Lord Jowitt naar Iran? Verenigde Staten in groter gevaar dan velen denken Speciale opleiding voor zeevarenden in Den Helder weerbericht Nadere uitwerking plannen Europees leger 90ste Jaargang WOENSDAG 25 JULI 1951 00 No. 27362 LEIDSCH DAGBLAD ^Directeur: J. W. Herrny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 67035 jHoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f. 5.15 per kwartaal: t 0.40 per weekTelefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Zo verzekert Dean Acheson De Verenigde Staten verkeren in groter gevaar dan vele Amerikanen denken. Dit gevaar is niet minder dan het een maand geleden was, voordat de sovjet-unie haar voorstel deed om tot Jen wapenstilstand in Korea te komen", verklaarde de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Acheson in een ,door hem te Detroit gehouden toe spraak. „Of er nu wel of geen vrede in Ko rea is, of onze tegenstanders kirren als duiven of grommen, als beren, onze taak en de bedreiging, waar wij ons tegenover zien gesteld, blijven de zelfde", vervolgde hij. „Het Kremlin volgt een soepele tactiek, die telkens aan wisselende omstandigheden kan worden aangepast. Doch zo lang de Russische macht dreigende vormen aanneemt en de sovjet-unie geen be reidheid aan de dag legt om to wer ken voor een stabiele en vreedzame wereld, blijft het gevaar voor ons be staan. Generaal Ridgway waakt er op Ko rea voor dat hy niet in een communis tische valstrik wordt gelokt. De Verenigde Staten zullen, indien noodzakelijk, geweld met geweld be antwoorden. Doch de problemen van or.se wereld zouden door een oorlog slechts sterk in getal toenemen. Tussen de uitersten van zwakheid en oorlog voert een middenweg, waarbij er naar wordt gestreefd aan de landhonger der sovjets het hoofd te bieden zonder oor- loz. door het opbouwen van een doel matig werkend stelsel van gemeen schappelijke veiligheid. Daarom moe ten wij met alle maoht het grote her bewapeningsprogramma der vrije lan den voortzetten en voltooien. Het oor logsgevaar zal blijven bestaan, totdat de vrije landen hun achterstand op mi litair gebied volledig hebben ingelopen", idus Acheson. De minister vervolgde: „Wij zijn reeds zover dat eventuele aanvallers weten, dat een algemene militaire aanval op de vrije staten een kostbare geschiedenis zou worden. Wij moeten thans een zodanige militaire sterkte opbouwen dat het volkomen duidelijk wordt dat een militaire aanval op ons geen succes zal hebben. Amerikaanse en geallieerde deskun- igen hebben tezamen strategische Italiaans kabinet gevormd De Italiaanse kabinetsformateur, Al- dde de Gasperi, heeft de president, Etnaudi, medegedeeld, dat hij er in ge slaagd is het zevende kabinet in zijn opeenvolgende reeks te vormen. Het bestaat weer uit Christen-demo craten en gematigd republikeinen. TOESTAND IN JORDANIË NOG GESPANNEN Gemeld wordt dat in de Jordaanse etad Assalt, 24 km. ten Westen van Amman, botsingen zyn voorgekomen in Palestijnse Arabieren en Jorda plannen uitgewerkt, waarin het aantal militairen, vliegtuigen, gevechtswagens en kanonnen is geschat, dat nodig is om te verzekeren dat een aanval der sovjets niet zou slagen. Wij behoeven niet tegenover elke militair der com munisten een van onze eigen mannen te plaatsen en het is evenmin nodig om over precies dezelfde hoeveelheid artil lerie te kunnen beschikken als de sov jet-unie en haar vazalstaten, daar onze taak niet de aanival, dooh het afschrik ken van een mogelijke aanvaller is, doch er ligt nog een lange weg voor ons voordat wij kunnen zeggen een veilig' punt te hebben bereikt, waarbij onze