Levenskrachtig (.B.C. herdacht kwart eeuw
vruchtbare arbeid
i
Prof. Van Slogferen„We moeten en
kunnen de honderd millioen voorbij!"
r
Een Zoeklicht
Kerkelijk Leven
Zuid-Afrika biedt grote
mogelijkheden voor Nederlanders
Van zijn industriële omwenteling
lieeft men geen besef
OP DE BOEKENMARKT
Fr ankrijks onderwijs in nood
Duizenden kinderen worden wegens plaatsgebrek
naar huis gestuurd
89ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Vrijdag 6 October 1950
Derde Blad No. 27119
In een intieme bjjeenkomts te Haarlem is gistermiddag: herdacht de
oprichting van het Centraal Bloembollencomité voor 25 jaren, waarmee de
stoot werd gegeven tot wetenschappelijk onderzoek en gemeenschappelijke
propaganda.
Geleidelijke groei naar
krachtig apparaat
te behouden. Besteedt meer aandacht
aan verzending en verscheping. Dat
men de 100 millioen bereikt, ls voor
een deel te danken aan de prijsver
hoging. Men kan veel meer bereiken,
150, ja 200 millioen.
Verzending en verscheping zijn de
belangrijkste export-problemen.
Men mag dit mijn stokpaardje noe
men, maar als een tweede Cato zal ik
blijven volhouden!
Toen de voorzitter van het Centraal
Bloembollencomité, jhr mr dr O F. A
H. van Nispen tot Pannerden. de bij
eenkomst opende, waren vele kopstuk
ken uit het bloembollen vak. weten
schappelijke werkers en ambtenaren
aanwezig.
Opgemerkt werden o.a. ir G. de Bak
ker. inspecteur van het Tuinbouwkun
dig onderzoek die de directeur van de
Tuinbouw ir v. d. Plassche thans in
het buitenland) vertegenwoordigde dr
A. J. Verhage. voorzitter van het Be
drijfschap voor Sierteeltproducten en
oud-voorzitter van het C B.C., de ere
voorzitter van de Alg. Ver. v. Bloem
bollencultuur dr E. H. Krelage, prof. dr
E. van Slogteren, directeur van het La
boratorium voor Bloembollenonderzoek,
ir A F. Clag. Rijkstuinbouwconsulent
en de vertegenwoord'gers der organi
saties, die in het C.B.C. zitting hebben
De voorzitter gaf in een uitvoerige
rede een historisch overzicht van ont
staan en werkzaamheden van het. Cen
traal Bloembollen Comité, waarin de
verschillende organisaties in het bloem
bollenvak, voor die tijd zonder enig on
derling verband werkend, naar een ont-
werp-reglementering van dr Krelage
die thans nog effectief is werden sa
mengebundeld. Hij herinnerde er aan
hoe het twee-cent-per-roe-fonds" werd
gesticht, maar eerst door het optreden
van de Ned. Sierteeltcentrale de vak-
iby dragen op bevredigende wijze kon
den worden geïnd.
WAAR DE MILLIOENEN BLEVEN
In 1926 werd het eerste jaarfonds
gevormd tot een bedrag van f. 41.817.
Van de f. 46.000.- waarover men in
1927 beschikte, werd f. 10.000.- besteed
aan onpersoonlijke reclame en
f. 26.000.- aan wetenschappelijk on-'
derzoek. Thans liggen de verhoudin
gen wel enigszins anders.
In het jaar 1949 bedroegen de to
taal ontvangsten f. 1.585.411.-. Voor
wetenschappelijk onderzoek werd uit
gegeven f. 264.003.- en aan onper
soonlijke reclame f. 1.159.900.-.
Gedurende de 25 jaren van zijn be
staan ontving het C.B.C. ongeveer
6 millioen gulden. Hiervan Is 1.3 mil
lioen aan wetenschappelijk onderzoek
en bijna 4 millioen aan reclame be
steed. terwijl er bij de aanvang van
dit. jaar nog ruim f. 650.000.- beschik
baar was.
Het Wetenschappelijk onderzoek wordt
van Rijkswege met een aanzienlijke bij
drage gesteund. Men verwacht dat. in
verband met de voortduren dé* stijging
der exploitatiekosten van het Labora
torium voor Bloembollenonderzoek, dié
bijdrage een daarmee rekening houden
de toename zal vertonen.
De onpersoonlijke reclame zal wel
licht binnenkort l1^ millioen per jaar
vorderen. Hier heeft de kost ook baat
tengevolge gehad, want bedroeg de om-
ze^ in 1926 f 40 millioen. thans is de
f 80 millioen reeds overschreden. Voor
reclame wordt 1.5% en voor weten
schappelijk onderzoek 0.3% uitgegeven.
Speciale woorden van hulde wijdde
spr. aan prof. dr E. van Slogteren.
die juist dezer dagen zijn zilveren
hoogleraarsjubileum vierde. Een ge
denkwaardige datum, aldus jhr Van
Nispen, in het leven van een man.
waaraan het bloembollenvak meer te
danken heeft dan menigeen beseft.
