ALBANIË EN HET LAND VAN MAARSCHALK TITO ^"rx,rrurï ss-ss.^-1. sr Bouwstenen voor een kolonie rond de Tafelberg Een arsenaal van explosieven Duitsland en de Oder-Neisse-kwestie VRIJDAG 30 NOVEMBER «Si«He delegatie ,e(trtkt Maandag ul een Indonesische art' Dj»k»rta naar Ned"- om besprekingen te I»"" %a. I.» {rfS-tate ka»'»" Cnjinsk» aanvaordt subcommissie (0fl)EB VOORWAARDEN. Klltói,che minister van bui- i nlen. IVisjinsky. heelt hto «rraderinir van de poli- j -t.Ilf der V.N. het voorstel jStaTtao «n subcommissie A nmtendheden voor de j StftSk****' de e,s' dal de Indische amendementen op JiSÜijke ontwapeningsvoorstel s unnard. «schillen met de drie Sn nln «tl b"'«b ,°'"e po" Vt If zetten en deel te nemen i rk vin de subcommissie ter ,»n de verschillen tussen het en het Sovjet-Russische omwapenlng. aldus WkJln«- Ifal; en Syrië hadden de *7» een dergelijke subcom- «reesteld. De Boliviaanse r,(, «en amendement ingc- t Z voorstel, waarin aan de „n de algemene vergadering *m voor 10 December ver- bréngen over de besprekingen Sjme ls bereid een voorstel 'lrdfn tot instelling van een °"rui controlellchaam voor :..n, waarvoor het vetorecht «Iden, zo verklaarde Wisjinsky «jet-Unie ls van oordeel, dat "j.,, van alle atoomonderne- mnlddellijk na het sluiten van itntie moet beginnen. De stop te Lobith ««WERPING VAN BEROEP GECONCLUDEERD, s lijn ambtgenoot prof. Langc- toniludeerdr heden de Advo- (rfuTJil bij de Hoge Raad prof. n. tot verwerping van het beroep <f Slaat legen het arrest van het Gerechtshof, waarbij de z.g. .'•f Lobith" onrechtvaardig werd lucd als In strijd met de door de •acte gewaarborgde vrije h«aal-Generaal achtte het arrest Hol juist in al datgene, waarop laak aankomt. Intussen be- cunclusie van prof. Lange- de veel omstreden vraag, of ten wet buiten toepassllng té. .naien zij in strijd is met een «tMt een vraag die in de rede- lan het Hof kan blijven rusten, voord van de Advocaat-Gene- dat de rechter dit inderdaad r mot dat belangrijke voorbe- hij zich heeft te schikken naar elijke overtuiging van geen in- op het internationale recht te waardoor de wetgever mocht zich te hebben laten leiden. i;-cst van de Hoge Raad is be- Januari 1952. bruto register ton metende aidje m s ..Um-T" is gisteravond i<e Oostkust juist ten Westen -eiland aan de grond ge- Het bergingsschip Neptunus is V; n vroeg bij de vastgelopen itjekomen, Er bestaat geen on- i gevaar voor de bemanning. IfE REGERING IN' THAILAND. rarloplge uitvoerende militaire heeft beloofd de monarchie te iaadhaven, de rechten van fel-sen te zullen eerbiedigen, het e: der V N. In acht te zullen ne- ie strijd tegen het communisme "oortzetten. ACHT TOT HET SCHRIJVEN VAN EEN TONEELSTUK. itwcretaris voor Kunsten en sppen wilde dit Jaar twee op- verlenen voor het schrijven ioneelstuk. De eerste phase be tonden van een inhoudsop- tio een oorspronkelijk toneelstuk, een proeve van dialoog en 'bij voorkeur het begin van bedrijf». taordeling der inzendingen ls "s<h.fd. Aan de auteurs van 12 :*n is thans opdracht verleend Pteüen van een volledig uit- fvetra van het gehele toneel- net voltooien van deze op- a1 san ieder van hen een gra- "in f 200— worden uitgekeerd. 