LEIDSCH
DAGBLAD
E
Trots Labour-voorsprong van 30 bij
eerste telling Churchill's
overwinning verzekerd
Hoe groot zal zijn meerderheid
worden
|EERBERICHT
f taSSSj°"seï"r
Lop;n72,\r: °nder: 1723 uur-
Sehuman pleit voor Europees leger
jOsle Jaargang
VRIJDAG 26 OCTOBER 1951
00
No. 27441
leur J. W Henny
[dredactie: B. W Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 5 15 per kwartaal: f 0.40 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro No 57055
TelefooD Dir en Adm 25041, Red 21507
Hel riet er naar uit, dat de liberalen de doorslag hebben gegeven bij de ver-
-ringen. Hoewel van een overweldigende tory-ovenvinning geen sprake zal
i, kan op dit ogenblik voorzichtig worden aangenomen, dat de conserva-
I tieren met een vermoedelijke meerderheid van 30 zetels over de eindstreep
gaan. Weliswaar liggen zij thans nog achter, maar Labours voor-
ijprong in de thans getelde districten met een grote socialistische aanhang
Kijkt le gering om gehandhaafd te kunnen worden als straks de resultaten
i het platteland, dat overwegend conservatief is, los komen.
I De verkiezingsdag verliep uiterst rus-
■j M33J- de spanning en opwinding
n in de vroege ochtenduren, toen
■publiek aan dc radio en bij de tele-
op straat en in kosteloos toeganke-
L bioscopen de uitslagen voorgezet
L Nog nooit schijnt er zoveel ge
ld als thans. Nog nooit gingen de
ften In de traditionele Labourgebie-
|zo gelijk op. Opvallend was de
me massa vrouwen, welke naar de
is trok. De tones zagen daarin het
jjkste bewijs van een algemeen
it tegen de duurte. Labour echter
larde' deze stormloop van vrouwe-
fkiezeis als een teken, dat zy vrede
f De conservatieven hebben op dit mo-
it elf belangrijke sleutelposities op
jur veroverd. Ook in het socialisti-
JThoofdkwartier verwachtte men van-
Bit een tory-zege met ongeveer 30 ze-
De liberale candidaten 6loegen tot
T wn armzalig figuur. De meeste
-Je kiezers schijnen zoals verwacht
de conservatieven te hebben ge-
fctóries maakten Labour de volgen-
Is afhandig: Manchester (Steek
je Reading-North. Battersea-South
Middlesbrough-West. Bolton-
i Darlington. Dulwich 'Londen).
Plymouth. Doncaster, Old-
b Belfast-West won een Ierse labour
Icaat een zetel van de conservatie-
6 eerste resultaten toonden een om
ul naar rechts van 1.75^ hetgeen
r dan 1" scheelt met het resul-
ïrin het Gallup-onderzoek. Op deze
zou een tory-meerderheid van 35
Is worden verwacht,
i het Noorden, waar geen liberale
Idaten stonden, stemden van elke
■liberale kiezers twee conservatief en
labour. In en om Londen was de 11-
|r steun gelijk verdeeld over beide
e won Walthemstow-West 'Lon-
|met een meerderheid van 11574.
Is 553. minder dan de vorige keer.
lson werd eveneens herkozen met
s geringer meerderheid. De Be-
poep kreeg tot dusver nog geen
'ten Bevnn zelf kreeg een iets gro-
reerderheid dan voorheen in Ebb
John Treeman. die gelijk met hem
ister aftrad behaalde een succes
mid Wilson, een andere afgetreden
fter die Bevan steunt, kreeg ook
:e meerderheid dan de laatste
i, Barbara Castle en Richard
plan keren eveneens in het Lager-
lle rug
■Phaol Toot. eveneens een Bevan-
versloeg opnieuw Churchill's
Randolph in Davenport met een
Vheid van 2390 stemmen,
nu toe boekten de communisten
succes. Als parlementaire partij
zil sinds vorig jaar afgedaan.
lading-North werd bet Labourlid
<y. de bekende voorvechter van een
unie. door de conservatieve
Bennet verslagen.
