Generaal Marshall treedt af minister van defensie als Won architect van wederopbouw van strateeg der vernietiging? Robert A. Lovett volgt hem op Geen enkele wijziging in beleid WEERBERICHT Vrije wereld heeft veel te danken aan groot Amerikaan Militair komeet 50ste Jaargang DONDERDAG 13 SEPTEMBER 1951 00 No. 27405 LEIDSCH m DAGBLAD KrKteur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055 Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f 5 15 per kwartaal; f. 0.40 per week Telefoon Dir. en Adm,: 25041; Red. 21507 Generaal George Marshall is afgetreden als ministerie van defensie. De tegenwoordige plaatsvervangende Amerikaanse minister van defensie Bobert A. Lovett zal generaal Marshall opvolgen. Generaal Marshall, die 70 jaar is en een jaar geleden tot minister van defensie werd benoemd, is om „zeer persoonlijke redenen" afgetreden. Generaal Marshall deelde zelf het nieuws over zijn aftreden mede op een {««conferentie. President Truman aanvaardde het ontslag „met grote tegenzin", doch liet onmiddellijk ingaan. William C. Forster, adminstrateur van de E.C.A., is door de president aan wezen als opvolger van Robert Lovett als onder-minister. De administrateur nn de E.C.A. zal opgevolgd worden door de adjunct administrateur, Richard M. als plaatsvervangend administrateur. Generaal George Marshallgroot els mens, militair en vaderlander... Lovett is 56 jaar oud. Hij is een in tern vriend van Marshall. Hij kwam 28 gember 1950 bij het ministerie van celensie als opvolger, van Stephen T, "srly. Na zyn opleiding aan de Yale en Har- vard-universiteiten begon hij zijn loop baan als klerk bij de Nationale Han delsbank te New-York. Later werd hij deelgenoot van Brown Brothers Harri- man and Co, tot 1940. Tot 1941 was hij speciaal assistent van de minister van oorlog en daarna tot 1945 assistent- staatssecretaris voor de luchtmacht. Van 1947 tot 1949 vervulde hij de functie van onderminister van buitenlandse za ken. GEEN ENKELE WIJZIGING IN BELEID. In bevoegde kringen verklaart men, dat noch het aftreden van Marshall, noch dat van Forster als administra teur van de E.C.A. enige verandering in de politiek met zich zal brengen. Marshall, zo verklaart men, wordt vervangen door een oude vriend, die zijn opvattingen volledig deelt. Lovett was ook Marshalls plaatsvervanger toen deze minister van buitenlandse zaken was. TOELICHTING VAN MARSHALL. Minister Marshall zeide op de pers conferentie: „Toen ik deze functie op mij nam was het mijn bedoeling deze slechts tot 30 Juli te bekleden". Hem was echter met het oog op de belang rijke militaire wetgevende aotie van het Congres ('die het mogelijk maakte hem tot minister van defensie te benoemen. - Red „L D.") verzooht aan te blijven tot dit tijdstip. Hij had er in toegestemd op zijn post te blijven tot het einde van deze zomer en tot het gereedkomen van een rapport van een speciale commissie voor het doen van aanbevelingen om trent een basis-politiek voor de militaire opleiding. Een adjudant verklaarde, na de ver klaring van Marshall op de persconfe rentie, dat de gezondheidstoestand van de generaal niet de .beslissende factor" voor zijn besluit vormde. Marshall zeide in zijn ontslagbrief: DE TSJECHOSLOWAAKSE „ONTVLUCHTING STREIN". Wie wil blijven krijgt asyl De Amerikaanse autoriteiten ver strekken aan de 86 personen, die Dins dag met de ontvluchtingstrein" uit Tsjecho-Slowakije kwamen, doch terug wensen te keren, de volle militaire rantsoenen. Er is ook een filmvoorstel ling gegeven met films over het leven in het Westen. Een Amerikaans vlieg tuig wierp 1.000 sigaretten uit. Tsjecho-Slowakije heeft officieel ver zocht de trein terug te zenden. Hier over worden thans onderhandelingen gevoerd. De 27 personen, die niet terug willen keren, hadden niets bij zich dan de kleren, die zij aanhadden. Zij zeiden buiten Europa een nieuw leven te wil len begnnen De Amerikaanse autoriteiten hebben bekend gemaakt dat de Tsjechoslowa- ken, die zulks wensen, asyl kunnen verkrijgen. Veel koeler k Bilt verwacht tot morgenavond: Jf1''ankelij k zwaar bewolkt met regen- onweersbuien, gepaard gaande met windstoten uit Zuid tot Zuid- ■!r' Later opklaringen en kraohtige matige Zuid-Westelijke wind. Veel -ier. (Opgemaakt te 10 uur). 