LEIDSCK
DAGBLAD
Grondstoffenrijkdom, aanzienlijk
afzetgebied, verregaande
mechanisatie
Scherp Amerikaans-Russisch
debaï in politieke commissie
der V.N.
weerbericht
90ste Jaargang
DONDERDAG 20 DECEMBER 1951
00
No. 2748?
rcrecteur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorsi cn J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 5.15 per kwartaal; f. 0 40 per week
Witte Singel 1. Lelden Giro No. 57055
Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507
Mes op de keel
»tET incident te Tandjong-Priok met
M het ss ..Blitar", waaruit op last
11 van de Indonesische overheid een
•■«veelheid ontplofbare stoffen en vuur-
npens. bestemd voor Nieuw Guinea.
gelost. blijkt volgens de gisteren
- d;t blad gepubliceerde berichten een
Vragende invloed uit te oefenen op
j lanvang der voorgenomen Neder-
•V--Indonesische besprekingen, welke
er dagen in Den Haag zouden be-
7.:' herinneren er aan. dat deze be-
--rvir.cen volgens de oorspronkelijke
jKt uitsluitend betrekking zouden
•Ibten op de omzetting van het Unle-
;?tuut in een ..normale Internationale
inkomst" Eerst naderhand heeft
jjtarta de wens te kennen gegeven,
üdlikertljd de toekomstige status van
r»jw-Guinea aan de orde te stellen,
nsrmede de Nederlandse regering, al
«ft zij tussen beide onderwerpen geen
«rband willen leggen, zich accoord
•vfr verklaard.
Gwien de beide diametraal tegenover
Uir staande standpunten inzake West-
>in. srheen een oplossing verre vain
i-makkeliik. maar een strijd op de ba-
j van het redelijk overleg is nog steeds
*n bii uitstek menswaardige, die vele
Krankheden ln zich bergt.
Maar ziedaar: nauwelijks heeft de
Indonesische delegatie onder leiding
van prof. Soepomo voet oo Neder
landse bodem gezet of de Indonesische
regering prc-judicieert on elke beslis
sing door te verklaren, dat zij Weste
lijk Nieuw Guinea beschouwt als te
behoren tot het Indonesische grond-
ffbied!
Ronduit gezegd: maller kan het toch
eigenlijk niet!!
ÏOCH Is een dergelijke gane van za
ken niet geheel en al zonder prece
dent. Wij herinneren ons dat bij
vorig bezoek van een Indonesische
idegafie aan ons land. een van haar
mora.anstaa.nde leden, mr Moh Yarrün
■imlddelHlk na aankomst op Schiphol
wielaarde dat Djakarta bereid was tot
ift sluiten van een overeenkomst, mits
iKht.s" Nederland alle aanspraken van
fidoneslë op Nleuw-Guinea erkende. Ook
Builds heeft deze dreiging aan de voor
rond van de besprekingen een hoogst
-.plezierige indruk eemaakt. maar toch
•>:en toen de kaarten enigszins anders.
>rtlids betrof het een wellicht ondoor-
uitlatlng van een Indonesische
ardigheidsbeldeder. die daarover
Tozeliikl achter de diplomatieke scher
en van het eigen kabinet wel het een
o onder te horen heeft gekregen.
Zlta de tot dusverre beschikbare ee-
•vens juist dan werd de maatregel te
il de Blitar" van de Priokse haven-
n-nmandant evenwel uitgevoerd in
«Vctreekse opdracht van zijn regering.
Wil kunnen ons volkomen indenken,
et d° Nederlandse regering er weinig
ir gevoelt te gaan onderhandelen.
"ppt de wederpartll haar bij voor-
't het mes op de keel zet!
Een dergelijke handelwiize ls niet al-
in strijd met het diplomatieke ee-
maar ook met begrippen van
erlijk fatsoen.
Amerika leeft volgens de „Economie der verspilling"
Wat kan Europa van de
Ver. Staten leren?
(Speciale berichtgeving).
