LEIDSCH
DAGBLAD
wil geen overeenstemming
met Engeland
erbericht
J W. Henny
B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
t 6.per kwartaal; f. 0.47 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red 21507
„Britten moeten er uit!"
m" Regering krijgt ovationeel
vertrouwensvotum
Egyptische regering heeft
met ingang van Maandag
ingaan om 21 uur
heeft gisteravond het
kabinet ontvangen,
aan het nieuwe kabi-
de koning te menen da:
niet hoefde te adviseren vast-
van goeden wille te zijn.
persconferentie verklaarde
„Wij moeten recht en or
en de veiligheid van all(
bedoel zowel Egyptena-
verzekeren",
dat de Egyptische Kamer
heeft goedgekeurd waarbij
n beleg voor twee maanden
dt verklaard. Indien de toe
kan deze termiin wor-
uit Cairo, dat Zondag
van de avondklok
door de Egvptische politie is ge-
naar een ziekenhuis zijn ver
van de Britse ambassade
berichten znn in Cairo bu de
an het afgelopen weekeinde
verbrand.
zijde te Washing-
dat de Verenigde Sta-
od aandringen gema-
bii het geschil
had de Ameri-
regering ook gedaan bij de re-
Ma has Pasja.
blijven voorstander van een
van de kwestie van het Suez-
van de vier-mogend-
voor een defensiestel-
Midden-Oosten. Men liet
uit over de eerste
van de nieuwe premier ter
van orde en rust. Men
opgelucht over het feit dat
regering Zondag niet tot een
breuk met Engeland was ge-
naar gemeld, van plan
REGERING KRIJGT MOTIE
VAN VERTROUWEN
Egyptische regering heeft
Kamers van het parlement
eenstemmig het vertrouwensvotum ge
kregen. Het was de eerste maal, dat
premier Maher Pasja voor de volks
vertegenwoordiging verscheen. Hij
werd in beide Kamers luide toege
juicht.
Maher Pasja zeide: .Mijn politiek is
gericht op de evacuatie van de Britse
troepen en de vereniging van het Nül-
dal. Ik zal de politiek volgen, welke
door alle voorgaande regeringen ge
waardeerd werd" De premier noemde
8 October, de datum, waarop het par
lement de verbreking van het verdrag
met Engeland van 1936 goedkeurde
..een grote en glorieuze dag".
Naar Reuter meldt zal de kabinets-
chef van koning Faroek trachten
Na has Pasja over te halen deel te
nemen aan een verenigd front, dat
Maher Pasja met het oog op de cri-
sis wenst te vormen.
Maher zeide geen overeenkomst met
Engeland te zullen sluiten.
Hy zou pogen een verenigd politiek j
front te vormen, waaraan naar hij j
hoopte, ook de Wafd deel zou nemen.
De prerra-er bracht hulde aan het afge-
treden kabinet en noemde Nahas Pasja
.mijn grote voorganger"
Een Saadisttsche afgevaardigde heette
de nieuwe regering „die gekomen is om
een einde te maken aan chaos en anar
chie" welkom.
Dit onlokte van de Wafdistlsche ban
ken lulde kreten van verontwaardiging
De premier zeide dat zyn regering
geen verkiezingen zou doen houden tij
dens een staat van beleg tenzij grote
geschillen tussen parlement e
net rijzen". In een dergelijk geval zou
de regering niet aarzelen ..iedere grond
wettelijke maatregel" te treffen. Reu
ter tekent hierbij aan. dat de premier
hiermede doelde op de mogelijkheid het
parlement te ontbinden.
De nationale vergadering en de Se
naat gingen voor twee weken uiteen
om de nieuwe regering in staat te stel
len zich met de binnenlandse veiligheid
te bemoeien.
BRITSE TREIN OP MIJN GELOPEN
Maandag is bij Kantara. tussen Port
Said en Is ma ilia, een Britse legertrein
on mnjnen gelopen. De mijnen ontplof
ten nadat de locomotief was gepasseerd
onder een wagon waarin het legeres-
corte van de trein zich bevond. Vier
Britse soldaten werden lloht gewond.
Twee oliewagons en een wagon met
een bulldozer werden beschadigd, de
wegstromende olie vloog niet in brand.
Britse treinwachten openden het vuur
op Egyptenaren. die zij ln de buurt za
gen en meldden, dat één Egyptenaar
werd gedood, drie andere Egyptenaren
werden getroffen
De Britten hebben een protest inge
diend bij de Egyptische politie.
