Maatregelen in Amerika
Franse actie tegen het communisme
r
ONZE VACANTIE-OPSTELLEN WEDSTRIJD
De
winnaars van
WEERBERICHT
-J
59ste Jaargang
ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1950
No. 27097
LEIDSCH
DAGBLAD
pirecteur: J. W. Henny
ioofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4,50 per kwartaal: 35 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041: Red. 21607
Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055
Sleclits eenheid
maakt macht!
Steeds meer ontaardt de wereld in
ij3 wapenfabriek! Zowel Oost als West
gent zich tot het uiterste in om zich
r. ce tanden te bewapenen en men
m zich afvragen, of in feite de vre-
üandustrie al niet op oorlogsniveau, is
{Egezet, ook al wil men dat natuurlijk
is*. ronduit zeggen.
Daarnevens ziet men de landen van
.ft Westen, met Amerika voorop, over
man tot maatregelen, die er op wij-
ja, dat de uitlating van onze minister
jjn Defensie, dat het signaal niet he-
>:naal meer op veilig staat, niet over
een mag worden genoemd.
Aan ieder parlement worden de
rigoureuse offers gevraagd in het
vlang van de verdediging, in ieder
jcd wordt, de diensttijd verlengd. En
terwijl met uitzondering der Ver-
W-Je Staten geen enkel land zich
gelijk de finantiële offers kan ge-
roosten, die gevergd worden, integen-
feel.
Onnoemelijke schade wordt toege
dacht aan de ontwikkeling van het
leasdom op die gebieden, die het
ren gen van dergelijke offers op zich
rif waard zouden zijn. Hetgeen het
roeten der vijfde colonnes meer inde
:and werkt dan wat ook!
Verder wordt de handel voor zover
le nog bestaat tussen Oost en West
rijwel lam gelegd door het verbod van
itvoer naar het Oosten van alle stra-
•jgische goederen en grondstoffen. En
rat behoort daar langzamerhand niet
Ziedaar het beeld van onze ver
baasde wereld!
Maar de harde noodzaak dwingt; er
s geen ontkomen aan, wil m
is gewillig slachtoffer door Moskou
slachtbank uorden gevoerd. In-
coevig, doch helaas maar al te waar.
Onnodig te zeggen, dat juist in de
hiöige omstandigheden een volledige
smenwerking van alle politieke par-
jen in alle landen, die zich door het
xde gevaar bedreigd mogen voelen.
:?er dan ooit gewenst is, beter gezegd
ïlfs noodzakelijk is. En juist op dat
■jnt hapert er nog te veel. Zie naar
^nemarken, waar verkiezingen nc-dig
?ken met het oog op de regerings-
ipasse. Verkiezingen, die overigens
iet een oplossing brachten, want van
?n beslissende meerderheid van links
rechts kan geen sprake zijn. Zié
aar Engeland, waar Churchill dè
seest scherpe aan val op Labour leidt,
adat. deze z.i. niet ver genoeg gaat
5n aanzien van de oorlogsvoorberei-
ing als maatregel van afweer. Stel u
dat dit een crisis tengevolge zou
:ebben op dit ogenblik! Zie naar
Jrankrijk. waar de regeringsmeerder-
sid wankel blijft en de ingezette raz-
iï tegen de buitenlandse communis-
hoezeer begrijpelijk, critiek vindt
enkele partijen, die het regerings-
GSteel moeten 'helpen verdedigen. Zie
uar België, waar de socialistische
ïugd-organisatie blijkbaar met het oog
D binnenlands politiek terrein de
'i?nstt\jci-verlenging bestrijdt.
Verdeeldheid in het democratische
ismp en neg eens verdeeldheid, waar-
ïfenover Moskou stelt zijn vastbeslo-
voortgaan op de ingeslagen weg.
l'.cskou beveelt en overal volgen zijn
■atellieten als slaven getrouw het bevel
tin de meester.
Wanneer zal de democratie inzien,
naast alle andere offers ook op
let gebied van de partij-politiek offers
allen mceten worden gebracht? Slechts
ig het oog nog worden gericht op
iftgeen samenbindt, niet langer op wat
leidt. Zulks in het belang van allen.