Amerika werd eertijds en wordt ook thans nog wel eens het land
der onbegrensde mogelijkheden genoemd. Dat dit niet geheel en al met de
waarheid strookt, is langzamerhand wel duidelijk geworden, en voor hen, die
nog meenden, dat men in de Ver. Staten van Noord-Amerika leeft volgens
en streeft naar die onbegrensdheden, moge het openhartige gesprek, dat
gistermiddag in hotel de Witte Brug te Den Haag gevoerd werd tussen de
industriëlen, die onlangs op uitnodiging van de E.C.A. en twee particuliere
organisaties Amerika een bezoek brachten, en een groot aantal persvertegen
woordigers, instructief genoeg zijn geweest om de conclusie te rechtvaar
digen, dat in Amerika weliswaar economisch gezien op een ander vlak
gedacht en gehandeld wordt dan in Europa, doch dat „over de oceaan"
geenszins grenzen grootheden zijn, waarmede men geen rekening zou behoe
ven te houden, om de doodeenvoudige (vermeende) reden, dat zij er niet
zouden bestaan.
Ir W H. van Leeuwen, voorzitter van
de Commissie „Opvoering productivi
teit" zeide te dien aanzien bemerkens-
waardige dingen, omdat hy het probleem
in een notedop samenvatte.
Het Amerikaanse economische leven
vertoont een naar Europese maat
staven gemeten zeer hoge productivi
teit. en wel daar ten eerste het land be
schikt over rijke grondstoffenbronnen,
ten tweede een zeer groot afzetgebied
bezit en ten derde een ver doorgevoerde
mechanisatie kent. Deze drie het econo
mische leven bijzonder stimulerende fac
toren zijn voor Europa als verzameling
van afzonderlijke staten vooralsnog
onbereikbare grenzen, voor een econo
misch geïntegreerd Europa echter niet
meer.
En op dit punt wees in het bijzonder
ir S. H. Visser, algemeen secretaris van
het Verbond van Nederlandse Werk
gevers. die naar voren braeht, dat
slechts door het scheppen van één
Europese economie, zowel op het ge
bied der productie als op dat der con
sumptie. toestanden geschapen kun-
tarirfmuren en beschermende maat
regelen. zolang de Europese produ-
cenlen in hun streven naar hechte
samenwerking geremd worden door
economisch-politieke obstakels, zolang
zal het niet mogelijk zfjn de markt
aanzienlijk te verruimen en de pro
ductiviteit op te voeren volgens de
Amerikaanse grondstellingen van grote
grondstoffenrijkdom. groot afzetgebied
en verregaande mechanisatie.
De Europese klacht jegens Amerika,
dat dit land de invoer bemoeilijkt door
middel van Invoerrechten, wordt aan
gene zijde van de Oceaan een geheel
andere zaak genoemd dan Europa's
economische moeilijkheden. Men zegt
daar, dat de Europeanen eerst zélf
maar eens orde op hun economische
mken moeten stellen, voordat de
Europese landen een klaaglied gaan
aanheffen.
Naast het hierboven zesimaleerde car-
kwart van het inko-
Deze hoge lonen, gevoegd bij het feit.
dat de grondstoffen verhoudingsgewijs
goedkoop zyn. doet daarom een geheel
ander beeld ontstaan dan in Europa, te
meer daar de verhouding kracht arbe d
in Amerika veel voordeliger is d3n in
Europa. Ruwweg gezegd, staat tegenover
een kilowattuur in Amerika 30 werkuren,
in Nederland slechts 16 Red»n waarom
in Amerika in hoge mare gerationali
seerd wordt Zo bedraagt het arbeidsloon
van een aan de lopende band vervaar-
digd auto-chassls van 70 dollar nog geen 1
twee dollar. ials eerste Nederlandse particuliere
Aan. deze zijde van d? Oceaan kan arts sinds Februari van dit jaar in
«p
der mechanisatie, en vooral organisatie Mek van de World Health Organi-
me van de zation van de Verenigde Naties, is
ans "een te verwaarlozen ïactor genoemd Woensdagmiddag mei 50 dagen
moet worden. 1 verlof in de hoofdstad teruggekeerd.
Antsleruant. die
Vv e zien htei dr Cicrtenbachdie in
Korea de rang van ..civil colonel"
bekleedde, bij zijn arbeid in een tent
op hel eiland Koje-do. waar aan
Zuid-Korcaanse vluchtelingen, die
j cr met landingsboten aankwamen,
j medische hulp werd verleend.
