Lord Jowitt naar Iran?
Verenigde Staten in groter
gevaar dan velen denken
Speciale opleiding voor
zeevarenden in Den Helder
weerbericht
Nadere uitwerking plannen
Europees leger
90ste Jaargang
WOENSDAG 25 JULI 1951
00
No. 27362
LEIDSCH
DAGBLAD
^Directeur: J. W. Herrny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 67035
jHoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f. 5.15 per kwartaal: t 0.40 per weekTelefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Zo verzekert Dean Acheson
De Verenigde Staten verkeren in
groter gevaar dan vele Amerikanen
denken. Dit gevaar is niet minder dan
het een maand geleden was, voordat de
sovjet-unie haar voorstel deed om tot
Jen wapenstilstand in Korea te komen",
verklaarde de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Acheson in een
,door hem te Detroit gehouden toe
spraak.
„Of er nu wel of geen vrede in Ko
rea is, of onze tegenstanders kirren
als duiven of grommen, als beren,
onze taak en de bedreiging, waar wij
ons tegenover zien gesteld, blijven de
zelfde", vervolgde hij. „Het Kremlin
volgt een soepele tactiek, die telkens
aan wisselende omstandigheden kan
worden aangepast. Doch zo lang de
Russische macht dreigende vormen
aanneemt en de sovjet-unie geen be
reidheid aan de dag legt om to wer
ken voor een stabiele en vreedzame
wereld, blijft het gevaar voor ons be
staan.
Generaal Ridgway waakt er op Ko
rea voor dat hy niet in een communis
tische valstrik wordt gelokt.
De Verenigde Staten zullen, indien
noodzakelijk, geweld met geweld be
antwoorden. Doch de problemen van
or.se wereld zouden door een oorlog
slechts sterk in getal toenemen. Tussen
de uitersten van zwakheid en oorlog
voert een middenweg, waarbij er naar
wordt gestreefd aan de landhonger der
sovjets het hoofd te bieden zonder oor-
loz. door het opbouwen van een doel
matig werkend stelsel van gemeen
schappelijke veiligheid. Daarom moe
ten wij met alle maoht het grote her
bewapeningsprogramma der vrije lan
den voortzetten en voltooien. Het oor
logsgevaar zal blijven bestaan, totdat
de vrije landen hun achterstand op mi
litair gebied volledig hebben ingelopen",
idus Acheson.
De minister vervolgde: „Wij zijn
reeds zover dat eventuele aanvallers
weten, dat een algemene militaire
aanval op de vrije staten een kostbare
geschiedenis zou worden. Wij moeten
thans een zodanige militaire sterkte
opbouwen dat het volkomen duidelijk
wordt dat een militaire aanval op
ons geen succes zal hebben.
Amerikaanse en geallieerde deskun-
igen hebben tezamen strategische
Italiaans kabinet gevormd
De Italiaanse kabinetsformateur, Al-
dde de Gasperi, heeft de president,
Etnaudi, medegedeeld, dat hij er in ge
slaagd is het zevende kabinet in zijn
opeenvolgende reeks te vormen.
Het bestaat weer uit Christen-demo
craten en gematigd republikeinen.
TOESTAND IN JORDANIË NOG
GESPANNEN
Gemeld wordt dat in de Jordaanse
etad Assalt, 24 km. ten Westen van
Amman, botsingen zyn voorgekomen
in Palestijnse Arabieren en Jorda
plannen uitgewerkt, waarin het aantal
militairen, vliegtuigen, gevechtswagens
en kanonnen is geschat, dat nodig is
om te verzekeren dat een aanval der
sovjets niet zou slagen. Wij behoeven
niet tegenover elke militair der com
munisten een van onze eigen mannen
te plaatsen en het is evenmin nodig om
over precies dezelfde hoeveelheid artil
lerie te kunnen beschikken als de sov
jet-unie en haar vazalstaten, daar onze
taak niet de aanival, dooh het afschrik
ken van een mogelijke aanvaller is,
doch er ligt nog een lange weg voor ons
voordat wij kunnen zeggen een veilig'
punt te hebben bereikt, waarbij onze
bewapening afschrikwekkend genoeg
werkt", zeide Aoheson. die besloot met
de woorden: „Vanzelfsprekend zullen
wij gaarne gebruik maken van elke ge
legenheid, die zich voordoet, om de be
staande spanning in de wereld te ver
minderen, doch wij moeten steeds op
onze hoede blijven voor misleidende
propaganda.
