LEIDSCH m DAGBLAD Electriciteitstarieven zullen niet 25% verhoogd worden Hulde aan Leidse professoren de Haas en Kramers jVest-Europa hardleers „imzriilM conferenties zijn *»értljd bijeen, zodat l iters per vliegtuig zioh her- ^Ts moeten spoeden om alles gi beren. Of dat juist ge- Mbunst van de V.N. te Parjjs ÏÏsalg dat de waarschynlyk- Ute groot is geworden, dat belangrijke beslissingen zul- vreiten. Dit zou alleen dan Lv ken zijn. wanneer men er in 't slagen om een contact te !Ln Oost en West en. helaas Oosterse afwyzing. iykt dit Weliswaar is de taal van wiJoordlgers van Moskou ge- r gorden, doch tot enig hou- Jn noj niet kunnen geraken, ^nere landen, onder aanvoe- India, dat wellicht nog het .,-m tan doen gelden op de rial" inzake de verhoudingen J'. en oost hoewel dat op riet onbedenkelijk mag heten ,15 het ware krampachtige po- 3 beide partijen nader tot el- b-PB"en doch veel hoop op suc- en wij deze pogingen niet te en Zolang het Oosten blijft by k-:i*en tegenover de door T2 afgedwongen maatrege- •ji niag niet gerekend worden practsoh resultaat j overigens voor het Westen c te meer moeten zijn. om zioh •en. Maar daaraan hapert nog een en ander. Met de mond .'de moo-ste woorden gesproken, •aate* het op daden aankomt, via die mooidoenerij bitter wei- oader pressie van generaal Bfer de algemeen gewaardeerde ie:'West-Europese defensie, is Rome op de bijeenkomst van de h>' algemeen orgaan van de in ^-Atlantisch pact verbonden l besloten de grootste spoed te be- - or oe opvoering van deze de- Des te begrijpelijker juist met 'o de weigering van het Krem- helpen aan ontspanning epaiuasn situatie. Doch de vraag tct of daarvan in de practijk iets al komen, gelet op de princi- •ersohillen tussen de landen van »ee vasteland en Engeland en avié Wat de defensie betreft de Bntse afzijdigheid „ver heeft om begrijpelijke net plan Pleven aanvaard in- oprichting van een Europees er was niet te bereiken, dat t, gelet op de Franse houding, vreest immers, dat zonder de van een dergelijke iegerfor- Daitiland als zelfstandig land mi- herbewapenen en dat wil het _jn tot iedere prijs Urjk kan niet ontkennen ge- wwer trouwens ronduit ver- - dat zonder deelneming van island geen afdoende verdedi- ii Europa mogelijk is. doch het daaruit de consequenties te Goed. de Duitsers mogen dan doch slechte als eenheid van *s leger, waardoor aan die eigen cachet wordt onttiou- t is koren op de molen van socialisten-leider Schuma- tt Engeland weigert deel te ne- d een Europees leger. Weliswaar bereid tot samenwerking, doch weigert het te gaan! Als lid van «ra-Atlantisch pact is het da ar rets wel verplicht. Maar hoe regering Pleven zich zodoende m staande houden? De waar- 4 is maar al te groot, dat w Kamer in deze omstandighe- !s de idee van een Europees leger villen aanvaarden. a de lachende derde? De b het antwoord. Moet de nood de lippen zijn gestegen, uwer banden in West-Europa worden gelegd? Alleen, omdat :d wordt prijs te geven van de •e bevoegdheden, terwijl erkend at deze tijd er een is van samen- o? legen het dreigend gevaar, dat icor de grootst mogelijke een- 'e keren? -'"ter zo mogelijk komt die ver- ii tot uiting te Straatsburg. iRaad van Europa bijeen is. Wie aeef: op een omzwaai in de rouding, nu er in Engeland een i? Churchill aan het bewind is. 1 Churchui zelf onder Labour-be- "dtte voor de Europese eenheid, i. bedrogen uit. Ook de re- toutiull zegt niets toe oejialve doch weigert directe <g daarin gesteund door Scan- it het Westen nimmer verder zelfs dieper in het moeras! •goo: Amerika, dat. zij het mede n belang, zulke grote offers w: de veiligheid der vrije vol- fflmend.... Waarschuwingen van minister Teulings Communistische pressie op Nederlandse zakenlieden Buitenlandse fondsen voor C.P.N.