HISTORISCHE EN JUICHENDE ONTVANGST VAN VORSTELIJK PAAR Pracht en praal in druilerig Londen Hartelijke begroeting op Victoria Station WEERBERICHT 176 gasten bij schitterend Staatsbanket Jaargang WOENSDAG 22 NOVEMBER 1950 No. 27159, LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. M enkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 4.50 per kwartaal: 35 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Witte Singel 1. Leiden Giro no. 57055 (Van onze speciale verslaggevers te Londen). In typisch druilerig herfstweer heeft Londen ons Koninklijk Paar een over eenkomstig de Engelse volksaard ingetogen, doch daarom niet minder ge meend welkom bereid. Het was guur en somber toen het uur van aankomst naderde. Maar het bleef droog. Een fijne nevel 'hing over de stad en gaf haar juist die unieke sfeer, die altijd zo bijzonder treft. Het gedeelte van het perron,, dat Yoor de ontvangst was open gehouden, was bedekt met een rood karpet, geflankeerd door tribunes voor bijzondere gasten. De stationsmuur ging schuil achter rode gordijnen, waarop enkele malen het monogram J. B. was aangebracht. Daarvoor stonden vier hoge pied-de-stals, waarin prachtige gele en bruine chrysanten en aronskelken waren geschikt. Het feestelijk karakter van de aan komst werd behalve door de vlaggen nog verhoogd door de zee van licht, welke werd uitgegoten door de felle televisielampen. Even voor dat de trein binnen reed, betraden de leden van het Engelse Koninklijke huis het perron. De Koning en de Koningin werden allereerst be groet door mevrouw Michiels van Verduynen, de echtgenote van de Hollandse ambassadeur, die de reis van Dover had meegemaakt. De Koning was in admiraalsuniform, de Koningin droeg een mantel van mauve fluweel en een hoed met veren van dezelfde kleur. De beide prinsessen vormden een charmante groep. Prinses Elizabeth was gekleed in een fel rode fluwelen mantel, contrasterende met de paarse mantel van Prinses Margaret. Het was een imposant gezelschap dat de komst van ons vorstenpaar afwachtte. Men moest even aan een Shakespearestuk denk toen de kleine, gedron gen figuur van de Mayor van de City van Westminster in zijn middeleeuwse dracht van goud en blauwwitte kuitbroek en zwarte struisveren, driekanten sfeek naderbij kwam. Martiaal was de forse Lord Mayor van Londen, die een gelijksoortige kledij droeg in zwart en goud. Het oog werd verder geboeid door de vele uniformen Yan hoge militairen en andere autoriteiten. 9 Een afzonderlijk geheel vormden de vertegenwoordigers van de Nederlandse ambassade met hun dames. De Engelse minister van Buit. Zaken, Bevin, was het eni9e lid van de regering, die zich niet aan de voorgeschreven kleding had gestoord. Hij verscheen met zijn gewone zwarte gleufhoed, zwaar op zijn stok leunende, maar hij zag er beter uit dan in lange tijd. Klokslag drie uur stoomde de Konink- •j tre'n' waarvan de locomotief ge- ooia was met de Engelse en Nederland- rL f^en' lano2'wn het station bin-, ttin, Wa2°n' waarin zich ons Vor- jb1JS,paar bevond, hield stil tussen" cé Jv*. ha£en van vele personen, in het ™Men waarvan zich de Engelse i-oninklijke familie bevonu, Even was er spanning, Psnon stapt€ Koningin op het Wa.s een historisch ogenblik in W L2in 0R1(*at' het de eerste ma.al pffi i wn Nederlandse monarch'een Brorf- bezoek aan Engeland bracht. en ^ac* nooit tevoren een rege- V0Fstin in officiële 'hoedanigheid "e'se bodem betreden. De Koning begroette onze 'Koningin hartelijk, terwijl Koningin Elizabeth glimlachend toeliep op Prins Bomhard, die inmiddels op het peixon verschenen was. Daarna volgde de wederzijdse begroe ting tussen de beide Koninginnen, die elkaar kusten, en van de Koning en Plóns Bernhard, die elkaa- hartelijk de hand schudden. Ook de begroeting van Koningin Juliana met de beide prinsessen was bijzonder hartelijk. Vervolgens sleide de Koning officiële autoriteiten aan onze vorstin voor, waartoe o.a. Loni Allan- minder wind. D* Bilt verwacht tot morgenavond: j rP7fl zwaar bewolkt met enige i d£ M.atJge tot zwakke wind uit Zui- Cr* hchtingen. Weinig verandering