[net holst van de naoht was het
de stemming van het pub'iek
Toen ik on een taxi stond te
op het vrjiwel verlaten p'ein
het parlement kwam e»n oud
le naar mi| toe Zij drukte mii
den en zei bewogen.Ts het niet
da' Churchill terug is in Dow-
Itreet?"
HI1RCHILL DIENT AANKLACHT
Ier telefoneerde onze correspondent:
Vuiston Churchill heeft op de ver-
r". .ac «n aanklarht wetens
fr '"ïediend tegen het dagblad
'T Mirror".
IhȟSatieb:3d- dat niet enige
■ulo J en door 'n onafhankelijke
ierneming wordt uitgege-
s.Jaar en dag een kam-
'°°r de Labour-zaak.
Aanhoudend droog
^Könw-i^acht tot morsenavond:
ochtend plaatselijk
Stee» l dro°s weer met over-
■e Oo-wJit nvelden- Zwakke tot
«Opgemaakt te 10 uur).
21 OCTOBER.
Er,-,?,,. ?4 "k: onder: 16.02 uur.
at« te Katwijk te 0.51 en
Jj* "inuncr beslaat uit 12 pagina's
Gisteren bevatte de ..Mirror" de vol
gende verkiezingsoproep welke de gehele
voorpagina besloeg:
Wiens vinger aan de trekker?
Vandaag is uw ringer aan de trekker,
zorg er voor vftde te verdedigen met
veiligheid en vooruit te gaan met recht
vaardigheid. Stemt voor de party, die
u werkelijk kunt vertrouwen.
De .Dally Mirror "gelooft, dat Labour
die partü is.
De oproep ls voorzien van de portret- j
ten van Attlee en Churchill, onder een j
tekening van een revolver in aanslag.
Churchill heeft reeds in de loop der
verkiezingscampagne krachtig geprotes
teerd tegen deze demagogische verkie
zingstruc in de huidige omstandigheden.
Hij verklaarde onlangs, dat het onjuist
is te menen, dat het Engeland is, die de
revolver zal doen afgaan Churchill ver
klaarde zich in zijn hoogste eer aange
tast te voelen, dat Labour de communis
tische taktiek nabootste door hem een
oorlogsdrijver te noemen Zijn rede in
Plymouth, die diepe indruk maakte, was
daarop een afdoend antwoord en heeft
waarschijnlijk niet weinig bijgedragen
tot het verkiezingsresultaat.
Recapitulatie eerste
telling
De stand der zetelverdeling, toen
de telling hedennacht tot de mor
genuren geschorst werd en voor 323
van de 625 zteels de uitslag bekend
was, is als volgt:
Labour 175 zetels
(netto verlies 12)
Conservatieven en aanh. 145 zetels
(netto winst 10)
Liberalen 2 zetels
(netto winst 1)
Overigen 1 zetel
(netto winst 1)
De stemverhouding na de telling
van de eerste dag was als volgt:
Labour 7.557.252 st. <50.11 70)
(7.265.574 47.31
Conservat. 7.204.485 st. <47.77 Si)
(6.538.364 42 58
Liberalen en
anderen 310.003 st. (1.490.925)
Communisten 9.427 st. '61.250)
Ongeveer 82 der stemgerech
tigden ls opgekomen (verleden jaar
84
(Tussen haakjes de cijfers van
1950).
Reading, dat sedert een eeuw de
faam heeft gehad immer candida
ten van de winnende partij uit de
bus te laten komen '..As Reading
goes, goes the nation" luidde het
gezegde) heeft ditmaal geen voor
keur laten blijken. Vorig jaar, toen
in deze plaats ten We3ten van Lon
den voor het eerst voor twee zetels
werd gestemd, werden twee labour-
candidaten gekozen: ditmaal be
haalde in Noord-Reading de con
servatieve candldaat de overhand
op die van Labour met een meer
derheid van 302 stemmen, doch in
Zuid-Readlng behield Labour zijn
zetel.
