weerbericht Onderzoek naar het vergaan van de „Caro" San Francisco: tekenen van vredesverdrag met Japan Soekarno roept op tot orde en hard werken Anders verlies van respect der wereld I Waar bewolkt met enige Driemogeiidheden - resolutie over Suezkanaal VRIJDAG 17 AUGUSTUS 1951 00 No. 27382 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. ff. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f.5.15 per kwartaal; f. 0.40 per week Witte Singel 1. LeideD - Giro no. 57055 Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red, 21507 Geen debat. Wel een verklaring. De Verenigde Staten hebben de Sov jet-Unie meegedeeld, dat de inhoud van het Japanse vredesverdrag geen onderwerp voor besprekingen op de conferentie te San Francisco zal uit maken. In een op het Russische ministerie van buitenlandse zaken overhandigde nota wordt de Russische regering er aan herinnerd, dat de- uitnodiging tot bijwoning van de conferentie geldt voor „het sluiten en tekenen" van het ontwerpverdrag, dat reeds door dc V.S. en Engeland is rondge zonden Voorts wordt gezegd, dat de inhoud f van het huidige ontwerp tot stand is gnomen door middel van besprekin- I gen, die elf maanden hebben geduurd a waaraan door talrijke landen is deel I genomen. Aan deze besprekingen, zo zegt de nota, heeft de Sovjet-Unie zowel mon deling als door het zenden van tien ontwerpen of memoranda deelgenomen. I Hierdoor heeft Rusland een zelfde gele- I genheid als de andere landen gehad bij te dragen tot de verschillende herzie- cingen. De Amerikaanse regering zegt ten slotte, dat het de gelegenheid zal aangrijpen om de aard van het ver drag te San Francisco volledig uiteen te zetten. Iedere delegatie zal de ge legenheid hebben voor een „uiteen zetting en een verklaring". „Wjj zijn verheugd over de deelne- mine van de Sovjet-Unie aan deze con- 1 lerende", aldus de Amerikaanse nota, I die een antwoord vormt op de Rus- sische nota van 12 Augustus, waarin Roland meedeelde dat het de Rus- i^:he voorstellen inzake het vredesver- <hag zou indienen op de conferentie te i Francisco. TRUMAN TEKENING GAAT DOOR! President Truman heeft op zyn we kelijkse persconferentie verklaard dat de regeling voor het ondertekenen van het Japanse vredesverdrag te San Francisco door niemand zal kunnen worden verstoord. Hij zeide dit naar aanleiding van de I vraag, of het verrassende besluit van ISovjet-Unie om een delegatie naar San Francisco te zenden enige wezen- Itj'ie schade zou kunnen berokkenen |m de getroffen regeling. Op de vraag of hij het hoofd van de f Russische delegatie, Andrei Gromyko, t zou spreken, als deze via Washington I zich naar de conferentie zou begeven, I antwoordde Truman, dat „het hem, wanneer Gromyko dit wenst, een ge noegen zal zijn". Toen een correspondent de president een vraag stelde over geruchten, als zou de vroegere opperbevelhebber te Tokio, generaal MacArthur, zijn uitge nodigd op de conferentie het woord te voeren, verklaarde Truman hier niet van te weten. Hij voegde er echter aan toe, dat hy er geen bezwaar tegen zou hebben, dat MacArthur door het mi nisterie van buitenlandse zaken zou worden uitgenodigd. Later maakte het ministerie van bui tenlandse zaken bekend, dat John Fos ter Dulles herhaaldelijk besprekingen met generaal MacArthur heeft gevoerd over het vredesverdrag en aanverwante onderwerpen. Het ministerie zeide. dat na de vraag of generaal MacArthur uitgenodigd zou worden overwogen was, daar hij gedurende vyf en een half jaar opperbevelhebber in Japan was geweest. FRANKRIJK ZAL TEKENEN Frankrijk zal tot de eerste landen behoren, die het ontwerp-vredosverdrag Amerikaans-Philippijns verdrag. De Verenigde Staten en de Phi lippij nen zijn het eens geworden over een verdrag van wederzijdse defensie vol gens hetwelk een gewapende aanval op een der partijen beschouwd zal worden als een gevaar voor de vrede en vei ligheid van de andere partij. Het ver drag zal begin September getekend worden. Volgens de tekst wordt onder gewa pende aanval op een der