Belangrijke weken liggen voor ons,
a te New-York de leiders der grote
?«teljjke Drie zullen bijeenkomen, ge-
:d door een conferentie van de lan-
van het Noordatlantisch pact,
narna op het program staat de alge-
-me vergadering der Verenigde Na-
Het zou wel eens kunnen beteke-
dat daar over het lot der wereld
ia de naaste toekomst zal worden bC-
LSt.
Voor de Grote Drie zal een voor-
punt van bespreking zijn de be-
;ipening van Duitsland, waarvan ieder
rechtvaardigheid inziet. In de hui-
Campagne voor de waarheid
Onze Parijse correspondent telefo
neerde ons hedenmorgen:
De grootscheepse actie tegen vreem
delingen, die het Franse asylrecht mis
bruikten, is gisteren gevolgd door pro
pagandacampagnes van regeringswege,
en beide initiatieven schijnen onder
delen te zijn van een breed offensief
tegen de communisten in Frankrijk.
In de actie tegen de buitenlandse
communisten is gisteren tijdelijk een
pauze ingetreden, waarvan wij gebruik
hebben gemaakt om op het ministerie
van binnenlandse zaken naar de voor
lopige resultaten te informeren. Er
bleek, dat minister Queuille begin van
de week een duizendtal arrestatie
bevelen had getekend, waarvan er thans
ongeveer de helft is uitgevoerd. Het
merendeel der arrestanten is van mid-
den-Europese volksdemocratische oor
sprong en is reeds naar het proletarisch
paradijs teruggevoerd. De Spanjaarden,
allen oud-strijders uit' de republikeinse
legioenen, wenste Frankrijk natuurlijk
niet zonder meer aan Franco uit te* leve
ren en deze ongewenste vreemdelingen
is daarom de vraag gesteld, welke kant
van het IJzeren Gordijn ze prefereer
den: in Frankrijk onder surveillance of
in de sovjet-staten onder omstandig
heden, die door hun geestverwanten
zouden worden bepaald. Het opmerke
lijke feit deed zich voor, dat slechts een
dertigtal dezer communisten neiging
voelde derwaarts af te reizen.
Wij vroegen naar het aantal vreemde
lingen in Frankrijk. Het bleken er ca.
3 millioen. Er is echter zo onder
streepte onze zegsman voor hen niet
de minste reden bevreesd te zijn. omdat
Frankrijk er niet aan» denkt zijn eigen
traditie van gastvrijheid te schenden.
De regering heeft slechts het interna
tionale communisme een waarschuwing
willen geven, dat zelfs in Frankrijk de
verdraagzaamheid haar grenzen heeft.
Intussen is de binnenlandse politionele
actie gisteren gevolgd door een zoge
heten campagne voor de waarheid,
welke door premier Pleven persoonlijk
geïnspireerd moet zijn.
CONFERENTIE VAN DE
INTERPARLEMENTAIRE UNIE.
Een Nederlands voorstel.
De Nederlandse delegatie op de con
ferentie van dc interparlementaire unie
te Dublin heeft een motie ingediend,
waarin alle leden der; unie worden aan
gespoord te laten uitkomen, dat noch
zij, noch hun respectieve parlementen
en' kiezers, een derde wereldoorlog wil
len of een ander land willen aanvallen:
dat zij met alle volken ter wereld, die
hun dit mogelijk maken, in vrede wil
len leven en dat zij niet van plan zijn
zich te men^enün de ^binnenlandse aan
de^motie wordt voorts een beroep ge
daan op de wereldopinie de vrede te
handhaven in een wereld, waarin ieder
een het leven kan leiden, dat hij ver
kiest in een overeenstemming met zijn
persoonlijke verantwoordelijkheid.
dige machtsverhoudingen is het een
voudig onmogelijk om Duitsland uit te
schakelen als een deel van het Wes
ten, dat zich zelf niet verdedigen kan,
hoezeer dat feitelijk indruist tegen de
oorspronkelijke bedoeling Duitsland
niet opnieuw wapenen te geven, gelet
cp de opgedane droevige ervaringen.