-acties Bij de replieken over de begroting van Binnenlandse Zaken in de Tweede Kamer is het gisteren tot een heftige woordenwisseling gekomen tussen de heren Gortzak (CPN) en Goedhart <P. v. d. A.) De heer Goedhart zeide o.a., dat de gearresteerde mr D. E. Krantz aanvan kelijk bij de Jeugdstorm was. doch daar na in het communisme kwam. Met een variant meende spr. te mogen zeggen: „wie van Stalin eet sterft eraan". Voor andere intellectuelen, die nog in het communistische schuitje zitten, kan hieruit lering getrokken worden. Belangrijker dan het steekspel tussen beide heren was wat minister Teulings meedeelde. De diplomatieke ambtenaar over wie de minister in eerste instantie gesproken heeft, heeft, zo zelde hij, een verklaring afgelegd, waarom hij niet langer in functie wilde blüven. De na tionale vrijheid van zijn volk. waarvoor zo lang is gestreden, is verloren gegaan. Bovendien kon hij niet medewerken aan de voorbereiding van een economische conferentie te Moskou, omdat hu daar in een middel zag om de Russische mi litaire inspanning te versterken. Het is overduidelijk geworden, zo vervolgde de minister letterlijk, dat van communistische zijde in samen werking met de betrokken buiten landse mogendheid, plannen zijn be raamd om pressie uit te oefenen op bepaalde Nederlandse zakenlieden om deel te nemen aan die conferentie. In de tweede plaats hebben de mi nister bewijzen bereikt, waaruit onom stotelijk blijkt dat van communisti sche zijde ingegaan Is op besprekingen met een hier tijdelijk wonende buiten landse ambtenaar om te komen tot Wolkbreuk in Argentinië Tandil 290 kilometer ten Zuiden van Buenos Aires, is Dinsdag door een he vige wolkbreuk geteisterd. In een half ir tijd viel 200 millimeter regen. Het water stroomde van de omliggen de heuvels omlaag naar Tandil. dat 32.000 inwoners heeft Op sommige plaatsen ln de stad stond het water drie meter hoog. Na de regenbui viel hagel. Sommige buurten waren spoedig bedekt met een laag hagel van vijf centimeter en hier en daar stortten daken in onder het ge wicht van het ijs. overbrenging via handelstransacties, van fondsen uit het buitenland ter fi nanciering van acties der C.P.N. In de derde plaats zijn er bewijzen dat men van bepaalde buitenlandse zijde zeer geïnteresseerd is in de ach tergrond van Nederlandse handeisver- tegenwoordigers, die regelmatig het betrokken land bezoeken voor hun zaken. „Ik geloof, zeide de minister, dat van deze plaats een waarschuwing niet ach terwege mag blijven, dat door de com munisten geen middel zal worden ge schuwd om door z.g. compromitterende wetenschap te trachten ten aanzien van individuele personen maoht over zulke han-delsvertegenwoordigers te krijgen. De bedoeling van deze "acties, zo besloot de heer Teulings, moge ik aan het voor stellingsvermogen van de leden der Ka mer overlaten". Koning George gaat zeereis maken Buckingham Palace heeft een niqué uitgegeven van de volgende in houd: „Naar men hoopt, zal de koning in staat zijn in het vroege voorjaar een zeereis te maken van enkele weken". De koning en de koningin zullen deze tocht maken op de „Vanguard", het grootste slagschip van Engeland Men neemt aan. dat de gezondheid van de koning, die negen weken gele den een longoperatie onderging zeer gediend zou zijn met een zeereis in een warm klimaat. De koning diende in zijn jeugd bij de marine. Hij houdt veel van de zee. UITLEVERINGSVERDRAG TUSSEN WEST-DUITSLAND EN FRANKRIJK Te Bonn is medegedeeld dat een uitleveringsverdrag tussen de Bonds staat en Frankrijk is getekend. Het verdrag