Nederland verzocht uitstel Benelux-conferentie
Nieuwe bouwregeling brengt
meer differentiatie
364 goedgekeurde plannen voor
15.000 „goedkope" woningen
FimËfi^
R 12
Met een enkel woord
Kerkelijk Levën
Blijven of heengaan?
WOENSDAG 13 DECEMBER
Betalingsbalans zo vlug
mogelijk sluitend
PRODUCTIEVERHOGING
NOODZAKELIJK.
Van zeer deskundige zyde vernemen
wij, dat het verzoek tot uitstel der Be
nelux-conferentie is uitgegaan van de
Nederlanders.
Het belangrijkste in verband met de
realisatie der Unie vormt onze beta
lingsbalans. Nederland zal op de mi
nistersconferentie, die volgende maand
naar alle waarschijnlijkheid zal wor
den gehouden, aan België duidelijk
moeten maken, op welke wijze wij onze
betalingsbalans zo vlug mogelijk slui
tend zullen maken.
Beziet men deze, dan had 1949 een
tekort van 300 millioen gulden. In de
eerste helft van dat Jaar was er een
tekort van 500 millioen gulden, maar in
de tweede helft was er een overschot
van 200 millioen. Voor dat jaar had de
betalingsbalans een vrij gunstig verloop.
De omvang van de productie, van de
investeringen en van de consumptie
waren gunstig en normaal.
In 1950 was er voor deze drie een
gunstige voortzetting van het verloop.
De industriële productie was in October
van dit jaar (160) zelfs bijzonder hoog.
In 1949 was er een accres aan goederen
van 800 millioen. Er was een grote oogst,
terwijl deze in de omliggende landen
slecht was. Voofts werd er na de deva
luatie veel geëxporteerd.
In 1950 volgde er, na hetgeen men een
„uitverkoop" in 1949 zou kunnen noe
men, een grote import. Deze viel samen
met de liberalisatie, welke daarop ook
van invloed was. Die import was niet
ongelukkig, want toen waren de prijzen
nog niet gestegen. Korea volgde. Onze
voorraden werden met 1.1 milliard gul
den tegen de oude prijzen uitgebreid,
tegen 800 millioen gulden in 1949. Dat
noemde men ons als een van de oor
zaken van het tekort op de betalings
balans..
O
Hoe en in welk tempo zal Nederland
thans het tekort op de betalingsbalans
nfbeten wegnemen?
Samengevat deelde men ons mede,
dat de consumptie zal moeten dalen,
Prov. Staten vergaderen in
Kurhaus
GARANT VOOR GELDLENING
ANNA-KLINIEK,
Gisteren is in hotel Kurhaus te Sche-
veningen de tweede gewone zitting 1950
van de Prov. Staten van Zuid-Holland
gehouden.
Mr G. J. C. Schllthuis (Arb.) ver
klaarde namens Ged, Staten, dat alleen
die molens ln stand gehouden zullen
worden, die karakteristiek zijn voor het
Zuid-Hollandse landschap. Er zijn nog
235 windmolens in deze provincie.
Het voorstel van Ged. Staten om dé
subsidieregeling van het Residentie
orkest en het Rotterdams Phllharmo-
nisch Orkest te verlengen voor 1951 en
1952, werd z.h.st. aangenomen.
Ook werd aangenomen een voorstel
om bU te dragen in de reparatiekosten
van monumenten ln de provincie. Het
betreft hier o.a. subsidies voor de res
tauratie van de kerk der Ned. Herv. Ge
meente te Zocterwoude en de Stads-
timmerwerf en het Pieterskerkhof te
Leiden.
De Statenleden verklaarden zich
accoord met een voorstel om de pro
vincie onder bepaalde voorwaarden
garant te stellen voor een geldlening
van f. 625.000.benodigd voor een
noodzakelijke uitbreiding van de An-
na-kliniek voor orthopaedische chi
rurgie te Leiden.
Besloten is voorts, dat de provincie
ieder jaar ongeveer f. 4.000.— zal bij
dragen in het steunfonds voor het per
soneel van db provincie.
Tijdens de algemene beschouwingen
over de begroting, verklaarde mr S. J.
R. de Monchy (VVD) grote waardering
te koesteren voor het beleid van Ged.
Staten. Gezien de z.i, gunstige stand van
de provinciale geldmiddelen de be
groting 1951 geeft een batig saldo van
acht ton aan en in de laatste drie jaren
heeft de provincie reeds zeven millioen
kunnen sparen drong spr. aan op
verlaging van de opcenten op de grond
belasting.