partijen ver staan een aanval op het moederland van de Verenigde Staten of de Philip- pijnen zowel een aanval op eiland-ge bieden in de Stille Oceaan die onder de jurisdictie van partijen staan, of op haar strijdkrachten, niet-particuliere schepen of vliegbuigen in de Stille Oceaan. met Japan zullen ondertekenen, zo wordt in gewoonlijk goed ingelichte kringen te Parijs vernomen. De Franse regering is bereid om terwille van de eensgezindheid onder de landen van het Atlantisch pact over bepaalde be zwaren, die zy zou kunnen maken te gen sommige aspecten van het voorge stelde verdrag heen te stappen Herdenking Indonesische onafhankelijkheid. „Wij hebben onze eerste doelen be reikt", zo was de conclusie van het overzicht, dat president Soekarno in zake de 6 jaar onafhankelijkheid he den gaf in een rede bij de herdenking van de uitroeping der onafhankelijk heid. Sprekend op de trappen van zijn palcis betoogde hij, dat de strijd nog niet geëindigd is, aangezien West- Guinea alsnog onder Nederlandse con trole staat, terwijl de Unie nog niet verdwenen is. De jongste handelingen verminderen de eerbied ten aanzien van Indonesië. Tenzij wij deze fouten van geest herstellen en de daden ver beteren, vrees ik verlies van respect der wereld, aldus de president. Hij ving zijn rede aan met een over zicht. van de gebeur enlssen in de jaren tussen de afkondiging van de onafhan kelijkheid in 1945 en thans, waarbij hÜ de nadruk legde op het „avontuur van de Zuid-MoLukken" en de kwestie van het KNIL, waarbij hij het vraagstuk van de Indonesiërs en het KNIL een trage die noemde. Deze tragedie ware voor komen indien de Nederlandse legerlei ding, van het begin af het vraagstuk van het KNIL had behandeld overeenkom stig de afspraken. Thans is .Indonesië voor het eerst sinds eeuwen vrij van buitenlandse troepen, zo zei hij. Sprekend over Guinea haalde Soekar no de leuze Van Sabang tot Mera-uke" aan. Hii vroeg zich af of een vriend schappelijk deelgenootschap mogelijk was, indien Nederland een deel van In donesië koloniseert. Na aangedrongen te hebben op opheff.ng van de Unie, merk te Soekarno op. dat het aftreden van het kabinet-Natsir gevolgd werd door een moeizame periode, waarin ten slotte het kabinet Soeklman werd gevormd. Hieruit trok hii de les, dat het lichtvaar dig scheppen van een kabinetscrisis on juist is. Sedert tientallen jaren, aldus Soekar no. maken wij rumoer over de eenheid, maar wij hebben een en ander nóg niet in Dracijjk gebracht. Vervolgens besprak hü de geestelijke en morele schade, die door de jarenlan ge strijd werd toegebracht, waardoor de moeilijkheden van Indonesië nog groter zijn dan normaal na de oorlog het geval zou kunnen zijn. Hij vroeg zich af, waarom er mensen zjjn, die deze voortdurende onrust ver wekken; en maakte onderscheid tus- sen twee soorten van onruststokers: degenen, bij wie de misdaad drijfveer is en degenen, die handelen als con sequentie van de gevoerde strijd. „Sommige rustverstoorders echter han delen uit het subjectief verlangen van sommige politieke groepen tot versto ring van de vrede". De regering ver klaart nadrukkelijk, dat tegen de ver stoorders van orde en rust maatrege len genomen kunnen worden. Een an dere keuze is er niet, want indien het volk de eigen vrede verstoort en tracht een staat in een staat te vormen, groeit het gevaar en daartegen is een straf optreden nodig. De positie van het leger besprekend, .zeide Soekarno dat de strijdkrachten al leen de verwerkelijking van de veiligheid wensen en alleen tot taak hebben de af kondiging van de onafhankelijkheid te be schermen tegen handelingen, die scha- de^uden kunnen toebrengen Soekarno riep vervolgens alle Indonesiërs op tot samenwerking tot herstel van de orde. Hierbij waarschuwde hij tegen het pre diken van een denkbeeld, dat niet be sloten ligt in de Pan tja Sila de grond beginselen van de Indonesische staat) en dat het volk op een dwaalspoor brengt. Een ideologie, die inhoudt, dat wel vaart bereikt kan worden zonder hard te werken, is een valse ideologie. De president besloot met de dringende op roep om hard te werken. voltooiing van de Afsluit- I is hel strand bij Huisduinen na- Ijmofj geheel door de zee wegge- l!»