voor bekwame Jacquardwevers
estieu Indonesische
Parlementsleden in arrest
u verband met poging tot staatsgreep
I ^Blijkens welingelichte parlementaire
kringen, zijn echter in totaal 16
parlementsleden gearresteerd, doch er
I «rden tot nu toe slechts 9 namen
voorgelezen van de vannacht gearres
teerde personen en de naam van de
beer Abdullah Aidit van de P.K.L, die
t nnmorgen werd gearresteerd.
Ook zijn gearresteerd 2 hoofdamb
tenaren van het Ministerie van Ar-
I beid, benevens een der leiders van de
vereniging van de arbeiders in de olie-
bedrijven.
Morgen
eerste zitting Plevens
nieuwe kabinet
heeft plaatsing
Vredesverdrag met Japan wordt
8 September getekend
90ste Jaargang
DONDERDAG 16 AUGUSTUS 1951
00
No. 27381
LEIDSCH
DAGBLAD
recteur: J- W Henny
oofdredactie: B. W. Menkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.515 per kwartaal: f.0.40 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Dir. en Adra.: 25041; Red. 21507
Vanavond
regeringsverklaring.
Negen leden van het Indonesische
r parlement van de communistische
njrtij de Sobsi en de Partai Boeroeh
5jn in de afgelopen nacht gearrcs-
De regering zal vanavond in een
heloten zitting van het Parlement een
1 verklaring afleggen. In parlements-
kringen was men van mening, dat de
arrestaties zijn verricht in verhand
met het vermoeden, dat een poging
tot een staatsgreep zou geschieden.
Voorts zijn gearresteerd de directeur
5 redacteuren van het Chinese blad
Po", nl een redacteur van de In-
easche en 4 redacteuren van de
'nese editie. De vice-voorzitter van
Parlement, mr Tamboeman heeft
«edeeld, dat de parlementscommls-
van overleg besloten heeft een dele -
ie naar de minister-president af te
rdigen om nadere inlichtingen in te
PARLEMENTSGEBOUW
AFGEZET.
Gistermiddag heeft een mobiele bri
de het Parlementsgebouw, waar een
-dering gaande ,was afgezet. Nie-
:nd ook de pers niet kon het
row verlaten.
Gemeld wordt, dat de arrestaties al-
- zijn verricht op last van de Procu-
Tir-Generaal.
Het centraal kantoor van de commu-
'tiische partij stond vanochtend on-
r zware bewaking van de militaire
Jtie.
Een halfuur nadat de mobiele brigade
cordon had gelegd om het Parie
tsgebouw, kregen de zich daar be-
denden de gelegenheid naar buiten
gaan. Dit geschiedde, nadat door de
iele brigade het gezochte pavle-
"tslid Sarwono van de P.K.I. had
Hondel tussen Oost en
West is noodzakelijk.
ALDUS BRITSE MINISTER
De Britse minister van handel heeft
(In een rede o.m. gezegd, dat het voor
Jageland onjuist zou zijn om beper
ken op te leggen aan de handel met
[Communistisch Oost-Europa, waardoor
iEtrieland zijn eigen strategische en
"momische positie zou verzwakken.
(Doch hoe belangrijk de handel met
[Oost-Europa moge zijn, Engeland heeft
ice noodzaak ingezien om uit hoofde
n veiligheid beperkingen op de handel
leggen en Engeland heeft in totaal
"tds de uitvoer naar landen achter
t IJzeren Gordijn verboden van 250
1 rukelen.
l De minister wees er verder op dat
dezelfde wijze als de Amerikanen
"bben ingezien, dat handel tussen Ja-
■d en communistisch China in het
erre Oosten als normaal moet worden
(beschouwd zo ook de handel tussen
en West-Europa altijd een be-
ngrijk onderdeel is geweest van de
Europese economie. Hierdoor kwamen
Nr het Westen beschikbaar graan uit
|Ocit-Europa, hout uit de Sovjet-Unie,
!ï'-enkool uit Polen en voedsel uit Hon-
pije. Polen en de Baltische staten,
h ruil hiervoor ontving Oost-Europa
grondstoffen, waaraan het een te-
j J* h.ad. alsmede fabrikaten van de
P'.ustrieën van West-Europa De nood-
vLYoor dergelijke handel werd uit-
(craitelijk erkend in het plan Marshall
«kas de Britse minister.
Verwarring inzake Perzische
olie.
