LEIDSCH
DAGBLAD
Forensentrein ontspoorde en
kantelde bij Sloterdijk
Als door een wonder geen doden!
In sovjet-unie weer een atoombom
tot ontploffing gebraelit
WEERBERICHT
Britse technici hebben Abadan
verlaten
90ste Jaargang
DONDERDAG 4 OCTOBER 1951
00 No. 27422
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 5.15 per kwartaal; f. 0.40 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro No. 57055
Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507
Geweldige materiële schade; slechts één lichtgewonde
De trein, die gistermiddag om 16.54 uur van h;t Centraal Station te Amster
dam naar Den Haag was vertrokken, is even voorbü Sloterdijk met een vaart
van ongeveer 100 K.M. ontspoord en gekanteld. De trein vervoerde vele foren
sen doch gelukkig werd geen dor passagi>rs gedood.
Aan de trein en de spoorbaan werd grote schade toegebracht. De trein
helde ernstig naar reehts over op de betrekkelijk smalle spoordijk. De der
de en vierde wagen stonden In een knik van ongeveer 140 gr. op elkaar.
Ook de andere wagens stonden kris kras, maar ze waren nog alle aan
elkaar gekoppeld. De rails daarentegen bleken volkomen vernield en men
vond splinters van de bielsen, staalkruilen en afgeknapte bouten op flinke
afstand.
HECHTE WAGONS.
De geweldige schade die aan de
spoorbaan was aangericht had tot ge
volg dat iedar spoorverkeer tussen
Haarlem en Amsterdam onderbroken
werd. De ontspoorde trein had zowel
links als rechts van de baan een elec-
tnciteltsmast geraakt De rechtermast
is om de dei de wagon gekronkeld, de
linker is geknakt. De zware contrage
wichten lagen troosteloos over de
zwaargehavende rails.
De spoordijk was over een grote leng
te opengereten door de zijkanten van de
wagons en het hekje van betonnen pa
len" aan de rechterzijde van de baan
was weggevaagd.
Dat het ongeluk zo goed is afgelopen,
Is uitsluitend te danken aan de hecht
heid van de wagons. De krachten, die
zijn opgetreden toen eenmaal een van
de wagons „de rechte weg" had verla
ten. laten zich rader, als men ziet hoe
van de stalen rails krullen zijn gekrabd.
Desalniettemin zijn van geen der wa
gons de koppelingen gebroken. Slechts
enkele ruiten braken. Het gevolg was.
dat slechts één der honderden passa
giers. een 28-jarige inwoonster van
Heemstede, lichte schaafwonden aan de
benen opliep Zij kon ter plaatse wor
den geholpen en keerde op eigen ge
legenheid naar huis toe.
De passagiers, die overhaast uit dc
verongelukte trein kropen, zijn nog
aan een tweede groot gevaar ont
snapt. Evenals trouwens de passa
giers van een trein, die kort na het
gebeurde juist uit de richting Haar
lem naderde. De heer A. Dikkerboom,
die het ongeluk had zien gebeuren,
is onmiddellijk in de richting Haar
lem langs de spoorbaan gelopen en hij
slaagde er in een trein, die met grote
snelheid naderde, tot stilstand te
brengen. Deze trein zou eveneens
ontspoord zijn door de aangerichte
ravage en was mogvlijk recht op de
passagiers uit Amsterdam, die zich
over de spoordijk hadden erspreid.
ingereden.
TREINVERKEER LAMGELEGD.
in het spitsuur was dit een zeer groot
ongemak voor duizenden, die in Am
sterdam werken en elders woren De
Spoorwegen schakelden evenwel ter
stond tientallen autobussen in. eigen
materiaal alsmede van verscheidene
touringcar ondernemingen m de hoofd
stad. Van het Centraal Station Am
sterdam naar Haarlem ontstono daar
door een pendeldienst met autobussen.
Ook de N.Z.VM. verleende honderden
vervoer naar huis
Reizigers uit Amsterdam voor Leiden.
Den Haag Delft. Schiedam. Rotter
dam en omgekeerd moesten tot nader
order gebruik blijven maken van de
extra treinen AmsterdamRotterdam
via BreukelenHarmeien, die 12 minu
ten over ieder uur uit Amsterdam en
22 minuten over ieder uur uit Rotter
dam vertrokken.
OOGGETUIGE VERTELDE.
