EIDSCH
DAGBLAD
Grondstoffenrijkdom, aanzienlijk
afzetgebied, verregaande
mechanisatie
Wat kan Europa van de
Ver. Staten Ieren?
Scherp Amerikaans-Russisch
debat in politieke commissie
der V.N.
Ie Jaargang
DONDERDAG 20 DECEMBER 1951
No. 27488
J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 5.15 per kwartaal: f. 0.40 per week
Wiite Singel 1. Lelden - Giro No. 57055
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
3 Mes op de keel
HET incident te Tandjong-Priok met
het ss ..Blitar", waaruit op last
van de Indonesische overheid een
«eelheid ontplofbare stoffen en vuur-
vns bestemd voor Nieuw Guinea,
rd gelost, blijkt volgens de gisteren
'dit blad gepubliceerde berichten een
-ragende invloed uit te oefenen op
aanvang der voorgenomen Neder-
Indonesische besprekingen, welke
er dagen in Den Haag zouden be-
Ujj herinneren er aan. dat deze be-
*ünsen volgens de oorspronkelijke
Jtt "uitsluitend betrekking zouden
>.yn op de omzetting van het Unie-
fjtuut in een „normale internationale
«reenkomst". Eerst naderhand heeft
vjXarta de wens te kennen gegeven.
'sfüjkertHd de toekomstige status van
Ofuw-Guinea aan de orde te stellen.
;j?rmede de Nederlandse regering, al
-ft zij tussen beide onderwerpen geen
irtnrid willen leggen, zich accoord
»ft verklaard.
Gezien de beide diametraal tegenover
.ï-sr staande standpunten inzake West
en. scheen een oplossing verre van
(makkelijk, maar een strijd op de ba-
h van het redelijk overleg is nog steeds
M bit uitstek menswaardige, die vele
}>?e'ijkheden in zich bergt.
Maar ziedaar: nauwelijks heeft de
Indonesische delegatie onder leiding
nn prof. Soepomo voet on Neder-
bnd«e bodem gezet of de Indonesische
wring pre-jndlcieert op elke beslls-
<in; door te verklaren, dat rij Weste
lijk Nieuw Guinea beschouwt als te
tehoren tot het Indonesische grond-
gebled
Ronduit gezegd: maller kan het toch
doenlijk niet!!
rOCH is een dergelijke gang van za
ken niet geheel en al zonder prece
dent Wij herinneren ons dat bij
hi vorig bezoek van een Indonesische
|Miwtie aan ohs land. een van haar
Vw -instaande leden, mr Moh Yamln
(middellijk na aankomst op Schiphol
Kutiaarde dat Diakarta bereid was tot
d Muiten van een overeenkomst, mits
Rechts" Nederland alle aanspraken van
jkr.psië on Nieuw-Guinea erkende. Ook
stiids heeft deze dreiging aan de voor
rond van de besprekingen een hoogst
Kliederige indruk gemaakt, maar toch
ren toen de kaarten enigszins anders.
Htüds betrof het een wellicht ondoor-
3 _>-bte uitlating van een Indonesische
J yivrasrdigheldsbekleder, die daarover
Toïeliikl achter de diplomatieke scher
en van het eigen kabinet wel het een
in der te horen heeft gekregen.
Ziin de tot dusverre beschikbare ee-
^»ns juist dan werd de maatregel te-
n de .Blitar" van de Priokse haven-
■rrmandant evenwel uitgevoerd in
- vttreekse opdracht van zijn regering,
l Wii kunnen ons volkomen indenken.
I d° Nederlandse regering er weinig
-* gevoelt te gaan onderhandelen.
de wederpartii haar bij voor-
het mes op de keel zet!
'I^n dergelijke handelwlize 1-= niet al-
,■<- m strijd met het diplomatieke ge-
-"k. maar ook met begrippen van
12| fatsoen.
Amerika leeft volgens de „Economie der verspilling
(Speciale berichtgeving).