I Er bestaat verwarring ten aanzien van
j.' Brits-Perzische oliebesprekinzen. nu
i^ ajyiseur van Mossadeq, dr Hoessein
■'■-mi. heeft meegedeeld, dat de pre-
de Britse voorstellen van de hand
••.^-• gewezen, heteeen door Stokes be-
s tegengesproken
-jie's is verworpen, niets aanvaard
Jben er van overtuigd, dat deze voor-
--en de beste ziin. die Perzië zich kan
-n aldus Stokes.
y*f ,erav°nd zaten de Perzische onder-
d n- ifars aan een diner, dht hun
-0' de Britse delegatie werd aange-
J en. Ook Harriman was hierbij tegen-
"sTJl?
<»Mp??es heef{ nu °ok van zijn kant rne-
Redaan over de inhoud der
W' J°°rsLellen Deze komt vrijwel ge-
overeen met het reeds vermelde.
WEERBERICHT
Veranderlijke bewolking.
tot morgenavond:
ittvanSn bewolWns en droog weer.
to* moM .WeiniS wind, later zwakke
de'iiVc iJ'n^ hoofdzakelijk uit Zui-
tprpn rn2?in?en- Iets hogere tempera-
'Opgemaakt te 10 uur)
17 AUGUSTUS
Maan°^: 5uur; onder: 20.02 uur.
liming 2019 uur; onder: 5.31 uur
l5^uur at-r te Katwttk 3.07 en
verklaard zich tegen de arrestatie niet
te zullen verzetten.
De heer Sarwono verklaarde, dat blij
kens het hem voorgelezen arrestatie
bevel zijn aanhouding verband hield
met de gebeurtenissen in Priok en het
vermoeden van een poging tot een
staatsgreep.
De fractievoorzitter van de commu
nistische partij in Indonesië, ir Sakir-
man, heeft naar aanleiding van de
huiszoekingen, welke door de militaire
politie werden uitgevoerd, verklaard dat
deze verricht werden in het kantoor
van het Centrale Comité van de Partai
Kommunis Indonesia, het Centraal Bu
reau van de Sobsi en andere organisa
ties, alsmede in de woningen van de
fractieleden van de P.K.I. in het Parle
ment. Bij de huiszoekingen werden be
halve personen, papieren en archieven
meegenomen".
Volgens ir. Sakirman is .deze maat
regel niet tactisch en wekt bezorgdheid
onder het volk.
Arrestaties te Medan duren
voort.
De bladen van Medan melden dage
lijks nieuwre arrestaties en huiszoekin
gen. De militaire autoriteiten weigeren
voorlopig inlichtingen te verstrekken.
Het blad ..Rakjat" meldt, dat in de
nacht van Maandag op Dinsdag twee in
vallen zijn gedaan in het perceel waar
de kantoren zijn gevestigd van het se
cretariaat van de Sobsi en de Sarboepri-
Qost-Sumatra.
De leiders der Sarboepri, Soufron en
Nalnggolan, zijn gearresteerd, aismede
de leider van de boerenbond. Pattipeloe^
hoe, die eind van het vorige jaar dreig
de alle tabaksondernemJirigen te Deli te
zullen kaalhakken indien Nieuw Guinea
niet voor Nieuwjaar aan Indonesië is
teruggegeven".
Houding der socialisten
gepubliceerd met opzienbare staaltjes
van financieel wanbeheer die bij de
I sociale verzekering aan het licht zijn
blijft voortbestaan bedreigen gekomen. Niettemin ontzag tot dusverre
de regering zich angstvallig van ingrij
pen, cmdat socialisten en communisten
nu eenmaal niet dulden, dat deze .so
ciale verovering van het proletariaat"
geraakt wordt.
(Van onze Pary'se correspondent)
Morgen komt het nieuwre Franse ka- I
binet voor het eerst in voltallige zitting
bijeen ter behandeling van een agenda.
die de precaireeendracht van Plevens
ploeg direct al óp een zware beproeving
beloofd te stellen.
De twee geschilpunten der regerings
meerderheid de schoolkwestie en de
prijs-loonverhouding die de jongste
crisis tot 32 dagen hebben gerekt, wor
den nu op de regeringstafel geschoven
en te verwachten valt daarom dat de
spanningen, die zich tot dusver op het
parlementaire plan openbaarden zich
van nu af in de boezem der regering
zelf manifesteren zullen.
Het parlement heeft voorlopig maar
enkele dagen vacantie willen nemen en
van 21 Augustus af zal de Kamer weer
bijeen komen, theoretisch tot 1 Sep
tember. De katholieken voelden weinig
voor het voorstel van Pleven die het
parlement zo graag wat rust had ge
gund en zich zelf wat bewegings
vrijheid omdat de M. R. P. de school
kwestie voor de nieuwe cursus ge
regeld wenst te zien Eensdeels is die
geringe genegenheid een gevolg van
de druk der Gaullisten, anderdeels staat
z« in verband mët verkiezingsbeloften,
waarover komend najaar verantwoor
ding zal moeten worden afgelegd.
