Op 25 October gaal Engeland Ier stembus
Felle verkiezingsstrijd fe verwachten
Nieuwe tarweprijs f 26 - per 100 kilogram
Uitslag valt moeilijk fe voorspellen
EERBER1CHT
Landbouwproductie verdeeld in 3 categorieën
Wordt de Russische politiek
voor Oost-Duitsland gewijzigd?
50ste Jaargang
DONDERDAG 20 SEPTEMBER 19S1
00
No. 27411
LEIDSCH mDAGBLAD
Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Lelden - Giro No. 57051
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f 5 15 per kwartaal; f. 0.40 per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 2150'
Premier Attlee heeft gisteravond via de BBC na het nieuws van negen uur,
medegedeeld, dat op 25 October a.s. algemene verkiezingen zullen worden ge-
tonden.
Het parlement zal op 4 October bijeengeroepen worden en op 5 October
icorden ontbonden. Na de verkiezingen zal het parlement op 31 October weer
tjjeen komen en op Dinsdag 6 November zal koning George het zittingsjaar
plechtig openen.
Onze Londense correspondent telefo-
teerde ons heden:
Toen Attlee gisteravond in een radio
toespraak van 2 minuten de verkie
zingsdatum, 25 October, onthulde,
kwam dit, ondanks de steeds positie
vere voorspellingen, toch nog als een
verrassing. Churchill en Clement Da-
vis, de liberale leider, werden van te
voren per brief op de hoogte gesteld.
De huidige problemen eisen een gro
tere meerderheid dan Labour thans
bezit. Iedereen is het erover eens, dat
de strjjd uiterst zwaar zal worden. Er
zijn 181 wankele zetels in het Lager
huis, bezet door leden, die minder dan
50 procent van het totaal aantal stem
men in hun district behaalden. De 76,
die door Labour worden gehouden, lo
pen het grootste gevaar. De commu
nisten, die vorige maal 100 candidaten
stelden zonder een enkele zetel te win
nen, zullen thans slechts met 25 voor
de dag komen.
WAAROM HERFSTVERKIEZINGEN?
De belangrijkste factor, die tot Att-
ke's besluit heeft geleid, is de verwach
ting, dat de ergste moeilijkheden voor
Ingeland nog moeten komen en dat de
regering daarom niet in twijfel mag ver
leren over haar aanhang, wil er van
werkelijk regeren sprake zijn. Boven
dien kan Labour onmogelijk weer een
winter ingaan, waarbij de regering bij
elke critieke stemming in het Lagerhuis
noet steunen op het leeghalen van de
ziekenhuizen!
Attlee is door de omstandigheden
schaakmat gezet. Slechts onmiddellijke
verkiezingen kunnen Labour, zoal niet
an de overwinning helpen, dan toch.
raar wordt verwacht, dragelijke resul
taten voor de socialisten opleveren.
Misschien zou Attlee nog getracht heb
ben het leven van de regering te rek
ken, als er in de onmiddellijke toekomst
kans was op een prijsdaling of althans
ten economische stabilisatie en op ver
betering van de internationale situatie.
Maar aanwijzingen daarvoor ontbreken.
Dit schijnt de boodschap te zijn, welke
Herbert Morrison, die nog altijd La
bour's partijbaas is. uit Amerika zal mee-
temen.
Vorig jaar sloeg Attlee het advies van
Bevan en anderen, die aandrongen op
October-verkiezingen, in de wind. In
Februari bleek in kilte en natheid ook
de politieke barometer voor Labour zeer
bag te staan. Zullen de eigen aanhan
gers in het herfstgetij meer fut hebben
cf zullen thans de ontevredenen onder
bon, die geen verraad willen plegen, de
stembus negeren? Dit mag hier immers!
Attlee, die gehandeld schijnt te heb
ben tegen het advies van zijn partij-or-
janisatie en verscheidene ministers, die
in de zomer verkiezingen wilden,
fleert waarschijnlijk de Bevan-contro-
rerse. welke vóór de verkiezingen moei
lijk kan worden uitgevochten en torpe
deert tegelijkertijd de komende conser
vatieve en liberale partijbijeenkomsten,
felke niet kunnen samenvallen met een
verkiezingscampagne. Het Fory-congres.
«t voor 11 October was vastgesteld, is
teeds vervallen verklaard.
De Labour-conferentie, welke op 1
October begint, zal nu worden gehal
veerd en de inzet van de verkiezings-
«etie vormen.
Ook de hangende critieke tussentijdse
herkiezingen in drie kiesdistricten zijn
-In Afrika zijn nog verscheidene
'Me stammen, die in het geheel
i«n belasting betalen".
