LEIDSCH
DAGBLAD
Ernstige wanordelijkheden in Egypte
50ste Jaargang
MAANDAG 28 JANUARI 1952
No. 27518
Directe
leur: J. w- »enn7
ledactie' B. W. Mcnkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6 per kwartaal; f. 0 47 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Koning Faroek ontslaat zijn
j Honderden doden en gewonden
iterdag hebben zich te Cairo uitgebreide wanordelijkheden voorgedaan,
duizenden anti-Britse betogers door de straten van Cairo renden en
bioscopen, een speelzaal, benzinestations, winkels van Europeanen en het
aebouw der Britse renbaanclub in brand staken. In de wijk Kasr et Nil plun-
idardèn de betogers, terwijl ook uit de menigte werd geschoten. De politie
beantwoordde het vuur met grove hagel, waardoor verschillende raddraaiers
werden gewond.
Onder de ordeverstoorders bevonden zich duizenden studenten, die werden
aangehitst door leden der Egyptische „bevrijdingsbataljons".
De wanordelijkheden vonden plaats na het bekend worden te Cairo van
Ije Avechten te Ismailia. Zij begonnen Zaterdagochtend vroeg met demon-
^fts, waarbij volksmenigten zich verzamelden in de omgeving van de wijk,
'waarde buitenlandse ambassades zijn gevestigd. Leuzen werden geroepen als
„Zendt hot Egyptische leger naar de Kanaalzone! Churchill de hond, Erskine
de slager!"
'Oinstreeks het middaguur waren er reeds tienduizenden demonstranten, die
lick langzaam verplaatsten en op een gegeven ogenblik vele straten van Cairo
beheersten. Daarop begon het in brand steken van gebouwen.
izeterdr.:middag gelastte generaal Mo- uitgerust met stalen helmen en tommy-
nj el Kholy. commandant van de po- guns, bezet.
j fc'S5"Ï3&ÏÏ&S j kbaIot" oeheel egypie
i nieuw kabinet
In de brief aan Koning Faroek. waar.
in hij zijn benoeming tot eerste minister
aanvaardde, verklaarde dr Maher Pasja
te zullen ijveren voor het verwezenlijken
van de nationale aspiraties van Egypte,
te weten evacuatie van de Britse troe
pen uit de Kanaalzone en de vereniging
van Egypte en de Soedan onder koning
Faroek.
Maher Pasja, die tevens gedurende de
staat van beleg militair gouverneur-
generaal is heeft te middernacht een
uur nadat hij premier was geworden
de bevolking in een radiotoespraak op
gewekt mede te werken aan de hand
having van vrede en rust en de be
scherming van de veiligheid van bui
tenlanders In het gehele land.
Politieke waarnemers te Cairo voor
spellen, dat het parlement zal worden
ontbonden. In de beide Kamers van het
huidige parlement heeft de Wafd-partjj
van Nahas Pasja een absolute meerder
heid.
Op een kabinetsvergadering is bekend
gemaakt, dat 300 personen, onder wie
vele extremisten en bekende agitators,
zyn gearresteerd.
Een hoge Britse woordvoerder heeft te
Ismailia verklaard, dat het Britse doden
cijfer als gevolg van de onlusten te Cairo
mogelijk tot 17 zal stijgen.
Premier Mahef heeft gisteravond op
dracht gegeven tot verzegeling van het
hoofdbureau van de socialistische partij.
BUITENLANDSE PROTESTEN.
EeffU'ite
U, IKbt swonmg'rva n^Temier' ^Nahas I ZaTerdagavönd'de 'krUgswet'voor gehéél ^?ai$°n£""de £rabische°statcn. hebben
Ptófzij ging uiteen, nadat de mmis- Egypte afgekondigd. Premier Nahas Pas- protestSd Wen
Alle staten, die een diplomatieke
De Egyptische regering heeft voorts '^genwoordiging in Egypte hebben,
sodSe zakem AbdoefPattaHas. ja hield een radio-rede, waarin hij de
Kad verzekerdU zult binnen de
e dagen vernemen van be-
e uw gevoelens zullen be-
'"fcfcfgevaardigde van de „Wafd" ("de
^^;partiji sprak de menigte toe.
