Geopend
Wiemen, taak en doel der Afrikanisfische
taalwetenschap
VROOM DREESM.INN
Duitse deviezenmoeilijkheden slechts van
voorbijgaande aard
Laatste Berichten
Wel en ivee der visserij
Eerder door te weinig dan door te veel
liberalisatie ontstaan
ZATERDAG 3 DECEMBER
Inaugurele oratie van
prof. dr H. P. Blok
|h het Groot Auditorium van de
llciJse Universiteit aanvaardde prof.
1 dr H. P- BIok gistermiddag liet ambt
lra bijzonder hoogleraar in de Ban-
I Reliek vanwege het Afrika Instituut
1^1 het uitspreken van 'n Inaugurele
Ife-atie over problemen, taak en doel
"i de Afrakanlstische taa'weten-
.«hap.
Profdr H. P. BLOK.
Isreker behandelde in c'le aanvang van
V," voordracht de algemene criteria
E het onderscheid der afzonderlijke
bijroepen en concludeerde daaruit,
/de Westerse linguist, die de taa!
primitieve bevolkingsgroep
Jtvr.ueel wil leren begrijpen, zich naar
§r.io?en zal moeten losmaken van zijn
Züonele taalbegrippen. Hij zal moe-
uitgaan van de geestelijke instelling
Jü de sprekers, die het door hem on-
(bochte idioom gebruiken. Vandaar
ji het zoeken naar een algemene
iilioaologie als een contradictio in-
psinis van de hand moet worden ge
ven. Elke onderscheiden volksgroep
uad haar specifieke denkwijze ovei
hét eigen idioom.
KHeeft een dergelijk onderzoek alleen
ifer.schappëlijke waarde, of ook so-
p. betekenis, waardoor het een prac-
iaak krijgt opgedragen? Sedert
i United Nations de steun aan en de
iriikkeling van de „achtergebleven
lóf jeu" als vierde punt op haai
wasprogramma hebben geplaatst, is
tia meer en meer in de interna-
l:-:ile belangstelling komen te staan
et acculturatieproces, hetwelk zich
pekken moet in versneld tempo
ht rekening te- houden met de mid-
tea van communicatie tussen de in-
li-asen en de Westerse wereld.
I Vandaar dat een voertaal, welke een
I uitgestrekter gebied dan dat van het
De winkelsluitings
verordening
njZIGINGEN traden "gisteren
in werking.
I De Gemeen teraad heeft od 28 Juni en
Augustus 1950 de Verordening op de
'elsluitirig op enige punten gewij-
[32e wijzigingen houden o.m. het vol-
feie in:
Ikinkels waarin levend visaas ten be-
Kie van de vissport wordt verkocht,
des Zondags tot 9 uur des mor-
geopend zijn, uitsluitend voor de
M»p van levend visaas.
I Voorts is het aan opticiens, goud- en
Ikfrsmeden en aan boekhandelaren
■ponder begrepen zij, die uitsluitend
Tb hoofdzaak kantoorboeken en/of
Ji-ehriften verkopen) verboden hun
piels op Maandag vóór 13 uur ge-
pd te hebben, Slagerswinkels moeten
[i Maandag na 13 uur gesloten zijn.
kappers kruideniers rïjwielhande-
i. drogisten en tabakswinkeliers is
p verboden hun winkels od Dinsdag
is 13 uur voor het publiek geopend te
pen De in deze alinea genoemde
jsiin?en lijden uitzondering in enige
Pjfe verordening vermelde gevallen.
1 w slotte hebben de Burgemeester
T Wethouders de bevoegdheid verkre-
vergunning te verlenen voor het na
it wettelijk vastgestelde winkelslui-
^isuur ven-ten met geringe eetwaren
•tremen nabij de toegangen van zie-
iJuichtlngen gedurende de bezoek-
a.
I3,-, verordeningen, waarbij bovenbe
dde wijzigingen werden vastgesteld,
gfên gedurende drie maanden od de
seente-Secretarle, afdeling Alge-
Zaken, voor een ieder ter inzage.
*iin op 1 December jl. in werking
pelen.
nieuwe aanwinst voor
ned. lagermuseum.
Model van Vaartuigendienst.
I De laatste directeur van de Verple-
Irp en transportdienst van het KNIL
kolonel der infanterie KNIL E. D. C.
heeft aan de directeur van het
■^ennuseum alhier een model 1 10
l,i;een „landing craft vehicle and per-
Jd" (LCVP) aangeboden,
...LCVP" vormde de kern van de
van het Korps Vaartuigendienst,
|a! een onderdeel uitmaakte van de
^-"Plegings- en Transportdienst. Het
■•^5 vaartuigendienst, bijna geheel ge-
;ad uit militairen van de Koninklijke
l-eimacht, die in de burgermaat-
|;rippij een varende betrekking ver-
vond zijn taak in de bevoorra-
van troepen van de KL en KNIL
li1® waterrijke gebieden van Indonesië
I.; palembang, Djambi, Deli, Riouw,
|:':3so en de Grote Oost. Hut korps
■-"tin die streken de handhaving en
I.",8,:!63 van de Nederlandse troepen
l^Üjk gemaakt door hem regelmatig
lüf benodigdheden te voorzien,
r-irtoe zware diensten vaak op woelige
■■'-"•a dienden te worden verricht en
acties te water tegen de tegen-
l-^er geen uitzondering vormden.