12 auteurs hebben Jan van L h, van der Feen, mevr. H. el—van Rooyen, mevr. E. E. ■-Kee-lng, G van Wingerden, G der Hoogte en Max Croi- oplracht reeds aanvaard. fr7 :s na ontvangst van de ult- nieuwe opdrachten aan de advies uitbrengen, wel- '-wee Inzendingen zijn van e/ De staatssecretaris zal dan 'e-.rj van deze twee lnzendin- 'th; geven tot het schrijven jehele toneelstuk. Jan van Riebeeck- herdenking Achterstand in de bewapeningsproductie moet worden ingehaald .Minder boter en meer kanonnen- d< Amerikaanse levensstandaard zal lager SCHEEPSBERICHTEN. ALDABI Buenos AiresR'dam t VltorlaBahta; ALMDIJK Moes- en Kruidentuin groeide uit tot Kaapstad Grillige wendingen van de loop der historie ii (Speciale berichtgeving). HET itandbeeld van Van Riebeeck, op de plaats, waar vroeger de Heren gracht was, slechts enkele meters verwijderd van de plek, waar hij voet aan wal heeft gezet, staat met de rug naar de haven. Het wijst landinwaarts op de taak, die hem heeft gewacht. Van de Kaap af zo wil het beeld zeggen is de verovering van Zuid-Afrika begonnen. Evenmin echter als Van Riebeeck, toen hij voet aan wal heeft gezet, in de verste verte droomde van deze verovering, evenmin heeft de man, die in 1899 dit standbeeld liet plaatsen, kunnen dromen dat het Zuid-Afrika, instede van dichter tot Engeland te brengen, het er van zou verwijderen. Want de oprichter van dit gedenkteken was niemand anders dan Cecil Rhodes, die de Kaapse Hollanders bij voorbaat wilde verzoenen met de voorgenomen veroverings oorlog tegen twee kleine Boerenrepublieken. Zulke grillige wendingen neemt de loop van de geschiedenis somtijds in bijna 17 1 komen en bevestigde zij met grote Riebeeck tegenzin overigens de eerste vrije die j kolonisten op hun plaatsen. Nog voor Van Riebeeck na afloop van zijn 10-jarige ambtsperiode de Kaap verliet, was uit het oorspronkelijke oor de vrouwen had het Amster damse Weeshuis gezorgd en waren de grondslagen voor Kaapstad gelegd. ER was een kleine scheepswerf ont staan, er waren pakhuizen, kantoren en een hospitaal gebouwd, een dorpje verrees aan de voet van de Tafelberg Er was een achterland met her en der ver spreide boerderijen en de verdeling tus sen dienaren van de Compagnie en zelf bewuste vrije burgers had zich reeds voltrokken. De moestuin, welke Van Riebeeck slechts had moeten scheppen. w as tegen de bevelen van de Heren Zeventien toeh een kolonie geworden en de Compagnie had er een zorgenkind te meer bij. Behalve dit probleem echter liet Vai 29/11 v. mGoll- s 29/11 te Antwerpen; ANNENKERK 29/11 te Port Melbourne; EDAM New York i— R'dam 29 11 nm van Antwerpen—Lon- i .den HEEMSKERK Sydney—R'dam 29 11 - j van Genua—Marseille, HELICON Porto moeten worden". Dit is. zo zegt men in' Plata—A dam 30 11 nm Antwerpen verw I Amerikaanse regeringskringen, de 'es. HERA A'dam Guay aq u 11.29ll_van Punw kan worden uit het onder- zoek. dat door een parlementaire com-,-- \hrkfio w vfrika-vdam i missie van senator Johnson ls ingesteld Lg Ti Finisterre; MATARAM Hollantft In een openbaar gemaakt rapport ver-|rdam 29,11 van Soerabaja—Makassar; klaart deze laatste, dat de productie voor murena iTi 30. 11 v. Curacao te Llssa- de bewapening van de Verenigde S'aten bon. noordwijk 29 li van R'dam en van hun geallieerden 34 tot 70". bij Cwita Vecchia. prins frederik wil- de plannen ten achter Ls. Men begint te r?quw Adam—?n^.neslë^ 30/n van^Co- spreken over een mogelijke vervanging lombo verw roepat Charleston—tj. Beyrouth verw., SINGKEP de directeur voor de industriële pr|0jc 30/11 Riebeeck een ander probleem achter. Het aluminium te reserveren en de oor dat drie eeuwen later noa niet ooEelost loesproductie in het algemeen te ver zou zijn. Het kleurlingenvraagstuk klank daarvan ls te vinden in de koppen ]nang, SUMATRA Ballkpapan— der Amerikaanse bladen, die zeggen ..Er ll nm van Penang—Belawan- TA BI AN wordt een industriële czaar gezocht om ïj.Soerabala—New Yorlc30^nvm de achterstand in d? bewapening ln te lan Penang_Belawan: TJIBESAR Yoko- flen." barnaBuenos Aires 29/11 nm v Zanzl- Men overweegt nieuwe beperkingen bar—Mombassa. TJILUWAH R'dam—TJ. van de civiele productie en men ver- Priok 29 11 nm van AdenPulubukom: wacht een reeks maatregelen die ten T.IIMENTENG ,j doel hebben voor de nationale verdedi- ^aaPftad m «n.traur deel Til het »e»l en R.