Heden begint de Brusselse conferentie
Nationale noodtoestand in de
Verenigde Staten afgekondigd
Kort geding Ambonnezen tegen
Nederlandse staat
„Zij gaan nog niet naar vaderland"
Attlee en Wysjinsky geloven
beiden in de vrede
WEERBERICHT
89ste Jaargang MAANDAG 18 DECEMBER 1950 No- 27181>
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst erf J. Brouwer f4.50 per kwartaal; 35 cents per week m.l.v. 1 Januari 1951 f5.15 per kwartaal, f 0,40 per week Witte Singel 1. Lelden Giro no. 57055
Gunstige ontvangst
Zaterdagochtend te 10.20 u. Washing-
tonse tijd heeft president Truman in
de Verenigde Staten de nationale nood
toestand afgekondigd.
In de door Truman ondertekende pro
clamatie wordt op alle Amerikanen een
beroep gedaan om gezamenlijk ae strijd
krachten van het land op te bouwen.
Het Witte Huis heeft een lange lijst
wetten met buitengewone bevoegdheden
voor de president gepubliceerd die bij
de ondertekening van de proclamatie
automatisch van kracht zijn geworden.
Vele bevoegdheden, waarin deze wet
ten voorzien, had de president echter
reeds ontvangen krachtens de wet op
de productie voor de defensie en andere
wetten en Trumans perschef verklaar
de. dat het niet zeker is. dat de presi
dent van al zijn bevoegdheden gebruik
zal maken.
Wilson zal Stuart Symington als „de
fensie-coördinator" vervangen, terwijl
Symington adviseur van de president
blijft.
Wilson's gezag valt te vergelijken met
dat van de „assistent-president" James
Byrnes, die in de oorlog aan het hoofd
stond van het bureau voor de oorlogs
mobilisatie. Wilson was toen vice-voor-
eitter van de raad voor de oorlogspro
ductie.
Truman delegeert Wilson feitelijk alle
.bevoegdheden, die het congres in de
Zesmogendheden-
conferentie over het plan-
Schuman tot Januari
verdaagd
De zesmogendhedenconferentie over
het plan-Schuman voor de fusie van de
steenkool- en staalindustrie is tot Jan.
verdaagd, aldus heeft de leider van de
Franse delegatie. Jean Monnet, bekend
gemaakt^
Technische subcommissies zullen blij
ven werken aan een aantal punten, die
betrekking hebben op de tussentijdse pe
riode tussen de instelling van het boven
nationale hoge gezagsorgaan en de vol
ledige invoering van een vrije, ongebon
den markt voor steenkool en staal m
West-Duitsland, Frankrijk, België, Ne
derland, Luxemburg en Italië.
In Januari zouden de leiders der dele
gaties de beschikking hebben over alle
voorstellen voor de fusie der steenkool-
en staalproductie der zes landen en voor
de tussentijdse periode van vijf jaar
voordat één markt is geschapen en over
het commentaar van hun regeringen op
deze voorstellen, aldus Monnet.
wet op de productie voor de defensie
aan het Witte Huis heeft gegeven.
De afkondiging is in het land gun
stig ontvangen. William Green, presi
dent van 'de grote Amerikaanse vak
bond A.FJL., heeft in een radio-rede
verklaard, dat de Amerikaanse arbei
ders bereid zijn „de ondernemers en de
boeren meer dan halverwege tegemoet
te komen" in een gezamenlijk streven
om de productie voor de landsverdedi
ging te verhogen.
„De acht millioen leden der A.F.L.",
aldus Green, „zullen aan elk op hen
gedaan beroep, om een belofte van niet-
staklng af te leggen, gehoor geven. Ook
zijn zij bereid langer te werken om
meer vliegtuigen, schepen, tanks en an
dere wapens te vervaardigen"
De Amerikaanse communistische par
ty heeft een verklaring uitgegeven,
waarin zij het proclameren van de
noodtoestand „een wrede grap" noemt.
UITGEBREIDE ZUIVERING IN
DE S.E.D.