Amerika werd eertijds en wordt ook thans nog wel eens het land
der onbegrensde mogelijkheden genoemd. Dat dit niet geheel en al met de
waarheid strookt, is langzamerhand wel duidelijk geworden, en voor hen, die
nog meenden, dat men in de Ver. Staten van Noord-Amerika leeft volgens
en streeft naar die onbegrensdheden, moge het openhartige gesprek, dat
gistermiddag in hotel de Witte Brug te Den Haag gevoerd werd tussen de
industriëlen, die onlangs op uitnodiging van de E.C.A. en twee particuliere
organisaties Amerika een bezoek brachten, en een groot aantal persvertegen
woordigers, instructief genoeg zijn geweest om de conclusie te rechtvaar
digen, dat in Amerika weliswaar economisch gezien op een ander vlak
gedacht en gehandeld wordt dan in Europa, doch dat „over de oceaan"
geenszins grenzen grootheden zijn, waarmede men geen rekening zou behoe
ven te houden, om de doodeenvoudige (vermeende) reden, dat zij er niet
zouden bestaan.
vijfde tot een kwart van het Inko
men op.
Deze hoge lonen, gevoegd by het feit,
dat de grondstoffen verhoudingsgew.is
goedkoop zijn, doet daarom een geheel
ander beeld ontstaan dan in Europa, te
meer daar de verhouding kracht/arbeid
in Amerika veel voordeliger is dan in
Eurnpa. Ruwweg gezegd, staat tegenover
een kilowattuur in Amerika 80 werkuren,
in Nederland slechts 16. Reden waarom
in Amerika in hoge mate gerationali
seerd wordt. Zo bedraagt het arbeidsloon
van een aan de lopende band vervaar
digd auto-chassis van 70 dollar nog geen
twee dollar.
Aan deze zijde van de Oceaan kan
men kijkende naar Amerika, de pro
ductivity stimuleren door verhoging
der mechanisatie, en vooral organisatie
terwijl verder de ontwikkeling van de
menselijke factor in het bedrijf geens-
z.ns een te verwaarlozen factor genoemd
moet worden.
Dr (Jcrtcnbach Ie Amsterdam, die
als eerste Nederlandse particuliere
arts sinds Februari van dit jaar tn
Korea werkzaam is geweest op ver
zoek van de World Health Organi
zation van de Verenigde Naties, is
Woensdagmiddag met 50 dagen
verlof in de hoofdstad teruggekeerd.
IVe zien hier dr üertenbach, die in
Korea de rang van ..civil colonel"
bekleedde, bij zijn arbeid in een tent
op het eiland Koje-do. waar aan
Zuid-Korcaanse vluchtelingen, die
er mei landingsboten aankwamen,
medische hulp werd verleend.
Ir W H. van Leeuwen, voorzitter van
de Commissie ..Opvoering productivi
teit" zeide te dien aanzien bemerkens-
waardlge dingen, omdat hij het probleem
in een noted op samenvatte.
Het Amerikaanse economische leven
vertoont een naar Europes? maat
staven gemeten zeer hoge productivi
teit. en wel daar ten eerste het land be
schikt over rijke grondstoffenbronnen,
ten tweede een zeer groot afzetgebied
bezit en ten derde een ver doorgevoerde
mechanisatie kent. Deze drie het econo
mische leven bijzonder stimulerende fac
toren zijn voor Europa als verzameling
van afzonderlijke staten vooralsnog
onbereikbare grenzen, voor een econo
misch geïntegreerd Europa echter niet
meer.
En op dit punt wees In het bijzonder
Ir S. H. Visser, algemeen secretaris van
het Verbond van Nederlandse Werk
gevers. die naar voren bracht, dat
slechts door het scheppen van één
Europese economie, zowel op het ge
bied der productie als op dat der con
sumptie. toestanden geschapen kun
nen worden, welke Europa op het
Amerikaanse vlak kunnen brengen.
Zolang de Europese staten onderling
het goederenverkeer belemmeren door
dens de ..Operatie Rattenhol"
rd liet Cliiri-gebergte door Zuid-
ircaanse troepen van Rode gueril-
ttnden. die van hieruit hun acties
dernamen, gezuiverd.
'R inwoner van het gehucht Un-
"g. ver achter de geallieerde
lies gelegen, dal enige maanden
leden door guerilla's bezet was.
'i' hij een uitkijkpost, welke deel
'naakt van het vcrdedigingsstclscl.
