IDSCH
DAGBLAD
iff
Luis
ple wil geen overeenstemming
met Engeland
„Britten moeten er uit!"
Waarom is Adenauer eigenlijk zo
voor een Europees leger?
Italië en de onrust in Noord-Afrika
Helgoland gaat herleven
90ste Jaargang
DINSDAG 29 JANUARI 1952
No. 27519
r j w. Henny
ie: B W. Menkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 6.per kwartaal; f. 0,47 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir en Adm 25041; Red 21507
Nieuwe Regering krijgt ovationeel
vertrouwensvotum
It mow Ervplischr regerlnr hrotl
L,aten dat met ingang van Maandag
STtvoadidoi: zal ingaan om 21 uur in
Laatè van om 1® uur
K,Tr Faroek heeft gisteravond het
KleEzyptische kabinet ontvangen,
thten boodschap aan het nieuwe kabi-
rSt[verklaarde de koning te menen dat
Jhii fhet' niet hoefde te adviseren vast-
fc-vi'r van goeden wille te zijn.
On een persconferentie verklaarde
Rher Pasja..Wij moeten recht en or-
!*h3nihaven en de veiligheid van alle
Bonen - ik bedoel zowel Egyptena
ar a's buitenlanders - verzekeren".
AF? meldt, dat de Egyptische Kamer
•,n decreet heelt goedgekeurd waarbij
dTstaat '.an beleg voor twee maanden
ri wordt verklaard. Indien de toe-
du vereist, ton deze termijn wor-
Re/ér^oerieht uit Cairo, dat Zondag-
|L' 62 overtreders van de avondklok
[m wie door de Egyptische politie is ge
nten naar een ziekenhuis zijn ver
forens van de Britse ambassade
a berichten ziin in Cairo bh de
van het afgelopen weekeinde
■fcbouwen verbrand.
1 van gezaghebbende zijde te Washing
ton is verklaard, dat de Verenigde Sta
ten er bij Egypte op aandringen gema-
tódhf": te betrachten bii het geschil
met Engeland. Hetzelfde had de Ameri-
itnse "regering ook gedaan bij de re
in? \an Maiias Pasja.
De"v S. blijven voorstander van een
inkt- - van de kwestie van het Suez-
in de geest van de vier-mogcnd-
jorstellen voor een defensiestel-
h1 in het Midden-Oosten. Men Het
waarderend uit over de eerste
Bt.-rrclen van de nieuwe premier ter
^J'-a..r.g van orde en rust. Men
ach opgelucht over het feit dat
ironie regering Zondag niet tot een
Itiere breuk met Engeland was ge-
zoa's zij naar gemeld, van plan
ijn geneest.
od mijnen gelopen. De mijnen ontplof
ten nadat de locomotief was gepasseerd
onder een wagon waarin het legeres-
corte van de trein zich bevond. Vier
Britse soldaten werden licht gewond.
Twee oliewagons en een wagon met
een bulldozer werden beschadigd, de
wegstromende olie vloog niet in brand.
Britse treinwachten openden het vuur
op Egyptenaren. die zii ln de buurt za
gen en meidden. dat één Egyptenaar
werd gedood drie andere Egyptenaren
werden getroffen
De Britten hebben een protest inge
diend bij de Egyptische politie.
De Egyptische kwestie
eenstemmig het vertrouwensvotum ge
kregen. Het was de eerste maal, dat
premier Maher Pasja voor de volks
vertegenwoordiging verscheen. Hij
werd in beide Kamers luide toege-
juicht.
Maher Pasja zcide: .Mijn politiek is1
gericht op de evacuatie van de Britse
troepen en de vereniging van het NUI- j
dal. Ik zal de politiek volgen, welke
door alle voorgaande regeringen ge
waardeerd werd" De premier noemde]
8 October, de datum, waarop het par-
lement de verbreking van het verdrag
met Engeland van 1936 goedkeurde1
„een grote en glorieuze dag".
Naar Reuter meldt zal de kabinets
chef van koning Faroek trachten
Nahas Pasja over te halen deel te
nemen aan een verenigd front, dat
Maher Pasja met het oog op de cri
sis wenst te vormen.
Maher zeide geen overeenkomst met
Engeland te zullen sluiten.
Hij zou pogen een verenigd politiek
front te vormen, waaraan naar hij
hoopte, ook de Wafd deel zou nemen.
