Geen consessies aan agressors, wel onderhandelen Engeland voor, V. St. tegen toelating van Peking tot V.N. Engeland zal worden gekend bij toepassing atoombom WEERBERICHT Kunnen V.N.-legers in Korea zich handhaven? Jaargang ZATERDAG 9 DECEMBER 1950 No. 27174 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f4,50 per kwartaal; 35 cents per week, m.i.v. 1 Januari 1951 f5,15 per kwartaal, f 0,40 per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Witte Singel 1. Leiden Giro no. 57055 Toestand Mij ft vol gevaren De Koreaanse tegenslag houdt oe ganse wereld nog altijd in zijn ban. Speciaal omdat men niet weet, watfei- cle bedcelingen van- Peking zijn. Hoever wil Mao gaan? Is het werkelijk opzst, om de legers der V.N. geheel uit F.orea te werpen? Of is er werkelijk kans, dat de Chinese legers Moskou spreekt nog steeds van vrijwilligers! can de 33ste breedtegraad zullen halt houden, zoals dertien Aziatische en miiden-Oosten-staten trachten te sug gereren aan beide partijen? Of zcu de zaak nog anders liggen en v-il Peking door het demonstreren van kracht concessies afdwingen inzake Fonncsa en het lidmaatschap van de V. N.? Gced beschouwd, zijn wij geneigd aan de laatste suppositie de ^voorkeur te ge ven. Wanneer Peking beide laatstge noemde voordelen werden* gebod en, dan geloven wij, dat de Chinezen inderdaad vel bereid zouden zijn aan de 38ste breedtegraad halt te houden. In Korea was dan immers niets verloren en er KM wmst zijn behaald in twee kardi nale punten voor wat de Chinese posi tie betreft. Maar kan de V.N.-organisatie zonder meer tot dergelijke concessies overgaan zonder volkomen „verlies van gezicht"? Het antwoord is o.i, te duidelijk Dan zou in vrezen de geschiedenis van Munchen zich herhalen, hoe men het ook wil camoufleren. Door de schandelijkste agressie zou dan het ge stelde doel volkomen zij'n bereikt. En zelfs de grootste voorstander van de rede mag het toch niet onverschillig laten, hoe deze behouden blijft. Een Hieuw München zou bovendien toch tot jorlog leiden .onafwendbaar! Lake Success ziet zelf ongetwijfeld de tele aspecten van het vraagstuk, maar het antwoord is nog niet gevonden. Een tweede München wordt pertinent geweigerd, maar voor iedere andere wfjze van „overleg" is men gaarne be reid. Wie vindt hier als deus ex machi na de oplossing? De gang van zaken op Korea is zeker teleurstellend, doch men is anderzijds maar al te zeer geneigd, om deze te genslag te overdrijven. In Korea is een veldslag verloren, misschien zelfs een veldtocht, dat zal nog moeten blijken, doch niet de oorlog. Want is daarvan in feite niet sprake? Zelfs een evacua tie van Korea zou nog niet behoeven te betekenen verlies van de oorlog, men zie naar het verloop van wereldoorlog twee. Vol spanning is daarom de ontmoe ting TrumanAttlee in Amerika ge volgd. Op de voorgrond kon men plaat sen, dat 'het onder geen enkele omstan digheid zou lukken aan Moskou om een wig te drijven tussen Londen en Mos kou. daar beide maar al te goed be grijpen. dat dit de tegenpartij slechts zou aanvuren om door te zetten. Maar aan de andere kant, alleen reeds het feit, dat de ontmoeting langer duurde dan was uitgestippeld, doet duidelijk uitkomen, dat er toch voldoende ge schilpunten aanwezig waren, waarover tot en met moest worden gediscussieerd. Het- heeft geen zm dit te verbloemen. En waarom ook? De uiteindelijke over eenstemming zal er bovendien des te krachtiger door worden! Intussen heeft de gang van zaken in het Verre Oosten in ieder geval dit goede opgeleverd, dat het Westen meer dan ooit heeft begrepen, dat er gehan deld moest worden, wilde men nog iets bereiken. Daarom heeft Frankrijk dan tenslotte ook toegestemd in de herbe wapening van West-Duitsland volgens ce Amerikaanse zienswijze. Eindelijk maz hier geryst worden gebezigd. De Fransen