Mr G. van Baren (AR) zag de gun
stige financiële positie niet als een mo
tief tot belastingverlaging. De wegen
plannen zouden door een verlaging van
de belasting in gevaar komen. Spr. be-
critiseerde voorts de houding van de
S.G.P. tegenover de AR-partij. Hij ver
klaarde. dat de S.G.P. bij de laatste ver
kiezingen op onbehoorlijke en oneer
lijke wijze haar kiezers heeft voorge
licht over de doelstellingen van de A.R.-
partij om de Anti-Revolutlonnalren in
een slecht daglicht te stellen. Ook over
de verkiezingsleuzen van de P. v, d. A.
verklaarde spr, niet geestdriftig te kun
nen zijn. De vergadering werd hierop
verdaagd tot heden.
Cement voor Nederland
REUSACHTIGE BELGISCHE
FABRIEK LANGS ALBERTKANAAL,
Onze correspondent te Brussel telefo
neerde ons hedenmorgen:
Op 25 kilometer van Luik en op enkele
kilometers van de Belgisch-Neder
landse grens is gisteren een reusach
tige, met moderne Amerikaanse ma
chines uitgeruste cementfabriek in
werking gesteld. De twee cement-ovens
van deze fabriek zullen een jaarlijkse
productie van 400.000 ton cement,
hoofdzakelijk bestemd voor de bevoor
rading van Nederland, kunnen ontwik
kelen.
De fabriek, die zich over een lengte
van bijna twee kilometer langs het Al-
bert-kanaal uitstrekt, is daardoor on
middellijk verbonden met het Juliana-
kanaal.
Op het ogenblik is de Belgische cement
duurder dan de Nederlandse, alhoewel
cr overeenkomsten bestaan, volgens wel
ke de Belgische cement in Nederland
tegen dezelfde prijzen als de Neder
landse cement wordt verkocht.
Door de nieuwe Amerikaanse pro-
cédé's zal de Belgische prijs met een
derde kunnen worden verminderd,
waardoor de Belgen hopen de Duitse
concurrentie op de Nederlandse markt
een gevoelige slag te kunnen toebren
gen. In de reusachtige installatie.-
kunnen slechts een 170 arbeiders wor-
ders worden tewerk gesteld. In tegen
stelling met de oude systemen ge
schiedt het merendeel der bewerkingen
namelijk automatisch.
dat een deel van de investeringen zal
moeten vervallen en dat de productie
wordt verhoogd. Op de weg naar de
intensiviëring van de internationale
handel zal Nederland er echter voor
moeten zorgen, dat het monetaire
evenwicht in stand blijft. De geldom-
loop en de credietafzetting zal zeer
nauwkeurig gevolgd moeten worden.
Tenslotte werd er nog eens de aan
dacht op gevestigd, dat Nederland en
België ten zeerste aan elkaar hangen.
Zou de Belgische export naar Neder
land wegvallen dan zouden er voor
België grote moeilijkheden ontstaan. Zo
wegen de moeilijkheden, die ons land
met betrekking tot de betalingsbalans
heeft voor het grootste ded betreft
dit België op tegen de moeilijkheden,
die België zou krijgen bij het wegvallen
of sterk verminderen van de export naar
ons land.
COMITÉ'S VAN RIEBEECK-
HERDENKING.
6 April 1951 zal het 300 Jaar geleden
zfjn, dat Jan van Riebeeck het anker
uitwierp in de Tafelbaai, om daar in
opdracht van de Oost-Indische Com
pagnie een nederzetting te stichten, in
Zuid-Afrika maakt men zich gelijk
bekend op, dit historisch zo belang
rijke feit feestelijk te herdenken. De
Zuidafrikaanse regering heeft een twee
tal comlté's in het leven geroepen, een
comité in Kaapstad voor de organisatie
van de herdenkingsfeesten ter plaatse
en een ander ter eoördinering van alle
herdenkingsplechtigheden in de Unie.
Nederland zal zich van de herden
king van Van Riebeecks landing ln de
Tafelbaai niet afzijdig houden. Een ere-
comité en een werkcomité zijn in het
leven geroepen, ten einde in ons land
voor de herdenking sympathie te wek
ken. Het ereccmité staat onder voorzit
terschap van jhr mr F. Beelaerts van
Blokland, vice-president van de Raad
Van State, en het werkcomité onder
voorzitterschap van de heer L. R. Mid-
delberg, voorzitter der Nederlands
Zuidafrikaanse Vereniging.
Ministeriële troef heeft succes!
(Speciale berichtgeving).
In het „Bouwcentrum" te Rotterdam heeft minister In 't Veld in een op
23 December 1949 gehouden rede met grote nadruk de noodzaak betoogd van
goedkopere woningbouw (tegen verminderde Rijksbijdrage). Zijn mededeling, dat
de gemeenten, die in 1950 dit streven daadwerkelijk zouden steunen, een beloning
zouden ontvangen in de vorm van een extra-bouwvolume, werd met veel groter
enthousiasme begro.et dan de minister ooit had kunnen denken!