heeft slechts betrekking op criminele gevallen van na de oorloc. De landen behoeven ceen burgers van de eigen nationaliteit uit te leve ren. Ook heeft het verdrag geen Kolenbesparing van 200.000 ton De regering heeft besloten het middel van de tariefsverhoging toe te passen, teneinde de zo noodzakelijke beperking van het electriciteitsverhrilik te bevor deren. zo zegt de minister van Economische Zaken in een nota over do electriciteitspolitiek. Waar de huidige tarieven zyn gebaseerd op de historische kostprijs en de aanschaffingswaarde der voor productie en distributie benodigde apparatuur thans aanzienlijk hoger ligt dan voor de oorlog, zal in vele gevallen een niet onbetekenende sorhoging van het thans geldende tarief onvermijdelijk zyn. Do minister meent echter op grond van terzake gemaakte berekeningen te mogen aannemen, dat deze verhoging gemiddeld als regel een percentage van 23 niet zal behoeven te overschrijden. 240 kwh wordf vriiqesteld den ontstaan. Daartegenover zullen dan voor de tarieven voor het kleinverbruik. Het ligt in de bedoeling de tariefsver- ïyk is om de totale opbrengst van de hoging als volgt te doen plaats vinden: tarieven voor kleinverbruikers In over- de thans bestaande maximumprijsvoor- eenstemming te brengen met het hler- schriften voor het kleinverbruik zullen boven ontwikkelde beginsel. Hiertoe zal onverminderd worden gehandhaafd voor Ook het vastrechttarief een zekere ver een hoeveelheid van 240 kwh per aange slotene per jaar. Voorts zullen er uit zonderingsbepalingen komen ten be trekking od politieke uitgewekenen of hoeve van en.ge vormen van kleinvi personen die tegen de militaire wet- bruik, waarin zonder zodanige bepali».- ten gehandeld hebben dat niet ingevolge het voorgaande is uit- Bovenvermeld verdrag is het eerste gedonderd, de huidge maximumprijzen van deze aard. dat West-Duitsland zodanig worden verhoogd, als noodzake met een vreemde mogendheid sluit 1 gen klaarblijkelijk onbillijkheden zou- I hoging moetei* ondergaan. Ten aanzien van de tarieven voor grootverbruikers zullen de maximum voorschriften worden ingetrokken. De regering verwacht, dat uit de ta riefsverhoging een uiteindelijke kolen- besparing voort zal vloeien van rond 200.000 ton per jaar. Vooruitziende blik en prachtige geestkracht! Atoomtijdperk een „vrij tijdperk"? Bij de in werking stelling van de Noors-Nederlandse atoomkemreactor in Kjeller heeft de Koning van Noor wegen o.a. verklaard, dat zich op deze dag nieuwe perspectieven openen voor heel het wetenschappelijk onderzoek. Hij eindigde zijn rede met de woor den: „Moge het atoomtijdperk een vrij tijdperk worden!" De Nederlandse minister van O. K. en W. dr F. J. Th. Rutten verklaarde o.a. „Men kan zeggen dat het beschikbaar stellen door Nederland van een niet gTote hoeveelheid uranium niet overeen komt met het vele werk. dat onze Noor se vrienden reeds hebben verricht en de door hen daar aan ten laste gelegde kosten. Doch hoe dit ook zei. beide deel genoten zullen gelijke rechten hebben. geweest achter het regelen van deze samenwerking. En dan betuigde spr. nog dank aan minister Rutten voor het werk dat hij gedaan had in Ne derland om tot deze samenwerking te komen. De lieer Gunnar Randers besloot met de woorden: „Nu zullen sommige mensen vragen, uaarom eigenlijk al dat werk. om door te dringen in de geheimen der natuur? Waarom deze wedloop naar de ontdekking van het verborgen kracht van het atoom? ZaJ i het ons gelukkiger maken? Zal het de wereld verder brengen? Ik voor mij geloof fe mogen zeggen: „de eerste l voorwaarde om de wereld verder te brengen, is te weten, wat de wereld eigenlijk is." Het slotwoord