l
Een Zoeklicht
Herboren „Keukenhof" maakt
zich op voor tweede seizoen
ttofn ïliÜ er extra stoptreinen rijden
Amsterdam en. Den Haag. Deze
n kwaliteitsproduct
Lusteloos
AKKERTJE
De beste
bescherming
tegen de kou!
Schipperskinderen zijn
leergierig genoeg
Continu- en „Ligplaats" onderwijs;
„haas j e - o ver - school"
OP DE BOEKENMARKT
59ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Vrijdag 23 Februari 1951
Derde Blad No. 27236
Intensievere beplanting van
sterk uitgebreid terrein.
(Van een onzer redacteuren).
In Llsse, het centrum van de bloem -
I bfenstreek. heeft vorig jaar de bloe-
'rvntentoonstelling „Keukenhof" circa
voc.» bezoekers geteld. Uit alle delen
ps het land en van ver bulten de gren-
■a stroomden de bezoekers toe geduren-
d-5 twee maanden, dat dit lentepara-
voo.r het publiek was opengesteld.
Oier drie weken zal een herboren
Keukenhof' het tweede seizoen ingaan
sei verwachtingen, die nog aanzienlijk
b-e; zijn gesteld dan de reeds zeer ver
jagende resultaten van vorig jaar Tij-
te het eerste seizoen zijn uiteraard ge-
Ssfen aan het licht getreden en met
deze ervaringen gewapend zijn de orga-
-otoren bloembollenexporteurs en
brekers aan de slag gegaan om
var mogelijk deze tentoonstelling nog
makkelijker voor het publiek te ma-
£2-
De belangrijkste twee verbeteringen
rijn oitbrciding van liet terrein van 16
lot bijna 21 hectare, waardoor een
dollere verwerking van de bezoekers
stroom op de hoogtijdagen mogelijk
lordt, en het aanbrengen van een ver
armde kas van niet minder dan 2000
rierkante meter oppervlakte, waar
door in het voorseizoen, wanneer wel-
b'eht de bollen in de open lucht nog
niet tot massale bloei gekomen zijn,
toch reeds van een overweldigende
bloemenpracht kan worden genoten.
In deze kas, verwarmd met een voor
ers land en Europa geheel nieuw sy
stem twee warmelucht-ovens vol
tas het Zwitserse systeem sawema,
rader buizensystee'm in de kas, tot dus-
Tirre met. succes als kerkverwarming
tcezepast, maar nog niet in kassen
worden niet minder dan 750 verschillen
de soorten tulpen tot bloei gebracht-
De uitbreiding van het terrein betreft
tijtrekking van een grote oppervlakte
osg bos, waarin door sterke kap prach-
:i gelegen gazons konden worden aan
gelegd, opgesmukt met honderden
.tombedden.
Over het algemeen is een intensie
vere beplanting aangebracht dan vo
rig jaar, ook in het overigens onver
anderd gebleven statige oude bos rond
de grote vijver. Zo konden er dit jaar
10 millioen gulden bollen wérden ge
plant tegen vorig jaar 3 millioen, voor
selke beplanting 70 in plaats van vo
rt» jaar 50 firma's zorgden.
De aanleg stond ook dit jaar weer
«der leiding van de kundige tuinarchl-
Kt W, van der Lee.
De accommodatie van restaurant,
theehuis en parkeerterreinen is sterk
uitgebreid.
De tentoonstelling, waar de pers
nsleren onder leiding van de vice-
voorzltter van het bestuur, de heer
Th. n. R. de Vroomen en de burge
meester van Lisse mr Th. M. J. de
Graaf, tevens bestuurslid, een eerste
indruk kon opdoen van wat komend
stizoen belooft, zal 20 Maart door de
Commissaris van de Koningin in Zuid-
Holland, mr L. A. Kespcr, officieel
lorden geopend, en 21 Maart voor het
publiek worden opengesteld. Zij blijft
tot een nog nader-vast te stellen da
tum ongeveer medio Mei te bezichti-
ftn.