?cn Hierdoor missen de dijken Ipieren hun natuurlijke bescher- zware stormen krijgen de I dallblokken van de pieren het zwaar te verduren. Om nu de pieren tegen dc beukende golven te be schermen. wordt er om de stenen uitlopers cn de dijk tussen de pieren een bitumineuze massa aangebracht. Hiertoe wordt duinzand in de op de foto zichtbare ketels mei een teer- proauct vermengd en de hete massa wordt in vrachtauto's naar de zee kant gereden, waar zo spoedig mogelijk een laag van ongeveer 20 cm wordt aangebracht. De massa wordt met schoppen verdeeld en daarna aangewalst. Opklo: mgen na regen. De B.lt verwacht tot morgenavond: I A- I aio Jn,een overwegend matige Zuide- I tin~i>=r h ^Ior?en naar Westelijke rich- I de nil3raaien^e wind en in de loop van 1 v.v-'o,? opdringen, het eerst in het I Wd ^et land- Vannacht minder I J or?en overdag ongeveer dezelf- K 'a?ere temperatuur dan van- °P2€inaakt te 10 uur). 18 AUGUSTUS I uur: onder: 20 uur. 31 uuronder: 7 uur. I a-er te Katwijk te 3.52 en 16 22 u. 1 oumrner bestaat uit acht pagina's Waarom niet in andere haven binnengelopen? Welke lading aan boord? (Speciale berichtgeving) Naar wij vernemen, heeft de waarne mend Inspecteur Generaal voor de Scheepvaart, kapitein ter zee B. D. C Moolenburgh. last gegeven een onderzoek in te stellen naar de schip breuk van het Belgische jacht „Caro" Zoals bekend, liep dit jacht Zaterdag avond j.l. te pletter op het Noorder havenhoofd te Scheveningen, De handelwijze /an een der twee op varenden, mr J. A. W. Burger, lid der Tweede Kamei voor de P. v. d. A., was toen oorzaak - zoals reeds uitvoerig gemeld - van het ontstaan van velerlei geruchten, daar hij zonder tekst- of uit leg te geven aan de havenmeester in gezelschap van de schipper naar Dor drecht vertrok en ook geruime tijd aaarna het zwijgen er toe deel. Onderzocht zal worden waarom geen pogingen werden aangewend - toen het weer in ongunstige zin veranderde - een andere haven binnen te lopen, Hoek van Holland of Hellevcetssluis bijvoorbeeld. Tevens zal het een punt van onder zoek uitmaken waarom de „Caro" op de Noorderpier van de Schevenlngse haveningang schipbreuk leed (Naar wy reeds meldden, sloeg de motor af op het ogenblik, dat de „Caro" reeds bin nen de pieren was. waardoor het scheepje afdreef). Tenslotte heeft de waarnemend In specteur-Generaal gelast na te gaan wat de lading aan boord is geweest. Nog altijd onzekerheid over Perzische olie. De berichten uit Perzië blijven de be kende ups en downs vertonen a-a-n der gelijke besprekingen onafscheidelijk ver bonden. Stckes zou volgens mededeling van Kazem Hassibi, de Perzische ondermi nister van financiën, aangekondigd hebben dat hij spoedig naar Londen zou terugkeren waar hy veel werk te doen heeft. Hij had daarbij echter met nadruk gezegd, dat zijn vertrek op geen enkele wijze de voortzetting van de ciieconferentie in het gedrang zou brengen Hassibi was optimistisch! In officiële Britse kringen te Tehe ran men echter ietwat pessimistisch. Stokes heeft besprekingen gevoerd met Perzische senatoren. En aantal van hen zou hebben verklaard te hopen, dat overeenstemming zou worden be reikt. Volgens de Perzische gedelegeerde Hassibi is Perzié slechts bereid aan En geland de olie te verkopen welke dit land zelf nodig heeft. Perzië zou er niet in toestemmen, dat Engeland olie ont vangt, die het met winst zou kunnen verkopen. Dit, zo zeide hy, was het struikeLblok. Weliswaar ging dit lijn recht in tegen de kern van het Britse voorstel, dcch de gehele Perzische dele gafie alsmede de leden van de oliecom missie namen dit standpunt in. Zaterdag kemt men weer bijeen. Drie financiële experts naar New York. PROF. LIEFTINCK. DR HOLTROP EN PROF. DE JONG Bnnenkort zullen de Minister van Fi nancien, prof. mr P. Lieftinck, de president van de Nederlandse