De Egyptische kwestie
In deze kaart geven wij een over
zicht van de plaatsen, die in ver
band met de gerezen moeilijkheden
regelmatig genoemd worden. Tevens
is het gebied aangegeven, dat door
het Britse leger als oefenterrein
werd gebruikt, doch thans meer en
meer het karakter van bezet gebied
krijgt. In de bijkaart staat aan
gegeven langs welke wegen de
Engelse troepen in Egypte steun
ontvangen.
Het kapitaal van het sedert 1945
onder Amerikaans beheer staande
..Deutscher Verlag" v/h Ullstein. is
aan de overlevende familieleden van
de familie Ullstein. Rudolf en Karl
Ullstein. tijdens een plechtigheid in
het Amerikaanse hoofdkwartier te
Berlijn, gerestitueerd.
De uitgeverij Deutscher Verlag"
heeft op het ogenblik 3000 man
personeel in dienst en er worden vijf
Westberlijnse kranten gedrukt. De
firma is in 1S77 gevestigd en is van
1900 tot 1933 geleid door vijf
zonen van Leopold Ullstein. toen
men de zaak onder de druk der
Nazi's moest verkopn.
V.l.n.r.: de heren Cecil Lyon. Karl
Ullstein en Ing. Ernst Strunk.
hoofdingenieur van de uitgeverij,
die sedert 1945 het bedrijf voor de
Amerikanen beheerde.
Waarom is Adenauer eigenlijk zo
voor een Europees leger?
Soldaten die aan het auer en de zunen hebben he( Pr»n'
JöiQBren a.K aan ner cjfK> aUjjd ?ebll!ljkt en lopen nu be.
Oostfront hebben gestreden, t»ald warm voor. afgezien dan van de
genieten de voorkeur! Saarkwesue
(Van onze correspondent te Bonn)
Van alle Europese regeringen Is het
de West-Duitse regering Adenauer, die
het meest heeft gepleit voor de tot
standkoming van het zg. Europese
leger. Het optimisme lag er vaak zó
dik op, dat men zich onwillekeurig af
vraagt. wat hierachter steekt.
Het Europese leger is oorspronkelijk,
toen men nog van het plan-Pleven
sprak immers gedacht als een rem
op gemeenschappelijke West-Duits—
Amerikaanse bedoslingen om West-
Duitsland met één slag in het bezit van
een nieuw nationaal leger te stellen en
naar de geest gaat ook nu in het pro
ject nog een flinke portie discriminatie
Ivoor de West-Duitsers schuil. Maar Ade-
Italië en de onrust in Noord-Afrika
Positie van de Westerse wereld verzwakt
U j AA|> cOntenkrh Istlq'ad in Marokko, loochenen dat zij
Noord-Afrika ook strategiscn enigerled w1jze betrekkingen onder
van groot belang
Romeinse correspondent)
houden met Sovjet-Rusland. Telkens
weer wijst men ons er op. dat de zede-
leer van de Islam en de Instellingen
der Mohammedaanse wereld niet kunnen
Italië is het centrum van het Middel-
landse Zeegebied, Geen wonder, dat al- samengaan met het communisme. Of dit
les wat de oude wereldzee betreft, hier Mat Is of met. heeft echter wettüe te
steeds met aandacht wordt gevolgd. In betekenen. Al mu het communisme in
deze dagen is er aan beroering geen1- - enkele
OM HET VRIESPUNT.
lom
f
tot morgenavond:
en morgenochtend weinig
n weinig wind. Op de meeste
vorst en hier en daar
i>»ov. toenemende be-
r in het Zuiden kans op
7„i2SJ.ag- Zwakke tot matige
zuidelijke richtingen. Tempe-
net vriespunt tot lichte dooi.
te 10 uur).
30 JANUARI
onder- 17.22 uur.
onder: 22 36 uur.
te Katwijk te 5.45 en 17 59
l"Unmer ksiaat uit zes pagina's.
In Nederasselt. gelegen tegenover
Grave aan de Maas. staat deze
standerdmolcn. die dringend restau
ratie behoeft. De eeuwenoude molen
in 1740 bij de doorbraak van de
Maasdijk meegesleurd door de
golven, werd in 1741 weer opge
bouwd. Indien de voor de restaura
tie benodigde gelden niet bijeen
gebracht kunnen worden, zal dit
karakteristieke beeld gedoemd zijn
te verdwijnen.
