Turkije is nog zeer primitief. De
met ossen bespannen slee is een
betrouwbaarder middel van vervoer
om te reizen over de met sneeuw
bedekte vlakten dan de trein, die
in de uitgestrektheid is blijven
steken en in liet algemeen veel stag
natie ondervindt van het weer. Niet
tegenstaande de lange afstanden is
een moderne trein in de dunbevolkte
gebieden een ongewoon gezicht. De
boerenbevolking staat dan ook vrij
sceptisch tegenover de trein en ver
trouwt zich liever toe aan haar
osseslee.
Verliezen in de luchf der V.N.
in Korea nemen toe
Een woordvoerder van de geallieerde
luchtmacht op Korea heeft verklaard,
dat in de loop van de "operatie driehoek'
lan de V.N. tegen de voortdurende Noor
delijke versterkingen, die, vijf maanden
geleden begon. 56 geallieerde straal- en
55 andere vliegtuigen door het Noorde
lijk afweergeschut omlaag gehaald zijn.
Volgens de woordvoerder brengen de
Noordelijken meer en zwaarder lucht
doelgeschut. waarvan enkele met radar
uitgerust, in stelling. De kanonnen met
radarleidmg werden hoofdzakelijk ge
bruikt tegen nachtjagers en -bommen
werpers. De grotere geallieerde vlieg-
tuigverliezen weet de woordvoerder ook
aan grotere activiteit van Noordelijke
vliegtuigen.
300 Millioen dollar voor
Spanje?
Uit goede bron is vernomen, dat
Spanje hulp zal ontvangen ter waarde
van 300 millioen dollar volgens een
nieuwe ontwerp ter verdeling van de
credieten voor economische en militaire
hulp voor het tudvak 1951—1952. dat op
het ogenblik door de M S A 'het orgaan
dat in de plaats is gekomen van de
E C A.) wordt opgesteld.
Op militair gebied zouden de credie
ten in het bijzonder bestemd zijn voor
de modernisering van het Spaanse le
ger met uitzondering van de luchtmacht
en voor het inrichten van Amerikaanse
lucht- en vlootbases in Spanje. Een en
ander zou in een bilaterale overeen
komst geregeld worden. Een dergelijke
oiereenkomst zou niet raken aan de
kwestie van het betrekken van Spanje
bij de Nato.
Eden naar Parijs
Vandaag zal de Britse minister van
buitenlandse zaken. Eden. voor een
twee-daags bezoek naar Partls vliegen,
waar hij premier Faure en minister
Schuman od de hoogte zal brengen van
de resultaten der te Washington ge
voerde besprekingen tussen Churchill
en Truman.
Aangenomen wordt te Parijs dat Eden
in staat zal zijn Frankrijk krachtige
Britse tegenstand te beloven tegen iede
re Amerikaanse poging om in het hui
dige stadium Duit-s'and lid van de Na
to te maken en tegen ieder voorstel,
dat de Duitsers een vetorecht over de
besluiten van de Nato zou geven.
De Fransen hopen verder dat Enge
land hen 2al steunen iedere Duitse po
ging om als voorwaard" voor toetreden
tot de Weste'iike verdediging verande
ring in de huidige status van het Saar
land te verkrijgen, te weerstaan.
