Militaire benden terroriseren
ondernemingen op West Java
Kindje verkouden?
Hij zag zijn 14-jarig dochtertje
nog nooit.
Een minimum-garderobe
ZILFA PLEET
CASSETTES
ZATERDAG 4 NOVEMBER
Horizontaal:
1. handvat
5. insect
7. sierlijk gebouwd
11. dier
13. metaal
15. figuur uit kinderboekje
17. precies
19. eetgerei
20. meisjesnaam
21. zeedier
23. puzzle
26. kloosterzuster
27 afmeting
29. bevraohten
30. zeer hoge temperatuur
31 sieraad van de man.
33. Amsterdams tentoonstellingsge
bouw.
34. landbouwer
35. de heilige
36. gebogen
38 voorzetsel
40. de heilige
42 sniiwonde
43. verlichtingsmiddel-
44. bergplaats
46 bloedvat
48 waarop veelal geslapen wordt
49. stoomschip
50. dringend verzoek
52. meisjesnaam
54. water in Denemarken
56 een van de stichters van Rome
57. iedere dag
59. onwelwillend, onvriendelijk
61 plaatsje in Drente
62 schrijfgerei
64. bedekking
65. lengtemaat
66. klein helde-meeirtje
67. nadrukkelijk verlangen
69. familielid
70. ijzeroxyde
72. werp-wapen
74. been-verlenging
75. hoofddeksel
76. natie
Verticaal:
1. harde wind
2. getijde
3. telwoord
4. gedachtengang
5. bekende motorraces
6 kerkelijke richting
1 amusement en sport
8. lering
9. voertuig
10. publicatiemiddel
12. dierenverblijf
14. voorteken
16. dronk
18. Noors heldendicht
20. richting
22. uitsluiting
24. soort
25. teken
26 ontkenning
28. zware storm
30. onmisbare lichaamss-tof
32. staf
34. vis
35. sufferd
37. ontkenning
39. stem van bepaalde hoogte
41. bergplaats voor stukken
45. boc-rn
47 honing verzamelplaats
48. voedingsmiddel
49 recht van lijf en leden
51. plaats ln Duitsland
53. plaats in Noorwegen
55. hoogste deel van een dak
56. al
57. zacht veren
58. gerecht
60. deel van geraamte van scheeps
romp
62 doopgetuige
63. derhalve
66. gevuld
68. tennisterm
70. muziek noot
71. ter plaatse
72. de heilige
73. deel van de mast
Oplossingen dienen uiterlijk Woens
dag a s. te 9 uur v.m. in het bezit te
2>Jn van de redactie. Onder de go?dc
oplossingen stellen wc een prijs van
vmI en twee Prtf"n van 2-50 bc~
schikbaar, waarnaar alleen abonné's
Kunnen mededingen.
Oplossing puntendeling
De ..magere" puntentelling van vorige
weck heeft héél veel rekenaars aan
het werk gezet, de meesten met go •'de
resultaten. Sommigen hielden zich
echter niet aan de opgave en zonden
oplossingen in waarin het product van
net eerste cijfer van het quotiënt en
de deler een getal van 4 cijfers werd.
dan zouden er vele oplossingen
zijn| Maar gegeven was nu eenmaal,
dat dit product 3 cijfers telde, en dan
'5 cr inderdaad maar één oplossing,
namelijk de volgende:
Dit het aanhalen van de cijfers blijkt,
aat m het quotiënt ter weerszijden van
de 7 nullen staan, zodat alleen het eer-
en laatste cijfer nog onbekenden ln
net quotiënt zijn.
Het eerste cijfer moet groter zijn dan
Jnmiers dit eerste cijfer maal de deler
Seeft een getal van 3 cijfers, dat van
*en getal van 4 cijfers afgetrokken een
fetal van 1 cijfer geeft, terwijl de 7 maal
de deler een getal van 3 cUfers geeft
aat van een getal van slechts 3 cijfers
'mplaats van 4 zoals bij het eerste) af
getrokken een getal van 2 (dus groter
aan 1 cijfer) geeft. Eerstgenoemd pro
duct wordt van een groter getal afge
trokken dan het tweede, en toch geeft
«et een kleinere rest, dan dat eerste
product moet zijn, en dus het eerste cij
fer van het quotiënt ook groter dan 7,
dus 8 of 9. Doch een 9 kan het niet zijn,
want het laatste cijfer van het quotiënt
is groter dan het eerste, aangezien dit
cijfer maal de deler een getal van 4
cijfers geeft. Dus het eerste cijfer is een
8 en het laatste een 9, waarmede dus
het gehele quotiënt bekend is, n.l. 80709.
