„Ja, toch een goed jaar'' vindt
de afgetreden Rector
De Academie in 1949-1950:
Geest is goed ondanks
onmiskenbare belemmeringen
Nationale ondeugden verliezen van
toewijding, belangstelling en inzicht
Met een enkel wóórd
MAANDAG 18 SEPTEMBER
Koninklijk Paar naar
Engeland?
Een woordvoerder van de Nederland-
Ce ambassade te Londen zou verklaard
Ercbben, dat Koningin Juliana en Prins
Bernhard een officieel bezoek aan
Groot-Brittannië zullen brengen, aldus
Reuter,
B\j informatie bij het Nederlandse
Ministerie van Buit. Zaken deelde men
ons echter mede. dat daar" van een zo
danig bezoek nog nietsbekend is.
Groot deel der G-brigade
onderweg
Met de „Zuiderkruis", die 13 Septem-
ber j.l. uit Tandjong Priok is vertrok
ken, komt een groot aantal militairen
van de G-brigade naar ons land.
Aan boord bevinden zich de volgende
onderdelen422e bat. Infanterie, 424e
bat Infanterie, 42 AAT en 42e Zelfst.
Mitr. Comp. In totaal 1634 passagiers.
Met de „Zuiderkruis" is de „Sibajak"
met 1254 passagiers, in hoofdzaak leden
van het voormalige KNIL met hun ge
zinnen (waarbij 42 babies) naar ons
land vertrokken.
Op 14 September heeft de „General
Ballou" uit Tandjong Priok de reis naar
ons land aanvaard. Dit schip heeft 1469
passagiers, waarbij de volgende onder
delen- 423e bat. Infanterie. 426e bat.
Infanterie en het 42e Zelfst. Verken-
nings Eskadron.
Zeiljacht in vliegend
stormweer
DOOR REDDINGBOOT VEERE'S
HAVEN BINNENGEBRACHT.
Gistermiddag heeft de reddingboot
„Maria Carolina Blankenheim" uit
Vcere, onder schipper J. A. Minneboo,
het zeiljacht „Pax", afkomstig uit
Breda, de haven van Vecre binnenge
sleept.
Tijdens vliegend stormweer liep het
zeiljacht „Pax" met aan boord de
schipper-eigcnaar W. Lcarbuch uit
Breda en twee dames en twee heren,
voor Veere aan de grond bij een zand
bank, Tevoren waren de zeilen van
het jacht gescheurd. Het anker was
daarna uitgeworpen, maar het anker
touw brak en het schip strandde.
De bemanning van de gestationneerde
reddingboot slaagde er in het jacht te
bereiken De „Pax" werd op sleeptouw
genomen en veilig binnengebracht. De
opvarenden van het jacht waren door
nat en verkleumd van het regen- en
zeewater en doodop.
De „Pax" was gisteren uit Veere ver
trokken om een zeiltocht te maken Het
binnenbrengen van het jacht werd door
vele inwoners van Veere gevolgd.
Amerika wil versterking
van de bevoegdheden der
assemblee van de V.N.
De Amerikaanse assistent-minister
van buitenlandse zaken Hickerson
heeft in een toespraak tot Ameri
kaanse verenigingen voor de Verenig
de Naties verklaard, dat de Ameri
kaanse delegatie in de algemene ver
gadering van de Verenigde Naties zal
voorstellen dit orgaan grotere be
voegdheden te geven, zodat het
sie kan tegengaan, „Indien de Veilig
heidsraad door een veto van de Sov
jet-unie zou zijn verlamd".
In de algemene vergadering kan nie
mand een veto uitbrengen tegen de col
lectieve vredeswil, zo zeide Hickerson.
Rapport enquête commissie
der C.V.P. in België
NIET KONINGSGEZINDE C.V.P.-
AEGEVAARDIGDEN
MOETEN TERUGTREDEN.
Ohm Brusselse correspondent telefo-
ne-erde ons heden:
De enquête-commissie van de CV.P.,
welke na oe gebeurtenissen in Juli en
Augustus was ingesteld, is met haar
onderzoek gereed gekomen en heeft
haar conclusies bekend gemaakt.
De commissie is van oordeel, dat niet
van verraad kan worden gesproken,
maar meent wel, dat de regering ern-
stiee politieke fouten heeft gemaakt.
Betreurd wordt, dat de partij hoge
posten had toevertrouwd aan personen,
die niet het standpunt van de C.V.P,
inzake de koningskwestie deelden. De
commissie verlangt, dat deze personen
hun politieke functies zullen neerleg
gen. Verder wordt een belangrijke in
wendige hervorming van de C.V.P. aan
bevolen.