bewapening afschrikwekkend genoeg werkt", zeide Aoheson. die besloot met de woorden: „Vanzelfsprekend zullen wij gaarne gebruik maken van elke ge legenheid, die zich voordoet, om de be staande spanning in de wereld te ver minderen, doch wij moeten steeds op onze hoede blijven voor misleidende propaganda. Indien de sovjet-unie zich een vreedzaam lid van de wereldgemeen schap wil betonen, zullen haar leiders daadwerkelijk moeten bewijzen er van af te hebben gezien de wereld te willen beheersen, maar wij moeten ons er op voorbereiden dat dit nog vele jaren kan duren". Acheson schatte in zyn rede de to tale sterkte der communistische strijd krachten in de wereld op negen mil- l:oen man, namelijk ruim vier millioen inwoners der sovjet-unie, meer dan drie en een half mihoen Chinese commu nisten en bijna een millioen man der Oost-Europese volksdemocratieën. Hij zeide dat de Russische luchtmacht met twintigduizend vliegtuigen in eerste li nie, de sterkste ter wereld is. SPECIALE MISSIE VOOR SPANJE Uit Amerikaanse regeringskringen wordt gemeld, dat naar verwachting binnen enkele weken een speciale mis sie zal worden benoemd ter voortzetting van de besprekingen met de Spaanse regering over een eventuele bijdrage van Spanje tot de West Europese verdedi ging. DUITSE VAKVERENIGINGEN DREIGEN Het Duitse verbond van vakvereni gingen heeft een nieuwe aanval gedaan op de economische politiek van de Bondsregering. Het bestuur van het verbond, dat onder leiding staat van Christian Fette, is van oordeel, dat de vakbonden hun medewerking in alle or ganen van de Duitse economische poli tiek moeten beeindigen. Hiertoe zal worden overgegaan, wanneer de goed keuring verkregen wordt van het Bondscomité. Dan zullen de vakvereni gingen terugtrekken uit de organen van de grondstofindustrie, de organen van het plan-Schuman en andere economi sche organen en commissies, zoals bw. de commissie voor lonen en pryzen. Fette en de minister van economische zaken, Erhard, zetten echter hun be sprekingen om tot een regeling te ko men, voort. NEHROE STELT PAKISTAN NOGMAALS GERUST. Premier Nehroe van India heeft de Pakistaanse minister-president Liaquat Ali Khan een telegram gezonden, waarin hij zegt dat India „in het ge heel niet voornemens is Pakistan aan te vallen of te pogen voor welk vraag stuk ook een oplossing te vinden door het toepassen van geweld". „Doch in dien India^ch gebied, Kasjmir inbegre pen, door Pakistan zou worden binnen gevallen, zal India alle nodige maatre gelen treffen om zich te verdedigen", verklaarde Nehroe verder nog Hoop herleeft (Van onze Engelse correspondent) De Engelse regering heeft de lord kanselier, burggraaf Jowitt aangewe zen als het kabinetslid, dat eventueel naar Teheran zal gaan indien de be sprekingen met de Iraanse regering hervat mochten worden. Dat zal al leen gebeuren, indien Londen rede lijkerwijs kan aannemen, dat er kans is op overeenstemming. Uit de keuze van Jowitt blijkt, dat de Engelse regering niet van plan is af te wijken van de door het internatio nale hof aangegeven koers en dat zij de nadruk legt op de juridische kant van het conflict. Lord Jowitt is immers be halve lid van het kern-kabinet ook de voornaamste rechtskundige raadgever der regering. Jowitt's vertrek zal geheel afhangen van het advies van de Brit se ambassadeur in Iran Sir Francis Shepherd, die zal moeten beslissen, wanneer het moment zal zijn bereikt, dat, er spijkers met koppen kunnen worden geslagen. Iran had blykbaar uit volslagen on wetendheid verzocht om Cripps te stu nes. De stad is vol Palestijnse vluch- ren uit deze voorkeur