GENERAAL MACARTHUR GEEN
CANDIDAAT
Generaal Douglas Macarthur heeft de
gouverneur van de Amerikaanse staat
New Hampshire verzocht zim naam af
I gebrek.
I Egypte betekent voor Italië veel meer
dan bv. voor Nederland, misschien wel
meer dan voor Engeland. Ook al laten
wij de oudheid met Cleopatra en Julius
Caesar buiten beschouwing, dan nog
heeft Italië gedurende eeuwen er het
meest toe bijgedrageo, dat Egypte tot
op zekere hoogte deel heeft aan de Wes
terse beschaving.
De zeer intieme betrekkingen werden
in 1882 toen de Engelsen Egypte bezet
ten. abrupt onderbroken, doch leder die
Cairo of Alexandrië heeft bezocht, weet
hoe talrtlk de Italianen daar zijn (ruim
70.0001 en welk een belangrijke plaats
zij in de Egyptische samenleving in
nemen.
TWEEDE OORLOG BRACHT
VERKOELING.
Tijdens het fascistisch bewind heeft
Italië heel wat sympathie ln het Nijl-
dal ingeboet, vooral bij de naücnalisti-
sche gToepen. die een Italië leerden
kennen, dat geneigd was Engeland te
verdringen, met de bedoeling zeif de
vrijgekomen plaats in te nemen. Musso
lini droomde van een Italiaans Afrika,
dat Tunis Lybië, Egypte. Soedan. Etio-
pie en Somaliland moest omvatten,
maar trots deze verkoeling was het toch
vanzelfsprekend, dat Victor Emanuel III
na zijn troonsafstand Egypte tot ver
blijfplaats koo6. zoals vele jaren geleden
de grootvader van koning Faroek Italië
tot zijn tweede vaderland maakte. Geen
wonder, dat de Italianen de gebeurte
nissen ginds met grote aandacht volgen.
Natuurlijk staal de pers met uitzon
dering van de communistisohe. socialis
tische on fascistisch-nationalistsche
bladen min of meer op de zijde van
Engeland, zij het zonder veel overtui
ging. Engeland geniet hier nu eenmaal
weinig sympathie en het zal wel nie
mand verwonderen, wanneer onder
oppervlakte sommige Italianen, die de
geschiedenis der oude betrekkingen tus
sen hun land en Egypte kennen, de hoop
koesteren dat een volkomen onafhan
kelijk Egypte zich weer meer op Italië
zal orienteren.
Wat in Noord-Afrika gebeurt,
niet alleen ernstig wegens het bloed,
dat vergoten wordt,, wegens de ver
dere verlaging van het Europese pres
tige in het enige werelddeel, dat nog
enige mogelijkheden scheen te b'eden
voor ons verarmde, overbevolkte Euro
pa en wegens de nog nauwelijks ont
kiemde Westerse beschaving, die
hoe de conflicten ook uitlopen, schade
lijdt. Er zün ook nog geheel andere
problemen, die men van Rome uit
misschien het best kan zien.
STRATEGISCHE GEVAREN.
De Afrikaanse troebelen doen een ge-
de Mohammedaanse wereld geen enkele
aanhanger vinden, toch dreigt in enor
me gebieden de invloed van het Westen
verloren te gaan. En m die gebieden be
vinden zich de strategische bases, die
voor Europa bij een onverhoopte nieuwe
oorlog van levensbelang zijn. In de
tweede wereldoorlog werd Noord-Afrika
de springplank voor de bevrijding van
Europa. Dit zou nooit mogelijk zijn ge
weest. indien de geallieerde troepen zich
daar practisch in een vijandelijk land
hadden bevonden en zich behalve tegen
de lagers van Hitler en Mussolini ook
nog hadden moeten verweren tegen een
vijandige plaatselijke bevolking.
Churchill in Engeland
teruggekeerd
GEEN' COMMENTAAR
De Britse premier, Winston Churchill,
is gisteren met de 'Queen Mary' uit de
Verenigde Staten in Engeland terugge
keerd. Te Southampton verklaarde hl)
tegenover verslaggevers tevreden te zijn
over zón reis. Op de vraag of hij het
Lagerhuis mededeling zou doen over zijn
besprekingen te Washington zeide Chur
chill: „Misschien leg ik een korte ver
klaring af als men dit wenst. Volgende
week moet er echter een volledig debat
worden gehouden over de buitenlandse
toestand en ons bezoek aan Amerika".
