President Truman zendt Sovjet-vredesresolutie
door naar Congres
Prinses Margaret Rose
lieden meerderjarig
De Conferentie over het
Europese leger in Parijs
weerbericht
Beklagenswaardige brandstichter
lieeft bekend
T
50ste Jaargang
DINSDAG 21 AUGUSTUS 1951
00
No. 27385
IDSCH
DAGBLAD
«leun J W Henny
ooMredactie: B. W. Menkhorst en 1 Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 5.15 per kwartaal; f. 0.40 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Dir. eD Admj 25041; Red. 21507
Amerikaanse missie naar
Spanje
Een Amerikaanse militaire missie,
onder leiding van generaal-majoor bij
de luchtmacht James Spry, is naar Ma
drid vertrokken.
HET T.U.C. MOEDIGT EISEN VOOR
LOONVERHOGING AAN
De leiders van het Trade Union Con
gres, het Engelse verbond van vakver
enigingen, hebben de 8 millioen arbei
ders, die bij deze organisatie aangesloten
zijn, aangemoedigd verhoging van de lo
nen te eisen, opdat deze gelijke tred
zullen houden nxet de stijging van de
kosten van levensonderhoud. Tevens
hebben zij er bij de regering op aange
drongen de belastingen op de winsten te
verhogen en stappen te nemen tot ver
laging van de kosten van verbruiksgoe-
deren door middel van prijsbeheersing
en subsidies.
FINANTIËLE BEZOEKEN.
Naar in goed ingelioht-e kringen in
Washington verluidt, zal de Britse mi
nister van financiën, Gaitskell, op 4
September in de Verenigde Staten aan
komen. Het doel van zijn reis zou zijn
om voor Engeland economische hulp te
krijgen, die nodig is geworden door de
bewapening
Ook verluidt, dat de Franse minister
van financiën, René Mayer, aan het
einde van deze maand naar Washington
zal reizen.
Nederland staat nog altijd
sceptisch tegenover het plan
Pieven
(Van onze Parijse correspondent"»
Een woordvoerder van de Quai
d'Orsay waar thans, met horten en sto
ten, dc conferentie over het Europese
leger plaats vindt, heeft ons verklaard,
dat het Nederlandse standpunt inzake
het plan-Pleven dat de inzet vormt van
deze besprekingen, nog steeds door
weinig geestdrift wordt gekenmerkt.
Men weet dat Nederland zich bij deze
conferentie doet vertegenwoordigen
DE VERDEDIGING VAN AFRIKA.
door een waarnemer, welke functie
wordt vervuld door dë ambassadeur te
Parijs, baron van Boetzelaer. De kans
lijkt gering, dat onze regering nog be
sluiten zou aan de besprekingen verder
als volwaardig partner deel te nemen.
Wij hebben er kort geleden al op ge
wezen, dat de Amerikanen hun hou
ding tegenover het plan-Pleven ingrij
pend hadden herzien. Vooral generaal
Elsenhower zou in de Franse oplossing
thans de enige mogelijkheid zien om de
noodzaak van de Duitse herbewapening
te combineren met de bevrediging van
het Franse verlangen naar eigen veilig
heid. Parijse diplomatieke kringen
achten sedert kort de kansen van de
conferentie, ondanks de geringe- mede
werking van Bonn, dan ook beslist ge
stegen.
Men gelooft hier nu. dat indien de
conferentie te zijner tijd met succes
zou worden bekroond, Nederland zijn
instemming aan twee condities zal
verbinden. Het Atlantisch defensie-
In Nairobi is dcor d-e gouverneur van
Kenia, sir Philip Mitchell, een conferen
tie geopend van vertegenwoordigers van
Zuid-Afrika, België, Frankrijk. Italië,
Portugal. Zuid-Rhodesla en Engeland.
Het doel van de besprekingen is om systeem zou onder geen beding mogen
indien mogelijk overeenkomst te berei- i lijden onder eventuele technische com-
ken over verstrekking van vervcersfaci- I plicatics die bij dc verwezenlijking van
liteiten, die zij elkaar in haar respec- het plan-Pleven zouden zijn te voorzien,
tievelijke gebieden in Afrika bereid zijn 1 En ten tweede zou Nederland de vor-
te geven in geval van een communisti- ming van een Europees leger gepaard
sche aanvalsoorlog. willen zien gaan met een meer inten-
lieveling van het Engelse
publiek
tCVan onze Londense correspondent
per telefoon).