lulde toegejuicht bij de opmer-
wii zullen de Sovjet-Unie om
■Ie hulp moeten verzoeken Dat ls
t manier om het hoofd te kun-
6n Wei aan de Britse aanval in de
^Kanaalzone'
RUIM 100 DODEN
Volgens de eerste, nog onbevestigde
berichten. bedraagt het aantal slacht
offers ruim honderd. Onder de doden
en gewonden zouden zich vele buiten
lander. bevinden. De ziekenhuizen ziin
1 oeervol III vele gebouwen van clubs
ien In andere woonruimten zijn sta
llions voor het verlenen van de eerste
hulp gevestigd. De Britse ambassade
'deelde Zaterdagavond mede dat acht
tien Britten worden vermist. Men
jneemi aan dat tenminste drie Engel
sen bii de wanordelijkheden om het
leren zijn gekomen.
,p In de nacht van Zaterdag op Zondag
ifcd In t-e tra ten van Cairo van tijd
H hevig geschoten. Vele branden
>g n!"t gebluft. Sommige gedeel-
jn de Egyptische hoofdstad worden
de ordeverstoorders beheerst,
en politie hebben een cordon
in rondom het gebied <m het
van Cairo) waar de wanorde-
i het erest zijn geweest. Ook
ein rondom het paleis van ko-
jroek en de gebouwen. Waarin
|<fc Brit en Amerikaanse ambassades
^■derbccrncht. is afgezet.
Het Ecvptlsche kabinet heeft een
■tins gehouden ter bespreking
(toestand.
mbassadeur Stevenson heeft
.[rich in verbinding eesteld met dewaar-
Egvptlsche minister van bul
lae zaken. Deze verzekerde hem
Egyptbche autoriteiten bij mach-
1 de orde te handhaven en dat zij
^fantwoordoliik stellen voor de be-
BP.n- V0n Britten en andere bui-
^Bers in Egypte.
BRITSE VLIEGTUIGEN NOG
j JUIST ONTSNAPT
J~BenBr;'; lijnvllegtuig dat op weg was
LÜÜL *u",ral!ë. heeft Zondag op het
i Lvdda m Israël een nood-
gemaakt. Het toestei, dat bijna
Ine meer had. wist op
Faroek" van Cairo nog juist
«n F.-vptische menigte V3n orde-
TCcr te ontkomen. Het vliegveld
'iameelruiters afgezet. Egypte-
ien evenwel de afzetting te
cn renden op het vliegtuig,
lellation". af Het vliegtuig
rv^ 0p„V3arb'i bet zijn afdaling^trap
2 P^'^'ers zagen hoe de Eevp-
Iro?£ 1 "^n 0D wn beambte van de
i V erppn en hem afranselden.
MOT drie andere Bh A C -toeste'len
E5 op hetzelfde tijdstip te ontko-
STAAT \'AN BELEG AFGEKONDIGD
Fermi"1? Faropk ,hpef' OP verzoek der
tf,<r.lp resering. Zaterdagavond
'kondlgd Va" bclcg voor Caïro afge"
aM.™"1™1'! Zaterdagavond
"tyepc-n van het Egyptische leger,
WEERBERICHT
f*tse]i|li opnieuw sneeuw
Sail Ic- alTV11.!!; t?t morgenavond:
SooMraW?kkl,nm;t ■"■"•«Hl»
Matige fnt de, vorm van
11]ke richtinn-isr" Wlnd
an hot i j Vannacht ir.
n het land hier en daar
^m herS 'lchf* vorst tot
nstichters tot de wanordelijkheid als
„verraders" brandmerkte. In een rege
ringsverklaring wordt gezegd: „Staats-
vijandige elementen hebben Zaterdag
gepoogd de Egyptische regering volgens
een vooraf beraamd plan omver te wer
pen".
De schade in Cairo tengevolge van de
ongeregeldheden wordt geschat op tien
millioen Egyptische ponden.
Een hoge Britse functionaris te Ismai
lia verklaarde dat behalve de drie doden,
die men had kunnen identificeren, waar
schijnlijk nog vijf Britten bij de onlus
ten te Caïro om het leven zijn gekomen.
Negen Britten worden nog vermist.