In de economische sector ziet het er
voor Pleven nauwelijks geruststellen
der uit. Deze maand moeten de prijzen
van het graan worden vastgesteld, een
maatregel, die in Frankrijk elk jaar
moeilijkheden oplevert met de boeren
en/of arbeiders. De boeren met hun
machtige syndicaat en hun invloed
rijke vertegenwoordigers in de Kamer
minister Petsche, onder meer, ver
langen een aanmerkelijke verhoging
der graanprijzen; 32 in plaats van 35
francs per kilo, waardoor echter auto
matisch ook 't brood duurder zou moe
ten worden. Het brood is hoofdbestand
deel van de Franse dis. Een Fransman,
zei iemand eens, is een heer, die steeds
om brood vraagt en verhoging van de
prijs moet daarom, zo enigszins moge
lijk, worden vermeden. Door subsidies
die echter slechts oasen zijn in de
liberale lijn, welke Pleven in principe
volgen wil zou het effect althans
tijdelijk kunnen worden opgeheven.
Met de kolen staan de zaken er niet
beter voor: ook die zullen in prijs ver-*
hoogd moeten worden en men schrijft
René Mayer, de economische dictator
in het kabinet, het voornemen toe met
de Amerikanen besprekingen te wil
len openen ter verkrijging van kolen
tegen een billijker prijs dan Europa ze
zelf kan leverenTenslotte vraagt
het instituut der sociale verzekering
dat het laatste halve jaar een tekort
van 22 milliard francs heeft opgeleverd,
met aandrang om bijstand van de
staatskas. Ook hier liggen delicate moei
lijkheden. Periodiek worden rapporten
Men zal zeggen: maar de socialis
ten maken toch geen deel meer uit
van de regering? Inderdaad. Doch het
kabinet is niettemin op hun parle
mentaire steun aangewezen, een steun
die ze slechts verlenen willen voor be
slissingen, welke met hun partijpro
gramma te harmoniëren zijn. Het
paradoxale feit doet zioh zo voor,
dat deze „rechtse" regering in feite
verplicht is, ter wille van het blote
voortbestaan, een politiek tc voeren,
die op economisch gebied grotendeels
door de socialisten wordt gedicteerd.
Het is zelfs niet uitgesloten, dat die
politiek „linkser" zal blijken dan ooit
tevoren door de socialisten als mi
nisters kon worden bereikt omdat de
ze, zonder regeringsverantwoordelijk
heid, in het parlement thans vrij
moediger met de communisten zullen
concurreren.
Het voortbestaan van Plevens kabi
net wordt zo dus grotendeels door de
houding der socialisten bepaald en
daarom kan met spanning worden ut-
gezien naar het veelomvattende, breed-
opgezette economischs plan dat René
Mayer in portefeuille moet hebben Dat
nieuwe plan is waarschijnlijk de voor
naamste troef, die zich tussen het spel
(magere) kaarten bevindt, dat premier
Pleven voor de binnenlandse politiek
thans in handen heeft.
NIEUWE LOONEISEN IN ENGELAND
De leiders van 2.500.000 Britse arbei
ders in de scheepsbouw hebben, tegen
de anti-inflatiepjlitiek van de regering
in, besloten voor de arbeiders een
loonsverhoging van een pond per week
te eisen. Als de eis wordt ingewilligd,
zou de loonsverhoging de industrie
ruim 100 millioen pond per jaar kosten.
Voorts hebben in Londen functiona
rissen van autobusondememingen be
sprekingen gevoerd met leiders van het
ministerie van arbeid over loonsv er rin
ging voor ongeveer 80.000 arbeiders bij
•de particuliere tusondernemers.
HITTEGOLF IN TEXAS HOUDT AAN
De hittegolf nn Texas duurt nu reeds
veertien dagen. Reeds zijn een 30-tal
personen om het leven gekomen. Ge
durende het weekeinde hebben onwe-
ders hier en daar tijdelijk wat opluch
ting gebracht, maar Dinsdag steeg de
temperatuur weer snel, op sommige
plaatsen boven de 41 graden Celcius.
Geraamd wordt, dat de katoencogst
35 tot 50 procent beneden normaal is.
In Dallas zijn maaregelen goedge
keurd, die zuinigheid met water ver
plicht stellen.
Thans pseudo-vogelpest
ook in Leiden.