'EERBERICHT
Veranderlijke wind
Ifc Bilt verwacht tot morgenavond:
z*akke tot matige wind ruimend
ar Noordelijke richtingen, later ver-
fcrlijk Wisselend bewolkt met enige
i of motregen. Weinig verandering
f temperatuur. (Opgemaakt te 10 uur).
21 DECEMBER.
op: 8.46 uur: onder: 16.30 uur.
Maan op- onder: 12.25 uur (L.K.)
klater te Katwijk te 8.14 en 20.38 u.
|"'t nummer bestaat uit acht pagina's
Belgisch kabinet Pholien
wankelt
(Telefonisch van onze Brusselse
correspondent)
Een bericht van de Brusselse ..Solr",
als zouden de ministers van het. kabinet
Pholien morgen hun ontslag aanbieden,
werd gisteravond in de wandelgangen
van het parlement geloochenstraftMaar
anderzijds mag het als een vaststaand
feit worden beschouwd, dat de regerlng-
Pholien binnenkort zal worden gewijzigd.
Hei kabinet-Pholien is versleten. Pre
mier Pholien heeft prachtig de verzoe-
ming rond de troon tot stand gebracht,
maar hij Is niet opgewassen tegen de
taak der herbewapening en de daaruit
voortvloeiende politieke en sociaal-eco
nomische moeilijkheden. De regering
heeft geen economische politiek. Dit zyn
de drie kerngedachten van de vaak hef
tige critiek. welke in de eigen katho
lieke kringen tegen de premier naar vo
ren worden gebracht.
Het is thans zo. dat er een open con
flict bestaat tussen de katholieke partij
leiding en de minister-president. Het is
waarschünlijk. dat staatsminister De
Schrijver of Segers de huidige minister
van verkeer, het nieuwe katholieke ho
mogene kabinet zaJ vormen, ofschoon
het nog de vraag is. of uit de conserva
tieve katholieke kringen geen veto tegen
deze beide links katholieken zal worden
uitgesproken. In dat geval gaat de po
litieke toestand in België wederom ge
spannen worden.
tariefmuren en beschermende maat
regelen, zolang de Europese produ
centen In hun streven naar hechte
samenwerking geremd worden door
economisch-politieke obstakels, zolang
zal het niet mogelijk zijn de markt
aanzienlijk te verruimen en de pro
ductiviteit op te voeren volgens de
Amerikaanse grondstellingen van grote
grondstoffenrijkdom. groot afzetgebied
en verregaande mechanisatie.
De Europese klacht jegens Amerika,
dat dit land de invoer bemoeilijkt door
middel vart invoerrechten, wordt aan
gene zijde van de Oceaan een geheel
andere zaak genoemd dan Europa's
economische moeilijkheden. Men zegt
daar. dat de Europeanen eerst zélf
maar eens orde op hun economische
zaken moeten stellen, voordat de
Europese landen een klaaglied gaan
aanheffen.
Naast het h'erboven cslmileerde car
dinal» verschil tussen Europa's en Ame
rika 's economische leven, staat he* feit,
dat men in de Ver. Staten l^eft volgens
het z.g. .economy of wals'"-principe
(economie der verspilling), hebreen dus
wil zeggen, dat men zoveel mogelijk zo
kori mogelijk wil laten gebruiken (Sic-
kesz).
Is iets kapot, dan gooit m bet weg:
wordt Iets wat oud. dan vernieuwt men
het. Dit systeem van zo snel mogelijk
weggooien heeft echter het nadeel, dat,
wel zeer lichtzinnig wordt omzesproneen
met. do (vaak kostbare) materialen. Er
gaan dan ook stemmen op. vooral gezien
de steeds meer inspanning opslorpende
herbewapening, welke doet denken aan
GÖrings „kanonnen of boter"
DALENDE OMZETTEN.
Een and°r punt van belang is. dat er
momenteel in Amerika minder gekocht
wordt en dit niet omdat men minder
geld heeft, maar daar men de goederen
niet nodig heeft. De markt is verzadigd,
het geld vloeit voor een (Jeel af naar
dp spaarbanken.
Was dan ook zoals de heer mr J.
Mevnen oud-minister van Oorloc. thans
directeur der A.K.U.. opmerkte, de her
bewapening niet gekomen dan had de
Amerikaanse economie een zeer gevoelige
terugslag gekregen
RATIONALISME. HOGE IONEN.