De Egyptische ministerraad heeft aan
het leger opdracht gegeven zonder waar
schuwing op ieder te schieten, die zich
tussen zes uur 's avonds en zes uur 's
morgens op straat bevindt. Voor jour
nalisten wordt geen uitzondering ge
maakt*.
Koning Faroek heeft Zondag de rt
gering van Nahas Pasja ontslagen.
NEDERLANDERS ZIJN VEILIG.
Bü navraag deelde men ons op het
Ministerie van Buitenlandse Zaken
te Den Haag mede, dat volgens de
eerste berichten die daar zijn ontvan
gen, de Nederlandse kolonie in Cairo
veilig is.
In Ismailia hebben de Britten de situ
atie in handen.
Als gevolg van door de Britse mili
taire autoriteiten genomen maatregelen,
was de Suez-Kanaalzone Zaterdagavond
geheel van de rest van Egypte afgeslo
ten. Het verkeer over de weg is bijna
tot stilstand gekomen. Er rijden nog
enkele treinen.
Op Cyprus worden 7.000 Britse solda
ten gereed gehouden om eventueel als
versterking naar de Kanaalzone te wor
den gezonden.
Onze Londense correspondent telefo
neerde ons hedenmorgen:
In Londen is men niet zo naief om te
geloven, dat het dramatisch ingrijpen
van Faroek een gunstige wending voor
Engeland zou betekenen.
Volgens sommigen is de nieuwe pre
mier nog meer anti-Brits dan Nahas
Pasja, hoewel er ook pro-Britse uitlatin
gen van hem bekend zijn
Het smeulend conflict tussen Faroek
en de Wafd (Volkspartij) is thans tot
uitbarsting gekomen.
Aangenomen wordt, dat Faroek voor
zijn staatsgreep" op dc volledige steun
van het leger kon rekenen.
Gedurende de oorlog was Ali Maher
sterk Nazi-gezind. In 1941 werd hij door
Nahas voor 4 jaar in de gevangenis ge
worpen. omdat hij de oorlogsinspanning
tegenwerkte. De Engelsen hadden de
koning practisch gedwongen om Nahas
in zijn plaats te benoemen. Of Maher
thans dezelfde stappen tegen de Engel
sen zal nemen als die waarmee Nanas
dreigde, is echter de vraag De koning
ontdeed zich van Nahas. toen zijn kabi
net op het punt stond de diplomatieke
betrekkingen met Engeland te verbre
ken. Het lijkt er op, dat Faroek thans
in openlijk conflict is gekomen met
Nahas' machtige volkspartij, welke on
danks de beschuldiging van verregaande
corruptie, de Egyptische massa's door
aanwakkering van het nationalisme
achter zich heeft.
Het ziet er naar uit, dat Faroek thans
wil optreden als de werkelijke nationale
leider in dc strijd tegen Engeland Zijn
erkelijke doel is. zo gelooft men in
Londen, persoonlijke macht en vernieti
ging der constitutie. De koning heeft
Nahas in de val laten lopen Nauwelijks
had hij de proclamatie van de staat van
beleg gecontrasigneerd, in de verwach
ting dat hij zelf militair gouverneur-
generaal zou worden, of Faroek verving
hem door zijn bitterste vijand.
De worsteling tussen de koning en
de Wafd is begonnen. Waarschijnlijk
zal Faroek de partij nog overtreffen
in het opwekken van anti-Britse ge
voelens. De hoop, die bestond, dat
Faroek zou proberen een matigende
invloed uit te oefenen, schijnt ver
dwenen.
De nieuwe regering zal uiterst natio
nalistisch en reactionnair zijn
Maher was Faroek's adviseur in 1937,
toen Nahas werd ontslagen, omdat hij
de macht van de koning wilde beper
ken.
Overeenstemming over
Europees leger
Optimistische verwachtingen
over uiteindelijk resultaat
overeensi-mmine in de naaste Uekomst
tot stand zal kom:n.
„Elke delegatie heeft aan deze be-
sprekingen deelgenomen", aldus het
Zondag kort voor middernacht is een communiqué, „met de vaste wil de
communiqué u;tgegeven over de twee- j nieuwe instelling sne! te vormen en met
daagse conferentie Inzake het Europese de hoop dat de Europese verdedigings-
In tegenwoordigheid van vele auto-
riteiten heeft H.M. Koningin
Juliana Zaterdag de nieuwe vaste
brug over dc IJssel bij Doesburg
officieel voor het verkeer in gebruik
gesteld.