Een ooggetuige, een baggerw erker, die
bezig was op het opgespoten terrein aan
de andere zijde van de Haarlemmer-
straatweg en het ongeluk zag gebeuren,
was toen wij hem spraken ruim een
half uur na het gebeurde nog steeds
hoogs tv er'oaasd over het feit. aat het
ongeluk zo goed was afgelopen
„Toen de trein met grote snelheid
naderde, hoorde ik direct, dat er iets
niet in orde was. Plotseling zag ik dat
de derde of vierde wagen naast de rails
zat. Splinters en stukken staal vlogen
naar alle kanten en ik merkte nog op
hoe de wagenbestuurder de tegenwoor
digheid van geest had de electrische
beugels te laten zakken. Een ogenblik
dacht ik dat de wagens boven op elkaar
zouden schuiven. Steeds meer wagens
vlogen uit de rails en het zag er naar
uit. dat ze in de sloot naast de dijk te
recht zouden komen. Het leek wel of
de slang van treinwagons haar uiterste
best deed om zich zelf in evenwicht te
houden. Verder heb ik niet opgelet,
want ik ben direct naar een telefoon
gerend. De trein moet in ongelooflijk
korte tijd tot stilstand zijn gekomen.
Naar wij van een spoorwegambtenaar
vernamen, schijnt er geen uitgesproken
paniek in de trein te zijn ontstaan Wel
zijn de passagiers, het was een foren
sentrein. dus overvol, zodra de wagons
tot stilstand kwamen, op alle mogelijke
manieren uit de trein geklommen. Het
is een groot geluk, dat niet juist op dat
moment van de andere kant een trein
naderde
DE VERMOEDELIJKE OORZAAK
Talrijke autoriteiten, w.o. de presi
dent-directeur der Spoorwegen ir F. Q.
den Hollander, kwamen zich al spoedig
op de hoogte stellen van het ongeluk,
leiding te geven aan het opruimings-
werk en de oorzaak van het ongeval te
onderzoeken.
Hoewel daaromtrent nog geen ze
kerheid bestaat, wordt vermoed, dat
een wielband van een der wagens van
het wiel is afgelopen. Deze wagen
sohijnt daardoor ontspoord te zijn en
de gehele trein van de rails te hebben
getrokken. Slechts het voorste wielstel
van de voorste wagen en het achterste
wielstel van de achterste wagen ston
den nog op de rails.
STORMLOOP OP TREIN.
Daar het ongeluk op het spitsuur
gebeurde, ontstond op het CS. te Am
sterdam grote stagnatie. Een uur na
het ongeluk vertrok via Zaandam de
eerste trein naar Leiden en verder en
toen dit werd aangekondigd, waren de
wachtenden niet meer te houden. zy
maakten geen gebruik van de tunnels,
doch renden over de rails naar het
perron, vanwaar deze trein zou ver
trekken.
Door deze enorme drukte werden twee
mensen onder de voet gelopen, die
door de Geneeskundige Dienst naar
een ziekenhuis werden overgebracht.
Deze opstopping op het Centraal Sta
tion heeft dus meer slachtoffers ge-
cist dan liet spoorwegongeluk zelve.
BAND SPRONG VAN WIEL.
Van de zijde van de Ned. Spoorwe
gen werd later bevestigd, dat inder
daad het springen van een wielband
van een der wielen van het tweede
treinstel de oorzaak is geweest van
de ontsporing. Nagenoeg alle der 32
assen zijn van de rails gelopen.
De opruimingswerkzaamheden wer
den vannacht en een groot deel van he
denmorgen voortgezet. Behalve de vol
komen vernielde electriciteitsmast zijn
nog twee masten gedeeltelijk ontzet.
Eerst als het baanvak weer met dub-
bespoor kan worden bereden, zal het
treinverkeer worden hervat. Gister
avond om 9 uur arriveerde de kraan
wagen uit Utrecht ter plaatse. Ook m«-t
ander materiaal een montagetrein
waren werkploegen al spoedig bezig
met de opruimingswerkzaamheden.
TREINVERKEER AMSTERDAM
ROTTERDAM V.V.
De Spoorwegen hebben gelijk ge
meld extra treinen ingelegd van
AmsterdamRotterdam D.P. via de
richting Utrecht over de zijlijn Breuke
lenHarmeien.
Deze treinen (een uurdienst) stoppen
te Woerlen en Gouda. Reizigers voor
Leiden werd aangeraden van deze ex
tra treinen gebruik te maken.
Foto L D Van Vliet)
Plaatselijk mist
De Bilt verwacht tot morgenavond:
In de nacht en ochtend op vele
plaatsen nevel of mist. overigens droog
w eer met morgen overdag meer bewol
king Zwakke tot matige wind uit uit
eenlopende richtingen. Morgen overdag
over het algemeen iets lagere tempera
turen dan vandaag.
