LEIDSCH
DAGBLAD
7T?o
Onze
Kerstprijsvraag
I
Zwitsers vliegtuig bij landing
plotseling in vlammen
Een nieuw rebus-avontuur van Jan Branie
Li Jaargang
ZATERDAG 15 DECEMBER 1951
No. 27484
Uur: J. W. Henny
ü-edactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 5.15 per kwartaal; f. 0.40 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
hijn en werkelijkheid
k is schiin en wat is werkelijk-
Ziedaar een vraa* opgeworpen,
nor de diplomatie zeer moelink is
antwoorden. Ware zil dat wel. den
m«l. hetseen thans moeilijkhe-
«ifvert. gemakkelijk znn op te
u eens voor. dat precies de
n was te trekken, waar Moskou
werkelijkheid van plan was
[inden! Hoe eenvoudig zou het
njei ziin. om vast te leggen, in
;rre er van een compromis sprake
runnen znn.
jut. en dat verlieze men vooral
ut het ooc het is de niet in juis-
rmaties te beoordelen sovjet-poli-
i,. de controverses op buitenlands
a levendig houdt,
politiek van het Westen is be-
■V.; ongecompliceerd. Zelfs al
'men toe dat ook daar niet alles
A doeken wordt gedaan, toch is
politiek te volgen. Zij ls ingesteld
ifwer tegen agressie en zoekt in
irband de grootst mogelijke macht
bouwen om op Iedere gebeurlük-
toorbereid te ziin.
xh. het ls het Oosten, dat de toon
xlt Het Westen heeft zich vol
ui het defensief laten dringen.
om u heen en u ziet direct de
xü daarvan voor u!
vredesverdrag met Duitsland
a.remeen als urgent beoordeeld,
ce aide van het Kremlin worden
ls klanken beluisterd die ceen di-
louvast bieden Is de Oder-Neise-
werkeliik beslist definitief? Valt
pralen over vrile verkiezingen in
Duitsland? Willen de Russen
Duitsland opgeven bii een neder-
U terugtrekking der bezettings-
emstig gemeend? Hij is knap
00 deze regelrechte vragen een re-
•fbt antwoord durft te geven, dat
argumenten wordt gestaafd
vredesverdrag met Oostenrijk is.
beschouwd, in kannen en kruiken,
komt het met tot stand omdat
iu dit niet belieft. Over de mo-
eaat het nu niet.
kwestie Tnëst wordt getraineerd,
vazal-staten van Moskou hebben
herbewapening op meer dan het
gebracht van wat de vredes
oren met die landen toestaan,
sen het vrnwillig door de Zuid-
■n eekozen systeem van Titoisme
•Slavie Ls een zelfstandige staat
twdt een medogenloae stnid ge-
«1 eezwegen van de altlid nog slui-
•sde doorgezette verzetsbeweging in
inland en Turkije, om van Aziè
- te zwijgen.
inr liet in al deze gevallen de
tussen schiln en werkelijkheid
orea lukt het er vandaag op. dat 'n
stilstand tot de directe mogelijk-
1 nat behoren, morgen schnnt
er verder van af te znn dan ooit.
zo zouden we noz kunnen voort-
In Kremlin is in al deze aaneelegen-
'a een sfinx. Zorgvuldig past het
ware oo om klare wiin te schen-
- :ldt voor Moskou het de-
Jk kan ook anders",
os van het bekende gezegde: wee de
in een kwaad gerucht staat,
concluderen, dat die sovjet-
slachtlgheid soms toeschietelijk
weer dreigend afstotend de
tld bevangen houdt en waar nie-
met zekerheid kan aangeven
r de mens loopt tussen schiin en
'ikheid, met angstige bezorgd-
ls voornameliik Amerika, dat
at becint te krijgen van die de ze
en aantastende onzekerheden en
«el eens kuit of haring wil hebben
0 zich zelve zeer begrijpelijk. want
i opwindend als de onzeker-
Cudaar dan ook. dat de stemmen in
-dka. die aandringen op doortasten
Korea wanneer de Noordelijken bhi-
trameren opnieuw sterk aan kracht
oen Bedenkelnk dicht nadert de
n ran 27 dezer, de datum dat of-
fe een wapenstilstand moet ziin be-
wil er werkelnk een einde komen
1 de stnid in Korea. Weliswaar zijn
«nichten in omloop geweest over
'Heine van deze termiin. doch deze
'«n totdusver ceen bevestiging ge-
itn Amerika dat de spits heeft
ten afbijten in de afweer dersovjet-
e in Korea, en dat in verhouding
jet. wil een einde aan deze bloe-
Jcoude oorlog". Goedschiks of des-
kwaadschiks. En geef de V. St.
s onzelnk? Speciaal hier. wa&r
.1 manoeuvres gaat wordt het
dat de vraag: schijn of werkelijk-
t een oplossing wordt gebracht.
wie kan schijn en werkelijk-
nrecies scheiden
Door zware mist op Schiphol misleid:
Bemanning en passagiers
aan dood ontsnapt
(Speciale berichtgeving).