Iv.^5 herinnering aan de diensten door
■^.personeel van het Korps Vaartui-
1 l;en?t van 1947 tot 1950 In Indone-
-^erricht, staat thans het model van
I - LSVP in het Legermuseum voor
1 "p\een zichtbaar opgesteld.
Ji_ e': haodsl is ter gelegenheid van het
beslaan van de Vaartuigendienst
1 - is April 1948 aangeboden aan de
|<anvalige dirèct-eur thans de gene-
r'hajoor KNIL b.d. G J. van Leeu-
en werd vervaardigd door het
;-soneel van het depot Vaartuigen-
-ast te Batavia.
enge stamverband omvatten kan, van
grote betekenis is, zoals b.v. het mo
derne Chinees, het Hindi en de Ba-
hasa Indonesia in Oost-Azië een be
langrijke rol spelen.
Drie mogelijkheden bestaan er in dit
verband. Ten eerste dc mengtaal, die
echter uit principiële overwegingen te
veroordelen valt, omdat deze nimmer,
door haar kunstmatig karakter, draag
ster kan worden van een werkelijk le
vende litteratuur. Anders ligt het ge
val bij de Linguae Francae. H;er be
treft het landselgen idiomen, welke on
der bepaalde omstandigheden blijken
als algemeen communicatiemiddel te
kunnen fungeren ook buiten de grenzen
van het gebied waar zij in engere zin
de moedertaal zijn. Naarmate echter
de geografische verbreiding van de Lin
gua Franca groeit neemt alleen
reeds om redenen van practlsche bruik
baarheid de „slijtage" in structuur
en woordbouw toe. Voorts is er de mo
gelijkheid de normale taalgroei te lei
den langs lijnen van vereenvoudiging
en uniformisering, zonder hierbij tekort
te doen aan de rechten der verschillen
de taaicomponenten. Door geleidelijke
unificatie wordt van binnen uit het
aantal dialecten gereduceerd tot de
grootste gemene deler, waarin echter
de hoofdpunten van woordstructuur en
syntaxis ten volle gehandhaafd blijven
Reeds werden stappen in deze richting
gezet.
Van deze drie mogelijkheden zal, al
dus spreker, de methode der unifica
tie de meest gewenste blijken te zijn.
Het eerste begin, dat in deze richting
is gemaakt, rechtvaardigt volgens
spreker de verwachting, dat ongeacht
de massale arbeid welke nog zal moe
ten worden verzet, het doel deze
moeiten zal heiligen.
De oplossing van het voertalenpro-
bleem betekent het openstellen van de
weg voor het vrije culturele verkeer
tussen de inheemsen en de Westerse
wereld.
Na de oratie, die met de gebruike
lijke toespraken werd besloten, werd in
het Academiegebouw een drukbezochte
receptie gehouden.
academische examens.
Geslaagd voor het doctoraal examen
geneeskunde II de dames G van Maas
dam (Haarlem), M. B. Stibbe (Rotter
dam") en de heren M. I. Bosma (Den
Haag), Goeï King Sien (Leiden), H. W.
de Jong (Den Haag) H. A. Sonneveld
(Den Haag) en M. de Witte (Oegst-
geest); voor het artsexamen le gedeelte
de heren P. C. M. Esser (Rotterdam) en
D. Timmermans (Oegstgeest)voor het
artsexamen 2e gedeelte de heren J. M.
de Bok (Voorburg), T. H Li^m (Leiden),
J. F. van Nes (Leiden) en J. Scherpbler
(Alphen aan den Rijn)voor het docto
raal examen geschiedenis de heer J. J
Peereboom (Amsterdam),
sinterklaas bij de militairen
Nadat wij deze week St. Nicolaas al
bij de jeugd en de ouden van dagen op
bezoek hebben gezien, troffen wij hem
gisteravond in de cantine van de Mors-
poortkazerne tussen een groep vrolijke
militairen van.de Koksschool aan. Na
tuurlijk waren het ook hier allemaal
lieve kindertjes", wier hart vol verlan
gen klopte naar de dingen welke ston
den te gebeuren. En daarvoor heeft de
Sint. in hartelijke samenwerking mot
de R A.O.-officier, sergeant W. Hille-
naar, prachtig gezorgd, ormde op zich
zelf de komst van „de man uit Spanje"
al een grote vreugde, daarnaast waren
er velerlei attracties, welke de stemming
nog verhoogden. Na het vertrek van
Sinterklaas volgde een gezellig samen
zijn met medewerking van een dans
orkest.