temperatuur. (Opgemaakt te 10 uur). Ma; 2>3 november .y1 cp: 3.13 uur; onder: 16.40 uur. 5 °P: 15.36 uur; onder: water te Ka wijk te 2 7.13 uur. 28 en 14.40 Het „stormpje" viel mee Koningin had uitstekende eetlust! Menig opvarende van de Jacob van Heemskerck zag bleek om de neus, toen de kruiser aan de kade te Dover meerde. Maar wie ook enige last van het ruwe weer mocht hebben gehad, Koningin Juliana zeker niet'. Uit de omgeving van dc Koningin vernamen wij, dat de Vorstin een uitstekende eetlust had en zelfs tijdens de storm met de comman dant van de kruiser een rondgang door, het schip maakte. „Men kan zeggen" aldus onze zegsman „dat de Koningin ..het stormpje" zeer is meegevallen. Ze voelde zich even prettig als op haar eigen jacht de „Piet Hein". En dat bij een storm van 110 km, per uur nummer bestaat uit acht pagina's. Na de begroeting op Victoria Station reden de Engelse en Nederlandse Koninklijke Families in open rijtuigen naar Buckingham Palace. De kleurige stoet passeert de Admiraliteitspoort. brooke, de commandant van de Tower van Londen de minister- president Attlee, de minister van Binnenlandse Zaken en minister Bevin behoorden Koningin Elizabeth introduceerde het gezelschap aan' Prins Bernhard. Daarop begaf men zich naar dé zij uitgang van het station. De kapel van de Coldstream Guards, alle martiaal in hun lange grijze over jassen, en bijna topzware bontmutsen, die op hun neuzen schenen te balance ren, speelde het Wilhelmus. Vervolgens inspecteerde Koningin Juliana, begeleid door de Koning, de dubbele tij van de erewacht, terwijl het Wien Neerlands Bleed klonk. H.M. de Koningin besteeg daarna de door zes appelschimmels ge trokken open landauer en üc Koning nam aan haar linkerzijde plaats Tegenover de Koningin had de hertog van Gloucester plaats genomen, In het volgende rijtuig, waarvoor vier bruine paarden gespar-nen waren, na men Prins Bernhard en Koningin Eliza beth plaats. Onze ambassadeur en minister Stik ker zaten met hun echtgenoten ln het derde rijtuig, waaraan zich een aantal gesloten auto's met het gevolg aansloot. Opnieuw presenteerde het garderegi ment het geweer. Andermaal, klonk het Wilhelmus. De stoat zette zich in beweging. Het was een onvergetelijk gezicht dc prachtige uitgedoste Household Ca- valtry, welke al die tijd op de achter grond opgesteld was geweest, te zien vooruitstormen alsof zij hun gitzwar te paarden een gedeelte waarvan d-stijds door Koningin Wilhelmina aan de Engelse koning werd geschon ken een charge wilde doen uitvoe ren Het eerste gedeelte van de statie-rit ging door een naargeestig, schaars he- vlagde, straat met winkels en som bere kantoren. Maar daarna doemde in het halfdon ker het klassieke decor van I.onden op: d^ Westminster Abbey en het Parlementsgebouw. Daar had zich, evenals bij het station, een grote me nigte verzameld, die een gejuich aan hief zodra de stoet in zicht kwam. Duizenden so'daten stonden langs do inrij-weg opgesteld, alsmede een aan tal militaire kapellen, die steeds weer wanneer de stoet passeert! het Wil helmus ten gehore brachten. White Hall was in deze grijze middag Indrukwekkender dan ooit! Nederlandse en Engelse vlaggen hin gen in tientallen statig als in een mu seum loodrecht omlaag van de stokken die horizontaal op de platte daken wa ren bevestigd. De kransen en bloemen van de wapenstilstandsdag bij de Ceno taaf vormden een onopzettelijke versie ring van de intocht-weg. Maar majestei telijk werd de rit pas toen de draai naar de Admiraliteitspoort werd ge maakt. De National Gallery, de beroem de schilderijen-verzameling, ging schuil achter hoge masten met de vlaggen van ae beide landen. Daarna kwam men op de Mali, de brede avenue, die recht aan loopt op de grijze massa van Bucking ham Palace. Sorry: „Ik mag me niet verroeren" Het was een zware dag voor velen in Londen. Het Engelse protocol is streng en de traditie gedoogt niet de geringste afwijking! Het proto col maakt geen onderscheid tussen hoog en laag. Het is onverbiddelijk in de streng vastgelegde, door de eeuwen heen gegroeide regelen op het Britse