hebben gezorgd voor een vol komen nodeloos oponthoud, dat de ver dediging van West-Europa onnoemelijk weel schade heeft berokkend. Waarom inoest deze instemming worden afge dwongen door de ernstigste omstandig heden? Hoeveel verder had men niet kunnen zijn, wanneer direct was aan vaard. hetgeen toch onafwendbaar was, wilde men een dam opwerpen tegen het gevaar uit het Oosten? Maar, men is er neg niet! Want men kan West-Duitsland niet dwingen om zich in te schakelen en het zou ons niet erg bevreemden; wanneer Bonn zich niet bepaald enthousiast betoont, daar moeilijk zal zijn vol te houden, dat de Duitsers als gelijkgerechtigden worden aanvaard. Hce mooi men het ook wil voorstellen, daarvan is geen sprake en het zou ons zeer verwonderen, zelfs al accepteert Bonn officieel, als de Duit sers als vrijwilligers zich zullen haasten ech te melden. De lust der Duitsers is toch al niet bepaald groot! En dan wordt het doel nog niet be reikt. Nu kan men zich nog vastklampen aan de mogelijkheid, dat er binnen af zienbare tjjd een Vier-mogendheden- conferentie zal kunnen werden gehou den. Juist wordt daarover te Parijs door de Westelijke Drie gesproken. Het lij °us, eerlijk gezegd, een strohalm, als men daaraan zich wil vastleggen. Er is Seen enkele reden cm te verwachten, zelfs al komt het tot die Vier-mogend- heden-bijeenkomst, dat Moskou zich dan zal haasten en niet liever de kat uit de boom blijft zien Neen, de situatie blijft ernstig en onoverzichtelijk, mede tengevolge van de onderlinge verdeeldheid daar, waar deze niet kan en mag worden geduld. Truman en Attlee zijn het op één punt na eens President Truman en premier Attlee hebben gisteravond hun besprekingen beëindigd. Hun zesde onderhoud duurde bijna twee-en-een-half uur. Vice-president Alban Barkley en leden van Trumans kabinet woonden de bij eenkomst o.a. bü. J- Attlee zal vandaag te Ottawa een ontmoeting hebben met leden van het Cana dese kabinet en zich morgen via dc radio tot het Canadese volk richten. In een gemeenschappelijk communiqué wordt verklaard, dat Engeland en de Verenigde Staten het eens zijn geworden over gemeenschappelijke doelstellingen van de buitenlandse politiek. De Verenigde Staten en Engeland zullen „met vastbeslotenheid en eenheid samen optreden om het hoofd te bieden aan de bedreiging van de vrede, die in de afgelopen weken voor ieder duidelijk is geworden". Truman en Attlee verklaarden: „wij waren het volledig eens, dat er geen sprake kan zijn van toegeven of het belonen van agressie, hetzij in het Verre Oosten, hetzij elders". De Verenigde Staten en Engeland zijn bereid „te streven naar beëindiging van de vijandelijkheden door middel van onderhandelingen". De Verenigde Staten en Engeland verschillen van mening over de kwestie van het toelaten van de regering van Peking tot de Verenigde Naties. Engeland is voorstander van toelating doch de Verenigde Staten blijven zich hiertegen ver zetten. Er was volledige overeenstemming over de behoefte aan onmiddellijke maat regelen voor het opbouwen van de Noord-Atlantische verdediging in Europa. Truman en Attlee kondigden verder aan, dat zij overeenstemming hebben bereikt over het vergroten van de militaire capaciteit der beide landen, „zo snel mogelijk", en uitbreiding van dc wapenproductie. Truman verzekerde Attlee, dat hy hem op de hoogte zal houden van een even tueel gebruik van de atoombom en verklaarde te hopen, dat de toestand in dc wereld geen aanleiding zou geven tot het gebruik van de bom. PROGRAM VAN 10 PUNTEN. Truman en Attlee kondigden een pro gram van tien punten aan „voor de verdediging van- de vrije werelld in Euro pa en in Azië tegen een communisti sche aanval". Deze punten zijn: 1. Gemeenschappelijke doelstellingen van de buitenlandse politiek om de vre de te bewaren, de kracht van de vrije wereld te vergroten, de ooi-zaken van vrees, gebrek en ontevredenheid uit te schakelen en de democratische levens wijze te bevorderen. 