Nadat de heer M, Veldhuyzen van
Zanten Rzn. als voorzitter der Com
missie voor Wetenschappelijk Onder
zoek het Laboratorium het „visitekaart
je van heb Bloembollenvak" had ge
noemd en na woorden van warme dank
aan prof. Van Slogteren, deze gemoe
delijk had aangeraden „eens een beet
je meer vacantie te nemen", omdat de
boog niet altijd gespannen kon zijn gaf
laatstgenoemde een overzicht van het
wetenschappelijk werk ten behoeve van
het Bloembollenvak.
BEROEP OP GEZOND VERSTAND
Spr herinnerde er aan. dat hij in de
practjjk zeer veel van de kwekers had
geleerd, die een opvallende zorg voor
hun product aan de dag leggen, zoals
die op geen enkel gebied van de land
en tuinbouw gevonden wordt.
Maar het buitenland stelt steeds
hoger eisen en dit vergt ook steeds
meer van het Laboratorium, waar
thans een derde, belangrijke uitbrei
ding aan de gang is. Het zeer druk
bezoek vooral van buitenlandse des
kundigen, remt echter het werk: in
een jaar tijds ontving het Laborato
rium 440 bezoekers uit 30 verschillende
landen. Het Departement of Agricul
ture te Washington beschreef het La
boratorium als hét centrum voor
bloembollenonderzoek voor de gehele
wereld!
Een defensief werken, aldus spr., is
Ned. Ilerv. Kerk Beroepen te Ridder
kerk J. J. de Heer te Benthuizen, te Eder-
vcen (toez.) J. C. Terlouw te Otterlo.
Aangenomen naar Waarder (Z.H.) P.
Westland. cand. te Hulzen (N.H.).. die be
dankte voor Aalburg. Brakel. Gouderak.
Haaften. Loon op Zand. Muiden. Noorde
loos. Noorden. Polsbroek en Vllst, Rand
wijk en Reeuwijk
Bedankt voor Ernst D. B. van Lokhorst
te Bergschenhoek. voor Voorthulzen J.
Vermaas te Amersfoort.
Gercf. Kerken onderh. art. 31 K.O.
Bedankt voor Oldenzaal J. J. v. d. Hoek
te Den Ham.
Chr. Gcref. Kerken Beroepen te Aals
meer S. v. d. Molen te Leeuwarden.
Evang. Lutli. Kerk Beroepen te Rot
terdam (vac. L. S P. v. d. Chys) C. H Lln-
dijer te Doetlnchem.
Aangenomen de benoeming tot voorgan
ger van de afd. Doorn van de Ned. Prot.
Bond L. S. P v. d. Chijs. em. Ev. Luth
pred. te Rotterdam.
Gcref. Gemeenten Bedankt voor Aag-
tekerke T. Dorresteyn te Oplieusdcn.
niet genoeg, een offensief is nodig Niet
alleen de gezondheid, maar ook de
kwaliteit var de bol speelt een alles
beheersende rol.
Ik doe een beroep op het gezond ver
stand van de mensen uit het Bloem
bollenvak. aldus prof. Van Slogteren:
houdt er rekening mee dat het pro
duet op reis veel van z'n kwaliteit
verliest. Zet er alles op om £en on
overtroffen kwaliteit te verkrijgen en
DRIJF NIET OP OVERHEIDS
STEUN.
Spr. wees op de belangrijke Rege
ringssteun, maar bezwoer de vakmen
sen, nooit volkomen afhankelijk van
deze steun te worden, omdat de amb-
I lelijke molens te langzaam malen en
snelle beslissingen en voorzieningen
niet meer zouden kunnen worden ge-
troffen in die mate als thans het ge-
val is.
i Na dank te hebben gebracht aan zijn
medewerkers, zowel in de commissie als
bij de laboratorium-sta*, besloot spr.
I met de mededeling, dat, wanneer het
nieuwe gedeelte van het laboratorium
gereed is, men daarin de bloembollen,
welke vanwege onpersoonlijke reclame
naar het buitenland worden gezonden,
daarin zodanig te behandelen, dat dit
strekt tot opvoeding van de exporteurs
en tot heil van het gehele bloembollen-
vak.
RECLAME MOET STEUNEN
OP KWALITEIT.
De heer A. Warnaar, voorzitter van
„Onpersoonlijke Reclame" hernnerde er j
aan hoe in 1935 slechts f, 1400,— voor
O.R. beschikbaar was, en men vele
projecten moest afwijzen „wegens ge-
I brek aan middelen". Van een florissant
bestaan kon in het verleden niet wor-
I den gesproken. Ondanks enorme over
schotten aan bloembollen werden deze
vrijwel niet voor propaganda-doelein- j
den gebruikt. Spr. herinnerde aan het j
geweldige succes van het „Werbe-Ka-
talog" p.an, waarop in 7 weken 40.000
bestellingen tot een totaal van 10 mil
lioen bollen en een bedrag van RM
784.000 inkwamen. Hulde bracht spr.
aan de reclamechef, de heer Walter
Roozen, die in 1941 de dagelijkse lei-
I ding van het bureau kreeg. De begro
ting voor 1950 naderde de 2'i mililoer.,
maar men dient er wel rekening mee
j te houden, dat dan ook thans reeds
voor 4 millioen kg aan bloembollen
méér is uitgevoerd dan in 1949.