BESMETTING KWAM UIT LISSE
Naar .wij vernemen is hier ter
stede het eerste geval van pseudo-
vogelpest geconstateerd Het betreft
hier een zevental kippen van een
particulier in de Prinses Wilhel-
minastraa;. De kippenlijn ter on
derzoek opgezonden naar de Rijks-
seruminrlchiing van de Veeartse-
nijkundige Inspectie te Rotterdam
en. nadat zij bleken positief .te rea
geren. afgemaakt.
Nader vernemen wij dat de kip-
Den kort geleden waren gekocht te
Lisse in een bedrijf, waar kort te
voren pseudo-vogelpest had ge
heerst. zij het in een andere stam.
De besmetting is vermoedelijk over
gebracht doordat de dieren en:ge
tijd gehuisvest zijn geweest in de-
.ze'fde ren, waarin voorheen de z e-
ke kippen waren ondergebracht,
dus een zogenaamd contact-g?val.
Mede daardoor acht men hetge-
vaor voor verdere uitbreiding niet
err groot.
Van deskundige zijde wordt ver
der onze aandacht gevestigd op het
sterk gewijzigde ziektebeeld sedert
in ons land de eerste gevallen wer
den ceconsta'eerd.
Gebeurde het toen niet zelden
dat binnen een tijdsverloop van
24 uur na het uitbreken der ziekte
75% van een gehele plulmvees 'apel
was gestorven, waarbij de dieren
plotseling dood neervielen, thans
verloopt het proces veel geie'de-
Ujker en treden eers' langzamer
hand verlammingsverschijnselen od.
waardoor de ziekte aanvankelijk
moelliikei- is te onderkennen.
Adenauer naar Amerika
NOG ONZEKERHEID
De West-Duitse Bondskanselier, dr
Adenauer, is van plan eind October of
kort daarna naar Washington te vlie
gen om met president Truman over de
geallieerde bezettingskosten. te spreken,
aldus een woordvoerder van Adenauers
partij, von Bretano.
Zoals gemeld, is Adenauer uitgeno
digd om in de komende herfst een be
zoek te brengen aan Engeland en ver
wacht wordt, dat hij daarna naar Ame
rika zal reizen, hoewel geen uitnodiging
van Truman is ontvangen.
Von Brentano zei, dat Adenauer met
Truman zou spreken over het vervan
gen van het bezettingsstatuut door ver
dragen, het aanwerven van Duitse sol
daten voor de Westelijke verdediging
en de algemene economisohe toestand,
inclusief de kolenschaarste.
Politieke waarnemers in Bonn be
schouwen Adenauers voorgenomen be
zoek aan de Ver. Staten als een poging
om uit de impasse te geraken, waarin
de betrekkingen tussen de Westelijke
geallieerden en West-Duitsland de
laatste weken zijn geraakt.
Adenauer zelf heeft intussen na
drukkelijk verklaard, dat, indien er al
in zijn onderhoud met Von Brentano
sprake zou zijn geweest van een door
hem aan de Verenigde Staten te bren
gen bezoek, in geen geval daarvoor
reeds een datum is vastgesteld. Volgens
Adenauer zijn de mededelingen van
von Brentano „zonder twijfel verkeerd
uitgelegd".
De bovenste foto toont de televisie
zender te Bussum. in een vroeger'
kerkje, dat 125 jaar geleden werd
gebouwd en sinds lang voor andere
doeleinden werd gebruikt. We zien
in deze door Philips - N.S.F. inge
richte ultra-moderne proefstudio
hoe de regissetir - in het midden
- door een schuin geplaatst dubbel
raam in de studio, waar de eigen
lijke uitvoering geschiedt, kan kij
ken. ofwel door gebaren als door
een microfoon kan hij zijn aan
wijzingen geven.
Aan zijn linkerzijde zit de technicus,
die liet beeld regelt en zo nodig de
camera's omschakelt, terwijl rechts
van hem de geluidstechnicus zijn
belangrijk werk doet. Het beeld, dat
door de camera's wordt opgenomen
kan hij controleren op ontvangers,
welke boven het raam van de studio
zijn 'aangebracht.
Op de onderste foto de televisie*
zender te Lopik. tn de landelijke
omgeving van IJsselstein verrijst op
een weiland met grazende koeien de
200 meter lioge televisiemast. De
eigenlijke zender, gebouwd door.
Philips N.S.F. slaat te Lopik.
De bedieningslessenaar bevat drie
panelen, nl links contróle-geluid. in
het midden het monitor-paneel en
rechts contróle-beeld.
(Ingez. Med.-adv.)