'ijdens de ..Operatie Rattenhol"
terd het Chiri-gcbergte door Zuid-
'oreaanse troepen van Rode gueril-
endendie van hieruit hun acties
idernamen. gezuiverd.
(n inwoner van het gehucht Un-
^"iQ. ver achter de geallieerde
nies gelegen, dat enige maanden
Idedrn door guerilla's bezet was.
'ooi hij een uitkijkpost, welke deel
haakt van het vcrdedigingsstelsel.
Veranderlijke wind
Bilt verwacht tot morgenavond:
Zwakke tot matige wind ruimend
Noordelijke richtingen, later ver-
®*rlyk Wisselend bewolkt met enige
'■Rn of motregen Weinig verandering
temperatuur (Opgemaakt te 10 uur).
21 DECEMBER.
Zon op: 8 46 uur: onder: 16.30 uur.
liaan op --; onder: 1225 uur (L.K.)
^ater te Katwijk te 8.14 en 2028 u.
■t nummer bestaat uit acht pagina's
worden, welke Europa" op het 1 dinale verschil tussen Europa s en Ame-
Amerikaanse vlak kunnen brengen. r"ca s economische leven, staat he* feit.
Zolang de Europese staten onderling dat m»n in de Ver. Staten l~eft volgens
het goederenverkeer belemmeren door 1 7-k- .economy of waist"-princ'pe
I (economie der verspilling), hetgeen dus
wil zeggen, dat men zoveel mogelyk zo
kort mogelijk wil laten gebruiken (Sic-
kesz).
Is iet* kapot, dan gooit men he* weg:
wordt, iets wat oud. dan vernieuwt men
het. Dit systeem van zo snel mogelijk
wpggooipn heeft echter het nadeel, dat
wei zeer lichtzinnig word* omgesprongen
met de (vaak kostbare) materialen. Er
i 2,3an dan ook stemmen op. vooral gezien
de steeds meer inspanning opslorpende
herbewapening, welke doet denken aan
Görings „kanonnen of boter"
DALENDE OMZETTEN.
Een and-r punt van belang ls. dat er
momenteel ln Amerika minder gekoent
wordt en dit nie* omdat men minder
geld heeft, maar daar men de goederen
niet nodig heeft. De markt is verzadigd,
het geld vloeit voor een deel af naar
de spaarbanken.
Was dan ook zoals de heer mr J.
Meynen oud-minister van Oorlog, thans
directeur der A.K.U., opmerkte, de her
bewapening niet gekomen dan had de
Amerikaanse economie een zeer gevoelige
terugslag gekregen
RATIONALISME. HOGE LONEN.
Het Amerikaanse loonpeil is hoog
indien beschouwd door Europese
bril doch dp sociale voorzieningen
zijn uitzonderlijk gering. Betaalt een
Nederlandse werkgever in een bepaal
de branche 50% aan sociale lasten, in
de Ver. Staten hedraaet dit percen
tage 18%. Het in Nederland „uitge
stelde loon" resulteert dus in verzeke
ringen en voorzieningen van allerlei
aard. in Amerika dieni de arbeider
daar zelf voor te zorgen (met zijn
meerdere dollars).
Tegenover dat hoge loon staan lage
prijzen (waarover onze Amerikaanse
correspondent onlangs nog schreef -
Red.l. doch de huishuur slokt een
Belgisch kabinet Phoiien
wankelt
(Telefonisch van onze Brusselse
correspondent)
Een bericht van de Brusselse ,Soir",
als zouden de ministers van het kabinet
Phoiien morgen hun ontslag aanbieden,
werd gisteravond in de wandelgangen
van het parlement geloochenstraft. Maar
anderzijds mag het als een vaststaand
feit worden beschouwd, dat de regering-
Pholien binnenkort zal worden gewijzigd.