I Het Bloembollenvak geeft in verhotl-
ding minder uit aan reclame dan de
grote concerns. Spr. besloot met te
constateren dat de reclame gesteund
moest worden door de kwaliteit wel
ke door kweker en exporteur werd
afgeleverd.
EENHEID MAAKT STERK.
I Tenslotte sprak dr E. H. Krelage en
l herinnerde er aan hoe reeds voor het
j C.B.C, werd opgericht, de vakorganisa-
j ties samenwerking zochten en o.a. de
1 beplanting van de Jardin des Tuileries
met Hollandse bloembollen reeds in 2-1
overwogen. Spr. dreng cr bij expor
teurs en kwekers op aan, te zoeken
naar wat hen verbindt en hun organi
satie door eendracht machtig te ma-
i ken, waardoor het bloembollenvak ock
het oor der Regering zou winnen, die
1 niet meer door tegenstrijdige manin-
gen verward tenslotte haar eigen gang
zou gaan.
Met een woord van dank aan spre
kers en aanwezigen sloot jhr v. Nispen
i tot Pannerden - deze herdenkingsbijeen
komst.
I Als bijzonderheid kan nog werden ver-
meld, dat het spreekgestoelte geflan-
I iceerd werd door bloemenmanden met
I geprepareerde hyacinthen van de va-
riëteiten Ostara en Jan Bos, waarmee
het Laboratorium voor Bloem'oolenon-
I derzoek toonde wat op dit gebied zelfs
I in de Octobermaand kon worden be
reikt.
Opvarenden Tjerk Hiddes"
ontvingen ereteken
VOOR BELANGRIJKE
KRIJGSVERRICHTINGEN.
Vanmiddag heeft kapitein-luitenant
ter zee B. J. Velderman, Commandant
van de Marinekazerne te Den Haag, op
het voorplein der oude Alexanderkazerne
het ereteken voor belangrijke krijgsver
richtingen met de gesp Timor 1942 uit
gereikt aan: kapitein-luitenant ter zee
W. J. Kruys, luitenant ter zee eerste
klasse J. J. Steensma, luitenant ter zee
eerste klasse H. W. Keesom (oud-Leide-
naar) en majoor konstabel D. A. Hof
land.
In December 1942 heeft H.M.'s torpe-
dobootjager Tjerk Hiddes Australische
en Nederlandse troepen, die op Timor
geen stand meer konden houden tegen
de vijand, daar vandaan gehaald. Ka
pitein-luitenant ter zee Kruys was toen
commandant van de „Tjerk Hiddes",
luitenant ter zee Steensma was eerste
officier. De beide anderen waren leden
van de bemanning.
Jhr mr M. P. M. van
Karnebeek gezant in Israël
Binnenkort zal de benoeming te ver-
wachten zijn van jhr mr M, P. M. van
Karnebeek tot buitengewoon gezant en
gevolmachtigd minister van Nederland
b\j de Staat Israël.
DR IDENBURG OVER DE
..BEDRIJFSTELLING 1950".
In de rubriek „Verklaring en toelich
ting" (Hilversum I 19.1519.35 uur) zal
vanavond de Directeur Generaal voor
de Statistiek, dr Ph. J. Idenburg, spre
ken over de Algemene Bedrijfstelling
1950.
Chr. Sociale organisaties
over herziening sociale
verzekering
WERKLOOSHEIDSWET KAN NIET
WACHTEN.
In een adres aan de leden der Twee
de Kamer hebben het Verbond van Prot
Chr Werkgevers in Nederland, de Chr.
Middenstandsbond, de Ned. Chr. Boe
ren- en Tuindersbond en het Chr. Nat.
Vakverbond in Nederland, verenigd in
het convent der Christeljjk-sociale orga
nisaties, opmerkingen van critische aard
gemaakt, over het ontwerp van wet tot
herziening van de uitvoeringsorganisatie
der sociale verzekering,
Adressanten komen tot de volgende
conclusies
1. De Vermenging van uitvoering en
toezicht is onjuist, 2. De strenge regle
mentering, waaraan de bedrijfsvereni
ging in de zin van het wetsontwerp on
derworpen zou worden, denatureert
haar karakter. 3. Het recht der be
drijfsvereniging tot het voeren van een
eigen administratie dient volledig ge
waarborgd te blijven. 4 Het beheer van
het Centraal Administratiekantoor dient
te berusten bij de Federatie van be
drijfsverenigingen, onder behoorlijk
toezicht van de overheid. 5. De uitvoe
ring der sociale verzekering dient te
worden toevertrouwd aan de Federatie
van bedrijfsverenigingen. 6. Het ver
dient ernstige overweging, aan de wij
ziging van de Ziektewet en de kinder
bijslagwet voorrang te verlenen.