Inmiddels zal de bollenstreek een
ander hoogtepunt in het seizoen ge
lend hebben by het bloemencorso van
tl April. Het is nog niet bekend of
tossen beide hoogtepunten weer zulk
«n nauw verband wordt gelegd, zoals
jaar door het optreden van Ja-
toba-van Beieren.
„Het dierenrijk in
bloemenkind".
thema voor komend
bollencorso.
Het befaamde bloemencorso van de
bollenstreek dat, zoals wy reeds schre
den, 21 April zal worden gehouden, zal
ditmaal In het teken staan van een
bepaalde gedachte, teneinde een meer
homogene aanblik van de kleurige
wet te verzekeren. Het comité heeft
besloten, dit jaar uit te doen beelden
-bet dierenrijk in bloemenland", waar
door reeds enkele ontwerpen voor wa-
iens zijn vervaardigd.
9® Prijstoekenning zal ditmaal ge
beden in twee groepen, namelijk de
Mens versierd door vaklieden en de
•agens versierd door ,'inateurs. Over-
>**<»rdt voorts, het publiek op een
andere wijze in de beoordeling van
agens te betrekken. Hiervoor moet
hn geschikte vorm worden gevon-
c'vL?e waSens, door het publiek het
gewaardeerd, zouden dan naast
«°"na!e prijstoekenning, nog een
"pi?!bliek-prijs ontvangen,
rra'i Vori2e Jaren zullen ook dit-
aheen motorvoertuigen meerijden,
«stimulering van de deelneming
b*o\agens uit de bollenstreek zelf
het comité besloten, f. 100.— be
is dekt stellen ais tegemoetkoming
c-',v n van iedere wagen, verzorgd
HiUe^ommerS Uit Sass€nheim' Lisse
stoptreinen
in bollenseizoen.
fcittLNeaerlandse Spoorwegen zullen
«re maatregelen nemen voor het
Buitcnaanblik van een deel van dc
enorme verwarmde kas.
treinen zullen tussen 10 en 19 uur elk
uur in beide richtingen rijden en op alle
tussenstations in de bollenstreek stop
pen.
Op zeer vele stations zullen dagretour-
kaarten naar Lisse tegen gereduceerd
tarief met aangehechte toegangsbewij
zen voor de „Keukenhof" verkrijgbaar
zijn.
Tp°sLnaar en van de bollenstreek,
hall °P 22 Maart tot ongevet
|?s, bov«:
(;t Paasdag), een aantal treinen van de
op 22 Maart tot ongeveer
zal des Zaterdags en des Zon-
op Maandag 26 Maart
5 Mei*
fe tovendien
tÈïnnpSrfiag)' een aaQtai tret
DfJ 'enstl'egeling te Lisse stoppen,
terda? oJaatreSelen. gelden niet op Za-
ceZmJl pril (bloemencorso) en op
CagetL Zi£ 15, 22 en 29 April' °p deze
Meel.-adv.)
TROEPENSCHIP „NELLY" UIT
PRIOK VERTROKKEN.
Met 1523 manschappen.
Dinsdag j.l. heeft het troepenschip
-.Nelly" de haven van Tandjong Priok
verlaten met bestemming Nederland;
aan boord bevinden zich 1523 manschap
pen van diverse troepenonderdelen.
„PRODUCTTVTTEITS"-DAG
IN KUR1IAUS.
In het hotel Kurhaus te Schevenin-
gen heoft de Ver. van Metaalindus
trieën onder ae amspiciën van ce Con
tactgroep Opvoering Productiviteit een
proóoictiviteits-dag gehouden.
Vertegenwoordigers van de E. C. A.-
missie in ons land en mr A. Rcebuck,
vice-president van de Society of me
chanical engineers in England" en lei
der van de Engelse greep, drie in 1949
een zesweekse studiereis door de Ver.
Staten maakte, hielden inleidingen en
gaven hun opvattingen over de wijze,
waarop de productie kan worden opge
voerd.
Nieuwe petten en
onderscheidingstekenen.
VOOR OFFICIEREN EN ONDER
OFFICIEREN.
