LEIDSCH DAGBLAD Scherpe Britse nota aan Egypte s* i ns Engeland herstelt de valutamarkt Jaargang MAANDAG 17 DECEMBER 1951 00 No. 27485 P J. W. Henny factie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 5.15 per kwartaal; f. 0.40 per week Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055 Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 „Bezeten" wantrouwen ijs VOOR de zoveelste maal een in de Nederlands-Indonesi- (tif kabel Een kabel overigens, idanks zyn uitermate luchtige de overzeese partners toch j te zwaar op de maag ligt. /hun streven om de ter Ronde Conferentie vastgelegde verhou- :-3nsformeren in een „normaal vjonaal verband". Het is byzon- pieldelljk om. juist in dit ver- Kg even te herinneren aan voor- Nederlands-Indonesische over eten als daar waren Linggadiati ealle. welke door onze verdrajs- wérden geschonden op ogen- dat de Inkt nauwelijks droog Ei onwillekeurig gaan de gedach- ook nog even t°rug naar de van hPt zelfbeschikkingsrecht j-Molukse volkeren, waarvan ro héél veel Is terecht sreko- Per saldo hebben deze reminicen- *ifon maar betrekking op onder braken. zii het ook dat ze tot twamen onder zware internatio- p-essle PKINK. waarvan wij in de aanhef Braken, ligt het beeld is niet V fraai op hoger niveau. Het hier de door de Indonesische I gelaste lossing van een hoe- on'nlofbare stoffen en vuur- te Tandiong Priok uit het <=.s. be-'emd voor Nieuw-Gulnea. rrlandse regering aoht deze maat- j, striid met algemeen aanvaarde «chteliike beginselen, aangezien 1 zuiver geval betreft van goederen in transit zonder 'ti bovendien „bestemd voor r van de normale overheids- vft rtc-accoord is uitdrukke- jjjld. dat d° Indonesische souve- 7irh vooralsnog niet uitstrekt rv-Guinea. m.a w. dat de status leens welke Nederland bezit an di' gebied voorlopig wordt ,,a3(d in afwachting van e°n regeling Inmiddels heeft de Tn- .he president, ir Soekamo. zeer verklaard bezeten" te zijn Iriaan=e twistpunt, t'lelling moge de maatregel van „Jse havencommandant v e r- •a. rij billijkt hem uit vol- lelijk oogpunt in genen dele. ;er het schier-grenzenloze ver dat opeenvolgende Nederlandse _.rn s:nds 1945 hebben gesteld [oodwill der Indonesische machts- blijkt slechts het mateloze in van de laatsten ten op- i hun verdrags-partners. ie zaak eens heel simplistisch te wanneer de Nederlandse rege- Rrkelijk „kwade" bedoelingen zou rehad met haar Blitar-zending. dan heus zo naïef zijn geweest Nederlandse schip in Tandjong doen ankeren? _.jnds vertrouwen wordt op- zedwarsboomd door. Indonesisch n heid" is nu eenmaal een isman op de weg naar. in het belang, goede betrekkingen! 56 doden bij vliegtuig ongeluk in de V. St. Bespreking te Parijs? De Britse ambasadeur te Caïro Ralph Stevenson heeft de Egyptische regering een nota overhandigd over de incidenten te Ismailia od 17 en 18 No vember. Uit het volledige onderzoek is geble ken. dat door de Egyptische politie een weloverwogen aanval die van te voren werd beraamd, op Britse manschappen is uitgevoerd aldus de nota. De Britse manschappen beantwoordden het vuur uitsluitend om zich te verdedigen tegen de directe aanval. .De incidenten waren het gevolg van de paniekstemming en de ongediscipli neerdheid, aan de dag gelegd door een afdeling van de Egyptische hulppolitie", vervolgt de nota. ,Dat de Egyptische re gering later een aantal mannen van de betrokken afdelingen heeft onderschel den kan slechts betekenen dat deze re gering in het openbaar haar goedkeu ring heeft gehecht aan dit optreden der hulppolitie". In de nota wordt verder eezegd dat er bewijzen voor zijn dat dezelfde afde ling Ezvntische hulppolitie 18 November 1.1. opzettelijk on volgens een vooraf on gesteld plan Britse troepen heeft aan- geva'len