Het vraagstuk van de sociale verze
kering moet op korte termijn tot een
oplossing worden gebracht. Met name
de uitvoering der werkloosheidswet
kan niet langer trachten, zo besluit
het adres.
Nederland staat emigranten
te laag bedrag toe
In Zuid-Afrika is veel belangstel
ling voor alles wat Nederland pres
teert: voor zijn mensen, zjjn industrie
en verschillende van zjjn producten.
Aldus de heer A. G. Aukes, secretaris
van het, Afrika Instituut, die deel uit
maakte 'van de Nederlandse delegatie,
welks taak het o.m. was zich op de
hoogte te stellen van de uitbouw van
ihet economische apparaat, om daar
over aan belangstellende Nederlandse
handels- en industriekringen voorlich
ting te kunnen geven.
Er zijn in Zuid-Afrika zeer grote mo
gelijkheden voor het opnemen van ar
beidskrachten. De Nederlanders staan
in de Unie werkelijk uitstekend aange
schreven. Zij kunnen er met hun gezin
zeer goed leven. Onze regering zal dit
zeer zeker nader moeten bezien,
Voor de Nederlandse goederen is er
nog altijd een voortreffelijke markt.
Er is o.a. grote vraag naar textiel en
de traditionele sigaren. Als dé ontwik
keling blijft zoals die op het ogenblik
is, kan ongetwijfeld op een bepaalde
verruiming worden gerekend.
Even belangrijk is de mogelijkheid
Ina BoudierBakker: „Goud
uit Stro".
(De Muidertoren, Amsterdam).
Dat de populariteit van een auteur
geen maatstaf is voor zijn of haar letter
kundige verdieristen. en dat de publieke
smaak en de literaire entiek elkaar al
tijd wel in de haren zullen blijven zitten,
is in de wereld van het boek een helaas
heel gewoon verschijnsel, waarvan voor
beelden te over bestaan. Ina Boudier
Bakker is er een van. Vonden haar
eerste werken bij de critici een alleszins
gunstig onthaal, toen met ..De Klop op
de Deur" haar grote populariteit begon,
kwam daarin verandering en moest zij
heel wat aanvallen van collega's door
staan. Maar haar eigen lezerskring
bleef haar trouw, en men moet dan ook
wel bewondering hebben voor de vita
liteit van de thans vijf-en-zeventig
jarige schrijfster, wier jongste boek
„Goud uit Stro" ontegenzeglijk kwalitei
ten bezit waarop menig auteur jaloers
kan zijn. In de eerste plaats verstaat
mevrouw Boudier uitstekend de kunst
van het vertellen; zij weet wat een ver
haal toekomt, zo ook deze Amsterdamse
familiegeschiedenis uit de jaren 183032
spelende tegen de woelige achtergrond
van de NederlandsBelgische perike
len, die culmineerden in de Tiendaagse
Veldtocht. Zij vertelt van Maria Aer-
noldsen, dochter uit een oud geslacht,
die huwt met de eenvoudige, stugge
Amsterdamse onderwijzer Vuurhouten;
van hun twee zonen Henri en Barthold,
de een een opgeruimde, „geslaagde" lui
tenant, de ander een eenzelvige manke
jongen die gebukt gaat onder zijn ge
brek; van Barber, Vuurhoutens onge
trouwde zuster met haar late liefde
voor een Belgische spion, en het wees
meisje Maaike met haar eigen jonge
problemen; en ook van De Beuken, het
voorname buiten van Maria's ouders bij
Vreeland, waar het conflict tussen de
manke Barthold. die zich als een kun
stenaar ontpopt, en zijn bekrompen va
der bezegeld word. Zij laat de draad van
haar verhaal geen ogenblik glippen en
haalt herhaaldelijk de historische ge
beurtenissen naar voren zonder dat haar
figuren vervagen. Maar waar de schrijf
ster aan de door haar gestelde proble
men en conflicten diepte poogt te geven,
waar zij de levens van haar figuren
voor de lezer poogt open te leggen, toont
zij zich van haar zwakke kant: humor
en bezieling zijn haar vreemd, haar stijl
komt nimmer uit de plooi en vooral het
eerste deel van haar boek kenmerkt
zich door een al te onbewogen, zacht
moedige weergave van emoties, die
daardoor nogal bloedeloos blijven. Wel
wordt in het laatste deel nadat Henri
bij Leuven is gesneuveld haar vertel
trant strakker, de sfeer soms geladen
met een zuivere dramatiek die in goed
geschreven passages onverwacht tot
leven komt, maar als geheel laat dit
boek toch een indruk van oppervlakkig
heid na, van een schrijverschap zonder
persoonlijkheid, dat meer uit gewoonte
dan uit behoefte werkzaam is. Daar
komt bij dat slechts weinig lezers nog
bevrediging zullen vinden bij dit tèh
enenmale verouderde genre van een fa
milieroman die loutér door zeer simpele
zieltjes wordt bevolkt. Doch deze be
zwaren nemen niet weg dat „Goud uit
Stro" voldoende te waarderen overlaat;
het is een eerlijk boek, dat meer dan
eens de goede herinneringen aan haar
eerste werk wakker roept.
