onferentie van Parijs door liet Westen beëindigd pa diplomatieke weg nog conferentie der grote vier mogelijk j Verdere pogingen om een eonferen- f van ministers van Buitenlandse __i te doen houden zouden worden paan via de diplomatieke weg. eerbericht Engeland wil in Perzië niet het veld mimen Vertrouwensvotum voor Perzische premier Vertrek van Koninklijk Paar uit Luxemburg werd vertraagd ite Jaargang VRIJDAG 22 JUNI 1951 00 No. 27334 EIDSCH DAGBLAD steur: J. W. Benny fcdredactie: B. W. Menkborst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN \.U V UUI\ LLIL/CH c-n un t 5.15 per kwartaal: t 0.40 per week Witte Singel 1. LeldeD - Giro no. 57055 Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 conferentie van plaatsvervangers der ministers van Buitenlandse Zaken ff grote vier te Parijs Is gisteravond na 74 bijeenkomsten geëindigd, zon- dat overeenstemming is^ bereikt over een agenda voor een conferentie i de ministers zelf. n Westelijke woordvoerder verklaar- de bijeenkomst van gisteravond, |rier uur en veertig minuten duurde: 5 luisterden naar een twee uur en i minuten lange fantastische rede- tng van Gromyko over de toestand Tv wereld en dé oorzaken van de l:ge spanning". mg Westelijke mogendheden hebben |ie bijeenkomst der plaatsvervangers I Russische afgevaardigden meege- Kl, dat „het geen zin heeft" de reeds T maanden durende besprekingen I een agenda voor een conferentie |öe vier ministers van Buitenlandse •n voort te zetten. f. Westelijke mogendheden legden verklaring af bij monde van de e afgevaardigde Davies. püi de verklaring wordt toegevoegd. |oe Westelijke mogendheden haar V. St. verzoeken om rdsïrijdkrachten voor Korea Amerikaanse regering heeft de ■eiaris-generaal der V.N. verzocht beroep te doen op de leden-landen. hun steun hebben gegeven aan de Ti in Korea, maar nog geen bijdragen L landstrijdkrachten hebben gele- i troepen te versohaffen naar hun negen. Stille-Oceaanverdrag bijna gereed iteravond heeft de Australische cnister van buitenlandse zaken, isey, in het Australische Huis van ,j Jrevaardigden medegedeeld, dat bin- uikort volledige overeenstemming «er de tekst van een Stille-Oceaan- rdrag zal worden bereikt tussen stralië, Nieuw-Zeeland en de V.S. zei, dat een drie-mogendheden- n de volledige steun en goedkeu- «had van de Britse regering, die dig is ingelicht over alle gevoerde fieklngen. J -er het vraagstuk van de deelneming China aan de voorbereiding van Terdrag zei Casey, dat dit moeilijk lomdat Australië en de meerderheid de V.N. de nationalistische regering öigeland en een groot aantal an- landen de communistische regering Dnen. ui enig mogelijke weg om tot een sesverdrag met Japan te komen zou zijn zonder deelneming van één ae regeringen, die zeggen China te '??enwoordigen, aldus Casey. TENRIJK S NIEUWE PRESIDENT BEËDIGD. Ir Theodor Koerner, de pasgekozen islistische president van Oostenrijk, gisteren voor beide huizen van parlement de eed op de grondwet legd Na de eedsaflegging verklaar- Koerner, dat hij streefde naar een tn onafhankelijk Oostenrijk temld- :van het grote gezin van naties. Het üijn overtuiging, dat dit doel bin- niet al te lange tijd bereikt zou Indien het ooit nodig mocht zijn. r:i verworven vrijheid weer te ver ben. „zal Ik weten waar mijn plaats aldus dr Koerner. president heeft kanselier Figl en r-kanselier Schaerf medegedeeld, dat 'volledig vertrouwen heeft in de hui- regering en geen reden zag om ideringen aan te brengen. IECWE LEDEN DER UNESCO, tet-Duitsland en Japan zijn toege- i als lid van de Unesco Voor de ding van West-Duitsland stemden '1? landen, Israël stemde tegen en atinië. de Philippijnen en Birma belden zich van stemming, pan werd toegelaten met 42 stern- legen één (Philippijnen). Indochinese staten Lacos. Vlet en Cambodja werden zonder rtemmen als lid toegelaten, doch Pakistan, Indonesië. Joego-Sla- ec de Philippijnen onthielden zich h algemene vergadering, waaraan 59 11 deelnemen, wordt gehouden in £oegere hotel „Majestic" in Parijs, ■ranse regering heeft- de Unesco in "is een terrein aangeboden voor haar 'anente hoofdkwartier, bij de kriigs- ln het district aan de linker Sei der