De premier weigerde om politieke vra
gen te beantwoorden.
Er kan geen twijfel aan bestaan dat
Adenau r indertijd voor een eigen West
duits leger is geweest als de beste ma
nier om de Bondsrepubliek tot een in
ternationale factor te maken en de be
zettingstoestand te overwinnen Om de
Fransen niet voor het hoofd te stoten,
liet hU weliswaar een West-Duitse dele
gatie aan de Partjse besprekingen over
het plan-Pleven deelnemen, maar zijn
hart was meer bij de mil'taire bespre
kingen. die in de eerste helft van het
vorig jaar op de Petersberg bii Bonn
werden gehouden. Dit veranderde, toen
omstreeks het midden van 1951
Washington zekere politieke voordelen
ln het Franse plan voor een Europees
leger begon te zien voordelen, die
vooral op het gebied van de door de
Amerikanen, half om practische. half
om Ideologische" redenen, gewenste
Europese integratie, lagen.
AMERIKA ZWAAIT OM!
Plotseling verklaarden zich toonaange
vende Amerikanen ln West-Europa toen
voor het Europese leger. Daartoe be
hoorde ook generaal Eisenhower, die
eerst van dit leger als van een „af
schuwelijke idee" heeft gewaagd. Zijn
stafchef, generaal Gmenther, uitte zich ln
den beginne niet minder critisch. In
West-Duitsland was het de Amerikaanse
hoge commissaris Mccloy, die na een be
zoek aan de Ver. Staten uit het vlieg
tuig stapte met een aanbeveling van het
Europese leger. Een volslagen zwenking
in de West-Europese defensie-politiek
trad in. De resultaten die op de Peters-
berg waren behaald, werden vastgelegd
en in Parijs nam voortaan ook een Ne
derlandse delegatie aan de gesprekken
over het Europese leger deel.
Voordien was Nederland zo voorzich
tig geweest, slechts een waarnemer te
sturen. Maar het belangrijkste was. dat
Adenauer die besprekingen nu volmaakt
ernstig begon te nemen. Waarom' Al
leen om de Europese integratie als zo
danig?
Er waren andere gezichtspunten bij.
De herbewapeningsplannen van de
Bondsrepubliek hadden de ex-generaals,
die tot nog toe teruggetrokken hadden
geleefd of in zaken waren gegaan, te
voorschijn gelokt en overal kwamen oud-
j strijders tezamen om hun rehabilitatie
want zo vatten zij de herbewapenings
plannen op te vieren Niet alleen de
Europese publieke opinie, maar ook
Adenauer was daarop niet voorbereid.
De soldatenbonden dreigden een politie
ke factor te worden En de vraag werd
uü" gesteldZal de baby-republiek van
Bonn een herbewapening kunnen ver
dragen? Het ging met andere woorden
om het voortbestaan van de door de
geallieerden gebrachte democratie. Het
waren deze democratische overwegingen,
die Adenauer van het nut van een Euro
pees leger overtuigden, en het is niet
toevallig, dat men minder van de solda
tenbonden hoort, naarmate het Europese
leger actueler is geworden.
Jegens zo'n leger koesteren de ex-ge
neraals nog altijd grote reserves en
omdat hun stem onder de oud-strij
ders nu eenmaal veel gewicht in de
schaal legt. is ook de interesse van die
strijders voor het Europese leger ge
ring.
Komt het Europese leger tot stand,
dan zullen daar waarschijnlijk jonge
Britse soldaten, die nog geen oorlogser
varing hebben, als dienstplichtigen deel
van uitmaken, geleid door Jonge be
roepsofficieren. die gedeeltelijk misschien
al hebben gediend, maar met op werke
lijk verantwoordelijk posten. Van een
democratisch en Europees gezichtpunt
uit is dat hoopgevend. Deze jongeren zit
ten nog met vast in oude militaire be
grippen.
Maar de oorspronkelijke opzet van de
Duitse herbewapening is geweest, pro
fijt te trekken van generaals, officie
ren en manschappen, die aan het
Oostfront een goed figuur hebben ge
maakt. In het hoofdkwartier van ge
neraal Eisenhower houdt men zich in
tensief bezig met conduite-lijsten van
de oude Duitse Wehrmacht. die de
geallieerden In handen zijn gevallen.