Joseph W. F. Stoppelman: „Er
is geen Gerechtigheid".
(N.V. De Arbeiderspers, Am
sterdam).
Ook al had het omslag van dit boek
niet vermeld dat Joseph Stoppelman
dagbladcorrespondent in New York is
met andere woorden, een gerouti
neerd journalist dan zouden reeds de
eerste paar bladzijden toch wel hebben
onthuld dat de schrijver stamt uit de
school der journalistiek, die wel goede
verslaggevers, maar zelden een roman
schrijver aflevert. „Er is geen Gerech
tigheid" is dan ook geen roman gewor
den; het is een uitvoerig verslag van
jeugd en jongelingsjaren van Maarten
Verlinden, jongste zoon uit een arm ar
beidersgezin. waarvan de vader t.b.c -
lijder en dus werkloos is. Alles wordt
heel precies verteld: de miserabele so
ciale omstandigheden, de conflicten
met de „betere standen", de ellende van
de verraderlijke t.b.c., die behalve de
vader ook de oudste zuster en broer
aantast, de opstandigheid van de jongste
zuster en de onuitputtelijke zorgzaam
heid van de moeder, die nauwelijks nog
een eigen leven leidt. Zoals men ziet:
het gegeven is niet nieuw; er zijn legio
romanschrijvers die met dezelfde trieste
stof een aangrijpend boek hebben ge
schreven. een felle aanklacht of een
levenswijs „document humain". Maar
Stoppelman geeft slechts een verslag;
.hij stipt de problemen aan, maar weet er
geen weg mee; hij geeft de misstanden
weer, maar peilt hun oorzaken niet; hij
beschrijft het doen en laten van zijn
figuren in details, maar het worden
geen levende mensen hij is de ver
slaggever die de feiten overbrengt, ner
gens de schrijver die zélf een woordje
meespreekt. De karaktertekening is op
pervlakkig en conventioneel, vooral
doordat de figuren zjch steeds tegen een
veel te vage of begrensde achtergrond
bewegen, een gebrek dat bijzonder treft
in de hoofdstukken die spelen tijdens
de eerste wereldoorlog; en op de enkele
plaatsen waar de schrijver tot een eigen
oordeel komt, blijkt dit toch meer een
vóóroordeel te zijn dan een nieuwe kijk
op oude problemen. Overigens is het
boek als verhaal zeer goed leesbaar; het
heeft vaart en houdt de aandacht ge
boeid; het is. wat men noemt, „vlotge-
schreven". Maar een vlotte stijl alleen
maakt nog geen roj»an.
Hans Larive: „Vannacht varen
de Hollanders".
(N.V. Uitgeversmaatschappij
Elsevier, Amsterdam-Brussel).
Luitenant-ter-Zee Hans Larive be
hoorde tot de officieren die op de be
ruchte 15de Juli 1940 weigerden de loya
liteitsverklaring te tekenen. Hij werd
als krijgsgevangene naar Duitsland ge
voerd en wist na vier mislukte pogingen
naar Zwitserland te ontvluchten. Via
Barcelona en Gibraltar kwam hij in
Engeland terecht, waar hij werd ge
plaatst bij de M.T.M.-dienst (de dienst
der motortorpedoboten» als divisiecom
mandant van de vier Nederlandse boten
in het gemengde 9de flottielje, dat hij
later geheel onder zijn commando
kreeg. Dat al deze wederwaardigheden
een boeiend en afwisselend relaas vor
men wanneer zij op vlotte wijze en
zonder pretenties worden verteld, be
wijst „Vannacht varen de Hollanders"
alleszins overtuigend. De eerste helft
van het boek wordt geheel in beslag
genomen door Larive's kampervaringen
in Duitsland en zijn vele, even moedige
als slimme, ontsnappingspogingen. Dit
deel is ongetwijfeld het beste; de auteur,
die zichzelf nooit hinderlijk op de
voorgrond plaatst en toch persoonlijk
genoeg blijft om zijn avonturen in een
werkelijk levend verslag weer te geven,
toont zich hier een allerplezierigst ver
teller. Het tweede deel. dat de lotgeval
len der M.T.B.'s beschrijft het leven
aan de wal, de nachtelijke patrouilles
en de gevechten met vijandelijke con-
vooien in het Kanaal is niet minder
belangwekkend, maar een beetje rom
melig door de opeenstapeling van feiten
en de gedetailleerde, in vele opzichten
elkaar gelijkende, verslagen der opera
ties; de verteltrant krijgt iets springe
rigs en de stijl wordt soms wat al te
gewild-slordig. Niettemin geeft juist dit
deel een goed beeld van de grote be
kwaamheid, de moed en vooral het ge
raffineerde beleid waarmee deze kleine
oorlogsbodems in de strijd op zee ge
bruikt werden. Al met al een prettig
leesbaar, vaak opwindend verhaal van
iemand die trots kan zijn op zijn oor
logsherinneringen. Géén aanvulling van
onze oorlogs-,.literatuur", geen pendant
van de zoveel dieper gaande Engelse
oorlogsgeschriften als Richard Hillary's
..The Last Enemy" en Hugh Dormer's
„Diaries", maar ..gewoon" een vlot op
schrift gesteld levensavontuur van een
onversaagde marine-officier. Enkele
leerzame toelichtingen van J. W. F. We-
rumeus Buning over de geschiedenis
van de M.T.B.'s gaan aan dit boek voor
af, dat verlucht is met foto's en met te
keningen van Jo Spier.