En reeds na drie dagen was hij door de enorme toeloop van mensen, die
inliohtinggn kwamen vragen gedwongen af te zien van zyn toezegging dat zijn
deur altijd open zou staan voor degenen, die naar het voorbeeld van wethou
der Bouma uit Bussum ernstig wilden trachten goede plannen voor de bouw
van „goedkopere" woningen op touw té zetten.
Vele gemeentebesturen zagen hier een onverwachte kans om meer woningen
te bouwen dan zij normaal zouden mogen. Bij nauwkeurige studie bleek er inder
daad heel wat te bezuinigen te zijn op de uitvoering van bouwwerken, normali
satie, standaardisatie en een zeer nauwe samenwerking van allen, die bij het
bouwbedrijf betrokken zijn, openden te dien aanzien veel meer perspectief dan
men voorheen voor mogelijk had gehouden.
Niet minder dan 364 bijzondere plannen voor de bouw van tezamen 15.344
woningen werden in de periode van 1 Januari tot 1 December j.l. door de
overheid goedgekeurd.
BEVREDIGENDE KWALITEITkosten, beschikbare arbeidskrachten.
In alle delen van ons land ven-ijzen
de „goedkope" woningen nu als padde
stoelen uit de grond. StedebouwKundig
hebben die complexen stellig geen grote
verdiensten, hoe zeer men ook tracht
door de uitvoering van verschillende ty
pen in het algemene beeld enige varia
tie aan te brengen. Indrukwekkend van
kwaliteit lijken ons de woningen even
min. Zij zijn wat erg pover, wat kaal
en niet overtuigend degelijk. Maar uit
een oogpunt van bescheiden volkshuis
vesting (en een straatarm volk kan géén
hoge eisen stellen) stemt deze bouw toch
wel tot voldoening. De kwaliteit kan,
naar dr ir Y. Z. van der Meer, Direc
teur-Generaal van de Volkshuisvesting
ons verzekerde, de vergelijking met de
andere woningbouw volkomen doorstaan.
En de bewoners zeggen met een lach:
.Altijd beter dan samenwonen!"
En de door het RUk gecontroleerde
huurprijs van gemiddeld een gulden
of zes is voor de meesten wel te dra
gen.
De bouw van de „goedkope" woningen
is vooral tot stand gekomen, doordat
men met grotere aantallen is gaan wer
ken. Als voorbeeld diene het „duizend-
woningen "-plan dat door een- groep
Groningse gemeenten gezamenlijk op
touw ls gezet.
Men heeft in sommige gevallen het
benodigde hout rechtstreeks uit de
zeeschepen laten komen. Men zorgde
als in Drente zélf voor machinale be
werking. liet alle overbodige en voor
versiering dienende zaken achter
wege en kwam door gezamenlijk over
leg tot een veel meer economische in
deling van het werk dan men ooit in
de bouwwereld gekend had.
GEEN ONBILLIJKE BE
VOORRECHTING,
In tientallen gemeenten van Neder
land worden nu wekelijks nieuwe hui
zen ln gebruik genomen en er is over
dit alles vreugde in brede kring: zo
wel bij de gemeentebesturen als bij de
bevolking. Niettemin zal de huidige
regeling in het komende Jaar niet
weer ongewijzigd worden ingesteld!
Ongetwijfeld is de minsteriële troef
van 23 December 1949 met uitbundig
succes uitgespeeld en zijn er beduidend
méér woningen uit ons nationale bouw
volume gekomen dan aanvankelijk voor
mogelijk was gehouden. Maar plaatse
lijke omstandigheden (grondprijs, bouw-
1
Bij guur weer en
huishoudelijk werk
voor Uw handen
enz.) hebben hierbij een te grote rol ge
speeld. Gemeenten, die volgaarne wilden
meewerken doch eenvoudig door de om
standigheden niet in staat waren goed
koper te bouwen, zijn bij de aangekon
digde tweede verdeling van bouw-vo-
lume niet aan bod gekomen omdat het
restant geheel moest worden toegewezen
aan andere gemeenten, die plaatselijk
in een gunstiger situatie verkeerden en
wel met goedgekeurde plannen voor de
dag hadden kunnen komen!
Dat was een eenzijdige bevoorrechting
waaraan een einde diende te komen en
waaraan naar minister In 't Veld
gisteren in een te Leeuwarden gehouden
persbijeenkomst heeft meegedeeld nu
ook per 1 Januari a.s. definitief een
einde wordt gebracht; zulks ondanks
het feit dat aan de goedkope woning
bouw de verdienste moet worden toege
schreven de geleidelijk ingetreden ver
starring in de bouwkosten te hebben
doorbroken, en het gehele bouwkosten-
peil. een stijgende kostentendenz ten
spijt omlaag te hebben gebracht.