°?» ALDERAMIN 30 Newport News. CRONENBURGH IJmulden te R'dam; GOOILAND ,.uc» Buenos Aires—A dam 1/12 vm te Recife later no-> niet oDselost loesproductie in het algemeen te vi- verw.- JAPARA iKRL» TJ Priok—R'dam later nog niet opgeiost dubbe]en ,aatst welkc op het lprm ,2 van Cololr,bo, JAVA 29 11 van ogenblik en waarde heeft van 2 milliard Br.iiknapan te Aden MARIEKERK28/11 dollar per maand moeten worden ge- van Port Kembla Sydney MELAMP' S »r«cht. men de Mma» m |f?iiULt%?,l"VFfdS^8AHA°OAN T™ de orders, die op het ogenblik 96 mu- Pr,0|cPac. Kust 27/11 te San Francisco; achter voor de natie, welke thans d, dag van zijn landing tot een nationale feestdag heeft verklaard. Die bouw stenen waren een groeiend zelfbewust zijn van de blanke bevolking der Kaapkolonie en een onstuimige vrij heidsdrang. Daarom mag men Van Riebeeck zien als de man. die aan het begin van de weg landinwaarts heeft gekeken. Als de Nederlander, die be schouwd mag worden als de grondleg- lllcn I TEGELBERG Yokohama— [27'11 van YokohamaBuenos 1 'MINI R'damSoerabaja 28 11 Hr Ms ..MARNIX" IN ROTTERDAM pore WILLEMSTAD 29/11 v TERUGGEKEERD. Cristobal Vanmiddag omstreeks kwart voor één arriveerde aan de Parkkade te Rotter dam Hr Ms torpedobootjager ..Marnix", die een oefenreis van twee weken op de Janeiro s TO- Slnga- 'dam OP 6 April, na een tocht weken, arriveerde Va in de Tafelbaai zijn metgezellen wa scheept cn de enkele vrouwen, die deze mannen harlden vergezeld Behalve Maria de la Queillerie. de echtgenote van Van Ricbceck. van Hu- genootsc afstamming als zovele van de latere kolonisten, cn hun dochtertje van één jaar. waren er twee nichtjes van Van Riebeeck aan boord, en verder de vrouwen van de tuinman en de zieken trooster. die immers uit de aard der zaak hier permanent zouden moeten verblij- Over Van Riebecck's verblijf aan de Kaap is veel meer bekend dan over zijn jeugd Het was de plicht van ieder post- commandant in dienst der Oost Indische Compagnie om een dagboek bij te hou den, waarvan twee afschriften moesten worden gemaakt. Eén copie ging naar Batavia, het twee de naar Amsterdam Het oorspronkelijke journaal bleef in Kaapstad. Het Bata- viase exemplaar is verloren gegaan, de overige twee bleven behouden alleen is het exemplaar, dat te Kaapstad wordt bewaard, nogal geschonden door onoor deelkundige behandeling Dank zij deze twee journalen, die won derlijk genoeg tegen het einde van de vorige eeuw zelfs in Engeland opgang hebben gemaakt, is het voor het nage slacht mogelijk geworden om zich een nauwkeurig beeld te vormen van het leven der kolonisten gedurende deze eerste tien jaren. Twee problemen waren er, welke het eerst de aandacht van Van Riebeeck hebben opgeëist. Er moest een fort wor den gebouwd dat thans nog een der indrukwekkendste monumenten van Kaapstad is en er moest een moes- en kruidentuin worden aangelegd. Merk waardige speling van het lot ondanks de stormen, welke de Kaapkolonie heb ben geteisterd heeft dit fort nim mer een schot gelost DE moes- en kruidentuin vormde waarschijnlijk een minder groot probleem dan de bouw van het fort. Er waren tuinlieden mee uit Hol land gekomen, de zaden, die in de vaten met aarde waren meegebracht, ontkiem den spoedig. Dc druiven rijpten onder de altijd schijnende zon. sinaasappelen en citroenen gaven reeds na enkele jaren zeu grt.1IM wonen naai «.naiuus overvloedige oogsten. De meegebraente mjuj0^n Albanezen cn het is op grond eikeboompjes sloegen wortel, de eerste bjervan dat. Albanië deze vruchtbare appel-, peren-, kersen- enpruimenboom- landstreek voor zich opeist. De Grieken IVergeten