Een vliegtuig van de Zwitserse
Luchtvaart Mij ..Swissair" is gister
avond in de onmiddellijke nabijheid
van Schiphol verongelukt.
W'e zien hier een van de passagiers,
de heer W. P. A. Ditmar (links),
die in het restaurant van Schiphol
aan de heer E. van de Beek. ad
junct-directeur van de luchthaven,
zijn ervarringen vertelt.
Het lijnvliegtuig uit Zürich der Swiss Air, dat gisteravond volgens schema-
tijd om tien voor zeven op Schiphol had moeten landen, is precies drie minuten
over zeven op ongeveer 80 meter afstand van Schiphol van het vliegveld aan
de Noordelijke (Amsterdamse) kant van de Schipholweg, die van de Rijksweg
AmsterdamDen Haag naar het vliegveld loopt, neergestort. Wonder boven
wonder is bij dit ongeluk niemand der 14 passagiers en van de 6 leden der
bemanning gedood; zij konden nog juist bijtijds het vliegtuig verlaten, omdat
vermoedelijk een der leden van de bemanning de tegenwoordigheid van geest
had, de deur onmiddellijk te openen.
Als eerste oorzaak van het ongeluk moet de zware mist worden aange
merkt. Er was geen groter zicht dan ongeveer 80 meter.
ment nog niet voldoende op de hoogte
is. en de installatie alhoewel aan
wezig nog niet officieel in gebruik is.
VERSCHRIKKELIJKE KLAP.
Zeer laag cirkelde het vliegtuig enige
tijd boven het vliegveld, aldus vertelde
ons de heer Peerdemans. een employé
der Fokkerfabrieken, welke even achter
de luchthaven zijn gevestigd. De heer
Peerdemans was op weg naar huis te
Amsterdam met een bus der firma
Maarsse en Kroon, van de dienst Lei
denAmsterdam. „Wij hoorden het
zoemen van de machtige machine zeer
dichtbij" zei hij. ..doch konden door de
mist niets zien. Enige ogenblikken later
hoorden wij een verschrikkelijke klap
en zagen wij door de achterruit fel op
laaiende vlammen in de mist. Onmiddel
lijk stopte onze bus. wij wilden uitstap
pen, maar de bestuurder achtte het
raadzamer de bus wat uit de buurt te
zetten. Direct kwamen echter de brand
weer en de hulpdienst met sirenengehuil
aanzetten en wij zijn toen doorgereden".
HOGE STEEKVLAMMEN.
In de verkeerstoren van de luchtha
ven had men op gewone radio-telefoni
sche wijze contact met het vliegtuig.
Men heeft de radar-installatie niet kun
nen gebruiken, aldus deelde ons een
functionaris van de Rijksluchtvaart
dienst mede. omdat men met dit instru-
Men had op normale wjjze de be
richten naar het vliegtuig gezonden,
«as zeer oplettend geweest omdat het
vliegveld vanwege de mist „potdicht"
zat. zoals dat in vliegtermen heet.
Plotseling zag men in dc toren hoge
steekvlammen en ogenblikkelijk zijn
toen de betrokken hulpdiensten ge
waarschuwd. Met drie motorspuiten is
de terreinbrandweer met drie tank
wagens met schuimblusmiddelen naar
het vliegtuig gegaan en heeft de strijd
tegen het vuur aangebonden. Met
autobussen heeft men de inzittenden
naar het stationsgebouw der lucht
haven gebracht, maar miste op dit
ogenblik de oudste stewardes. Terwijl
marechaussee een cordon rond het
vliegtuig trok, werd deze stewardes
met brandwonden overdekt door een
passerende automobilist huilend in
het weiland aangetroffen. Hij bracht
haar direct naar Schiphol, waar zij
evenals de anderen in het zieken
zaaltje werd opgenomen. Dr Ide uit
Amsterdam was hier aan dc lopende
band de brand- en schaafwonden aan
het verbinden.