De premier bracht hulde aan het afge-
treden kabinet en noemde Nahas Pasja
.mijn grote voorganger"
Een Saadistische afgevaardigde heette
nieuwe regering „die gekomen is on
een einde te maken aan chaos en anar-
SS'van de Wafd.stlache ban- '"""7 <W? moeilijkheden
Egypte
de nieuwe regering „die gekomen is om hl deze kaart gevetl Wij een over-
I zicht van de plaatsen, die in
\b,
ken luide kreten van verontwaardiging 'regelmatig genoemd worden. Tevens
De premier zeide dat zijn regering opbied aangegeven, dat door
geen verkiezingen zou doen houden tii- ril.-j-. i-
dens een staat van beleg tenzij grote
geschillen tussen parlement en kabi
net rijzen". In een dergelijk geval zou
de regering niet aarzelen „iedere grond
wettelijke maatregel"' te treffen. Reu
ter tekent hierbij aan. dat de premier
hiermede doelde op de mogelijkheid het
parlement te ontbinden.
De nationale vergadering en de Se
naat gingen voor twee weken uiteen
om de nieuwe regering in staat te stel
len zich met de binnenlandse veiligheid
te bemoeien.
Het kapitaal van het sedert 1945
onder Amerikaans beheer staande
„Dcutscher Verlag" v'h Ullstein. is
aan de overlevende familieleden van
de familie Ullslein. Rudolf en Karl
Ullstein. tijdens een plechtigheid in
het Amerikaanse hoofdkwartier te
Berlijn, gerestitueerd.
De uitgeverij Dcutscher Verlag"
heeft op liet ogenblik 3000 man
personeel in dienst en er worden vijf
\Vcstberlijnse kranten gedrukt. De
firma is in 1X77 gevestigd en is van
1900 tot 1933 geleid door vijf
zonen van Leopold Ullstein. toen
men de zaak onder de druk der
Nazi's moest verkopr
V.l.n.rde heren Cecil Lyon. Karl
Ullstein en Ing. Ernst Strunk.
hoofdingenieur van de uitgeverij,
die sedert 1945 hot bedrijf voor de
Amerikanen beheerde.
Soldaten d'e aan het ,auCT en de zijneT1 hebben het in Prin_
ooiaci.en a e aan net |cjpe aUjjj „ebillijkt en Icipen er nu be_
Oostfront hebben gestreden, paald warm voor. afgezien dan van de
genieten de voorkeur! Er kan eeen twijfel aan bestaan dat
..^ixv.vf Adenau r indertijd voor een eigen West-
(Van onze correspondent te Bonn) ,dujts geweest als de beste ma-
Van alle Europese regeringen is het i n'er om de Bondsrepubliek tot een in
de West-Duitse regering Adenauer, die ternat'onale factor te maken en de be
llet meest heeft gepleit voor de tot- zettingstoestand te overwinnen. Om de
standknming van het zg. Europese Fransen niet voor het hoofd te stoten,
leger. Het optimisme lag er vaak zó "et hij weliswaar een West-Duitse dele-
dik op. dat men zich onwillekeurig af- aan de Parijse besprekingen over
vraagt, wat hierachter steekt.
het plan-Pleven deelnemen, maar zijn
i hart was meer bij de militaire bespre-
Hct Europese lesrr ls.oorspronkelijk. K „gen. die in de eerste helft van het
"fifi vorig jaar op de Petersberg bij Bonn
werden gehouden. Dit veranderde, toen
omstreeks het midden van 1951
Washington zekere politieke voordelen
in het Franse p'an voor een Europees
Positie van de Westerse wereld verzwakt
liet Britse leger als oefenterrein men nog van bet pjan-piev
werd gebruikt, doch thans meer en sprak immers gedacht ats een rem
rnrrr hrl I nrnltrr van hrzet opbied °P gemeenschappelijke West-Du.
meer liet karakteran oc^ci genua Amenl.a;inse pedoahngen om West
krijgt, ln de bijkaart staat aan- Duits'and met éen slag in het bezit
gegeven langs welke wegen de een nieuw nationaal léger te staten en leger"begon te Sen voordelen. die
Tnorlsc troenen in Eavntc steun ?®?r de "eest ?aat ,nuJn^ _prt°Z VOfr3' °p het ?pbied van de door de
Lil CISC troepen in C.a)pte oici ,kct nog een an,:, poule discriminatie Arnerikanen balf practische. half
ontvangen. I voor de West-Duitsers schuil Maar Ade- om ideologische" redrnen. gewenste
j Europese integratie, lagen.
AMERIKA ZWAAIT OM!