wordt, dat het niet Tito ls ge- gaarden werden aangelegd. KeeasenKee hebben een beg er u oog geslagen op ,Aeest die de banden met Moskou en jaren na \an R'ebeeck s komst werd cie wal neerkomt op het Zui- de Kominformlanden heeft doorgesne- Kaap, wat z,J nu nog is. de groente deHjk deel van Albanië. De Bulgaren den, maar dat inderdaad dc Kominform eisen het Joegoslavische deel van Ma- hem uit haar midden heeft verdreien cedoniè op. Joegoslavië zelf zal t^.t. Het j^mim verwachtte van deze stap zijn aanspraken wei weer doen gelden in y(A vertrouwen> dat Tito daarna door zijn standbeeld Nederlanders en Zuid- Noordzee heeft gemaakt. Afrika en die straks aan de voet van poSTWISSELVERKEER MET zun standbeeld Nederlanders en uid- HONGARIJE HERVAT Afrikaners, wier wegen elkander in het verleden zo vaak hebben gekruist. Met ingang van morgen wordt --------- -- -- - om even vele malen weer uiteen te postwisselverkeer met Hongarije in belae "lhena R^dam—B lopen, opnieuw bijeen zal brengen. richtingen hervat is IL de geschiedvorsers en anthropotogen geloven mag. kan men het tegenwoordige ras der Albanezen beter Skipetaren noemen. Zij zouden rechtstreeks afstammelingen zijn van de oude Illyrlers. die op hun beurt weer de ondergrond gevormd hebben van dc Helleense beschaving van 25 eeuwen geleden. Dit Albanese ras bestaat in onze moderne tijd uit ongeveer 2 millloen zielen, waarvan echter maar ruim de helft in Albanië zelf woont. De rest leeft voor het overgrote deel ln een van de zes federatieve volksrepublieken van Joego-Slavië en een klein gedeelte is als een minderheid in het Noorden van Griekenland gevestigd, tegen de Albanese grens aan. De verdeling van dit zelfbewuste ras t? grote zelfstandigheid en eigengereid- der 6kipetaren-Aibanezen over drie ver- held" verdacht werd. liet Moskou deze schillende Staten vormt op zichzelf al i vriendschappelijke verhouding tussen ALWAKI 29'11 V Buenos AiresNew York: AMSTELKERK 30 11 vm Hamburg te A'dam; ARKELDIJK 29 11 v R dam te New York; AXELDIJK 29 11 v. R'dam te Houton. BAARN Chili A'dam 30'11 v. Antwerpen; CALLISTO 30 11 v Montreal te A'dam: GORDIAS LevantA'dam 30 11 te Bremen: HELE NA A dorn—Peru 2ft 11 i Barranquilla- Cartaeenn: ORANJESTAD Cristobal A'dam 30 '11 v. Curacao-Lnqualra: STAD te Siulskll -Buenos Aires p. 30/11 St, Vincent kv. Rio de Janeiro: LEUVE- KERK 3011 v. Londen te R'dam verw: MARIEKERK 29'11 v. Port Kemla 10 Sydney; MU1DERKERK 3011 v. Cal cutta te R'dam verw PRINS FEDERIK HENDRIK Chicago—R dam 28 11 to Montreal. PRINS FREDF.RIK WILLEM Chicago—R'dam 30/11 im te Antw. 1 12 R'dam verw; PRINS PHILIPS WILLEM QuebecR'dam 30/11 te Brc- wisme door imperialisme gedreven men: PRINS WILLEM V Chicago geen mens bij zijn zinnen zal dit 'R'dam v. Montreal: RIJN KERK R'dam kunnen ontkennen maar er is aan de —Bombay 29'11 v Genua; SAPAROEA Ru.sisch, kant muur soms een voor- ^30.11 zichtigheid te constateren, waarvan de j uur oueasant. betekenis ln het tumult om het imperia- lisme niet zelden verloren gaat Ru;- PASSAGIERSSCHEPEN, lands houding tegenover Albanië zou I ORANJE TJ. PriokA dam pass 29 ll dan in dit verband verklaard kunnen j MinlkoySuez; waterman r'dam—Syd- worden rloor de vrees om terwille van n*y 29 11 500 mll' zO Guardafui- «■-- wuiueii uoor ue vices uui wti.t.fm nnvs nviamti dit worden op een moment, dat de Sovjet- Unie niet gelegen komt. Adam—Kaapstad 29/11 420 mijl NO St. Helena; INDRAPOERA TJ. Priok—R'dam 30 11 10 30 uur voor Hoek van Holl. verw Mocht Moskou daarentegen op een KOT A INTEN R'damSoerabaja 29/11 6 bepaald ogenblik een conflict in de uur Gibraltar 1/12 8 uur Marsolle \erw Balkan wenselijk achten, dan is een VEENDAM R_dam-New York pass. 29 11 incident altijd gemakkelijk te fabri- nm acniya—Maina». Uit het voorgaande is reeds duidelijk opstand tegen Tito te forceren of te geworden, dat de verhouding tussen Al- ondersteiuien. banië en het land van Tito momenteel Dat dlt ..