2. Verenigde actie ter ondersteuning van deze eenheid van doelstellingen. 3. Geen toegeven aan of beloning van agressie waar ook ter wereld. 4. Bereidheid om te trachten een eind te maken, aan de vijandelijkheden (in Korea) door middel van onderhande lingen. 5. Overeenstemming, dat de geschil len tussen Engeland en de V. S. met be trekking tot het toelaten van commu nistisch China tot de V.N., „geen be lemmering moeten vormen voor onze verenigde poging ter ondersteuning van onze gemeenschappelijke doelstellin gen". 6. Overeenstemming, dat de 'kwestie- Formosa met vreedzame middelen moet worden geregeld en op een dergelijke wijze, dat de belangen van het volk van Formosa en het behoud van de we de en veiligheid in het gebied van de Stille Oceaan worden gewaarborgd en dat bestudering van deze kwestie door de V.N. hiertoe zal bijdragen. 7. „Wij zijn het volledig eens over de behoefte aan onmiddellijke actie van alle landen, die aangesloten zijn bij het Noor.datlantisch Verdrag, om hun po gingen tot het opbouwen van hun defen sie teJntensiveren en de Atlantische ge meenschap ts versterken Wij erkennen dat voldoende grote strijdkrachten voor de verdediging essentieel zijn voor het verhinderen van een eventuele oorlog." 8. Truman en Attlee kwamen tot de conclusie, dat de militaire capaciteit van hun beide landen moet worden ver groot, zo snel mogelijk, en dat de wa penproductie van deze landen moetwor den 'uitgebreid om all* vrije landen, die thans verenigd zijn in een gemeen schappelijke defensie, te helpen. 9. Internationale maatregelen, die een billijke verdeling van de voornaamste grondstoffen voor de defensie en de es sentiële behoeften der burgers verze keren, 10. Verzekeringen van Truman aan Attlee met betrekking tot het gebruik van de atoombom. KOREA. Mest betrekking tot Korea wordt nog gezegd: „de Verenigde Naties hebben de missie die zij aan de strijdkrach ten der V.N. hebben toevertrouwd, niet gewüzigd en de strijdkrachten van onze beide landen zullen voort gaan zich te kwijten van haar ver antwoordelijkheden". All?s moet worden gedaan om de doelstellingen van de V.N. in Korea met vreedzame middelen te bereiken en een oplossing te vinden voor het Koreaanse probleem op de grondslag van een vrjj cn onafhankelijk Korea. Wü zijn vol vertrouwen, dat de grote meerderheid der Verenigde Naties het zelfdï standpunt inneemt. Indien de Chinezen van hun kant bewijzen to nen van een dergelijke houding, heb ben wij goede hoop, dat men dc zaak van de vrede kan hooghouden. In dien zij dit niet doen, is het de taak van de volkeren der wereld, door mid del van de Verenigde Naties, te be slissen hoe de beginselen van het handvest het best kunnen worden verdedigd. Wat ons betreft wij ver klaren bij voorbaat, dat wij vast be sloten zijn deze te verdedigen." Vervolgens wordt gezegd: „de vrije landen van Azië hebben de Verenigde Naties krachtige steun verleend en heb ben voor ce wereldvrede gewerkt. De communistische agressie In Korea ver hoogt hp; gevaar voor de veiligheid en onafhankelijkheid van deze landen. Wjj bevestigen ons voornemen hen te blij ven helpen Samen m-t de andere vrüe landen, die verenigd zijn in een gemeensènappe- lijke verdediging, aldus het communique, moeten de Verenigde Staten en het verenigde koninkrijk voortgaan svede:- zijdse regelingen uit te werken, waarbij ieder het zijn? zal bijdragen tot de ge meenschappelijke verdediging. VERDEDIGING VAN EUROPA „Wij kwamen overeen dat zodra het plan voor een effectieve gejnt greer- de strijdmacht voor de verdediging van Europa, dat thans zijn voltooiing in de Noordatlantisehe organisatie nadert, is goedgekeurd, er een opper bevelhebber moet woeden