8 x de deler is een getal van 3 cijfers,
dat, afgetrokken van een getal van 4
cijfers, een getal van slechts 1 cijfer tot
rest geeft. Dit product ligt dus tussen
991 en 999. Tussen die getallen ligt
slechts één 8-voud (dit product is 8 x
deler), namelijk 992, dat is 8 x 124. Dus
moet de deler 124 zijn.
Deler en quotiënt zijn bekend, waar
mede de gehele opgaande deling kan
worden gereconstrueerd. Het deeltal
wordt 124 x 80709 r 10007916.
Paleissuite voor Koningin
en Prins
Onze Londenss correspondent meldt:
Koningin Juliana en Prins Bernhard
zuilen dezelfde appartementen in Buc
kingham Palace betrekken als die welke
gebruikt werden door de Franse presi
dent en zijn et 1 tgenote in het begin
van dit jaar. De suite bevindt zich aan
de achterzijde van het paleis op de
tweede verdieping Ook Prinses WÜhel-
mina verbleef daar in Juni 1946 toen
zij de koning het geschenk van 36 zwar
te Hollandse paarden voor de huiscava-
lerie kwam overhandigen.
Het feest van Sijtje Boes
BROODMAALTIJD IN KLEURIGE
KLEDERDRACHT.
Op het feest van mevr, S. Vlasbloem
Boes, over de gehele wereld bekend als
„Sijtje Boes van Marken", dat zij gister
avond gaf ter gelegenheid van het 25-
jarig bestaan van haar „Marken Show
House", lieten vele genodigden verstek
gaan.
Of het door de wat woelige zee
kwam?
In ieder geval, de filmster Mary
Pickford, had haar gelukwensen per
brief aangeboden en ook Pierre Mon-
teux kwam niet naar het eiland. Wel
was daar de oud-directeur van de
NZHVM, ir Th. Burgersdijk, en gaven
de heren Petri en Defrou van het Bel
gisch Verkeersbureau blijk van hun
belangstelling. Ook de burgemeester
van Marken, mr C. P. van Reeuwijk,
kwam Sijtje gelukwensen.
Voorts namen vele Marker en Volen-
dammer vrienden en vriendinnen in
hun kleurige klederdracht deel aan de
broodmaaltijd, die aan lange tafels was
aangericht. De grote kommen brande
wijn met rozijnen (een echt Marker
bruilofsdrank) gingen van hand tot
hand. De daarbij behorende tulbanden
werden aangesneden en tijdens de
maaltijd voerden enige Marker meisjes
volksdansen uit. Velen op het eiland
leefden met het feest mede en er voe
ren laat in de avond extra boten naar
de vaste wal.
Sijtje Boes. die verleden haar 54e
verjaardag heeft gevierd, zal met vol
doening op haar feest hebben terugge
zien. toen typisch voor Marken
met het zingen van het avondlied „Ik
wil u, o God. mijn dank betalen" dit
festijn besloten werd.
100 Nederlanders uit
Rusland vandaag in Berlijn
VERDER TRANSPORT NOG
ONBEKEND.
De eerste prijs van f- 5.werd toe
gekend aan de heer A. R. B, Gerritse,
Zeemanlaan 53, Leiden, en de beide
prijzen van f.2.50 aan de heren L. Het honderdtal Nederlanders, dat op
Blok, Stationsstraat 14 te Katwijk aan transport uit Rusland naar ons land is
Zee en H. Katzenstein, Rünsburgcr- gesteld, wordt vandaag uit Frankfort
a/d Oder te Berlijn verwacht aldus werd
Voor de planters zijn de tijden
moeilijker dan ooit
(Van onze correspondent te Djakarta).