Ook heeft de Franse regering renteloze lening van 2 milliard aangeboden, terug te betalen periode van 30 jaar. uitnodiging aan de Sovjet-Unie om aan een conferentie van ministers van Bui tenlandse Zaken deel te nemen hand haven. „De drie regeringen spreken de hoop uit. dat de Russische regering bij na dere beschouwing de mogelijkheid zal weten te vinden haar aanvaarding van de uitnodiging langs diplomatieke weg over te brengen", zo wordt in de ver klaring gezegd. BRITSE MINISTER WAARSCHUWT VROEGERE EIGENAARS VAN GENATIONALISEERDE STAALINDUSTRIE. Op de conferentie van de vakvereni ging van gieterij-arbeiders te Margate heeft de Britse minister voor de be voorrading. George Strauss, gewaar schuwd. dat de regeringsstaalmaat- sohappij mogelijk drastische maatrege len zal nemen tegen de Iron and Steel Federation, de organisatie der vroegere eigenaren van de genationaliseerde Britse staalindustrie. Hij zeide, dat de federatie alle mogelijke middelen, wet tige of onwettige, toepast om de rege- ringsstaalmaatschappij te dwarsbomen. „Het is van het grootste belang, dat het conflict in de naaste toekomst wordt opgelost" zeide Strauss, „naar ik hoop door gezond verstand en verantwoorde lijkheidsgevoel en niet door een dras tisch optreden, waartoe de regerings maatschappij anders genoodzaakt zal zijn". Bepaalde onderdelen van de staalin dustrie o.a. de aankoop in het buiten land van ijzererts, schroot en andere grondstoffen, zijn nog In handen van de Iron and Steel Federation. Engels beroep op Internationaal Gerechtshof De 91 leden van de in totaal 136 le den tellende Perzische Tweede Kamer, die op de vergadering van gistermid dag aanwezig waren, hebben eenstem mig een vertrouwensvotum gegeven aan minister-president Mossadeq voor z\jn optreden inzake de oliekwestie. Gisteravond heeft ook de Perzische Senaat met grote meerderheid van stemmen het vertrouwensvotum aan Mossadeq gegeven. De Engelse minister van Buiten landse Zaken, Morrison, heeft in de loop van het debat in het Lagerhuis verklaard, dat de regering geen ont ruiming wenst. „Wy zullen zeker niet voor ontruiming van de olievelden zorgen. Het is onze wens. dat de amb tenaren en technici van de Brits- Iraanse oliemaatschappü daar biyven". „Wij houden de situatie dag voor dag in het oog en zullen alles in het werk stellen, wat in ons vermogen ligt, om de Engelsen te beschermen. Wij zijn er ten zeerste op gesteld, dat de onderne ming haar waardevol bestaan voortzet ten behoeve van de gehele wereld", al dus Morrison. Voor de oppositie steunde Eden deze idee. Hij veroordeelde de vroeger gevoer de politiek in het Midden-Oosten. Duncan Sandys, de schoonzoon van Churchill, zei dat er geen twijfel be stond, dat Rusland verdragsrechten had om troepen Noord-Perzië te laten bin nenrukken als Engelse troepen in Zuid- Perzië landden. Doc-h als er gekozen moest worden tussen het verdelen van Perzië en het overlaten aan Russische heerschappij van het gehele land zou de minst kwade keuze de verdeling zijn, aldus Sandys. De leider van de linkervleugel van de Labourpartij, Crossman, drong er op aan zich tweemaal te bedenken alvo rens militaire bezetting aan te raden. Volgens het Labourlid Gunther zou evacuatie van Perzië door het Midden- Oosten als zwakheid worden beschouwd. Morrison zeide nog: Engeland betwist Perzië het recht niet. souvereme rech ten uit te oefenen. De actie, die de Per zische minister-president tegen de maat schappij schijnt te willen voeren, is ech ter niet de wettige uitoefening van die rechten. Het is niet nationalisatie, het is onteigening". Indien de Perzische regering enige grief tegen de maat schappij had, zou zij arbitrage hebben moeten zien te verkrijgen. „Wij blijven bereid, alle punten volledig en vriend schappelijk te bespreken", aldus Morri son, die geen aanwijzing zag, dat de Perzische minister-president bereid was. een andere koers te nemen. Morrison noemde Mossadeq „niet een linkse socialist of iets derge'lijks doch een reactionnair. Hy behoort tot een welgestelde klasse, die door de werkende bevolking van dat land in stand wordt gehouden. De regering, die verondersteld werd van de inkom sten