14 September 1°° op: 6.11 uur; onder: 19.00 uur. jjaan op: 18.37 uur; onder: 4.31 uur. ^oogwater te Katwijk te 2.11 en 14.37 k't nummer bestaat uit acht paigna's Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de Zwitserse Volks drachtenvereniging werd in Luzern een groot volksdrachtenfeest ge vierd, waaraan meer dan tiendui zend personen uil alle delen van het land hebben deelgenomen. Kleder- diachten in alle verscheidenheid, alsmede voorstellingen van oude volksgebruiken werden in een kleur rijke stoet, welke uren duurde, apn het publiek getoond. De wiegendraagslers uit Isérablcs (kanton Wallis) trokken zeer de aandacht van de talloze toeschou- Robert A. Lovett. zijn intieme vriend en medewerker die hem opvolgt... „Zoals gij zeei* wel weet, zal ik steeds beschikbaar zijn voor iedere tijdelijke dienst, die gij van mij zoudt verlangen. ANTWOORD VAN TRUMAN. De president zeide in zijn antwoord: „In feite heeft geen man ooit zijn land met een meer bijzondere staat van dienst en meer vaderlandsliefde gediend dan gij". „Ik heb vele malen, in het open baar en in besloten kring, melding ge maakt van de vele diensten, die gij in uw lange en buitengewone loopbaan als regeringsdienaar, het land gegeven hebt." ..Thans wil ik in het bijzonder melding maken ran de geweldige voor uitgang. welke onder uw rechtstreekse leiding gemaakt is ten aanzien van het leggen van een gezonde grondslag voor ons militaire program voor de omvang der strijdkrachten zowel als voor de productie. Dit heeft onze defensieve kracht reeds in hoge mate versterkt." „Namens ons land wens ik u te danken voor alles wat gij gedaan hebt Voor mij persoonlijk wens ik tegenover u m\jn diepe persoonlijke waardering te betui gen voor de wijze raad eii de onwan kelbare steun, die gij mij in deze dagen der beproeving hebt gegeven." Londenaars. die aan de oevers van de Theems nabij de Tower van het fraaie weer genieten, zijn getuigen van een ongewoon bezoek op de rivier. Het is een Sunderland vlieg- boot van de Britse Luchtmacht, welke tegenover de Tower ligplaats heeft genomen, om daar tijdens de ..Battle of Britain Week" voor de inwoners der Britse hoofdstad ter bezichtiging te worden gesteld. De Towerbridgevormt een impo sante achtergrond Bij het afscheid van Marshall (Van een onzer redacteuren). George Marshall is afgetreden als Minister van Defensie van de Verenigde Staten. „Persoonlijke redenen" hebben geleid tot het verzoeken van dit ontslag aan de man, die verantwoordelijk is voor het militaire antwoord aan de vrije wereld op de uitdagingen van het hedendaagse totalitarisme. In de loop der laatste jaren is dit militaire antwoord op die uitdaging gepromoveerd tot het be langrijkste n de plaats waar voordien het politieke antwoord op de voorgrond stond. Generaal Marshall heeft onvergankelijke verdiensten verworven als strateeg en militair, maar zjjn hele loopbaan was doortrokken van een diep besef, dat bouwen waardevoller is dan vernietigen. De noodzaak erkennend van een „sterke arm" besefte hij ten volle, dat die alleen gebruikt mocht worden wanneer de enige waarlijk vruchtdragende middelen tot bevordering van een menswaardige samenleving waren uitgeput. Hij