De hoop van de optimisten onder de planters op West Java, dat na de sou-
vereiniteitsoverdracht de levens- en werkomstandigheden langzamerhand zou
den verbeteren, is reeds grotendeels in rook vervlogen. Deze mensen, die
dageljjks met de heus wel werkwillige bevolking te maken hebben, staan in
het grootste deel van Java's Westkant voor nog steeds nog groeiende moei
lijkheden als terreur, zowel tegen de planters zelf als tegen de ondernc-
mingsarbeiders, afpersing, toenemende diefstallen van het gerede en ongerede
product en het voortschrijdende proces van sociale hervorming.
Velen van de nog overgebleven ervaren planters, die zich na de Japanse capi
tulatie met enthousiasme aan hun opbouwend werk zetten, overwegen ern
stig weg te trekken naar andere tropische landen, zoals Kenya, of al
thans naar landen waar zij met hun landbouw-ervaring kunnen hopen op
een zo al niet „schitterende" afronding van hun loopbaan, dan toch op een
„rustige" werkkring.
Men verwij te deze planters geen gebrek aan „hardheid" een „hardere
tijd" dan de laatste vijf jaren ln Indonesië zullen zij nóch ln Canada,
Afrika, Zuid-Amerlka, of waar ook ter wereld hebben te doorworstelen.
weg 14 te Leiden.
De prijzen worden de winnaars toe
gezonden.
ADVERTENTIE
Dan rug, keel en borstje
i n w r ij v e n met
bij de Nederlandss missie te Bonn ver
nomen.
Het transport zal waarschijnlijk eerst
worden ondergebracht in het geallieer
de doorgangskamp Friedland te Göttin-
gen aan de grens tussen de Engelse
en Russische bezettingszone.
Het Is niet bekend wanneer het con
tingent verder op transport kon worden
gesteld, evenmin zijn nog nadere gege
vens beschikbaar over de identiteit dezer
I landgenoten.
ROOFOVERVALLEN IN HET
GROOT.
Nog immer hebben roofovervallen in
het groet plaats.
Nog onlangs waren vijf ondernemin
gen op West Java het doelwit van ben
den, die gebruik maakten van vracht
auto's en jeeps, en waarvan de leien
uniform drcegen.
Die benden vertonen een merkwaar
dige overeenkomst met georganiseerde
trcepen.
Het gaat deze lieden niet zo zeer om
het moorden dan wel om de onderne-
mingsproductsn.
Op de onderneming Bed jong Gedeh
onder de rock van Bogor b.v„ haalde
een bende rubber weg ter waarde van
bijna 32.000 rupiah. De bendeleden
kwamen met vrachtauto's, pick-ups en
jeeps, breens in de hand, het terrein
opzwermen. De rubber verkopen de ro
vers aan Chinese opkopers te Bogor,
Djakarta, Bandoeng en andere plaat
sen, Een administrateur van een grote
ondernaming in het Bogorse vertelde
ons. dat van de reeds tijdens de Ja
panse bezetting zo gekapte ru'oberaan-
plant dagelijks nog tientallen bomen
onder bijlslagen vallen.
Rubber is uitstekend brandhout te
Djakarta e^i de verbindingen zijn ge
riefelijk genoeg om deze „houthandel"
lucratief te maken. Alle ondernemingen
met goede verbindingen lijden onder dit
kapeuvel. De politie staat machteloos
tegenover deze soort diefstal, die direct
het „ondernemingskapitaal" aantast.
Van andere administrateurs werd ver
nomen, dat nooit harder werd getapt
en geplukt dan tijdens de grote Sar-
boepri-staking. De latex, dan wel in
kampongs bereide rubber, ging direct
van de tapper naar de altijd aanwezige
Chinese opkopers, die niet schromen
deze producten bij grote handelskanto
ren aan te bieden als „bevolkingSTub-
ber".
Met de tfaee is het hetzelfde liedje.
Er zyn ondernemingen in het Bogor
se, Soekabcemische en Tjiandjoerse
om maar een paar streken buiten het
Pengalenganse, dat een ideale uitzon
dering schijnt te vermen, te noemen
waar de bovolking b.v, 70% lan de
plukrijpe thee steelt, of waar de tap
pers voor dergelijke percentages aan
latex stelen.