Vorig jaar was de Labourmeer-
derheid in Noord-Reading 527.
Tot dusver hebben 51 candidaten
het door hen gestorte garantie-be
drag van 150 pond verspeeld. Onder
hen bevinden zich o.m. 37 libera
len. vijf communisten en één con
servatief. De candidaten van de
Labour-partij wisten allen het ver
eiste eenachtste deel van het totale
aantal in hun kiesdistricten uitge
brachte stemmen te behalen.
Meer dan 70 personen kwamen om
hel leven en over de honderdduizend
werden dakloos tengevolge van de
hevige onweersstormen en regens,
welke Zuid-ltalië. Sicilië en Sardi
nië teisterden.
Brandweerlieden in een plaatsje op
Sicilië brengen enige kinderen in
veiligheid.
STAKING VAN BOOTWERKERS
IN HAMBURG EN BREMEN
GEËINDIGD.
De niet-officiele staking door vierdui
zend in losse dienst zynde bootwerkers in
de havens van Hamburg en Bremen is
geëindigd. De staking heeft drie dagen
geduurd. Vyftig schepen zyn er in beide
havens door opgehouden, terwijl ook
vaartuigen hun vaarplan hebben gewij
zigd en de havens niet zijn binnengelo
pen. De West-Duitse vakvereniging van
havenarbeiders heeft verklaard, dat de
staking door communisten op touw was
'gezet.
Gemeente Leiden mag
500 woningen bouwen
Naar wij uit Den Haag vernemen
heeft het Departement van Weder
opbouw en Volkshuisvesting na
langdurige besprekingen neden de
Gemeente Leiden toestemming ge
geven tot de bouw van 500 wonin
gen in het Haagwegkwartier.
Zoals bekend is met deze bouw,
welke is opgedragen aan de Gebr.
Breur te Rotterdam en Dordrecht,
een bedrag van rond f. 5 millioen
gemoeid.
Het ligt in de bedoeling, dat
reeds in het begin der volgende
week met de voorbereidende werk
zaamheden een aanvang wordt ge
maakt.
Deze goedkeuring betekent de
kroon op het werk van de wethou
ders Jongeleen en Van der Kwaak,
wien daarvoor in de Gemeenteraad
veel lof ls toegezwaaid en waarbij
wij ons gaarne aansluiten.
Hoe Labour zal verliezen
Onze Londense correspondent telefo
neert ons over de eerste ronde ten slotte
nog:
Beide hoofdkwartieren nemen nog de
uiterste voorzichtigheid in acht voor
de eventuele einduitslag. De socialisten
zijn diep bezorgd. Hoewel zij theore
tisch nog een kans hebben een dam
op te werpen tegen de vloed van tra-
ditonele tory-zctels. uit dc landeliike
districten, zijn hun kansen in werke
lijkheid gering of zelfs fictief. Daar
entegen behoeden dc conservatieven
zich er voor thans reeds te juichen.
Het minste, dat zij verwachten, is een
positie, zoals deze tot nu toe door de
Labourregering werd ingenomen. In
dien dit werkelijk het geval zou zyn.
zou dc verkiezing alleen de rollen heb
ben omgekeerd, zonder dat cr een po
sitieve uitspraak bereikt is.
De door de tories tot nu toe gewon
nen zetels hebben alle kleine, soms zelfs
minimale meerderheden, zoals dit reeds
het geval was toen Labour deze zetels
bezet hield E ris echter nog geen sprake
van een conservatieve aardverschuiving.
Vorig jaar immers leverden de - tories
reeds hun topprestaties, thans consolide
ren zii hun positie in de door hen be
zette districten, met grotere meerderhe
den dan voorheen.