^ba"fse rebellenlegertje m zeer gespannen is. Een Zwitsers cor- Joego-Slavie echter in de nabije toe respondent. die in de afgelopen zomer kojnst daadwerkelijk Albanië zal binnen in Joegoslavië was, heeft bericht, datvallen, UjM °"waarsShl^?1^ki1.Da8r er plannen ln de maak zijn en zelfs al maarschalk Tlto ondanks zijn onaf voor een goed deel onderweg om in HankeliJke houding en uitdagende re- Joego-Slavlë een legertje van ongeveer devoenngen, toch een te voorzichtig en 4000 man te vormen, bestaande uit Al- berekenend man voor Het ls één ding banezen-Skipetaren. die in het reeds iom zelfstandigheid van het eigen eerder genoemde Kosovo district wonen land IJiet U1"016 risicos te handhaven, plus de uit angst voor de Hoxha-terreur maar het Jweer ie,ts ahders om door gevluchte bewoners van Albanië zelf een gewapende Inval een oorlogste ns- een oorzaak voor onrust en tweedracht.ae twee communistische vazalstaten op Dit legertje zou dan eereed gehouden keren terwille van een twijfelachtig en _._w-»•- - •- weinig begerenswaardig Bovendien vloeien er aanspraken uit voort van de ene staat op grondgebied van de ander en de daarmee verband houdende politieke intriges. Dit zjjn ech ter algemene verschijnselen, die als zo danig wellicht een van de hoofdken merken vormen en sedert mensen heugenis gevormd hebben van de Balkansituatie^ als een geheel. In het autonome district Kosovo, dat tot Joego-Slavië behoort en aan Albanië zelf grenst, wonen naar schattinr 1 zijn beloop, zonder zich er zelfstandig worden om op het eerste sein van veel mee te bemoeien. Het Kremlin had andere zaken aan het hoofd. Albanië was bovendien in het zich uitbreidende Sovjet-imperium een betrekkelijk onbelangrijke factor, zodat een Russische militaire missie bv. pas ln 1946 ln Albanié verscheen. Dit alles werd op slag anders, toen Tito ln Juni 1948 door de Kominfofm uiteraard op Instigatie van Moskou in de ban werd gedaan en uit de orga nisatie werd gezet. Ik heb dit laatste met opzet aldus geredigeerd, omdat vaak ergerlijke stand van LEIDEN GEBOREN; LJdwina Anna, d. van T Sebel - 'ie D, Benno Michael, z. van "-w.Mn cn J. H. de Wekker; H Fakker en Z. A. Veld 's Han*, z van J. J. Blzot rjP. Han» Paulus. z. van J. J. Heikoop. Antonla Maria Jo- '.P A. Gordijn en E. A. M. ,,/'"*rdu*. z. van G. Overdljk c Wuslnk. ondertrouwd: en C M. M. Omt- jn*Iea H. Janssen. L. M. 'nj c »Bl Heuvelman*; A. u c, Teskc. M. Kortekaas 'd; M van der Meer en D. w' van Duuren en Mj'OfVen M de Haas; 10 v w w J Hendrlksen; K t>- uïbol; J. g. Romein en GETROUWD: 1 t#-f(tr|ngen en P. B. H. m,p «o n. Tene. vruehlenluin van Zuid-Afrika. Er waren echter andere problemen, welke minder gemakkelijk opgelost kon den worden, en al bloeiden in 1659 aan de Kaap de eerste Gelderse rozen, de doornen zouden Van Riebeeck niet be spaard worden! Van Riebeeck moest letterlijk zoals hij in zijn dagverhaal zelf schrijft alles uit het niets te voorschijn brengen en om dat te doen had hij werkkrach ten nodig. Gedwongen arbeid mocht de inheemse bevolking op bevel van de Compagnie niet verrichten en alle po gingen oni de Hottcntotten vrijwillig aan het werk te krijgen, mislukten. Reeds na een jaar vroeg hij om over geplaatst te worden, weg van de domme cn luie inboorlingen, die slechts konden stelen en plunderen en die de Compagnie niet eens wenste te straffen! Van Riebeeck's verzoek werd echter niet ingewilligd cn het probleem van de arbeidskrachten loste de Compagnie op door slaven naar de