Bij ministeriële beschikking zijn enige
onderscheidingstekenen der Kon. Land
macht) met uitzondering van die der
luchtstrijdkrachten gewijzigd en nieuwe
onderscheidingstekenen vastgesteld.
De grootste verandering ondergaan de
petten. Deze worden namelijk aanzien
lek verfraaid.
Ook die van de onderofficieren onder
gaan enige verfraaiing.
In de legerorder worden verder tal van
bijzondere onderscheidingstekenen aan
gegeven als de gekroonde J of W op de
linkerbovenmouw voor onderofficieren
en minderen met 6-jarige dienst, de
gouden gewondenstreep en onderschei
dingstekenen voor verplegend en me
disch administratief personeel. Voorts is
opgenomen een overzicht van alle korps
onderscheidingstekenen. Hieruit blijkt
o m. da-t de militairen van het van
Heu'.z-regiment een zwarte das zullen
dragen als herinnering aan het K.N.I.L.
HURKOS' OPTREDEN
ZONDER SUCCES....
De Kroningssteen blijft onvindbaar.
De Britse Minister van Binnenlandse
Zaken, C hut-er Ede, heeft in het Lager
huis medegedeeld, dat het optreden van
de Nederlandse telepaath Peter Hurkos
bfj het zoeken naar de uit de Westmin
ster Abbey gestolen Kroningssteen geen
resultaten had opgeleverd, dat het de
Britse belastingbetaler echter niets had
gekost en dat Scotland Yard Hurkos
niet naar Engeland had uitgenodigd,
maar hem wel aanwijzingen had gege
ven bij zijn pogingen.
(Ingez. Med.-adv.)
A'eem ~a
ANGEREN HULDIGDE 100-JARIGE.
De heer G. Roelofs in Angeren vierde
gisteren zijn 100ste verjaardag niet al-
i leen: bijna 200 gasten waren er op het
feest, ow. 150 nakomelingen, uit alle
delen van hst land!
Na een hoogmis had men zich ver
enigd aan het feestdiner, waar o m. de
burgemeester van Bemmel en het ge
meentebestuur aanzaten.
's Avonds was er een officiële huldi
ging door het gemeentebestuur, de gees
telijkheid en het feestcomité, waaraan
de plaatselijke verenigingen hun mede
werking verleenden en waar tenslotte
de schutters hun vendels zwaaiden. In
één woord: het was een prachtige dag!
Groningens spoorbussen-
conflict opgelost.
MORGEN HERVATTING
DER DIENSTEN.
De Directeur-Generaal van het Ver
keer deelt mede, dat het conflict ont
staan tussen de N.V. Damster Auto-
maatschappij te Applngedam en de
N.V. Marnedienst te Zoutkamp ener-
zijds en dc N.V. Ned. Spoorwegen an-
derzijds in onderling overleg tussen
alle betrokken partijen is opgelost.
Hierbij is uitgegaan van het principe,
dat de tijdelijke autcbusdienst der N.S.
ter vervanging van zijn wegens kolen-
schaarste tijdelijk uitgevallen trein
diensten op de trajecten Groningen
Rocdeschool en GroningenDelfzijl zal
worden uitgeoefend als een zo zuiver
mogelijke vervanging van de 'treindien
sten.
Er zullen derhalve door de N.S. bus-
sen géén passagiers worden opgenomen i
en uitgelaten op andere plaatsen, dan
de haltes en stations der N.S.
De busdienst der N.S. wordt hervat
met ingang van morgen.
(Ingez. Med.-adv.)
Warme, prima Neveda hand-
breiwol voor een trui, vest,
pull-over of slip-over.
Superieur in kwaliteiten kleur
,-r
(Van onze Haagse redacteur)
Het onderwijs aan schipperskinderen is een écht Nederlands probleem. Ook
andere Westeuropese landen kennen het, doch in veel geringer mate. Ne
derland immers is een typisch waterland.