SLECHTE SOCIALE VERZOR
GING.
Het Amerikaans» loonpeil is hoog
indien beschouwd door Europese
bril doch de sociale voorzieningen
zijn uitzonderlijk rerinr. Betaalt een
Nederlandse werkgever in een bepaal
de branche 50G aan sociale lasten, in
de Ver. Stalen bedraagt d't percen
tage 18G. Het in Nederland ..uitge
stelde loon" resulteert dus in verzeke
ringen en voorzieningen van allerlei
aard. in Amerika dient de arbeider
daar zelf voor te zorgen (met rij"
meerdere dollars).
Tegenover dat hoge loon staan lage
prijzen (waarover onze Amerikaanse
correspondent onlangs nog schreef -
Red.), doch de huishuur slokt een
Naar aanleiding van
Sovjet-klacht
Gisteren heeft de politieke commis
sie van de V.N. de Sovjet-Russische
klacht tegen Amerikaanse „agressieve
daden" en „inmenging in de binnen
landse aangelegenheden van andere
landen" behandeld.
De Sovjet-Russische minister van
buitenlandse zaken Disjinsky, zei
dat de Amerikaanse wet op de weder
zijdse veiligheid „neerkwam op schen
ding van het internationale recht" en
dat zij een grove schending betekende
van de tussen de beide landen be
staande verplichtingen. Amerikaanse
inmenging bleek uit de toewijzing van
100 millioen dollar voor het recrute-
ren van personen en organiseren van
gewapende groepen onder misdadigers
en oorlogsmisdadigers, die uit de Sov-
jet-L'nie waren gevlucht. De wet op
de wederzijdse veiligheid als geheel
kon slechts worden besrhouwd als een
agressieve daad. bedoeld om de be
trekkingen tussen de Verenigde Sta
ten en de Sovjet-I'nic en internatio
nale betrekkingen in het algemeen
ingewikkeld te maken.
Voorts zei Wisjinsky. dat overeenkom
sten tussen de Verenigde Staten en de
Sovjet-Unie voorzien, dat beide partijen
zich onthouden van steunen van mili
taire of andere organisaties, die een
gewapende strijd tegen de andere party
wil voeren.
Hij zou een resolutie indienen, die een
beroep doet op de V.N. om de wet als in
strijd aan het Handvest van de V.N. te
veroordelen en om de Amerikaanse re
gering aan te bevelen maatregelen te
nemen, om in dè toestand te voorzien.
Namens de Verenigde Staten sprak
Mansfield „zonder voorbehoud" de Sov
jet-Russische aanklacht tegen. Hij hield
er aan vast. dat de wet op de weder
zijdse veiligheid was opgesteld in de
geest van het handvest der Verenigde
Naties en dat de wet het jongste voor
beeld was van de Amerikaanse politiek
om te helpen „bij de opbouw van een
sterke en gezonde internationale ge
meenschap". De VS. hebben geen
agressie tegen de Sovjet-Unie of enig
ander land gepleegd en zullen ook geen
agressie plegen, aldus Mansfield. Volgens
hem had de Sovjet-Unie een verwron
gen beeld van de wet gegeven. Het wer
kelijke doel van de wet was „politieke
vluchtelingen, die willen deelnemen aan
de verdediging van de Noordatlantische
gemeenschap, tc helpen." aldus de
Amerikaanse vertegenwoordiger.
Mansfield verklaarde verder, dat de
Atlantische strijdkrachten nog slechts
klein zijn, in vergelijking met de gewel
dige legers der communistische landen.
„Doch zy worden sterker," voegde hij
hieraan toe.
„Geen enkele communistische rege
ring is ooit op eerlijke wijze cn als
resultaat van vrije verkiezingen aan
het bewind gekomen. Het is hierom
dat de Sovjct-l'nie geen vertrouwen
heeft in de door haar overheerste
volken. Het Kremlin begint te slaan
naar schaduwen en denkbeeldige
vijanden. De SovJet-Unlc ziet overal
agressie: haar gehele politieke stelsel
Is doortrokken van vrees en verdacht
making", aldus de Amerikaanse ver
tegenwoordiger. die vervolgde: „Indien
een regering werkt met een politieke
organisatie, die haar eigen volgelingen
ten onder brengt, ligt het dan niet ge
heel in de lijn om aan de handelingen
van andere regeringen allerlei duistere
motieven toe te schrijven?