..Waar zijn ze dan in hemelsnaam
'ild van geworden?"
Rustig Herfstweer
Bilt venvacht tot moreenavond:
."annacht en moreenochtend vrii
met hier en daar nevel en mist.
^fRen overdae droog weer met en-
overdrijvende wolkenvelden en on-
*ïeer dezelfde temperatuur als van-
Overweeend zrwakke wind uit uit-
WuoDende richtingen.
(Opgemaakt te 10 uur)
21 SEPTEMBER.
2on op: 6.22 uur: ond°r: 18.43 uur.
Maan op; 20.38 uur: onder: 13.54 uur.
„Hoogwater te Katwijk te 6 40 en
J->3 uur.
nummer bestaat uit acht pagina's
nu omzeild. Een ongunstig resultaat
vooral van de verkiezing in het Labour-
district Droylsden. zou Attlee hebben
gedwongen tot aftreden. Nu houdt hij
het initiatief aan zich.
ZAL LABOUR DE LEIDING
BEHOUDEN?
Op 23 Februari 1950 behaalde Labour
slechts een voorsprong van 7 zetels op
de gecombineerde overige partijen. De
kleinste regeringsmeerderheid in een
eeuw tijd. Vrijwel onmiddellijk brok
kelde deze meerderheid af tot 6. Op
het ogenblik ligt Labour nog maar 5
zetels voor, terwijl er 3 Lagernuiszetels
vacant zijn. Daarbij moet echter niet
worden vergeten, dat Labour herhaalde
lijk op de steun van 9 liberalen kon re
kenen
Volgens het opinieonderzoek hebben
de Tories een voorsprong van 12 en een
half procent,
Onder het hier geldende systeem van
rechtstreekse afvaardiging der kiesdis
tricteen, hetwelk altijd tot verrassingen
leidt, is niet te berekenen hoeveel zetels
een dergelijke voorsprong zal opleveren.
Een vergroting van het aantal Tory-
kiezers in reeds conservatieve distric
ten en een verkleining van de Labour-
meerderheid in overwegend sociaal-de
mocratische kieskringen, levert name
lijk de conservatieven geen enkele extra
zetel op. Bovendien speelt bij de bepa-1
ling van de keuze de verkiezings-atmos-
feer een grote rol. Met deze psycholo
gische factor houdt het Gallup-onder-
zoek geen rekening
Het algemene gevoel is echter,, dat de
kiezers de tijd gekomen achten voor een
verandering. De Tories zien zichzelf als
de nieuwe mannen, die het vermoeide
team moeten aflossen en de dingen weer
op gang brengen. Vooral in een sport
land als Engeland is deze zienswijze
verklaarbaar Cricket en politiek liggen
hier vlak bij elkaar!
Bovendien heeft de oppositie altijd
het voordeel, dat zij haar politiek kan
'baseren op het falen harer tegenstan
ders. Verwacht wordt, dat vooral de
viyjuwen tegen Labour zullen revolte
ren, omdat zij beu zijn van de gerant
soeneerde schaarste en de duurte.
TWEEËRLEI ARGUMENTEN.
De socialisten zullen hun propaganda
ongetwijfeld baseren op de door hen
uitgebannen werkloosheid, op de be
scherming van de sociale voorzieningen,
op de billijke lastenverdeling en hun
verzet tegen een roekeloze buitenlandse
politiek.
De conservatieven zullen daarentegen
betogen, dat de huidige werkgelegen
heid niet een speciale verdienste is van
Labour, dat de regering nationaal en
internationaal de meeste problemen
heeft ontweken en dat haar veel ge
roemde planning veel te stuntelig is ge
weest.
De Tories eisen, dat de teugels worden
gevierd, waar zulks mogelijk is. Hun
leus is: minder controles, meer armslag,
meer durf, meer risico
WAT CHURCHILL ERVAN DENKT.
De leider van de Britse conservatie
ven, Winston Churchill, heeft naar aan
leiding van het bekendmaken van de
datum voor de algemene verkiezingen
verklaard, dat „het Britse volk thans de
gelegenheid heeft een regering aan de
macht te brengen, die haar uiterste best
zal doen de vele problemen in binnen-
en buitenland op te lossen zonder be
vooroordeeld te zijn door voorrechten,
of gevestigde belangen en zonder te zijn"
misleid door klassenstrijd of leerstellige
drogredenen".
„De weg zal echter moeilijk zijn, maar
als wij moedig een periode van een
standvastig, verdraagzaam en vooruit
strevend bestuur beginnen is er geen
reden waarom wij niet een betere le
venswijze hier zullen kunnen verzeke
ren en eens weer volledig onze rol zul
len spelen bij het bewaren van de vrede
en vrijheid van de wereld", aldus
Churchill.