bleek echter ook, jjfc-risen. ,5at (je iraanse regering wilde onder- De spanning na de moord op koning handelen met iemand die bekend staat AMoellah is in het land nog groot. Er als anti-.imperialistisch. Of Jowitt in Üjn veel Palestijnse Arabieren, van wie goede aarde valt, is niet bekend. Iran nd is, dat zy de ex-moefti van Je- i heeft Dinsdag voorstellen gedaan tot lem steunen, gearresteerd i hervatting van de onderhandelingen- In ïmeld wordt, dat de Jordaanse poli- de volgende 24 uur zal het Britse ka- ook een groot aantal jongelieden. 1 binet, indien nodig, in spoedvergadering >rend tot de geheime organisaie Ji- bijeenkomen, om het antwoord aan Iran die er van beschuldigd wordt de op te 6tellen Op het ogenblik, dat wij rd te hebben beraamd, heeft gear- dit schrijven, zyn er nog geen bijzon derheden over het Iraanse voorstel be kend. Wel waren er aanwijzingen, dat de kans op overeenstemming thans in derdaad aanwezig is. Indien Iran de rechten van de olie maatschappij er kent en voldoende rekening houdt met de Britse belangen, dan zou de regering bereid zijn de nationalisatiewet te er kennen en de maatschappij te advise ren haar arbeid met eigen technici voort te zetten. Vrijdag zal het Iraanse ultimatum van een maand tot het En gelse personeel zijn verstreken. Het moet dan beslissen al of niet in Iraan se dienst te treden Allen staan echter gesloten achter de eigen regering. In dien de zaken niet veranderen, zal Mor rison voor Vrijdag het advies van het kabinet aan de maatschappij moeten bekend maken. Besprekingen te Kaesong hervat De besprekingen te Kaesong zijn he den hervat en zullen morgen worden voortgezet. Bijzonderheden zijn nog niet bekend gemaakt. Van het front is weinig nieuws. Vol- o gens Peking zouden van 8 Amerikaanse De spanning na de moord op koning handelen met iemand die bekend staat straaljagers, die over de Jaloe zouden hebben gevlogen/ er 7 zyn neergescho ten. Minister Marshall noemde de volgen de vier „basisvoorwaarden" voor een be- s'and 1. Overeenstemming over een militai re linie die verdedigbaar zal zijn in ge val van hernieuwde vijandelijkheden. 2. De bereidverklaring de thans in Korea aanwezige 'troepen niet te ver sterken. 3. Behoorlijke inspectie door beide partijen als verzekering tegen eventuele voorbereidingen tot een onverhoedse aan ral. 4. Een bevredigend accoord wat be treft de krijgsgevangenen. WERELD-VREDESRAAD STELT INTERNATIONALE ECONOMISCHE CONFERENTIE VOOR Volgens een Tassbericht uit Helsinki heeft het bureau van de onder com munistische invloed staande Wereld- vredesraad, die in Finland bijeenkomt, plannen besproken vcor een internatio nale economische conferentie in dit jaar. In een door het bureau gepubli ceerd officieel communique wordt ge zegd. dat vooraanstaande industriëlen en publieke figuren uit verscheidene landen thans van gedachten wisselen teneinde een internationale commis sie ep te richten ter voorbereiding van de conferentie. Voorbereidende werk zaamheden vinden volgens het com muniqué in Engeland, de Verenigde Staten, Frankrijk, India, Italië, Polen, Brazilië en België plaats. De sovjet gedelegeerden hebben voor gesteld de conferentie te Moskou te houden. René Mayer niet geslaagd FRANSE IMPASSE DUURT VOORT De Franse radicaal-socialist René Mayer, minister van justitie in het de- mlssionnaire Franse kabinet, is er niet in geslaagd, zich in de Nationale Ver gadering te verzekeren van de absolute meerderheid van 314 stemmen voor zijn program. 