V.S. stellen 32 artikelen
onder hamstercontrole
Gisteravond Is het hamsteren van 32
artikelen, waaronder staal, timmerhout,
alcohol voor industrieel gebruik en ny
longaren in de Verenigde Staten verbo
den. De artikelen zijn onder anti-liam-
stcr contróle gesteld.
Deze maatregel gaat heden in, tege
lijkertijd met de hernieuwde regerings-
contröle op afbetalingscredietcn voor
auto's, meubilair en huishoudelijke ar
tikelen.
De Raad van Europa
De volgende bijeenkomst van het mi
nisters-comité van de Raad van Europa
zal op 26 October te Rome worden ge
houden.
De laatste zitting dit jaar van de con
sultatieve vergadering zal Vrijdag 15
November te Straatsburg beginnen.
BUSSTAKING IN LONDEN,
GEËINDIGD.
De meeste der 16.000 Londense bus
chauffeurs en -conducteurs, die gedu
rende drie dagen hebben gestaakt, zijn
gisteren weer aan het werk gegaan in
gevolge de oproep van de leiders van
hun vakbond,
In vier garages wordt nog niet ge
werkt.
Spanje kan 44 divisies
mobiliseren
Spaanse officieren, die tegenwoordig
zijn geweest bij de „Regenboog"-ma-
noeuvres in West-Duitsland, hebben
verklaard, dat Spanje bereid zou zijn
binnen 36 uur vier-en-veertig divisies te
mobiliseren „voor gezamenlijke verdedi
ging van West-Europa tegen een Rus
sische aanval". Spanje had thans twee-
en-twintig divisies onder de wapenen,
doch niet al deze divisies waren op volle
sterkte en Spanje had een tekort aan
militaire uitrusting.
Spanje zou zeer gaarne militaire uit
rusting van de V.S. ontvangen, aldus
verklaarden de officieren. De sterkte
van een Spaanse divisie lag tussen
twaalf en veertienduizend man Het
S; aanse lezer was zespecialiseerd in in
fanterie en artillerie.
Prof. dr B. A. van Groningen heeft hedenmiddag, alvorens de functie van
Rector Magnificus over te dragen aan prof. dr S. T. Bok, in het Groot Audito
rium der Leidse Universiteit in een rede de gebruikelijke balans opgemaakt
van de activiteit en belevenissen van de Alma Mater gedurende het Aca
demisch jaar 194919SO. De aftredende rector besloot deze balans met de
algemene conclusie ,,Ja, toch een goed jaar".
Naast de gunstige posten op deze balans, samengevat in de formulering
,,de geest is goed", stonden ongunstige posten die spreker zelve .talloos"
noemde doch die desondanks, niet het minst doordat zij niet speciaal inhaerent
waren aan de Leidse Universiteit doch veelal uitvloeisel van de ongunstige
algemene toestand, door de positieve posten worden overschaduwd.
Prof. dr B. A. van Groningen
„Grote" gebeurtenissen, zoals na de oorlog enkele jaren achtereen te vermelden
vielen, vonden in dit verslag geen weerspiegeling doch de minstens even zo
waardevolle gestage arbeid en voortdurende uitbouw van activiteit kentekenen
in dit overzicht de blijvende waardevolle activiteit van de Leidse Alma Mater.
Prof. van Groningen sprak achtereenvolgens over de wijzigingen in de Senaats
constellatie, de voorbereidingen tot reorganisatie van het Hoger Onderwijs, de
heroriëntering van de studie van het Verre Oosten, de moeilijkheden door over
bevolking en ruimtegebrek, het groeiende belang van de Universiteitsbibliotheek,
de inschakeling van Rotterdam en Den Haag in de Leidse medische studie, het
probleem van de procentuele achteruitgang van het aantal promoties, de negatie
van de wetenschap in de dagbladpers, studenten-gezondheidsproblemen, en een
algemene indruk van de negatieve en positieve aspecten van het Academisch
leven in het afgelopen jaar. Over deze aangelegenheden zeide prof. Van Groninr
gen o.m. het volgende.
Geen „grote" gebeurtenissen
doch vruchtbare gestage
arbeid.
Prof Van Groningen legde in de aan
vang van zijn overzicht de nadruk op de
onmogelijkheid, twee der belangrijkste
posten van deze balans te preciseren,
namelijk de resultaten van de weten
schappelijke arbeid en het onderwijs.