I Vandaag leeft iedereen hier mee met
.linies Margarets 21ste verjaardag. De
1st? der beide prinsessen is de lie-
ling vap het Engelse volk. Haar stra-
Je persoonlijkheid, haar natuurlijke
voud en aanstekelijke humor hebben
r tot het populairste lid van de ko-
nklijke familie gemaakt. Daarbij kemt
"ttiurlijk ook. dat zij als tweede doch
ter. cp wie de hoge verantwoordelij k-
td minder drukt, d3n op de andere
van het koninklijk gezin, over de
otste bewegingsvrijheid beschikt.
Er is nog een andere reden voor de
trme belangstelling voor deze ver-
rdag. Reeds lang pijnigt het grote
so iek zich het hoofd, wie prinses Mar
lets uitverkorene zal zijn. Nu zij
erderjarig is. kan het tijdstip niet
er ver af zijn. dat zij haar harts-
bekend zal maken, aldus redeneert
I Prinses Margaret heeft een kring van
'terne menden, die haar om beurten
nrezellen als zij in het openbaar ver
tint. Een tijdlang scheen de thans
■jarige lord Blandford degene, die
:f' meest als huwelijkscandidaat in
anmerking scheen te komen. Maar hij
pit zich onlangs verloofd. Een andere
óe vriendenkring, die ook wel ge-
y-il is al Margarets mogelijke toe-
'SKtize echtgenoot is deze week ge-
Het net van de publieke nieuws
beeld is thans nauw toegehaald cm
-7-jarige graaf van Dalkeith, de 25-
sr;ie^. 'beiden Schotten) en
1 -4-iarige William Wallace. Vooral
b natste zou volgens de persprofeten
b goede kans maken, aangezien hij
.'^atste tijd herhaaldelijk in het ge-
P., aP van de prinses is gezien en
onlangs op kasteel Windsor heeft
cgeerd. Hij was het ook, die de ver-
"oagstaart naar Balmoral bracht.
'3art weegt 1312 kg., heeft een
tn!^e Van 1 en *s cM- hoog
Wallace is de erfgenaam van
u mn.ioen poncj sterling. Hij is de
van de oud-minister van trans-
Z™1-65Margaret is uiterst oncon-
V. ee' en zelfstandig. Dat heeft
r vooral zo bemind gemaakt in
k:.Tter'. °n Zii zal als de tijd ge
t-in l5* on?etwijfeld de stem van haar
TiVJ !en' Dat dit heel gauw het ge-
He7:?n- daarvan ziin de Engelsen
f g meer dan ooit ovprtuigd.
-ils heden feest op Balmoral, een
fo- Ja*t echter een huiselijk karakter
f-,"n 2ullpn slechts een dertigtal
Nrr.-!! 7',n> onder wie lpden van het
van het. kasteel. Het zal wor-
°?sioten met een bal, waarop de
Veel bewolking
be Bilt venvacht tot morgenavond:
Ekenk *?ins maar Seen regen van
Z: 7 Meest matige wind tussen
!-®perituurVeSt' Weini§ verandering
Opgemaakt te 10 uur).
22 AUGUSTUS
gasten, die in meerderheid Schotten
zijn hun traditionele Sohot-se kleding
zullen dragen. Ondanks recente politieke
wrijvingen hebben de Schotten een
grote verering voor „hun" prinses. Zij
was namelijk de eerste koninklijke baby.
die sinds 300 jaar het levenslicht op
Schotse bodem aanschouwde.
Schotland was indertijd één juich
kreet-
Rond het kasteel zuilen de vreugde
vuren vanavond hoog oplaaien en doe
delzakken klinken. Romantiek genoeg.
Maar het is een andere romantische
gebeurtenis, waarop het land nu on
geduldiger dan ooit wacht.
Ooy-mysterie opgehelderd
Behept met vernielzucht
Volgens officiële mededeling van de
Officier van Justitie te Arnhem, mr
J baron Speyart van Woerden, heeft
dé 17-jarige bakkersknecht, die werd
verdacht van de brandstichtingen in
de Ooypolder bü Nijmegen, gistermid
dag een bekentenis afgelegd. Volgens
de Officier van Justitie is de jongen
een beklagenswaardige psychopaath
en pyromaan, die niet als volkomen
toerekenihgsvatbaar beschouwd moet
worden. Hij is behept met een zekere
vernielzucht.