Aan waterwegen, die voor schepen van 20 ton bevaarbaar zijn, bezit Ne
derland een lengte van 7430 km, België 1610, het oude Duitsland 8530
en Frankrijk 9720 km. Per oppervlakte van 100 km telt Nederland 23,3 km
van zulke waterwegen, België 5,3, het vooroorlogse Duitsland 1,5 en Frank
rijk 1,8 km. De Nederlandse binncnwatervloot telde in '39 20.000 schepen
tot een totaal van 4.750.000 ton, dat Is één millioen ton meer dan onze
koopvaardijvloot.
Basis is individueel
I meegeteld, komen, we op bijna 10.000
j schipperskinderen in de leerplichtige
Na de Jongste oorlog zijn er ook I leeftijd.
Zwitserse binnenschepen in onze wate- Vroeger waren er onder de binnen
ren verschenen, vele snelvarende en schippers veel analphabeten, die niet
moderne schepen, die ons grote concur- eens hun vrachtbrieven konden lezen.
o' „v. t- j_ 1 ofan IK,in
rentie aandoen.
I De Nederlanders varen op hun_ beurt
I tot diep in Duitsland, door België, tot
I Zwitserland en Marseille.
I Het is zaak onze toekomstige schip
pers in staat te stellen met het buiten
land te blijven concurreren.
Volgens de jongste volkstelling leef
den er 5106 schipperskinderen in de
leeftijd van 6 tot 14 jaar aan boord on-
zer binnenschepen en met de kinderen,
tdie voor onderwijs, aan de wal 'blijven,
A. H. Njjhoff: „De vier Doden"
(Em. Querido, Amsterdam).
EEN BELANGRIJK BOEK.
Toen mevrouw Nijhoff twintig jaar
geleden haar eerste roman „Twee Meis
jes en ik" publiceerde, wat dit niet het
debuut van een beginnend schrijfster,
die haar weg nog moest vinden, maar
van een schrijfster met een reeds duide
lijk gevormde persoonlijkheid, welke wei
nig twijfel liet aan de betekenis van dit
zo plotseling geopenbaarde en verre van
conventionele schrijverschap. Na haar
opzienbarend debuut waren de verwach
tingen omtrent haar verdere prestaties
uiteraard hoog gespannen, maar het
duurde tot 1942 voor zij haar tweedeboek
publiceerde, ..Medereizigers", een bundel
van vier verhalen, die weliswaar haar
opmerkelijke gaven bevestigden, maar
naar vorm noch inhoud haar debuut
evenaarden. De daarop volgende boekjes
„Geboorte" en „De Dagen spreken" wa
ren ronduit teleurstellingen en het
wachten bleef dus op een tweede grote
roman, waarmee de schrijfster van
„Twee Meisjes en ik" haar bijzondere
plaats in onze litteratuur nog zou kun
nen versterken.
Dit is thans geschied met de publi
catie van „Dc vier Doden" een ro
man, niet alleen groot van omvang,
maar ook van conceptie, uitwerking en
inhoud, kortom een kunstwerk welks
belangrijkheid a priori vaststaat, on
afhankelijk van het goed of slechts
afhankelijk van het goed of slecht
„De vier Doden" dan behelst één dag
uit het leven van de journalist Evert
Kleyn. kört na het einde van de oorlog.