benoemd Het is onze gemeenschappelijke wens, dat dc benoeming spoedig zal-geschie den. „Behalve deze beslissingen met be trekking tot het vergroten van onze mi litaire kracht, zijn wij overeengekomen dat het handhaven van een gezonde burgerlijke economie van vitaal belang ls voor het succes van onze defensie- inspanningen, BURGERLIJKE ECONOMIE. „Wij varen het er over eens. dat, ter wijl de productie voor de defensie de grootst mogelijke voorrang moet worden gegeven wat betreft de grondstoffen, waarvan een onvoldoende voorraad be staat, voor zover mogelijk tegemoetge komen meet worden aan de essentiële behoeften der burgers van de vrije lan den. .Teneinde het noodzakelijke mate riaal te verkrijgen en d!t zo snel moge lijk voor deze voorrangsdoeleinden toe te wijzen, hebben wij besloten zo nauw mogelijk samen te werken om de voor raden grondstoffen te vergroten. „Wij bespraken bepaalde onmiddellij ke problemen betreffende het tekort aan grondstoffen en de bestudering van deze zaken zal voortduren Wij zijn ons vol ledig bewust van de toenemende nood zaak om te verhinderen, dat materiaal en goederen van strategisch belang in handen komen van diegenen, aie deze teger. de vrije wereld zouden kunnen gebruiken." Het met alle kracht opbouwen van orfee strijdkrachten zal zuiver als de fensieve maatregel geschieden, alsdus het communiqué. BEROEP OP COMMUNISTISCHE LEIDERS. Wij geloven, dat de communistische leiders van de Sovjet-Unie en China, indien zij dit verkozen, hun gedrag zodanig zouden kunnen wijzigen, dat dez.e defensievoorbereidingen niet no dig zouden zjjn. Wij zullen al het mo gelijke doen, via alle kanalen, die ons ter beschikking «staan, om hun dit standpunt duidelijk te maken en om een vreedzame oplossing van de be staande geschillen te zoeken". Het communiqué besluit: In deze critieke periode is het een bron van voldoening voor ons. dat de standpun ten van onze regeringen ten aanzien van fundamentele problemen zo zeer1 overeenkomen. Wij geloven, dat deze ge lijkheid van doelstelling onze regerin gen in staat zal stellen haar vaste wil ten uitvoer te brengen om samen te werken ter versterking van de eenheid. die1 reeds tussen de vrije landen tot stand is gebracht, en die waarden te verdedigen, welke voor de volken, die wij vertegenwoordigen., van fundamenteel belang zijn". Reacties Het communiqué is door vele afge vaardigden der V.N. te Lake Success met gemengde gevoelens ontvangen, daar de voornaamste kwestie, waarvoor de VIL zich gesteld zien: het Chinees-Ko- reaanse vraagstuk, onopgelost is ge bleven. Talrijke afgevaardigden, vooral van de kleinere landen, hadden gehoopt, dat de besprekingen te Washington zouden leiden tot een duidelijk om lijnde politiek, die de politieke commis sie der V. N- tot leidraad zou kunnen dienen bij de behandeling van de kwestie der Chinese inmenging in Korea. De Aziatische afgevaardigden zijn in het bijzonder teleurgesteld, omdat in het communiqué eenvoudig werd mee gedeeld, dat Engeland en de V .S. van mening verschillen over de kwestie van het lidmaatschap van communistisch China. Anderzijds schijnt men in diploma tieke kringen te gaan voelen voor het Amerikaanse standpunt, ttat het lid maatschap van de V. N. niet moet wor den overwogen, voordat de regering van Peking tastbaar blijk heeft gegeven van haar betrouwbaarheid. Londense waarnemers zijn van me ning, dat het communiqué zeer belang rijke conorete militaire besluiten met betrekking tot de toestand in Korea maskeert, welke voorlopig niet zullen worden gepubliceerd. Men is voorts van mening, dat de president en de premier een bepaalde politiek (wellicht sancties) hebben ge formuleerd, welke zal worden gevolgd, indien er geen onderhandelingen mo gelijk zijn met de regering van Pekmg. Een van de 150 Labourleden, die de brief aan Attlee