waarbij Britse militairen met voorbedachten rade zijn vermoord Geen van de teen vermoorde Britse militairen was gewapend. Zaterdag is tussen Suez en Ismaila een Britse militaire trein ontspoord. Een Brits soldaat brak een been Men denkt aan sabotage Nog vonden enkele kleinere incidenten p'aats. waarbij een paar Egyptenaren werden .gedood Te Caïro heeft de leider van de mach tige „Mohammedaanse broederschap" een beroep op ziin Egyptische volgelin gen gedaan om de campagne tegen de "ritten krachtiger te voeren. De Egyptische regering heeft in 1949 de Mohammedaanse broederschap" we gens haar extremistisch ontreden tot ®en verboden vereniging verklaard. Kortge leden heeft zii dit verbod echter opge heven en de broederschap weer in het bezit van haar eigendommen gesteld. Onze Londense correspondent telefo neert ons nog: Een gunstige omstandigheid is. dat Eden deze week in Parys een bespreking zal voeren met Salah ed-din de Egyp tische minister van buitenlandse zaken. Er is echter zeen sprake van aldus onze zegsman dat zoals van s< mige zijden wordt gesuggereerd En geland thans reeds met een nieuw voor stel voor de dag zal komen. Eden en Salah zullen hoogstens een algemene ee- dachtenwisseling hebben om te zien of er misschien een aanknopingspunt dat tot een hervatting der onderhande lineen kan lelden Al te hoopvol is men hierover in Lon den overigens nog geenszins want de beide standpunten staan diametraal te- eenover elkaar. Egypte eist onverbidde- I '.ijk dat de Britse troepen de Kanaal- niet bereid dit te doen ,n In elk geval streven de Engelsen er E naar om t(jd te winnen, ook om de EgypJ tlsche gemoederen kans te geven af te koelen. Egypte ziet de Engelsen liever vandaag dan morgen vertrekken, maar er zijn naar wij vernamen tekenen welke er op wijzen dat Caïro genoegen zal nemen met de bepaling in weder zijds overleg van een datum in do nabije toekomst waarop de Britse eva cuatie zou dienen plaats te vinden. In dit verband wordt reeds gesproken over een periode van twaalf of achttien maanden! Indien Egypte er zeker van kon zijn. dat de Engelsen na zulk een termijn zouden heengaan, zouden zij waarschijn lijk bereid zijn zolang geduld te oefen li. De moeiliikheld Is evenwel dat de Ka naalkwestie niet meer een zuiver Brits- Egyptlsche aangelegenheid is. Engeland ls niet langer vrij om zelfstandig te handelen omdat de verdediging van het midden-Oosten than? een collectieve verantwoordelijkheid is. waarbij ook de Ver. Staten Frankrijk en de Turken be trokken zijn. Veel zal van Eden's persoonlijke In vloed op de over het algemeen onbuig zame Salah afhangen of deze bereid zal ziin te trachten een verzoenende oplos sing te randen. Op het orenb'ik lijkt de kans daarop uiterst gering vooral omdat de hele zaak niet slechts een theoretische aan- ge'erenheid is daar IVgeland de Ka naalzone ondanks de onlusten vast in zijn greep heeft Er is echter één lichtpunt: zowel En geland als Egypte wensen als het er od aan komt vriendschap met elkaar. Maar geen van beiden wil toegeven. New Jersey <V. ....laag gestort. Het vliegtuig was op weg van Newark naar Tampa, in Flo rida. Aan boord van de verongelukte ..C-46" I bevonden zich 56 personen, namelijk de j uit zes koppen bestaande bemanning en I vijftig passagiers. Allen kwamen om het I leven. Toen het toestel omlaag stortte, viel het. vlak langs een aantal huizen. Het vliegtuig stortte op een magazijn, kantelde en schoot vervolgens op zijn j rug in de smalle, traag stromende rivier Elizabeth, waaraan het magazijn is gele- j gen. Het toestel schoot met zijn neus in de rivier en kwam op de bodem tot stil- j stand. De „C-46" werd tot een tien me ter hoog wrak. waarvan alleen de staart j boven het water uitstak. In