Bank, dr M. W. lïoltrcp cn de directeur-se cretaris prof mr A. M. de Jong, naar de Verenigde Staten vertrekken. Minister Lieftinck zal de jaarlijkse algemene vergaderingen te New York van ae „International Bank for Re construction and Development" en die van net „International Monetary Fund" in zijn hoedanigheid als „Governor" bijwonen. Dr Hcltrop is „Alternate go vernor" van de International Bank en gaat evenals de minister per vliegtuig. Prof de Jong, die ..Alternate Governor" is van het Monetaire Fonds, vertrekt op 30 Augustus a-s. per „Queen Mary". AARDBEVING IN TURKIJE EISTE 74 SLACHTOFFERS Volgens de laatste gegevens zijn ten gevolge van de aardbeving van Maan dag in Noord-Turkije, 74 doden geval len. Er zijn 160 ernstig gewonden en 450 licht gewonden Ongeveer 9400 hui zen zijn onbewoonbaar. De dienstplichtigen van de lichting 1950-11die in het najaar van 1950 als recruten in werkelijke dienst zijn gekomen, worden thans geoefend in groot verband. Uit de onderdelen, waarbij zij werden ingedeeld, is de 31ste Regimentsgrocp samengesteld welke thans in het Oosten van Noord-Brabant onder wisselende omstandigheden oefent tegen andere onderdelen. Onder dekking van tanks rakken in fanteristen op. Ingediend door sir Gladwyn Jebb. DE VEILIGHEIDSRAAD OVER DE SUEZKAN AALKWESTIE Gisteren heeft de Veiligheidsraad de behandeling van Suez-kanaalkwestie voortgezet. Aan het begin der zitting heeft de Britse afgevaardigde 6ir Glad wyn Je'a'o een üriemogendhedenresolu- tie (Frankrijk, Verenigde Staten en En geland) ingediend, waarin op Egypte een beroep wordt gedaan om de blok kade op voor Israël bestemde goederen op te heffen. Jebb zei,dat de Egyptische mening, dat Egypte volledige rechten van oor logvoerende heeft, in het huidige geval niet gerechtvaardigd is. Eerder had hy de hoop uit gesproken, dat de Egypti sche regering zelf de beperkingen zou opheffen, zodat het voor de Veilig heidsraad niet nodig zou zijn tu actie over te gaan, aldus Jebb, doch „jam mer genceg schijnen er geen tekenen te zijn. die hierop wijzen". Jebo merkte op, dat na de tweede wei eldoorlog technisch de sfcaa; van coring voortduurde, doch dat dit met betekende, dat dc overwinnaars na 194j waren voortgegaan met hel opleggen van beperkingen Uit re ooiiogstyd. Deze maatstaf kon op het huidige ge val toegepast worden, aldus meende Jebb, In de drie mogendhedenresolutie wordt gezegd dat, in overweging geno men dat de wapenstilstand sedert bijna twee en een half jaar van kracht is en deze een permanent karakter heeft, geen van de partijen met redelijkheid kan zeggen, dat zij actief belligerent is. In de resolutie wordt een beroep op Egypte gedaan cm de beperkingen op verschepingen door het Suezkanaal op te heffen, behalve de beperkingen, die essentieel zijn voor de veiligheid van de rof. Soepomo: „Vormen aanpassen aan levende werkelijkheid" „Claim op Nieuw-Guinea" Vergezeld van zyn adviseur, mr S. Zain, is gisteravond op Schiphol ge- arriveerd prof. dr Raden Soepomo, die In ons land informele besprekingen komt voeren over de omzetting der Unie in een normaal internationaal verdrag. Hij werd verwelkomd door mr N. S. Blom. Staatssecretaris van Bui tenlandse Zaken, mr J. Kiveron, sec retaris-generaal vaii Minucr en mr' Djoemhana, waarnemend Hoge Com missaris van Indonesië in Nederland. Ik stel er prijs op te verklaren, dat het niet in onze bedoeling ligt de samenwerking met Nederland op te zeggen. Wy willen de gehele samen werking tussen onze beide landen zuiveren van de formaliteiten, die in de praktijk blaken koloniaal psycho logische reacties by het Indonesische volk te wekken, cn de goede verhou dingen tc verstoren. De Unie immers blijkt als vorm van samenwerking psychologisch voor het Indonesische volk moeilijk aanvaardbaar. Daarom moet zij worden vervangen door een andere vorm van samenwerking, die j vrij is van psychologische gebreken en die aan de werkelijkheid der sa- menwerking geen afbreuk zal doen. Ik heb het volste vertrouwen dat men in Nederland