Minister Mansholt kondigt aan:
Broodprijs büift onqewiiziod l Voorts kondigde de minister enige
- i UJ3JIF unyTrw^iyu nieuwe, zij het geen principiële wtfzi-
Minister S. L. Mansholt heeft op de gingen in het landbouwbeleid aan.
jaarvergaderingvan de Kon. Nederl. £>e landbouwproducten zullen, aldus
Generaal George C. Marshall, die
vorige week ontslag nam als Ame
rikaanse minister van Defensie
woont weer op zijn buiten „Dodona
Manorin de staat Virginia.
De foto toont Marshall en zijn
vrouw Katherine. tezamen met hun
honden. Bones (links) en Nato
(rechts).
Zuivelbond F.N.Z. een rede gehouden en
daarin de nieuwe tarweprijs van f.26
voor de oogst 1952 aangekondigd, het
geen neerkomt op een stijging van
f. 1.75.
In de stijging van dc tarweprijs is
de stijging van de kostprijs, zoals deze
is berekend door het Landbouw Eco
nomisch Instituut, geheel opgenomen.
Se nieuwe prijs heeft daardoor het
stimulerende karakter voor de tarwe-
teelt in ons land behouden.
Ter voorkoming van, in hoofdzaak
met harde valuta te bekostigen, import
van tarwe voor de broodgraanvoorzie-
ning gaat de regering van het stand
punt uit, dat de Nederlandse tarwever-
bouw een grotere omvang moet krijgen
dan de laatste jaren het geval is ge
weest.
De met tarwe bebouwde oppervlakte
mag niet door de uitbreiding van de
verbouw van de voedergranen verder
inkrimpen. Niét alleen wordt daarom de
tarweprijs een voor de verbouw stimu-
j lerend karakter gegeven, maar hand-
I haaft de regering ook de regeling, waar
bij voedergranen als gerst en haver te
gen een vastgestelde prijs worden Inge
nomen, indien per bedrijf het areaal van
deze gewassen de met tarwe bebouwde
oppervlakte overtreft. De regeling zal
bovendien voor de haver worden ver
scherpt.
Aangezien de nieuwe tarweprijs
geldt voor de oogst 1952, heeft deze
prijsverhoging uiteraard geen invloed
op de huidige broodprijs.
HET PERZISCHE ULTIMATUM
Steekspel vindt voortgang
Gisteravond heeft het Perzische ka
binet besloten het verzoek van Ham
man om de verzending van het ulti
matum naar Engeland uit te stellen, te
negeren.
Nadat het kabinet de brief van Har-
riman had besproken deelde vice-pre
mier Fatemi mede: „Wij zijn vastbe
sloten bij ons besluit te blijven de Brit
ten vijftien dagen de tijd te geven om
de besprekingen te hervatten of anders
Perzië te verlaten
De secretaris-generaal van de Perzi
sche olieraad, Hoessein Maki, heeft
medegedeeld, dat natpit»l<or
vaardigden uit de Perzische Tweede Ka
mer druk uitoefenen op de Perzische
regering om alle Britse consulaten in
Perzië. behalve het consulaat-gëneraal
te Teheran, te sluiten „als maatregel
tegen de Britse economische sancties".
Maki gelooft, dat de regering dit ver
zoek zal inwilligen. Hij zei, dat het niet
de bedoeling is de diplomatieke betrek
kingen af te breken.
De Perzische olieraad heeft twee
vooraanstaande Britse functionarissen
van de Engels-Perzische oliemaatschap
pij bevolen Perzië voor Zondag te ver
laten. De raad heeft geen reden opge
geven voor het intrekken van de ver-
blij fsvergunningen van deze twee En
gelsen.
de minister, voortaan in 3 categorieën
worden ingedeeld, nl. Ie. waarvan de
voortbrenging gewaarborgd moet wor
den ten behoeve van de consument; 2e
basisproducten, die voor de directe be
staanszekerheid van de landbouw van
het grootste belang zijn en 3e. produc
ten zonder prijsregeling of garantie.
Tot de eerste categorie, waarvoor de
prjjzen blijven vastgesteld,
suikerbieten, tarwe, koolzaad en
consumptiemelk.
Voor deze producten ontvangt de boer
de kostprijs plus een redelijke onderne
merswinst. welke winst tot dusver op
20% is vastgesteld, doch die nog nader
bekeken zal worden.