.Va de plechtige opening van de
brug onderhield H.M. de Koningin
zich met de hoge autoriteiten en
hoofden van dienst, die aan de tot
stand koming van de vaste oever
verbinding hebben medegewerkt.
te 10
het vriespunt.
29 JANUARI
"ÏVnsu'fJ onreer: 17"20 uur-
Hoof»-?,/.3/"-1 onder: 2111 uur
urr. '-r te Katwijk te 5.02 en 17 18
™er bestaat uit i
Twee leden van het Zwitserse Rode
Kruis, dr Otto Lphner met rug naar
camera), hoofdgcdelcgecrde van
het Internationaal Rode Kruis
Comité cn Albert de Cocatrix. wach
ten aan de ingang van het confercn-
tiekamp te Panmoendjon op ant
woord betreffende hun tweede ver
zoek om persoonlijk aon de Noord
Koreaanse premier. Kim II Soeng
een brief te mogen overhandigen,
waarin het Rode Kruis toestemming
vraagt de krijgsgevangenkampen te
inspecteren. Hun verzoek werd ge
weigerd.
De ingang van het conferentiekamp
wordt bewaakt door twee in wintcr-
ii ni for men restoken communistische
schildwachten.
leger.
De punten waarover de ministers van
buitenlandse zaken het eens zijn en die
thans aan de respectieve regeringen zul-
*~n worden voorgelegd, zijn de volgende;
1. Het uitvoerende orgaan van de ge
meenschap zal .Commissariaat van de
Europese verdedigings-gemtenschap"
worden genoemd.
2. Het commissariaat zal uit 9 leden
bestaan, die voor zes jaren worden be
noemd en wegens hun algemene compe
tentie worden gekozen uit de burgers
van de deelnemende staten.
3. De raad van ministers, de Assem
ble-*, het commissariaat en het gerechts-
I hof zullen in functie blijven in de huj-
dlge vorm tot de vestiging van een fe
derale of confederale structuur van
Europa.
4. De assemblee van de verdedigings-
zemeenschap zal dezelfde zijn als die,
waarin het verdrag voor de kolen- en
staalgemeenschap voorziet, maar wan
neer zij zitting heeft als defensie-as
semblee zullen Frankrijk, Duitsland en
Italië recht hebben op drie extra af
gevaardigden.
5. De stem bepalingen in de Raad van I
minister; van de gemeenschap zijn
vastgesteld.
6. Het gerechtshof van d« verdedi
gingsgemeenschap zal hetzelfde zyn
als dat van de kolen- en staalgemeen
schap.
7. Besloten is. dat het niet nodig ls de
zetels van de instellingen der gemeen
schap te bepalen, voordat het verdrag
getekend ls
8. De ministers hebben uitvoerig van
gedachten gewisseld over de wijze,
waarop de verplichtingen uit hoofde
van het huidige verdrag in harmonie
kunnen worden gebracht met die. we'.ke
ziin vervat in het teoordatlantisoh ver
drag.
Zij hebben ook van gedachten gewis
seld over d? te vestigen betrekkingen
tussen de toekomstige Europese verde
digingsgemeenschap en de Noordatlan-
tisohe verdragsorganisatie.
De Duitse staatssecretaris voor bui
tenlandse zaken. prof. Walter Hallsteln
heeft gezegd. dat. de opneming van
Duitsland in de verdedizingsgemeen-
schap niet kon worden uitgelegd als een
afstand doen door Duitsland van een
latere associatie met het Noord-atlan-
tisch verdrag.
Die ministers waren van mening, zo
besluit het communiqué, dat definitieve
gemeenschap een hoofdelement zal zijn
voor de handhaving van de vrede en de
vorming van een waarlijk Verenigd
Europa
Hierm de is t.a.v. van 6 van de 9
agendapunten overeenstemming bereikt.
DE ZETELVERDELING.
Een officiële woordvoerder wide ter
aanzien van de verdeling der zetels in
de gemeenschappelijke vergadering,
dat Frankrijk, West-Duitsland en Ita
lië ieder 21 zetels zullen krijgen. Bel-
g:ë en Nederland elk tien zetels, en
Luxemburg vier zetels.