„Neues Deutschland", het party-or
gaan van de onder communistische lei
ding staande Duitse socialistische een
heidsparty. heeft bijzonderheden gepu
bliceerd over een voorgenomen uitge
breid nagaan van de antecedenten der
S.ED.-leden op ideologisch gebied.
Tussen 15 Januari en 30 Juni 1951 zul
len 1.700.000 leden der partij op hun
ideologische zuiverheid worden be
proefd. Het doel is van de S.E.D. „een
nieuw soort party" te maken.
ZWEDEN HEEFT GEEN MARSHALL
HULP MEER NODIG.
Zweden heeft geen Marshall-hulp
meer nodig, aldus heeft een woordvoer
der van het Zweedse ministerie van
buitenlandse zaken bekend gemaakt.
Zweden hoopt door eigen export en de
nieuwe Europese betalingsunie genoeg
dollars te verdienen.
De enige directe Marshall-hulp voor
Zweden was een lening van 20.4 mil
lioen dollar in het financiële jaar
1948 1949.
SPOORWEGSTAKING IN IERLAND.
Te middernacht zijn de Ierse spoor
wegen getroffen door een algemene sta
king, nadat een aanbod van 22 shilling
loonsverhoging per week was afgewezen
door de vertegenwoordigers van het
spoorwegpersoneel.
De staking omvat ongeveer 7000 per
sonen en komt. vlak voor de grote
Kerstdrukte en in een periode van he
vige vorst, erg ongelegen en zal veel
ongerief ten gevolge hebben. <U P.).
ITALIAANSE COMMUNISTISCHE
SENAATSFRACTIE DREIGT
MET OBSTRUCTIE.
De leider van de Italiaanse commu
nistische Senaatsfractie. Mauro Scocci-
marro, heeft met een .,ob:tructie-actie"
in het gehele land gedreigd, indien het
parlem.nt de voorgestelde wet op de
burgerlijke verdediging aanvaardt,
waarin de vorming van een vrywilligers-
groep ter bestrijding van activiteit van
de vijfde colonne wordt voorgesteld Men
verwacht, dat het kabinet de23 wet bin
nen een week zal aannemen
Vorming van West-'
Europees defensie-leger
Onze Brusselse correspondent telefo
neerde ons hedenmorgen:
De Nederlandse delegatie by de At
lantische conferentie was gisteravond
reeds voltallig te Brussel gearriveerd en
wij hadden te middernacht een kort
onderhoud met de Nederlandse staf
chef. generaal Kruis, die ons als zyn
mening te kennen gaf. dat deze zesde
versie van de consultatieve raad van
het Atlantisch pact van gróte betekenis
is daar zy het begin betekent vah een
daadwerkelyke inspanning van de At-
i lantische landen om de organisatie van
hun veiligheid te regelen. De generaal
is te Brussel door zyn Belgische collega's
op hartelyke wyze ontvangen. Hem is
de Belgische kapitein-commandant
Klerckx, leraar in het Nederlands aan
de Kon. Mil. School, als adjudant toe
gewezen. Reeds eerder arriveerden mi-
I nister 's Jacob en zijn kabinetschef, ma-
I joor Van Dishoek, terwijl minister Stik-
ker Zaterdag voorbereidende bespre
kingen had, met de Belgische minister
I van buitenlandse zaken, Van Zeeland.
Een Frans woordvoerder logenstrafte
1 tegenover ons categorisch het bericht
van een persagentschap, dat Frankrijk
er op aan zou dringen dat de Duitse
herbewapening en het opnemen van
Duitse eenheden, kleiner dan een di
visie. in het Atlantisch leger, zou wor-
den uitgesteld tot na de conferentie van
Vier.