De minister heeft thans het voor
nemen om de beide bestaande rege
lingen (resn. met normale en met ver
minderde bijdrage) tot één geheel te
componeren. De basis-bijdrave daarin
zal natuurlijk zo laag mogelijk moeten
worden gehouden, maar nu alles zo
veel duurder is geworden zullen de ge
meenten in plaats van gemiddeld
f. 120toch wel gemiddeld f. 170
ner jaar moeten hebben om er mee uit
te kunnen komen!
Voor het overige zal er meer diffe
rentiatie ln de berekening moeten zijn
om aan bijzondere plaatselijke om
standigheden wat meer tegemoet te
komen. Dezelfde gemeenten zullen niet
voor de tweede maal in successie
geheel buiten hun schuld achter het
net mogen vissen.
NEDERLAND IN DE
ACHTERHOEDE?
Met klem heeft minister In 't Veld
de wenselijkheid bepleit van centrale
voorzieningen bij onze woningbouw:
centrale verwarming en warm water. In
vrijwel alle landen elders is men ons in
dit onzicht vèr vooruit, ook in onze na
buurlanden.
Wij zo zeide de minister die er
vroeger prat op gingen ons pioniers te
kunnen noemen, lopen nu het gevaar in
de achterhoede te komen
Voor dat feit kunnen wil de ogen niet
meer sluiten!
De minister is van oordeel, dat het
orobleem ook voor ons oplosbaar ls.
Voor de uitvoering van een project van
1800 woningen te Amsterdam bleken de
kosten voor centrale verwarming (van
één kamer plus keuken) en warmwater
voorziening f. V/2 per week te moeten
bedragen.
Een statistisch onderzoek heeft ech-
Bertha en moeder morgen
in ons land
Ttf SINGAPORE 14 DODEN EN
RUIM 200 GEWONDEN.
Gistermiddag zijn Bertha Hertogh en
haar moeder in het geheim per vlieg
tuig uit Singapore naar ons land ver
trokken. Zij werden door de politie naar
het vliegveld Kallang begeleid en zul
len vermoedelijk morgen in de loop van
de dag in ons land arriveren.
Nog 12 personen zijn gistermiddag in
het algemeen ziekenhuis te Singapore
opgenomen. Het totaal aantal slacht
offers van de ongeregeldheden is ge
stegen tot 14 doden en ruim 200 ge
wonden. Gisteren zijn 2 Maleise plun
deraars gedood en 17 gewond.
50 plunderaars zijn gearresteerd.
Gedood zijn 5 Europeanen (een van
lien is nog niet geïdentificeerd), twee
Indo-Europeanen, 2 Chinezen en een
Indiër.
Tot nu toe werd, voor zover het per
sonen van Nederlandse nationaliteit be
treft, slechts bericht, dat mevrouw T.
H. Hut ernstig werd gewond. Zij kreeg
een slag met een fles, die een schedel-
fraotuur veroorzaakte.
Gisteravond laat is door de autori
teiten te Singapore meegedeeld, dat
men de toestand ging beheersen, hoe
wel de onrust nog voortduurde. De Mo
hammedaanse organisaties werken sa
men met de overheid om de orde te
herstaren.
De Britse Minister van Koloniën, W.
L. Blythe, heeft in een speciale radio
uitzending medegedeeld dat de Engelse
regering het handhaven van wet en
orde zo nodig met alle middelen, die
haar ten dienste staan, zal verzekeren.
De toestand te Singapore is ook in
het Britse Lagerhuis ter sprake geko
men. Op een vraag van de leider der
oppositie, Winston Churohlll, deelde de
Minister van Koloniën mede, dat er
geen aanwijzingen zijn, dat de onlust-en
te Singapore door communisten zouden
zijn georganiseerd. Blijkbaar zijn de on
lusten gericht tegen blanken en Indo-
Europeanen.
BETREKKELIJKE RUST.
In het Geylangdistrict van Singapore,
in het Oosten van de stad, werd van
daag ook gedurende de dag een uit
gangsverbod opgelegd. De politie onder
zocht de huizen van dit district, dat
dicht bij het internationale Kallang-
vjiegveld ligt. In een ander gebied, het
Arabische kwartier, moesten alle voer
tuigen van de straat verdwijnen. Van
ochtend werd een politiegroep naar dit
gebied gestuurd ln verband met berich
ten, dat, zich aldaar een menigte vorm
de. Toen een groep oproermakers een
militaire wagen in brand had gestoken,
opende de politie het vuur en werd de
toestand meester.
In dc stad was het vannacht gro
tendeels rustig.