En dat er gevaren aan vast zitten
om Duitsland te herbewapenen, zie,
dat blijkt nu reeds weer als men let op
de mentaliteit, die in Duitsland aan
de dag wordt gelegd. Neem b.v. het
interview met Berlijns burgemeester, dr
Friedensburg; spreekt daar niet uit
hetzelfde streven van na de eerste we
reldoorlog. om zo spoedig mogelijk zich
te ontworstelen aan de nederlaag en
de volledige zelfstandigheid op alle ter
rein te herwinnen? Spreekt daar niet
uit het oude lied van: alleen Duitse
generaals kunnen oorlog voeren, alle
anderen zijn stumperds?
Laat ons hopen, dat de waarheid van
het devies: eendracht maakt macht op
de komende conferenties zal overheer
sen. Slechts zo zal de catastrophe nog
kunnen worden afgewend.
Het is. zo werd opgemerkt, een offi
cieus antwoord op vier jaar communis
tische propaganda in Frankrijk, bedoeld
als „ontmoeting" der publieke opinie.
Door het hele land zal de volgende
weken een actie ontketend worden,
het publiek worden gewezen op dc
gevaren van het communisme, op de
noodzaak en 'redenen van de herbe
wapening en op de tegenstellingen in
de communistische propaganda, die
enerzijds de Noord-Koreaansc aanval
lers In bescherming neemt, en ander
zijds met het petitionnement van
Stockholm leurt en handtekeningen
tegen dc atoombom verzamelt.
En zo schijnt dus de Franse regering
de handschoen vap het Kremlin te heb
ben opgeraapt: buitenlandse agitators
en spionnen worden over de grens gezet
en de bacil van de communistische pro
paganda wordt met dezelfde, zg. ideo
logische wapens der waarheid bestreden,
H.-brigade repatrieert pas
in October
SCHEEPSRUIMTE NODIG VOOR
INTER-INSULAIR VERVOER.
Namens de Minister van Oorlog
maakte de Lcgervoorlichtingsdienst
bekend, dat van de aanwezige scheeps-
ruimte voor het vervoer van K.L.-mi-
litairen naar Nederland een gedeelte
in Indonesië beschikbaar moet blijven
voor inter-lnsulair vervoer van ex-
K.N.I.L.-militairen.
Als gevolg hiervan zal verdere on
voorziene omstandigheden voorbehou
den de versoheping van de H-bri-
gade eerst gedurende de maand October j
kunnen geschieden. De verscheping van I
de G-brigade uit Indonesië zal volgens
de oorspronkelijke plannen in Septem
ber voltooid kunnen zijn.
Op allerlei gebied
De geheime dienst in de V. St. heeft
het congres om gelden verzocht om nog
23 man in dienst te nemen voor de be
scherming van president Truman. Het
aantal dreigbrieven aan de president is
de laatste lijd gestegen, hoewel de
meeste met ernstig worden genomen.
Er zijn meer mensen nodig om de schrij
vers van die brieven op te spoten. Op
het ogenblik zijn 60 man met de be
scherming van de president belast.
De president heeft een wet getekend,
waarbij hij vergaande bevoegdheden
op economisch gebied krijgt, te ver
gelijken met die in oorlogstijd.
Hij kan lonen en prijzen regelen, dis
tributiemaatregelen nemen, voorraad-
vorming strafbaar stellen, schaarse
grondstoffen verdelen, orders voor de
defensie voorrang geven en fabrieken
opvorderen.
Senator Scott Lucas, de leider van
de democratische meerderheid in de
Amerikaanse Senaat, heeft in een radio
rede verklaard, dat president Truman
de auto-industrie waarschijnlijk beper
kingen zal moeten opleggen voor wat
betreft het verbruik van .staal. Het zal
echter vermoedelijk niet nodig zijn, dat
de autofabrleken hun productie stop
zetten, zoals in de loop van de jongste
oorlog De* recente stijging van het pro
ductievermogen der Amerikaanse staal
industrie zal het mogelijk maken om
naast vele duizenden tanks en vracht
auto's verscheidene millioenen perse-
-nenauto's-per te-vervaardigen, al2*
and- In dus de senator.