IE LAAG GEVLOGEN.
Het vliegtuig is zeer gelukkig terecht
gekomen, in het weiland ongeveer 20
meter van de weg. halverwege de Rijks
weg en de brug over de Ringvaart. Het
raakte ten dele in een sloot, waardoor
de buik zo plat op de grond kwam. dat
het gras ongeveer zo hoog kwam als de
onderkant van de deur. aldus vertelde
ons een der leden der bemanning. De
deur was niet ontzet, waardoor het
wonderbaarlijke geschiedde, dat allen
binnen enkele seconden het vliegtuig
konden verlaten en de vuurzee, die door
brandende benzine in het vliegtuig ont
stond konden ontlopen.
Gezagvoerder Schuphasb, die door
het gebeurde een shock had, vertelde
ons als enig commentaar: „We hebben
door de mist te laag gevlogen. Ik kan
me weinig of niets van het gebeurde
meer herinneren. Het toestel dat ik
vloog was het type DC 4. een 4-moto-
rige Douglas. Het was mijn bedoeling
niet om reeds te landen.
Een der Nederlandse passagiers de
heer W P. A Ditmar. een hoge functio
naris der Unilever, vertelde ons: „Ik
had mijn stoelriem reeds vastgemaakt
en verwonderde mij erover, dat het
toestel maar steeds in de wolken bleef.
Plotseling voelde ik 'n klap en werd uit
mijn stoel geslingerd Een ogenblik later
werd ik aangepakt en uit het vliegtuig
gesleurd Buiten in de modder van de
wei vond ik plotseling mijn actentas...
Ik zag nog iemand van de bemanning
naar binnen gaan. hoewel het vliegtuig
een vlammenzee was. om te trachten
nog papieren en bagage te redden.
Toen kwam de hulpdienst de luttele
minuten leken wel uren te duren en
werden we weggevoerd naar het vlieg
veld. Men moet het grootste respect
hebben voor het gedrag van de beman
ning.
De tweede Nederlander, die in het
toestel zat. was de heer Th. Woerdeman
uit Haarlem, die erin geslaagd was de
deur van de cabine te ontsluiten. Nie
mand mocht het toestel naderen, omdat
men bij daglicht wilde nagaan in hoe
verre er nog papieren en bagage te red
den zou zijn. Een deel van het logboek
en een aantal papieren der passagiers
zijn gered.
Vandaag is eveneens de Rijkslucht
vaartdienst met het onderzoek begon
nen. terwijl ook experts van de Swiss-
Air op Schiphol verwacht worden Het
toestel, dat onder de letter HB-ILO ge
registreerd was, en nu een prooi der
vlammen is, had Zürich om 16.50 uur
verlaten.
Nederlands protest over
de Blitar
Aanhouding lading in strijd
met volkenrecht
Gelijk bekend is op last van de haven
commandant Tandjong Priok, een hoe
veelheid ontplofbare stoffen en vuur
wapens. bestemd voor Nieuw-Guinea,
gelost uit het s s ..Blitar" De Neder
landse regering heeft hierin aanleiding
gevonden de Hoge Commissaris te Dja
karta opdracht te geven, de regering
van de Republiek Indonesië te verzoe
ken mede te delen, of deze maatregel
door haar is opgedragen dan wel ge-
sanctionneerd en zo Ja, op welke grond.
De Nederlandse regering acht de
maatregel in strijd met algemeen aan
vaarde volkenrechtelijke beginselen,
aangezien het hier een zuiver geval
betreft van vervoer van goederen in
transit zonder overlading. Het prin-
ciepe van de vrija doorvoer aldus de
opvatting aan Nederlandse zijde, is
neergelegd in het doorvoerstatuut van
Barcelona van 1921. Dit principe is
eveneens van toepassing op de onder
havige lading, aangezien de wapenen
en ammunitie bestemd zijn voor de
uitvoering van de normale overheids
taak.
Het beroep, dat door de Indonesische
defensie-autoriteiten gedaan is op een
verordening van de Legercommandant
van 1949 is onhoudbaar, aangezien deze
verordening alleen betrekking heeft op
de invoer in- en het vervoer binnea
Indonesië.
De Nederlandse regering vertrouw®
dan ook. zo vernemen wij tenslotte, dal
de Indonesische regering de uitgevoerde
maatregel ongedaan zal maken.