Indien de sovjet-unie zich een
vreedzaam lid van de wereldgemeen
schap wil betonen, zullen haar leiders
daadwerkelijk moeten bewijzen er
van af te hebben gezien de wereld te
willen beheersen, maar wij moeten
ons er op voorbereiden dat dit nog
vele jaren kan duren".
Acheson schatte in zyn rede de to
tale sterkte der communistische strijd
krachten in de wereld op negen mil-
l:oen man, namelijk ruim vier millioen
inwoners der sovjet-unie, meer dan drie
en een half mihoen Chinese commu
nisten en bijna een millioen man der
Oost-Europese volksdemocratieën. Hij
zeide dat de Russische luchtmacht met
twintigduizend vliegtuigen in eerste li
nie, de sterkste ter wereld is.
SPECIALE MISSIE VOOR SPANJE
Uit Amerikaanse regeringskringen
wordt gemeld, dat naar verwachting
binnen enkele weken een speciale mis
sie zal worden benoemd ter voortzetting
van de besprekingen met de Spaanse
regering over een eventuele bijdrage van
Spanje tot de West Europese verdedi
ging.
DUITSE VAKVERENIGINGEN
DREIGEN
Het Duitse verbond van vakvereni
gingen heeft een nieuwe aanval gedaan
op de economische politiek van de
Bondsregering. Het bestuur van het
verbond, dat onder leiding staat van
Christian Fette, is van oordeel, dat de
vakbonden hun medewerking in alle or
ganen van de Duitse economische poli
tiek moeten beeindigen. Hiertoe zal
worden overgegaan, wanneer de goed
keuring verkregen wordt van het
Bondscomité. Dan zullen de vakvereni
gingen terugtrekken uit de organen van
de grondstofindustrie, de organen van
het plan-Schuman en andere economi
sche organen en commissies, zoals bw.
de commissie voor lonen en pryzen.
Fette en de minister van economische
zaken, Erhard, zetten echter hun be
sprekingen om tot een regeling te ko
men, voort.
NEHROE STELT PAKISTAN
NOGMAALS GERUST.
Premier Nehroe van India heeft de
Pakistaanse minister-president Liaquat
Ali Khan een telegram gezonden,
waarin hij zegt dat India „in het ge
heel niet voornemens is Pakistan aan
te vallen of te pogen voor welk vraag
stuk ook een oplossing te vinden door
het toepassen van geweld". „Doch in
dien India^ch gebied, Kasjmir inbegre
pen, door Pakistan zou worden binnen
gevallen, zal India alle nodige maatre
gelen treffen om zich te verdedigen",
verklaarde Nehroe verder nog
Hoop herleeft
(Van onze Engelse correspondent)
De Engelse regering heeft de lord
kanselier, burggraaf Jowitt aangewe
zen als het kabinetslid, dat eventueel
naar Teheran zal gaan indien de be
sprekingen met de Iraanse regering
hervat mochten worden. Dat zal al
leen gebeuren, indien Londen rede
lijkerwijs kan aannemen, dat er kans
is op overeenstemming.
Uit de keuze van Jowitt blijkt, dat
de Engelse regering niet van plan is af
te wijken van de door het internatio
nale hof aangegeven koers en dat zij de
nadruk legt op de juridische kant van
het conflict. Lord Jowitt is immers be
halve lid van het kern-kabinet ook de
voornaamste rechtskundige raadgever
der regering. Jowitt's vertrek zal geheel
afhangen van het advies van de Brit
se ambassadeur in Iran Sir Francis
Shepherd, die zal moeten beslissen,
wanneer het moment zal zijn bereikt,
dat, er spijkers met koppen kunnen
worden geslagen.