Het kabinet-Phoiien ls versleten. Pre
mier Phoiien heeft prachtig de verzoe-
ming rond de troon tot stand gebracht,
maar hij is niet opgewassen tegen de
taak der herbewapen.ng en de daaruit
voortvloeiende politieke en sociaal-eco
nomische moeilijkheden. De regering
heeft geen economische politiek. Dit zijn
de drie kerngedachten van de vaak hef
tige critiek. welke in de eigen katho
lieke kringen tegen de premier naar vo
ren worden gebracht
Het is thans zo. dat' er een open con
flict bestaat tussen de katholieke partij
leiding en de minister-president. Het is
waarschijnlijk, dat staatsminister De
Schrijver of Segers. de huidige minister
van verkeer, het nieuwe katholieke ho
mogene kabinet zal vormen, ofschoon
het nog de vraag ls. of uit de conserva
tieve katholieke kringen geen veto tegen
deze beide links katholieken zal worden
uitgesproken. In dat geval gaat de po
litieke toestand in België wederom ge
spannen worden.
Naar aanleiding van
Sovjet-klacht
Gisteren heeft de politieke
sie van de V.N. de Sovjet-Russische
klacht tegen Amerikaanse „agressieve
daden" en „inmenging in de binnen
landse aangelegenheden van andere
landen" behandeld.
De Sovjet-Russische minister van
buitenlandse zaken Disjinsky, zei
dat de Amerikaanse wet op de weder
zijdse veiligheid „neerkwam op schen
ding van het internationale recht" en
dat zij een grove schending betekende
van de tussen de beide landen be
staande verplichtingen. Amerikaanse
inmenging bleek uit de toewijzing van
100 millioen dollar voor het recrute-
ren van personen en organiseren van
gewapende groepen onder misdadigers
en oorlogsmisdadigers, die uit de Sov-
jet-l'nie waren gevlucht. De wet op
de wederzijdse veiligheid als geheel
kon slechts worden beschouwd als een
agressieve daad. bedoeld om de be
trekkingen tussen de Verenigde Sta
ten en de Sovjet-Unie en internatio
nale betrekkingen in het algemeen
ingewikkeld te maken.
Voorts zei Wisjinsky. dat overeenkom
sten tussen de Verenigde Staten en de
Sovjet-Unie voorzien, dat beide partijen
zich onthouden van steunen van mili
taire of andere organisaties, die een
gewapende strijd tegen de andere party
wil voeren.
Hij zou een resolutie indienen, die een
beroep doet op de V.N. om de wet als in
stryd aan het Handvest van de VN. te
veroordelen en om de Amerikaanse re
gering aan te bevelen maatregelen te
nemen, om in de toestand te voorzien.
Namens de Verenigde Staten sprak
Mansfield „zonder voorbehoud" de Sov
jet-Russische aanklacht tegen Hy hield
er aan vast. dat de wet op de weder-
zydse veiligheid was opgesteld in de
ceest van het handvest der Verenigde
Naties en dat de wet het jongste voor
beeld was van de Amerikaanse politiek
om te helpen „bij de opbouw van een
sterke en gezonde internationale ge
meenschap". De V.S. hebben geen
agressie tegen de Sovjet-Unie of enig
ander land gepleegd en zullen ook geen
agressie plegen, aldus Mansfield. Volgens
hem had de Sovjet-Unie een verwron-
beeld van de wet gegeven. Het wer-
as „politieke
vluchtelingen, die willen deelnemen aan
de verdediging van de Noordatlantische
gemeenschap, te helpen." aldus de
Amerikaanse vertegenwoordiger.
Mansfield verklaarde verder, dat de
Atlantische strijdkrachten nog slechts
klein zijn, in vergeiyking met dc gewel
dige legers der communistische landen.
„E)och zy worden sterker," voegde hy
hieraan toe
„Geen enkele communistische rege
ring is ooit op eerlijke wijze en als
resultaat van vrüe verkiezingen aan
het bewind gekomen. Het is hierom
dat de Sovjet-Unie geen vertrouwen
heeft in de door haar overheerste
volken. Het Kremlin begint te slaan
naar schaduwen cn denkbeeldige
vijanden. De Sovjet-Unie ziet overal
agressie: haar gehele politieke stelsel
is doortrokken van vrees en verdacht
making", aldus de Amerikaanse ver
tegenwoordiger. die vervolgde: „Indien
een regering werkt met een politieke
organisatie, die haar eigen volgelingen
ten onder brengt, ligt het dan niet ge
heel in de lijn om aan de handelingen
van andere regeringen allerlei duistere
motieven toe te schrijven?