De Senaat, die nu met inbegrip dei-
afgetreden en bijzondere hoogleraren
uit ruim 130 personen bestaat, heeft
verliezen geleden door het overlijden
van de hoogleraren André de la Porte,
Blanksma en Leopold, en door beëindi
ging van de ambtsvervulling van de
hoogleraren Casimir Sr., Meyers, De
Boer. Thierry, Weststrate en Van der
Kooij Aanwinsten boekte de Senaat
door de ambtsaanvaarding van de hoog
leraren Colenbrandcr. Mekkes, Sirks,
Miller. Minderaa, Van Iüerbeek. Uhlen-
beck, Kuenen, De Goeje en Van Lier.
terwijl voorts benoemd werden maar
nog niet inaugureerden de hoogleraren
Oosterhoff, Kreukniet. Jansma, Dnon,
Sehallenberg, Prins en Tjan Tjoe Som.
Ten aanzien van het lijvige rapport
van de Senaatscommissie tot reorgani
satie van het Hoger Onderwijs, dat in
het najaar van 1949 is verschenen,
merkte prof. Van Groningen op, dat ook
de stem van Leiden krachtig moet klin
ken in het koor der beoordelingen van
de daarin gedane voorstellen. Spreker
vermoedde dat zijn opvolger mettertijd
in diens verslag te dien aanzien belang
rijke dingen zal kunnen zeggerf. In
allerlei organisatorisch verband, zowel
van docenten als studenten, werd en
wordt het rapport reeds diepgaand be
sproken.
HERORIËNTERING STUDIE
VERRE OOSTEN IN VOOR
BEREIDING.
Sprekende over wettelijke aangele
genheden herinnerde prof. Van Gro
ningen er aan, dat de studie in het In
donesisch recht zal komen te vervallen.
In de nu beginnende cursus zullen al
leen nog colleges ter voorbereiding van
het doctoraal examen worden gegeven.
Deze eerste, onvermijdelijke maar nog
geheel negatieve, maatregel zal, naar
spreker hoopte, spoedig gevolgd wor
den door een reeks opbouwende be
sluiten. Sinds eeuwen heeft de studie
van het Verre Oosten in het Leidse
Universitaire leven een zeer belang
rijke plaats ingenomen. Plannen tot
heroriëtering, met name door de in
richting van een Oosters-sociale stu
die, zijn in staat van voorbereiding.
Het gaat hier om grote wetenschap
pelijke belangen, die spoed bij de j
aanpassing aan de nieuwe omstandig- i
heden vorderen.
Verheugend was de wijziging van het
Academisch Statuut, waardoor de mo- j
gelijkheid werd geopend, sociale weten- j
schappen te studeren binnen het kader
van een afzonderlijke sectie der Vere
nigde Faculteiten van Rechten, Letteren
en Wijsbegeerte.
HINDERNISSEN.
Een ernstig woord wijdde spreker aan
de moeilijkheden, waarmede men door
de grote toevloed van studenten en
ruimtegebruik enerzijds en de groeiende
differentiatie der wetenschap anderzijds
op verschillende gebieden te kampen
heeft. Vooral voor bepaalde afdelingen
van het ziekenhuis is het nu zo gesteld,
dal zowel de opleiding der studenten als
het wetenschappelijk werk ten zeerste
tekort komen, en dat zelfs de bezadigden
onder de betrokken hoogleraren van
een noodtoestand spreken Hier dient
spoedig en dooi'tastend hulp te worden
geboden, zoals dit reeds aan de Tech
nische Hogeschool te Delft in ruime
mate is geschied.
Prof. Van Groningen wees voorts op
de steeds belangrijker wordende taak
van de Universiteitsbibliotheek, nu de
meestal exorbitante prijzen van weten
schappelijke boeken het vormen van
eigen, zelfs bescheiden verzamelingen
onmogelijk maakt. Elke hulp, die hier
geboden kan worden (en van buiten
landse zijde reeds geboden is) wordt
met grote dank aanvaard, doch de voor-
naamste hulp zal ook hier van rege
ringswege moeten blijven komen.
HEEFT ROTTERDAM AMBITIES?
Speciale aandacht vroeg spreker voor
twee aspecten van het onderwijs. In de
eerste plaats voor de inschakeling van
de grote hospitalen van Den Haag en
Rotterdam bij de opleiding der co-assis
tenten voor het artsexamen. Het Acade
misch Ziekenhuis kan de enorme stroom
van doctorandi niet meer verwerken.
Voor Rotterdam is een definitieve re
geling tot stand gekomen, ten aan
zien waarvan het Rotterdamse ge
meentebestuur zó actief is geweest, dat
men zich wel eens gaat afvragen, of
dit bestuur nog hogere ambities voor
ogen staan.