Bij een tocht door de voornaamste
Mohammedaanse stadsdelen bleek het
daar vanmorgen vrij rustig te zijn.
Het raadslid Pat Jhonson is niet
gedood, doch zijn toestand is zeer ern
stig.
STAGNATIE SPOORWEGVERKEER
ROND UTRECHT.
Gistermiddag tussen vijf en halfzeven
is de stroomlevering uitgevallen voor de
bediening van wissels en seinen van
een groot deel van het Noordelijk sta
tionsemplacement te Utrecht, waardoor
wissels en seinen in de lijnen naar Gou
da en Amsterdam niet konden worden
bediend.
"■Dit veroorzaakte grote vertragingen
op deze beide lijnen, waarvan talloze
passagiers het slachtoffer werden.
Inmiddels werd een voorlopige nood
voorziening getroffen door middel van
batterijen, waardoor de vertraging kon
worden opgeheven.
U'titulUnd varkrljgbMr bij apotheker», drogman en de iptcJjflJbraneh*.
Oproeping klein aantal
reserve-officieren
IN VERBAND MET OEFENINGEN
LICHTING 1949 II.
Van de zijde van het Ministerie van
Oorlog deelt men ons het volgende mede
In verband met de oefeningen in de or
ganieke verbanden van de Lichting 1949
II in het laatste gedeelte van de oplei
dingsperiode, zal een klein aantal met
groot verlof zijnde oudere reserve-offi
cieren, die sinds 1945 uitsluitend hier te
lande hebben dienst gedaan, in werke
lijke dienst worden opgeroepen van me
dio Februari tot einde Maart 1951 ten
einde deel uit te maken van de oorlogs-
encadrering van de genoemde lichting.
ADVERTENTIE
Anti-rheumaticum zonder onaangena
me oF schadelijke nevenverschijnselen.
Doeltreffend bi) acute en chronische
spier-, zenuw- en gewrichtsrheumatiek.
spit. ischias, lumbago, verkoudheden
cn pijnen. Geen gevaar van onpasse
lijkheid. oorsuizen, duizeligheid.
Kuurverpakking. inh. 48 tabletten.
Gld. 3.20. Verkrijgbaar bij apothekers
en drogisten.
Aiddeld f 3Yi per week moet besteden
om één kamer door haard of kachel
te verwarmen en om op niet al te be
perkte schaal warm water te kunnen
gebruiken. Als men voor slechts één
gulden méér dat alles centraal kan
krfjgen, zonder haard of kachel te
moeten aanschaffen en zonder er ver
der enige zorg voor te hebben, dan
lijkt het de moeite waard een serieuze
proef tc nemen.
DE IDEALE WONING!
De minister maakte in dit verband
met voldoening melding van een zo juist
ontvangen bericht, dat in Amsterdam
in een complex van 200 woningen cen
trale verwarming zal worden aange
bracht (alsmede een warm water-voor
ziening) en vertelde verder, dat de vak
lieden in het bouwbedrijf binnenkort de
elegenheld krijgen zijn suggesties te
verwerken naar aanleiding van een
prijsvraag, welke zal worden uitgeschre
ven onder de naam „De Ideale woning".
Die ideale woning moet volgens
spreker niet al te groot zijn, vooral
omdat er no? steeds een dienstboden-
vraagstuk is zij moet. wèl van alle mo-
ter uitgewezen dat een particulier ge- derne gemakken zijn voorzien.
BINNENLAND
Bij de Tweede Kamer is Ingediend een
wetsontwerp, houdende nadere regelen
omtrent nationaliteit en Ingezetenschap.
Gistermiddag ls een 1300 ton metende
boot ln aanraking gekomen met de schip
brug te Doesburg, waardoor deze vrij aan
zienlijke schade heeft opgelopen.
De kleren van mevrouw Dekker te
Goes raakten ln brand, toen zij, waar
schijnlijk een sigaret rokende, bezig was
met wasbenzine enig goed te reinigen
Hoewel op haar hulpgeroep de vlammen
direct werden gedoofd, was zy toch zo
zwaar gewond, dat zij ln het ziekenhuis
moest worden opgenomen, waar zij over
leden ls.
BUITENLAND
Radlo-Vaticana heeft omgeroepen dat
de Poolse regering vyf maanden geleden
een nieuw voor Polen aangestelde bisschop
uit het land heeft doen zetten en sinds
dien heeft geweigerd hem toestemming te
verlenen om terug te keren.
De algemene vergadering der VN.
heeft een ereteken Ingesteld voor de strij
ders der V.N, ln Korea. Het besluit werd in
plenaire bijeenkomst genomen. De Sovjet-
Unie stemde tegen.