241 stemmen zijn voor en 105 tegen uitgebracht. Er waren 280 ont houdingen. Mayer kreeg dus 73 stem men te weinig. De volksrepublikeinen hadden beslo ten zich te onthouden, de Gaullisten en de meerderheid ran de gematigd con servatieven volgden him voorbeeld. De socialisten steunden Mayer Verder kreeg hij de steun van zyn radicale en radicaal-gezinde aanhangers en van on geveer 45 afgevaardigden van de MRP en de gematigd conservatieve groepe ringen. President Auriol kan dus nu van vo ren af aan beginnen! Koopvaar dij-kanonnier in 3 maanden Jaarlijks 800 a 1000 dienstplichtigen (Speciale berichtgeving) Toen Jan Kors op zijn 17e jaar ging varen, maakte hij zich weinig zorgen over de toekomst. Hij ging naar zee en dat was het enige dat er op aan kwam. Nu Jan Kors 19 is, maakt hij zich nog evenmin veel zorgen, maar wel is hij allerlei dingen heel anders gaan bekijken. Hij draagt nu de uni form van de Kon. Marine, springt even handig cm met Oerlikons als een half jaar geleden met de dekzwabber en doet in het kort allerlei andere dingen die te verwachten zyn van 'ETS MINDER KOEL. Gedurender^aCht t0J morgenavond: Iwaar i.. rïe nacht bijna overal lichte ree met hier en daar wat daS overwon motregen. Morgen over- bewolirin. droog weer, brekende Maliee' t7. en l?ts hogere temperatuur, en V.'e.t irvZwa G w'nd tussen Noord "est. (Opgemaakt te 10 uur). Zon 26 JULI uur: onder: 20.41 uur. .''Fi onder: 14.46 uur. >102 Sur Katwijk te 8.35 en hummer bestaat uit zes pagina's uc sterrewacht te Bloemfontein zal binnenkort de grootste lens ter wereld ontvangen. Deze lens lieeft een doorsnee van bijna S4 cm en weegt 136 kg. Zij is geslepen te Norwal (Amerika) en is thans op weg naar Zuid-Afrika. Ze zal daar geplaatst worden in de geweldige ADH Baker Schmidt-telescoop van de Harvard-sterrewacht te Bloem fontein. De telescoop zat dan ge bruikt worden voor onderzoekingen betreffende de Melkweg en positie van de aarde. De foto toont de telescoop in koepel van de sterrewacht. de de Belgische troepen in Zuid-Nederland? (Van onze Haagse redacteur) De plannen voor een Europees leger hebben vaster vormen aangenomen dan men over het algemeen dacht en van regeringszijde enige malen tegen over het Parlement te verstaan werd gegeven. Zoals men zioh zal herinneren, waren de woordvoerders der meeste fracties in de Tweed? Kamer, met name mej. neemt Engeland ook hier een afwijkend standpunt in. En men schijnt in Den Haag van mening te zyn, dat de Britse verlangens ook op dit punt bevredigd zullen worden. Het is nu echter de vraag of Nederland zioh aan de ene of de an dere opvatting zal aansluiten. De Amerikaanse visie ziet het conti nentale potentieel liefst zo groot moge lijk, waarbij Nederland en de hele Bene lux als natuurlijk met West-Duitsland verbonden wordt geacht. Ook op het gebied der wapenfabrioage, waarbij West Klompé (K.V.P.) en de heren Bruins £^"5* w£7 em goede kans Clnt /ADI C/»Vimal (C U I on Tf rvrfho c D. Slot (A.R.), Schmal (C.H.) en Korthals V.V.D)voorstander van een aanslui ting van onze strijdkrachten by een te vormen Europees leger, althans van Ne derlandse deelneming aan de destijds te Parijs gehouden conferentie over de vorming van een Europees leger. Deze houding stond ontegenzeggelijk in ver band met het streven van deze en an dere afgevaardigden naar een sneller een-wording van West-Europa door mid del van Straatsburg. In beide kwesties nam onze regering een afwachtende hou ding aan. en naar de Parijse conferen tie stuurde zij slechts waarnemers. Even ontegenzeggelijk onder invloed van de Britse politiek. Thans blijken Frankrijk, Italië, West- Duitsland, België en Luxemburg het eens te zijn over een samenbundeling hunner land- en