De Nederlandse minister van buiten
landse zaken, mr D. U. Stikker, ver
klaarde na afloop der besprekingen, dat
het vraagstuk betreffende de verhou
ding tussen het Europese leger en de
Navo een van de belanrijkste punten
was. Br was echter nog niets daarom
trent besloten: de nrnister was van
mening, dat men „ongetwiifeld zeer grote
vorderingen" had gemaakt.
De Westduitse kanselier. Adenauer, zal
niet Instemmen met een Duitse bijdrage
aan de Westeurop-se verdedig*ng, voor
dat de Saarkwestie is opgelost, aldus
heeft een officiële woordvoerder te Bonn
bekend gemaakt.
De plaatsvervangend hoge commissaris
van de Sovjet-Unie in Oostenrijk, genc-
raal-majoor Krasaewitsj. heeft het voor
stel van de Westelijke hoge commissa
rissen om hun regeringen het onmiddel
lijk sluiten van een staatsverdrag aan
te bevelen, afgewezen. Als reden voor
het Westelijk voorstel was opgegeven,
dat „het doel van de bezetting vervuld
is".
AMERIKAANSE HULP VAN
300 MILLIOEN DOLLAR AAN
ENGELAND.
Men verwacht, dat Dinsdag te Wash
ington een Brits-Amerikaanse overeen
komst zal worden bekendgemaakt, vol
gens welke Engeland ongeveer 300 mil
lioen dollar als economische hulp op
grond van het program voor wederzijdse
beveiliging zal ontvangen. Het bedrag
was voorlopig vastgesteld bij de onlangs
te Parijs gehouden besprekingen over de
kosten der herbewapening.
ONGEREGELDHEDEN IN BEIROET?
Volgens officieuze berichten is het Za
terdag in Beiroet tot een botsing geko
men tussen studenten van de Ameri
kaanse universiteit, die wilden proteste
ren tegen de recente gebeurtenissen ln
Aleppo en Damascus, en politie
Volgens deze berichten zijn vijf poli-
tie-agenten en dertig studenten gewond.
De Libanese regering heeft alle beto
gingen verboden en buitenlandse studen
ten meegedeeld, dat zij zullen worden
uitgewezen als zij aan demonstraties
deelnemen. De Amerikaanse universiteit
heeft bekendgemaakt, dat studenten, die
deelnemen aan betogingen, van de uni
versiteit verwijderd zullen worden.
West-Duitsland verzoekt
toelating tot de Navo
West-Dultsland heeft Zondag bij de
besprekingen over een Europees leger
onmiddellijke toelating tot de Noord-
atlantiscbe-verdragsorganisatie (Na
vo) gevraagd, toen gesproken werd
over de toekomstige verhoudingen
tussen hel Europese leger en de Navo.
De Duitse staatssecretaris voor buiten
landse zaken Hallsteln zeide echter
zich er bewust van te zijn. dat onmid
dellijke toelating aanzienlijke moeilijk
heden met zich mede zou brengen. Hij
deed daarom de volgende mogelijkheden
aan de hand: 1. de toelating van West-
Duitsland moest worden uitgesteld, of
2. de landen, die deelnemen aan een
Europees leger, zouden als eenheid in de
Navo vertegenwoordigd moeten worden.
Als derde mogelijkheid zag Hallstein,
dat de vijf andere deelnemende landen
aan het Europese leger individueel lid
van de Navo bleven. Alle besluUen zou
den moeten worden bekrachtigd door
de raad van ministers van het Europese
leger, waarin West-Duitsland is verte
genwoordigd en waar eenstemmigheid is
vereist over de belangrijkste punten.
Hallstein verklaarde, dat zijn laatste
twee suggesties aanvaardbaar zouden
zijn voor West-Duitsland, hangende de
toelating van dit land tot de Navo.
44 DODEN BIJ AUTOBUSONGELUK
IN MEXICO.
Bij een autobusongeluk nabij Puebla
in Mexico zijn Zaterdag 44 personen,
onder wie drie kinderen, levend ver
brand. De bus was vol arbeiders, terwijl
zich ook passagiers op het dak bevonden
Voorts werden twee grote vaten benzine
vervoerd. Men neemt aan. dat deze door
onvoorzichtigheid ln brand zijn gevlogen
rtVPUno«IttrercZvi,^eni^nZlci?ii^hfM /rflf?n5:r ,wer Zlj" stembiljet in een j Tchcran alleen werden meer dan
dat de passagiers zich niet in veiligheid
konden brengen. I met touw cn slot verzegelde stem-1 SO.000 stemmen uitgerbacht.