Ten tweede wees spreker op de niet-
onbevredigende belangstelling voor het
studium generale, dat zich eeri vaste
plaats heeft verworven in het geheel
van het academisch onderwijs. De Fa
culteit der Letteren en Wijsbegeerte
heeft de primeur van een nieuw type
studium generale, dat bezig is zich te
ontwikkelen binnen de faculteit, Der
gelijke vernieuwing en verrijking van
binnen uit is een kostbaar bewijs van
werkelijk leven, dat voldoening schenkt.
Naast de ruim 100 actieve Senaats
leden. de bijna 90 andere docenten en
de 300 400 leden van de Wetenschap
pelijke Staf hebben in de loop van deze
cursus 4279 ingeschreven studenten ge
staan. De stijging van het aantal stu
denten, dat eerst in de twintiger jaren
de 2000 passeerde en in 1948 nog 3606
en in 1949 reeds 4279 bedroeg, zet zich
dus door. Boven aan de lijst staat nog
steeds met 1712 ingeschrevenen (tegen
over 1674 het voorafgaande jaar) de Fa
culteit der Geneeskunde.
3 October, wetenschap,
kunst en sport.
Tijdens zijn rede ter gelegenheid
van cie Recioraatsoverdrachi sprak
prof. Van Groningen o.m. over de
„Scheveningse veldslag van 3 Oc
tober". het traditionele treffen tus
sen de Leidse en Delftse eerste
jaars, dat vorig jaar op en om het
Gevers Deijnootplein te Schevenin-
gen aanleiding gaf tot vrij ernstige
moeilijkheden tussen studenten, pu
bliek en politie.
Prof. Van Groningen constateer
de dat de pers aan deze moeilijk
heden ruime aandacht heeft be
steed. en knoopte hier de volgende
ontboezeming aan vast:
„Velen zullen het met my eens
zyn, dat de pers een eventueel
beschikbare plaatsruimte in haar
kolommen bijvoorbeeld beter zou
kunnen gebruiken voor het pu
bliceren van wetenschappelijk
nieuws. Daaraan ontbreekt te
genwoordig vrijwel alles. En toch
mag men zich afvragen, of de
wetenschap in het nationaal be
stel zoveel minder betekent dan
de kunst, die wel een plaats, en
dan de sport, die een overmatige
plaats in onze dagbladen in
neemt".
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIl'
PROMOTIES ZIJN TE DUUR.
„Men houdt op student te zyn, niet
door het afleggen van zijn doctoraal
examen, maar door het verwerven
van het doctoraat. Ieder die weet wat
Universitaire studie betekent, zal dat
erkennen", aldus prof. Van Gronin
gen. Maar de kosten, verbonden aan
een promotie zijn tegenwoordig zo
hoog, dat niet weinigen alleen reeds
daardoor in de onmogelijkheid ver
keren, de doctorsgraad te verwerven.
Er is alles voor te zeggen om, zoals
meer en meer geschiedt, gebruik te
maken van andere, goedkopere vorm
van reproductie dan door druk. Dit
is de ene helft ener oplossing. De an
dere ware te vinden in een subsidië
ring, b.v. in de vorm ener verdeling
der onkosten onder de promovendus
en de overheid.
s
Op 18, 19 en 20 September speelt
- 's middags en 's avonds -
MAL AIS DO en zijn orkest,
met An Sandor cn Frans Wanders.
Prof. dr S. T. Bok
Het aantal promoties was afgelopen
jaar hetzelfde als het voorafgaande, na
melijk 47 (waarvan 3 cum laude),
waarvan 4 theologische, 4 juridische, 17
medische, 16 natuurphylosophische en 6
litterarische. Voor de oorlog stonden
tegenover; 100 ingeschrevenen nog 3 4
promoverenden, dit percentage is nu tot
1 gedaald.
DE UNIVERSITEIT BUITEN
WETENSCHAPPELIJK VERBAND.
Na gesprokén te hebben over de
lustra der Universiteit, VVSL en andere
studentenorganisaties, roerde prof. Van
Groningen het probleem van het ge
zelligheidsleven in Universitair ver
band aan. waarover veel is nagedacht
en gesproken, zonder dat tot dusverre
een oplossing werd gevonden. Met grote
voldoening heeft spreker dit jaar mo
gen waarnemen, dat begrip voor de
plicht om met alle kracht een oplossing
na te streven, bij de voormannen van
het LSC in verblijdende mate aanwe
zig is.
Voorts drong spreker aan op een zo
hecht mogelijke samenwerking tussen
het Leidsch Universiteit^ Fonds en de
Stichting Pro Civitate Lugduno Batava.