Aan het ontbijt ontvangt hij het doods
bericht van zijn Amerikaanse vriend
Lennart. De schok van deze tijding is
zo groot dat hij zijn verwarring niet kan
beheersen: hij maakt ruzie met zijn
vrouw, loopt het huis uit, verwaarloost
zijn dagtaak aan de krant, bedrinkt zich
in een café, waar hij nog meer ruzie
zoekt, en gaat tenslotte zijn roes uitsla
pen op een bank in het bos. Inmiddels
heeft de zo fel herleefde herinnering
aan Lennart hem de betekenis doen be
seffen van de drie andere doden, die
zijn leven richting hebben gegeven: het
Ttaliaanse meisje Serena, wier langdu
rige doodsstrijd in een Frans hotelletje
hij tot het einde toe heeft meegemaakt,
de wonderlijke, vlinderachtige Nora, die
in haar eigen sprookjeswereld leefde en
bij de dieren meer geluk vond dan bij
de mensen, tot zij bij een bombarde
ment omkwam, en Jozef," zijn joodse
schoolvriend, de idealist en theoreticus,
die in het verzet ging en daar de dood
vond. Deze vier doden verpersoonlijken
elk op zijn of haar wijze de individuele
menselijke vrijheid in haar volstrekte
consequenties, en hoe meer Evert Kleyn
hun nagedachtenis op zich laat inwer
ken, des te heviger gaat hij de noodzaak
voelen om te breken met zijn eigen alle
daags sleurleven en zich weer te ver
zekeren van de vrijheid die hij vroeger
met en dank zij zijn vier overleden vrien
den, heeft gekend. Later op de dag be
zoekt hij het huisje waar Nora om het
leven is gekomen, hij heeft een gesprek
met Jozefs dochtertje, neemt ontslag bij
krant, raakt verzeild In een bohémlen-
achtl? dronkemansfeestje, en wanneer
hij dan 's nachts eindelijk weer thuis
komt, staat opeens zijn besluit vast: hij
verlaat zijn huis en zijn vrouw ter wille
van zijn eigen vrijheid, in het voetspoor
van de vier doden.
Deze summiere inhoudsopgave moge
hebben aangetoond wat de schrijfster
met haar boek bedoeld heeft: een ver
dediging, om niet te zeggen een verheer
lijking, van de hyper-Individuele vrij
heid van de mens, los van alle sociale
conventies en verplichtingen en zelfs
ten koste van algemeen geëerbiedigde
tradities. Zij geeft in elk der vier do
den een beeld van zo'n geestelijk en
maatschappelijk vrij mens en in Everl
Kleyn. de ik-figuur, de reactie daarop
van iemand die in wezen een van hen is.
maar die door de omstandigheden ver
strikt is geraakt in alle vrijheidsbeper
kingen welke onze moderne samenleving
het individu oplegt. Lennart, Serena,
Nora en Jozef worden voorgesteld als
paria's met een hogere „levenswaarde"
dan de ganse maatschappij die hen ver
stiet. en zozeer staat de schrijfster ach
ter hun doen en denken, dat er in haar
-boek geen plaats is voor enige waarde
ring van levensverschijnselen die men
„normaal" pleegt te noemen, met name
op het gebied der liefde. Om een voor
beeld te geven: zij laat geen gelegenheid
voorbijgaan om van leer te trekken te
gen het huwelijk als vrijheid-beperken
de instelling der samenleving. „Sinds
Adam van de appel at, is de wereld er
felijk belast met de bacil van het hu
welijk", laat zij een van haar perso
na ges zeggen, en verderop verklaart Jo
zef: „Ik geloof niet dat de sexen een
primaire rol spelen ln de liefde. De
sexen zijn een Instrument van de voort
planting". Het gevolg hiervan is meer
dan eens, dat de hoofdpersonen bij de
lezer eerder wrevel en afkeer opwekken
dan sympathie, doordat de schrijfster de
individuele menselijke vrijheid soms
plaatst in een sfeer waar deze haar
menswaardigheid verliest. Dan komt er
een vrijheid aan bod. die elke afwijking
van normale levensgewoonten als haar
natuurlijke voedingsbodem beschouwt,
en dat de ik-figuur zich daardoor maar
al te gemakkelijk laat verleiden en mis
leiden blijkt wel uit het slot van het
boek: want wanneer Evert Kleyn zijn
vrouw, die een baby verwacht, verlaat
en daarmee de eerste stap op de weg
naar zijn eigen vrijheid meent te heb
ben gezet, betekent dit alleen maar een
vlucht van Iemand die vrijheid verwart
met ongebondenheid.