POLITIE BRANDT VINGERS
LIEVER NIET
De politie is niet in staat een einde
te maken aan deze „broodwinning" der
bevolking. Het euvel is te zeer verbreid.
De politie, die over het algemeen nog
goed is te noemen, brandt voorts niet
graag haar vingers, omdat de vijand
schap van de veel genoemde „geünifor
meerde benden", waarvan niemand pre
cies weet of zij nu rondweg officiële of
afgevloeide militairen zijn, haar veel te
duur kemt te staan.
De planters zelf zijn uit hoofde van
hun Nederlandse nationaliteit, of we
gens hun verwantschap met „kapitalis
tische instellingen", thans in een posi
tie. dat zü niets anders kunnen doen
dan zich beklagen, bij de officiële in
stanties en hun directies. Deze geven
aan uiteraard de gebruikelijke richt.ij-
nen, hetgeen daarop neerkomt, dat de
planters deze diefstallen maar door de
vingers moeten zien. Een andere weg
ls trouwens onmogelijk. Wie zich zou
verzetten, is immers zijn leven niet
meer zeker. Publicaties hebben even
eens een averechtse uitwerking, vooral
in deze tijd van anti-Westerse propa
ganda van de zijde der linkse groepe
ringen.
AFPERSING!
Op een niet te noemen onderneming,
hemelsbreed 50 kilometer van Dja
karta, werd enige maanden gelcacn
een hoofdadministrateur, die geregeld
poolshoogte op zijn vier ondernemin
gen ging nemen, een week lang in
een cachot van luttele meters ln het
vierkant op water en brood gehou
den.
De man was niet bereid, de losprijs
van 30.600 rupiah te betalen. Na ccn
week werd hij door ingrepen van
hoge militaire zijde uit zijn benards
positie verlost. Dergelijke afpersings
methoden komen meer voor. En het
is geen geheim, dat sommige planters
van hogerhand toestemming krijgen
by tUd en wule wat af te schuiven
voor feestjes en zo.
GUNSTIGE UITZONDERING:
BANTAM.
Bantam maakt met een dertiental
ondernemingen een gunstige uitzonde
ring op de regels van West-Java. Maar
ook de planters van Bantam twijfelen
aan een goede toekomst voor komende
generaties Nederlanders in hun vak,
Zij gronden deze mening op de waar
neming, dat de zogenaamde sociale her-
vorming in wezen een onaermUnings-
systeem is tegen de kapitalistische in-
stelling in het algemeen. Dit systeem
wordt centraal geregeld, en locaal uit-
geveerd met de stok achter de deur.
I Bij een onrustbarend toenemende be-
j volking op Java, een naar het zich laat
I aanzien blijvende afwezigheid van een
krachtig optredend machtsapparaat en
i bij de zeer ongelijkmatige verdeling van
i bevolklngselgendommen, zien mensen
[uit de practyk op korte termijn een
situatie ontslaan, waarin het voor de
Europese ondernemer byna onmogeiyk
ls lonend te werken
Spiegeltje, spiegeltje aan de wand
Practisch en het minst
kostbaar
Alsmaar duurder wordt het leven en
nu de winter voor de deur staat, zijn
ook de wollen stoffen aanzienlijk in
priis gestegen. Precair dus is de situatie
voor al -diegenen, die niet bytyds zorg
den of niet een volledige en nog draag
bare wintergardc'robe van verleden jaar
bezitten. Meer dan ooit zal er bij het op
peil brengen van de winteruitzet ge
peinsd en gepiekerd moeten worden,
meer dan ooit- is overleg geboden en
practische zin geld waard.
Het tailleur is eenvoudig en klassiek
en kan derhalve bij min of meer for
mele gelegenheden als wel in alledaagse
situaties dienst doen. Een losse bont
garnering. die tevens bij andere delen
van de minimumgarderobe kan worden
gedragen, stempelt het tot winterman-
telpak.
De Japon van soepele, wollen stof, hy
permodern met schuine sluiting, wordt
door diverse accessoires als het ware
herdoopt. Twee voile shawls, een collier,
het bontgarnituur en wat al niet meer
geven dit model een ander aspect.