MARKTBERICHTEN
ROELOFARENDSVEEN, 1 Dec. Bloe
menveiling. Heroo 1729. Golden Seal
1827; Chorose 1224; Little America 16
32, troerayonant 1429 per bos, Agnes
Ford 6—12, Mefo 513, Herco 4—11,
Marie Elisabeth 511. klednbloemig ge
plozen 27 per stuk. Cyclamen 0.70 per
pot.
ROELOFARENDSVEEN. 1 Dec. Groen-
tenvelling. Tomaten A 16.0038.00, ld.
B 22.00—49.00. Idem C 10.00—22.00. ld.
CC 5.0012.00, Glassla I 7.80—10.50, ld.
II 5.20—8.40, Idem III 2.605.40. vellen
Bertha's „huwelijk" was
„schandelijke" manoeuvre
BERTHA'S RAADGEVER ZAL
BEROEP AANTEKENEN.
Bij zijn betoog, dat het huwelijk on
geldig was, zeide de rechter dat Bertha
niet als Mohammedaanse beschouwd
kon worden, daar haar vader er nooit in
had toegestemd, dat zijn kind het Mo
hammedaanse geloof aanvaardde.
Bertha kon noch volgens het Neder
landse recht noch volgens dat te Singa
pore trouwen. Het zou niet in het be
lang van Bertha zijn, haar onder de
hoede van Adabi te laten en een derge
lijke gang van zaken zou zeer veel af
breuk doen aan de heiligheid van het
Mohammedaanse huwelijk, zo zeide de
rechter.
„Ofschoon ik voldaan ben over het
feit. dat Aminah Bertha met zorg en
liefde heeft opgevoed en ik bereid
ben de ongelukkige indruk, die zy als
getuige op my gemaakt heeft, voorbij
te zien, kan ik niet blind zijn voor het
feit, dat zü aandeel had in het schan
delijke „huwelijk".
De rechter zeide, dat hij bijzonder be
lang hechtte aan de wensen van Ber
tha's vader. Aan de vader was de be
slissing omtrent hetgeen het beste was
voor het welzijn van het kind.
Hij belastte Aminah voor de kosten.
De raadgever van Bertha zeide dat hij
Maandag beroep zou aantekenen.
De rechter voerde aan, dat het zoge
naamde „huwelijk" van Bertha met
Adabi „een manoeuvre was om het pro
ces te schaden, hetgeen alle betrokkenen
tot schande strekt".
Hij was echter voldaan over het feit.
dat Bertha niet met dwang of met list
tot het huwelijk was gebracht.
Inzake Aminah zeide de rechter: „Ik
ben niet aan de Indruk ontkomen,'dat
zy er toe werd overgehaald, toe te
stemmen in deze schandelijke ma
noeuvre, die een ander heeft uitge
dacht".
De zuiveringsactie te
Bandoeng
IN TOTAAL n NEDERLANDERS
GEARRESTEERD.
In het kader van de veiligheidsactie
te Bandoeng zyn 126 personen gear
resteerd, n.l. 8 Nederlanden, enige Chi
nezen en verder Indonesiërs. Onder de
gearresteerde Nederlanders bevindt
zich de hoofdredacteur van de Prean-
gerbode, mr J. L. A. Visser.
Bij een gewapende botsing te Tjiteu-
reup werden nog 37 bendeleden gevan
gen genomen en 15 stenguns en 10 re
volvers in beslag genoftien.
Reeds eerder werden 9 Nederlanders
In Bandoeng en omstreken aangehou
den, zodat thans 17 Nederlanders zich
in arrest bevinden.
INDONESISCH MINISTER VAN
FINANCIËN TE NEW YORK.
De Indonesische Minister van Finan
ciën, Sjafroeddln Prawlranesara, is gis
teren uit ons land te New York aange
komen in gezelschap van de secretaris
generaal Mohammed Saubari, drs A.
Oudt, algemeen adviseur en de adviseur
van het Ministerie van Financiën, J. W.
Verwoerdt. Het gezelschap werd verwel
komd door ambassadeur Palar en zal
morgen naar Washington vertrekken,
waar de minister een bezoek zal brengen
aan de leider van de E.C.A., William
Foster. Hij zal met hem o.a. het toe
komstig gebruik bespreken van de te
gen/waardegel den in Indonesische valuta
voor hulp, die door de E.CA. onder het
bestuur van de Nederlands-Indische re
gering verleend werd. De waarde van
deze gelden staat gelijk aan een bedrag
van 84% millioen dollar.
12.00—21.00, andijvie 10.00—22.00, glas-
andljvle 27.00. witlof 36.00—39.00, bloem
kool 8.0021.00 per 100.