Kaap te zenden, aanvankelijk uit Oost-Afrika. later uit Malakka on Ceylon. De blanke werkkrachten, die Van Riebeeck vóór zijn vertrek in Amster dam had aangeworven, bleken weinig zin te hebben om zich voor de Com pagnie tgen een karig loon af te beulen. Desertic. ontevredenheid en ongehoor zaamheid hebben hem het leven in die tien jaar niet gemakkelijk gemaakt. De weinigen, die uit het goede hout ge sneden waren, maakten zich los van de Compagnie onr dieper het binnenland in. op het Grieks deel van Macedonië. En zo eist en intrigeert men maar lustig door. zijn eigen partij zou worden onttroond en vervangen door een meer Moskou- gestroomlijnde figuur. Intussen koos'Hoxha. topzwaar var i i .ik,. i„,i„. minderwaardigheids-complexen en ln Al deze aanspraken hebben leder doodsan8Sf voor het Kremlin, onmld- I.Ulnricehe nndererond OOOQsan^st, vwi ncu nsprancii iicu«« voor zich een l'ktorische ondergrond .dood*""eV zónder" Vni"ge" "aarzeling de en de argumenten, die er de van Moskou. Hij heeft zich tot nu ten. klinken niet zelden aannemelijk vunnen houden door het uit- of hebben althans een uiterlyke schnn van waarheid. Maar zij vormen tege lijkertijd even zovele kruitvaatjes, du door een enkele vonk tot plotselinge en heftige uitbarsting kunnen worden gebracht voor niets, e,S™ boerderijen ,e bouwen Reed, v.,1 £^b,'e O»,«JJ™» t^'nllrUk ieien- na Hn lanrfin" moest de Compagnie Denooiue. jaar na de landing moest de Compagnie inzien dat het onmogelijk was om de gebeurtenissen, welke zich te Nieuw Amsterdam hadden voorgedaan, te voor- Restauratie „Huis ten Bosch" (Speciale berichtgeving). Binnen enkele dagen zullen de restau ratie-werkzaamheden aan het Koninkli)k Paleis ..Huis ten Bosch" een aanvang nemen. Zij omvatten een grondige in- en uitwendige restauratie. Uit het feit. dat zowel de privcver- trekken als de afdelingen voor het dienstpersoneel in deze werkzaamhe den zijn betrokken en door het gehele gebouw een centrale verwarming zal Een van de naaste medewerkers worden aangelegd, mag afgeleid wor- t de maarschalk had in 1941 de commu- den, dat H.M. de Koningin het voor- nistische partij in Albanië georganiseerd, nemen koestert het paleis in de nabije een militaire missie van Joegoslaven toekomst voor langere tüd te gaan zette na de oorloz het leger op poten staande kunnen houden door het uit oefenen van een terreur van de meest - - Naar de traag doorsiepelende De- richten te oordelen, is het verzet van de Albanese bevolking wtjd verbie-ia en brigades van de staatspolitie trek ken regelmatig door het land, een bloedig spoor van executies op hun weg achterlatend. Echter zyn vooral de bergstreken in het Noorden zeer moeilijk toegankelijk en men zou een werkelijk krachtig leger plus een be hoorlijke luchtmacht nodig hebben om het verzet in zün geheel afdoende te breken. Hoxha beschikt op het ogenblik over geen van beide. Dat het ondergronds verzet aan de andere kant binnen afzienbare tijd in staat zou zijn een serieuze greep naar de macht te doen. is onwaar schijnlijk. omdat de bestaande ver zetsgroepen onderling volkomen on georganiseerd zjjn en bovendien een nijpend gebrek aan wapens hebben. Hoe ls nu de positie van Albanië in het algemeen beeld van het Sovjet-im perium en welke springstoffen liggen gereed ln de tegenwoordige verhouding lussen de vazalstaat Albanië en het vrije Joego-Slavië? Wat de positie van Albanië tegen over Msokou betreft, moet men in de eerste plaats bedenken, dat Rusland aan Albanië nimmer een garantlcbe- drag heeft aangeboden, zoals dit met alle andere vazalstaten ls gesloten. Verder is de communistische partij dat de moord te Serajewo aanleiding tot het uitbreken van de eerste we reldoorlog in 1914 