der oliemaatschappij de sociale ontwikkeling van het land te finan cieren, heeft dit grotendeels niet ge daan, doch het geïd voor andere doel einden besteed". Volgens Morrison hadden leden van de hogere klassen en uiterst reactionnairen aan jje wer kende klasse voorgehouden, de buiten lander te haten, „Het kan best zyn, dat Mossadeq wind gezaaid heeft en een communistische wervelwind zal oogsten" zo voegde Morrison hier aan toe. Toen Morrison begon te zeggen, dat de populaire conservatieve bladen „de gebruikelijke militaristische en oude imperialistische verklaringen hadden afgelegd en dat men twee oorlogen wil de beginnen, de ene in Perziëging de rest van zijn woorden verloren in kreten van protest van de zijde der con- ENKELE BUIEN Milt verwacht tot morgenavond: tot zwaar bewolkt met enkele .hier en daar met onweer. Aan kijk matige wind, overwegend uit !'jke richtingen Later matige en de kust vrij krachtige wind uit ''ijfce richtingen. Vrij koel. Smaakt te 10 uur). 23 JUNI. op: 4 20 uur; onder 21.04 uur. "Hn op- 23.56 uur: onder: 9.06 uur. ''riater te Katwijk te 5.59 en uur. "immer bestaat uit acht pagina's De terreinmoeilijkheden. welke de Verbonden Strijdkrachten in Korea te overwinnen hebben zijn vele. Hier zien we infanteristen in lange rij door de rijstvelden trekken. Wegens een defect aan het vliegtuig (Van onze speciale verslaggever) .Zie zo, wij kunnen nu wel opnieuw gaan beginnen" dit waren de eerste woorden die HM, de Koningin gis ternamiddag tot Haar gastvrouwe sprak, toen zij met Prins Bernhard en de le den van haar gevolg weer uit de Dakota stapte die twintig nVniuten van te vo ren geheel volgens het vastgestelde pro gramma van het Luxemburgse vl egveid Fin del was gestart, Protocollair was alles vlot verlopen. Onder het geroep van v.ce". welke roep stad en land van Luxemburg in de laatste dagen als het ware heeft beheerst hadden de hoge gasten in de Dakota plaats genomen. Uit de vuurmonden der opgestelde batterijen dreunden de 35 schoten, het volkslied had over het uniek gelegen vliegveld geschald en op ongedwongen en har.elijke wijze hadden Koning en Prins van de Groothertogin en Prins Felix afscheid genomen. Niets duidde er op dat het Nederland se vorstelijke paar noodgedwongen nog vier uur op Luxemburgse bodem zou moeten verblijven. Prins Bernhard zelf bestuurde het. vliegtuig, dat naar het ui erste einde van de startbaan was ge taxied nagewuifd door honderden om zyn aanloop te nemen. Het toestel beschreef op de grond een wijde boog. maarkwam na enige tijd op de plaats van vertrek terug. Het gaf enige consternatie. Op het platvorm wist niemand wat er aan de hand was aleer de machine weer tot stil stand was gebracht en de Kon ngin zelf aan de wachtenden mededeelde nadat zy was uitgestegen dat zich een storing in de linker propeller had voorgedaan. Begrijpeiyk dat onder deze on i tan- digheden verder vliegen niet verant woord zou zijn. GEÏMPROVISEERDE AVOND MAALTIJD. Onmiddeliyk nam de Groothertogin maatregelen. In een naby gelegen ho tel werd op korte termijn een en an der gearrangeerd voor een ontvangst van Koningin en Prins met het ge volg dat die er hun avondmaaltijd ge bruikten. Prins Bernhard stelde zioh telefonisch met Schiphol in verbinding, waarvan reeds kort na de melding van de motor - pech van de Dakota de Con vair .Jo hannes Vermeer" koers zette naar Fin del. De belangstellenden zijn op het vliegveld gebleven Het was eerst om kwart over negen dat de Convair met als gezagvoerder Bax de reis naar Schip hol ko naanvangen. Ten tweede male volgde een afscheid. TERUG IN HET VAD E RL AND Het A.NP. voegt hieraan toe: Om vijf minuten voor half elf is de .Johannes Vermeer" op Schiphol ge land. Het Koninklijk Paar werd op het vlieg veld begroet door de burgemeester van Haarlemmermeer, de heer Jansonius. Hare Majesteit dankte gezagvoerder Bax voor de voortreffelijke vlucht. Het Koninklijk Paar begaf zioh na aankomst pe rauto naar Soestdjjk. servatieven. Een hunner, majoor Legge- Bourke, wierp een geldstuk over de vloer. De voorzitter beval hem het Huls te verlaten. Bij zijn vertrek verklaarde de majoor, dat hij het geldstuk had neergeworpen