het. magazijn van de Elizabeth Wa- ter Company bevond zloh één waker, i toen de „C-46" op het gebouw stortte. De waker is gewond doch niet ernstig. Slechts tweemaal eiste een vllegönge- val ln de V. St. meer slachtoffers. GRATIE VOOR DUITSE OORLOGS MISDADIGERS Elf oorlogsmisdadigers, aan wie ter j gelegenheid van Kerstmis amnestie 1 is verleend door de Amerikaanse hoge I commissaris m Duitsland John McCioy, \Mci ccn in pakpapier gewikkelde \zeer bekende bpaanse likeur, waar- hebben Zaterdag de gevangenis van f[es kwam Z.K.H. Prins Bernhard over de professor tijdens de lessen Landsberg verlaten Zaterdagmiddag aan liet hoofd van j reeds talrijke malen een „verbande- lotingen va,hel ..Spaanse les- Unf had gehouden. Europa, heeft op zijn beurt amnestie klasje van Socstdijk binnengestapt \.\let Spaanse blijdschap aanvaardde verleend aan 80 oorlogsmisdadigers die I jn ecn der zalen van liet Amstel- profVan Dam dit geschenk als- r\ lfirror ctban .'t* onder toezicht van het leger staan. j hotel te Amsterdam, op de receptie mede de zilveren sigarettenkoker - van prof. C. F. .4. van Dam. die j waarin de handtekeningen van de deze dag in liet huwelijk is getreden zeven Soestdijk-leerlingen waren \met mevrouw M. f. Valstar-Slebe.\ gegraveerd. j Met enige plechtigheid opende de j j Prins de fles. waarvan de inhoud Prins Bernhard biedt zijn geluk- blcek te zijn ..Anijs van de aap", een wensen aan. Geen devaluatie l Voor de oorlog werden te Londen alle bui I tenlar.dse valuta's verhandeld en liepen De Bank van Engeland heeft Zater- de omze'.ten in de honderden millioenen dag meegedeeld dat de Londense bui- ponden sterlng per jaar. Deze handel le- tcnlandse-valutamarkt met ingang verde Engeland vele millioenen ponden van heden volledig zal worden her- winst op. Deze bron van inkomsten zal opend zowel voor loco- als voor ter- weer rijker gaan vloeien nu de valuta- mijnvaluta. De Bank van Engeland zal markt wordt heropend, ophouden met het noteren van offi ciële koersen voor buitenlandse valuta. In financiële kringen te Amsterdam De nieuwe regeling betekent, naar meent men. dat de nieuwe bepalingen verder wordt vernomen, niet de afschaf- I van de Bank of England inzake het de- fing van de deviezenbeperkingen. De I viezenverkeer weinig veranderingen voor dollarpariteit blijft gehandhaafd op Nederland brengen. Wat de contante 2.80 en de officiële goudprijs op 250 s. transactie betreft ls de toestand in per ounce. i Engeland nu vrijwel gelijk aan die in Het voornaamste gevolg is. dat, hoe- Nederland. De koersen worden door de wel de deviezencontröle blijft bestaan, centrale bank vastgesteld en de han- de transacties zullen plaats vinden via delsbanken kunnen alle contante trans- de markt lnplaats van via de Bank van I acties afsluiten, mits zij binnen de door Engeland. de centrale bank vastgestelde minimum- De Bank van Engeland zal voortaan en maximumprijzen blijven. Wat de ter geen officiële koersen voor termijnva- mijntransacties aangaat, is er een ver- luta noteren en een bredere „spreiding" schil tussen Engeland en Nederland. In toestaan voor loco-valuta. De spreading Engeland wordt de marge bij aan- en is thans één procent onder en boven de verkooptermijntransacties vergroot. In pariteit. De nieuwe marge zal echter'-■■ niet voor vanmiddag worden bekend ge maakt. Commerciële banken zullen in ter mijnvaluta kunnen handelen tegen marktkoersen. De Bank van Engeland draagt ln feite het risico, verbonden aan de handel in buitenlandse valuta, over aan de han delsbanken door de valutamarkt vrij te maken en toe te staan, dat de termijn- koersen voor vele valuta's nu zelf hun peil vinden. Hiertoe behoren voorname lijk de Amerikaanse en Canadese dol lars. de Nederlandse gulden