I D° Atlantische stafchefs en ministers
zullen integendeel onvoorwaardelijk het
plan tot opneming van Duitse gevechts-
eenheden, elk 6000 man sterk, in het
Atlantisch defensie-systeem goedkeu
ren. De Franse minister van buiten
landse zaken. Sehuman. bevestigde dit
gisteravond by zyn aankomst uit Lu-
xemburg. Op een vraag van een jour
nalist, die hem toevallig in het station
ontmoette: „Of hij niet te hard voor
de Duitsers zou zijn?" antwoordde hij
gevat, dat hy hoopte, dat de Duitsers
niet te hard voor ons zouden zyn"
De zeer besliste toon van president
Truman, die bij het vertrek van Dean
Acheson verklaarde, dat de staatssecre
taris zyn volledig vertrouwen heeft voor
de beslissende conferentie van Brussel,
l werd te Brussel gunstig ontvangen.
De Britse minister van defensie. Shin-
well, stuurde de journalisten met een
kluitje in het riet. Op de talryke vra
gen, die hem over de Engelse houding
werden gesteld, antwoordde hij afwij
zend met het grapje, dat. hij op de
Belgische boot die hem van Dover naar
I Oostende had gebracht, enorme pryzen
voor de sandwiches had betaald. Men
1 deelde ons nog mede, dat de militaire
1 experts, die hedenochtend ln het paleis
van de gouverneur van Brabant byeen
zijn gekomen, zich volledig accoord zul
len verklaren met de voorstellen, welke
de plaatsvervangende ministers van het
Atlantisch pact in September j.l. te
I Londen hebben uitgewerkt.
Het staat vast, dat Eisenhower
oppercommandant zal worden cn dat
hij onder zich drie stafchefs, respec
tievelijk voor het landleger, de marine
en het luchtwapcn zal krygen. Het
landleger zal worden toevertrouwd
ain een Frans generaal, de marine en
do zware luchtvloot aan hoge Britse
officieren. Nochans zal elk leger zyn
eigen tactische luchtmacht behouden.
Nederland en België zullen elk drie
divisies leveren ftwee infanterie- en een
pantserdivisie). Frankrijk 20 en de Ver.
Staten zouden in Europa 10 divisies
stationeren. Totaal zouden 55—58 divi-
j sies ter beschikking komen. D? kosten
vcor een modern uitgeruste divisie wor
den cp 610 millioen gulden geraamd.
I De politieke besprekingen zullen he-
donmii'dag beginnm Men hoopt, dat
kanselier Adenauer het plan-Stopford
zal aanvaarden als het bezettmgsstftuüt
I van Duitsland milder wordt gemaakt.
ITALIAANS COMPROMIS
VOORSTEL.
j De Italiaanse regering heeft haar mi-
nisters van buitenlandse zaken en de
fensie. graaf Sforza en Pacciardi. met
een compromisvoorstel voor West-
Duitslands opneming in een West-Euro
pees leger, meegegeven
In ee n communiqué worden ".alle mo-
galyke garanties" geëist tegen „even- j
tuele verstorende elementen in West-
Duitsland Tevens wordt echter betoogd.
dat Duitsland het recht heeft op „een
j ontwikkeling die het tot de geiyke van
I andera statsn'* zal maken.
Naar verluidt, wil Italië deze garan- 1
ties rechtstreeks van West-Duitsland
verkrijgen, hetzy op een in het begin
fan het volgend jaar te houden by een-
komst van kanselier Adenauer en de
Italiaanse premier De Gaspari, hetzij
langs diplomatieke weg.
CONFERENTIE VAN HET
WESTELIJK HALFROND.
De Verenigde Staten hebben een op-
oproep gedaan tot een conferentie van
de ministers van buitenlandse zaken
van 21 landen van het Westelyk half
rond om overleg te plegen naar aan
leiding van de bedreiging van de gehele
vrye wereld door het communisme".
Het State-department verklaarde na
der. dat de conferentie bedoeld was om
..problemen van urgente aard en van
gemeenschappelijk belang voor de Ame
rikaanse staten" te bestuderen.
Edward Miller Jr. assistent-minister
van buitenlandse zaken, zeide, dat dit
I initiatief voortkwam uit het door Tru-
i man in zyn rede tot het Amerikaanse
volk uiteengezette program van actie.