De rok en blouse, beide van dezelfde
stof, werden al eerder als japon aange-
De mantel ten slotte is van geïmpreg
neerde, wollen stof of van gekleurde ga
bardine; het royale model verraadt niet
dat hij tevens als regenjas werd gacre-
eerd. De voering van wollen stof geeft
de illusie dat de uitzet een tweede man
tel herbergt, daar „de enige" binnen
ste buiten kan worden gedragen. Het
hierbij afgebeelde model, door zijn dwar
se heuplijn uiterst modern zorgt daar
enboven nog voor een extra verrassing:
het kan in een kort. jasje worden om
getoverd daar onder de horizon:ale
heupplooi een ritssluiting is gewerkt.
Het onderste gedeelte- van de mantel
kan dus in een „rits-omdraai" worden
verwyderd.
Is de voering van dezelfde weefselaf-
komst als de losse rok die in de hier
voorgestelde garderobe thuishoort, dan
vormen kort jasje en rok een vlot en
semble.
De suggesties hier gegeven zijn van-
Kapitein van de „Otranto"
met spoed naar huis
(Speciale berichtgeving)
Zó druk als gisteren is het aan de
Llovdkade te Rotterdam zelden ge
weest. Voor de wal lag het Engelse
passagiersschip „Otranto". van de
Oriéniyn, gecharterd voor een reis
met niet minder dan 1395 burgerpas
sagiers van Indonesië naar Nederland.
De Otranto is een merkwaardig schip.
Het meet 20.000 ton, dat is 1000 ton min
der dan de Willem Ruys, maar zijn 1400
passagiers kan men vervoeren met een
volledige hutaccamodatie De Otranto
beschikt over niet minder dan 2250 per
soonshutten.
Voor haar 3:e met kleiingmoellyk-
heden te .rampen heeft, hebben we een
ideale en fundamentele daagse garde- j
jrobe samengesteld Het is een minimum-
garderobe, die uit één tailleur één man-
1 tel en twee japonnen bestaat. Doch elk
der modellen houdt een verrassing en
variatiemogeüjkheld in. terwijl allerhan
de accessoires, passend bü de me- over
leg gekozen stoffen, deze mogelijkheid
nog aanzienlijk uitbreiden.
duld En terecht want weioverdacht is
het effect wanneer de twee de.en tege
lijkertijd worden gedragen. Doch, vormen
ze tezamen ogenschijnlijk een jurk, ze
zijn er niettemin op berekend om het
.ailleurjasje respectievelijk de mantel-
pakrek te completeren. Bovendien is de
blouse zo gemaakt, dat zij over de rok
kan worden gedragen en dies de mini
mumgarderobe met een deux-pièces uit
breidt.
zelfsprekend voor uitbreiding en veran
dering vatbaar. Wie over enige vin
dingrijkheid beschikt zal zonder moeite
volgens dit principe een originele gar
derobe met een minimum aantal crea
ties en een maximum aan variatie
mogelijkheden kunnen opbouwen, een
garderobe die gebaseerd is op: een beet-
je fantasie, veel practische zin en voor
al een goede en grondig overwogen
keuze van stof en model.
J. V. 1
Voor de Vrouw
Het menu voor November
Het Voorlichtingsbureau van de Voe
dingsraad meldt:
Zondag: preisoep aardappelen, vlees,
stoofperen (ohocoladevla).
Maandag: rest soep aardappelen, rest
vlees en jus, witte kooi.
Dinsdag: aardappelen, el, bloemkool,
botersaus (watergruel).
Woensdag: bloemkoolsoep van een rest
bloemkool aardappelen, bruine bo
nen, bieten.
Donderdag: aardappelen, gehakt, andij-
viesla (ryst met botei of margarine
en suiker).
Vrydag: aardappelen, gestoofde vis,
worteltjes ikarnemelksepap).
Zaterdag: stoofpot aardappelen, blokje6
kaas, koolraap.
In November begint de nadering van
de winter al duidelijker merkbaar te
worden. We zien het ook aan het ver
dwijnen van de zomergroenten. Er ko
men nu stapelgroentcn aan de markt,
koolraap, bieten, peen en koolsoorten.