Een van de hoofdoorzaken van de
thans in de wereld bestaande spanning
is het zich inlaten van de Sovjet-Unie
met de binnenlandse aangelegenheden
van andere landen. Het is een van de
meest ironische voorvallen die ooit in
de wereldgeschiedenis zijn geboekstaafd,
dat het nu juist de Sovjet-regering moet
zijn, die een andere buitenlandse rege
ring en nog wei die der Verenigde
Staten beschuldigt van het zich in
laten met Russische binnenlandse aan
gelegenheden", aldus de Amerikaanse
afgevaardigde.
Wisjinsky antwoordde, dat de „laster
lijke beweringen" van de Amerikaanse
vertegenwoordiger een bevestiging vor
men van de Russische stelling, dat de
Verenigde Staten „zich zeer ongerust
maken over de toenemende bedreiging
van hun overheersing". Volgens Wisjins
ky was het gezag der Verenigde Staten
in de ogen der wereld zeer gedaald. Hij
zeide, dat de Amerikaanse vrijheid „die
der werklozen, bandieten en van Wall-
street" is.
Daarop kwam de Russische minister
van buitenlandse zaken te spreken over
het Amerikaanse transportvliegtuig, dat
indertijd boven Joego-Slavië uit de koers
geraakte en door Russische jagers werd
De conferentie te Parijs van atoom
deskundigen uit Denemarken Frankrijk
België West-Duitsland. Griekenland.
Nederland. Italië. Noorwegen Zweden,
Zwitserland. Engeland en Joegoslavië
heeft een Nederlandse resolutie aange
nomen waarin wordt voorgesteld de op
richting van een raad van vertegen
woordigers. welke zetelend te Genève.
het toezicht zal hebben over de uitvoe
ring van het program voorts de instel
ling van een groep, die een middelgrote
installatie «een cyclotron voor ongeveer
500 millioen volt) en een grote instal
latie (een synchrotron voor spanningen
tussen 3.000 en 10.000 millioen volt) moet
ontwerpen, en ten slotte de vorming van
een studiegroep voor de organisatie van
het Europese instituut van onderzoek
inzake kernsplitsing.
De conferentie welke onder auspiciën
van de Unesco wordt gehouden wordt
door waarnemers uit Israël Brazilië.
Australië. Japan nationalistisch China
en India bijgewoond Ook de Raad van
Europa en verscheidene wetenschappe
lijke verenigingen hebben waarnemers
gezonden Hongarije Tsjecho-Siowaklje
en Polen hebben niet op de uitnodiging
van de Unesco geantwoord.
gedwongen in Hongarije te landen. HU
zeide. dat het toestel tot opdracht had
gehad „spionnen boven Russisch gebied
uit te werpen" en hij herhaalde de in
dit verband reeds eerder van commu
nistische zijde gedane mededelingen.
(Later zeide hij echter in algemene zin
te hebben gesproken en niet over dit
speciale geval!).
Wisjinsky zei verder dat de raadgever
van het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken John Foster Dulles
het had gehad over „het opbouwen van
een weermacht met grote slagkracht, die
bij de grenzen van de Sovjet-Unie zou
worden gelegerd". „Is dat nu een strijd
macht voor aanvalsdoeleinden of niet",
vroeg hij. vervolgend: „Doch dit gehele
belachelijke streven zal mislukken, want
uw geschut, gevechtswagens en ge
vechtsvliegtuigen zijn niet tegen de onze
Wisjinsky zeide verder dat „indien het
dan al niet mogelijk is de Engelse mili
tairen bij het voorgestelde Europese le
ger in te lijven, de Amerikanen wel voor
plaatsvervangers zullen zorgen, die zij in
de kampen voor uitgewekenen zullen
vinden en zij hopen ze nog goedkoop
te krijgen ook."