De V. S. hoopten, dat de conferentie te
Washington zou kunnen worden gehou
den. doch wilden hierover de andere
Tanden raadplegen De conferentie zou
1urgente problemen in verband met de
j huidigs noodtoestand op economisch.
I politiek en militair gebied" bespreken.
D? conferentie zou op zyn vroegst
medio Februari gehouden kunnen' wor
den, aldus dacht Miller.
President Trumon tekent de proclama
tie, waarin de noodtoestand wordt
afgekondigd en op alle Amerikanen
een beroep wordt gedaan om geza
menlijk de strijdkrachten van het land
op te bouwen. Door de ondertekening
zijn tevens een aantal wetten, welke
de president buitengewone bevoegd
heden verlenen, in werking getreden
Uitspraak 21 December
CVan onze Haagse redacteur).
Zaterdag had voor de president der
Haagse Rechtbank mr Kuhn, het kort
geding plaats van de gevolmachtigden
dei op Java vertoevende Ambonnese
K.N.I.L.-militairen tegen de Neder
landse staat.
Mr K van Rijckevorsel vorderde ver
bod van de af veer dier militairen en
hun gezinsleden naar Ambon en af
vloeiing naar de plaats hunner keuze,
i.e. Ceram. andere onbezette delen der
Zuid-Molukken of Nieuw-Guinea. Deze
vordering is gegrond op de overeen
komst van 14 Juli j.l. tussen de R-L
en Nederland, waarbij genoemde per
sonen het recht kregen af te vloeien
naar plaatsen buiten Ambon.
Dit sprookjesachtige beeld strekte zich
uit voor de eenzame automobilist, die,
na de sneeuwval door de nacht reed.
De schijnwerpers van de auto werpen
een schitterend licht op de be
sneeuwde bomen en de weg, die als
een zilveren lint onder hem door glijdt.
VORST.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk op de meeste plaatsen
weinig bewolking, later half tot zwaar
bewolkt met in de westeiyke helft van
het land plaatselijk enige sneeuw of re
gen. Aanvankelyk zwakke tot matige,
later* matige tot vrij krachtige wind uit
Zuidelijke richtingen. Vannacht lichte
tot matige vorst, morgen overdag lichte
vorst tot temperaturen om het vries
punt. (Opgemaakt te 10 uur).
19 DECEMBER.
Zon op: 8.45 uur; onder: 16.29 uur.
Maan op- 13.27 uur: onder: 3 48 uur.
Hoogwater te Katwijk te 1145 uur.
Dit nummer bestaat uit zes pagina's.
Russische nota's aan
Engeland en Frankrijk
OVER DUITSE HERBEWAPENING.
De Sovjet-unie heeft de Engelse en
Franse regeringen gelijkluidende nota's
doen toekomen, waarin Engeland en
Frankrijk naar aanleiding van de plan
nen tot opneming van West-Duitsland
in de Westerse defensie ervan worden
beschuldigd respectievelyk het Brits-
Sovjetrussisch pact van December 1944,
alsmede de overeenkomst van Potsdam
geschonden te hebben.
Een en andei wordt een ernstige be
dreiging van de vrede genoemd.
In Franse regeringskringen wordt als
commentaar op de Russische nota ge
zegd, dat in West-Duitsland nog geen
maatregelen tot bewapening zijn geno
men maar dat in Oost-Duitsland echter
al organisaties van militair karakter
bestaan.
„Frankryk is bereid deel te nemen
aan vierledige bespreking en hieruit i
moet voldoende blijken, dat het geen
agressieve gevoelens jegens de Sovjet
unie koestert en dat het zijn oprechte
wens is de hangende kwesties op te i
lossen". I
Arrestaties in China
De correspondent van de „Times" te
Hongkong schryft. dat volgens betrouw
bare berichten in geheel China arresta
ties zyn verricht. Er waren strenge vei
ligheidsmaatregelen genomen, waar-
schynlijk om opstanden te voorkomen,
terwijl^ de hoofdmacht van de Chinese
legers 'in Korea of Mandsjoerye is, al
dus de correspondent.