H. J. S.
voor Nederlandse industrieën om ziel
te vestigen.
Men zou van (Nederlandse zijde ir
dit opzicht meer soepel kunnen zijn.
In het algemeen wordt Zuid-Afrika
nog te veel geïdentificeerd met zijn
typische politiek en zijn interne pro
blemen, aldus de heer Aukes. Men
denkt altijd nog maar aan „apart
heid", doch vergeet dat het land
enorme mogelijkheden biedt en zijn
industrieële apparaat geweldig heeft
uitgebreid. Een stad als Johannesburg
b.v. heeft bijna de allure van New
York met zijn wolkenkrabbers.
Er is in Zuid-Afrika een machtige
industriële omwenteling gekomen,
waarvan men in Europa nog tc weinig
besef van heeft.
Wij' hebben in twee maanden tijd alle
hoofdplaatsen van de Unie bezocht en
er besprekingen gevoerd met de auto
riteiten, met leidende 'figuren en met
de Kamers van Koophandel. Ook in
Rhodesia bleken Nederlandse emigran
ten bijzonder welkom te zijn. De enige
moeilijkheid blijft, zo besloot de heer
Aukes, dat Nederland aan zijn emigran
ten een te laag bedrag toestaat. De
mensen worden daardoor teveel afhan
kelijk. Zij hebben geen enkele reserve
om in het begin zich bijv. te kunnen
veroorloven een paar dagen ziek te zijn
of een ander „stootje" op te vangen.
scheepsberichten.
AAGTEDIJK. R'dam—New York. 5 10
v. Antwerpen; AALSUM. Calcutta—Rot
terdam. 6 10 te Antwerpen; AARDIJK.
HoustonR'dam pass 4 10 Str. Florida
n. Londen; ALDAB1. R dam—Buenos
Aires, pass 5 10 Casquets: ALDERAMIN.
BordeauxDakar. pass. 5 10 Flnlsterre:
ALHENA, 6 10 te R'dam v. Buenos Aires;
BENNEKOM. 5 10 te Callao; BLOEM
FONTEIN. A'damBclra, 5/10 te Tcn?-
rllfe; BOSCHFCNTEIN. A'dam—Bclra,
5 10 Rede Llr.dl: CALTEX LEIDEN <T>.
RastanuraR'dnm. pass. 5 10 Kaao de
Gata; CALTEX THE HAGUE (T). Rascn-
nuraR'dam pass. 5/10 Gibraltar; CAL
TEX UTRECHT (T). Rastanura—R'dam.
pass. 5 10 Malta; CORYDA <T>. Singa
poreR'dam. pass. 6 10 Aden; DALER-
DIJK. 6/10 v. R'dam n. Vancouver:
DELFLAND. A'dam—Buer.os Aires. 5 10
van Rlo de Janeiro n. Vltorla; EEN
DRACHT. R'dam—Port Said, pass 5-10
Gibraltar: GADILA <T). 5.10 van Gran
gemouth n. New Orleans HOOGKERK,
KaapstadA'dam. 5 10 vm. van Ant
werpen; JUPITER. 5 10 van Gibraltar n.
R'dam; KEILEHAVEN. Cardiff—Ta beu.
rass. 5 10 Kaap Verde; KELBERGEN,
BonaA'dam. pass. 5 10 Beachyh"nd:
LEKHAVEN. HuelvnR'dam. pass. 5 10
Flnlsterre: LEUVEKERK, R'damBas
rah. pass. 5/10 Algiers; LIMBURG. 6 10
te Durban v. Lorenzo Mnrquez: NOOR-
DAM. R'damNew York. 9 10 te R'dam
verw. vm. van R'dnm; RIOUW, Djakar
ta—New York 6/10 te Halifax. ROEPAT.
SoerabajaA'dam. 5 10 rede Liverpool;
RONDO. 5/10 v. Bahrein n. Karachi;
RIJNKERK. R'dam—Kobe. pass, 5 10
Mtnlcoy; SARANGAN. 6 10 t? Calcutta
van Madras; SCHERPENDRECHT. pass.