werd gesproken door de voorzitter van de Nederlandse delegatie prof. dr H. A. Kramers. Hij bracht De Nederlandse geleerden zullen on- waardering naar voren voor de wijze der dezelfde omstandigheden werken als j waarop de F. O. M., de organisatie hun Noorse collega's. De wetenschap- voor zuiver wetenschappelijk onderzoek pelyke leiding berust bij een gemeen- 'Z.w. O.) en de minister van Onderwijs schappelijke commissie, w aarin Noorwe- ijfZe samenwerking tot stand hebben ge- gen en Nederland gelijkelijk vertegen- bracht. In die huldigende waardering v.oordigd zijn. betrok hij ook prof De Haas voor zijn Nederland is trots op zijn geleerden. vooruitziende blik. Daarom was hij zo Een redelijk gedeelte van "s werelds be- j verheugd, dat prof. De Haas en zijn De overstroming kwam zo snel op. datroemde en geleerde mannen was van i echtgenote bij deze plechtigheid aan- velen ingesloten werden. De schade Nederlandse stam en ik hoop dat dit wezig konden zijn. Daarna bracht hij wordt op meer dan zeven millioen gul- ook ln de toekomst zo zal zijn. In tegen- i0f aan de Noorse minister van Oorlog Nadat, de heer Gunnar nog had me stelling tot Noorwegen is het ln Neder- Hauge voor wat hij op dit gebied voor- degedeeld. dat de buitenlandse gasten land niet mogelijk een kernreactor te stond.'aan de constructeur van de re- (hieronder dus niet de Nederlanders, bouwen." actor Dahl. aan de Norsk Hydro voor want dat zijn ook gastheren, zo merkte haar steun en niet het minst aan de hii vol humor op) een tinnen Viking- De directeur van het Instituut, de onvermoeide Gunnar Randers en aan scheepje zullen ontvangen, dat in de heer Gunnar Randers bracht in het de vele aanwezige buitenlandse geleer- reactor radioactief Is gemaakt bestond bijzonder hulde aan de vooruitziend- i den. die in vele opzichten zo behulp- gelegenheid de reactor ook inwendig te heid van prof. W. J. de Haas uit Lei- zaam waren geweest. den geraamd. Tot dusver zyn er 20 doden 'w.o vele kinderen i meer dan 60 vermisten en een zeer groot aantal gewonden. De meeste slachtoffers verdronken op straat. Anderen kwamen om het leven, toen gebouwen onder het gewicht van de hagel instortten. Hoge bomen, die minstens vier ton wegen werden door het water uit de straat gerukt en mee gevoerd. Het water vernielde het pla veisel van de straten en voerde meubi lair uit vernielde huizen met zich mee. Thans zo besloot spr. bevangt ons niet alleen een gevoel van dank baarheid. maar ook van verantwoor delijkheid. Want wij staan aan de start van een belangrijk begin! Maar wjj vertrouwen op de goede resultaten, die dit werk zal opleveren. 1 bezichtigen. - j Onder grote internationale belang- stelling van atoomdeskundigen en in aanwezigheid van vele Noorse- en Nederlandse autoriteiten is gisteren - gelijk reeds bekend - te Kjeller nabij Oslo de opening geschied van het Kernreactor instituut. V.l.n.r. Minister StylstaedOscar Torpe. Minister-President; Kroon prins Olav; Koning Haakon; Minis ter dr F. J. Th. Rutten en de Neder landse gezant in Oslodr R. Flaes (AJf.P.-telefoto) den. die het uranium voor deze reac tor reeds veilig stelde 10 jaar voor hij gebouwd werd en aan de prachtige geestkracht van prof. dr Kramers eveneens, die de dryvende kracht is Geen volledige overeenstemming te Rome bereikt Gisteravond is de zitting van de mi- sprekingen voert mei president Truman. Volgens woordvoerders is de voor de Nato van Londen naar Parijs zal worden overgebracht om dan samen met: het hoofdkwartier van Eisenhower (Shape) de zetel van het permanente hoofdkwartier van het Atlantisch pact te worden. De Britse minister van buitenlandse zaken. Eden. bevestigde, dat Engeland