was oneindig veel meer dan een strateeg der vernietiging. Hij was bovenal (zelfs in die kwaliteit) architect van de menselijke welvaart, van het men^ik begrip, en dat betekende in zijn decennia architect van de wederopbouw van wat hijzelf telkens en telkens weer gedwongen was af te breken. ONGEËVENAARD MENSELIJK INZICHT „Van huis uit" is Marshall militair. Zijn opleiding aan de hogere krijgs school, voltooid in 1908 op 28-jarige leeftijd, bracht hem aanvankelijk op een zeer ondergeschikte militaire post cp de Philippijnen, waar hij zich even wel in korte tijd dusdanig verdienste lijk maakte tijdens diverse manoeuvres dat zijn meerderen hem aanbevolen als corpscommandant. Vanuit die post werkte hij zich cp tot chef van de operationele afdeling van het eerste Amerikaanse leger, dat deel uitmaakte van de expeditionaire strijdmacht in Frankrijk gedurende de eerste wereld oorlog. Ruim 30 hoger cp de ranglijst staande generaals passerend, aan vaardde hij in 1939 de post van chef staf van het Amerikaanse leger, in welke functie hij gedurende de tweede wereldoorlog een van de veldheren van de Europese bevrijding werd. Zijn ongeëvenaard zowel menselijk als militair en politiek inzicht stel de hem in staat een angstwekkend gering en machteloos vredcsleger in korte tijd, ondanks de knellende band van nominale neutraliteit, om te vormen tot een nog nimmer aan schouwde parate strijdmacht, die na het standhouden van de Engelsen in de eerste agressieve fase van dc Duitse oorlogsactie de kern ging vormen van dc strijdkrachten, die de tyrannie van Hitier en de zijnen op dc kniëen dwong. Churchill heeft na een van zijn tal rijke ontmoetingen met Marshall van deze organisator en strateeg verklaard, dat de mensheid in hem de grondleg ger van de verwachte redding diende te zien. Het is inderdaad, zoals nadien onbetwistbaar bleek, voor een groot deel aan het doorzettingsvermogen en de eerlijke menselijkheid van Marshall te danken geweest, dat de strijdkrach ten van de geallieerden in 1944, vóór de massa's van het Oosten West-Euro pa zonder onderscheid tussen vriend en vijand konden verpletteren, West- Europa wisten te bevrijden van de wurgende greep der Pruisische dwinge landij. EEN FALEN DAT STIMULEERDE VJS.-day vond Marshall niet onvoor bereid. Deze man wist wat hij wilde: rust na een arbeid, die slechts weini gen kenden evenaren. Toen hij evenwel hel voornemen te kennen gaf te gaan rusten cp welver diende lauweren, bleken de Verenigde Staten tot heil van de mensheid niet bereid hem deze rust te gunnen. Mede op aandrang van Mac Arthur - de ge beurtenissen kunnen een wonderlijke keer nemen - werd hem de moeilijke taak toevertrouwd, het geteisterde Chi na op de been te helpen. Eerst in sa menwerking met generaal Stillwell, later uitsluitend op eigen verantwoor delijkheid staande voor directe be- shsingen in dit belangrijke gebied, viel hem ae taak ten deel. China voor te bereiden op de belangrijke rol die deze I leidende mogendheid van Oost Azië te vervullen zcu krijgen in de na-oorlog- i se samenleving der volkeren. Marshall faalde. Zowel als politicus als - zijdelings - als militair. De geschiedenis der laatste jaren heeft de wereld geleerd, dat aan dit falen niet een tekort van Mar shalls capaciteiten ten grondslag lag, hoezeer zijn beleid ook in dis cussie werd gebracht tijdens de jong ste debatten omtrent de achtergron den en motieven van het ontslag van generaal Mac Arthur. „I hate faillu- re" (Ik haat falen) was een van de gevleugelde gezegden, die aan Mar shall werden toegeschrven reeds in zijn opleidingstyd als korporaal. Zijn jaren in China hebben een stempel gedrukt op de generaal, die mede dank zij deze mislukte pogingen om waarlijke