Volgens Wisjinsky worden de gelden,
toegewezen op grond van de bepalingen
der Amerikaanse wet op de wederzijdse
hulpverlening gebruikt voor „het stich
ten van militaire organisaties, die er op
uit zijn ondergronds werk te verrichten
en daden van terreur te bedrijven, met
als uiteindelijk doel het ontketenen van
een broeder- en burgeroorlog."
„De Sovjet-Unie heeft er geen belang
by zich in een conflict met d Verenigde
Staten te begeven", besloot Wisjinsky.
„Wat ik heb gezegd is ingegeven door de
welgemeende wens, dat wy ons niet be
zig zullen houden met kleine kuiperijen,
hetgeen de Russisch-Amerikaanse be
trekkingen slechter zou doen worden."
De voorzitter der politieke commissie,
de Noor Finn Moe. deed een beroep op
de sprekers om zich tot het onderwerp
te bepalen en zich niet over te geven
aan beschouwingen over de waarde of
onwaarde van staatkundige stelsels en
de landen, waarin deze worden toege
past. De zitting werd daarop tot heden
verdaagd.
De ..Encyclopaedia Brittanica" in
Londen organiseert jaarlijks een
wedstrijd voor de beste persfoto,
gemaakt door een Engelse pers
fotograaf.
Dit jaar werd bekroond deze foto.
gemaakt door de 21-jarige foto-
graai Peter Skingley. die in Enge
land o.a. voor ANP-foto in Neder
land werkt.
De foto toont links: Winston Chur
chill. mei generaal Dwight D. Eisen-
hower. opperbevelhebber van de
Noord Atlantische strijdkrachten tn
Europa en rechts: veldmaarschalk
Lord Montgomery.
Het zijn de drie grote leiders uit de
tweede wereldoorlog, gefotogra
feerd ter gelegenheid van de jaar
lijkse Alameinherdenking in de
Empress Hall in Londen op 19
October j.l. Het is de herdenking
van de nederlaag van generaal
Rommel's leger bij Alamein.
De verkiezingsresolutie voor
geheel Duitsland
Volgens de In de poltieike commissie
der V. N. aangenomen resolutie inzake
onderzoek naar vrye verkiezingen in ge
heel Duitsland zal een uit Nederland,
Brazilië, Pakistan. Polen en IJsland sa
mengestelde commissie worden verzocht
onmiddellyk en gelyktydig in West- en
Oost-Duitsland en in Berlijn een onder
zoek in te stellen. De Pakistanse afge
vaardigde heeft verklaard, dat Pakistan
bereid is in de oommissie zitting te ne
men. Polen zal niet in de commissie
zitting nemen, omdat .Poolse deelne
ming slechts zou helpen de onwettige
aard van de commissie te verdoezelen",
aldus de Poolse afgevaardigde).
De resolutie doet een beroep op de
autoriteiten in geheel Duitsland om de
commissie alle faciliteiten te verlenen.
De commissie krijgt opdracht ..zo vroeg
mogelijk" verslag aan de V. N. uit te
brengen.
Als de commissie niet in staat is haar
opdracht uit te voeren vraagt de reso
lutie, dat zij een nieuwe poging za] on
dernemen. wanneer zy er van overtuigd
is, wel ln alle zones te worden toege
laten.
In de resolutie verbinden de V N zich
hulp aan te bieden voor het verzekeren
van vrije verkiezingen, als zy er van zyn
overtuigd, dat gunstige omstandigheden
hiervoor bestaan.
De commissie moet niet later dan
1 September 1952 verslag uitbrengen.
Men meent, dat de commissie niet ln
West-Duitsland en West-Beriyn een
onderzoek zal instellen, als haar facili
teiten ln Oost-Dultsland geweigerd
worden.
STAKING IN WEST-BERLIJN
De Westber'ynse vakbond voor de
openbare diensten heeft medegedeeld,
dat de employé's van de WestberlUnse
transportdiensten en de stadsreiniging
van heden af voor onbepaalde tyd in
staking gaan.
Volgens de voorzitter van de vakbond
Behre. zullen ln totaal 14.000 man by
de staking betrokken zijn.
De Oostber'iinse vakbonden hebben
hun solidariteit met de stakers betuigd.
De stakers eisen hogere lonen wegens
de hoeere kosten van levensonderhoud:
zij gingen niet accoord met de door de
gemeente voorgestelde verhogingen.