Plotseling verklaarden zich toonaange
vende Amerikanen in West-Europa toen
voor het Europese leger. Daartoe be
hoorde ook generaal Eisenhower, die
eerst van dit leger als van een „af
schuwelijke idee" heeft gewaagd. Zijn
stafchef, generaal Gruenther, uitte zich in
den beginne niet minder critlsch. In
West-Duitsland was het de Amerikaanse
hoge commissaris Mccloy. die na een be
zoek aan de Ver. Staten uit het vlieg
tuig stapte met een aanbeveling van het
Europese leger. Een volslagen zwenking
in de West-Europese defensie-politiek
trad in. De resultaten die op de Peters-
berg waren behaald, werden vastgelegd
en in Parys nam voortaan ook een Ne
derlandse delegatie aan de gesprekken
over het Europese leger deel.
Voordien was Nederland zo voorzich
tig geweest, slechts een waarnemer te
sturen. Maar het belangrijkste was. dat
Adenauer die besprekingen nu volmaakt
ernstig begon te nemen Waarom? Al
leen om de Europese integratie als zo
danig?
van groot belang
(Van onze Romeinse correspondent)
op enigerlei wijze betrekkingen onder
houden met Sovjet-Rusland. Telkens
weer wijst men ons er op. dat de zede-
leer van de Islam en de instellingen
Italië is het centrum van het Middel- der Mohammedaanse w ereld niet kunnen
landse Zeegebied. Geen wonder, dat al- samengaan met het communisme. Of dit
les wat de oude wereldzee betreft, hier juist is of niet. heeft echter we.nig te
met aandacht wordt gevolgd In i betekenen. Al zou het communisme in
SSMSTStÏ»teSrS Mohammedaan*werrtd 8«n entrie
2ehrek aanhanger vinden, toch dreigt in enor-
Egypte betekent voor Italié veel meer me gebieden de invloed vain Westen
dan bv. voor Nederland, misschien wel verloren te gaan. En m die gebieden be-
meer dan voor Engeland. Ook al laten vinden zich de strategische beoes. die
wij de oudheid met Cleopatra en Julius voor Europa bu een onverhoopte nieuwe
Caesar buiten beschouwing, dan nog oorloz van levensbelang zyn. d|
heeft Italië gedurende eeuwen er het werd Noord"Afrika
meest toe bygedrageo. dat Egypte tot
JANUARI
°a-°5A.8'?„u,jr: onder: 17.22 uur.
Bo-.-.i 47Jlur: onder: 22 36 uur.
j...1 lter te Katwijk te 5 45 en 17 59
fr nufl"«r bestaat uit
In Nederasselt. gelegen tegenover
Grave aan dé Maas. staat deze
standerdmolen, die dringend restau
ratie behoeft. De eeuwenoude molen
in 1740 bij de doorbraak van de
Maasdijk meegesleurd door de
golven, werd in 1741 weer opge
bouwd. Indien de voor de restaura
tie benodigde gelden niet bijeen
gebracht kunnen worden, zal dit
karakteristieke beeld gedoemd zijn
te verdwijnen.
GENERAAL MACARTHUR GEEN
CANDIDAAT
Generaal Douglas Macarthur heeft de
gouverneur van de Amerikaanse staat
New Hampshire verzocht zijn naam af
te voeren van de liist van republikeinse
candidaten voor het presidentschap. D»-
generaal was ingeschreven door vrien
den Zelf heeft hij herhaalde malen
verklaard zich geen candidaat te zullen
stellen.
op zekere hoogte deel heeft aan de Wes
terse beschavmg.
De zeer intieme betrekkingen werden
in 1882 toen de Engelsen Egypte bezet
ten, abrupt onderbroken, doch ieder die
Cairo of Alexandrië heeft bezocht, weet
hoe talrijk de Italianen daar zijn (ruim
70.000) en welk een belangrijke plaats
zij in de Egyptische samenleving in
nemen.
TWEEDE OORLOG BRACHT
VERKOELING.
Tijdens het fascistisch bewind heeft
Italië heel wat sympathie in het Nijl-
dal ingeboet, vooral bij de nationalisti
sche groepen, die een Italië leerden
kennen, dat geneigd was Engeland te
verdringen, met de bedoeling zeil ae
vrijgekomen plaats in te nemen. Musso
lini droomde van een Italiaans Alrika.
dat Tunis Lybiê. Egypte. Soedan. Et.o-
pie en Somaliland moest omvatten,
maar trots deze verkoeling was het toch
vanzelfsprekend, dat Victor Emanuel lil
na zijn troonsafstand Egypte tot ver
blijfplaats koos, zoals vele jaren geleden
de grootvader van koning Faroek Italië
tot zijn tweede vaderland maakte. Geen
wonder dat de Italianen de gebeurte
nissen ginds met grote aandacht vo-gen.