geen volledig lid van het Europees leger zal worden. Doch hij wees op de verkla ring van de Westelijke Grote Drie t ÊERBERICHT Zachter, met regen Twvacht tot morgenavond: god zwaar bewolkt met nu en ^^«i. Aanvankelijk in het Zuid-Westelijke iwnH krachtig 0f hard toe- Ww 7 u,ussen Zuid-West cn bJV. ,'€r' vooral in de nacht, te 10 uur). M NOVEMBER. uur: onder: 16 34 uur. mbr uur; onder: 17.16 uur. u Katwjjk te 3.43 en *o uv «.v.... - i i_ i - -■*- - vc wivic vau nisters van de Noordatlantische ver- naamste betekenis van de bneenkomst. September, waarin de nadruk werd ge dragsorganisatie te Rome. die vier da- dat punten, waarvan de gestelde doelen - een heeft geduurd, geëindigd. Er zijn van de defensie voor 1952 en het schep- resoluties aangenomen waarin wordt pen van een Europees lezer afhangen, aangedrongen op het bespoedigen van zijn opgehelderd. Op de zitting zijnech- de opbouw der defensie in 1952 en het I ter ernstige meningsverschillen tussen schepjjen van een Europees leger als Frankrijk en de Benelux over de laatste voornaamste gevolg daarvan. In Febr.'stadia van onderhandelingen voor het komt de raad te Lissabon opnieuw bij- scheppen van een Europees leger in het een. Over twee belangrijke punten is .licht gesteld Naar verluidt, zijn de geen overeenstemming bereikt n.l. de landen van de Benelux tegenstander van benoeming van een Amerikaanse admi- het afrtand-doen van souverelniteit in raai tot opperbevelhebber van de At- die mate. die Frankriik wenst Hierdoor lantisehe vloot en het aanvaarden van i is aanvaarding van een krachtige, door het Amerikaanse geweertype als stan-'de Verenigde Staten Inzediende resolu- daardwapen i.p.v. het- nieuwe Britse ge- tie. waarin op onmiddellijke oprichting weer. Men verwacht dat over deze pun- van een Europees leger werd aange- ten zal worden gesproken, als de Britse drongen, niet mogelijk geweest Als ee- volg hiervan is het gehele vraagstuk van de bevoegdheid van het bovennationale ze7agsor?aan terugverwezen naar de on derhandelaars van de zes landen te Acht Nederlanders in Oost-Duitsland in arrest Geallieerde functionarissen te Ber- Panjs. Waarnemers menen, dat wat dit be treft de zitting te Rome de Verenigde Staten zeer heeft teleurgesteld. De V S. u<=»...crrUt: 1 hadden gehoopt dat alle landen zich on- lijn hebben verklaard, dat 8 Neder- nvddellijk rondom Ei=-nhower «>"d.fn landse onderdanen door de Oost- scharen, die sterk aandrong op feitelnke Duitse autoriteiten worden vastgehou- instelling van een Europees leger. Van den. Vier hunner waren beschuldigd gezaghebbende znde is verklaard, dat van spionnage. Een van hen bevond reen Duitse eenheden zullen worden sa- zich volgens de funetionarissen reeds mengesteld voor de Europese defensie- sinds 1946 in de gevangenis. Een .gemeenschap zal bestaan. ander was in 1949 en de overige zes Dinsdagavond en Woensdagmor-en dk iaar^gearresteerfT hebben de ministers van bu.tenlandse Jn van delaatrten was tot S jaar I «tkenvan de Grote Drie gewerkt aan and-r tot vier jaar gevangenis straf veroordeeld. De overigen wacht ten nog op berechting De geallieerde functionarissen baseren hun verklaring op inlichr'ngen van ver wanten der gea: resteerden van wie nog erscheidenen ln Oost-Duitsland wonen. de overblijvende financiële vraagstukken van de verdragen met West-Duitsland, legd op de Britse wens om zo nauw mo gelijk bij alle phasen van ontwikkeling ..van de Europese eenheid" betrokken te zijn. De Franse minister van buitenlandse zaken, Schuman. deelde voor zijn ver trek naar Parijs mede, dat het verdrag voor het instellen van een Europees le ger in de komende twee maanden ge reed diende te