(Opgemaakt te 10 uur.
5 OCTOBER.
Zon op: 6.46 uur: onder: 18.11 uur.
Maan op: 12.53 uur onder' 19.38 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.35 en 17.55 u.
Dit nummer bestaat alt 12 pagina's
Trekkende schildpad
Een Zuldafrikaanse dokter was in 1948
uit Port Elizabeth naar het 1100 kilo
meter verder gelegen Johannesburg ver
huisd De dokter bezat een schildpad,
die de verhuizing medemaaktc. Zijn
naam was op haar schild vermeld. Kor
te tijd nadat de schildpad in haar nieu
we verblijfplaats was aangekomen, werd
zij vermist. Dinsdag is zij weer opgedo
ken in haar oude tuin in Port El.zabeth.
Het dier is drie jaar onderweg geweest,
waarbij het een kilometer per dag af-
legd®
GROTE UITBREIDING
AMERIKAANSE LUCHTMACHT IN
KOMENDE DRIE JAAR
De republikeinse senator Henry Ca
bot Lodge, heeft in de Senaat medege
deeld, dat de Amerikaanse militaire lei-
De electrische treindie even voorbij
Sloterdijk met een vaart van onge
veer 100 kilometer per uur uit de
rails schoot en ontspoorde. Vrijwel
de gehele trein raakte uit de rails,
waardoor het spoorwegverkeer tus
sen de hoofdstad en Haarlem vol
komen versperd werd.
den, ztjn overeengekomen de luchtmacht
der Verenigde Staten in de komende
drie jaar zeer sterk uit te breiden Zij
zal van 95 op ongeveer 140 groepen
worden gebracht. Het ls vooral de z.g.
tactische luchtmacht" d.w z. de vlieg
tuigen, die tot eerste taak hebben
grond-str:jdkrachten te helpen, die zal
worden uitgebreid Volgens Lodge zal de
voorgenomen uitbreiding in 1954 voltooid
zijn.
V. St. zouden verre de
meerdere zijn op atoomgebied
De perschef van president Truman,
Joseph Short, heeft in Washington
verslaggevers medegedeeld, dat „on
langs in de Sovjet-unie opnieuw een
atoombom tot ontploffing is ge
bracht".
Zijn verklaring volgde op met-offi-
ciële berichten, dat in de Sovjet-unie
onlang- 'enige dagen of enige weken
geleden' twee proeven met atoombom-
m-rijn genomen. Volgens deze be
richten was de tweede proef goed ge
slaagd. doch was de eerste, vroegere
proefneming mislukt en waren de be
wijzen voor deze eerste proef minder
zeker. Deze proef zou echter geen vol
komen mislukking zijn geweest: waar
schijnlijk was slecht atomtsch vuur ver
oorzaakt. dat het materiaal aantastte,
doch niet tot ontploffing bracht.
Op 23 September 1949 hebben de Ver
enigde Staten. Engeland en Canada een
gemeenschappeliike verklaring uitgege
ven. waarin werd gezegd, dat de Sovjet
unie de atoombom bezat. Gemeld werd
toen. dat deze landen bewijzen hadden
gekregen, dat in de Sovjet-unie een
atonusche ontploffing had plaats ge
vonden.
Short verklaarde, dat ingevolge de
politiek van dc president om het Ame
rikaanse volk ten volle van dc ont
wikkelingen die op Amerikaanse na
tionale veiligheid raken, op de hoogte
te houden. Truman hem bad opge
dragen deze verklaringen af te leg
gen en opnieuw de noodzakelijkheid
le beklemtonen van doelmatige inter
nationale controle op de atoom
energie.
Verdere bijzonderheden kunnen niet
worden gegeven zonder de belangen van
de Amerikaanse nationale veiligheid te
benadelen, aldus Short.
Voor de officiële verklaring van Short
hadden verslaggevers uit niet- officiële
bionnen vernomen, dat uit- gegevens,
die op het ogenblik door hoge defensie-
functionarissen worden bestudeerd,
blijkt, dat bij de proeven normale kern
splitsing was betrokken en geen water
stofbom.
Waarschijnlijk waren de proeven in
het laatst van Juli of in Augustus in
Siberië genomen. Men gelooft, dat een
bom tot ontploffing is gebracht by een
laboratorium voor atomische wapenen,
waarvan men weet, dat het in midden-
of Noordoostelijk Siberië ligt.
In tegenstelling tot de officiële ver
klaring van 1949. waarin gesproken werd
over een „atomische ontploffing" ge
bruikte Short in zyn verklaring het
woord .bom".
