Het Koninklijk bezoek aan
Alblasserdam en Vijfheerenlaiwlen
Sfeer van blijmoedigheid
kenmerkte gehele tocht
Pleidooi van Marshall voor
liulp aan Europa
[Weerbericht
90ste Jaargang
ZATERDAG 28 JULI 1951
No. 27365
LEIDSCH
DAGBLAD
Wie tijdens de rondrit van deze eerste dag zijn oor te luisteren legde,
heeft verschillende malen spontane uitlatingen kunnen opvangen, die er op
wezen, hoezeer het nijvere polder- en riviergebied, welks bewoners gehard
zijn in de eeuwenlange strijd om de erfvijand het buitenwater, dit tweedaags
koninklijk bezoek dankbaar opvat als een levend bewijs van vorstelijke be
langstelling in wat in ons volk en dus ook in het „Hartje Nederland" leeft,
streeft en werkt. In al deze stadjes, dorpen en landouwen, waar eeuwen van
Hollands rijke geschiedenis op neerzien, was het gisteren een weelde aan
feestelijke en dikwijls originele versiering en glundere gezichten. De bij vlagen
schijnende zon hielp dapper mede om het toilet van Vijfheerenlanden, die gis
teren voornamelijk aan de beurt waren, zo aantrekkelijk mogelijk te doen zijn.
nezen uit Rum.pt waren overgekomen,
van wie moeder en dochter Lemena
Hare Majesteit bloemen aanboden. De
Koningin zette de tocht voort met de
„Piet Hein", die later in Leerdam
meerde, waar Prins Bemhard reeds
vertoefde. Tezamen werd het bedrijf
van de glasfabriek Leerdam bezichtigd.
De hoge gasten informeerden belang
stellend naar verscheidene bijzonderhe
den over de glas- en kristalfabricage en
kregen in de toonkamer van kunstglas
werk door burgemeester H. Vlug na
mens de burgerij een lood-kristallen
Deze sfeer van blijmoedigheid ken
merkte de gehele tocht, die om twee uur
's middags in de oude vestingsstad Via-
nen begon en eerst om halfelf gister
avond met een rit door de verlichte stad
Gorkum naar de „Piet Hein'' eindigde.
Het was trouwens een eoht Hollandse
toolit, die zioh geheel aanpaste bij deze
streek, omdat zij gedeeltelijk over water
ging met het jacht „Piet Hein". Slechts
tot Vianen waar de intocht tijdens het
beieren van de klokken onder de oude
Hofpoort door geschiedde, ging de rit
van de Koningin en de Prins gezamen
lijk. Daarna splitsten zich hun wegen,
om bij het bezoek aan de Leerdamse
glasfabrieken weer tezaam te komen.
Reeds in Vianen voor het Raadhuis was
er een en al enthousiasme in de samen
gedrongen menigte, waar de ouden van
dagen evenals trouwens in verschil
lende andere plaatsen een best plekje
hadden gevonden H.M. de Koningin, die
gekleed was in een licht grijze robe van
changeant zijde en een klein zachtgeel
hoedje droeg met een dito strik, ontving
Wat het Koninklijk Paar
gisteren kreeg
Als het Koninklijk Paar een be
zoek aan een deel van het land
brengt, is het gebruikelijk, dat in
versohillende plaatsen geschenken
worden aangeboden. De dag va-n
gisteren heeft daarop geen uitzon
dering gemaakt en hieronder volgt
dan een lijst van wat Koningin
Juliana en Prins Bernhard mee
naar Soestdijk namen, na de eer
ste dag van hun bezoek aan de
Vijfheerenlanden en Alblasser-
waard: 3 bouquetten bloemen, een
antieke koperen melkkan, vier pa
pieren mandjes met een tegeltje
erin voor de prinsesjes, een geitje,
een Meikaas, een potje met boter,
een ham, een antieke boerenwa-
genkist, een starrvboekveulentje, een
kristallen kaarsenluohter, presse-
papiers voor de prinsesjes, een
oud koperen reincultuurapparaat,
een schilderij en een bouwdoos
voor de prinsesjes.
hier een programma van deze dagen en
een gids van de streek, die door de bur
gemeesters was uitgegeven als herin
nering aan deze uitzonderlijke dagen.
In snel tempo ging het nu voornamelijk
door de Vijfheerenlanden langs boom
gaarden, weiden en de rivier De Lek.