Volgens zijn verklaringen heeft hij in
Juni j.l. ook de brand gesticht bij de
bakker van Mook te Bemmel bij Nij
megen) Kort voor deze brandstichting
was in dezelfde bakkerij een kleine
brand uitgebroken, waarbij hij zelf ter
nauwernood aan de vuurdood was ont
komen. Hij heeft toen blijkbaar een z.g.
„tik" gekregen, welke in hem de drang
deed ontwaken naar lirandstichtingen
Inderdaad heeft hij toen in dezelfde
maand bij zijn patroon van Mcok te
Bemmel brand gesticht.
Z:n
-19.52 uur.
H(£'T 21L2° uur; onder: 12.2-7 uur.
at«r te Katwijk te 6.19 en 18.54
'"immer bestaat uit zes pagina's
Amerika kan hard slaan!
President Truman heeft de Sovjetrus-
sische „vredesresolutie", waarin Amerika
verzocht wordt zijn steun te geven aan
het voorstel tot het sluiten van een
vredesverdrag tussen de vijf grote mo
gendheden. naar het Congres gezonden.
In een begeleidende boodschap zegt
de president, dat „indien de Sovjet-re
gering vooruitgang wenst te maken naar
vrede, zij moet ophouden met het gezag
van de Verenigde Naties te tarten". De
Sovjet-resolutie werd 6 Augustus door
de Sovjet-president. Nikolai Sjwernik.
gezonden met verzoek de resolutie onder
de aandacht van het Amerikaanse, volk
te brengen Z;i werd goedgekeurd door
de opperste Sovjet in antwoord op de
boodschap van president Truman van
Juli.
De president zegt verder, dat de Sov
jet-Unie eveneens moet ophouden „ge
wapende agressie" te steunen. Boven
dien kon zij „constructieve bijdragen"
leveren tot de vredesverdragen met
Duitsland. Oostenrijk en Jaoan en kon zij
nalaten ..opstandige bewegingen" in an
dere landen te helpen en regeringen in
stand te houden die de steun van het
volk niet hebben".
President Truman spreekt ook nog
van ..het schenden der elementaire
menselijk rechten" en de mogelijkheid,
dat .de Sovjet-Unie kan medewerken
aan ..de ernstige pogingen om de omvang
der bewapening te verkleinen en een
controle op de atoomenergie te bewerk
stelligen."
Truman heeft ook van de gelegenheid
gebruik gemaakt om t? protesteren te
gen de poging van het Huis om de gel
den voor de „waarlieids.campagne met
ïn'oezrin van de ..Stem van Amerika"
van 115.000.000 te beknotten tot 85.000 000
De beknotting zou een terugtocht bete
kenen ,.od het tijdstip, dat de commu
nistische nrepagandadruk over de gehele
wereld toeneemt"
De voorzitter van de Amerikaanse se
naatscommissie voor toewijzingen, Jo
seph O'Mahoney, heeft verklaard, dat
het opperbevel van de Amerikaanse
strijdkrachten het congres heeft verze
kerd. dat de Russen zich eerst neg wel
eens zullen bedenken voor zij de Ver
enigde Staten zullen aanvallen.
O'Mahoney legde deze verklaring af
na een bespreking met de voorzitter van
de commissie van stafchefs, generaal
Omar Bradley, en hoge functionarissen
van het ministerie van defensie.
Hü zei o.m., dat de Amerikaanse
luchtmacht thans in staat is „een zeer
ernstige slag toe te brengen aan iede
re eventuele vijand."
O'Mahoney maakte de inhoud van
een verklaring bekend, die hij voor de
subcommissie zal houden. Hij zegt hier
in, dat de begroting voor de strijdkrach
ten. die bij het congres is ingediend,
van de theorie uitgaat, dat de Russische
regering thans niet een algemene we
reldoorlog wil verhaasten, maar eerder
.een economische ineenstorting van de
vrije wereld wil bevorderen, in het bij
zonder in de Verenigde Staten."