eiland. Zij, die naar Londen kwamen met de onbezorgde sfeer van het Parijse bezoek nog vers in de her innering, moesten wel tegen de straffe zelftucht der Britten zon digen. Een Nederlands journalist kiamjpte, na overal nul op het request; te heb ben gekregen, in uiterste nood een der hooggemutste wachten voor Buckingham Palace aan met de vraag, waar hij de perschef van het Britse Koninklijk Huis kon vinden. Enigszins hulpeloos keek de met zijn kolbak bijna 2 meter lange Guard de Nederlandse vragenstel ler aan met een half smekende blik in ds ogen om toch maar te willen doorlopen. Maar de journalist hield aan. Hij was niet van zins, zich nogmaals te laten afwimpelen. Toen, met nauwelijks zichtbaar bewegende lippen, zei de reus: „Vraag het een der politiemannen bij de hoofdingang". En zijn advies nog preciserend: „Kijk maar langs mijn rechteroog, dan zie je ze staan". En de verwondering van de Ne derlander ziende over het feit, dat er bij dit antwoord geen knikje van het hoofd, noch een handbeweging bleek af te kunnen, zei hij veront schuldigend: „Sorry, ik mag me niet verroeren Als een erepoort fungeerden de aan de masten bevestigde gaffels, waaraan urn beurten de Nederlandss vlag, de Union Jack en het St. Georges Cross, de nationale Engelse vlag wit met een rood langwerpig kruis wapperden. Het boveneinde der masten was bij wijze van populair symbool gevat in een vergulde tulp. (Jok hier genoten duizenden van de aanblik van de stoet, die schilderachti ger was dan ooit! Het was reeds half donker toen de eerste ruiters dc hekken van het Pa- Iris binnen stoven. v De gaslantaarns van de binnenplaats waren reeds aangestoken, ltond het pompnuze Victoria-gedenktekcn te genover het Paleis was een enorme menigte samengestroomd. Tussen de masten waren hier vrolijke guirlandes van vlaggedoek aangebracht. Maar wat te denken bij al deze aan vervlo gen tijden doen denkende protoeolaire pracht en praal toen wij midden op het dak van het paleis een groot aan tal belangstellenden ontdekten, ken nelijk leden van het huishoudelijk personeel, die zich deze „blijde in- comstc" niet wilden laten ontgaan? Koningin Juliana: „Europese samenwerking dringend nodig" (Van onze speciale verslaggever te Londen). Hoogtepunt van de eerste dag van het Koninklijk bezoek vormde het schitte rende staatsbanket, waaraan 176 gasten aanzaten, onder wie leden der regering, de leider van de oppositie Winston Churchill, diplomaten, leden van de hoge adel en geestelijkheid. Het werd gehouden in de beroemde Stateballroom, die met spiegels en gobelins was versierd. Men was gezeten aan hoefvormig geplaatste tafels, welke feestelijk versierd waren met een schat van chrysanten, rozen en orchideeën. De antieke goud-zilveren ornamenten, horden en schalen glansden zacht in het licht van kronen en meer dan 100 kaarsen, getorst door kistallen kandelabers. Er was een fonkeling van edelstenen. H.M. de Koningin droeg een tiara, evenals Koningin Elizabeth. De hoofdtafel stond opgesteld voor de troon met baldakijn. Koningin Juliana zat aan de rechter zijde van Koning George, aan zijn linker zijde zaten Koningin Elisabeth en Prins Bernhard. Verder, zaten aan de hoofdtafel de gravin van Athlone, Attlee. de Her togin van Gloucester, de Lord Kanselier, Prinses Margaret, de Hertog van Glou cester, minister Stikker, Prinses Mary, cén zuster van de Koning, en de Aarts bisschop wan York. Koningin Juliana droeg een schouderloze japon van licht zeegroen organdië en Koningin Elisabeth een gewaad crenoline met geborduurde pailetten. Onze Koningin en Prins Bernhard droegen de sèches, behorende bij de onder scheidingen, die de Koning voor de maaltijd aan hen had uitgereikt. De Koning en de andere heren waren in avondtoilet gestoken. Een klein strijk orkest van de Welsh Guards speelde tijdens het diner een potpourri van Neder landse muziek. tussen haar volken. Reeds vormen onze beide landen deel van een grotere vrede lievende gemeenschap, aie belde kusten van de Oceaan omvat. In enkele korte jaren zijn de barrière's van het verle den afgebroken door de verwerkelijking