Koninklijk Echtpaar
welkom in New York
Gisteren heeft de Nederlandse consul-
generaal te New York. baron De Voa
van Steenwfjk. de burgemeester van
New York. Impellitteri, medegedeeld, da®
I Koningin Juliana en Prins BernharcJ
bij hun bezoek aan de Ver. Staten in
het komende voorjaar ook New Yorlc
zouden willen bezoeken.
Burgemeester Impellitteri heeft da
Nederlandse consul-generaal verzekerd,
dat het hem ten zeerste zou verheugen
de Koningin en de Prins in de stad
New York te mogen ontvangen.
IN ZES BEDRIJVEN
De besprekingen te
Panmoendjon
onderhandelaars der verbondenen
ftnmoendjon hebben een uit zes pun-
i bestaand voorstel, dat de Noorde
ra hadden ingediend, verworpen.
voorstel betrof de regeling van
toezicht op een wapenstilstand in
Amerikaanse ministerie van
"lenlandse Zaken heeft Zwitserland.
>»me5en en Zweden gevraagd, of
«n afgevaardigde willen benoemen
voorgestelde neutrale commissie
'•t inspectie in Korea.
'EERBERICHT
Zachter
^Bilt verwacht tot morgenavond:
het algemeen veel bewolking,
overwegend droog en vooral aan-
«lijk nevelig weer. Matige tot vrij
o .ge Zuidwestelijke wind. Zachter,
gemaakt te 10 uur).
16 DECEMBER
°P' 842 uur; onder: 16 29 uur.
°o: 19 07 uur; onder: 11.17 uur
„'-'«ate: te Katwijk te 5.04 en 17.17 u.
W9 en 17 51 uur.)
1 nummer bestaat uit 12 pagina's
De grote speurder op jacht
naar staatsvijand nr 1
Vele lezers zullen zich de stoere figuur van Jan Branie
herinneren, de held van de beeldromans, de afgod van
vrouwen en meisjes en de schrik van het geboefte, die
slachtoffer van zijn beroep werd toen hij, even uit het
tekenpapier gestapt, in een afschuwelijk complot ver
zeild raakte en gearresteerd werd in het kader van de
actie tegen de beeldromans.
Jan Branie had het zo slecht niet bedoeld en is
inmiddels al lang weer op vrije voeten gesteld.
Een dezer dagen zal de grootste speurder aller
tijden weer voor U verschijnen als hoofdpersoon in een
spannend drama in zes bedrijven, de jacht op staats
vijand nummer I.
Indachtig het succes van onze rebus-prijsvraag
in 1948, toen wij Jan Branie ten tonele voerden in
het avontuur „Held op stap" hebben wij van de
allernieuwste en hyperspannende belevenissen van de
wereldberoemde detective een rebusverhaal samen
gesteld, dat wij U in zes achtereenvolgende nummers
van ons blad, te beginnen Dinsdag 18 December a.s.
en eindigend Maandag 24 December, als feuilleton
ter oplossing aanbieden.
Wij hebben getracht ditmaal een iets eenvoudiger
rubustaal te bezigen dan in de laatste prijsvragen
van deze aard, die wij U voorzetten. Er zitten nog
genoeg moeilijkheden in om de raspuzzelaar menig
genoeglijk uurt|e te bezorgen, maar over het algemeen
is deze opgave niet te moeilijk gemaakt, teneinde zoveel
mogelijk lezers aan het puzzelen te krijgen.
De zes afleveringen vormen tezamen één doorlopend
verhaal, en de opgave is, dit rebusverhaal in normaal
Nederlands te vertalen.
De dag voor Kerstmis plaatsen wij de laatste afleve
ring van deze rebus. Wij hebben gemeend onze lezers
ruim tijd te moeten laten om hun oplossing zo nauw
keurig mogelijk op te stellen. Niet alleen gedurende de
over het algemeen rustige tijd van Kerstmis en de
jaarwisseling hebt U gelegenheid over de oplossing te
piekeren, ook geven wij U nog twee weken in Januari
de tijd. Eerst Maandag 14 Januari a.s. te 12 uur v.m.
sluit de inzendingstermijn. Slechts de dan op de redactie
van ons blad ontvangen oplossingen, die ingezonden
moeten worden onder het motto „Rebus", dingen mee
naar de aantrekkelijke prijzen, welke beschikbaar worden
gesteld. Deze prijzen zijn:
1 prijs van zestig
vijftig
gulden
Besluiten en resoluties der V.N.