en de francs van België, Frankrijk en Zwit serland. De Bank van Engeland was tot de conclusie gekomen, dat de goedkope i gelegenheid, die zij bood voor het slui ten van transacties op termijn in vreemd geld, werd gebruikt voor „quasi specu- I latieve" transacties. Voortaan zullen de I handelaars valuta moeten kopen en ver kopen tegen de termijnkoersen van de vrije markt. Met inaohtneming van zekere beper kingen zal het de handelsbanken toege staan zijn Amerikaanse dollars te ver handelen met banken in het „American account" gebied, dooh alleen recht streeks. Nu Canada de valutocontróle geheel heeft afgeschaft, kunnen de ge autoriseerde Britse banken Canadese dollars tegen Amerikaanse dollars Brand in Zwitsers vliegtuig was ontstellend lievig Zwitserse commissie van onderzoek gearriveerd Zaterdagmorgen was pas duidelijk te De brand moest ontstellend hevig zijn zien hoeveel geluk en toeval de pas sagiers en bemanning van de Zwit serse D.C. 4 hebben gehad. De wrakstukken van de machine, pro peller, stukken van de motoren enz. la gen over een afstand van ongeveer 150 meter verspreid Maar zelfs aan het to taal uitgebrande wrak is duidelijk te zien, dat de romp intact is gebleven. Dat heeft de passagiers ondanks de heftige schokken, waardoor zij door de cabine werden geslingerd, in eerste instantie beschermd. Dat de deur van de cabine niet is geforceerd, en dat de machine zich niet zo diep in de modder heeft ge- geweest. De resten van het vliegtuig zijn zwart geblakerd en totaal verwrongen. Zaterdagmorgen is in Amsterdam een commissie van 5 Zwitserse lucht vaartdeskundigen. t.w. 4 vertegen woordigers van de Luchtvaartmaat schappij Swiss Air en een ambtenaar van het Luftamt te Bern, aangeko men. Deze commissie heeft zich ln verbin ding gesteld met ir C. A. Falkenhagen van de Rijksluchtvaartdienst, die de lei ding van het voorlopig onderzoek heeft. uitsluitend in handen van de Neder- zich niet zo diep ln de modder neeit ge- Zii hebben zich mar He ni^r^r, w landse Bank: in Engeland kunnen thans ploegd. dat de slootrand boven de drem- j 0ngeluk be„even €nAfterende°ehede ook de handelsbanken termijntransac- pel uitstak, zijn twee feiten, die het mo- d schiphol eecontoeeïd om rfeh ties verrichten r>e nieuwe maatregelen; aeliik hebben gemaakt, dat de deur ge- „„8J0pl_.5"1Pn.0i geconiereerd om rich ties verrichten. De nieuwe maatregelen j gelijk hebben gemaakt, dat de deur ge in Engeland betekenen geen devaluatie opend kon worden en passagiers en be- nooh overgang naar een zwevende va- manning het toestel konden verlaten luta. I voordat de vlammen hen konden grijpen. Prof. dr J. Waterink Benoeming Stuiveling een sehandaal Meer contact UdiversiteitBedrijven noodzakelijk i/y de vorige week reeds zal de bevolking van en een aantal omliggende iten binnenkort systematisch eulose worden onderzocht, einde van deze campagne held de keuringsartsen dan langzamerhand vertrouwd ERBERICHT Iets kouder verwacht tot morgenavond: en zwaar bewolkt met hier tni?e motregen. Zwakke tot ®jai hoofdzakelijk tussen Zuid iets kouder, laakt te 10 uur). 18 DECEMBER. !3' 8.44 uur; onder: 16.29 uur. co: 21.34 uur: onder: 11.52 uur. IJriter te Katwijk te 6.11 en """er bestaat uit acht pagina's levering op termijn kunnen schieden. De nieuwe maatregelen zullen bijdra gen tot herstel van Engelands vroegere poritie ais de geldmarkt van de wereld. Heden ontmoeting Adenauer-Schumacher Bondskanselier Adenauer zal heden het onderhoud hebben met de leider van de sociaal-democratische oppositie, dr Kurt Schumacher. Naar verluidt, zal Adenauer een zijn oordeel gegeven over het door de laatste poging doen de socialisten te „drie wijze mannen" opgestelde rapport bewegen de regering te steunen bij de over