Met hoeveel zorg en intelligentie ook
getekend, de ik-figuur blijft tweeslach
tig en onbevredigend, in tegenstelling
tot de vier doden, omtrent wier aard en
levenslot dé schrijfster geen twijfel laat
bestaan. De eerste helft van het boek
wordt beheerst door Serena, de tweede
door Jozef, terwijl de figuur van Len
nart voortdurend op' de achtergrond
aanwezig is als Inspirator die zijn vrien
den dwingt volledig zichzelf te zijn; al
leen Nora blijft enigszins vaag en „zwe
vend" tussen de scherpomlijnde gestal
ten der anderen. Haar hoogtepunt be
reikt de schrijfster in de bladzijden, ge
wijd aan Serena: deze behoren tot de
beste van haar boek, want hierin is niet
alleen haar ontroeringskracht het
grootst, maar ook haar visie op de ie-
vensdramatiek der optredende personen
het zuiverst. Na dit prachtige en indruk
wekkende gedeelte voltrekt de hande
ling zich meer en meer in dialogen, en
hoe knap en interessant deze veelal ook
zijn, op den duur blijken zij toch niet
ln staat de aandacht van de lezer vast
te houden, terwijl ook bij de inhoud der
gesprekken te weinig rekening wordt
gehouden met de mensen die aan het
woord zijn (bijv. het lange, theologisch-
wijsgerige gesprek tussen Evert en Jozef
op blz. 208230, dat elke waarschijnlijk
heid tart wanneer men bedenkt- dat het
wordt gevoerd door twee schooljongens)
Zo gaat het bespiegelende, cerebrale
karakter van het boek steeds meer
overwegen ten koste van de ontroering
en het „gevoel" en het volslagen ge
brek aan humor draagt het zijne bij
tot de vervlakking, die daarvan het ge
volg is.
Al deze bezwaren nemen eehter niet
weg dat, zoals gezegd, de belangrijk
heid van dit boek zeer groot is, niet
alleen in het beeld van onze heden
daagse 'romanlitteratuur, maar vooral
als uiting van een ongemeen sterke
en intelligente persoonlijkheid. Hoe
wel in sommige opzichten teleurstel
lend, bevat „De vier Doden" vele
voortreffelijke gedeelten, waarin me
vrouw Nijhoff hoogten bereikt, die
haar kenmerken als een schrijfster
van bijzondere allure,
H. J. S.
Slechts de meer welgestelden lieten hun
kinderen aan de wal voor onderwijs.
Geleidelijk aan ontwikkelden zich twee
typen van onderwijs voor het schip
perskind: het zg. continu-onderwys
en het ligplaats-onderwijs of de zg.
„haasje-over-school".
Het continu-onderwys geschiedt in
internaten. De kinderen komen er pas
als ze 8 jaar zijn. In 3 a 4 jaar wer
ken ze het hele L.O. programma door,
mede doordaL de cursus ook avondles
sen 6 a 8 uur per week omvat.
De grote moeilijkheid ligt evenwel bij
bet ligplaats-ondèrwijs, dat is het on
derwijs aan de kinderen, die aan boord
blijven. Van Delfzijl tot Maasbracht en
Ruhrort zijn er in verschillende bin
nenhavens scholen, waar die kinderen
onderricht kunnen genieten
Zolang vaders' schip daar ligt. Als de
reis verder gaat, mceten de lessen wor
den onderbroken, tot een andere lig
plaats is bereikt, waar wéér eenschip-
persschool bestaat. De naam ..haasje-
over-school" is dus wel goed gevonden'
Bij deze moeilijkheid kwam nog het
verschil in richting: er zijn Openbare,
Katholieke en Prot. Chr. schippersscho-
len.
Na diverse vergeefse pogingen om in
dit onderwijs meer eenheid te brengen,
werd na een onderzoek door de L.O.
inspecteur P. Tazelaar, aan deze door
de minister van O., K. en W. het toe
zicht over het onderwijs aan schippers
kinderen over het hele land opgedra
gen. Onder zijn voorzitterschap werd
een „Commissie van zes" ingesteld, be
staande uit twee leden van elk der drie
onderwijsinrichtingen, welke commissie
tot vruchtbare samenwerking kwam. Zij
stelde de „richtlijnen voor het onder
wijs aan schipperskinderen" op, waar-
NIEÜYVE UITGAVEN.