ove? .het, gebruik van de atoombom hebben getekend, ver klaarde tegenover Reuter: „Het is ten minste iets, dat Amerika besloten heeft Attlee te raadplegen, indien het er ooit over denkt de bom te gebruiken. Maar wij willen van de premier weten hoe groot precies de stem zal zijn, die En geland in dit besluit zal hebben". Afgezien van het verschil van me ning over China's toelating was het trouwens moeilijk een politiek voor de toekomst op te stellen als de militaire toestand snel van dag tot dag veran derde. Engeland had zich verzet tegen Met het s.s. Veendamzijn zoo/t gemeld, 48 jonge boeren, tuinders en landarbeiders, die in het raam van de Technical Assistance" van de E.C.A. Missie gedurende acht maanden in Amerika verbleven am bekend te raken met de Amerikaanse landbouw methoden in ons land teruggekeerd Een aantal jongelui aan boord van de Veendam"varende op de Nieuwe Waterweg naar Rotterdam. voorstellen voor een „beperkte straf- oorlog tegen China, teneinde de weg tot onderhandelingen over de crisis in het Verre Oosten te effenen". Britse militaire leiders waren van oordeel, aldus Reuters correspondent, dat een dergelijke oorlog vruchteloos zou zijn. Zij hebben echter niet de mo gelijkheid uitgesloten van een ontwik keling in de richting van een „beperkte oorlog". Het communiqué, zo vervolgt Reuter's oorrespondent, was dan ook, gezien in het licht van bovenstaande verklarin gen, „eerder opmerkenswaardig door zijn weglatingen dan door de inhoud". Het optreden der Chinese commu nisten in Korea wordt „voorzichtig heidshalve" „interventie" genoemd. Het communiqué geeft ook geen licht inzake de toekomstige houding van beide landen in de Verenigde Naties. Er werd slechts in het alg-emeen verwezen naar „de handhaving van het Hand vest". De correspondent noemt het ver der een opmerkenswaardig punt, dat niet gesproken wordt over de vereniging van Noord- en Zuid-Korea. Er wordt gesproken van een „vrij en onafhanke lijk Korea" en niet van een „verenigd, onafhankelijk en democratisch Korea" zoals de resolutie der algemene verga dering zegt. Naar verluidt, is Attlee zelf zeer ver genoegd over de resultaten van zijn bezoek. Attlee heeft gisteravond te Lake Suc cess nog enige besprekingen gevoerd met vooraanstaande functionnarissen der V. N. ff m AFNEMENDE VOHST. De Bilt verwacht tot morgenavond: Overwegend droog weer met vrij veel Polking en plaatselijk mist. Zwakke *n in het Noorden later matige Zuide- |i'ke tct Zuidwestelij k« wind. Vannacht in het Westen van het land temperatuur om het vriespunt, in het Oosten lichte vorst. Morgen overdag op de meeste plaatsen temperatuur enkele Braden boven nul. (Opgemaakt te 10 uur). 10 December. Zon op: 8.36 uur; onder: 16.29 uur. Maan op: 10.33 uur; onder: 16 58 uur. Hoogwater te Katwijk te 3.28 en 15.45 uur. Springtij) (11/12 te 4.19 en 1637 uur) Dit nummer bestaat uit acht pagina's. Zo is de oorlog in Korea: hard, moordena. net Turkse detachemeninauwelijks aan het front, werd in de Chinese stormloop gepasseerd en evenals duizenden Amerikanen ingesloten. In de barre winter, die inmiddels over het onherbergzame terrein in Noord Korea is getrokken, slaagden zij er in, gesteund door de 29e Britse brigade, de omsingeling te doorbreken en zich bij de naar het Zuiden terugtrekkende stroom van V.N .