Muziekgezelschappen deden hun bast
en schoolkinderen vocaal niet minder
en overal waar de stoet passeerde,
heerste een vreugde, die zich nu eens
demonstreerde in luidruchtigheid, dan
weer in kalme opgetogenheid, die meer
in de aard van deze streken ligt. Er
werd gereden over Lexmond door het
afwisselende landschap naar Ameide,
draagster van zeer oude stadsrechten,
waar de manden- en hoepelmakerij, een
vak. dat voor de jongeren weinig aan
trekkingskracht meer schijnt te hebben,
een erepoort uit hoepels had opgesteld.
In het stadhuis van Meerkerk, waar
de Koningin aan de zelfkazende boerin
Christina VerhoefSchakel om haar
hoge leeftijd verzocht had bij de hoge
gasten plaats te nemen en in honderd-
vijftig jaar oude koppen melk geoffreerd
werd van t.b.c.-vrij vee, speelde zioh
een alleraardigst tafreel af. Toen het
haar aangeboden geitje, versierd met
een Oranje-strik en speciaal bestemd
voor Prinses Marijke, de op de eerste
étage liggende raadszaal was binnenge
leid .en vriendelijk door de Koningin
was gestreeld, informeerde de Lands
vrouwe lachend of het dier zelf trappen
kon lopen.
Wie beschrijft de verbazing van het
buiten wachtende publiek, toen Hare
Majesteit even later het stadhuis uit
stapte met het geitje aan de hand,
dat volgens alle regelen der kunst de
trap was afgedaald!
De tocht ging voort over Hel- en
Boeicop en het kerkdorp Zijderveld
naar Sohoonrewoerd, waai' het muziek
corps „Excelsior", voor de stoet uitlo
pende, de weg naar het kerkplein, waar
oude boerenwagens uit de Vijfheeren
landen rond de Beatrix-boom stonden
opgesteld en een echtpaar ooievaars
boven op de stadhuistoren onrustig toe
keek naar al dat ongewone gedoe. .On
gelooflijk mooi" noemde de Koningin
de zittekist, die zü hier kreeg aangebo
den.
Langs oude wallen ging het daarna
naar Asperen, waar o.a. vijftig Ambo
kandelaber aangeboden met zes kaar
senhouders, ontworpen door A. D. Co-
pier. „Onze koningin is toch immers
gravin van Leerdam", merkte de bur
gemeester op.
In Kedichem werd weer scheep ge
gaan op de „Piet Hein", die de Linge
afzakte naar Arkel, gelegen aan de door
Napoleon tot heirweg verheven Bazel-
öijk.
Nu wil een oude legende, die herin
neringen oproept aan de Lohengrin-
sage, dat de heren van Arkel hun boot
jes vroeger lieten voorafgaan door een
zwaan. Om die legende levendig te
houden lag daar nu aan de grens van
Arkel een geweldige zwaan in het wa
ter.. die zodra het koninklijk jacht na
derde als chef de reception fungeerde
er. in hetzelfde tempo naar de kade
dreef waar het Koninklijk Paar aan
land ging.
De Prins maakte hiervan een film
opname.
Gorinchem leverde wel een waardig
besluit van deze eerste dag. Op de Grote
Markt voor het stadhuis brandden
vreugdevuren en hier stond de jeugd
opgesteld en deputaties van de verschil
lende verenigingen. De hoge gasten
werden ontvangen door de burgemees
ter mr L. R. G. Ridder van Rappard.
Toen tenslotte de Koningin en de
Prins op het balcon van het raadhuis
verschenen, kwam aan het gejuich bij
na geen einde. Er werden door de
schoolkinderen liederen gezongen en ten
slotte braoht de menigte een laatste
geestdriftige groet aan de hoge gasten.
In de Stadsdoelen werd vervolgens
een maaltijd genuttigd waar aanzaten
alle burgemeesters met hun echtgeno
ten. Gisteravond laat bezochten de Ko
ningin en de Prins nog een personeels-
avond van de N.V de Vries Robbe en
Co.. aan welk bedrijf de Prins ook des
middags reeds een bezoek had gebracht.