De gezondheid van de studenten blijft
een voorwerp van de voortdurende
zorg der commissie, die zich aan deze
zo belangrijke aangelegenheid wijdt.
Spreker wees met nadruk op het be
lang voor iedere student, om de gebo
den gelegenheid tot verbetering van
zijn lichamelijke toestand of ook alleen
maar controle daarvan niet te verzui
men.
Een jammerlyk symptoom van ge
brek aan verantwoordelijkheid ten
aanzien van eigen lichamelijk welzijn
en een bedenkelijk symptoom van
pyschologische aard noemde spreker
hét toenemend gebruik in de studen
tenwereld van de gevaarlijke zoge
naamde wek-amincn, dat leidt tot een
spoedig verslappen van de innerlyke
kracht en degeneratie van de wil.
Ondanks alles: springlevend
Prof Van Groningen besloot zijn
overzicht met—een indruk over de ba
lans der afgelopen twaalf maanden.
„Het lijdt geen twijfel of de algemene
en bijzondere omstandigheden zijn on
gunstig. Ons land is sterk verarmd. De
psychische gevolgen van vijf ramp
zalige oorlogsjaren zijn in vijf moeilijke
zogenaamde vredesjaren niet uit de weg
geruimd en bepaalde yoor wetenschap
cn Universiteit weinig gunstige natio
nale eigenschappen doen nog steeds hun
invloed gelden".
Psychisch gevolg van de oorlog is
o m. die innerlijke onrust, die bij velen
een welgevulde arbeidsdag verkeerd
doet waarderen. Want dan verklaren zij.
dat zij het weer zo verschrikkelijk druk
hebben gehad. Werk is echter een ge
not, het druk hebben is een last, een
druk. Werk laat ons altijd de gelegen
heid om eens iets anders te doen, drukte
doet ons in de overtuiging leven, dat wij
nergens aan toe komen. Een verschil
dus in hoofdzaak van appreciatie. En
toch hebben de meesten van ons ook
wel ervaren, dat gestadige arbeid, in in
nerlijke rust verricht, vruchtdragcnder
is en minder afmattend dan een koorts
achtig jachten
VOOROPLEIDING GEREMD
DOOR ONGEDISCIPLINEERD-
IIEID.
Ten dele is tot die psychische gevol
gen van tien zware jaren ook een an
der verschijnsel te rekenen, al liggen
de oorzaken in werkelijkheid dieper.
Zy treden met name aan de dag in de
vooropleiding der studenten. Spreker
wilde de laatste zyn, om aan de
kunde en toewyding der meestal
overbelaste leraren niet verdiende
hulde te brengen.
Toch meende spreker op een bepaald
aspect van de ongunstige situatie te
moeten wijzen. Alle begrijpend denken
Ter gelegenheid van zyn zilveren Ju
bileum als Journalist, Is de heer Frans
Schneiders, parlementair redacteur van „De
Maasbode" en oud-redacteur van „De Leid
se Courant" Zaterdagmiddag tijdens een
receptie In Hotel du Passage te 's-Graven-
hage op hartelijke wijze gehuldigd.
In Pulchrl Studio te Den Haag ls
Zaterdagmiddag de door „Het Lichtspoor11
uitgeschreven tentoonstelling van teken
en schilderwerken van leden der Neder
landse Strijdkrachten geopend.
De hoofdprbzen. legpenningen van de
Minister van Oorlog, de Staatssecretarissen
van Oorlog en Marine, de Chef van de
Generale Staf. de Chef \an de Lucht
machtstaf. de Kon. Ned. Ver. „Ons Leger"
en „Het Lichtspoor" werden door of na
mens de gevers uitgereikt aan de winnaars.
In totaal zijn 435 inzendingen tentoon
gesteld Talrijke autoriteiten woonden de
opening bij.
Post bestemd voor militairen van het
m.s. ..Tabinta" op weg naar Nieuw Guinea,
welke ln een der tussenhavens zal worden
uitgereikt, moet uiterlijk op 18 September
in ons land ter post woraen bezorgd en
post. bestemd voor uitreiking ln de haven
van aankomst uiterlijk op 5 October.
j Met circa 800 passagiers aan boord ls
j cie Oranje Zaterdag ln Amsterdam aange
komen.
De Utrechtse Jaarbeurs is besloten
j met een groot diner in het Muiderslot,
waaraan o.a. Prins Bernhard ln zijn
functie van Kon. Commissaris der Jaar
beurs. dp Staatsspf-etaris van het Dep van
Ferm Zaken, mr W C Grinten
de Be'zlscbp Minister van Staat A. E.