..De meeste gearresteerden zyn, naar
gemeld, voormalige leden van de Kwo
min tang, van de democratische socia
listische party of van de jeugdparty.
NIEUWE UITBARSTING VAN DE
ETNA.
Na een week van betrekkelijke rust
heeft zich gisteren een nieuwe hevige
uitbarsting van de Etna voorgedaan
Duizenden tonnen lava stroomden
langs de Noord-Oost-zyde van de vul-
caan naar beneden over de bedding, die
by de vorige uitbarsting door de ver
harde lava is gevormd. Eén tong dreigt
de weg tussen de dorpen Milo en Ri-
nazzo. die twee weken geleden ontruimd
werden, af te snijden, doch volgens
plaatselijke autoriteiten is er op het
ogenblik geen gevaar voor deze dorpen.
Al zien zij de zaken anders
Clement Attlee. de Britse minister
president, heeft Zaterdagavond in een
radiorede tot het Britse volk verklaard
te geloven, dat de Verenigde Naties
binnenkort in staat zullen zijn over
Korea te onderhandelen, aangezien
hun militaire positie daar beter werd.
De actie van de Chinese troepen had
„een gevaariyke t-oestand gevaarlijker
.gemaakt, omdat, als agressors hun zin
i krijgen, alle landen ter wereld, die in
geweld geloven, worden aangemoedigd,
en wij weten uit ervaring wat dit bete
kent." zo zeide Attlee.
„Wy moeten ons daarom schrap zet
ten tegen toegeven als dit woord bete-
kent een willoze overgave aan wetteloos
geweld."
..Daartegenover mag het Koreaanse
conflict niet ontaarden in een wereld
oorlog. Wij moeten een regeling trachten
te vinden, die de oorzaken van de wrij
ving weg neemt en toch het gezag van
de Verenigde Naties handhaaft",
Attlee zeide. dat er geen grond was
voor enige bezorgdheid, dat de atoom
hom lichtvaardig zal worden gebruikt.
Hy zeide te hopen, dat de ministers
van buitenlandse zaken der grote vier
spoedig bijeen zouden komen om te
trachten overeenstemming tussen de
Sovjet-unie en het Westen te bereiken.
Intussen moest een sterke verdediging
op een gezonde economie worden geves
tigd. De punten, waarop Engeland en de
Verenigde Staten het niet eens zijn.
zouden de twee landen niet verhinderen
samen op te treden, aldus Attlee.
De Sovjetrussische minister van bui
tenlandse zaken. Wysjinsky. heeft op
een persconferentie op het Franse
schip „Libertc" waarmede hij na de
verdaging van de algemene vergade
ring der V. N. uit New-York naar huis
is vertrokken, verklaard het met pre-
sïdent Truman eens te zyn, dat oorlog
niet onvermijdelijk is,
.,Ik heb reeds sinds lang in die zin
gesprokenaldus Wysjinsky „Ons
standpunt ten aanzien hiervan is be
kend. Het hangt af van de volkeren der
wereld De mensem de eerzame en
verstandige willen geen oorlog. Al
leen zij, die winst mak en. willen oorlog
en zy.. die de wereld willen beheersen.
Naar myn mening zijn dergelijke men-
I sen niet geheel normaal".
1 Wysjinsky las een in het Engels ge
stelde verklaring voor, waarin hij de
Verenigde Staten critiseerde. doch het
Amerikaanse volk ..wensen van vrede,
i welvaart en geluk voor het nieuwe jaar"
aanbood.
Volgens Wysjinsky waren ,niet alleen
j de beginselen van het Handvest van de
V.N., doch ook de procedureregels van
de algemene vergadering systematisch
en op flagrante wyze geschonden telkens
wanneer zy niet te pas kwamen in de
kraam van de Amerikaanse delegatie,
welke wordt nagevolgd door de delega-
i ties van de andere leden van het Noord-
atlantisch pact".