hetgeen het Westen kan doen voor stemming over de ratificatie van het rijn defensie. j plan-Schuman, welke kwestie 9 Januari «,-• i ii j :„j: in het West-Duitse parlement aan de Hu deelde in de tijdelijke coordma- „j krlrn). tie-commissie van de Nato mee. dat men „spoedig het punt zal bereiken, waarop het een dwaasheid zou zijn het Westen aan te vallen". Eisenhower deelde de in het rapport geuite me ning. dat er een „hecht en precies" defensieplan moet zijn voor 1952 en een ontwerp voor de daarop volgende De laatste 30 jaar is het intellectu alisme sterk opgekomen en „men" zegt dan, dat een zuivere theoretische wetenschap heter is dan practische. Onder de studenten bestaat een te grote neiging tot „bomen", waaraan oen bedrijf juist niets zal hebben. Om te komen tot een betere verstand houding tussen bedrijf en universiteit. I achtte prof Waterink: contact tussen - - t—rïiuuo' u. ..-vw... de I universitaire- en bedrijfsleiding, waar- handelen. Dit zal in ieder ge; 31 van de yrye universiteit te A'dam dit week- door wederzijds begrip ontstaan kan, wereld en zowel voor locolevering als ein'de op woudschoten". waar hoogle- 1 noodzakelijk. „De benoeming van dr Garmt Stul- veling tot hoogleraar aan de Amster- I dam.se gemeente-universiteit om stu denten. die hun taal niet of onvol doende kennen, het spreken en schrij ven te leren, is een schandaal en i een gevaar. Wat doet een jongmens, dat zijn moedertaal niet beheerst, op de universiteit en in het bedrijfslc- Aldus prof dr J. Waterink raren. studenten en vertegenwoordigers I uit de industrie van gedachten wissel- den over „Universiteit en bedrijfsleven". Eisenhower meent tijd nabij, dat Westen gereed is Generaal Eisenhower heeft Zaterdag STUDENTEN MOETEN j NIET „BOMEN". FINSE REGERING KRIJGT UITGEBREIDE VOLMACHTEN. op de hoogte te stellen van de feiten, die bij het voorlopig onderzoek aan het lioht zijn gekomen. Uiteraard hebben zij ook een onderhoud gehad met de com mandant van het verongelukte vliegtuig, terwijl enkele leden van de commissie gisteravond een bezoek hebben gebracht aan de stewardesse, mej. Heftl, die we gens opgelopen brandwonden in een zie kenhuis is opgenomen. Conclusies van dit onderzoek kunnen thans nog niet verwacht worden. De bemanning van het verongelukte toestel zal voorlopig in ons land blijven en heeft opdraoht zich voor inlichtingen ter beschikking van de commissie te houden. Mej. Hefti, de enige ernstig gewonde, ls gisteren op haar eigen verzoek van het Wilhelminagasthuis naar de Ned. Herv. Diaconessen Inrichting aan de Overtoom overgebracht. Haar toestand is redeluk. Waarschijnlijk zal zy pas over enkele weken naar Zwitserland worden vervoerd. Het wrak van de verongelukte DC 4 ls nog niet vry gegeven. Het zal waar schijnlijk pas morgen kunnen worden opgeruimd. DE .GEMIDDELDE AMERIKAAN". Het Amerikaanse kantoor voor vol kenkunde heeft, aan de hand van ge gevens waarover het beschikt, het vol- Het Finse parlement heeft Zaterdag gende medegedeeld over „de gemid- et 141 tegen 37 stemmen een noodwet delde Amerikaan". Prof Waterink hield een inleiding aangenomen, die de regering uitgebreide De gemiddelde Amerikaan is 30 jaar, over ..Fouten en correctiemogeiykheden I volmachten geeft om inflatie te be- gehuwd en vader van twee kinderen. Hy ten aanzien van de onderlinge verhou- i sUyden. De wet machtigt de regering is heu:y eigenaar van het huis. waarin dingen tussen universiteit en bodryfs-j van het Jevens- hy^ eigendom i leien". twee jaar. Hij zei. dat de beoogde sterkte der strijdkrachten een ..handelbare operationele strijd macht" betekende. Hy veroordeelde voorts ..onoprechte en cynische" critiek op het plan voor een Europees leger, welk plan. naar zijn mening, niet moeiiyker te verwe zenlijken was dan het Nato-program. Eisenhower zei, dat elk land voor zichzelf moet uitmaken wat het kan doen op het stuk van de herbewape ning. mij Dcioogae. aat ae primaire laaK van de universiteit is het beoefenen van de wetenschap. 