Tot de basisproducten, die van be
lang zijn voor de directe bestaanszeker
heid van de landbouw, noemde de mi
nister melk voor industriële verwerking
(dus voor boter, kaas en fabriekspro-
ducten), vlees, voedergranen en aard
appelen.
Voor deze producten worden gegaran
deerde basisprijzen vastgesteld met een
vrije uitloop naar boven. Voor deze
producten zal de landbouw dus auto
matisch een zo gunstig mogelijke markt
zoeken, zodat daarvoor alleen een
„vloer" is gelegd.
In de derde categorie, dus die der
producten, waarvoor geen prijsregelin
gen of garanties meer worden gemaakt.,
behoren de handelsgewassen als kool
zaad, vlas e.d.
Over tuinbouw of enige garantie of
regeling daarvoor heeft de minister
niet gesproken.
Ten aanzien van de melk-garantie-
prijs zeide de minister, dat deze niet
zaJ worden gewijzigd
De heffing op boter, die bij export
naar België aan Nederlandse zijde
wordt geheven, zal met ingang van 1
November a.s. niet langer in het Land-
bouw-Egalisatie-Fondsdoch van die dag
reld-jeugdfestival gebleken, voor welks af in het Zuivelfonds vloeien,
organisatie zij de verantwoordelijk- j jn Kurhaus te Scheveningen heb-
heid droeg. Dit Wereld-jeugd-festival 5^ gisteravond de afgevaardigden naar
moest tonen hoe hecht vooral de Oost j (je jaarvergadering het jaarlijkse diner
Duitse jeugd reeds achter Stalin gehouden. Ongeveer 500 personen
stond. In plaats daarvan werd het een 1 schaarden zich rond de dis.
blamage en men mag veilig aannc- president van de F.N.Z., mr J.
men dat zo iets in het commumsti- j Linthorst Homan. heeft in een rede hul-
sche huisgezin niet ongestraft passe- j cte gebracht aan de Nederlandse platte-
ren kan. Men kan er zich slechts over landsvrouw en haar arbeid voor cultuur
verbazen dat tot nog toe geen maat- 1 en bedrijf,
regelen genomen zijn.
Het is echter heel goed denkbaar dat i
Arrestaties in Leeuwarder
strafgevangenis
Hoewel het onderzoek naar de in de
Leeuwarder bijzondere strafgevangenis
gepleegde malversaties nog lang niet is
afgesloten zijn op last van de Justitie
thans twee personen in arrest gesteld
n.l. een werkmeester van de timmer-
afteling en een opzichter "an de Rijks
gebouwendienst Meer arrestaties in
deze zaak worden verwacht.
Grotewohl kan tempo niet
meer bijhouden
(Van onze correspondent te Bonn
per telefoon)
De tekenen vermeerderen zich, dat de
Sovjet-politiek in Duitsland het inder
daad over een andere boeg wil gooien,
en wel met zo'n ruk dat het S.E.D.-ap
paraat de ontwikkeling amper kan bij
houden. Zelfs Grotewohl gaat zich ver
gissen en het lijkt alsof zijn eigen voor-
stel hem al boven het hoofd groeit. Zo Moskou gewacht heeft op een gelcgen-
verklaarde hij dat vrije verkiezingen in heid als Washington nu geboden heeft
geheel Berlijn, waarom zowel de West- om de S.E.D. tegelijk voor beide mis-
Berlijnse burgemeeester Reuter, alsook lukkingen te straffen,en wel met zo'n
Bondskanselier Adenauer als bescheiden luide knal voor allen hoorbaar
voorproefje van de met zoveel fanfares een totaal andere Duitse politiek in te j
aangekondigde communistische bereid
heid tot vrije verkiezingen in heel
Duitsland, hebben verzocht, niet in
aanmerking kwamen. Die hadden, vol
gens hem, slechts zin wanneer tege
lijkertijd in geheel Duitsland dezelfde
verkiezingen plaats hadden.
De Sovjets hebben blijkbaar begrepen
dat de uitlating van Grotewohl er niet
toe bijdroeg het geloof in zijn voorstel
te versterken. Want prompt is van hun
kant een dementi gevolgd waaruit men
moet opmaken dat zij ook geneigd zijn
om door het organiseren van vrije ver
kiezingen voor geheel Berlijn hun goe
de wil te tonen.
In S.E.D -kringen heerst nu onzeker
heid en nervositeit. De kameraden we
ten dat Moskou reden heeft om over
hen niet bijster tevreden te zijn. Zij
hebben de Oost zone wel is waar ui
terlijk een communistisch stempel ge
geven, maar in twee opzichten hebben
zij hopeloos gefaald. De Oost-Duitsers
zijn, endanks terreur, nog steeds niét
noemenswaard voor het communisme
gewonnen en de West-Duitsers, waar
toe de S.E.D. zich richtte, hebben, on
danks mooie woorden, de zaak van het
communisme weinig verder gebracht.