■Tnn«rn en de s«crptaris-?v>-><»roal der
Bov'ux. mr dr E. J. E. M. H Jaspar, aan
zat?».
f Op de „Ormonde", het door de rege-
ring gecharterde Engelse schip, dat voor-
namelijk met ex-KNIL-gezlnnen op weg ls
BINNENLAND naar ons land, heeft ter hoogte van Port
Said een 5-jarig jongetje een speelgoed-
wieltje lngeslinkt, dat ln zijn dunne darm
ls gekomen. Het kind ls, met de vader, te
Port Said aan wal gezet, omdat operatief
Ingrijpen nodig zal zijn.
Te Beunlngen bij Nijmegen is gister
middag een oorlogsgedenkteken onthuld.
1 ter nagedachtenis van de Engelse piloten
I <he op 23 Juni 1943 bij het neerstorten van
een bommenwerper ln die gemeente dc
dood vonden.
Onder belangstelling van duizenden
cn ln aanwezigheid van talrijke boogge-
plaatste Duitse regeringsautoriteiten heeft
j de Minister van Verkeer ln Neder-Saksen.
dr J. Kubel gistermiddag de onlangs gereed
gekomen Eemsverkeersbrug nabij Leer
I officieel ln gebruik gesteld.
Op de eeuwenoude Joodse begraaf-
i plaats te Naarden-Bussum ls gistermiddag
j een monument onthuld voor de vele Joden
uit Naarden, Bussum, Weesp. Laren. Bla-
rlcum en Hilversum, die omgekomen zijn
J In de tweede wereldoorlog.
Tot omroepers van de Nederlandse
afdeling van de „Canadian Broadcasting
Corporation" zijn benoemd de lieren Bo-
land uit Utrecht en Van Alphen uit Am-
j sterdam.
j H.M. dc Koningin en Prins Bernhard
hebben ten palelze Soestdijk lultenant-
generaal D. C. Buurman van Vreeden en
generaal majoor D. R. A. van Langen ln
1 audiëntie ontvangen. Beide generaals keer-
I aen onlangs terug uit Indonesië.
Het nieuwe station te Vllsslngen ls
thans geheel in gebruik genomen.
De Bond van Christelijke kunstenaars
heeft Zaterdag ln Utrecht een algemene
vergadering gehouden onder leiding van de
waarnemend voorzitter de beer J. Hulzen,
Dc heer Karei Norel uit Nleuwer-Amstel
1 werd tot voorzitter gekozen.
BUITENLAND
De Italiaanse politie heeft ln de voor
naamste Italiaanse vliegtuigfabriek, cle Flat
Aerltalla te Turijn, een geheime wapenop
slagplaats ontdekt. De gevonden wapenen
verkeerden in uitstekende staat en schenen
pas kortgeleden daar verborgen te zijn.
De Italiaanse minister van defensie
j heeft meegedeeld, dat Italië binnen enkele
maanden 250 oorlogsvliegtuigen voor ge
bruik gereed zal hebben. Italië treft voor-
bereidingen voor de uitbreiding van zijn
leger tot twaalf divisies.
Volgens het blad „Asjahl SJlmboen"
heeft een gedeelte van de Japanse commu
nistische partij zich afgescheiden, de lei
ders van de officiële partrj beschuldigd van
..rechts opportunisme De afgescheiden
groep heeft een „nationaal verenigd
comité" opgericht.
i Twee Russische diplomaten, die, toen
I zij ln een afgesloten militair gebied bil
i Stockholm werden aangetroffen, zich als
Engelsen zouden hebben voorgedaan, zul
len uit Zweden worden gewezen.
Te Frankfort Is officieel mededeling
gedaan van de arrestatie van drie commis
sarissen van de Joodse bank voor Industrie
en handel, de enige Joodse bank ln VVest-
I Duitsland. ZIJ staan onder verdenking van
j ernstige overtreding van de geldwetten en
van fraude. Een commissaris en de dlrec-
I teur zijn voortvluchtig.
Israël heeft Zaterdag vier klachten bij
de Veiligheidsraad ingediend, waarbij
Egypte en Jordanië ervan beschuldigd wor
den .officieel en ln het openbaar" met
1 agressieve actie tegen Israël gedreigd te
I hebben.