niet star zal blyven vast- houden aan de formeel-juridische in kleding waarin onze samenwerking Is vervat. De vormen moeten woeden aan gepast aan de levende werkelijkheid, die in Indonesië zeer dynamisch is. Wij hebben verder nog onzp nationale claim op West Guinea. Dar, vormt nog een serieus politiek probleem, dat belde volkeren gescheiden houdt. Als wy ook hiervoor een oplossing kunnen vinden geloof ik, dat de laatste obstakels voor een goede samenwerking zyn wegge nomen". scheepvaart in het kanaal en 'het nako« men van de van kracht zynde inter nationale conventies. Warren Austin (V.St.) noemde de •kwestie een manifestatie die van in vloed was op de toestand in het gehele midden-Oosten waar „jammer genoeg diepgewortelde meningsverschillen een krachtige rol spelen." „Wy geloven, dat Egypte door de be perkingen op te heffen een positieve bijdrage kan leveren tot het verminde ren van de spanning in het midden- Oosten", aldus Austin. De Braziliaanse afgevaardigde zei, clat door voor de resolutie te stemmen de Braziliaanse delegatie geen blaam wil werpen op de Egyptische regering. „Eerder zien wy de ontwerpresolutie als een waarschuwing aan Egypte om zich niet met acties bezig te houden die zouden kunnen leiden tot een hervat ing van de vijandelykheden tussen Is rael en de Arabische staten." De Nederlandse gedelegeerde Von Balluseck, steunde de driemogendhe- denresolutie. Hy zeide, dat men niet „in alle eeriykheid" kon ontkennen, dat Egypte evenals de andere Arabische staten ernstige redenen tot ongerustheid en telleurstelling had, nu, reeds zo lan ge tijd na het sluiten van de wapen stilstand, de vele ingewikkelde vraag stukken. welke voortvloeiden uit de massale uittocht van Arabische vluchte lingen uit Israel voortduwde. Er was zelfs nog niet het begin van een blij vende oplossing. Toch was er na de wa penstilstandsovereenkomst geen enkele maal het voorstel gedaan, dat een der party en het recht in eigen handen zou nemen. Het ziet er echter naar uit, aldus Von Balluseck, dat Egypte mo menteel zulks doet met betrekking tot het Suez-kanaal. Egypte was van oordeel, dat Israel niet het recht had de kwestie voor de Veiligheidsraad te brengen. Het eiste daarom, dat de raad de zaak niet ont- vankelyk zou verklaren, zulks in over eenstemming met de bepaüngen van de wapenstilstandsovereenkómst. Joego-Slavië zal de resolutie steunen, doch drong op enige wijziging aan. 21 Augustus komt de raad weer byeen. Canadese radarapparaten naar ons land. Ons land heeft, evenals Engeland, België, Denemarken en Italië, een Canadees aanbod tot levering van ra darapparaten aanvaard. Canada gaat namelyk, radarinstallaties maken voor levering aan deze zes landen van het Noordatlantisch pact in de komende anderhalf jaar. De aanbieding is ge daan als onderdeel van Canada's bij drage aan de Nato-defensie. De radar-installaties zullen gemaakt worden volgens model hit de laatste wereldoorlog dat gebruikt werd voor waarschuwing voor de nadering van vllegbihgen en projectielen. Hoeveel in stallaties elk der genoemde landen zal ontvangen, is niet medegedeeld. De eerste installates zullen niet voor Janu ari e.k. beschkbaar zyn. CHINA MOET ZICHZELF BEVRIJDEN! Dr Tsiang. de nationalistische Chi nese gedelegeerde by de Verenigde Na ties, heeft te New York verklaard, dat de nationalisten geen plan hebben voor herovering van het Chinese vaste land. Hun doel is aldus dr Tsiang, de grootst mogeiyke hulp te verlenen aan de be volking van het vasteland, die „zo wordt verdrukt, dat zij zelve de communis 1- sche regering omvei wil werpen Men vroeg geen Amerikaanse soldaten, doch morele, economische en technische steun. Anders zouden de 450 millioen Ch nezen op het vaste'and .slaven van het Inter nationaal communisme blijven" en „een dergelyk in slavernij gebracht China" zou „de landen in Zuid-Oost-Azië blij ven bedreigen en steun blyven verlenen aan de Sovjet-Unie bij haar streven naar de werèldheerschappy".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 1