van onze gemeenschappelijke belangen en idealen". „Welke vormen de nauwere samen werking van de Westerse wereld ook mag aannemen, het is reeds aanvaard onder de vrije naties, dat wij hetzelfde waardevolle erfdeel bezitten en dat onze belangen liggen in eenheid en samenwerking meer dan in rivaliteit en verdeeldheid". andere naties en groeperingen van naties der wereld, zoals een onderdeed van een levend organisme betaamt, Maar in de dringende noodzaak van tegenwoordig, kunnen wij in Europa, in een zeer reële en levende verwant schap, samenwerken en onze gemeen .schappelijke problemen oplossen. Hoe groot die zijn, is betrekkelijk, zoals alles. liet is het beste, ze te zien te gen de zwarte achtergrond van een vijandelijke bezetting of van de ont ploffing van dc nieuwste of van een toekomstige atoombom. Hoewel trouw aan onze verschillende internationale verbintenissen, kunnen wij toch bereiken, dat wij de éne ver plichting aan dc andere schakelen, en er cén k"ten van smeden, en daar door bevorderen de internationale samenwerking in groter verband. Een volk kan een verrassende draag kracht opbrengen, wanneer hel, zoals het Britse, blijk heeft gegeven zolang Zonderlinge cultuurbescherming ER valt sedert enige dagen in de Italiaanse pers een toon van hef tige verontwaardiging waar te ne men in verband met de houding, welke de Nederlandse overheid heeft aange nomen tegenover een gezelschap Itali aanse opera-zangers en zangeressen, dat momenteel een tournée door ons land onderneemt. Het Departement van Sociale Zaken heeft n.l., op instigatie van de afde ling Kunst van het Departement van O., K. en W„ aan dit gezelschap gewei gerd een arbeidsvergunning te verstrek ken ten aanzien van de grootste vier steden in ons land. t.w. Amsterdam, Rotterdam. 's-Gravenhage en Utrecht. Ofschoon aanvankelijk als motief voor dit besluit werd genoemd, dat dit ge zelschap voor de hierboven genoemde plaatsen niet „goed genoeg" zou zijn, doch wel voor „de provincie" is deze lezing van officiële zijde categorisch tegengesproken, zoals men gisteravond ook in dit Blad heeft kunnen lezen. VOLGENS onze te bevoegder plaatse ingewonnen informaties moet deze beslissing uitsluitend worden ge zien als een maatregel ter bescherming van de eigen, Nederlandse Opera. Naar wij menen te weten wordt deze instel ling door de overheid gesubsidieerd met een bedrag van f. 400.000.doch deson danks lijdt zij een kwijnend bestaan. Wel staan de artistieke prestaties op een hoog niveau, maar helaas kan dat zelfde niet'gezegd worden van de finan ciële baten. De leiding van de Nederlandse Opera is er nu blijkbaar in geslaagd het Departement ervan te overtuigen, dat de grote roep, welke van het Italiaanse bei-canto uitgaat, de belangstelling van het Nederlandse publiek in een voor de N. O. ongewenste richting zou leiden en dientengevolge haar inkomsten nog meer zou doen verminderen. Tegen het optreden der Italianen „in de provincie" zou genoemde leiding geenof althans veel minder bezwaren hebben, omdat de Ned. Opera niet of' nauwelijks buiten het Westen des lands optreedt en der halve daar geen concurrentie onder* vindt. MET volledige waardering voor het uit bovengenoemde besluit blij kende streven van onze overheid om het Nederlandse cultuurbezit te bey schermen, kunnen wij haar beslissing ten deze niet anders dan betreuren ei veroordelen. Kunst isinternationaal en derhalve niet aan grenzen gebonden. Geheel an ders ware de situatie, wanneer het hief ging om de permanente vestiging vail een Italiaanse operagroep, die daardoor een rechtstreekse bedreiging zou vormen voor het voortbestaan der Ned. Opera, Maar het optreden der Italianen ligt op een gans ander niveau. Zij brengen hier slechts fragmenten van opera's in de vorm van uiteraard de meest popu laire aria's, welke het Nederlandse pu bliek nu eenmaal gaarne hoort. En bovendien is hun tournée van een zeer beperkte tijdsduur. Ook al Is het waar, dat de impressario van het Itali aanse gezelschap zich in eerste Instantie accoord heeft verklaard met het reis schema, waarbij de vier hoofdsteden werden