5 10 Brothers RastanuraPhiladelphia;
SCHIEDIJK. 6/10 11 u. verw. Antwerpen
van Havanna: SOESTDIJK. 4 10 v. Mo
bile n. Savanna; STAD HAARLEM Vlaar-
dngenGenua, pass. 5'10 Ouessant; TE
GELBERG. Rio de JaneiroJapan, 5 10
van Durban n. Mauritius; TIBA. 5 10
van R'dam n. Buenos Aires; TJIKAM-
PEK. 5 10 v. Durban n Mombassa:
TROMPENBERG. 5'10 v. Charleston naar
Lehavre: WILLEMSTAD. Pacific—Adam.
5 10 v. Antwerpen; ZIJPENBERG R'dam
Savona. pass. 5 11 Beacnyhead; AN-
DIJK, 1 10 v. Tamplco n. New Orleans:
ARENDSDIJK. New YorkBuenos Aires,
3/10 tc Montevideo; CALTEX PERNIS
(T), 2/10 v. RastanuraR'dam, pass.
5/10 Rasmadraka; CLAVELLA <T). Abn-
danBelroeth, pass. 5 10 Str. Ormuz;
FRIESLAND. New York—Soerabaja. 5 10
van Aden: I^^^SUM. 2/10 v. New Or
leans n. Brownsville; MAASKERK 6 10
tc A'dam van Laeos; RAKI. 3 10 te Soe
rabaja v. Singapore; SLOTERDIJK. 4 10
te Djakarta n. New Orleans; STRAAT
MALAKKA, YokohamaKaapstad. 4 10
te Penang; WILLEMSTAD, 5/10 te A'dam
n. Pacific.
PASSAGIERS- EN TROEPENSCHEPEN.
(Van on naar Indonesië).
ÈALI, BallkpapanA'dam. 6 10 to
Colombo. GENERAL C. C. BALLOU. Dja
kartaR'dnm. pass. 5'10 Flnlsterre: GE
NERAL SD STURGIS. Djakarta—A'dam
pass. 5/10 Kaap Bougaronlx. c.a. 10 10
te A'dam; GROTE BEER, 6 10 te Dja
karta v. Soerabaya; MATARAM. R'dam
Djakarta, 5/10 vm. Penang n. Singapore;
ORANJE. A'damDjakarta, 6/10 to
Southampton: POELAULAUT, Djakarta
A'dam. pass. 5/10 Gibraltar: ROEBIAH,
A'damIndonesië. 6/10 van Suez naar
A'dam: ROTTI. A'damIndonesië, pass.
5 10 Singapore n. Djakarta; PHRONT1S,
A'damDjakarta. 4/10 te Portswetten-
ham; SEBAJAK. DjakartaR'dam. pass.
6/10 Gibraltar. ZUIDERKRUIS, zie ST-
BAJAK; ASTURIAS, 17/10 van Djakarta,
ca. 9/11 te A'dam, ATLANTIS, c.a. 1510
van Djakarta, ca. 13/11 te A'dam; CAS-
TEL BIANCO, c.a. 15/10 van Djakarta,
ca 9/11 te A'dam; CHESHIRE. 6/10 pass.
Kaap Bon. ca 12/10 verw. te A'dam:
CHITRAL. 5/10 dwars Masawa; GROOTE
BEER. 6/10 v. Djakarta. ca 28 10 te
A'dam: HELLENIC PRINCE, ca. 5/11 to
A'dam. JOHAN VAN OLDENBARNEVELT
ca. 31/10 v. Djakarta. 29-/11 te A'dam:
TABINTA, ca. 30—10 v. Djakarta, 29 11
te A'dam; NAPOLI. DjakartaMarseille,
5/10 850 m. OZO Guardafui. TO MIN A,
R'damDjakarta, pa6s. 6/10.Gibraltar.
LEK IN OLIELEIDING IN ITALIË.
Dinsdag kreeg een buis, die voor dö
aanboring van een olielaag te Cortemag-
giore (Italië) in de grond was gedreven,
een lek. Nog steeds stromen petroleum-
en benzinegassen uit de pijp. die een
gevaar voor de omgeving van dit 3000
Inwoners tellende dorp vormen. Drie
nabijgelegen boerderijen zijn ontruimd.
Per uur stroomt voor millioenen lire gas
de lucht in. Men is er nog niet in ge
slaagd het lek te herstellen.
(Van onze Parijse correspondent).
Dezer dagen, een goede maand na
Holland, hebben de scholen in Frank
rijk, na een vacantie van ruim tien we
ken, de poorten weer ontsloten. De moe
ders hebben een zucht van verlichting
geslaakt De vaders hebben, eveneens
met een zucht, de rekeningen van pot
loden, schriften en andere schrijfbe
hoeften voldaan, de extra-post van de
maand October. De leerboeken worden
in Frankrijk echter door de staat be
taald. Het openbare onderwijs is trou
wens geheel gratis.