Iran had blykbaar uit volslagen on
wetendheid verzocht om Cripps te stu
nes. De stad is vol Palestijnse vluch- ren uit deze voorkeur bleek echter ook,
jjfc-risen. ,5at (je iraanse regering wilde onder-
De spanning na de moord op koning handelen met iemand die bekend staat
AMoellah is in het land nog groot. Er als anti-.imperialistisch. Of Jowitt in
Üjn veel Palestijnse Arabieren, van wie goede aarde valt, is niet bekend. Iran
nd is, dat zy de ex-moefti van Je- i heeft Dinsdag voorstellen gedaan tot
lem steunen, gearresteerd i hervatting van de onderhandelingen- In
ïmeld wordt, dat de Jordaanse poli- de volgende 24 uur zal het Britse ka-
ook een groot aantal jongelieden. 1 binet, indien nodig, in spoedvergadering
>rend tot de geheime organisaie Ji- bijeenkomen, om het antwoord aan Iran
die er van beschuldigd wordt de op te 6tellen Op het ogenblik, dat wij
rd te hebben beraamd, heeft gear- dit schrijven, zyn er nog geen bijzon
derheden over het Iraanse voorstel be
kend. Wel waren er aanwijzingen, dat
de kans op overeenstemming thans in
derdaad aanwezig is. Indien Iran de
rechten van de olie maatschappij er
kent en voldoende rekening houdt met
de Britse belangen, dan zou de regering
bereid zijn de nationalisatiewet te er
kennen en de maatschappij te advise
ren haar arbeid met eigen technici
voort te zetten. Vrijdag zal het Iraanse
ultimatum van een maand tot het En
gelse personeel zijn verstreken. Het
moet dan beslissen al of niet in Iraan
se dienst te treden Allen staan echter
gesloten achter de eigen regering. In
dien de zaken niet veranderen, zal Mor
rison voor Vrijdag het advies van het
kabinet aan de maatschappij moeten
bekend maken.
Besprekingen te Kaesong
hervat
De besprekingen te Kaesong zijn he
den hervat en zullen morgen worden
voortgezet. Bijzonderheden zijn nog niet
bekend gemaakt.
Van het front is weinig nieuws. Vol-
o gens Peking zouden van 8 Amerikaanse
De spanning na de moord op koning handelen met iemand die bekend staat straaljagers, die over de Jaloe zouden
hebben gevlogen/ er 7 zyn neergescho
ten.
Minister Marshall noemde de volgen
de vier „basisvoorwaarden" voor een be-
s'and
1. Overeenstemming over een militai
re linie die verdedigbaar zal zijn in ge
val van hernieuwde vijandelijkheden.
2. De bereidverklaring de thans in
Korea aanwezige 'troepen niet te ver
sterken.
3. Behoorlijke inspectie door beide
partijen als verzekering tegen eventuele
voorbereidingen tot een onverhoedse
aan ral.
4. Een bevredigend accoord wat be
treft de krijgsgevangenen.
WERELD-VREDESRAAD STELT
INTERNATIONALE ECONOMISCHE
CONFERENTIE VOOR
Volgens een Tassbericht uit Helsinki
heeft het bureau van de onder com
munistische invloed staande Wereld-
vredesraad, die in Finland bijeenkomt,
plannen besproken vcor een internatio
nale economische conferentie in dit
jaar. In een door het bureau gepubli
ceerd officieel communique wordt ge
zegd. dat vooraanstaande industriëlen
en publieke figuren uit verscheidene
landen thans van gedachten wisselen
teneinde een internationale commis
sie ep te richten ter voorbereiding van
de conferentie. Voorbereidende werk
zaamheden vinden volgens het com
muniqué in Engeland, de Verenigde
Staten, Frankrijk, India, Italië, Polen,
Brazilië en België plaats.
De sovjet gedelegeerden hebben voor
gesteld de conferentie te Moskou te
houden.
René Mayer niet geslaagd
FRANSE IMPASSE DUURT VOORT
De Franse radicaal-socialist René
Mayer, minister van justitie in het de-
mlssionnaire Franse kabinet, is er niet
in geslaagd, zich in de Nationale Ver
gadering te verzekeren van de absolute
meerderheid van 314 stemmen voor zijn
program. 241 stemmen zijn voor en 105
tegen uitgebracht. Er waren 280 ont
houdingen. Mayer kreeg dus 73 stem
men te weinig.