om Morrison er toe te brengen „het over een andere boeg te gooien". De algemene bedrijfsleider van de Anglo-Iranian, Eric Drake, heeft te Abandan een onderhoud van slechts één minuut met de drie leden tellende Per zische voorlopige directie gehad. Drake had om een onderhoud ver zocht teneinde het besluit van de Per zische ministerraad te bespreken. De Perzen verlieten de bijeenkomst, nadat zij geweigerd hadden de bespre kingen te beginnen in het bijzijn ran de Britse consul-generaal te Chorom- sjahr, Capa, die door Drake was uit genodigd om als getuige aanwezig te zjjn. Na het besluit van de Perzische mi nisterraad van Woensdag om de inlich tingendienst van de „Anglo-Iranian" op te heffen, heeft de directie van de maatschappij enige voorzorgsmaatrege len getroffen. Zo werden o.a. talrijke acten en documenten op andere plaat sen in veiligheid gebracht. Dit bexicht werd echter onmiddellijk aan de controlecommissie voor de uit voering van de wet op de nationalisa tie en aan de Perzische arbeiderspartij overgebracht, die de procureur-generaal op de hoogte stelden. Deze liet alle documenten, die de oliemaatschappij in veiligheid had ge bracht, in beslag nemen. De controlecommissie is hiermee voor het eerst in actie gekomen. Het Britse kabinet ls gisteren bijeen gekomen, terwijl de berichten over on rust in Perzië het Westen bereiken. Deze berichten doen de vrees in En geland stijgen, dat de toestand zodanig wordt, dat men mogelijk niet anders kan doen, dtan het Britse personeel te evacueren De Britse politiek is er op gericht, het werk tot dat tijdstip zo efficient mogelijk in de raffinaderijen voortgang te doen vinden. Engeland heeft gisteren aan de pre sident van het International? Ge rechtshof te Den Haag een telegram gezonden, waarin gevraagd wordt, dat het hof de Perzische regering zal verzoeken elke maatregel tegen de Brits-Iraanse oliemaatschappij op te schorten, totdat het hof zich over d? kwestie heeft uitgesproken. In het telegram wordt verder gezegd, dat Engeland een verzoek bq het hof zal indienen om voorlopige maatre gelen te treffen voor de bescherming van de belangen van de oliemaat schappij in Perzië. Engeland haalt een geval aan. dat zich in 1930 heeft voorgedaan met be trekking tot het beheer van de bezit tingen van de prins van Pless. In dat geval heeft ae president van het hof soortgelijke stappen bij de Poolse minis ter van buitenlandse zaken gedaan, als Engeland thans veraoekt bjj' de Perzi sche regering te doen. Strijdkrachten van de RAF te Hab- baniyah hebben bevel gekregen om zich gereed te houden voor de bescherming van Britse levens en eigendommen in Perzië. indien zjj daartoe opgeroepen worden, aldus verluidt te Bagdad. Het vliegveld Habbaniyah, ongeveer 160 km. ten Westen van Bagdad, is de voornaamste basis van de RAF in Irak. Het Britse transportschip Devonshire heeft troepenversterkingen voor de Suez-kanaalzone, waaronder een volle dig regiment, te Port Said aan land gezet. Ook een ander transportschip, de Empire Pride, is met troepen voor Sin gapore te Port Said aangekomen. Dc grote Amerikaanse oliemaatschap pijen buiten Perzië zullen de Perzische r?gering geen hulp bicden om de genationaliseerde olievelden te bewer ken, indien de Britse autoriteiten verdreven worden, aldus hebben func tionarissen dezer maalschappy aan de pers meegedeeld. De grote maatschappüen hebben het Amerikaanse ministerie van buitenland se zaken een desbetreffende mededeling doen toekomen. Ook Frankrijk staat achter Engeland. Queuille wil geen premier blijven Premier Queuille heeft bij een onder houd met een van de leiders der onaf hankelijke republikeinen, de herkozen afgevaardigde Temple, verklaard, dat hij niet de functie van premier in het nieuwe kabinet zal aanvaarden. Hij is overwerkt en heeft enige tijd rust nodig. Temple sprak na zijn onderhoud met Queuille als zijn persoonlyke overtui ging uit. dat het noodzakelijk is, dat alle fracties, die aan de regering willen deelnemen, snel tot een onderling ac- coord komen. Hjj deelde de mening van Queuille, dat een meerderheid voor de regering in de nieuwe Nationale Vergadering mogelijk is. Pétain blijft