I Op het Zaterdag gehouden congres
I dgr Franse radicaal-socialisten werd i
i Edouard Herriot by acclamatie tot voor- i
zitter van de partij herkozen.
j Meer dan 1000 Oost-Duitse mannelijke
en vrouwelijke leden van Jehova's getui
gen zouden zich volgens een woordvoerdei
i van de sectie ln het concentratiekamp
i Bautzen (Saksen) bevinden
De medewerkenden van het kinder
uurtje van radio-Oost-Berlljn hebben gis
teren hun biezen gepakt en zijn naar het
Amerikaanse radio-station Rlas in West-
Berlijn overgelopen.
De as van wijlen veldmaarschalk
Smuts zal op dc plaats „Doornkloof" te
i Irene, bij Pretoria, worden verstrooid, al
dus heeft Jannle Smuts, zoon van de over-
i ledene, medegedeeld.
Prins George van Denemarken, ad-
l Junct-militalr attaché bij het Deense ge
zantschap te Londen, ls Zaterdagmiddag
ln de kapel van het Schotse kasteel Gla-
mis. waar ook Macbeth als ..Thane" heeft
I geresideerd, ln het huwelijk getreden met
.burggravin Anson, nicht van koningin
J Elisabeth.
De West-Duitse vakverenigingen van
textielarbeiders, met 170.000 leden, zijn
met de werkgeversorganisaties tot overeen
stemming gekomen over een gemiddelde
loonsverhoging van twaall' procent.
Ook de metaalarbeiders in Hessen, die
I reeds plannen hadden om ln staking te
gaan, zijn met hun werkgevers tot over
eenstemming gekomen over loonsverhoging
van acht tot twaalf procent, naar gelang
het sport van werk.
Paus Plus XII heeft van zijn dokters
advies gekregen enige dagen lang ln het I
geheel niet te spreken ln verband met een i
door een koude veroorzaakte keelaandoe- i
r.ing. I
Hel bestuur van het nationaal con- I
gres van India heeft de buitenlandse poll- I
tlek der regering goedgekeurd.
Het bestuur nam een resolutie aan i
waarin het standpunt der. regering ten
aanzien van Korea wordt goedgekeurd en
de mening wordt geuit, dat de regering I
van Peking moet worden vertegenwoordigd
ln de V.N. In een andere resolutie drinit
het bestuur aan op' opneming van alle j
hult'n'ands? bezittingen ln India in de j
Indiase republiek.
is een werken met abstracties, welke
1 hulpmiddelen in het concrete men ook
i daarbij moge aanwenden. Studeren is
1 begrijpend denken, dus het hanteren
i van abstracties. Hieraan nu hapert zeer
veel Het kan op ontstellende wijze tot
uiting komen in het -onvermogen, om
een idee te benaderen, om een oorstel
ling te analyseren.
Dit wordt in de hand gewerkt door
een zekere innerlyke ongediscipli
neerdheid van ons volk. Alle denken
impliceert strenge zelftucht, in het
onderwijs strenge tucht van de gees-
i tesarbeid van dc leerling.
HINDERLIJKE ROMPSLOMP.
Aangeland bij de weinig gunstige na
tionale eigenschappen noemde spreker
nog de onverschilligheid van vrijwel
i alle maatschappelijke geledingen voor
wetenschap, die niet onmiddellijk in
materiële zin productief is. Ook om
slachtigheid van werkwijze kenmerkt
ons Nederlanders
Zolang de tegenwoordige wet op het
Hoger Onderwys van kracht blijft,
zal het Universitaire leven gebukt
blyven gaan onder een administra
tieve rompslomp, die schatten aan pa
pier en arbeid kost.
Als voorbeeld haalde spreker de
moeilijkheden aan, waarmede een bui
tenlander te kampen heeft die aan de
Leidse Universiteit wil studeren zonder
de in de wet genoemde diploma s of
buitenlandse graden te beschikken die
daartoe automatisch recht zouden geven,
doch daartoe niettemin volgens het
oordeel van de faculteit gerechtigd zijn.
Veelal is een gevolg van die moeilijk
heden, dat de gegadigde na langdurige
vruchteloze pogingen maar van zijn
voornemen afziet Zou b.v. de toelating
van dergelijke studenten niet vlotter
door de Universiteiten zelf kunnen
worden geregeld, in plaats van door de
minister na onderzoek door diverse
overheidsinstanties? Zou voorts b v. niet
een regeling kunnen worden getroffen
met de Rijksgebouwendienst, volgens
welke kleine reparaties en wijzigingen
kunnen worden aangebracht 'zonder de
administratieve rompslomp, welke daar
aan thans verbonden is?
Ook val er veel te zeggen voor een
grotere budgetaire soepelheid. Vol
slagen autonomie van de Universiteit
zal' misschien nog niet spoedig verwe
zenlijkt kunnen worden, maar er is
alles voor te zeggen, om in het budge
taire bestel ook een Universiteit als
enigermate mondig en vervuld van
verantwoordelijkheidsbesef te be
schouwen.