Bolivia, Brazilië. Columbia. Cuba en
Uruguay hebben een ontwerpresolutie
ingediend, waarin wordt voorgesteld,
dat de algemene vergadering der V. N.
een commissie van vijf leden zal benoe
men. die zioh onmiddellijk naar Duits
land begeeft en binnen een maand een
rapport zal indienen over de mogelijk
heid van een hereniging van de beide
delen van Duitsland op grond van wer
kelijk vrije en geheime verkiezingen.
De algemene vergadering der V N.
heeft de Sovjetrussische klacht over
.agressieve daden" van de V. S. met 55
tegen 0 stemmen bij twee onthoudingen
op haar agenda geplaatst.
Met 47 tegen 5 stemmen bij 2 ont
houdingen werd een Joegoslavische re
solutie aangenomen, waarin de verga
dering verzocht wordt, aan te bevelen,
dat de regeringen zich in het diploma
tiek verkeer houden aan de gangbare
procedure.
Ecuador en Indonesië zijn als leden
gekozen van het speciale comité van de
Praag beschuldigt Engels
legatie-personeel van
spionnage
Radio Praag heeft bekend gemaakt,
dat twee employé's van de Britse am
bassade in Praag schotwonden hebben
opgelopen toen zij trachtten te ver
dwijnen na zich in het bezit van hoogs®
geheime staatsdocumenten gesteld te
hebben, n.l. de tweede secretaris. Robert
Niel Gardner en de employe Daphné
Gregory Benz Hun terugroeping wordt
geeist. Gardner en mej. Benz hadden
zich per auto naar een gebied begeven,
dat voor vreemdelingen om militaire
redenen verboden was. Zy werden ech
ter zonder het te weten „geschaduwd".
Terwijl mej. Benz in de auto bleef zit
ten. begaf Gardner zich te voet in het
verboden gebied. Gardner had een pakje
bij zich. dat hij in een geheime plaats
verborg. Hieruit haalde hij een ander
pakje, dat hij meenam. Toen hij naar
de auto terugkeerde, werd hy gesom
meerd stil te staan. Hij rende echter
naar de auto, werd beschoten en licht
gewond. Daarna werden mej. Benz. die
eveneens gewond werd. en Gardner
gevangen genomen. Het bleek, dat het
I pakje, dat Gardner bij zich had gesto-
ken. hoogst geheime staatsdocumenten
bevatte. Het pakje dat hij achterliet
I bevatte 40 000 kronen, aldus een nota.
Tenslotte bevat de nota een lange
1 opsomming van spionnage-activiteit, die
door employé's van de Britse ambassade
in Praag de afgelopen jaren zou zijn
gevoerd.
beheersohapscommissie, dat tot taak
heeft de rapporten te bestuderen, die
beherende mogendheden bij de beheer-
schapsraad der Verenigde Naties indie
nen Deze landen komen ln de plaats
I van Mexico en de Philippijnen.
9t veertig
i, dertig
vijfentwintig
twintig
vijftien
3 prijzen van tien
6 vijf
In totaal derhalve driehonderd gulden aan prijzen.
Zoals gebruikeli|k, bestaat eveneens de mogelijkheid,
dat wij extra-prijzen uitloven voor bijzonder origineel
of verzorgd uitgevoerde oplossingen, doch het zij
nadrukkelijk vermeld, dat alle inzenders van een goede
oplossing, die tenminste ten tijde van de prijstoekenning
abonné van ons blad zijn, gelijkelijk naar de eerder
genoemde gewone prijzen mededingen.
Zowel de oplossing als de prijstoekenning hopen wij
in ons blad van Zaterdag 19 Januari a.s. te publiceren.
Veel plezier en succes met de Dinsdag beginnende
boeiende belevenissen van Jan Branie!
Prins Bernhard krijgt sedert Octo
ber van het vorig jaar Spaanse
lessen van de bekende Hispanoloog.
prof. C. F. A van Dam. die heden
in het huwelijk is getreden nut
mevrouw M. J. Valstar-Slobe.
Dc dankbare studenten van het
klasje in Paleis Soestdijk. waartoe
Z.K.H. behoort, hebben prof. Van
Dam ter gelegenheid van zijn huwe
lijk een zilveren sigarettenkoker
aangeboden, waarin de handteke
ningen van alle zeven leerlingen
gegraveerd zijn.
Een schoolbord met tclraam) uit
de kinderkamer biedt de professor
gelegenheid zijn dierbare taal in
forse Idlers voor zijn leerlingen neer
le schrijven.