KATWIJK a. d. RIJN, 1 Dec. Groenten-
velling. Uien 2.807.30; Waspeen I 8—
24.25; idem II 614; Spruiten 14—35; Wit
lof 36.8037.10; Andijvie 1229; Gele kool
3 906; Groene kool 6.507.50; Boeren
kool 711; Selderie 7.30—7.40; Kroten 5—
10 Winterpeen 3.204.50; Rode kool 5
7.80; Knolselderle 5—8; Bloemkool 1020-
LEIDEN, 2 Dec. Coöp, Groentenveiling.
Per 100 kilo: Witte kool 4.40—6.10; Rode
kool 5.209.90; Savoye kool 4.608.20;
Groene kool 5.3011.20; Boerenkool 714;
Prei 813; Kroten 4.107.30; Kroten ge
kookt 7—16; Ülen 2.10—6 30; Peen 5.70—
25; Spruiten 1242; Andijvie 7.90—33.20;
Sla 914; Schorseneren 1628: Druiven
4886; Witlof 10—65; Spinazie 947;
Tomaten 843. Per 100 stuks: Bloemkool
9—38: Sla 2.70—10,60; Knolselderle 814.
Per 100 bos: Peterselie 6.308 70; Radijs
3.30—4.70; Selderie 2.90—8.30; Peen 11—27.
Aan de Zaterdagmarkt werden geen
trawlers verwacht. Wel rekende men
Vrijdagavond op een aantal visloggers,
die wegens het slechte weer naar huis
komen.
Voor de Maandagmarkt zijn reeds be
kend de Mary IJM 61 met 150 kisten
makreel, 150 kisten schelvis, 80 kisten
kabeljauw, 200 kisten koolvis, 50 kisten
radio en 40 kisten varia en de Simon de
Danser IJM 43 met 200 kisten Schelvis,
80 kisten koolvis, 150 kisten makreel
en 100 kisten varia terwijl voorts ver
wacht wordt de Excelsior III KW 76.
Van de loggervloot wordt weinig aan-
weer als door het laat in de week pas
naar zee gaan.
De omzet van het Staatsvissersbedrijf
te IJmuiden bedroeg in de maand No
vember f, 2.475.419 tegen f. 2.803.877 in
November 1949, een daling dus met
f 328 458. De afgelopen elf maanden
leverden in totaal op f. 20.467.677,
f 832 915 meer dan In de overeenkom
stige periode van 1949, toen voor
f 19.634.762 werd omgezet.
Aanvoer
RCXJ"pTrc".'Nn'NGEN, 2 December. Binnen
van de haringvisserij de loggers SCH 275
met 20 last. SCH 104 met 250 kisten
verse haring. SCH 24 met 250 kisten ver
se haring, SCH 6 met 26 last. SCH 23
voer verwacht, zowel door het slechte met ioo kisten verse haring.
Chinezen rukken op in
N.O. Korea
De Chinese communistische troepen,
die snel optrekken naar de kust van de
Japanse zee om de verbonden troepen
in N.O.-Korea af te snijden, hebben,
naar gemeld wordt, punten 25 km. ten
Noorden en 32 km. ten N.W, van Ham-
hoeng bereikt. Hamhoeng is een stad
aan de Oostkust.
Als zij deze stad bereiken, worden niet
alleen de verbindingen met de Ameri
kanen te Hjesandjin (aan de Mandsjoe-
rijse grens) en met de Zuid-Koreaanse
kapitooldivisne afgesneden, maar ook
de voornaamste aanvoerweg naar de
Amerikaanse troepen, die in het gebied
van het Tsjosin-reservoir vechten. Ge
meld wordt, dat laatstgenoemde Ameri
kanen (mariniers)- de stad Hoedanmi
hebben verlaten.
MacArbhurs troepen in het Noordwes
ten groeperen zich in een nieuwe ver
dedigingslinie, die zioh uitstrekt tussen
Soektsjon en Soentsjon, ongeveer 40 km.
ten Noorden van Pjongjang.
Generaal MacArthur heeft- bij de
schriftelijke beantwoording van vragen
van journalisten verklaard, dat er thans
„een toesband van onverklaarde oorlog
tussen de Chinese communisten en de
strijdkrachten der Verenigde naties"
bestaat in Korea.
Hij had geen machtiging voor het ge
bruik van.de atoombom gevraagd.
De generaal verklaart verder, dat de
sterkte van de onmiddellijk bij de strijd
betrokken Chinezen op een half mil
lioen kan worden geschat, verdeeld in
twee groepen. De voorste groep, die
thans in de aanval is, is iets meer dan
de helft van dit aantal tserk. De tweede
groep trekt snel op van bases aan de
rivier de Jaloe. In de Jaloe-sector be
vinden zich ook 100 k 150.000 Noord-
Koreanen, die daar worden gegroepeerd.