ln de Balkan werd gepleegd. En het is waarlijk niet teveel ge zegd dat de tegenwoordige toestand in Albanië en in het bijzonder de ge spannen verhouding tussen Albanië en Joego-Slavië de gewilde of mis schien zelfs de ongewilde aanleiding zou kunnen vormen voor het uitbreken van de zoveel besproken derde wereld oorlog In deze eeuw. Na de eerste Balkanoorlog en de in eenstorting van het Europese deel van het Turkse rijk werd in 1912 voor het eerst een onafhankelijke staat Albanië gesticht, waartoe het zo juist genoemde ruchtbare district Kosovo echter niet zich opstand Albanië binnen te trekken. buurland. Of het laatstgenoemde bericht juist Na al het voorafgaande zal het is. moet worden betwijfeld. Dat In Joe- echter duidelijk zijn. dat er ln de go-Slavië een bevrijdingslegertje van j verhouding tussen Albanië en het Albanezen klaar staat of gevormd wordt. land van maarschalk Tito voldoende zal wel waar zijn. Hetzelfde wordt op explosieven liggen opgetast om de goede gronden beweerd van ontevreden ontwikkeling van zaken in dit stuk Joegoslavische elementen in de Komin- van dc Balkan met zorg te blijven formlanden, die gereed staan om een I volgen. Een geheim document? (Van onze correspondent te Bonn) ner. Zij omvat 92.000 vierkante kilome- j ter. In Potsdam heette het indertijd, dat de streken aan de andere kant van In het Duitse politieke 8«sptek «Kamt Duitse neemt het vraasMuk Oder- bevolkms hadden dat men haar met Neisse-ercns weer eens een grote I semak over deze rivieren naar het Wes- plaat, h,. Dat i, «led, het seval, I te" kon evacueren In de praktijd Is de. uanneer dc Duitse eenheid aan de I ;v»cu,a«S «chter «PJ™ uitermate orde is. wrede uitdrijving van acht a negen mu- Het la een wat pijnlijke aanEeleEen- Jwn mensen uitgelopen die m We» held. en meniSeen is van oordeel dat °ul,sl™> uritwiup. .- Servië gevoegd. Gedurende wereldoorlog II en na Mussolini's bezetting van Al banië werd Kosovo inderdaad tijdelijk bij Albanië Ingelijfd, maar bij de bevrijding in 1944 werd het weer naar Joegoslavië overgeheveld. Als In de meeste Balkanlanden werkte ook de Albanese communistische partij onder leiding van de reeds ge noemde Enver Hoxha. een in Frank rijk intellectueel gevormde onderwij zer met een uitgesproken bizar karak ter. aanvankelijk met de nationalisti sche elementen van de ondergrondse verzetsbeweging samen. Dit duurde echter niet lang en reeds in Decem ber 1945 werd de volksrepubliek Al banië volgens het bekende recept in het leven geroepen met Hoxha als enige machtsfactor in het zadel. Mei Tito's Joego-Slavië werden in die tijd dc banden zeer nauw aangehaald. van Albanië nooit tot lid x i verheven. Beide fel dit verband belangrijk, omdat er aan dc ene kant uit zou blijken, dat Al banië en de communistische partij van Hoxha als onvolwaardig en niet be langrijk genoeg worden beschouwd, terwijl er aan de andere kant een aanwijzing in zou kunnen worden ge zien, dat Rusland afkerig is om ter wille van deze twijfelachtige bond genoot een oorlog te riskeren. Bij de beoordeling van deze houding an Rusland tegenover Albanié. moet in bewonen. en ook in economisch opzicht werd het het oog worden gehouden, dat de Sov- De restauratiewerkzaamheden zullen doodarme Albanié door Joego-Slavië op jet-Unie al te vaak gezien wordt ult- onecveer 1' jaar in beslag nemen. alle manieren geholpen. Gedurende de sluitend in haar meest imperialistische Ook de Prinsessen zullen een eigen i eerste jaren na het einde van de tweede gedaante. Natuurlijk wordt het Kremlin kamer in het „Huis ten Bosch" krijgen, wereldoorlog, toen Tito nog niet van al voor een zeer groot deel via het bolsje- er voorlopig weinig anders op zit dan de kop in het