Officieel zijn nooit bijzonderheden
bekend gemaakt over de middelen, die
de Verenigde Staten aanwenden om
achter de Sovjet-Russische atomische
activiteit te komen.
De perschef verklaarde, dat de Sov-
jet-ume een bom tot ontploffing had
gebracht, „ondanks de Sovjet-verkla
ring. dat het Sovjet-Russische atoom-
program uitsluitend gewyd was aan
vreedzame doelen. Deze gebeurtenis be
vestigt nogmaals, dat de Sovjet-unie
atoomwapens blyft produceren".
Volgens Reuter valt te concluderen
uit het gebruik van de woorden „een
nieuwe bom", dat men aanneemt dat
de vorige „atoom-ontploffifng" ook een
bom gold. Uit de stelligheid, waarmede
thans over „bom' wordt gesproken zou
men kunnen afleiden, dat de Ameri
kaanse waarnemingsmiddelen voor deze
zaken verbeterd zijn.
Volgens atoomgeleerden, aldus AFP,
was de Sovjet-unie tussen '49 en '50 in
staat tien atoombommen te maken
Indien de vooruitgang dezelfde snelheid
zou hebben als die in de Verenigde Sta
ten. zou de Sovjet-unie in 1951 twintig
bommen vervaardigd kunnen hebben en
tevens de grondslag hebben gelegd
voor een serieproductie
De Sovjet-unie. zo menen deze ge
leerden, zou thans dus over dertig bom
men beschikken en in de komende 12
maanden tot een produotiepeil van 100
per jaar kunnen komen.
De ..Washington Post' zegt. dat by
de huidige industriële en demografische
indeling een Russische bom op het over
bevolkte deel van het Noord-Westen van
de Verenigde Staten of aan de kust van
I de Stille Oceaan een uitwerking zou
1 hebben, die gelyk zou staan aan die van
i 28 Amerikaanse bommen „ergens in de
I Sovjetunie" neergeworpen. Amerika zou
thans in het bezit zijn van 1500 bom
men en een productietempo hebben van
ongeveer ëén bom in de twee dagen.
Militairen zyn er vast van overtuigd,
dat de strategische luchtmacht der
Verenigde Staten verre de meerdere is
van die der Sovjet-unie. aldus het blad.
De voorzitter van de gemengde con
grescommissie voor atoomenergie. Mc
Mahon 'democraat. Connecticut.'heeft
verklaard, dat de nieuwe Russische
atoomproef betekent, dat Amerika zijn
pogingen om op het gebied der atoom
energie paraat te zyn. dient te verdub
belen „Van zelfs nog groter belang is
het, dat wij ons krachtig streven naar
een rechtvaardige vrede verdubbelen.
Wij hebben een zeer grote voorsprong
1 op het gebied van de atoomenergie op
i de Sovjet-unie. Wy moeten deze voor
sprong nog vergroten."
Koraalmuztck. stemmingsvolle inlei*
ding lot dc nadien baanbrekende
vreugde over Leidens ontzet, waar-
I over wij elders uitvoerig schrijven.
Nieuw offensief in Korea?
Generaal Bradley is in Amerika terug
gekeerd van zyn bezoek aan Japan en
Korea.
Voor zyn vertrek verklaarde Bradley
aan verslaggevers, overtuigd te zijn. dat
de verbondenen elk nieuw communis
tisch offensief tot staon zouden kun
nen brengen en de Koreaanse oorlog uit
militair oogpunt succesrijk zouden kun
nen afsluiten, wanneer de besprekingen
over een staken van het vuren voor goed
zouden worden afgebroken.
Ten Noorden van Sinoeidjoe zijn op
nieuw twee luchtgevechten geleverd. De
Amerikaanse vijfde luchtmacht deelde
mee. dat zes Migs waren neergeschoten
en twee beschadigd. Alle Amerikaanse
..Sabres" keerden behouden terug.
De verbondenen zyn een zeer zwaar
bombardement begonnen van le stellin
gen der Noordelyken. Men meent als
voorloper van een nieuw offensief.
PRESIDENT QUIRINO IN MADRID
AANGEKOMEN.
President Quirino van de Philippynen
is op het vliegveld Barajas te Madrid
aangekomen. Hij werd verwelkomd door
generaal Franco en het gehele kabinet.
De president brengt een officieel be
zoek van een week. dat tój beschreef als
„de symbolische hereniging van moeder
en dochter".
„Dank zy Spanje zyn wy de enige
Christeiyke natie m het Verre Oosten."
aldus president Quirino.
WESTERSE MILITAIRE MISSIE
NAAR TURKIJE.