-troepen aan te sluiten. Tegen een mistig decor waarin de aan flarden geschoten spaarzame bomen als spoken opdoemen, trekt de brigade in bittere koude over een met ijsschotsen bezaaide rivier. Voorstel tot Staakt het vuren" Generaal Collins, de Amerikaanse chef-staf van het leger, die gisteren van een bezoek aan Korea terugkeer de, verklaarde te Washington, dat „onze troepen daarginds zich zonder verdere ernstige verliezen zullen kun nen bedruipen." De generaal zeide niet in het open baar te kunnen uiteenzetten op welke gronden h\j tof deze conclusie gekomen was. Van het front is overigens weinig nieuws. De Amerikaanse marine heeft ver klaard, dat volgens de laatste berichten de Amerikaanse ontzevtingscolonne <v Amerikaanse en Britse troepen in het omsingelde Tsjosinbekken tot op 10 km genaderd zijn. In overleg met andere Aziatische lan den legt de Indiase afgevaardiging te Lake Success thans de laatste hand aan een voorstel, waarbij de VN verzocht wordt aanstonds een .staakt het vuren" uit ie roepen „om aldus in te gaan op de wens van de gehele wereld tot vrede". Men verwacht, dat het voorstel van daag aan de VN zal worden voorgelegd. Men gelooft, dat de kwestie,van het op- stellen vand eze oproep, die ook reeds I als gemeenschappelijke gedachte leefde I in het voorstel van Benegal Rau de I voornaamste Indiase afgevaardigde. I aan Woe sjie-tsjaoen, de leider van de Chinese communistische delegatie, en in het beroep van de 13 Aziatische landen j od Peking, reeds werd aangeroerd op de I vergadering van afgevaardigden van I landen in Azië ep het Verre Oosten, die [Donderdag gehouden werd, doch dat men een beslissing uitstelde tot na de I publicatie van het communiqué over de besDrekingen tussen Truman en Attlee. Naar verluidt wordt nog overwogen, of aan deze oproep om het vuren te staken de vorm zal worden gegeven van een apart voorstel of da-t de oproep zal worden ingediend als een amendement op de zesmogendhedenresolutie. die de politieke conn issie op het ogenblik be spreekt. Volgens de laatste aanwijzingen wordt een stemming over deze resolutie niet voor heden verwacht. In het hervatte debat over de zes mogendhedenresolutie waarin China wordt uitgenodigd zjjn troepen ui: Ko rea terug te trekken, is in de politieke commissie van de Verenigde Naties een telegram van de commissie der VN voor Korea voorgelezen waarin wordt gemeld, dat. de aanwezigheid van 231.000 Chinese militairen in Korea definitief is vastge steld. Deze macht bestaat uit 26 divisies. Er wordt echter aan toegevoegd, dat er waarschijnlijk veel meer Chinezen in Korea zijn en dat een „verantwoorde" schatting van 400 000 man spreekt. Volgens verklaringen van krijgsgevan genen was de Chinese interventie in Korea het gevolg van lang voorbereide plannen. De ondervraagde Chinese sol daten hadden er geen idee van, dat zij tegen de strijdkrachten van de Verenig de Naties moesten vechten, aldus het rapport. De gevangenen waren alle le den van de geregelde Chinese legereen heden. die onder normale discipline stonden. Naar viermogendheden- conferentie De vertegenwoordigers van de drie Westelijke landen hebben besloten tot het houden van een voorlopige vier- mogendheden-conferentic om de agen da vast te stellen voor een bijeen komst van de vier grote mogendheden over de kwestie Duitsland, als voorge steld door de Sovjet-Unie. Naar in kringen, die in nauw contact staan met de conferentie, verluidt, wordt als voorwaarde gesteld, dat de Sovjet- Unie enig bewijs levert van goeden wil, zo hadden de Engelse afgevaar digden voorgesteld, dat men de Sov jet-Unie verzoekt een eind te maken aan de bezetting van Oostenrijk. BELGIË VERBIEDT UITVOER VAN EIEREN. (Van onze Brusselse correspondent) De Belgische pluimveehouders zijn ontevreden en ongerust over het uit voerverbod van eieren, d_at in het kader van dc prijsdaling door ae minister van economische zaken, gedecreteerd werd. Er zijn thans opnieuw 15 millioen leg hennen. terwijl 12 millioen hennen vol doende zijn om de binnenlano're be hoefte:-. te dekken. .Intussen'aldus meldt eer lid van de Belgische Tweede Kamerccmmissie voor Landbouw, ..maaki, Nederland van het uitvoerver bod gtb"" i:k om onze Zwitserse en Franse c'icntèle in te palmen". De e.eren kosten momenteel 20 k 23 cent.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 1