WEI6ER
vsl n-*.»—
DE 6R00TSTE
>?RIJSVERlA6IM6j
PLASTISCH
in prijs verlaagd
MÉÉR Tf BETALEN)
Hiroliito: een kwarteeuw Tenno
maargeen feest!
Keizerlijke Nieuwjaarspoëzie van
voor de oorlog
^'unozl:^o,
-5,36
NEDERLAND/
Meer dan 100 modellen
1e KWALITEIT SCHOENEN
Zie onze etalages
VERGELIJK DE PRIJZEN
VRIJDAG 4 JANUARI
de tegenwoordige hoofdstad, want Kioto I
was reeds duizend jaar geleden in de
vorm van een reusachtig, in ruiten ver-
deeld vierkant gebouwd Tenslotte vond
men voor Tokio deze oplossing, dat het
keizerlijk paleis als middelpunt geno-
men werd. Het ligt daar als een kunst
matig eiland midden in het centrum.
de kalme kamergeleerde dan de eer
zuchtige heerser, die met alle mogelijke
middelen naar uitbreiding van zijn
macht streeft. Wat men hem verwijten
kan. Is te grote passiviteit en het laten
misbruiken van zijn gezag voor impe
rialistische doeleinden. Volgens Hauser
heeft hfj desondanks met de zeer be
perkte middelen, waarover hij beschikte,
destijds gepoogd zijn afkeer van mili
taire dictatuur te kennen te geven.
Oudergewoonte publiceert de keizer op
Nieuwjaarsdag een gedicht van eigen
Kerkelijk Leven
PREDIKBEURT.
SCHEEPSBERICHTEN.
ARKELDIJK 3/1 van Bremen naar
Antwerpen; BOSCHFONTEIN Bclra—Am
sterdam pass. 3/1 The Brothers. CALTEX
UTRECHT 3/1 van Sldon naar Pernis;
EENDRACHT Falmouth naar Istanboul 3/1
bij Ouessant. FRIESLAND iKRL
KK
C'hr. Genpf. Kerken Aangenomen naar j
Dedemsvaart D. van Wllaum te Eindhoven riaVnr
Ocref. Gemeenten Beroepen te Zaan- Abo
Ball
Ui
(Speciale berichtgeving),
i II
Nog altijd buigt de Japanse buitenman, die Tokio bezoekt, in diepe eerbied
het hoofd, als hij de ingang van het paleis, waarvan hij weet, dat daarin Zijne
Majesteit de Hemelse Heerser residèert. En achter zijn gebogen rug razen de
auto's, vier, vijf rijen dik, over de brede boulevards naar alle delen van deze
monsterachtig grote stad van zeven millioen inwoners. De Japanse boer trekt
zich daarvan niets aan: hij denkt slechts met diep respect aan zijn keizer. De
stedeling schijnt op dit punt wat nuchterder te zijn, maar op het platteland
heerst nog iets van het oude ontzag, waaraan ook vijf jaar Amerikaanse bezet
ting geen eind hebben kunnen maken.
Een kwart eeuw geleden besteeg
Hirohito als 130ste keizer de 2600 jaar
oude troon van het Land van de rijzen
de zon. om precies te zün op 25 Decem
ber 1926. Met deze kennis gewapend heb
ik ijverig gespeurd naar feestelijke voor
bereidingen ter herdenking van dit
jubileum, maar.. ik heb (natuurlijk)
niets gevonden. Over zijn keizer en over
het keizerschap in het algemeen zwijgt
de Japanner, althans tegenover buiten
landers, die van de verering voor de
Zonnegodin tóch niets begrijpen
Géén feest dus, maar ik was niettemin
benieuwd welke uitleg een Japanse in
tellectueel, ln Amerika opgevoed, aan
dit ontbreken van vreugdebetoon zou
geven. Naar goed Japans gebruik be
antwoordde hfi mijn vraag met een zeer
brede glimlach, waarop hij een uitvoe
rige uiteenzetting begon te geven van
de religieuze hoogachting, welke de kei
zers voorheen plachten te genieten. Toen
ik aanhield en onverwacht mijn vraag
van zostraks herhaalde, kwam een ver
rassend antwoord: „Keizer Meui (Hiro-
hito's grootvader) heeft lang en zegen
rijk over het volk geregeerd en is des
tijds zó uitbundig gefêteerd, dat het on
mogelijk is Hirohito te huldigen op een
wijze, welke ook maar ln de verste verte
de vergelijking met die van zijn groot
vader zou kunnen doorstaan Een
kostelijk antwoord, waarin de kern van
de vraag op Oosters-handige wijze werd
ontweken!