Een militaire missie van de Westerse
grote dne zal over ongeveer 10 dagen
een bezoek brengen aan Turkye ter be
spreking van de mogelykheid van het
oprichten van een commando voor het
midden-Oosten, verbonden met de orga
nisatie van het Noordatlantlsch verdrag.
Leider van de missie is generaal Omar
Bradley, voorzitter van de Amerikaanse
commissie van stafchefs. Hij zal worden
vergezeld door hoge Bntse en Franse
officieren.
In de toestand van de koning, die een
rustige nacht gehad, is een nieuwe verbe
tering ingetreden, aldus wordt in het
bulletin van gisteren over de gezond
heid van koning George van Engeland
medegedeeld.
AMERIKA TREKT ALLE HANDELS
CONCESSIES AAN TSJECHO-
SLOWAKIJE IN.
President Truman heeft bepaald, dat
alle handelsconcessies aan Tsjecho-Slo-
wakije met ingang van 1 November a s.
komen te vervallen. De concessies aan
Bulgary Roemenië en 13 andere onder
communistisch gezag staande gebieden
zyn reeds vervallen verklaard.
Amerika
wil een V.N.-bemiddelaar
Gisteren is de Britse kruiser ..Mauri
tius" met de laatste Britse technici van
de raffinaderij in Abadan te Basrah
aangekomen.
Velen van de technici vertelden, hoe
Perzen, met wie zii jarenlang hadden
samengewerkt hartelijk afscheid van
hen hadden genomen. De geëvacueer-
den prezen de manier, waarop de ma
rine de evacuatie had geleid en waarop
zy aan boord van de „Mauritius" waren
verwelkomd. Op wee naar Basra pas
seerde de kruiser, die gevolgd werd
door de Britse toroedobootiager ..Ar
mada" het stoomschip ..Daressa' waar
mee Indische en Pakistaanse employe's
werden overgebracht.
Het hoofd van de brandweer van de
..Anglo-Iranian'Partridge, deelde me
de. dat de Perzische generaal Riahi nu
verantwoordelijk is voor de brandweer
van de raffinaderij en hij zei zeer be
zorgd te ziin over het brandgevaar te
Abadan Hij meent, dat onder de hui
dige leiding het voorkomen van brand,
hetgeen voor negentig procent de taak
der brandweer is. uit het ooz zal wor
den verloren
De Perzische minister-president Mos-
sadecq vertrekt Zondag uit Teheran
naar New York om Perzie te vertegen
woordigen bii de behandeling van het
Engelsch-Perzischp oliegeschil door de
Veiligheidsraad, aldus is nu officieel te
Teheran bekend gemaakt. Wegens zlin
slechte gezondheid zal Mossadecq zijn
intrek nemen in een ziekenhuis te New
York. Hij zal worden vergezeld door
ziin zoon Gholam Mossadecq. die
arts is.
De buitengewone gezant en gevol
machtigd minister van Perzië. te
'sGravenhaee, Hoessein Havab. zal
zich eveneens Der vliegtuig naar New
York beseven Hn zal Mossadeq van ad
vies dienen over de uitspraak van het
Internationaal Gerechtshof inzake het
olieeeschil.
Sovjet-Rusland heeft Perzië doen we
ten. dat het zijn best zal doen om de
leveranties van suiker en andere goe
deren. die Engeland niet langer naar
Perzië zendt, te verhogen aldus heeft
een woordvoerder voor de Perzische re
gering verklaard. Ruilhandelbesprekin
gen tussen de S U. en Perzië wor
den nu in Teheran gevoerd teneinde de
leveranties, die onder het huidige ver
drag dat de volgende maand afloopt,
stagneerden, te bespoedigen. Men ver
wacht. dat een nieuw* overeenkomst
getekend zal worden.
Gemeld wordt dat de Amerikaanse
delegatie by de Verenigde Naties an
dere delegaties raadpleegt over een
compromis-oplossing voor het Perzi
sche oliegeschil. welke zou voorzien in
bemiddeling, waarschijnlijk door een
door de Veiligheidsraad te benoemen
bemiddelaar. Een Amerikaanse woord
voerder verklaard, dat uit het Maandag
in de Veiligheidsraad gehouden debat
reeds ls gebleken dat er geen minimum
van zeven raadsleden is dat de Britse
resolutie zou willen steunen. In krin
gen der Verenigde Naties wordt ge
meend dat Perzië en Engeland gemak
kelijker via bemiddeling door de Ver
enigde Naties tot overeenstemmine zul
len komen, daar het aanvaarden van
een compromis-oplossing voor hen dan
geen verlies van gezag zou Inhouden.