vrede te scheppen fanatie ker dan voorheen zijn militair be vochten overwinningen trachtte te consolideren door een weloverwogen j vredesstrategie. In deze jaren werd eerst recht de basis gelegd voor de j politieke carrière van Marshall. I In Januari 1947 volgde hij op nadruk- j l-.eiyk verzoek van Truman de toenma- i lige Minister van Buitenlandse Zaken James F. Byrne.s op. i „Werkelijk, ik ga heen om gezond- i heidsred-enen. Op mijn leeftijd kan ik dit werk niet meer voor mijn verant woording nemen. Het is te veel voor één mens." Aldus een verklaring van de toen scheidende Byrnes. „Ik voel my nog jeugdig genoeg, om die meer-cian-ééh-mans-taak te volvoe ren", verklaarde Marshall bij zijn vol- 'X'ctp intre-.eVïn de politieke sfeer. „De overwinning met de wapenen is bevoch ten. Doch dit is negatief geweest de vernietiging van het kwade. De vrede moet nog verworven worden. Ik zal mijn uiterste krachten inspannen, ook deze opbouwende taak tot een goed ein de te brengen Vooral omdat ik zelf moest helpen bij zoveel vernietiging op materieel en geestelijk gebied." Het was een politiek programma voor deze man, die trichting zou geven aan de buitenlandse politiek van het land, dat meer dan enig ander het lot van de mensheid in handen had. De eerste toespraak, die Marshall na zijn benoeming tot Minister van Bui tenlandse Zaken uitsprak werd gehou den in Princeton University Reeds daarin verklaarde hij, dat Amerika zich niet zou mogen veroorloven toe te zien in de zich na de oorlog weer oprichten de wereld: „Onze houding als toeschou wer kan de wereld slechts doen wanho pen aan de verwezenlijking der doelein den waarvoor zovele millioenen vielen, en daarmede de wereld het verlies van dc vrede na de winst van de oorlog doen accepteren." Kort nadien, op 5 Juni 1947. lan ceerde Marshall het idee, op grond waarvan zjjn naam in de geschiedenis zal blijven voortleven in nauw ver band met alles, wat de Westerse be schaving in de toekomst nog mag voortbrengen. In Harvard University stippelt hy voor het eerst het plan uit. Europa door een in principe onzelfzuchtig aanbod op de been te helpen. Het initiatief moet uit Europa zelf voort komen, doch wij zijn bereid aan een eensgezind Europa de middelen te verschaffen om de chaos van oorlog en negativisme uit de weg te ruimen en daardoor materieel en geestelijk bij te dragen tot verwezenlijking van de idealen, waarvoor zovele van de beste leden van de menselijke samen leving vielen in de gewapende strijd." Ongeveer een jaar later tekent Tru man de wet, op grond waarvan de Verenigde Staten als eerste termyn van een groots opgezet 'Marshall plan' zes milliard dollar ter beschik king stellen van de economische en daardoor geestelijke wederopbouw van het werelddeel, op welks beschaving ook de welvaart van de Nieuwe We reld rust. MENSELIJKHEID EN POLITIEK Maandenlang heeft Europa gediscus sieerd over de vraag, in hoeverre poli tieke verplichtingen aan dit genereuze aanbod verbonden waren. Dit en het feit dat Rusland en haar satellieten afwijzend stonden tegenover een Ameri kaanse invloed van welke aard ook in Europa, zijn een ernstige teleurstelling geworden voor de Amerikaanse politici waaruit in later Jaren, een telkens weer opkomende neiging tot besnoei ing van het hulpprogramma is voortge vloeid. Geen Amerikaan zal willen vol houden, dat louter altruïstische doelein den werden nagestreefd. Doch in de eerste plaats kwam de aanvaarding van dit initiatief voort uit het besef, dat een waarlijke samenleving eisen stelt aan groepen en individuen. Het is dit besef, dat het plan-Marshall schraagt. Het is het menselijk inzicht in ae poli tieke problemen Het inzicht dat de mens slechts in vrijheid en geluk