Of men zulke soldaten echter voor het
Europese leger krijgt? De beste overle
vende soldaten hebben zich langzamer
hand in het burgerlijke leven een positie
veroverd. Reeds nu kan men in Bonn
vaststellen, dat zij. die bij voorbaat in
een Europees leger willen dienen, of in
het maatschappelijke leven hun plaats
nog niet hebben gevonden, of door de
uiterlijke glans van het officiersberoep
worden aangetrokken. De Duitse soldaat,
die werkelijk gevochten heeft, behoort in
het algemeen niet tot die voorbarige sol
licitanten.
Hoe men het dus ook ziet. het blijft
met de Westduitse herbewapening een
een dilemma.
Helgoland gaat herleven
Zes jaar diende het eiland de
Engelsen als schietschijf
Op I Maart zal een bewogen na-oor-
logse periode voor het eiland Helgo- ne De ontploffing der duizend én kilos
land worden afgesloten. De Engelse buskruit, die de Duitsers in de inge-
De oorspronkelijke plannen der mili
taire experts waren er op gericht het
rots-eiland in de golven der Noordzee
te doen verdwijnen, doch medio 1947 is
de natuur sterker gebleken dan de theo-
bezetting zal dan de rode rots in de
Duitse Bocht aan de Duitse regerin;
overdragen, nadat zij deze zes jaren
lang als schietschijf voor gevechts
vliegtuigen heeft gebruikt.
te voeren van de lijst van republikein.-e oled van uiterst geringe weerstand ont-
candidaten voor het pres dentschap. Dt staan vlak achter het strategisch sy-
generaal was ingeschreven door vrien- steem. dat de Westerse wereld net met
den Zelf heeft hij herhaalde malen zo grote moeite bezig is ln de Middel-
verklaard zich geen candidaat te zuilen landse Zee-sector op te bouwen. Wafd
stellen. lin Egypte, neo-Destoer ln Tunesle en
Ook in Leiden en omgeving heeft
men in de afgelopen dagen prach
tige bouwwerken van sneeuw kun
nen bewonderen. Maar hoe vindt
U de hier afgebeelde Miinchener
postkoets, welke door twee fiere
schimmels wordt getrokken?
De artist, die deze schepping produ
ceerde. werkte er precies 40 uren
aan!
nden van het eiland hadden achter
gelaten heeft het profiel van het ei
land slechts aan één hoekje veranderd
en daar als machtige oorlogsherinne
ring een krater van 300 meter wljdta
doen ontstaan Sindsdien hebben de ra
ketten meedogenloos gebeukt op de ver
pulverde ruines van het oude dorpje op
de rots. Zij beukten tegelijk ook op het
insulaire gemoed van 1200 Helgolanders.
die als vluchtelingen aan de vaste wal
waren gespoeld en geen andere illusie
hadden dan terug te keren en niet
minder op het Duitse nationale gevoel
dat de bommenregen niet meer ver
droeg. Ettelijke protestdemonstraties en
een jaar .bezettingen" van het eiland
zijn vooraf gegaan aan het nuchtere
Engelse besluit een nieuwe schiet
schijf te zoeken. Hun vliegtuigen rich
ten zich nu voortaan op een zandplaat
en de Helgolanders kunnen naar hun
eiland.
Uiteraard wordt het op 1 Maart ech
ter nog geen glorieuze Intocht. Nu ver
bieden namelijk niet de Engelsen de te
rugtocht. doch wel de Duitse autoritei
ten. Dat is nodig omdat een groot aan
tal blindgangers het verblijf op de rots
niet zonder risico's maakt Eerst wan-
die zijn opgeruimd zal het land
Sleeswyk-Holstein met de herbouw
gaan beginnen. Men heeft voor de eer
ste vijf jaren nog slechts 47 millioen
mark beschikbaar, waarmee men binnen
vijf jaar woongelegenheid voor 500 Hel
golanders wil scheppen. Er komt een
jeugdherberg, een strandboulevard voor
de badgasten van straks, een internatio
naal jeugdhuis een standbeeld voor
Hoffman von Fallers'.eben. de dichter
van het Duitslandlied en meteorologi
sche instituten
Het ligt niet in de Duitse bedoeling
het eiland tolvrij te maken zoals het
was sedert de Duitsers het in 1890 van
de Britten kregen in ruil voor Zanzibar
aan de kust van Oost-Afrika.
90ste Jaargang
DINSDAG 29 JANUARI 1952 0, No. 27519