GOEDE GEEST, HARD WERK,
HOGE PLICHTSBETRACHTING.
Zo valt het niet moeilijk, aldus prof.
Van Groningen, om talloze ongunstige
posten aan te wijzen in de balans van
het afgelopen jaar.
Maar even duidelijk treden die pos
ten aan de dag, welke voldoening
schenken en bemoedigen. Zy zijn alle
samen te vatten onder één hoofd: de
geest is goed. Ondanks bezwaren,
moeilijkheden en tegenslag wordt
hard gewerkt, in alle lagen der Uni
versitaire samenleving. Er kunnen
spanningen optreden, maar destruc
tieve conflicten blyven uit. De veel
gesmade jeugd van na dc oorlog ver
rast telkens weer door haar onder
nemingslust en vasthoudendheid, haar
levendige belangstelling en verstandig
inzicht. Bij dc ouderen, in welke rang
of kwaliteit zij ook werkzaam zyn,
valt iedere dag weer de ongeveinsde
toewyding en de hoge plichtsbetrach
ting op.
De Leidse Univei-siteit is dit gehele
jaar intens bezig geweest, zij is spring
levend. Indien Leiden doorgaat, ondanks
onmiskenbare belemmeringen, met te
leven en te werken zoals het dit jaar
heeft gewerkt en geleefd, dan zullen ook
de toekomstige Rectoren hun ervarin
gen mogen samenvatten in het korte
woord, waarin spreker 1949—1950 sa
menvatte: „Ja. toch een goed jaar".
Na deze woorden droeg prof. Van
Groningen het rectoraat over aan prof.
Bok.
Plechtige Airborne her
denking
DANKWOORDEN VAN
LUIT. KOL. GOUGH.
Zaterdagmiddag stonden honderden
inwoners uit Oosterbeek en Arnhem
rond het Airbornemonument bij Har-
tenstein. In de Septemberdagen van 44
het hoofdkwartier van de luchtlan
dingstroepen Met hen waren de deel
nemers aan de Airborne Pelgrimage '50
ender leiding van luit. kol. C F. H.
Gough en de officiële genodigden, o.w.
I de Commissaris der Koningin in de
I provincie Gelderland jhr dr C. G. C.
Quarles van Ufford.
Deze Alrborne-herdenking was we
derom een eenvoudige stijlvolle plech
tigheid, waarbij velen het woord voer
den.
Lult. Kol. Gough hield een warme,
bewegen toespraak. Hij dankte de be
volking voor de hartelijke ontvangst en
de grote gastvrijheid ock by deze vijfde
Pilgrimage betoond.
Ook aan het Nederlandse Oorlogsgra
ven-Comité bracht spreker dank voor
de in het kader van de Airborne Pil
grimage bewezen diensten.
Hij wees er in het bijzonder op hce
men. Nederlanders. Polen en Engelsen,
gezamenlijk optrok tegen tyrannic en
agressie. Er werden ln die dagen ban
den van eeuwige vriendschap aange
knoopt. „Als, wat God verhoede, de op
roep komt om opnieuw ten strijde te
trekken tegen agressie, dan zult gij ons
weer aan uw zijde vinden."
Nadat men een krans bij het monu
ment had gelegd, werd de plechtigheid
besloten met het spelen van de volks
liederen. Daarna begaf men zich naar
Arnhem om een voorstelling in het Pa
lace-theater by te wonen, waarin de
film „Theirs is the glory" werd ge
draaid.
Ruim 6500 emigranten
naar Australië
TOT NU TOE IN 1950.
Van het begin van Januari van dit
jaar af zijn er meer dan 6500 Neder
landse emigranten naar Australië
vertrokken. De emigratie-deskundigen
verwachten, dat vóór 1951 een aantal
van 10.000, dat men zich als doel ge
steld had voor 1950, zal worden be
reikt.
Van dit aantal worden 8500 Nederlan
ders per schip vervoerd. Met de ge
charterde vliegtuigen der K L M. worden
1500 emigranten naar Australië overge
bracht.
Op hst ogenblik staan er ongeveer
20.000 voor emigratie geschikt bevonden
Nederlanders op de lijst, in afwachting
van transport naar Australië.
De „Johan van Oidenbamevelt" ver
trok, op 5 September met 1181 emigran
ten naar Sydney. De „Volendam' zal ons
land op 15 October met. 1300 emigran
ten verlaten, terwyb de .S baiak" In
November met 1500 personen zal ver
trekken.