Sensationele
Nieuwjaarsboodschap
NOG altijd komt Hlrohlto's gelaat
niet op de Japanse postzegels voor.
hetgeen voor de oorlog verklaard
werd uit de opvatting, dat de keizer te
heilig was om afgebeeld te worden.
dit typisch-Japanse bijgeloof met wortel
en tak uit te roeien, ofschoon zij ander
zijds niet nagelaten hebben te dezer
zake Westerse opvattingen tot gelding
te brengen Het was dan ook geen kleine
sensatie, toen de keizer juist zes jaar
geleden, nl in zijn Nieuwjaars-bood
schap voor 1946, openlijk de „goddeluk-
hcid" van de Japanse vorsten vals
noemde en zijn onderdanen verder mee
deelde. dat zij niet boven andere volken
uitsteken en al evenmin voorbestemd
zijn de wereld te regerenNiet on
geestig is deze verklaring van Hirohito
bestempeld als het plegen van „politieke
harakiri", maar het is de vraag, of de
betekenis ervan wel ten volle tot de
„gewone man" ls doorgedrongen. Het
Japanse volk heeft, als elke Oosterse
natie, volop de tijd, het beschikt over
een ongelooflijke veerkracht en. wat ver
dwenen leek, komt gemakkelijk weer
terug.
Paleis als middelpunt
ZELFS voor de Jedokko's, zoals de
inwoners van Japans hoofdstad
heten (naar de oude naam Jedoi,
was 't voor de oorlog moeilijk de weg te
vinden in de duizenden zeer zindelijke,
maar slecht geplaveide straten. Iedere
wyk had toen haar eigen naam en bin
nen de wijk hadden de huizen een num
mernaar gelang van hun ouderdom!
Het is duidelijk, dat alleen diegenen de
weg konden vinden, die in zo'n stads
gedeelte volkomen thuis waren. De
Amerikanen hebben aan deze wonder
lijke toestand een einde gemaakt en er
ls dan ook niemand, die ontevreden ls
over deze nieuwe regeling. Hoe dat
probleem opgelost werd? Dat was met
eenvoudig. In de oude keizerstad Kioto
was dat heel wat gemakkelijker dan ln
FAMILIEBERICHTEN
ontleend aan andere bladen:
BevallenGodfried—De Vries,
A'dam; Ovlng—Van de Vlasakker.
Den Haag.
Gehuwd H. de Waal en E. van der
Mieden van Opmeer, Diepenveen; S.
Brusse— Cochius en H. F. Andersen,
Rotterdam.
Overleden: G A. Struycken—Sanders,
v., 72 J., Den Haag: H. F. Toonbreker,
m. 72 j., Den Haag; H. Boissevain, m.
68 j., Ubbergen; P. F. Kremers, m. 37 j.,
A'dam; C. J. LeverlngtonDe Blom, v.
57 j., Zeist; J. P. Crompvoets, m. 76 J.,
Den Haag.
papanR'dam pass. 3 1 Ouessant. LANG-
KOEAS R'dam—Ballkpapan 3/1 van Lissa
bon. MAASHAVEN Cleniuegos naar R'dam
3 1 Azoren; PRINS WILLEM 5 2/1
Jakar n. Abltjan. ROTULA R dam
Abo pass. 3/1 Bornholm; SCHIE Kvmasal
n. A'dam pass. 3/1 Algiers; SLOTEHDIJK
New YorkJava 3 1 te Suez. STAD MAAS
TRICHT 3/1 v Gibraltar te Casablanca;
UTRECHT 3/1 van Bombay—Oochln;
WATERLAND A'damBuenos Alrea pas*.
3/1 Flnlsterre
AAGTEDIJK New YorkBuenos Alrea
3/1 v. SantosMontevideo; AGAMEMNON
S. JuanA'dam pass. 3/1 FloresAzoren;
AKKRUMDIJK Perz. Golf—P.'dam 3/1 v.