Dil
ODmmer bestaat uit 6 pag.
Uitsluitend vakbekwame wevers worden verzocht te solliciteren.
Binnenkort zal de oude boerenher
berg ..De Hanekamp". gelegen te
Zeijen. gemeente Vries, in Drente,
worden afgebroken en in onder
delen worden overgebracht naar de
ieneinen van het Openluchtmuseum
bij Arnhem om daar weer Ie worden
opgebouwd. De boerderij was het
eigendom van de gemeente Zwolle.
Zij dateert uit het jaar 1760 en
dreigde door vervat verloren te
gaan. Het is een van de meest
karakteristieke Drentse boerderijen,
welker verlies thans voorkomen is.
doordat de gemeente Zwolle haar
aan het Nederlands Openlucht
museum ten geschenke heeft aan
geboden.
Aldus verzekert Foster
Dulles.
John Foster Dulles, die voor de
Verenigde Staten de besprekingen
over het vredesverdrag met Japan
heeft gevoerd, heeft op een perscon
ferentie verklaard, dat er aanwijzin
gen zijn, dat op de vredesconferentie
„meer dan de meerderheid" het ver
drag met Japan zal tekenen. Reeds
hadden 34 van de 49 uitgenodigde
landen te kennen geven, dat zü de
conferentie zouden bijwonen.
De eisen van India waren gedeeltelijk
ingewilligd, doch zulks zou India niet
geheel bevredigen.
Er was een' groeiende bereidheid om
de beperkingen van Japans vermogen
tot het doen van betalingen te erken
nen.
De economische positie van Japan,
zo vervolgde Dulles, is zo, dat het niet
in staat is zodanige herstelbetalingen
te doen, dat aan „de rechtvaardige
aanspraken" voldaan kan worden.
Dulles zeide van oordeel te zijn, dat
men meer en meer zou gaan beseffen,
dat de enige herstelbetaling van Japan
kon komen uit die delen van industrie
en bevolking, die thans werkloos waren.
Voorts was er een mogelijkheid, dat
Laos. Vietman en Cambodja tot de
vredesconferentie uitgenodigd zouden
worden.
De Koreaanse republiek, die niet aan
het verdrag zou deelnemen, had reeds
aanzienlijke herstelbetalingen ontvan
gen in de vorm van agrarische en in
dustriële kapitaalsgoederen.
Dulles gaf verder te kennen, dat
genoemde landen naar San Francisco
waren uitgenodigd, om de tekst te
tekenen. Iljj zeide dit naar aan
leiding van een vraag of er op het
laatste ogenblik nog veranderingen
zouden kunnen worden aangebracht.
In de uitnodiging was de tekst „de
definitieve tekst" genoemd.
De op 8 September gestelde datum
van de ondertekening van het verdrag
was niet veranderd.
Peking-China heeft het verdrag als
„fundamenteel onaanvaardbaar" ver
worpen.
In het intussen herziene voorstel voor
een Japans vredesverdrag (een herzie
ning op het in het midden van Juni
rondgestuurde voorstel) houdt de voor
naamste veranderingen in, dat de Ja
panse souvereiniteit uitdrukkelijk wordt
erkend.
De door India en de Sovjet-unie ge
uite critiek op het eerste voorstel is ge-
ignoreerd. De Sovjet-unie had zich ver
zet tegen het niet-opleggen van beper
kingen aan een Japanse herbewapening.
India had zich uitgesproken tegen het
voorbehoud om geallieerde troepen in
Japan te mogen stationneren en even
eens de samenvoeging van Formosa en
het communistisch China voorgesteld,
alsmede het plaatsen onder trustsohap
der Verenigde Naties van de strate
gisch Rioekioe- en Bonin-eilanden. De
Verenigde Staten zouden dan de enige
bestuursmogendheid zijn.
De algemene bepalingen over Japanse
herstelbetalingsplichten zijn enigszins
verzwaard, doch men is niet ingegaan
op de specifieke eisen van de Philip-
pijnen en Birma.
Het nieuwe ontwerp-verdrag is in we
zen hetzelfde ali het voorgaande,
w
De „Nippon Times" verneemt uit re
geringskringen, dat Japan de schade
loosstelling in totaal op 30 milliard yen
schat. De Japanse regering verwacht dit
bedrag in drie gelijke jaarlijkse ter
mijnen, te beginnen in 1952, te kunnen
betalen.
ARTHUR SCHNABEL t
De beroemde pianist. Arthur Schnabel
is te Axenstein in Zwitserland na een
korte ziekte in de leeftijd van 69 jaar
overleden.