zand te steken. Het Westen heeft immers, naar Duitse opvatting, inzake de Oder-Neisse- grens de eerste ronde zowel politiek als moreel verloren, en een strijd om de tweede ronde hebben dc Sovjets nog niet aangeboden. Het Westen ls trouwens stellig nog niet ln staat zo'n strijd te forceren, al neemt het slechte geweten, dat het Westen over het aan gene zijde van Oder en Nelsse gepasseerde heeft, toe, vooral ook in de Verenigde Staten, waar nven steeds meer geneigd is te spreken van een schuld, welke men op zich ge laden heeft. Amerikaanse senatoren en congresleden, die in de laatste tijd ln Duitsland waren, zijn daar voor een deel althans heel openhartig over geweest. Men beziet het Duitse probleem zeer onvolledig, wanneer men. bewust of on bewust. de Oder-Neisse vergeet. De vreemdste misverstanden komen hieruit voort. In het Internationale spraakge bruik hoort men van de Sovjet-zone als van de 'Oost-zone' spreken. Op de keper beschouwd valt zij echter geens zins met Oost-Duitsland samen. Alles wat nu als 'Oost-zone' geldt, heeft vroe ger 'midden-Dultsland' geheten. Wil men van een Oostzone spreken, dan komen daarvoor hoogstens de gebieden aan gene zijde van Oder en Nelsse in zoals men weet a K .m aanmerking, die - p rpehtmatlff nnr Tl In totaal werd indertijd 113.000 vierkante kilometer van het territo rium van het Duitse Rijk afgenomen en aan Polen gegeven. Het Duitse rijk was op 31 December 1937 in totaal 470.000 vierkante kilometer groot. Het aan gene tijde van Oder en Neisse verloren gegane gebied maakt dus niet minder dan een vierde deel uit van dat wal de Duitsers territoriaal nog altiid als hun aards erfdeel bo«chou- De Sovjet-zone. waarin tegenwoordig van het vluchtelingenprobleem, waar oor men nog altijd" geen oplossing ge- onden heeft. Bovendien lagen aan de andere zijde van Oder en Neisse Duits- lands vruchtbaarste landbouw-geble» den In de Westelijke landen zien velen nu ln. dat in deze kwestie politieke en mo rele fouten zijn gemaakt. Aan herstel valt voorlopig echter niet te denken* De 'Grote Drie' zijn indertijd overeen gekomen de kwestie van de Pools- Duitse grens op een Duitse vredescon ferentie definitief te regelen, maar reeds hebben de Sovjets haar tot een 'eeuwige ■iredesgrens' gestempeld en met die vre desconferentie zal het zo'n vaart wel iet lopen. De Oder-Neisse-, die Bevin al jaren geleden de gevaarlijkste grens van het Westen heeft genoemd, zal waarschijnlijk zelfs één van de redenen zijn dat de Westelijken er anders dan ln het geval Japan niet toe zullen kunnen besluiten met Duitsland een aparte vrede te sluiten. Uit de verklaring, welke de minis, ters van buitenlandse zaken van de Verenigde Staten, Engeland. Frankrijk en de bondsrepubliek Duitsland over de definitieve vaststelling van de Duitse gTenzen hebben afgelegd, blijkt dat zij niets beter weten tc doen dan die vaststelling aan een uitermate imaginaire vredesconferentie, teza men met de Sovjet-Unie over te la ten. Adenauer, die in de laatste we ken herhaaldelijk de Oder-Neisse in het eenheidsdebat had geworpen, cn zjjn landgenoten had beloofd daar in Parijs nadrukkelijk over te spreken, heeft dus hier niet veel bereikt. Ken nelijk achtte men dit vraagstuk daar nog niet rüp voor nadere behandeling. Intussen stelt men in Duitsland de vraag of de Westelijke geallieerden in het nabije verleden niet de fout hebben begaan om Polen z'n nieuwe Westgrens te garanderen. Al lange lijd gaan er namelijk geruchten, dat War schau, respectievelijk Moskou, in het bezit zou zjjn van een geheim docu- waarin dit met zoveel woorden zovelen al Oost-Duitsland zien, is klei- zou zijn uitgesproken

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 39