200 jaar geleden was ccn man van de wetenschap een persoon, die in de breedst denkbare 7in georiënteerd was. in tegenstelling met de student van nu, die zeer ge specialiseerd is en in een te kleine sector leeft- Een man van de wetenschap moet niet alleen zijn eigen terrein kennen, maar ook belangstelling hebben voor het leven rondom hem: de kosmos. Ook ln het bedryf, aldus spr. vooral na de oorlog, ls een gevaar op de voor grond getreden Al te veel gaat men be- seffen dat Nederland geen agrarisch deze leningen betalen. Na de financiële land meer ls en dat derhalve zyn eco- posltle van het land in ogenschouw te r.omlsche kracht moet putten uit indu- hebben genomen, heeft het ministerie slrialisatie Prof. Waterink had de in- besloten geen gebruik te maken van het I druk. dat men in Den Haag wel eens recht rentebetalingen na te laten. wat al te scheutig met geld zou kunnen Engeland zal voorts rente en aflossing zyn voor de technische wetenschapsbe- betalen op de uitstaande schulden aan oefening en dat de zg. alpha-weten- de Verenigde Staten krachtens de leen- schappen als daar zyn letteren, philo- en pachtovereenkomsten. In totaal zal sophle. geschiedenis etc. wel eens te aan Amerika en Canada ongeveer 175 I stiefmoederlijk bedeeld zouden kunnen millloen dollar moeten worden betaald. I worden. Naar Zaterdag door het Engelse mi nisterie van financiën is meegedeeld zal Engeland zyn verplichtingen ten aan- rien van zyn leningen van de Verenigde 1952 Staten en Canada ten volle nakomen en de lonen a _JBL onderhoud te koppelen en controle uit van met een bank of "een maatschappij te oefenen op de houtexport en deze voor onroerende goederen. Hy bezit een uitvoer te belasten. auto. een yskast. een radiotoestel en De wet biyft een Jaar van kracht. telefoon: Hy werkt in een Amerikaans j bedryf. waarin hy ais een halfgeschool- BEZETTINGSKOSTEN VOOR de kracht (in tegenstelling tot de spe cialist! wordt beschouwd. Zijn gemid deld jaarlyks inkomen bedraagt drie duizend dollar. OOSTENRIJK VERHOOGD. De Oostenrijkse minister van finan ciën heeft in het parlement een krach tig protest laten horen tegen de ver hoging der bezettingskosten met onge veer 8.5 procent. Hy zei. dat het besluit van de geal lieerde raad ln Oostenryk een .wille keurige daad is. welke een zware last DRANKVERBOD Di PERZIE. Sterke drank zal volgens een nieuwe wet voortaan in Perrië niet meer in openbare gelegenheden geschonken mo gen worden. Dit zal een aanzienlyke vermindering betekenen in de ïnkom- voor het land betekent. De kosten j sten van de Staat, zouden het volgend Jaar 601 millloen Alcoholische drank zal wel verkryg- schilling bedragen, waardoor 501 mil- baar ziJn voor gebruik thuis, doch bin- ege- nen een maand zal vermoedeiyk een al- lloen schilling zouden worden toege voegd aan de nationale schuld. De be zettingsbelasting zou nameiyk slechts 100 millloen schilling opbrengen. Tydens het debat kwamen tonelen van grote opwinding voor. Sommige le den riepen: „Maak een einde aan alle bezettingskosten I" De geallieerde raad had ais reden voor de verhogng der bezettingskosten de stijging van lonen en pryzen in Oostenryk opgegeven. geheel drankverbod volgen, GEEN WIJZIGING IN KOREA. By de verdere besprekingen op Ko rea is geen vooruitgang geboekt. De Amerikaanse luchtmacht is verhoogd met een aantal Sabre-straaJJagers. Noorwegen is bereid zitting te nemen ln een neutrale commissie voor in spectie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 1