Sneeuw t
Sneeuw, die met Kerstmis in a
duizenden vlokken had moeten J
vallen, is er nü!
U er ik waren werkelijk verge-
ten. hoe ze er uitziet.
We wisten niet meer. dat een f
gTauwe wereld onverwacht erdoor F
veranderen kan in een licht- t
schijnende tovertuin. i
Een felle witheid spreidt zij uit: f
het ongewende oog verdraagt dat
eerst haast nog niet. Vooral 's i
morgens héél vroeg, wanneer de J
sneeuw nog ongerept is.
Sneeuw ligt over stad. dorp en
veld: de eerste witte Zondag in F
deze winter. Zij heeft de wereld f
stil gemaakt. t
Alléén de mussen tsjilpen. t
Verder hoort ge niets. Of 't is i
de kerkklok. j
Zij bim-bamt helder in een wijde, i
ijle cirkel.
Een loden gordyn is opgetrok-
ken!
De mens is verwonderd over deze
pracht, die 2ach legde over boom, i
struik en tak. Over de daken der
huizen, die gans wit geworden zijn. f
Er is de wetenschap, dat deze J
schoonheid waarschijnlijk héél kort i
duren zal. t
Daarom neemt ge haar diep in J
U op, omdat ge weet, dat straks J
een bleke winterzon zal komen, om f
haar langzaam weg te smelten, f
Of een gure regen,, om haar wreed f
weg te spoelen. t
Kinderen gooien sneeuwballen j
door de prikkelende winterlucht,
maken met vuur sneeuwpoppen.
Zy sleeën ln lange, juichende
rijen achter auto's aan.
Overal blozende wangen. Btra-
lende gezichten, klare stemmen! i
Er is spontaan een vibrerende t
levensdrift! 4
't Is immers een wereld, waarin a
het opeens goed is, te mogen le- i
ven! 1
Want een smetteloos sneeuw-
kleed doortrok haar van blijde f
lichtheid en doorzichtigheid.
En ge wéét, hoé hoog nodig het f
was, dat dit kw&m, om U en mij F
te helpen de donkere poort van F
een sombere, droeve winter door te F
komenf
Deze sneeuw gaf. ongedaoht a
als levende winst! een nieuwe, a
stimulerende impuls voor het snel J
wegglijdende leven en opende voor
velen weer een hoopvol vèrge- f
zicht! F
FANTASIO. F
In een stemlokaal in een der armste .bus tijdens de nationale verkiezin-
wijken van Teheran deponeert een tjf/i. die drie dagen duurden. In
Opnieuw uitstel
De stafofficieren der V.N. overhandig
den de Noordelijken Zondag een door
het opperbevel der Verbondenen opge
steld ontwerp voor een wapenstilstands
overeenkomst. gebaseerd op de punten,
waarover men het tot dusver eens is
geworden.
Luitenant-kolonel Howard Levie van
de V.N. verklaarde, dat het hier gaat
om een werkdocument en niet om een
officieel voorstel. Het stuk was slechts
bedoeld om de onderhandelingen over
alle details van de wapenstilstand, be
halve het punt betreffende de krygsge-
vangenen en de kwestie der aanbevelin
gen aan de betrokken partijen te ver
gemakkelijken.
Het opperbevel der V.N. heeft Zon
dagavond de ontwerpovereenkomst ge
publiceerd. die aan de Noordelijken is
overhandigd Hierin wordt een grens ge
steld voor de aanleg van vliegvelden
gedurende een bestand. Deze grens zou
echter niet betrekking hebben ip spe
ciale velden met beperkte startbanen,
dit in wederzijds overleg vast te stellen.
De Noordelijken hebben vandaag ver
zocht de besprekingen over het toezicht
op een bestand in Korea 24 uur uit te
stellen Zij vroeg'n m het uitstel enkele
minuten voordat de geallieerden officie
ren naar Panmoendjon zouden vertrek
ken.