De ..Skyblazers" van de Amerikaan
se luchtmacht, die op de Inter
nationale Luchtvaart Show. de
I.L.S.Y. te Ypenburg een van de
hoofdnummers zullen vormen, zijn
gistermorgen op Schiphol aangeko
men. Het escadrille gaf voor de
landing gedurende een kwartier een
staaltje van stuntvliegen van zeer.
hoog gehalte.
De Thunder jet-straaljagers na hun
landing op Schiphol.
WETSONTWERP TER BESCHER
MING VAN WEST-DUITSE
GRONDWET GOEDGEKEURD.
De West-Duitse bondsraad heeft een
11 Juli j.l. reeds door de Bondsdag
goedgekeurd wetsontwerp aanvaard, dat
voorziet in het besohermen van de
grondwet der West-Duitse federale re
publiek. Het uitgebreide ontwerp voor
ziet in bestraffingen voor alle soorten
van ondergrondse bedrijvigheid, waarbij
maximaal levenslange dwangarbeid kan
worden opgelegd. Alle vormen van ver
raad, waaronder ook het verraden van
staatsgeheimen, zijn strafbaar gesteld.
Zij, die zioh, hetzij mondeling, hetzij
schriftelijk, of in de vorm van afbeel
dingen, in kleinerende vorm uitlaten
over de West-Duitse regering, of haar
leden en hoofdambtenaren, kunnen
eveneens worden gestraft, doch slechts
dan wanneer de denigrerende uitlatin
gen deel vormen van een campagne om
de regering omver te werpen, of de
West-Duitse grondwet met onwettige
middelen te veranderen.
Cijfers over het reeds
gepresteerde
Generaal Marshall, de Amerikaanse
(minister van landsverdediging, heeft
getuigenis afgelegd voor de commissie
voor buitenlandse betrekkingen van de
Senaat, zulks in verband met Trumans
programma voor het verlenen van eco
nomische en militaire hulp aan het
buitenland tot een bedrag van 8500 mil-
lioen dollar.
„Indien het congres besnoeiingen
wenst, zou ik deze liever zien aange
bracht in de voor de Amerikaanse
weermacht uitgetrokken gelden, dan
in het voor de Europese bewapening
bestemde bedrag", verklaarde Mar
shall in antwoord op een desbelreN
fende de vraag van de voorzitter der
commissie, senator Connaliy.
Generaal Marshall zeide verder, dat
het dringend noodzakelijk is, dat
West-Europa van oorlogsmateriaal wordt
vooraien. „Het is daar nodig voor de
opbouw van een leger ter sterkte van
2.500.000 man, dat van groot gewicht zal
zijn voor het handhaven van de we
reldvrede.
Marshall sprak er voorts zijn ernstige
teleurstelling over uit dat de houding
van het Amerikaanse volk, 6inds het be
gin van de wapenstilstandsonderhande
lingen in Korea ernstige invloed had
gehad op de Amerikaanse militaire
verdedigingsprogramma.
„Ik ben zeer geschokt over de reactie
van het Amerikaanse volk op slechts
een verklaring der Sovjets. Ik acht
dit feit zeer bedroevend. Korea is
slechts één episode in de strijd met
het communisme".
In antwoord op een vraag van sena
tor Connaliy, of een regeling van het
Koreaanse geschil invoed zou moeten
uitoefenen op het defensieprogramma,
zeide Marshall: Wanneer wij uitslui
tend met de nuchtere feiten rekening
houden, moet ik zeggen dat er dan
meer reden voor ons is dan ooit te
voren om paraat te zijn".
Minister Marshall zeide, dat de Ver
enigde Staten tussen Maart 1950 en
eind Juni 1951 1600 scheepsladingen
militaire uitrusting aan hun overzeese
bondgenoten hebben gezonden. Hieron
der zijn niet begrepen schepen en
viliegtuigen, die op eigen kracht zijn
overgegaan.
De totale waarde van de verschepin
gen bedroeg een mlliard dollar, aldus
Marshall, die nog de volgende cijfers
gaf van afgeleverde goederen: 4,500
tanks :en geveohtswagens 900 vliegtui
gen, 2.900 stukken zwaar geschut ruim
190 marine vliegtuigen en 19.000 voer
tuigen.
Voorts deelde generaal Marshall me
de, dat de Verenigde Staten verwach
ten in 1952 400.000 soldaten in Europa
te hebben. Dan zouden de Europese
bondgenoten 2.500.000 man onder de
wapenen hebben en in staat zijn uit
hun reserves 5.000.000 man in het
veld te brengen 90 dagen na het uit
breken van een oorlog.