De Verenigde Staten zullen ln 1950
en 1951 een bedrag van 5500 millioen
dollar besteden voor het verlenen van
militaire hulp aan het buitenland. Een
woordvoerder van het Amerikaanse
ministerie van landsverdediging heeft ont
huld, dat-bijna een vierde gedeelte van
dit bedrag zal worden besteed voor de ver
sterking der luchtmachten van de te
helpen landen,
In Januari en Februari 1951 zullen ln
de Verenigde Staten 80.000 man per maand
worden Ingelijfd, hetgeen over belde maan
den 70.000 meer is, dan aanvankelijk werd
beoogd.
Leden van de Franse Nationale Ver
gadering, de Raad der Republiek (Senaat)
en van de algemene vergadering der Franse
Unie zullen, met Ingang van 1 Januari a.s.
tien duizend francs per maand salaris
verhoging krijgen,
De Turkse Nationale Vergadering
heeft een motte, waarin de beslissing der
regering, om troepen naar Korea te zen
den. wordt goedgekeurd, met 311 tegen 40
stemmen aangenomen,
De Amerikaanse minister van defensie.
George Marshall, heeft medegedeeld niet
ln staat te zijn de bijeenkomst van het
Atlantische defensiecomité, die 18 Decem
ber te Brussel zal beginnen, bij te wonen
„Dringende bezigheden" hielden hem te- houden en ten minste twee uur, met ln
rug. Hij heeft Frank Pace, minister voor i begrip van de tijd van de mis, doorbrengen
het leger, benoemd tot plaatsvervanger. 1 ln gebed tot Maria.
De fakir Nlnk Funk heeft te Buenos
Aires het wereldrecord vasten verbeterd.
Hij heeft 55 dagen zonder eten ln een
glazen kist met vergiftige slangen doorge
bracht. Het vorig record stond op naam
van de fakir Barnum te Parijs (54 dagen).
De Belgische minister van defensie
heeft een wetsontwerp Ingediend tot ver
groting van het Belgische leger, in 1951 tot
maximaal 150.000 man. In 1950 waren ge
middeld 55.000 dienstplichtigen onder de
wapenen.
De algemene vergadering der Ver
enigde Naties heeft besloten een Inter
nationaal gerechtshof voor de berechting
van criminele misdadigers goed te keuren.
Zij besloot met 42 tegen 7 stemmen een
commissie ln te stellen, waarin zeventien
landen zl1u verteeenwoordigd, die tot taak
zal hebben een statuut on te stellen voor
het voorgestelde gerechtshof, dat enig ln
zy'n soort zal zijn. Ook Nederland heeft
daarin zitting.
De Paus heeft ln een decreet, gericht
tot de bisschoppen, toegestaan nachtmis
sen op Nieuwjaar op te dragen om de
400 millioen katholieken over de gehele
wereld bijeen te brengen ln „uitzonderlijk
gebed voor de vrede"
Communicanten moeten van midder
nacht af zich van eten en drinken ont-
HET MOEILIJKE NEDERLANDS!
Tijdens het afscheidsdiner aan
boord van de „Sibajak", die bijna
1000 Nederlandse emigranten naar
Australië bracht, hebben 11 passa
giers, n.l. uit elke provincie een,
een speech srehouden en de gezag
voerder, kapitein C. C. Goedewa-
gen, ieder ln hun eigen taal of dia
lect dank gezegd voor de goede
zorgen en de prettige reis.
,Het idee was zeer origineel", ge
tuigde kapitein Goedewagen, „maar
ik ben er nu pas achter, hoeveel
mogelijkheden onze taal wel biedt.
De helft heb ik niet verstaan en
toch dacht ik nogal een aardig
mondje Nederlands te spreken!
Misschien kan ik tot mijn veront
schuldiging aanvoeren, dat ik in
Gouda geboren ben en woon in Den
Haag".
7Yz millioen E.C.A. geld
voor Vreemdelingenverkeer
TEN BATE VAN HOTELBOUW EN
PROPAGANDA-ACTIES.
Bij dc Tweede Kamer is ingediend
een ontwerp van wet tot wijziging van
het 10e hoofdstuk der Rijksbegroting
voor het dienstjaar 1950 (uitgaven ten
behoeve van dc financiering van de
nieuwbouw, reconstructie en moder
nisering van hotels in Nederland cn
ter bevordering van het vreemdelin
genverkeer).
Aan de Memorie van Toelichting ont
lenen wij, dat ln de toeristencentra ten
gevolge van het oorlogsgeweld ca. 2200
hotelbedden verloren gingen. De Minis
ter van Ec, Zaken acht het noodzake
lijk, dat het Rijk bijzondere steun ver
leent. Teneinde het vreemdelingenver
keer te stimuleren acht hij het tevens
uitermate gewenst, goed geleide propa-
ganda-acties te voeren.