„Daarom heeft de algemene vergade
ring, met formele meerderheid, zulke
I belangrijke voorstellen afgewezen van de
delegatie van de Sovjet-unie. zoals het
voorstel ter wegneming van een nieuwe
oorlog en ter versterking van de vrede,
de voorstellen tegen de Amerikaanse
agressie in Korea, over de kwestie van
de Amerikaanse agressie tegen China,
over de kwestie van de atoomenergie
etc." aldus Wysjinsky. „De delegatie van
j de Sovjet-unie, hierin gesteund door een
I aantal andere delegaties, die de begin
selen van de V. N. trouw blyft. heeft zich
verzet en blyft zich verzetten tegen deze
politiek van de vyanden van de vrede
en internationale samenwerking en
tegen al hun pogingen om de organi
satie van de V. N.. welke een instrument
van de vrede kan en mo't zyn te maken
tot een werktuig van de oorlog."
Eiser wees er op. dat de jongste re
geringsverklaring in de Tweede Kamer
niet geheel juist is: de Ambonnezen op
Java werden n.l. geprest door de waar
schuwing, dat het zou worden be
schouwd als dienstweigering, indien zy
niet wilden afvloeien naar gebied, door
de APRI bezet.
„Dp verzekeringen over een goede
ontvangst op Ambon zyn voor u en
my waardeloos," aldus eiser tot de
president. De plechtige overeenkom
sten der R.T.C. zyn herhaaldelijk op
flagrante wjjze eenzijdig gehouden.
De bevoegdheid van de president
noemde eiser evident: ,,Het dreigend
onrecht is zo groot en de spoed zo
dringend, dat u wel bevoegd moét
wezen." „Ik smeek u, nog heden te
willen beslissen, want 18 en 23 De
cember reeds zullen er groepen Am
bonnezen worden afgevoerd."
Namens de Staat pleitte mr Veegens.
Gedaagde achtte de vordering niet vat
baar voor toewijzing, wijl het geschil
in het vlak van het Unierecht valt. Bo
vendien hebben de Ambonnezen recht
van afvloeiing naar een'plaats hunner
keuze binnen Indonesië en daar valt
Nieuw Guinea buiten.
Pleiter herhaalde de uiteenzettingen
van minister s'Jacob in de Tweede Ka
mer.
Ook politiek gezien, mag het afvoe
ren der Ambonnezen niet gestagneerd
worden, aldus gedaagde. Zij en de
hen bewakende Nederlandse troepen
zijn in het oog der. Indonesiërs het
laatste restant der koloniale over
heersing, dat zo spoedig mogelyk
moet worden opgeruimd. Het geval
Bertha Hertogh heeft aangetoond,
hoe licht de gemoederen ginds ont
vlammen.
De Tweede Kamer heeft zich nog pas
met de ontworpen regeling accoord
verklaard, aldus mr Veegens.
Na de replieken, zeide de president
niet te begrijpen, dat als de Ambonne
zen mochten gaan buiten hun plaats
van herkomst, Nieuw Guinea hierop
een uitzondering moet maken. Zij zou
den wel naar eèn ander werelddeel mo
gen.
Mr Veegens beriep zich hiertegen op
een legerorder van 1935, waarop de
overeenkomst van 14 Juli j.l. afgestemd
zou zyn, en waarin gesproken wordt
van verplaatsing binnen Ned. Indlë.
Ned. Indië bestaat niet meer, aldus
de president.
Mr Kuhn bepaalde tenslotte de uit
spraak op 21 December a.s. cn beval
tot dan toe handhaving van de sta
tus-quo.
DE ACTIE TEGEN ACHESON.
Nader is gepreciseerd, dat de con
ferentie, waarop de resolutie tegen
Acheson tot stand kwam. slech s door
28 van de 42 Amerikaanse republikeinse
senatoren werd bijgewoond en dat de
lesolutie werd aangenomen met 23 tegen
5 stemmen.