Vragen over Spanje beantwoordend
zei Marshall, dat het gebruik door de
Verenigde Naties van Spaanse vlieg
velden een zeer belangrijke factor zou
zijn in de verdediging van Europa.
Spanje's potentieel aan manschappen,
de aardrijkskundige ligging en de faci
liteiten van het land waren aanzienlijk.
Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f. 5.15 per kwartaal: f. 0.40 per weekTelefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
V oorzichtiglieid
blijft geboden
Schijnbaar hebben de V.N te Kaesong
«n overwinning behaald doordat de
Noordelijken hebben ingestemd met, of
ibwer eezegd, zelf hebben voorgesteld
om de kwestie der terugtrekking der
vreemde troepen uit Korea pas te be
handelen, wanneer er een wapenstil
stand is gesloten. Zodoende kon een
agenda worden vastgesteld en hebben
de feitelijke besprekingen over een wa
penstilstand eindelijk een aanvang kun-
ren nemen! Dat lijkt een grote conces
sie aan de V.N. doch in wezen, men be
denke dat goed, is er niet veel door
veranderd. Integendeel, wanneer men
de militaire leiders mag geloven, dan is
de rust, die momenteel over het alge
meen aan het front heerst, reeds van
groot voerdeel van de Noordelijken, die
daarvan gebruik maken om verse troe
pen aan te voeren, zodat zij gereed
staan voor een nieuwe aanval, als zij
dat willen
Het oordeel der militairen is. dat de
Noordelijken een staken van het vuren
hard nodig hadden en dat de V.N. door
niet rigoureus door te zetten, een dom
ui: streek hebben uitgehaald. Van de
adempauze maken de Noordelijken nu
bet meest nuttige gebruik!
En bovendien, beslist is er immers
nog niets. Ei* zijn neg zoveel punten
van geschil, dat de Noordelijken op
ieder ogenblik dat zij wensen, de be
sprekingen kunnen doen mislukken.
Neem b.v. de vraag, waar de demarca
tie-lijn moet lopen. De Noordelijken
willen dezen langs de 38ste breedte-
r graad, waar geen verdedigbare linie is
gelegen, zodat de V.N. er op staan de
Ihuidige frontlijn, een dertigtal K.M.
I over deze breedtegraad gelegen, te
t handhaven. Voorts: zal het Noorden
thans willen aanvaarden, dat VJN -ver-
tegenwoondigers in him land komen
IpoUdjken, hetgeen zij vroeger steeds
met de meest besliste houding hebben
afgewezen?
Daarnevens verliezen de Noordelijken
door hun concessie niets, integendeel
I hebben de VIT. erkend, dat straks over
leen terugtrekken der buitenlandse troe-
f pen zal worden onderhandeld.
Geen wonder, dat de leiders der Ame-
fcrikaanse politiek niets nalaten om op
de scherpste wijze te waarschuwen, dat
de waakzaamheid geen moment mag
verslappen en dat hef zaak is om de
herbewapening op dezelfde voet voort
te zetten, als het kan deze nog te
versnellen. Zeer terecht uitgaande van
k het principe, dat het Kremlin wel zijn
koers kan verlangzamen, doch deze
Dooit in wezen zal wijzigen
Dubbel jammer blijft het daarom, dat,
speciaal in Europa zovelen zich nog
laten bedriegen door de Tedespropa-
Ipnda, die Moskou met- grote verbeten-
I held blijft voeren. In woorden, waarop
pditer- «een daden volgen en -op- dit
laatste komt het juist, aan!
L Het Kremlin ziet aldus altijd nog kans
om de splijtzwam te werpen in het kamp
van zijn tegenstanders en zo lang als
I mogelijkheid blijft, is er voor Mos-
ï.kou geen enkele reden om de koude
I oorlog niet voort te zetten. Wanneer
Jhet er maar voor zorgt, dat de koude
oorlog niet overgaat in een warme!
De gang van zaken elders ter wereld
■draagt, daarnevens er weinig toe bij, om
1 Moskou te bedwingen. Hoewel de moord
koning Abdoellah van Jordanië tot-
1 dusver naar buiten nog niet het ge-
t vreesde beeld van chaos heeft opgele-
f !er5' t.och is. er in het midden-Oosten
■duidelijk gisting merkbaar. In deze ver-
Imoorae monarch, warm voorstander
|van een vereniging van Syrië, Libanon.