De andijvie wordt schaarser, doch wij
kunnen hiervan nog wel een keertje sla
bereiden. (Met gesnipperde appel en
een slasausje is ze zeer smakelijk).
Ook de wintergroenten bevatten ech
ter veel vitamines een voedingzouten,
waardoor zij een grote beschermende
waarde hebben voor onze gezondheid.
Laten wij daarbij niet vergeten om,
nu de winter komt, de andere belang
rijke voedingsmiddelen zoals melk, kaas,
peulvruchten vlees en vis en zo moge
lijk eieren en fruit, geregeld in onze
menu's te verwerken. Zij zullen ons hel
pen de winter zo goed mogeiyk door te
komen. Een Juiste voeding geeft ons
weerstand tegen koude en verkoudhe
den.
wy laten hier nog enige recepten voor
4 personen volgen:
PREISOEP,
1V« liter water (en groentenat). bouil
lonblokjes, 1 bosje prei, 40 gr. <5 eet
lepels) griesmeel, 1 uitje, een klontje
boter of margarine, een scheut melk,
zout, aroma.
De prei in kleine ringetjes snyden,
wassen en smoren in de boter of de
margarine. Het water, de bouillonblokjes
en het griesmeel toevoegen. De soep aan
de kook brengen en plm 10 minuten la
ten doorkoken. De soep afmaken met
melk en aroma.
STOOFPOT AARDAPPELEN,
BLOKJES KAAS, KOOLRAAP.
IV- kg aardappelen, VA kg koolraap,
200 gr. jonge kaas, zout, (peper), boter
of margarine, (aardappelmeel).
De koolraap in plakken snyden, schil
len en in blokjes verdelen. De aardappe
len schillen en in kleine stukjes snyden.
De koolraap opzetten met een weinig
water, boter of margarine en zout. Na 10
minuten de aardappelen toevoegen. Als
het geheel gaar is de stoofpot op smaak
afmaken met zout <en peper) en even
tueel het vocht (dat als saus dienst
doet) by binden met wat aangemengd
aardappelmeel. Zorgen dat de stukles
aardappel en groente niet stuk gaan 'bij
het omscheppen De blokjes kaas op het
laatst door de stoofpot mengen. Deze
mogen niet meekoken, daar ze hierdoor
taai zouden worden.
Onder de passagiers bevond zich een
man. die wel zeer veel haast had om
naar huis te komen. Dat huis betekende
voor hem Oostenrijk. Het was de ge
zagvoerder van de KP.M, B. Wagner,
een merkwaardige figuur, want deze
kooDvaardijman was in dg eerste we
reldoorlog officier by de Oostenrijkse
Marine.
Na de oorlog toog hU naar het' bui
tenland, voer als officier voor verschil
lende soheepvaartondernemlngen, ver
bond zich aan de KPM in Indonesië en
voer jaren als gezagvoerder. Zijn fami
lie zag hem maar zelden, want zij
bleef in Oostenryk.
De haast om naar huis te komen
van kapitein Wagner kan men zich
indenken, als men hoort dat hü z.yn
dochtertje, dat 14 jaar geleden gebo
ren is, nog nooit hoeft gezien. Hij ver
bleef toen in Indië en toen in 1941 de
oorlog daar los barstte, kreeg kapi
tein Wagner dt bekende ellende' van
kampen, enz. te doorstaan.
Na de capitulatie van Japan ging
hy weer voor de KPM varen. Ziin
laatste schip was het m.s. ..Scrocl".
Voor het eerst na 14 jaar komt hij nu
weer in Lur>*a terug!
Hij heeft er 30 jaar tropendienst oo-
zitten, werd ln 1930 als Nederlander ge
naturaliseerd en weet op het ogenblik
niet hoe de ici komst er voor hem zal
uitzien. Het wordt Nederland, Oosten
ryk of Indonesië.
alle modellen.
„HET RINGENHUIS". Morsstraat 9.
MINISTER STIKKER MORGEN
WEER THUIS.
De minister van Buit. Zaken, mr
Stikker, d.e dezer dagen naai Rome
is vertrokken ter by woning v3n de zes-
bijeenkomst van het comité \an mi
nisters van de Raad van Europa, wordt
morgenavond weer in ons land terr
ier wacht.