komen. De Amerikaanse minister van finan ciën, Snyder zei in een korte verklaring, dat de Amerikaanse delegatie in de loop van de besprekingen het duidelijk had gemaakt, dat de Amerikaanse bijdrage aan het Nato-programma door het Con gres voor het lopende belastingjaar was vastgesteld. De Amerikaanse delegatie had geen verplichting op zich genomen voor hulp na die periode. Onze Romeinse correspondent telefo neert ons nog: Minister Stikker verklaarde, dat Ne derland op constructieve wijze wenst bij te dragen tot de vorming van een Euro pees leger Men moet de zaken echter nuchter bezien en Nederland prefereert een minder ideale, maar realiseerbare oplossing boven ambitieuze plannen, die met de instemming hebben van de par lementen en derhalve zullen mislukken Minister Stikker drong er op aan. dat meer landen aan de vorming van een Europees leger zullen meewerken en wees er op. dat de besprekingen over deze aangelegenheid bijna uitsluitend die een eind moeten maken aan de be- door experts zyn gevoerd. Slechts zetting. Tevens hebben zij gesproken over het sluiten van een vredesverdrag met Oostenrijk en besloten Rusland voor te stellen om in de nabije toekomst de plaatsvervangers van de ministers van In alle gevallen was de familie op de buitenlandse zaken der Grote Vier" hoogte gesteld van de arrestaties. Men weigert hun namen bekend te maken, daar dit zou kunnen lelden, zo vreest men. tot represaille-maatregelen tegen de gearresteerden of de verwanten. Reuter wijst er op, dat het Neder landse consulaat-generaal ln West-Ber- Üjn niet over de midelen beschikt de landgenoten te helpen, daar Nederland weer te laten vergaderen. De Italiaanse premier De Gasperi l°g- de de nadruk on het verdedigende ka- maal zyn de ministers aanwezig weest. Het gevolg is. dat over talrijke punten nog geen overeenstemming is bereikt. De Belgische minister Van Zeeland noemde het plan-Schuman en het plan- Pleven de twee zuilen, waarop de toe komstige Europese gemeenschap zal worden opgebouwd. Hij adviseerde onze militaire plannen zouden kunnen openbaar maken, zouden deze het best mogeliike bewijs opleveren, dat wij geen agressie of preventieve agTessie willen". De Canadees Pearson verklaarde, dat de raad in de loop van 1952 hoopte een «iiugtuvicu uc>h«>, blijvend hoofdkwartier te hebben. Na Oost-Duitsland niet heeft erkend. Het de bijeenkomst van Februari te LLssa rakter van het Atlantisch pact. „Als wij door Eisenhower in de raad gehouden Het overweldigende vooraanzicht meter lang. 31 meter breed en heeft van het nieuwe lijnschip „United I een snelheid van meer dan 50 km States" in het dok in Newport News \pcr uur. (Amerika) dat het grootste en snct-\Het schip zal volgend jaar zomer ..„„...„„.o sic passagiersschip zal zijn. dat ooit worden afgeleverd en dienst dom cor^"'®ft ontvangt °°k ?!?n. ofJlciéle j borl TO%de raad_in, d? ?°,meT ',n een gedrongen op coördinatie van andere j I mededelingen van de Oost-Duitse auto- in Amerika is gebouwd. Het is 302\op de transatlantische route. riteiten. rede op ruime schaal te verspreiden ten einde het publiek zo goed mogelijk over de Nato-gedaehte in te lichten en zeide van oordeel te zijn, dat Eisenhowers plannen zeker verwezenlijkt zullen wor den als de volkeren voldoende weten, waar zij offers voor brengen. Stikker heeft ten slotte nogmaals aan- ff. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel l. Leiden - Giro No. 57055 -tie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f.5.15 per kwartaal; t. 0.40 per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 DONDERDAG 29 NOVEMBER 1951 00 No. 27470

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 1