De juiste sterkte van de verbonden
troepen wilde de generaal liever niet
mededelen. Wel zei hij, dat de commu
nisten een overweldigende meerderheid
hebben,
MacArthur hoopt, dat de Koreaanse
kwestie door onderhandelen kan worden
opgelost. Regeling van internationale
kwesties kan altijd beter langs vreed
zame weg geschieden, zei hij. Hfj is niet
van mening, dat de Chinezen buiten
Korea zouden zijn gebleven, als de V.N.
de campagne hadden gestaakt voordat
de Mandsjoerijse grens werd bereikt.
De V.N. hebben op het ogenblik bijna
145.000 communistische krijgsgevange
nen.
MacArthur heeft geen machtiging
gevraagd om doelen ten Noorden van
de Jaloe te bombarderen.
WOE SPRAK MET LIE.
Woe hsloe-tsjoena, de leider van de
delegatie vam communistisch China bij
de V.N., heeft gisteravond een onder
houd van anderhalf uur met Trygve Lie
gehad. Lie zei later, dat „algemene
kwesties" zijn besproken. Twee andere
leden van de Chinese delegatie verge
zelden Woe.
Vonnissen te Praag
De staatsrechtbank te Praag heeft
vandaag het schuldig uitgesproken over
de negen R.K, geestelijken, die op be
schuldiging van hoogverraad en spion
nage zijn berecht; één levenslang, 2 maal
25 jaar, 2 maal 20 jaar, 1 maal 18 jaar,
1 maal 17 jaar, 1 maal 15 jaar en 1 maal
10 jaar.
De, rechtbank legde voorts boetes van
15"0!000 kronen, 100.000 kronen en klei
nere op. Tevens werd inbeslagneming
van alle beait van de negen veroordeel
den bevolen Zij zijn voor de tijd van
tien jaar uit hun burgerrechten ontzet.
De president van de rechtbank zei
dat de bewezen misdaden van zes der
beklaagden juridisch de doodstraf zou
den wettigen. Het hof had zich echter
op het standpunt geplaatst dat de volks-
democratische republiek sterk genoeg
was om deze hoogste straf niet op te
leggen.
Alle negen beklaagden gingen met het
vonnis accoord, daarbij afstand doende
van het recht tot hoger beroep. De
meeste beklaagden dankten het hof en
zeiden, dat zij zouden trachten „hun
geweten van hun misdaden te zuive
ren". Twee zeiden zelfs „dat zij het
vonnis met dankbaarheid" aanvaard
den.
Lezers schrijven
ONJUIST SPEELGOED.
Gisteren bewonderde ik een speel
goedwinkel in onze goede oude stad Lei
den. Tot mijn ergernis zag ik daar in
de etalage enkele speelgoedbommen met
klappertjes liggen. Ze waren niet- langer
dan ongeveer vier centimeter en ze za
gen er uit als goed naar de werkelijk
heid nagemaakt.
Is dit soms een manier om onze kin
deren op te voeden? Moeten ze zo jong
als ze zijn al omgaan met oorlogsmate
riaal, al is het dan maar speelgoed. Of
is dit misschien een nieuwe methode
om de jeugd reeds klaar te maken om
de oorlog in te gaan? Aan alle kanten
wordt er tegen de oorlog te keer gegaan,
Een beeldroman nemen we een kind af,
Maar een speelgoedbom kunnen ze krij
gen. De kinderen horen toch al genoeg
over oorlog. Is Korea al niet erg ge
noeg? Laten we ten minste onze kin
deren niet met deze rommel in aanra
king brengen. Er is in werkelijkheid al
genoeg narigheid. Ik hoop, dat de. fabri
kanten, de winkeliers en de ouders onze
jeugd dit speelgoed onthouden.
EEN JONG LEZERES.
St. Nicolaas bent U werkelijk niets ver
geten U heelt nog slechts 2 dagen
de tijd!! Hebt U uw inkopen nog niet
geheel afgewerkt, U weet bij V D
kunt U voor alles beter slagen
Maandas
van 9 uur v.m. tot 9 uur 's avonds
Dlnsdafl
van 9 uur v.m. tot 6 uur
LEIDEN
ALPHEN
(Van onze correspondent te Bonn)
In een exclusief interview met de
Westdultse minister van economische
zaken prof. dr Ludwig Ehrhard, heefr
onze correspondent te Bonn antwoord
gekregen op een vijftal vragen, welke
volgens afspraak tevoren door hem
waren ingediend.
Onze correspondent laat- vragen en
antwoorden, die ook voor Nederland van
grote betekenis zijn, hier zonder com
mentaar volgen:
Vraag 1: In Nederland zijn de laat
ste t-tjd "sterke geruchten ontstaan, dat
de betaalmogelijkheden van West-Duits-
land in de internationale en vooral in
de inter-Europese handel als uiterst
zwak beschouwd dienen te worden. Ook
de Nederlandse minister van buiten
landse zaken, tevens voorzitter van de
O.EEC, heeft zich in dit opzicht zeer
teleurstellend getoond Hoe zijn deze
ongunstige uitingen door u opgenomen?