Natuurlijk staat de pers met uitzon
dering van de communistische, socialis
tische en fascistisch-nationalistsche
bladen min of meer op de zijde van
Engeland, zij het zonder veel overtui
ging. Engeland geniet hier nu eenma tl
weinig sympathie en het zal wei nie
mand verwonderen, wanneer onder de
oppervlakte sommige Italianen, die de
geschiedenis der oude betrekkingen tus
sen hun land en Egypte kennen, de hoop
koesteren dat een volkomen onafhan
kelijk Egypte zich weer meer op Italië
zal oriënteren.
Wat in Noord-Afrika gebeurt, is
niet alleen ernstig wegens het bloed,
dat vergoten wordt,, wegens de ver
dere verlaging van het Europese pres
tige in het en'ge werelddeel, dal nog
enige mogelijkheden scheen te b eden
voor ons verarmde, overbevolkte Euro
pa en wegens de nog nauwelijks ont
kiemde Westerse beschaving, die
hoe de conflicten ook uitlopen, schade
lijdt. Er zijn ook nog geheel andere
problemen, die men van Rome uit
misschien het best kan zien.
STRATEGISCHE GEVAREN.
De Afrikaanse troebelen doen een ge-
oied van uiterst geringe weerstand ont
staan vlak achter het strategisch sy
steem. dat de Westerse wereld net met
zo grote moeite bezig is in de Middel
landse Zee-sector op te bouwen. Wafd
in Egypte, neo-Destoer in Tunesië en
de springplank voor de bevrijding van
Europa. Dit zou nooit mogelijk zijn ge
weest indien de geallieerde troepen zich
daar practisch ln een vijandelijk land
hadden bevonden en ricli behalve t'gen
de legers van Hitler en Mussolini ook
no2 hadden moeten venveren tegen een
vijandige plaatselijke bevolking.
Churchill in Engeland
teruggekeerd
GEEN COMMENTAAR
De Britse premier. Winston Churchill,
is gisteren met de Queen Mary" uit de
Verenigde Staten in Engeland terugge
keerd. Te Southampton verklaarde htj
tegenover verslaggevers tevreden te zijn
over zijn reis. Op de vraag of hij het
Lagerhuis mededeling zou doen over zijn
besprekingen te Washington zeide Chur
chill: „Misschien leg ik een korte ver
klaring af als men dit wenst. Volgende
week moet er echter een volledig debat
worden gehouden over de buitenlandse
toestand en ons bezoek aan Amerika".
De premier weigerde om politieke vra
gen te beantwoorden.
Er waren andere gezichtspunten bij.
De herbewapeningsplannen van de
Bondsrepubliek hadden de ex-generaals,
die tot nog toe teruggetrokken hadden
geleefd of in zaken waren gegaan, te
voorschijn gelokt en overal kwamen oud-
strijders tezamen om hun rehabilitatie
want zo vatten zij de herbewapenings-
piannen op te vieren. Niet alleen de
Europese publieke opinie, maar ook
Adenauer was daarop niet voorbereid.
De soldatenbonden dreigden een politie
ke factor te worden. En de vraag werd
gesteldZal de baby-republiek van
Bonn een herbewapening kunnen ver
dragen? Het ging met andere woorden
om het voortbestaan van de door de
geallieerden gebrachte democratie. Het
naren deze democratische overwegingen,
die Adenauer van het nut van een Euro
pees leger overtuigden, en het is niet
toevallig, dat men minder van de solda
tenbonden hoort, naarmate het Europese
leger actueler is geworden.
Jegens zo'n leger koesteren de ex-ge
neraals nog altijd grote reserves en
omdat hun stem onder de oud-strij
ders nu eenmaal veel gewicht in ile
schaal legt, is ook de interesse van die
strijders voor het Europese leger ge
ring.
Komt het Europese leger tot stand,
dan zullen daar waarschynlyk jonge
Britse soldaten, die nog geen oorlogser
varing hebben, als dienstplichtigen deel
van uitmaken, geleid door jonge be
roepsofficieren. die gedeeltelijk misschien
al hebben gediend, maar met op werke
lijk verantwoordelijk posten. Van een
democratisch en Europees gezichtpunt
uit is dat hoopgevend. Deze jongeren zit
ten nog niet vast in oude militaire be
grippen.