De beslissing valt ten slotte in een
beperkt aantal kieskringen. De verte
genwoordiging in het parlement van
verscheidene grote steden is onveran
derd gebleven. Aangezien Labour vo
rig jaar na de eerste ronde 63 troeven
in de hand had. welke afbrokkelden tot
een volstrekte meerderheid van slechts
6, is het niet goed te zien hoe de so
cialisten met een voorsprong van 27
hun hachje nog zouden kunnen red
den.
Een gunstige omstandigheid voor de
arbeidsparty is. dat zij een aantal hevig
omstreden districten wist te behouden
en dat hun vroegere meerderheid geen
grote inzinking vertoont
Dr Edith Summersklll de minister
voor nationale verzekering, triumpheerde
in Pulham (Londen). Ook Rochester,
waarop de conservatieven hun hoop ge
steld hadden, bleef voor Labour meteen
een verdubbelde meerderheid behouden.
In Hammersmith North 'Londen) waar
de communistische meeloper, de advo-
Overwirinaar Churchill in gloed
tijdens een verkiezingsspeech.
caat Pritt, de stemmen vorig jaar split
ste. vloog Labours meerderheid thans tot
8140 omhoog.
De aan zo hevige critiek blootstaande
minister van voedselvoorziennig. Maurice
Webb, keerde evenals minister Noel
Baker de minister van brandstoffen,
terug met behoorlijke meerderheden
Charles Hill, de conservatieve radio
dokter. verdubbelde zijn meerderheid. De
televisie-ster van de tories mej. Homs-
by-Smith. die vorig jaar maar op het
nippertje in het Lagerhuis kwam. ver
grootte haar meerderheid aanzienlijk.
Het is niet waarschijnlijk dat La
bour-ministers hun zetel verliezen, om
dat zij in veilige districten een onderko
men hebben.
In Newcastle on Tyne werd de libe
raal-conservatieve zoon van Lloyd Ge
orge. majoor George gekozen, die waar
schijnlijk dc nieuwe speaker van het La
gerhuis zal worden, nu kolonel Clifton
Brown de politiek heeft verlaten.
De besprekingen in Korea
Gisteren zyn te Penmoendjon de wa
penstilstandsbesprekingen voortgezet. De
Noordelilken hebben voorgesteld, dat de
troepen der Verenigde Naties zich langs
het gehele front 24 kilometer terugtrek
ken.
De Noordelijken stelden voor, dat het
door de strijdkrachten der Verenigde
Naties ontruimde gebied als gedemilita
riseerde zone administratief onder
het beheer der Verenigde Naties zou
blijven. De verbondenen hebben ver
klaard, dat de Noordelijke voorstellen
onaanvaardbaar zyn.
Italië zal in V.N.!
De Franse minister van buitenlandse
zaken, Robert Sehuman, heeft op een
diner, dat hem door de buitenlandse
pers werd aangeboden, medegedeeld, dat
Frankrijk op de zitting van de Raad van
Europa een plan voor een Europese fe
deratie zal indienen.
Soortgelijke initiatieven zullen van
België en Italië uitgaan.
Sehuman deelde voorts mee, dat, in
dien er tegen Itallë's toelating tot de
V.N. een veto zou worden uitgebracht,
de drie Westelijke grote mogendheden
het daarbij niet zouden laten en de
kwestie aan de algemene vergadering
der V.N. zouden voorleggen.
Minister Sehuman verklaarde verder,
dat het tot stand komen van een Euro
pese statenbond van wezenlijk belang ls
voor een bevredigende werking van een
Europees leger. „Wij kunnen moeiiyk
zonder een boven-nationaal gezag, in
dien wy verzekerd willen zijn van de
doelmatige werking van een dergeiyk
leger", zeide hi).
Sehuman deelde verder mede dat
Mossadeq te Washington
President Truman heeft op zijn weke
lijkse persconferentie verklaard, dat hij
hoopvol gestemd is over de gang van
zaken bij de Amerikaans-Perzische olie-
besprekingen. Er waren enige vorderin
gen gemaakt, aldus de president.