kan leven, wanneer hij zijn offerende bij drage levert tot de welvaart en vrijheid van zijn gemeenschap. Het is de invoering van dit besef, dit ideaal, dit inzicht in de levende po litiek die de naam van Marshall tot in lengte van dagen verbinden zal aan een God geve het welvarende toe* komst, die de mensheid mede dank ztf zijn rusteloze arbeid hoopt te bereiken. Terug naar afbraak Marshall ging begin 1949 heen als mi nister van Buitenlandse Zaken. Nog geen twee jaar nadat hij die taak op zich had genomen, die meer-dan-een- mans-taak waarvoor hij zioh jeugdig ge noeg voelde als opvolger van Byrnes, wiens gezondheid in de uitoefening van dei functie was-geknakt, moest hij heen gaanom gezondheidsredenen. Dat was geen frase. Zijn werk, het welzijn van de mensen, had te veel van hem gevergd. De blozende, krachtige, levens lustige figuur, die de taak op zich had genomen, was een lichamelijk wrak ge worden. Ruim anderhalf jaar heeft hij als vrijwel ambteloos burger herstel kun nen vinden, doch het is de tragiek van zjjn leven geweest, dat dit slechts ver zamelen van krachten was om zijn loopbaan te kunnen afsluiten als mili tair, als breker, als negativist, zoals liy het zelf uitdrukte. In September 1950. toen de oorlog in Korea reeds woedde en de commu nistische krachten de vrije wereld on barmhartige slagen hadden toege bracht, werd hij geroepen tot minister van Defensie van de Verenigde Staten, de centrale post van de verdediging der vrije mensheid. De opbouw van de Westerse defensie voltrok zich hoofdzakelijk onder zijn leiding. De climax van de laatste periode van zijn loopbaan was de crisis rond Mac Arthur. Fel werd tegen zijn beleid ge opponeerd, fel was ook de aanklacht, die hem van vele zijden in het gezicht werd geslingerd over rampzalig optreden tij dens zjjn Chinese periode en ten aan zien van de ontruiming van Zuid-Korea door de geallieerde troepen enige jaren na de wereldoorlog, wraardoor het con flict in Korea mogelijk is geworden. Marshall was de militair, die eigenlijk het militaire verafschuwde. Hij was, zo als wij schreven, meer architect van de welvaart dan strateeg van de vernieti ging. Scherp stond deze instelling tegen over de inzichten van de staal- en vuur vreter Mac Arthur. Na het ontslag van Mac Arthur leek de goede sfeer geschapen te zijn voor bïjlegging van het conflict. De tragiek van Kaesong heeft an ders getoond Maar wij mogen nooit vergeten, dat de man, die Europa een kans schonk de poorten tot een gelukkige toekomst te openen, George Marshall was. De strijd voor de vrede, die zijn hoofd- strijd was, is nog niet gestreden. Aan de wereld de taak, die ideële strijd tot een overwinning te brengen, zijn idea lisme, steunend op werkelijkheidszin, vorm te geven. DE KWESTIE-KASJMIR. De vertegenwoordiger der Verenigde Naties voor de kwestie-Kasjmir, Frank Graham, heeft aan de regeringen van Pakistan en India de definitieve voor stellen tot demilitarisatie van Kasjmir gezonden. De voorstellen zijn gebaseerd op de Veiligheidsraad van Augustus 1948 en Januari 1949. De laatste stelt een onpartijdig plebisciet voor en de tweede een „wapenstilstand" tussen India en Pakistan. De voorstellen houden een demilitarisatie in vóór het houden van het plebisciet. FRANS VLIEGTUIG MET 23 PASSAGIERS VERMIST. Een „Dakota" van de „Alpes de pro- vence", een kleine, plaatselijke lucht vaartmaatschappij. is gisteren op een vlucht van Perpignan (Franse Pyre neeën) naar Oran, in Noord-Afrika ver mist; er bevonden zich 23 passagiers aan boord. Het toestel is het laatst boven Valencia waargenomen. Het volbracht een vlucht in de geregelde luchtverbin- ding tussen Perpignan en Oran,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 1