De ECA-autoriteiten keuren goed,
dat f. 7.000.000 wordt gebruikt voor uit
breiding en modernisering van de
hotelaccomodatie in Nederland en
f, 500.000 voor maatregelen in het be
lang van de bevordering van het toe
risme in Nederland.
In overleg met de minister van O., K.
en W. wordt voorgesteld, dat van dit
laatste bedrag f. 200.000 wordt besteed
voor culturele propaganda en f. 300 000
voor het voeren van meer algemene
toeristische propaganda. Laatstgenoemd
bedrag zal besteed worden voor het voe
ren van afzonderlijke propaganda-acties.
Deze propaganda zal gericht zijn op de
bevordering van het toerisme in het
stille seizoen, bevordering van het jeugd-
toerisme en het watersporttoerisme en
opgedragen worden aan de Alg. Ned.
Ver. voor Vreemdelingenverkeer.
De minister acht het noodzakelijk
dat door het Rijk aan de verschillende
plannen tot herbouw en uitbreiding
steun wordt verleend in de vorm van
de financiering van de zgn. „onren
dabele top", welke op plm. 50% van
de benodigde bouw- en inventariskos
ten kan worden gesteld.
Het is de bedoeling, dat deze steun
zal worden verleend in de vorm van
leningen onder bijzondere voorwaar
den, welke geval voor geval zullen
worden vastgesteld.
Bij deze credietverleriing zal mede
gebruik worden gemaakt van de dien
sten van de „Maatschappij tot financie
ring van het Nationaal Herstel N,y.'\
Waarheen emigreerde men
in 1949?
CANADA STAAT VOORAAN!
Canada blijkt, aldus het jaarverslag
1949 van de Stichting Landverhuizing
Nederland, onder de emigranten nog
steeds in het brandpunt der belang
stelling te staan.
Van de 13963 Nederlanders, die ge
durende 1949 naar elders vertrokken,
kozen 6856 Canada tot hun nieuwe va
derland. De meesten van hen waren
Friezen of voormalige bewoners van
de provincie Noord- en Zuid-Holland.
Uit Limburg emigreerden slechts 356
personen. De Ver. Staten en Zuid-Afrika
namen ook een vrij belangrijke aantal
Nederlandse emigranten op. Slechts één
Nederlander uit Noord-Holland waagde
de sprong in het ongewisse en slechts
42 vertrokken met bestemming Afrika.
Canada nam in 1949 met 1858 Neder
landers het leeuwendeel der landbou
wers voor zijn rekening. Slechts 13 boe
ren vertrokken naar Argentinië. 254 boe
ren gingen naar de Ver. Staten. De groep
der metaalbewerkers neemt de tweede
plaats in. alhoewel hun aantal ver be
neden dat der boeren en tuinders blijft
In totaal vonden 503 personen als emi
grant vooral in Australië werk in de me
taalbedrijven. Van de 367 bouwvakar-
PREDIKBEURT VOOR DONDERDAG
Wadcllnween Ned. Herv. Kerk: 7.30
uur ds W. L. Tukker van Delft, beroepen
predikant alhier.
Ned. Herv. Kerk Beroepen te Nykork
(3e pred.pl.) J. Hovius te Hoogeveen; te
Hilversum H. Onsteln te Lemele-Lemeler-
veld (Ov.)
Gercf. Kerken Beroepen te Murmer»
woude E. J. Duursema te Westeremden; te
Capelle aan de IJssel G Bouma, cand. te
's-Gravenhage; te Hornhulzen W. Len
derink te Gces (Dr
Gcref. Kerken ondcrli. art. 31 K.O.
Aangenomen naar Duurswoude D. J. W.
Smltt te Hengelo.
Bedankt voor Zaandam J. F. Hev te
Hasselt.
Ohv. Gcref, Kerken Tweetal te Culem-
borg M Baan te Dordrecht en C. Smits te
Driebergen.
Gercf. Genieenten Tweetal te Vlaar*
dingen F. J. Dleleman te Borssele en W.
de Wit te Middelburg.
Chr. Afgesch. Gemeenten Beroepen te
Waddlnxveen J. v. d. Poel te Giessendam.
Het vertrek van zendings
arbeiders uit Indonesië
Nu ln deze tijd vele zendlngsarbel-
ders het wenselijk hebben geoordeeld"
uit Oost-Indlë tc vertrekken, staat dc
zendlngsdlrector, dr K. J. Brouwer, ln
het zojuist verschenen Zendingsblad
van December stil bij de vraag:
„Blijven of heengaan?"