Maar de oorspronkelijke opzet van de
Duitse herbewapening is geweest, pro
fijt te trekken van generaals, officie
ren en manschappen, die aan het
Oostfront een goed figuur hebben ge
maakt. In het hoofdkwartier van ge
neraal Eisenhower houdt men zich in
tensief bezig met conduite-lijsten van
de oude Duitse Wehrmacht. die de
geallieerden in handen zijn gevallen.
Of men zulke soldaten echter voor het
Europese leger krijgt? De beste overle
vende soldaten hebben zich langzamer
hand in het burgerlijke leven een positie
veroverd. Reeds nu kan men in Bonn
vaststellen, dat zij, die bij voorbaat in
een Europees leger willen dienen, of in
het maatschappelijke leven hun plaats
nog niet hebben gevonden, of door de
uiterlijke glans van het officiersberoep
worden aangetrokken. De Duitse soldaat,
die werkelijk gevochten heeft, behoort in
het algemeen niet tot die voorbarige sol
licitanten.
Hoe men het dus ook ziet, het blijft
met de Westduitse herbewapening een
een dilemma.
Zes jaar diende het eiland de
Engelsen als schietschijf
Op 1 Maart zal een bewogen na-oor-
logse periode voor het eiland Helgo- rie. De ontploffing der duizenden kilo's
land worden afgesloten. De Engelse
bezetting zal dan de rode rots in de
Duitse Bocht aan de Duitse regering
overdragen, nadat zij deze zes jaren
lang als schietschijf voor gevechts
vliegtuigen heeft gebruikt.
'OoA- in Leiden en omgeving heeft
men in de afgelopen dagen prach
tige bouwwerken van sneeuw kun-
j ncn bewonderen. Maar hoe vindt
IU de hier afgebeelde Münchencr
postkoets, welke door twee fiere
schimmels wordt getrokken?
De artist, die deze schepping produ
ceerde. werkte er precies 40 uren
aan!
De oorspronkelijke plannen der mili
taire experts waren er op gencht het
rots-eiland in de golven der Noordzee
te doen verdwiinen. doch medio 1M7 is
de natuur sterker gebleken dan de theo-
buskruit. die de Duitsers in de inge
wanden van het eiland hadden achter
gelaten heeft het profiel van het ei
land slechts aan één hoekje veranderd:
en daar als machtige oorlogsherinne
ring een krater van 300 meter wijdte
doen ontstaan. Sindsdien hebben de ra
ketten meedogenloos gebeukt op de ver
pulverde ruïnes van het oude dorpje op
de rots. Zij beukten tegelijk ook op het
insulaire gemoed van 1200 Helgo'.anders,
die als vluchtelingen aan de vaste wal
waren gespoeld en geen andere illusie
hadden dan terug te keren en niet
minder op het Duitse nationale gevoel
dat de bommenregen niet meer ver
droeg. Ettelijke protestdemonstraties en
een jaar .bezettingen" van het eiland
zijn vooraf gegaan aan het nuchtere
Engelse besluit een nieuwe schiet
schijf tc zoeken. Hun vliegtuigen rich
ten zich nu voortaan op een zandplaat
en de Helgolanders kunnen naar hun
eiland.
Uiteraard wordt het op 1 Maart ech
ter nog geen glorieuze intocht. Nu ver
bieden namelijk niet de Engelsen de te
rugtocht, doch wel de Duitse autoritei
ten. Dat is nodig omdat een groot aan
tal blindgangers het verblijf op de rots
niet zonder risico's maakt Eerst wan
neer die zijn opgeruimd zal het land
S!eeswijk-Ho!stein met de herbouw
gaan beginnen. Men heeft voor de eer-
I ste vijf jaren nog slechts 47 millioen
I mark beschikbaar, waarmee men binnen
I vijf jaar woongelegenheid voor 500 Hel
golanders wil scheppen Er komt een
jeugdherberg, een strandboulevard voor
de badgasten van straks, een internatio
naal Jeugdhuis een standbeeld voor
Hoffman von Faüers'.eben. de dichter
van het Duitslandlied en meteorologi
sche instituten
Het ligt niet in de Duitse bedoeling
het eiland tolvrij te maken zoals het
was sedert de Duitsers het ln 1890 van
de Britten kregen in ruil voor Zanzibar
aan de kust van Oost-Afrika.