Een van de hoofdoorzaken van de
thans ln de wereld bestaande spanning
is het zich inlaten van de Sovjet-Unie
met de binnenlandse aangelegenheden
van andere landen. Het is een van de
meest ironische voorvallen die ooit in
de wereldgeschiedenis zijn geboekstaafd,
dat het nu juist de Sovjet-regering moet
zijn. die een andere buitenlandse rege
ring en nog wel die der Verenigde
Staten beschuldigt van het zich In
laten met Russische binnenlandse aan
gelegenheden". aldus de Amerikaanse
afgevaardigde.
Wisjinsky antwoordde, dat de „laster-
ïyke beweringen" van de Amerikaanse
vertegenwoordiger een bevestiging vor
men van de Russische stelling, dat de
Verenigde Staten „zich zeer ongerust
maken over de toenemende bedreiging
van hun overheersing". Volgens Wisjins
ky was het gezag der Verenigde Staten
in de ogen der wereld zeer gedaald. Hy
zeide. dat de Amerikaanse vryheid „die
der werklozen, bandieten en van Wall-
street" is.
Daarop kwam de Russische minister
van buitenlandse zaken te spreken over
het Amerikaanse transportvliegtuig, dat
indertijd boven Joego-Slavlé uit de koers
geraakte en door Russische jagers werd
De conferentie te Parus van atoom
deskundigen uit Denemarken Frankrnk
België West-Dultsland. Griekenland.
Nederland. Italië. Noorwegen Zweden
Zwitserland. Engeland en Joegoslavië
heeft een Nederlandse resolutie aange
nomen waarin wordt voorgesteld de op
richting van een raad van vertegen
woordigers. welke zetelend te Gené.e,
het toezicht zal hebben over de uitvoe
ring van het program voorts de instel
ling van een groep, die een middelgrote
Installatie (een cyclotron voor ongeveer
500 mllüoen volt' en een grote instal
latie (een synchrotron voor spanningen
tussen 3 000 en 10 000 millioen volt) moet
ontwerpen, en ten slotte de vorming van
een studiegroep voor de organisatie van
het Europese instituut van onderzoek
Inzake kernsplitsing.
De conferentie welke onder auspiciën
van de Unesco wordt gehouden wordt
door waarnemers uit Israël Brazilië.
Australië. Japan nationalistisch China
en India bygewoond Ook de Raad van
Europa en verscheidene wetenschappe
lijke verenigingen hebben waarnemers
gezonden Hongarije Tsjecho-Slowakiie
en Polen hebben niet op de uitnodiging
van de Unesco geantwoord.
gedwongen in Hongarije te landen. Hy
zeide. dat het toestel tot opdracht had
gehad „spionnen boven Russisch gebied
uit te werpen" en hy herhaalde de in
dit verband reeds eerder van commu
nistische zyde gedane mededelingen.
(Later zeide hij echter in algemene zin
te hebben gesproken en niet over dit
speciale geval!).
Wisjinsky zei verder dat de raadgever
van het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken John Foster Dulles
het had gehad over „het opbouwen van
een weermacht met grote slagkracht, die
by de grenzen van de Sovjet-Unie zou
worden gelegerd". „Is dat nu een stryd-
macht voor aanvalsdoeleinden of niet",
vroeg hy, vervolgend: „Doch dit gehele
belachelyke streven zal mislukken, want
uw geschut, gevechtswagens en ge
vechtsvliegtuigen zyn niet tegen de onze
opgewassen".
Wisjinsky zeide verder dat „indien het
dan al niet mogelijk is de Engelse mili
tairen by het voorgestelde Europese le
ger in te ïyven. de Amerikanen wel voor
plaatsvervangers zullen zorgen, die zij in
de kampen voor uitgewekenen zullen
vinden en zij hopen ze nog goedkoop
te krijgen ook."
Volgens Wisjinsky worden de gelden,
toegewezen op grond van de bepalingen
der Amerikaanse wet op de wederzijdse
hulpverlening gebruikt voor „het stich
ten van militaire organisaties, die er op
uit zyn ondergronds werk te verrichten
en daden van terreur te bedrijven, met
als uiteindeiyk doel het ontketenen van
een broeder- en burgeroorlog."