Antwoord:De huidige Duitse devie
zen-moeilijkheden zyn niet van struc
turele. maar van voorbijgaande aard,
Men moet er rekeng mee houden, dat
West-Duitsland zyn credleten nog niet
volledig heeft uitgeout en dat het aan
de andere kant leerlingen op lange ter
mijn nog meer dan 400 millioen Duitse
mark tegoed heeft. De Nederlandse mi
nister van buitenlandse zaken heeft zich
later minder pessimistisch uitgelaten
ten aanzien van de Westdultse beta-
lingssituatie.
Vraae 2: Als u, zoals uit de bladen is
od -te maken de toestand optimistischer
ziet, op welke overwegingen steunt u
dan?
Antwoord: ?n de eerste plaats op het
ontwijfelbare feit dat, de meeste schul
den tiidslijk zijn. Zij werden veroor
zaakt door het gelijktijdig optreden van
verschillende bijzondere factoren.
Slechts voor een kleiner gedeelte is er
sprake van een structuurverschijnsel. In
de mate waarin de te ver g-egane uit
werkingen van deze bijzondere factoren
afnemen, respectievelijk "door reeds ge
troffen of nog te treffen Duitse maat
regelen worden uitgeschakeld, zal in de
eerstvolgende maanden de normale toe
stand kunnen worden hersteld.
Vraag:-3: Het staat intussen vast dat
West-Duitsland het door de EBU dit
jaar verleende crediet ter hoogte van
320 millioen dollars reeds verregaand
heeft opgebruikt. Zal zy nu om een ver
hoging van dit crediet verzoeken? Zo ja,
welke argumenten zal het daarvoor te
berde brengen? Zal West-Duitsland
zich ook tot de E.C.A. om steun wen
den?
Antwoord: Het door de „managing
board" van de Europese betalingsunie
ingestelde onderzoek naar de Duitse be
talingsbalans ln EBU-verband, had zich
ook bezig gehouden met de kwestie of
het in de EBU aan de bondsrepubliek
verleende credietsquotum niet te laag
was, gemeten naar het huidige handels
volume. Een verhoging van dit quotum
lijkt absoluut gerechtvaardigd. Even
klaar is geworden, dat de positie van de
bondsrepubliek in de EBU in Mei/Juni
Jl. verkeerd is geschat. Daar tot nu toe
de ontwikkeling der van Duitse zijde
indertijd gemaakte schatting, welke van
een zeker structueel deficit uitging, is
bevestigd, lijkt eveneens een bijzondere
steun uit het bijstandfonds gerecht
vaardigd ten einde de betalingsbalans
in evenwicht te brengen.
Vraag 4: De West-Duitse betalings
moeilijkheden zjjn in dezelfde tijd dui
delijk geworden, dat in Parijs door de
O.E.E.S. een nieuwe vrijmaking van de
Europese handel tot 75 pet. werd be
werkstelligd. Toch heeft West-Duits
land zih bewust en opgewekt bij die
nleüwe liberalisering aangesloten, ter
wijl Nederland zioh genoopt zag allerlei
voorbehoud te maken. By de eerste fa
sen van de liberalisatie had het zich
echter even hoopvol aangesloten als
West-Duitsland nog nu. Zou het niet
begrijpelijker zijn geweest en meer voor
de hand hebben gelegen, wanneer ook
West-Duitsland nu meer voorbehoud
had gemaakt en duidelijker op de gro
tere moeilijkheden van een verruimde
vrijmaking had gewezen? Men kan im
mers zeggen, dat ook voor West-Duits
land, vooral wat de deviezenkwestie be
treft, de liberalisering nog niet een on
verdeelde zegen ls gebleken.
Antwoord: De Duitse instelling tegen
over de liberalisering is in principe niet
anders geworden. Zij blijft positief. Pa-
radoxalenvys zou -men zelfs kunnen zeg
gen dat de Duitse betalingsmoeilijkhe
den eerder door te weinig dan door te
veel liberalisering zijn ontstaan.
Om deze reden ook hebben wy bij de
laatste O.E.E.S.-bespreking te Parijs
onze volle steun gegeven aan de 75 pct.-
etappe. Zeker, er hebben zich in de llbe-
raliseringspractijk uitwassen voorge
daan, maar die kunnen door admini
stratieve maatregelen ongedaan worden
gemaakt.
Vraag 5: Bestaat er kans dat de te
genwoordige moeilijkheden in de Neder
lands-Duitse handel met het oog op het
bijzondere karakter van die handel mis
schien een aparte, bilaterale oplossing
krijgen, dus buiten het kader van de
vrijmaking? De O.E.E.S. heeft tenmin
ste Nederland nogal vrijgelaten.