luchtstrijdkrachten. Volgens sommige berichten behoort ook ons land tot deze groep, dooh op grond van onze inlichtingen menen wij die be richten onjuist te mogm noemen. Wel voor zyn industrie meent te zien, het geen nadelig is voor onze plannen ter zake. Voorts schijnt het in de bedoeling te liggen, een verschuiving tot stand te brengen van dc legering van troepen, waardoor het momenteel zwakste punt o.a. Nederland, versterkt zou worden, vanuit het Zuid-Westen. Zo zouden Belgische troepen in onze Zuidelijke provincies gelegerd worden. In dit verband gaan er geruchten over opheffing van het korps com mando-troepen, de z.g. groene baret ten. Naar ons vam deskundige zijde verze kerd wordt, zou echter ook in Atlan- tisoh verband plaats zijn voor zulke elite stoottroepen. Het is te hopen, dat de opbouw van onz? defensie niet al te veel de aan dacht van onze regering opeist, gelijk tot dusver het geval was. doch dat de aan sluiting aan de strijdmachten onzer na- is duidelijk geworden, dat Amerika de buren en het gehele internationale Idee van een Europees leger Evenals met de maritieme in Atlantisch verband het steunt aspect der militaire vraagstukken meer verdedigmg in het brandpunt der belangstelling zal geval was, 1 komen te staan. i iemand, die geboekt staat als „Kors, J., matroos." In zijn meer bedachtzame momenten is Kors heel tevreden met zijn tegen woordige staat. „Drie maanden dienen," zegt hij, „en dan ben ik er af. Anderen kost het zo ongeveer twee jaar." VIJF JAAR VAREN Dat Jan Kors met zo'n korte dienst tijd volstaan kan, komt doordat hij behoort tot de eerste groep die op het ogenblik in Den Helder wordt opgeleid volgens de nieuwe regeling, die sinds Februari van dit jaar geldt voor de militaire opleiding van va rend koopvaardij-personeel. Het is met de vervulling van de dienstplicht altijd een moeilijk pro bleem geweest bij dc koopvaardij. Het lykt logisch hen op te leiden bij de Kon. Marine. Maar dat zou beteke nen dat bij mobilisatie de koopvaardij beroofd zou worden van een groot aantal bevaren mensen, terwijl er juist in tijden van oorlog en oorlogs gevaar méér dan ooit behoefte be staat aan een zeer goed uitgeruste handclsmarine. Daarom is er een systeem uitgewerkt waarbij het varend koopvaardyperso- neel zijn dienstplicht vervullen kan zonder dat de belangen van de koop vaardij geschaad worden. In een spe ciale opleiding, die drie maanden duurt, worden de mannen geschikt gemaakt voor de verdediging van hun eigen schip. Ze leren de vier stukken geschut te bedienen waarmee in oorlogstijd handelsschepen worden uitgerust en ze leren een en ander van de scheeps- beveiligingsdienst, zodat hun handen, als ze straks op een schip in een aan gevallen convooi zitten, niet verkeerd zullen staan. Verlaten ze binnen vijf jaar na af loop van hun opleiding de doopvaardij dan zullen ze de resterende 17 k 18 maanden nog moeten uitdienen. FLINKE FILMSCHUTTERS In de nieuwe kazerne van de On- dcrzcedlenst aan de Buitenhaven in Den Helder is in Mei een begin ge maakt met de opleiding van de eerste 120 man. De cursus, die 12 weken duurt, is dus bijna voorbij en zowel dc kapitein ter zee S. Dobbenga, het hoofd van het Bureau Handelsbe scherming van de Marinestaf, als de It. ter zee 1ste klasse F. van Dijk, het hoofd van de opleiding, zijn heel te vreden over de resultaten. De opleiding tot kanonnier vormt de hoofdschotel van het programma. De matrozen leren kanonnen bedienen van 10,5 en 7,6 cm. en mitrailleurs (tegen luchtdoelen) van 40 en 20 mm.; 180 uur neemt dit artilleristische deel in beslag en bovendien besteden