De volksrepublikeinen hadden beslo
ten zich te onthouden, de Gaullisten en
de meerderheid ran de gematigd con
servatieven volgden him voorbeeld. De
socialisten steunden Mayer Verder
kreeg hij de steun van zyn radicale en
radicaal-gezinde aanhangers en van on
geveer 45 afgevaardigden van de MRP
en de gematigd conservatieve groepe
ringen.
President Auriol kan dus nu van vo
ren af aan beginnen!
Koopvaar dij-kanonnier in 3 maanden
Jaarlijks 800 a 1000
dienstplichtigen
(Speciale berichtgeving)
Toen Jan Kors op zijn 17e jaar ging
varen, maakte hij zich weinig zorgen
over de toekomst. Hij ging naar zee
en dat was het enige dat er op aan
kwam. Nu Jan Kors 19 is, maakt hij
zich nog evenmin veel zorgen, maar
wel is hij allerlei dingen heel anders
gaan bekijken. Hij draagt nu de uni
form van de Kon. Marine, springt even
handig cm met Oerlikons als een half
jaar geleden met de dekzwabber en
doet in het kort allerlei andere
dingen die te verwachten zyn van
'ETS MINDER KOEL.
Gedurender^aCht t0J morgenavond:
Iwaar i.. rïe nacht bijna overal
lichte ree met hier en daar wat
daS overwon motregen. Morgen over-
bewolirin. droog weer, brekende
Maliee' t7. en l?ts hogere temperatuur,
en V.'e.t irvZwa G w'nd tussen Noord
"est. (Opgemaakt te 10 uur).
Zon
26 JULI
uur: onder: 20.41 uur.
.''Fi onder: 14.46 uur.
>102 Sur Katwijk te 8.35 en
hummer bestaat uit zes pagina's
uc sterrewacht te Bloemfontein zal
binnenkort de grootste lens ter
wereld ontvangen. Deze lens lieeft
een doorsnee van bijna S4 cm en
weegt 136 kg. Zij is geslepen te
Norwal (Amerika) en is thans op
weg naar Zuid-Afrika. Ze zal daar
geplaatst worden in de geweldige
ADH Baker Schmidt-telescoop van
de Harvard-sterrewacht te Bloem
fontein. De telescoop zat dan ge
bruikt worden voor onderzoekingen
betreffende de Melkweg en
positie van de aarde.
De foto toont de telescoop in
koepel van de sterrewacht.
de
de
Belgische troepen in Zuid-Nederland?
(Van onze Haagse redacteur)
De plannen voor een Europees leger
hebben vaster vormen aangenomen
dan men over het algemeen dacht en
van regeringszijde enige malen tegen
over het Parlement te verstaan werd
gegeven.
Zoals men zioh zal herinneren, waren
de woordvoerders der meeste fracties in
de Tweed? Kamer, met name mej.
neemt Engeland ook hier een afwijkend
standpunt in. En men schijnt in Den
Haag van mening te zyn, dat de Britse
verlangens ook op dit punt bevredigd
zullen worden. Het is nu echter de vraag
of Nederland zioh aan de ene of de an
dere opvatting zal aansluiten.
De Amerikaanse visie ziet het conti
nentale potentieel liefst zo groot moge
lijk, waarbij Nederland en de hele Bene
lux als natuurlijk met West-Duitsland
verbonden wordt geacht. Ook op het
gebied der wapenfabrioage, waarbij West
Klompé (K.V.P.) en de heren Bruins £^"5* w£7 em goede kans
Clnt /ADI C/»Vimal (C U I on Tf rvrfho c D.
Slot (A.R.), Schmal (C.H.) en Korthals
V.V.D)voorstander van een aanslui
ting van onze strijdkrachten by een te
vormen Europees leger, althans van Ne
derlandse deelneming aan de destijds te
Parijs gehouden conferentie over de
vorming van een Europees leger. Deze
houding stond ontegenzeggelijk in ver
band met het streven van deze en an
dere afgevaardigden naar een sneller
een-wording van West-Europa door mid
del van Straatsburg. In beide kwesties
nam onze regering een afwachtende hou
ding aan. en naar de Parijse conferen
tie stuurde zij slechts waarnemers. Even
ontegenzeggelijk onder invloed van de
Britse politiek.
Thans blijken Frankrijk, Italië, West-
Duitsland, België en Luxemburg het
eens te zijn over een samenbundeling
hunner land- en luchtstrijdkrachten.