De Perzische plaatsvervangende mi-
r.ister-president. Fateml, heelt ver
klaard. dat Amerikaanse noch Perzische
afgevaardigden tot nog toe voorstellen
hebben ingediend tot hervatting van de
Engels-Perzische oliebesprekingen.
Mossadeqs besprekingen met Ameri
kaanse functionarissen te Washington
hadden meer het karakter van een voor
bereidend onderzoek.
Mossadeq zal tot de volgende week te
Washington blijven. Hij ls nogal ver
moeid en heeft rust nodig, zo voegde j
Fateml er aan toe.
I Verliezer Attlee aan de wandel met
kinderen in zijn. district Walthcm-
I ion-Oost.
„HET LAM GODS" GERESTAUREERD
Na de verjongingskuur, die het mees
terwerk van de gebroeders van Eyck
„Het Lam Gods" in het centraal labora-
ratorium van het museum voor kunst
en geschiedenis te Brussel heeft onder
gaan. zal het van 30 October af gedu
rende een tweetal weken in het Palels
voor Schone Kunsten voor het publiek
te bewonderen zijn.
Na de tentoonstelling te Brussel zal
het kunstwerk naar de St. Bavo-kathe-
draal te Gent worden overgebracht,
waar het op zyn oude plaats in de kapel
Jadocus Vljdt zal worden geplaatst.
Acheson en Morrison hem te Ottawa
hadden verzocht voor de raadgevende
vergadering van de Raad van Europa
een pleidooi te houden voor het Instel
len van een dergelijk bovennationaal
gezag.
Als bewys van de groeiende belang
stelling voor het denkbeeld van het in
stellen van een Europees leger noemde
Sehuman de beslissing van Nederland
om. na aanvankelijk waarnemers te
hebben gezonden, de conferentie te Pa
rijs over de instelling van een Europees
leger door een bevoegde delegatie te
doen bijwonen. Hij zeide dat op de be
sprekingen te Parijs bevredigende vor
deringen zijn gemaakt. .De moeilijkhe
den op financieel gebied zijn evenwel
zeer groot".
Omtrent het Egyptische vraagstuk
zeide Sehuman dat de verenigde naties
„het recht missen zich met een vraag
stuk in te laten, dat is behandeld in een
tussen twee staten gesloten verdrag".
Toestand in Egypte verergert
Een Britse militaire woordvoerder
heeft te Fay id in de Kanaalzone ver
klaard, dat de toestand in de zone „ern
stig" is en „blyft verslechteren
Hy voegde er aan toe: „Wij hebben
plannen om de veranderende toestand
het hoofd te bieden... Hij weigerde te
zeggen welke dezë plannen zijn, maar
men meent te weten, dat hiertoe be
hoort- het overbrengen van arbeids
krachten van Engeland en elders naar
de Kanaalzone om Egyptenaren te ver
vangen.
De verkiezingen, die zullen leiden tot
zelfbestuur zullen het volgend jaar ln de
Soedan worden gehouden, aldus heeft
de vertegenwoordiger van de Britse gou
verneur-generaal te Karthoem i n het
Soedanese parlement verklaard.
Volgens de Tsjechoslawaakse bladen is
op 24 October te Praag een verdrag tus
sen Egypte en Tsjecho-Slowakye onder
tekend betreffende goederenruil en be
talingen.
De Egyptische ambassadeur in de Ver
enigde Staten heeft verklaard, dat
Egypte het voorstel inzake toetreding tot
een commando voor het midden-Oosten
heeft verworpen omdat het een voortzet
ting zou betekenen van de „bezetting,
niet alleen door Engeland, maar ook
door andere mogendheden". Het voor
stel was wel zorgvuldig door Egypte be
studeerd.
Het West-Duitse parlement heeft met
de stemmen der oppositie tegen de ge
wone en buitengewone begrotingen voor
het lopende begrotingsjaar goedgekeurd.
Evenals voorheen stemde het parlement
niet over de gelden voor de bezettings- i
kosten, maar nam het de bedragen voor
kennisgeving aan.