Hü vraagt verder de verzekering, dat
de voor de gevraagde gelden aan te ko
pen -wapens zo spoedig mogelijk worden
geleverd.
West Duitse regerings
coalitie zal gehandhaafd
blijven
De Westduitse vice-kanselier, Franz
Bluecher, heeft na een onderhoud van
ongeveer twee uur met Bondskanselier
Adenauer verklaard, dat weliswaar de
partijpolitiek niet besproken was. doch
dat de kanselier en hü het er over eens
waren, dat de coalitie „gehandhaafd en
zelfs versterkt" dient te worden. Hier
voor was de goede wil van beide par
tijen nodig. Zijn partij (de vrije demo
craten) bezat deze goede wil.
Hij had tegenover kanselier Adenauer
(christen-democraten) de redenen uit
eengezet van ziin ontslag uit het gezags
orgaan voor het Ruhrgebied. De kanse
lier had zijn standpunt begrepen. Hü
zou niet op zün uittreding terugkomen.
Tüdens Audenaiters verblüf van v er
weken in Zwitserland had B'uecher ge
dreigd uit de regering te zullen treden,
indien de verschillen van mening ever
economische kwesties op de spits gedre
ven zouden worden.
Bluecher zeide, dat de kwesties van
de Dutse kolen voorziening in de win
ter, de kortelings aan Duitsland over
gedragen rijnhaven Kehl. het onder
houd tussen Adenauer en Fette (voor
zitter van de Westduitse vakbond en
economische kwesties in het algemeen
waren besproken.
„Het is te vroeg om te zeggen, dat wü
volledige overeenstemming bereikten.
Ons onderhoud duurde slechts twee uur"
zo voegde Bluecher er aan toe.
RUSt.AND EN EE ATOOMBOM
Het lid van de Amerikaanse congres
commissie voor atoomenergie Melvln
Price heeft in het Huis van Afgevaar
digden verklaard, dat Rusland grotere
en betere atoombommen bezit dan de
Verenigde Staten aanvankelijk geloof
den.
Mr Speyart van Woerden, die in de
loop van Vi;üdag 1.1. naar de Ooypol
der was gekomen, heeft na verschil
lende aanwijzingen en onderzoekingen
van de Rükspolitiemaxinen Loor en
van der Vegte de jongen laten aan
houden. Tot gistermiddag, toen hem
werd bekend gemaakt, dat zijn fami
lie er prüs op zou stellen, dat hü de
waarheid zou zeggen had hü ontkend.
Toen bekende hü dat hij een lucifer
in dc hooischuren wierp of een lucifer
legde aan de voet van de hooischel
ven. Hii had zelf met zeker genoegen
naar de brand gekeken en verklaarde
telkens een onbedwingbare drang in
zich te voelen om brand te stichten.
De jongeman .blUft voorlopig in ar
rest en zal waarschijnlijk binnenkort
voor de rechtbank moeten verschynen.
Hü heeft zijn spü't uitgedrukt over wat
er gebeurd is en cp de vraag, of hü
neg meer brandstichtingen zou plegen,
antwoordde hü: .-Als ik die drang in
inü veel epkemen. dan weet ik niet wat
er zal gebeuren".
Ten opzichte van de familie, welke in
Leuth een zeer goede naam heeft, is de
gehele gemeenschap uit de Ooy, o.w.
cok de slachtoffers mild gestemd. De
boer A. Jeuken een neef van de brand
stichter verklaarde: „Toen mijn schuur
in brand vloog was het erg, maar dat
deze jongen de brand gesticht heeft,
vind ik nog veel erger. „Gelukkig heerst
er nu weer rust in de Ooy!.
GEEN UUR RUST!
Ongetwijfeld heeft men hier te doen
met een jongen, die in de ergste graad
pyromaan is. Met zün practykcn heeft
hü intussen een week lang ruim 200
Rijks- en Gemeentepolitie en Neder
landse en Duitse douanebeambten dag
en nacht in de weer gehouden, terwijl
in die tyd de bevolking in de dorpen
van de Ooypolder evenmin een uur
rust lieeft gehad. Dc gehele streek
ademt dan ook weer op, nu vast staat,
dat de dader is gepakt.