„De Sovjet-Unie heeft er geen belang
bij zich ln een conflict met d Verenigde
Staten te begeven", besloot Wisjinskv.
„Wat ik heb gezegd is ingegeven door de
welgemeende wens. dat wy ons niet be
zig zullen houden met kleine kuiperijen,
hetgeen de Russisch-Amerikaanse be
trekkingen slechter zou doen worden
De voorzitter der politieke commissie,
de Noor Finn Moe. deed een beroep op
de sprekers om zich tot het onderwerp
te bepalen en zich niet over te geven
aan beschouwingen over de waarde of
onwaarde van staatkundige stelsels en
de landen, waarin deze worden toege
past. De zitting werd daarop tot heden
verdaagd.
De ..Encyclopaedia Brittanicain.hower. opperbevelhebber van de
Londen organiseert jaarlijks een
wedstrijd voor de beste persfoto,
gemaakt door een Engelse pers
fotograaf.
Dit jaar werd bekroond deze foto.
gemaakt door de 21-jarige foto
graaf Peter Skingley. die in Enge
land o.a. voor ANP foto in Neder
land werkt.
De foto toont links: Winston Chur-
I chill, met generaal Dwight D. Eisen-
Noord Atlantische strijdkrachten in
Europa en rechts: veldmaarschalk
Lord Montgomery.
Het zijn de drie grote leiders uit de
tweede wereldoorlog, gefotogra
feerd ter gelegenheid van de jaar
lijkse Alameinherdenking in de
Empress Hall in Londen op 19
October j.l. Het is de herdenking
van de nederlaag van generaal
Rommel's leger bij Alamein.
De verkiezingsresolutie voor
geheel Duitsland
Volgens de ln de poltieke commissie
der V. N. aangenomen resolutie inzake
onderzoek naar vrye verkiezingen in ge
heel Duitsland zal een uit Nederland,
Brazilië. Pakistan, Polen en IJsland sa
mengestelde commissie worden verzocht
onmiddellyk en gelyktydlg in West- en
Oost-Dultsland en in Berlyn een onder
zoek ln te stellen. De Pakistanse alge
vaardigde heeft verklaard, dat Pakistan
bereid is In de commissie zitting te ne
men. Polen zal niet ln de commissie
zitting nemen, omdat .Poolse deelne
ming slechts zou helpen de onwettige
.^ard van de commissie te verdoezelen",
aldus de Poolse afgevaardigde).
De resolutie doet een beroep op de
autoriteiten in geheel Duitsland om de
commissie alle faciliteiten te verlenen.
De commissie krygt opdracht „zo vroeg
mogeiyk" verslag aan de V. N. uit te
brengen.
Als de commissie niet in staat is haar
opdracht uit te voeren vraagt de reso
lutie, dat zy een nieuwe poging zal on
dernemen. wanneer zy er van overtuigd
is. wel in alle zones te worden toege
laten.
In de resolutie verbinden de V N zich
hulp aan te bieden voor het verzekeren
van vrye verkiezingen, als zy er van zyn
overtuigd, dat gunstige omstandigheden
hiervoor bestaan.
De commissie moet niet later dan
1 September 1952 verslag uitbrengen.
Men meent, dat de commissie niet ln
West-Duitsland en West-Berlyn een
1 onderzoek zal instellen, als haar facili
teiten ln Oost-Duitsland geweigerd
I «orden.
STAKING IN WEST-BERLIJN
De Westber'.ynse vakbond voor de
openbare diensten heeft medegedeeld
dat de emp'oyé's van de Westberhjnse
transportdiensten en de stadsreiniging
van heden af voor onbepaalde tyd ln
staking gaan.
Volgens de voorzitter van de vakbond
Behre. zullen ln totaal 14.000 man bij
de staking betrokken zijn.
De Oostber'ilnse vakbonden hebban
hun solidariteit met de stakers betuigd
De stakers eisen hogere lonen wegers
de hogere kosten van levensonderhoud:
zij gingen niet accoord met de door de
gemeente voorgestelde verhogingen.