Antwoord: De Bondsregering streeft
er in het kader van de door de O.E.È.S.
geprojecteerde politiek naar het over
wonnen bilaterale handelssysteem zo
snel mogelijk te slopen; teneinde in
Burgerlijke Stand van Leiden
VLAARDINGEN, 2 Dec. Aanvoer: VL
190 34 lost. VL 208 35 last. VL 205 25
last, VL 216 33 last. VL 132 13 last. VL
47 13 last, VL 53 20 last, V 197 30 last.
GEBOREN:
Irene Petronella, d. van P. C. van Rijn
en A. Fesenko: Robert Josephus Maria,
dr van P. de Ridder en A. A. M van
Loon; Hendrlkus Johannes Maria,
z. van L. P. Steenvoorden en C. G, van
der Drift: Henrica Refrlna Helena, d, van
A. Brussee en J. C. Ravensbergen; Hen
drlkus Johannes, z. van J. A. van den
Bere en H, M. van der Voorn: Johanna
Elisabeth Henriette Maria, d. van D.
Grootaert en L. J. M. Steur.
OVERLEDEN:
P. Arts, wedn., 80 j.; J. van Stelln.
wed. van Neuteboom, 85 J.; J. C. van den
Haak .man, 36 j.
Europa op die manier weer tot een ruim
multilateraal handelsverkeer te geraken.
Van uit deze instelling zullen na het in
werking-treden van de 60 pct.-vrije-lijst
de aflopende bilaterale liberaliserings
verdragen in principe niet opnieuw kun
nen worden verlengd. Ook voor een
aparte bilaterale oplossing voor de Ne
derlands-Duitse handel blijft dus nau
welijks plaats. Zij zou geheel natuurlijk
door de andere staten als discriminatie
worden opgevat, respectievelijk zouden
deze staten, geheel terecht, met het oog
op het bijzondere karakter van hun
handel op hetzelfde aanspraak maken.
Ehrhard wijkt niet
voor critiek
(Van onze correspondent te Bonn).
De naam van prof. dr Ludwig
Ehrhard, de Duitse minister van
economische zaken, is in Europa
langzamerhand evenzeer een begrip
geworden als die van sir Stafford
Cripps.
Cripps was consequent., maar ook
Ehrhard gelooft absoluut, in een
diametraal tegenovergestelde lijn.
Zo beleeft Europa het merkwaar
dige schouwspel dat in twee tot de
Westerse levenssfeer behorende
landen economische systemen wor
den gevolgd, die elkaar eigenlijk
zouden moeten uitsluiten en die
toch beide op betrekkelijke succes
sen kunnen bogen.
Cripps heeft zyn critiek gehad
en is niet daarvoor geweken.
Ehrhard ondervindt vooral de
laatste tijd veel critiek, in zyn eigen
land, zowel als in het buitenland.
Maar ook hij ziet geen reden om
er voor te wijken.
Dezer dagen hield hy, na ge
ruime tijd, in Bonn weer eens een
persconferentie. In drommen wa
ren de journalisten gekomen, velen
in de verwachting dat (hij wel wat
in mineur zou zijn en wellicht zelfs
zijn aftreden zou afkondigen.
Steeds opnieuw waren er immers
beriohten verspreid, dat Adenauer
zich van hem los wilde maken om
dat naast de liberalisatie
Ehrhard's economisch beleid vooral
door de sociaal-democraten zo fel
wordt aangevallen en verfoeid.
Maar dit kwam anders uit.
Breed lachend en glanzend van
gezondheid kondigde Ehrhard, die
reeds in zijn welvarend uiterlijk de
antipode is van de schriele, Britse
gezondheidsprofeet, aan, dat zijn
en der regerings-vertrouwen in de
„sociale markt-economle" (dat ze
ker niet succes-arme patent van de
jonge West-Duitse staat) eer toe-
dan afgenomen was, ondanks de
niet geheel te beheersen Korea-
conjunctuur, ondanks grondstof-
fenschaarste en prijsverhogingen.
Ook de nijdige vragen stellende
en luidruchtig met de voeten stam
pende SP.D.-jourcnalisten in
Duitsland schijnen vele pennemak-
kers nog altijd meer tot een partij
dan tot een vak te behoren zul
len dus verder aan zijn aanblik
moeten wennen.
De catastrofe-sprookjes, die zij
omtrent zijn beleid in de wereld
hadden gebracht, wist hij handig te
ontzenuwen, o.a. door er op te wij
zen dat West-Duitsland in de laat
ste maanden, ondanks alles, toch
nog het stabielste prijsniveau van
alle in de Korea-crisis belande eco
nomie kon tonen.
SCHEEPSBERICHTEN.
AALSUM, A'clamZuld-Afrika, pass.
30/11 Kp Blanco: ALDABI, Buenos Aires
R'dam, pass. 1/12 Kp Verde Ell.; ALM-
KERK, MelbourneR'dam, 2/12 te Aden.