ze dan nog 30 uur aan echt schieten. Dat echte schie- President Vincent Auriol van Frank rijk heeft het nieuwe permanents hoofdkwartier van de landen van het Atlantisch pact in Marly officieel aan Generaal Eisenhower overge- dragen. De vlaggen van de 12 verbonden landen stonden in alfabetische volg- orde volgens de Franse spelling van de namen) boven het nieuwe hoofdkwartier. Frankrijk, als ont vangend land. plaatste zijn vlag op de ereplaats, rechts van de hoofd ingang. Opleiding Indonesische officieren in ons land? Op het Ministerie van Oorlog is men thans doende te onderzoeken, in hoe verre de mogelijkheid bestaat, dat In donesische officieren in ons land een militaire cursus voor gevorderen vol gen. Ook wordt de mogelijkheid van toe lating van Indonesische jongelieden tot de Kon. Mil. Academie te Breda onder zocht. Een en ander houdt verband met de mededeling van een woordvoerder van het Ministerie van Defensie in In donesië, dat officieren van het Indone sische leger naar Nederland zullen gaan voor het volgen van cursussen. ten gebeurt in de artillerie instructie school in een oud fort bij Den Helder en het is in zoverre echt dat het kanon volledig gemonteerd is en dat het doel een schietschijf in het Marsdiep is. Maar het projectiel is een kogel uit een op de loop gemonteerd geweer en geen dure granaat. Natuurlijk wordt bij de opleiding ook ruimschoots aandacht geschonken aan de strijd tegen de luchtdoelen. Dat ge beurt in een koepelvormige ruimte: een halve bol van gummi, die door een kleine overdruk in model gehouden wordt. Daarbinnen staat een mitrail leur opgesteld, gekoppeld aan een soort filmcamera. Het filmtoestel projecteert tegen de binnenkant van de ballon van een vliegtuig, dat een aanval doet en de schutter richt daarop zyn mi trailleur en schiet. Het apparaat regi streert automatisch het aantal schoten en aantal treffers. Meer dan 50 ver schillende films maken het mogelijk te oefenen op verschillende vliegtuigtypen en verschillende soorten aanvallen. Al leen voor het oefenen op straalvliegtui gen is bij deze opleidingsmethode nog geen oplossing gevonden. Het aantal treffers varieert uiter aard nogal. Soms zijn het er 14 op 59 schoten, soms ook 8 op 41 schoten. WIJ BLIJVEN VAREN! Hoe grondig de opleiding is, blijkt wel hieruit dat de marine-kanonnier in zijn veel langere opleidingstijd minder artil lerie-theorie krijgt dan zijn koopvaardij- collega, Bovendien komt menig marine man tijdens zijn opleiding niet toe aan de 30 uur schieten. Maar er wordt reke ning mee gehouden dat de koopvaardij- kanonnier niet regelmatig op komt. zo als de marineman en dat zijn kennis dus veel hechter gegrondvest dient te zijn, wil de man en dus zijn schip en dus zijn land op het beslissende ogen blik er wat aan hebben. Behalve aan de artillerie-opleiding wordt de nodige aandacht geschonken aan de scheepsbeveiligingsdfienst (o.a. lekken dichten en branden blussen) en aan zoals de heer van Dijk het noemt „het niet populaire maar onvermij delijke soldaatje spelen". Want al hoe ven deze koopvaardijmatrozen geen model-stramme marinemannen te wor den, orde en discipline moeten er zijn.' En ze zijn er ook! Bij deze 120 man en de Marine staat er borg voor bij elke volgen de 800 a 1000 man, die in de toekomst jaarlyks hun opleiding zullen ontvan gen in Nieuwcdiep, waar het werk aan de in de Waddenzee groeiende nieuwe marinehaven, met een zwaai- kom van 500 meter cn met 12 pieren, er voortdurend aan herinnert dat Ne derland vaart en van plan is te blijven varen!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 1