op het eiland Jeu De 95-jarige gewezen maarschalk van het Franse leger Philippe Pétain, wiens levenslange gevangenisstraf door de Franse regering is gewijzigd in „inter nering in een ziekenhuis", zal het eiland Jeu, waar hij nu reeds zes jaar verblijf houdt, niet verlaten. Zfjn ver dediger, Jacques Isorni, die tot lid der Franse Nationale Vergadering is geko zen met als enig programma de leus „Pétain op vrjje voeten", verklaarde, dat hij zal pogen op het eiland een villa te vinden, geschikt om als verblijfplaats van Pétain te dienen. Een dergelijke villa zou administratief worden be schouwd als te vallen onder het gebied van het militaire ziekenhuis te Nantes Pétain zou daar dan zijn laatste levens dagen in gezelschap van zijn vrouw, ge neesheer en verpleegsters, doorbrengen. Nederlands Mettray vierde eeuwfeest KONINGIN WERD BESCHERMVROUWE. De Prot. Christelijke opvoedingsin- richting voor moeilijk opvoedbare jon gens „Nederlands Mettray" te Eefde in de gemeente Gorssel, herdacht gisteren haar honderdjarig bestaan. Velen, die op het gebied van de kinderbescherming in ons land leidende functies bekleden, waren voor dit feest ln de kapel van de instelling bijeengekomen: o.a. was aan wezig de Minister van Justitie, mr H. Mulderije, de Commissaris der Koningin ln Gelderland, jhr dr C. G. C. Quarles van Ufford, en vele kinderrechters en politie-autoriteiten. Op de laatste dag van hun verblijf aan Luxemburg brachten H.M Koningin Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard een bezoek aan Vianden. de historische bodem, die eens aan Willem de Zwijger toebehoorde. De Koningin (rechts) met de Lu- xemburgse prinsessen en prins Jean op het plateau aan de Rijksweg nabij Viandendat uitzicht geeft op het oude slot. de zetel der Oranje Nassau's (op de achtergrond De samenkomst werd geleid door ds B. ter Haar Romeny, die naar aanlei ding van Mattheus 25 vers 31 en 46 een herdenkingswoord sprak. De voorzitter van de hoofdcommissie de heer F. E. Everwijn Lange, burge meester van Maarn. hield een herden kingsrede, waarin hij sprak over het nufc dezer instelling, die honderd jaar gele den door dr W. H, Suringar werd ge sticht. Spr. deelde mee, dat Koningin Ju liana de functie van Beschermvrouwe op zich heeft willen nemen. Minister Muldery'e bracht de har- teiykc gelukwensen der Regeringover en deelde mede, dat de directeur de heer D. de Bruin tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau is benoemd. De medaille, verbonden aan de Orde van Oranje Nassau, in zilver, is ver leend aan de heer G. Kluin. werk meester bij de Vereniging Nederlands Mettray. Na de Minister bood o.a. nog geluk wensen aan dr K. H. E. Gravemeyer na mens de Algemene Synode der Neder lands Hervormde Kerk. Na de plechtigheid in de kapel volgde een kranslegging op het graf van de stichter en bij de gedenksteen ter na gedachtenis van de in de laatste oorlog omgekomenen. DRENTS OORLOGSMONUMENT ONTHULD. Gisteravond werd op de Brink te Assen een provinciaal gedenkteken ont huld ter nagedachtenis aan de geval lenen uit de jaren 19401945. De gelden hiervoor werden bijeengebracht door de gehele provincie. Allereerst werd bij dit gedenkteken het woord gevoerd door de voorzdtter van het provinciaal comité, mr J. Bolhenius Lohman te Naarden, oud- burgemeester van Assen, die de ge schiedenis van de totstandkoming rele veerde en vervolgens de symboliek van het beeld, dat door de kunstenaar Wil lem Valk te Oelderwelde werd vervaar digd, verklaarde. De commissaris der Koningin in deze provincie, mr dr R. H baron "de Vos van Steenwyk, onthulde het beeld namens de provincie Drenthe, waarna het mo nument namens het gemeentebestuur van Assen werd overgenomen door bur gemeester H. J. de Dreu. Het beeld, dat gegoten is ln brons, ■stelt voor een meer dan levensgrote ge knielde vrouwenfiguur. In haar voor uitgestoken hand heeft zij «*en palmtak ter overhandiging aan hen. die vielen. Het beeld staat juist tegenover de poort van het Huis van Bewaring, van waar uit zovele slachtoffers van de Duitse terreur naar vuurpeloton en concen tratiekampen werden geleid.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 1