Port SaidGenua. A MP EN AN 3/1 van
Houston te Lake Charles; BANTAM New
YorkCalcutta 3/1 te Khoramshar. BOR
NEO A'dam—Ballkpapan 3/1 v. Pondl-
cherrySingapore. BOSKOOP A'dam-Peru
4 1 te Port of Spain. BRITSUM 5/1 van
R'dam te Newport News verv.CALTEX
DELFT (T) 3 1 v. Sldon—R'dam; CLA-
VELLA (T| Dunedln—Corpus Chrlstl 4/1
te Panama: DELFT ChiliA'dam 3/1 van
Hamburg; ESSO ROTTERDAM (T) 3—1 v.
Aruba—R'dam; GAASTERKERK A'dam—
Belra 4/1 te Marseille; GENOTA IJmulden
Curacao alwaar 6/1 verw.. HAARLEM
—Kingston 4/1 te Cura-
pao, HERCULES 3/1 v. Bremen te A'dam;
rN Westerse oSen ls «tra telarltlke Irai™
lachwekkend. Alexandrië pass. 3/1 Malta;
*d«TT
MANOERAN
POSEIDON
Barbados;
uur n m. van Car-
omgeven door een hoge muur en een
zeer brede gracht. Wit rijzen de gebou
wen omhoog temidden van oud geboom
te en deze keizerlijke behuizing fungeert
nu als de as, waarom het verkeer van
geheel Tokio draait. Van hieruit lopen
machtige aders naar alle richtingen,
zoals de spaken van een wiel. En op die
hoofdwegen komen dan weer zijstraten
uit, die met 1, 2. 3, enz. genummerd zijn
en die tezamen het reusachtige web vor
men van de derde stad der aarde. In
de warboel van voorheen Is orde en
regelmaat gebracht en de Jedokko is er
de Yankee dankbaar voor.
Vredespoëzie van een
gevangen keizer
BIOLOGIE, zeilen en zwemmen, dat
zijn de hobbies van de kleine, bij
ziende man. die vroeger gevangene
van de militairen was en na de oorlog
als keizerlijke bezienswaardigheid door
het land is gaan reizen. Hirohito is
nooit iemand geweest, die zich op een
voetstuk heeft willen plaatsen. Daar is
zijn karakter niet naar: hij is veel meer
Voor dc oorlog vertegenwoordigde
keizerin Nagako veelvuldig haar
(onzichtbare) echtgenoot bij het
vervullen van representatieve plich
ten. Zo u-as zij de schakel tussen
keizer Hirohito en de brede massa
des volks. Thans ziet men beiden
tezamen herhaaldelijk in het open
baar. zoals hier. waar de keizer een
toespraak houdt.
hand en in dat van 1938 heette het:
„Vredig is de morgen in de tuin van het
altaar Het ls te hopen, dat 's werelds
toestand ook vredig zal zijn". En het
Nieuwjaarsgedicht des keizers van 1940
luidde. „Bij het begin van het Nieuwe
Jaar bidden wij dat Oost en West eens
gezind zullen zijn en voorspoed zullen
hebben".
Volk van goede verstaanders
I „vredesactie" nogal
-1- Een vage wens in een nleuwjaarsge- 3/1 van A'damAntwerpci
dicht, wat zou het te betekenen hebben? j A'dam—George Town 4 i
Inderdaad heeft Hirohito niets kunnen WILLEM 4 13 uur
ten hande.en aangenomen dat daartoe Adam—Makassar 31-. Ballkoapan. RO-
de gelegenheid bestondMaar men xuLA 4/1 vm van R'dam te Aba. SING-
doet verkeerd de waarde van Hirohito's-
poëtische ontboezeming te onderschat
ten. Dc Japanners zUn een volk van
kleine dingen, zowel in de gunstige als
in de ongunstige zin des woords. Een
kenner van hun kunst heeft de Japan
ners „groot ln kleine zaken, maar klein
ln grote zaken" genoemd. Vandaar hun
meesterschap op het terrein bijv. van
de tuinarchitectuur, waardoor zij vaak
de illusie van een volledig landschap
in verkleinde vorm weten te wekken.
De Japanner is ook de mens, die aan
een half woord genoeg heeft. Misschien
werkt de taal daartoe mee, want het
aantal lettertekens ls zo groot, dat
slechts een gedeelte in gebruik is en
daardoor wordt de ultdrukkingsmoge-
lijkheld beperkt. Gevolg; een vage wijze
van zeggen, die heel wat aan het „goe
de verstaan" overlaat. Welnu, voor een
volk van goede verstaanders waren
Hirohito's Nieuwjaarsgedichten van 1938
en 1940 duidelijk genoeg. Maar de taal
die de militaire spraken, gaf de door
slag en 's keizers poëtische aanwijzin
gen werden gemakkelijk overstemd.