Bij het kennisnemen van alle byzon-
derheüen, die thans bekend zy'n gewor
den. staat men enerzüds verstomd over
de geraffineerdheid, waarmede 'n gees
teszieke te wérk is gegaan. Anderzijds
wordt rren gepakt dor- het drama, dat
zich hier in feite voltrokken heeft. Want
deze 17-jarige is immers de zoon van
de meest achtenswaardige e:i rijkste
boer uit de gehele Ooypolder en tot de
slachtoffers behoren twee van zy'n eigen
oems. Zondagavond 12 Augustus, toen
er drie branden na elkaar uitbraken,
was er ten huize van de familie Vier-
boom een afscheidsfeestje wegens het
feit dat een der broers van de 17-jarige--
ging emigreren Tijdens dit feestavondje
is de jongen het huis uitgegaan en heeft
met een lucifer de brand gesticht in de
boerderij van Anton Jeuken. Hij is toen
teruggekeerd naar huis en heeft laco
niek gezegd: „Kijk. er is brand".
Terwül het hele dorp uitliep, is hü
naar de boerderij van Willem Jeuken
getogen, waar hij, domweg op zün fiets
gezeten, eveneens met een lucifer de
rode haan in het dak joeg.
Temidden van de door deze conster
natie veroorzaakte branden versierde
hü de boerderü van Damen en ook deze
moest er aan geloven.
ARGELOOS TOESCHOUWER
Wie van de finesse's van al deze fei
ten kennis krügt, weet niet waar hü
zich meer over moet verwonderen.
Over de misdaden, waartoe een ge
krenkte geest in staat is, of over de
geraffineerdheid, waarmede hij bü het
plegen van deze misdreven te werk
is gegaan. Want men denke zich in,
dat dc aanstichter zelf bü de branden
als argeloos toeschouwer onder de
samengestroomde menigte was. Hü
opperde zdf allerlei veronderstellin
gen hoe deze branden wel ontstaan,
konden zijn. Volgens hem zouden het
wel phosphorplaatjes zijn, zoals die in
de oorlog gebruikt werden, weer een
andere keer wierp hij de schuld op
Duitsers van de overkant van de
grens. En als het een Duitser isr zo
zei hij dan met stelligheid, krijgen zü
hem nooit
TELEPAATH HURKOS
HERKENDE DADER
D« psvehometrist, Peter Hurkos,
die toevallig in de buurt was, heeft
tijdens het onderzoek zün medewer
king aangeboden. Hy bezocht de di
verse plaatsen waar het in de Ooy
polder gebrand had doch kon zich
omtrent de persoon van de dader
toch nog geen voorstelling maken.
Totdat men hem een groepsfoto in
handen speelde, waarop ook dc 17-
jarige Vierboom. Met een door het
vuur geblakerde spyker, die Hurkos
by een van de branden gevonden had,
streek hij over de foto, en pertinent
verklaarde hij daarop, „Hier staat de
dader op. Hü is het." Hij beschreef
de jongen precies en zelfs het kleine
lidtekentje, dat hy op de nek heeft.
„Ik zie hem," aldus Murkos, „deze
jongen is de dader".
Er komen geen branden meer, zo zei-
de hij verder, trek de politiebewaking
sieve integratie op politiek en econo*
misch plan.
Vooral deze tweede voorwaarde be
wijst wel, zo werd hier opgemerkt, dat
Nederland, in tegenstelling met Enge
land. ondanks zijn .voorzichtige hou
ding ten aanzien van de Franse buiten
landse politiek ten aanzien van het
plan-Pleven, toch zeker niet beschouwd
mag worden als tegenstander van de
Franse buitenlandse politiek die door
de gedachte van Europese federatie
wordt geïnspireerd en goeddeels be
paald. Niettemin wordt het hier be
treurd, dat zij het om meer techni
sche dan politieke redenen ten aan
zien van deze militaire conferentie tus
sen Parijs en Den Haag niet dezelfde
eensgezindheid kon worden bereikt als
zich bijvoorbeeld bij de besprekingen
van het Schuman-plan geopenbaard
heeft.