„Paris vous parle"
Bij de Uitgeversmaatschappij Ad Donker
N.V, te Rotterdam verscheen „Parts vous
parle" van de hand van Jan Brusso, een
zoon. van de bekende Rotterdamse Jour
nalist en letterkundige M. J. Brusse, de
auteur o.a. van „Boefje". De zoon erfde
van de vader de gave van het vertellen;
op onderhoudende wijze voert hij zijn
landgenoten door het Parijs, zoals Ge Hol
lander het eeist na vele Jaren leert zien.
en dat toch zo typisch Parijs ls! Brusse
zet zijn gasten ais het ware een Parljse
bril op, waardoor het beeld een veel gro
tere diepte krijgt. ZIJ, die Parijs Iets min
der oppervlakkig kennen, moeten getuigen
dat Brusse een scherpe opmerkingsgave
bezit en gevoel heeft voor het karakte
ristieke.
Evenals zijn gesproken brieven voor de
radio zullen ook deze gebundelde opstel
len met graagte worden gevolgd.
Gedenkboek Sehcldc-Jubllcum.
Ter gelegenheid van het 75-Jarlg bestaan
van de N.V. Kon. MIJ „De Schelde" te
Vllsslngen Ls een fraai gedenkboek ver
schenen waarin na een korte Inleidende
tekst een bijzonder fraaie serie foto's ls
opgenomen van schepen, bruggen, bussen,
vliegtuigen en machines die ln de loop van
deze driekwart eeuw door de werf zyn af
geleverd. Uit deze foto's ls het mogelijk
een Inzicht te verkrijgen ln de gestadige
groei van het bedrijf en zich een beeld te
vormen van de veelzijdige bedrijvigheid
der maatschappij. die reeds In October
vorig Jaar Jubileerde. Het boek besluit met
een volledige lijst der bij de Schelde ge
bouwde schepen.
door men. feitelijk kwam tot één school
over het gehele land.
De basis is individueel onderricht. De
hele L.O. stof werd verdeeld in 26 ta
ken. Zodra een leerling een taak on
der de knie heeft, wordt hy daarin
getest. By slagen wordt zulks aange
tekend in een admlnlstratiebockje,
waarna de volgende taak onder han
den kan worden genomen. De studie
boeken zyn uniform. Zij worden van
Rykswege verstrekt. De onderwijs
krachten hebben alle hetzelfde ta-
kenboekje met de uniforme antwoor
den, zodat overal dezelfde maatstaf
bij het „testen" wordt aangelegd.
W&ar het schip van vader ook ligt,
overal gebruikt het kind dezelfde boe
ken, vindt het dezelfde beoordelingen
kan het zijn studie voortzetten, op
welk punt deze ook was onderbroken.
Zo is er een werkelijk sluitend systeem
ontworpen voor de verplichte vakken,
lezen, taal, schrijven, rekenen en aard
rijkskunde. Voor andere vakken zjjn de
scholen van verschillende richting vrij..
Sinds 1 Januari 1950 is dit onderwijs
opgenomen in het BL.O., waardoor het
een wettelijke basis heeft gekregen. Ook
voor de schipperskinderen geldt natuur
lijk de leerplicht, doch dwang is niet
nodig, want de leergierigheid is groot.
Voor het onderwys aan schipperskin
deren is totaal door het Rijk f. 700.000
uitgetrokken.
Dit onderwijs is niet voor andere kin
deren toegankelijk.
Een soortgelijk systeem is in studie
voor de kinderen van kramers en ker
misgasten, maar hier schuilen weer an
dere en vaak 'groter moeilijkheden.
ln Daarlerveen bij Almelo moest
een kerk gebouwd worden. Er bleek
echter f. 3000.- te weinig te zijn. om
het gebouw te kunnen laten optrek
ken. Na vete besprekingen kwam ds
van Loo toen op liet denkbeeld
om zelj hamer en zaag ter hand te
nemen en aldus het tekort uit te
sparen. Dominee loog aan het werk
en na een jaar van noeste arbeid
is hel kerkje thans gereed gekomen.
Ds J. van Loo (reclils) loont met
gerechtvaardigde trots „zijn" kerk.