De begrotingen zyn in evenwicht op
een bedrag van 15.36 milliard M. Het
parlement zal nog moeten stemmen over
de dekking van de aanvullende begro
ting, die nog niet is ingediend. Door die
begroting zal het totaal komen op Iets
meer dan 20 milliard M. I
Verenigde Staten en het
Vaticaan
OM DE BENOEMING VAN CLARK
Op zijn persconferentie werden pre
sident Truman vele vragen gesteld over
de benoeming van generaal Mark Clark
tot Amerikaans ambassadeur bij het Va
ticaan. De benoeming heeft, zoals ge
meld, in de Verenigde Staten aanleiding
gegeven tot veel strijd, daar men er van
Protestantse zijde een diplomatieke er
kenning van de RK. kerk in zag.
Truman beantwoordde de vragen met
de meiedeling, dat hij van mening was
geweest dat de benoeming „de zaak van
de vrede zou bevorderen". Hij verzekerde
dat dit zijn enige beweegreden was ge
weest
Zoals gemeld, heeft Truman Dinsdag
jl. medegedeeld, dat de benoeming
eerst in Januari 1952. wanneer het con
gres. dat thans op reces is, weer bijeen
komt. aan de orde zal worden gesteld.
De president verwierp, geërgerd de op
merking van een journalist "dat de be
noeming van Clark tot ambassadeur bij
het Vaticaan in strijd zou zijn met de
bepaling der Amerikaanse grondwet,
welk een scheiding tussen staat en kerk
voorschrijft. Hy zeide dat bijna alle gro
te landen ter wereld diplomatieke ver
tegenwoordigingen in Vaticaanstad heb
ben.
De correspondent van de „Times" te
Rome meldt. dat. ofschoon men zich in
Vaticaankringen in het geheel niet over
de benoeming heeft uitgelaten, het be
kend is, dat het het Vaticaan in het
geheel niet aangenaam was een nog ac
tief dienend generaal tot de eerste Ame
rikaanse ambassadeur bij de Heilige
Stoel benoemd te zien. Als burger zou
generaal Clark wel welkom zijn geweest,
doch niet als militair.
Onafhankelijke waarnemers te Rome
zijn van mening dat deze gehele aange
legenheid van Amerikaanse zijde onhan
dig is behandeld. Beweerd wordt, dat
zelfs minister Acheson tevoren niet door
de president over de benoeming zou zyn
ingelicht.. Het staatssecretariaat van het
Vaticaan was natuurlijk wel ingelicht
over het voornemen van het Witte Huis
om permanente politieke betrekkingen
tussen de Verenigde Staten en de Heilige
Stoel tot stand te brengen en het had
hier zijn instemming mede betuigd, doch
de afkondiging van Zaterdag jl. dat ge
neraal Clark tot Amerikaans ambassa
deur t? Vaticaanstad was benoemd, be
tekende ook voor Vaticaankringen een
volslagen verrassing.
Japan aanvaardt
vredesverdrag
De Japanse Nationale Vergadering
heeft met 307 tegen 47 stemmen het vre
desverdrag van San Francisco goedge
keurd. Zestien socialisten van de linker
vleugel stemden tegen, evenals sommige
afgevaardigden van de partij van boe
ren en arbeiders en de twintig commu
nisten. Verscheiden democraten slemden
eveneens tegen.
Het veiligheidsverdrag met de Ver-
enige Staten werd met 289 tegen 71
stemmen goedgekeurd.
VERVROEGDE BIJEENKOMST
BELGISCHE KAMER.
De Belgische Kamer van Volksverte
genwoordigers zal. geluk reeds verwacht
werd. od 6 November as., dat is acht
dagen eerder dan de bii de grondwet
vastgestelde datum van 14 November,
bneenkomen. teneinde een uiteenzei -
tine aan te horen van eerste minister
Pholien over de politieke toestand. Bij
die geleeenheid zal de Belgische Dre-
mier ook het programma bekend ma
ken voor het tweede jaar van de CVP-
reserlng.