WERELD.ÏEUGDFESTIVAL WAS
EEN BLAMAGE
Hoe weinig het Kremlin zich op'de
S.E.D. kon verlaten is ook by het We-
lukten- Een bevestiging van dit ver
moeden is dat naar verluidt ook
veranderingen in de Berlijnse Sovjet-
ploeg zullen worden aangebracht. In
dien dat waar mocht blijken, dan kun
nen deze veranderingen alleen maar de
Sovjet-ambassadur Poesjkin, die om zo
te zeggen bij de S.E.D. geaccrediteerd
is, of zijn staf betreffen. In zoverre is
het misschien niet toevallig dat het
juist Semjenow is de adviseur van
generaal Tsjoeikow en tot op zekere
hoogte Poes j kin's tegenspeler, die de
laatste dagen veel op de voorgrond is
getreden en ook Grotewohl zo voor
waarts drijft, dat hij bijna struikelt.
In 1951
IV2 milliard
defensie
Bü de Tweede Kamer is een wets
ontwerp aanhangig gemaakt tot ver
hoging van de Oorlogsbegroting 1951
met f. 355 millioen. Het eindbedrag
wordt daarmee op ruim 1100 millioen
gebracht.
Met de 322.5 millioen voor Marine, de
27 millioen aan militaire uitgaven voor
de overzeese rijksdelen en de 50 mil
lioen voor de burgerlyke verdediging
wordt zodoende het voor het lopende
jaar vastgestelde defensie-totaal van 11S
milliard gulden bereikt.
Op dc helling van de ..Berg der
Tien Geboden" nabij Murphy in
Noord Carolina (V.S.) staan in wit
stenen letters van 1.40 bij 2.10 M.
de Tien Geboden uitgebeeld. Deze
stenen werden daar neergezet door
de kerk van de Prophecy Marker
Eenentwintig wagens brachten de
ruim vierhonderd vrijwilligers van
het Nederlandse Detachement Ver»
enigde Naties in Korea naar Wonjoe
vanwaar zij per trein verder naar.
Poesan vertrokken om zich in te
schepen naar het vaderland.
Onze foto toont de aankomst van dé
trucks op het station te Wonjoe.
Noordelijken verzoeken
wapenstilstandsbesprekingen
te hervatten
MAAR STRIJD IN KOREA DUURT
NOG VOORT
De Noordelijken hebben verzocht de
wapenstilstandsbesprekingen te Kae<
song onmiddcliyk te hervatten.
Deze besprekingen eouden allereerst!
moeten gaan over het oprichten van een
„geschikt instrument" om de begane
schendingen van de neutrale zone te be
spreken en in de toekomst te waken
voor naleving van de regelingen inzake
de zone van Kaesong.
In de boodschap werd Ridgway ver
zocht zijn verbindingsofficieren instruc
tie te geven om overleg met de Noor
delijken te plegen over de datum en het
tijdstip van hervatting der onderhande
lingen.
De bijeenkomst zal te Pan Moen Djon
worden gehouden en van de zijde der
V.N. door drie dagbladcorrespondenten
worden bijgewoond.
Tijdens een hevig luchtgevecht in Ko
rea tussen Amerikaanse toestellen van
het type f-90 en Sabre en Migs van de
tegenstander zijn vijf Migs beschadigd
en werd één Mig vernield. De strijd
werd gedeeltelijk op tienduizend meter
hoogte geleverd, gedeeltelijk enkele me
ters boven de grond.
EGYPTE EN HET PACT VOOR HET
MIDDEN OOSTEN
Rusland heeft Egypte gewaarschuwd,
dat de Sovjet-Unie de deelneming van
Egypte aan het voorgestelde Westerse
pact voor het Midden-Oosten als een
„onvriendelijke, zo niet vijandige daad"
zal besohouwen, zo verklaarden politie
ke kringen te Alexandrië.
Deze waarschuwing zou zijn vervat in
een nota, welke de Russische gezant in
Egypte, aan de Egyptische onderstaats
secretaris van buitenlandse zaken, over
handigde. Kozyrev is onlangs uit Mos
kou teruggekeerd.
Association"Een overzicht tijdens
de wijding, die door 5000 personen
werd bijgewoond. Op de top van de
..Berg der Tien Geboden" staat een
afbeelding van het Nieuwe Testa
mentin reuzeformaat 8.40 M. bij
11.90 M.).