„Deze vraag", aldus dr Brouwer, „heeft
reeds heel wat mensen zeer moeilijke uren
en slapeloze nachten gekost, Een predikant,
die 'n beroep naar een andere gemeente
ontvangt, maar aan zijn tegenwoordige nog
sterk gebonden ls. ls er misschien wel het
duidelijkste voorbeeld van. Het antwoord
heeft niet slechts voor hemzelf en voor zijn
gezin, maar ook voor zijn gemeenteleden
de grootste betekenis,
Voor deze pijnlijke vraag worden op alt
ogenblik al onze Zendingsarbeiders ln
Oost-Indonesië geplaatst: op Java nog niet,
maar hoe lang nog niet?
Deze situatie vervult hen, maar ook ons
met grote teleurstelling en zorg. Wij had
den niet verwacht, dat er na de souverel-
nlteltsoverdacht ln die mate, waarin het
helaas gebeurd ls, ln talrijke streken van
de archipel plaatselijke of regiopale oude
bestuurshoofden zich zouden losmaken van
het centrale gezag, noch dat er ln de
huidige mate oude veten van vroeger aan
leiding zouden geven'tot onderlinge strijd,
die dat gezag evenzeer aantast.
Ook Indonesiërs tot verschillende volken
van de archipel behorende, beschouwen ln
deze situatie elkaar als vreemdelingen.
Javanen en Boeginezen. of Javanen en
inwoners van Borneo doen het onderling
ook.
Zo ls er tegen allen, die men als
vreemdeling ziet en dus zeker tegen
de Nederlanders een weerzin ontstaan,
die voor hen de rechtszekerheid ver
mindert of hier en danr zelfs vernie
tigt. En In deze nood delen ook de
Nederlandse zendingsarbeiders en zen
dingsarbeidsters. Ook de Indonesische
Regering betreurt deze toestand en
doet wat haar mogelijk 16 om cr ver
betering In te brengen.
Men versta het goed. Met de kerken
en haar voormannen ls de verhouding
uitstekend. Zij zouden niets liever zien,
dan dat onze mensen bleven.
Maar overal, waar guerilla's macht
hebben, ook hier en daar, waar de,
voor het merendeel uit Mohamme
daanse soldaten bestaande, geregelde
troepen gelegerd worden, wordt er door
deze aan de kerkelijke voormannen
verweten, dat zij een slechts ln naam
zelfstandige kerk hebben, maar dat ln
werkelijkheid alles nog op de Neder
landers, de vreemdelingen, stennt. De
kwestie over Nieuw Guinea verscherpt
dit alles.
Wat moeten onze mannen en vrouwen
doen? Blijven of heengaan? Ook al zouden
zij zelf het offer van hun leven willen
riskeren, mogen zij dan de Indonesische
medearbeiders ln gevaar brengen? Bedenk
dat samen met onze broeder Mollema ook
de Indonesische predikant en hun beider
metgezel op reis, de dood hebben ge-
vonden.
Wij moeten dus begrijpen, dat op som
mige terreinen de synodale mannen zelf
aan de zendelingen raden heen te gaan en
die raad kunnen zij niet ln de wind slaan
Maar het ls wel zó. dat deze kerken en
hun leiders mede de verantwoordelijkheid
voor dit bl(Jven of heengaan moeten dra
gen.
Van Bali zijn onze mensen heengegaan.
Da en Mevrouw Koper zijn. als laatste
Nederlandse zendlngsarbelders van de
Sanglr-ellanden vertrokken (Dr Blankhart
komt met verlof), omdat er voor hen en
hun leerlingen c;een enkele rechtszekerheid
meer was. D.s Swaak kan In Makassar niet
blijven. Zullen uit Midden Celebes en
Bolaane Mongondow de zendelingen eer
lang ook moeten heengaan, ook al is de
toestand daar nu nog rustig? Zal op Ja^a
en Sumatra hetzelfde gebeuren, als de
beslissing over Nieuw Guinea niet met de
wensen van de huidige Indonesische
Redering strookt?
Wij blijven het zó zien, dat dit teruz'
trekken slechts tUdelljk is. Dat er straks
een rustiger toestand zal ontstaan, dat
onze mensen kunnen terugkeren en veil
hun door de kerken epwenste dlpnst zul
len kunnen voortzetten. Maar alleen God
weet. wanneer het uur van dit „straks
zal slaan".
Tenslotte merkt dr Brouwer nog op. dat
God ons door dit alles ln een beproeving
van ons geloot stelt.
„Doen wl1 hpt zendingswerk om de hoop
od eoede resultaten, of zullen wil ook nu.
cclilk vn»f(>re geslachten denk aan
Nipuw Guinea de uitvoering van de
oodracht van Christus blijven voortzetten,
ook onder tegenslagen?"
bei tiers gingen er 153 naar Zuid-Afrika
en 122 naar Australië. 50 jongelui ver
trokken naar Zuid-Afrika, die daar een
speciale opleiding tot mljnopzichter krij
gen.