Zoals ln elke militaire dictatuur ls de
vorst alleen goed genoeg voor het
plaatsen van zijn handtekening. En in
derdaad. men kan hem euvel dulden,
dat hij zich daarvoor liet lenen. Ten
slotte ls hij de man geweest, die het
beleid van zijn vooroorlogse regeringen
gesanctionneerd heeft. Maar voor de
Amerikanen woog het heden van 1946
en 1947 tenslotte zwaarder dan het ver
leden en inplaats van hem af te zetten
gebruikten zij hem als propagandist voor
de nieuwe, democratische opvattingen..
KEP IndonesiëPac. Kust 4/1 te Slam
verw.; STAD HAARLEM 3/1 v. Casablanca
Vlaardlngen. TALISSE AMamIndonesië
-Kobe 3/1 v. DurbanMauritius; TROM
PENBERG R'dam—New Orleans pass. 4/1
S. Miguel Azoren, WINSUM Sfax—Vlaar-
dlngen 3/1 nm dwars Algiers; ALGENIB
3/1 van R'damPorto Alegre; AMSTEL-
PARK 3/1 v. Newport News te A'dam:
CALTEX PERNIS (T| 3/1 v R'dam-Sldon;
FRIESLAND (KRLi 4 1 ca 12 uur Hoek v,
Holland verw. v BallkpapanHYDRA 3/1
van Kingston te A'dam. KLIPFONTEIN
BelraA'dam 3/1 nm Kaapstad verw.;
KOTA INTEN R'dam—Soerabaja 1 1 te
Port Swettenham; LANGKOEAS R'dam
Ballkpapan 3/1 24 uur Gibraltar. LEER-
DAM Rrdam—New York pass. 3-1 Sclllys;
LINDEKERK R'dam—Perz. Golf 4 1 te
A'dam: LOOSDRECHT R'dam-Calcutta 3/1
van Madras; MERWEDE 4/1 v. R'dam—
Golfhavens vla Antwerpen; ORANJE Am
sterdam—TJ. Prlok 3/1 150 myi WZW
Kreta- SIBAJAK R'dam—Wellington 3/1
780 mljl ZD Fayal Aaoren; SLAMAT TJ.
PrlokR'dam 31/12 te Belawan; SOM-
MELSDIJK 3/1 v. Houston te R'dam: STAD
BREDA 3 1 v R'dam te Narvik; TJIMEN-
7 ENG 31 12 v Santos te Adelaide; ZAAN
4/1 v. Vlaardlngen te R'dam.
AGAMEMNON 9 1 van S. Juan te A'dam
verw AMSTELKERK A'dam—W Afrika
4/1 v Accra—Lagos. ARENDSKERK Kobe
R'dam 4/1 te Antwerpen; BLOEMFON
TEIN A'damBclra 3'1 te Durban: MA
NOERAN 3/1 te Antwerpen v. A'dam:
ALUDRA verm 4/1 v. R'dam—Z. Amerika.
Het Leid sell Dagblad
De krant voor iedereen
0.58 I Cha r ra eu s3er m
Vaatdoekje.^ me( .choaderbo"" ,a. 2,9»
Blauwe blokl»»^ «•«- 0,98 1 Nactlhetnden
■0,70 i a- 0,9»
7.98
p,.»-- 7„,,„ 098\ Flanellen
Badhanddoeken ^8 1 F,ancUen Heren Pyanva a
Slopen l
Graalinnenjak«»,ons 6.48 1 ^„Camisole. 1<98
Flaxen laken., 7.98
,B Directoire*
I interlock, shpm°ie
n iane„=, g98 1 Directoires
tu-ec persoons w 1 Dauic interl.
om90 v.a. v
t.a. 1.9*
Directoires J,9B
,"l*rl°<4 t-n
twee j»*"
Keukenkleedje8 9 J - hadcostumes R
2 98 1 Damessakdoeken. 0,29
korte mouw 898J| Heren ^^"'S.'teit r.o- 0-J°_
klieren Singlet.
rrleto
DomeVu"»«rs
Zeer ruime "J '„overs e- F«'«"
u
en. Mjm
Wasiakken
2,98
NEDERLANDS GROOTSTE SCHOENFABRIEKEN
Filialen: LEIDEN - Haarlemmerstraat 67, KATWIJK, Voorstr. 29