Volgens sommige berichten behoort ook
ons land tot deze groep, dooh op grond
van onze inlichtingen menen wij die be
richten onjuist te mogm noemen. Wel
voor zyn industrie meent te zien, het
geen nadelig is voor onze plannen ter
zake.
Voorts schijnt het in de bedoeling te
liggen, een verschuiving tot stand te
brengen van dc legering van troepen,
waardoor het momenteel zwakste punt
o.a. Nederland, versterkt zou worden,
vanuit het Zuid-Westen. Zo zouden
Belgische troepen in onze Zuidelijke
provincies gelegerd worden.
In dit verband gaan er geruchten
over opheffing van het korps com
mando-troepen, de z.g. groene baret
ten.
Naar ons vam deskundige zijde verze
kerd wordt, zou echter ook in Atlan-
tisoh verband plaats zijn voor zulke
elite stoottroepen.
Het is te hopen, dat de opbouw van
onz? defensie niet al te veel de aan
dacht van onze regering opeist, gelijk tot
dusver het geval was. doch dat de aan
sluiting aan de strijdmachten onzer na-
is duidelijk geworden, dat Amerika de buren en het gehele internationale
Idee van een Europees leger
Evenals met de maritieme
in Atlantisch verband het
steunt aspect der militaire vraagstukken meer
verdedigmg in het brandpunt der belangstelling zal
geval was, 1 komen te staan.
i iemand, die geboekt staat als „Kors, J.,
matroos."
In zijn meer bedachtzame momenten
is Kors heel tevreden met zijn tegen
woordige staat.
„Drie maanden dienen," zegt hij,
„en dan ben ik er af. Anderen kost het
zo ongeveer twee jaar."
VIJF JAAR VAREN
Dat Jan Kors met zo'n korte dienst
tijd volstaan kan, komt doordat hij
behoort tot de eerste groep die op
het ogenblik in Den Helder wordt
opgeleid volgens de nieuwe regeling,
die sinds Februari van dit jaar geldt
voor de militaire opleiding van va
rend koopvaardij-personeel.
Het is met de vervulling van de
dienstplicht altijd een moeilijk pro
bleem geweest bij dc koopvaardij. Het
lykt logisch hen op te leiden bij de
Kon. Marine. Maar dat zou beteke
nen dat bij mobilisatie de koopvaardij
beroofd zou worden van een groot
aantal bevaren mensen, terwijl er
juist in tijden van oorlog en oorlogs
gevaar méér dan ooit behoefte be
staat aan een zeer goed uitgeruste
handclsmarine.
Daarom is er een systeem uitgewerkt
waarbij het varend koopvaardyperso-
neel zijn dienstplicht vervullen kan
zonder dat de belangen van de koop
vaardij geschaad worden. In een spe
ciale opleiding, die drie maanden duurt,
worden de mannen geschikt gemaakt
voor de verdediging van hun eigen
schip. Ze leren de vier stukken geschut
te bedienen waarmee in oorlogstijd
handelsschepen worden uitgerust en ze
leren een en ander van de scheeps-
beveiligingsdienst, zodat hun handen,
als ze straks op een schip in een aan
gevallen convooi zitten, niet verkeerd
zullen staan.
Verlaten ze binnen vijf jaar na af
loop van hun opleiding de doopvaardij
dan zullen ze de resterende 17 k 18
maanden nog moeten uitdienen.
FLINKE FILMSCHUTTERS
In de nieuwe kazerne van de On-
dcrzcedlenst aan de Buitenhaven in
Den Helder is in Mei een begin ge
maakt met de opleiding van de eerste
120 man. De cursus, die 12 weken
duurt, is dus bijna voorbij en zowel
dc kapitein ter zee S. Dobbenga, het
hoofd van het Bureau Handelsbe
scherming van de Marinestaf, als de
It. ter zee 1ste klasse F. van Dijk, het
hoofd van de opleiding, zijn heel te
vreden over de resultaten.