En de kinderen? Ze hebben zich ge
schikt naar de omstandigheden, erin
berust, dat ze volgende maanden van
halfnegen tot halfvjjf weer in de school
banken zullen zitten en alles in hun
hoofden op moeten nemen, wat de on
derwijzers nodig achten. En dat is hier
imponerend veel
Een deel van de kinderen, moeten we
eigenlijk zeggen, want vele leerlingen
zijn bjj dc schooldeur, aan dc aan
vang van het leerjaar, al afgewezen
deze maand. Duizenden ouders heb
ben van de bovenmeester moeten ho
ren, dat er voor hun kind dit jaar
geen plaats zal wezen in de klas. Bin
nen twee jaar zullen er in Frank
rijk tweehonderdduizend „overtollige"
schoolkinderen zijn. Bijna een kwart
millioen!
De toestand van het onderwijs wordt
dan ook door ingewijden als dramatisch
gekenschetst. Men spreekt al over de
„sciuscias" en „besprizorni" de na
men der Italiaanse en Russische zwer
vertjes die binnen korte tijd de stra
ten der Franse steden bevolken zullen.
Kinderen, onttrokken aan elke con-
trdle
De oorzaak? Het probleem vloeit di
rect voort uit het opmerkelijke suc
ces der bevolkingspolitiek, die Frank
rijk sedert de Jongste oorlog gevoerd
heeft. Door middel van een voortref
felijke sociale verzorging, van geboor-
lepremics en kindertoeslagen, is men
er hier namelijk in geslaagd het ge
boorte-cijfer zo hoog op te voeren,
dat er thans royaal een „overschot"
bestaat. Frankrijk is thans geen land
meer, dat tot uitsterven gedoemd is.
ding of nieuwbouw van een school. Zo
moeten thans de klaslokalen met kin
deren worden volgestopt. Tenkoste van
de hygiëne. Tenkoste eveneens van het
onderwijs. „Moeilijke kinderen" worden
onherroepelijk afgevoerd. En goede
leerlingen moeten, zo even mogelijk,
maar een cursusjaar overslaan.
Het huidige schoolprobleem is ook
typisch een uitwas van de Franse actue
le politieke constellatie. Sedert de oor
log wordt Frankrijk door coalities ge
regeerd, die alleen tezamen konden blij
ven op voorwaarde,, dat zekere branden
de problemen werden oïnzeild, omdat de
eensgezindheid ontbrak, die nodig was
om ze tot een oplossing te brengen. Een
van die wrijfpunten vormde de z.g.
schoolkwestie ten aanzien waarvan
katholieken en socialisten fel tegenover
elkander stonden.
Dc katholieken wilden subsidie voor
het z g. „vrije onderwijs" waarin ook
aan de godsdienst een plaats zal wor-
cen ingeruimd'. En de socialisten en ra
dicalen zweren bij de openbare „neutra
le" school. Bij afwezigheid van elke mo
gelijkheid tot een compromis heeft men
de zaak bjj het oude moeten laten. De
kathflieken weigerden de noodzakelijke
gelden voor uitbreiding van de bestaan
de scholen en de niet-confesslonele par
tijen hielden vast aan de status quo. En
zo is de toestand dan nu vastgelopen
en zijn de kinderen de dupe geworden
van het fanatisme, of zo men wil, van
de „principiële standvastigheid" der
ouders
Er wordt thans van alle zyden op
directe herziening aangedrongen. Men
wijst erop. 4at het onderwijs btf de
wet verplicht is, doch dat de regering
zelf een toestand heeft geschapen,
waarin uitvoering van de wet onmo
gelijk Is geworden.
Zal d?ze noodkreet worden verstaan?
POSITIE K.L.M.-VLIEGTUIGEN
Uitreis: PH-TDK .Amsterdam, ge
zagvoerder Höfelt, gisteravond uit Ge-
nève vertrokken PH-TDN „Vlaajdin-
gen". gezagvoerder Creel, is gisteren lil
Bangkok aangekomen. PH-TDB ..Wal-
Deze kinderen, die sedert de bevrij- j cheren". gezagvoerder Schulz. gister-
ding geboren werden, hebben thans dei3'/ond uit Karachi vertrokken,
schoolgaande leeftijd bereikt. Doch de, Thuisreis PH-TFD ..Arnhem" gc-
aanbouw van nieuwe scholen heeft met 1 zagvoerder Vis vanmorgen uit Sinza-
het rythme der geboorten geen gelijke!pore vertrokken PH-TDH ..Holland",
tred gehouden In vele gemeenten heeft gezagvoerder Revers gisteren in A'dam
men de con-t-uct e van een vrrenigincr.s aanz2komAn Ph-TLW „Overloon". ze-
erbonw met balzaal annex of van ren z-zvoerder Bartogh Heys, staat. In
bioscoop urgenter geacht dan uitbrel- Djakarta.