Jordanië en Irak, verliest Engeland
I laatste trouwe bondgenoot in de
t Mohammedaanse wereld daar ter plaat-
f en dat is voor Albion een geduchte
|^;e?-aller- te meer, waar het Perzische
B gescnil over de olie, hcewel op het oog
r tn.gszins minder gespannen, nog geen
IfKsiag heeft gevonden. Dat de ex-
jDioeiti van Jeruzalem, eens een warm
.IS vQ£er van Hitier. de hand in het
mag VTÜ zeker worden aan-
i ?enomen. te meer, waar deze sinistere
trVuust weer van zich doet spre-
Ltc y°or 9®° deel is deze leider ook
s.ranwoordelijk voor de verbetenheid,
Egypte weerstand biedt aan
8 P°Singen van Britse zijde om
tot een vergelijk te komen.
«fff i aar houdt d* Sovjet-Unie zich
■officieel
nog geheel afzijdig, maar de
IJ?JKezteheid van tal van Sovjet-afge-
mu auidelijk gesignaleerd en zij
aarzelen cm te doen. wat
T 15 om de verhoudingen te ver-
7-„ - e^}, voor zover dat maar emgs-
I n r£un macht Hgt
rwn Tar|hrijk daarenboven nog steeds
liVt r??erin? heeft, hetgeen meer dan
L" aantoont. hoezeer >^et land in-
■ffn kt .Vef"deeld is en blijft, betekent
I T'i-n ^hte verzwakking van West-
TX Ve z.g. derde macht, de enige
ven iwiT®* dle in staat is communisten
I bn hï en in bedwang te houden,
et, ,maar niet eens worden over
I hflMo pinnenlandse kwesties. Doch
ërnovf inwendig van belang, het is be-
is-Piiin dat de grote politieke doel-
mnigen.,van het ogenblik daarvoor
I hak* en het getuigt allesbe-
[tie. mzicht der Franse democra-
aiÜL'v-5 no2 moet dat voortduren?
■re^n,. el^aar genomen: er is grote
j Êcbtigh^kf °e meest niogelljke voor-
KOELER.
Wisselend bewolkt met enkele ver-
,e'ö optredende buien. Zwakke tot
wind tussen Zuid-West
^°rMVest. Koeler vooral in het Zui-
and.
(Opgemaakt te 10 uur).
het land.
29 JULL
°P; 4-55 uur; onder: 21.36 uur.
op: 0.06 uur; onder: 18.18 uur.
°°8water te Katwijk te 12.03 uur.
(30/7 te 0.38 en 13.17 uur).
ooouner bestaat uit acht pagina's
H.M. Koningin Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard hebben gisteren, de
eerste dag van Hun tocht door de Alblasserwaard en Vijf Heerenlan-
den. een bezoek gebracht aan verschillende plaatsen.
Foto links boven loont het Koninklijk Paar bij het betreden van het
stadhuis ie Vianen. waar de tocht een aanvang nam.
Foto rechts boven: In Schoonrewoerd bezichtigt Koningin Juliana
de prachtige antieke wagens van de ..Boerenwagenclub"welke op het
Kerkplein stonden opgesteld.
Foto links onder: Koningin Juliana bekijkt het fraaie stamboekveulen,
dal Haar bij het bezoek aan Asperen werd aangeboden.
Foto rechts onder: In de glasfabriek te Leerdam ziet de Koningin toe
hoe een jeugdig glasblazer zijn werkstuk beëindigt.
Harriman naar Londen
Averell Harriman. de specialle afge
zant van president Truman, is gister
avond per vliegtuig naar Londen ver
trokken voor besprekingen met de Britse
regering over de Perzische voorstellen
met betrekking tot de oliecrisis.
De Britse ambassadeur te Teheran,
sir Francis Shepherd, vergezelde hem.
Harriman is elf dagen in Perzië ge
weest. Een woordvoerder van de Ameri
kaanse ambassade deelde mee, dat Har
riman twee dagen in Londen zal blij
ven en daarna naar Teheran zal terug
keren. Hy wordt naar Engriand verge
zeld door twee deskundigen. Ook zijn
vrouw gaat mee.