ALPHERAT, 1/12 v. Kaapstad n. Dur
ban; ALTAIR. R'damPorto Alegre, 2/12
anker Balila; ANNENKERK, 2/12 v. Syd
ney te Melbourne; ARNEDIJK, R'dam
New Orleans, 1/12 te Antwerpen; BLIJ-
DENDLJK, 1/12 van New York n. Ant
werpen; CALTEX LEIDEN (T) R'dam
Rastanura, pass. 1/12 Malta; CELEBES.
2/12 te Ballkpapan; CLEODORA (T).
1/12 v. Bergen n. R'dam; CONGO-
STROOM, 1/12 v. Lagos n. Accra; DELF
LAND. A'damBuenos Aires. 1/12 dwars
Oporto; ESSO DEN HAAG (T). Saltend.
Aruba, pass. 1/12 Marlegalante: GAAS-
TERKERK. A'dam—Zuld-Afrlka, 2/12 te
East Londen; HELENA, A'damMara-
calbo, 1/12 v. R'dam n. Barbados; JAVA.
ColomboA'dam. pass. 1/12 Guardaful;
KELBERGEN. 1/12 v. R'dam n. Palermo;
LANGKOEAS. Djakarta—R'dam. 2/12 te
Port Soedan; LEOPOLDSKERK, R'dam
Karachi, pass. 1/12 Gibraltar; LUTTER-
KERK, A'damBasrah, pass. 1/12 Opor
to: MELAMPUS, MakassarA'dam, pass.
1/12 Flnlsterre; MOLENKERK, 1/12 van
Novoredondo n. Matadl; MURENA (T)
MenaalahmadiLiverpool, 1/12 v. Port
Said; MIJDRECHT (T). R'dam—Abadan.
pass. 1 Gibraltar; NESTOR, 1/12 te Al
giers; POELAU LAUT, A'damIndonesië
2/12 te Singapore; PRINS "WILLEM III.
1/12 te R'dam v. Montreal; RIOUW,
HalifaxAlexandrlë, pass. 1/12 Bizerta;
RONDO. 1/12 te Manilla v. Singapore;
POTULA, (T). 1/12 te Lehavre v. Tri
poli; RUYS, DurbanMauritius, 30/11.
pass, 1/12 Zuidkaap Madagaskar; SANA-
NA, R'damDjakarta, 1/12 te Aden;
SOESTDLJK, New YorkSuex—Soeraba-
Ja. 1/12 rede Singapore; STRAAT MA-
LAKKA. 30/11 v. Durban n. Singapore;
SUMATRA. 1/12 v. New York n. Balti
more; TAB IAN, SoerabajaA'dam, pass.
1/12 Colombo; TOSARI, New Orleans-
Newport News, pass. 1/12 Keywest;
i KoaIPENBERG, R'damNew Orleans,
pass. 1/12 Keywest; ZIJPENBERG, Eu-
elvaA'dam, pass. 1/12 Dover.
AMSTELSTAD pass. 1/12 Perlm Makassar
A'dam; LAWAK CalcuttaVancouver
29/11 te Port Landor; METULA (T) Mena
al AhmadlStanlow pass. 1/12 Maslrah
EU.- ONDINA (T) Kowelt—le Havre pass.
1/12 Dpeddah; OVERIJSEL 2/12 v. R'dam
naar Marseille Brisbane; SAMARINDA Cal
cuttaPacific 1/12 v. Legaspl; TARAKAN
MakassarGalveston 29/11 van Penang n.
Belawan; TJIBADAK Yokohama-Kaapstad
30/11 te Zanzibar; TJIPONDOK 30/11 te
Penang KaapstadKobe; UTRECHT 28/11
van Los Angeles naar Kaapstad; WOENS-
DRECHT (T) 28/11 van Willemstad te
Boston.
PASSAGIERS- EN TROEPENSCHEPEN
(Van en naar Indonesië)
CAMERONIA 24/12 verw. R'dam- CHI-
TRAL 4/1 van Djakarta, ca 30/1 te A'dam;
CYRENIA ca 16/12 te Marseille; DORSET
SHIRE ca 18/12 te R'dam, dwars DJeddah;
EMPIRE BRENT ca 3/12 te R'dam; GROO-
TE BEER half Dec. van Soerabaja naar
A'dam; A'damNleuw Guinea bij Sabang;
MALOYA ca 1/12 van Djakarta. 27/12 te
A'dam; ORMONDE ca 6/1 van Djakarta,
31/1 te R'dam; RANCHI 20/12 v. Djakarta
ca. 13/1 te A'dam; SIBAJAK ca 13/12 van
Djakarta, 8/1 te R'dam; SOMERSETSHIRE
2/1 te A'dam verw.; TABINTA ca 11/12 te
A'dam; VOLENDAM ca 16/12 v. Djakarta.
14/1 te R'dam; ZUIDERKRUIS bezin
December van Djakarta naar R'dam; WIL
LEM RUYS 1/12 te Djakarta: WELTE
VREDEN R'damIndonesië pass. 1/12
Guardaful.