AMERIKAAN 20 UUR IN
OOST BERLIJN VASTGEHOUDEN
De Amerikaanse autoriteiten te Ber-
lün hebben Maandagavond meegedeeld,
dat een functionaris van de Amerikaan
se hoge commissie, Gregory Henderson,
„zonder opgaaf van redenen" ongeveer
twintig uur in Oost-Berlijn is vastge
houden. De Amerikanen zouden naar
aanleiding hiervan protesteren bü de
Russische controlecommissie.
Toen Henderson zich Zondagmiddag
met zün auto in de Oostelüke sector,
van Berlün bevond, had een Oost-Duit
se politieman in burger hem bevolen in
een auto van de volkspolitie plaats te
nemen. Henderson weigerde dit echter
en volgde in zün eigen auto naar het
politiebureau. Daar was hü enige uren.
ondervraagd, zonder dat een reden voor
zy'n aanhouding werd genoemd.
Later werd hü naar het Russischo
hoofdkwartier overgebracht. Hij kreeg
geen toestemming met de Amerkaans?
autoriteiten te telefoneren.
Maandagmiddag was hij vrügelaten,
waarbij de Russen hun verontschuldi
ging aanboden voor de arrestatie en het
gevangen houden.
Henderson was van 1948 tot 1950
werkzaam by' de ambassade te Seoel,
waar hü mede het toezicht had op de
evacuatie van Amerikaanse burgers uit
Poesan, onmiddellük na het uitbreken
der vüandelükheden in Juni 1950.
maar in en ik mag mijn handen afhak
ken, als het niet zo is!
Hurkos blijkt het inderdaad bü het
rechte eind gehad te hebben.
VERNIELINGEN
Nu eenmaal is vastgesteld, dat men
met de gearresteerde inderdaad de da
der te pakken heeft, kwamen er steeds
meer typerende büzondêrheden aan het
licht.
De knaap schijnt namely'k gelü'k
opgemerkt behept te zijn met een
merkwaardige vernielzucht. Bij zün pa*,
troon in Bemmel bv. verdonkeremaande
hü de moertjes van de frigldaire, het
geen honderden guldens schade bete
kende. Een andere keer wierp hü het
contactsleuteltje van de auto weg en
weer een andere maal zette hij van de
geparkeerde auo van zijn baas de rem
men los, zodat de wagen in beweging
kwam en een huis ramde. Zo heeft men
hier ongetwijfeld met een geval te doen,
dat een psychiater nog sterk bezig zal
houden!..,.
„IK MOET HET DOEN"
Dinsdag was de jongen op de kermis
van Bemmel. Daarna ging hü naar Nü-
megèn, en zag toevallig de brandweer
oefenen. Dat vindt hü fün! Van Nü-
megen begaf hü zich 's avond? per fiets
naar het ouderlijk huis en onderweg
dacht hij bij zichzelf: „Nog meer bran
den moet ik zien!'"
In de hooimy't van Stoppershoef zag
hü een geschikt object en even later
laaide hier het vuur op.
Donderdagavond kwam de zoon van
de bakker van Mook uif" Bemmel waar
de jongen als bakkersknecht in dienst
was. naar de familie Vierboom in Leuth,
ook al om uit nieuwsgierigheid wat
meer over de branden te vernemen. De
brandstichter toonde de bezoeker de ge
blakerde resten van de afgebrande boer-
derü'en en keerde hierna met hem naar
het huis van zün ouders terug.
Nauwelijks echter was hü thuis, of hij
krügt weer die aandrang'Hü moest
het huis uit en even later brandde de
hooimüt van de veehandelaar Keukens.
tn de grote weg van Arnhem naar
Doetinchem ligt als een ernstig ver
keersobstakel bij Doesburg de
eeuwen-oude schipbrug. Vele malen
per dag wordt het middenstuk uit
gevaren om de scheepvaart over de
rivier te laten passeren. Sinds het
vorig jaar wordt hard gewerkt aan
de bouw van een vaste brug over
de rivier, die even ten Noorden van
de schipbrug wordt gelegd. De
onderbouw van de nieuwe brug is
vrijwel gereed. De volgende maand
zal de overspanning worden inge-
aren en op haar plaats gezet.
n" bovenste foto toont de nieuwe
overspanning. De foto beneden
toont de vier pijlers, waarop de
nieuwe brug komt te rusten. Aan de
die tegelijkertijd een be
langrijke verkeersverbetering zullen
■i. wordt thans hard gewerkt,