De opleiding tot kanonnier vormt de
hoofdschotel van het programma. De
matrozen leren kanonnen bedienen van
10,5 en 7,6 cm. en mitrailleurs (tegen
luchtdoelen) van 40 en 20 mm.; 180 uur
neemt dit artilleristische deel in beslag
en bovendien besteden ze dan nog 30
uur aan echt schieten. Dat echte schie-
President Vincent Auriol van Frank
rijk heeft het nieuwe permanents
hoofdkwartier van de landen van het
Atlantisch pact in Marly officieel
aan Generaal Eisenhower overge-
dragen.
De vlaggen van de 12 verbonden
landen stonden in alfabetische volg-
orde volgens de Franse spelling
van de namen) boven het nieuwe
hoofdkwartier. Frankrijk, als ont
vangend land. plaatste zijn vlag op
de ereplaats, rechts van de hoofd
ingang.
Opleiding Indonesische
officieren in ons land?
Op het Ministerie van Oorlog is men
thans doende te onderzoeken, in hoe
verre de mogelijkheid bestaat, dat In
donesische officieren in ons land een
militaire cursus voor gevorderen vol
gen.
Ook wordt de mogelijkheid van toe
lating van Indonesische jongelieden tot
de Kon. Mil. Academie te Breda onder
zocht. Een en ander houdt verband met
de mededeling van een woordvoerder
van het Ministerie van Defensie in In
donesië, dat officieren van het Indone
sische leger naar Nederland zullen gaan
voor het volgen van cursussen.
ten gebeurt in de artillerie instructie
school in een oud fort bij Den Helder
en het is in zoverre echt dat het kanon
volledig gemonteerd is en dat het doel
een schietschijf in het Marsdiep is. Maar
het projectiel is een kogel uit een op
de loop gemonteerd geweer en geen
dure granaat.
Natuurlijk wordt bij de opleiding ook
ruimschoots aandacht geschonken aan
de strijd tegen de luchtdoelen. Dat ge
beurt in een koepelvormige ruimte: een
halve bol van gummi, die door een
kleine overdruk in model gehouden
wordt. Daarbinnen staat een mitrail
leur opgesteld, gekoppeld aan een soort
filmcamera. Het filmtoestel projecteert
tegen de binnenkant van de ballon
van een vliegtuig, dat een aanval doet
en de schutter richt daarop zyn mi
trailleur en schiet. Het apparaat regi
streert automatisch het aantal schoten
en aantal treffers. Meer dan 50 ver
schillende films maken het mogelijk te
oefenen op verschillende vliegtuigtypen
en verschillende soorten aanvallen. Al
leen voor het oefenen op straalvliegtui
gen is bij deze opleidingsmethode nog
geen oplossing gevonden.
Het aantal treffers varieert uiter
aard nogal. Soms zijn het er 14 op 59
schoten, soms ook 8 op 41 schoten.
WIJ BLIJVEN VAREN!
Hoe grondig de opleiding is, blijkt wel
hieruit dat de marine-kanonnier in zijn
veel langere opleidingstijd minder artil
lerie-theorie krijgt dan zijn koopvaardij-
collega, Bovendien komt menig marine
man tijdens zijn opleiding niet toe aan
de 30 uur schieten. Maar er wordt reke
ning mee gehouden dat de koopvaardij-
kanonnier niet regelmatig op komt. zo
als de marineman en dat zijn kennis
dus veel hechter gegrondvest dient te
zijn, wil de man en dus zijn schip en
dus zijn land op het beslissende ogen
blik er wat aan hebben.
Behalve aan de artillerie-opleiding
wordt de nodige aandacht geschonken
aan de scheepsbeveiligingsdfienst (o.a.
lekken dichten en branden blussen) en
aan zoals de heer van Dijk het noemt
„het niet populaire maar onvermij
delijke soldaatje spelen". Want al hoe
ven deze koopvaardijmatrozen geen
model-stramme marinemannen te wor
den, orde en discipline moeten er zijn.'
En ze zijn er ook!
Bij deze 120 man en de Marine
staat er borg voor bij elke volgen
de 800 a 1000 man, die in de toekomst
jaarlyks hun opleiding zullen ontvan
gen in Nieuwcdiep, waar het werk
aan de in de Waddenzee groeiende
nieuwe marinehaven, met een zwaai-
kom van 500 meter cn met 12 pieren,
er voortdurend aan herinnert dat Ne
derland vaart en van plan is te blijven
varen!