uitgeschakeld, dan nóg blijft het o.i. onjuist, dat van officiële Nederlandse zijde primair deze eis van exclusiviteit werd gesteld. Wij hebben zo'n idee, dat de gehele Nederlandse muziekwereld en mèfc haar een aanzienlijk deel der publieke opinie op haar achterste benen zou gaan staan, wanneer een eventueel voor nemen van het bestuur van een Con certgebouworkest om een concertreis door Italië te ondernemen, door de Italiaanse regering zou worden ver ijdeld uit concurrentievrees. Een derge lijke instelling getuigt niet van geloof in eigen kracht. Wanneer dus de officieuze Neder landse Opera haar bestaanrecht be dreigd voelt door het incidentele op treden van een aantal min of meer voortreffelijke Italiaanse opera-zangers dan kunnen wij dc houding der Neder landse officiële overheidsinstanties niet anders qualificeren als kortzichtig en bekrompen. En als een wonderlijk symptoom van Nederlandse cultuurbescherming! Koning George: „Onze belangen liggen in eenheid" koning george sprak: Koning George sprak aan het diner een rede uit waarin hij Koningin Juliana verwelkomde als een persoonlij ke vriend en eveneens als de souverein van een land. waarmee Zijn land sinds lang nauwe banden heeft. „Beide Volken hebben voortdurend gevochten voor vrijheid en vrijheid van geweten. Bij gelegenheid hebben wij, dat moet gezegd worden elkaar bevoch ten, soms, zoals in de jongste oorlog, hebben wij samen tegen een gemeen schappelijke vijand gestreden". „In die oorlog hebben wij op deze eilanden hulde gebracht aan dc moed en volharding van uw volk en het was ons een voorrecht, dat onze strijdkrachten behulpzaam konden zijn bij de bevrijding van uw land". ..Sindsdien hebben wij de geestkracht en energie bewonderd, waarmee uw Volk zich heeft gewijd aan het w:rk van de wederopbouw" antwoord van juliana. koningin Koningin Juhana bracht in haar ant woord o.a. Haar meest warme dank voor deze ernstige, licht-bied-ende welkomst- rede. Dat wü thans hier zijn is voor mijn man en mij het opnieuw beleven in compacte vorm van onze hoop en ons thuis uit de oorlogstijd. Wanneer ik Groot Brittannië begroet als moeder van vele naties, die ver over dc werelddelen verspreid liggen, dau Mis«ch!cn houdt onze ee«chiedznu' hst even zeer als een essen- in voor de werciivanvandal )id Europese gemeenschap een Na het lijden en de verliezen van dc I wereldoorlog tracht Europa thans vrede te vinden in de nauwere samenwerking 1 Wij kunnen Europa niet toestaan een j afzonderlijke, autarkische eenheid te worden. Het moet open staan voor de I te hebben kunnen varen op tradities Als naties van de wereld, is het in het belang van elk van ons. ter harte te nemen het belang van ons aiien, als men deze gedachtengang uitwerkt, be reikt men de volkomenheid, wanneer men eveneens kan constateren, dat wij allen betrokken zijn bij het lot van elk van ons. De oude. Christelijke gedachte, dat iedere enkeling een dienende taak heeft ten opzichte van zijn medemen sen, en zo ieder ten opzichte van ieder, teneinde de maatschappij zó te ma ken, dat men liet kan uithouden, er in le leven deze gedachte zou lo gisch moeten worden uitgebreid tot de naties. Ik ben er mij van bewust, dat de wereldgemeenschap nog zeer ver van deze zienswijze verwijderd is. Maat tóch, laat ons haar in gedachte hou den. want alleen dit kan de wereld redden Grootheid van volkeren zijn de facet- Koningin Juliana, Koning George, Prins Bernhard en Koningin Elizabeth op het perron van Victoria Station, waar het officiële- bezoek van ons Koninklijk Paar aan Engeland een aan- vang nam. ten van Gods scheppingswerk in de historie van de mensheid. De rede van H.M. de Koningin was als altijd gesteld in een zeer persoon lijke, gevoelige stijl. Opmerkelijk en duidelijk voor een verstaander was de passage over Engeland en de Europese gemeenschap. Van diepe religieuze be tekenis was het slot van de Koninklijke toesp-aak. Tot heel la3t stonden ln de regenach tige avond enige honderden mensen voor de poorten van het in een Oranje gloed gezet paleis.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 1