34.500.000 dollar toegewezen voor het
eerste jaar.
De republikeinse senator Henry Cabot
Lodge, een lid van de senaatscommissie
voor buitenlandse betrekkingen, heeft
in de Senaat verklaard, dat Amerika
het volgend jaar 30 divisies onder de
wapens dient, te hebben, waarvan er
tien naar Europa gezonden behoren te
worden. Volgens de tegenwoordige plan
nen zouden de -V S. tegen 30 Juni aan
staande slechts 18 divisies beschikbaar
hebben.
Om een Sovjet-Russische aanval te
gen te kunnen houden, zouden 60 divi
sies nodig zijn en Amerika zou om 20
verzocht worden. De bijdrage in het
eerste jaar zou mogelijk uit tien divi
sies moeten bestaan. Volgens de schat
ting van de senator zou men 15 Ame
rikaanse divisies nodig hebben om de
Noord-Koreanen te verslaan. Voorts
diende men in Amerika vijf divisies ge
reed te houden voor „onaangename
mogelijkheden in andere delen van de
wereld".
Malik wilde schrappen!
VETO VAN NATIONALISTISCH
CHINA?
Dc Veiligheidsraad heeft gisteren in
besloten zitting afwijzend beschikt op
een sovjet-russisch voorstel om alles,
wat de raad gedurende de afwezig
heid van de sovjet-gedelegeerde heeft
gedaan, uit het jaarlijks rapport aan
dc algemene vergadering te laten. Dc
raad besloot hiertoe met tien stemmen
tegen een.
De sovjet-gedelegeerde. Malik, had
voorgesteld dat alle acties, die de Raad
tussen 13 Januari en 1 Augustus had
verricht, als „onwettig" uit het verslag
zouden worden geschrapt.
De Raad zal Dinsdag opnieuw in be
sloten zitting bijeenkomen om te be
raadslagen over een Amerikaans voor
stel om de gehele Koreaanse kwestie in
een afzonderlijk rapport aan de alge
mene vergadering voor te leggen. Malik
is daar natuurlijk tegen.
De Chinese nationalistische vertegen
woordiging in de Veiligheidsraad zal
President Truman heeft zlin minister
van Buitenlandse Zaken, Dean Ache-
son, belast met de uitvoering van
zijn „punt vier"-program voor hulp
aan verder te ontwikkelen landen.
De president voorspelde, dat de Ver
enigde Naties het hulpp'rogram uitein
delijk zouden overnemen en het zouden
maken tot een actie om de economische
en sociale vooruitgang van alle volken
te bevorderen.
Het Amerikaanse congres heeft
FRANS PATER GESUSPENDEERD.
De aartsbisschop van Parijs, mgr Fel-
tin, heeft besloten om pater Boulier, die
actief deelneemt aan pro-communisti
sche organisaties en lid is van het co
mité der communistisohe vredesparti-
sanen, te suspenderen.
Pater Boulier, zo verklaarde de bis
schop, heeft van de kerkelijke overheid
talrijke persoonlijke en openbare waar
schuwingen ontvangen, zonder dat liJj
zijn verboden activiteit staakt.
Van 10 September af zal hij de mis
niet meer mogen lesen en de sacramen
ten niet meer mogen toedienen of ont
vangen.
Sedert Maandag j.l. is onze Redactie druk in de weer geweest om alle
inzendingen op onze-.Vacantie-opstellenwedstrijd doop-te lezen.
Het aantal opstellen was zeer bevredigend, al willen wij niet verhelen,
dat wij er. mede gezien de voor een dergelijke wedstrijd gunstige weers
omstandigheden (m.a w.r véél regen!), méér hadden verwacht.
Over het algemeen stond het ingezonden werk op een behoorlijk peil.
Merkwaardig was het om te constateren, dat het aantal inzendingen door
•meisjes aanzienlijk groter \yas dan dat der jongens. Een bevestiging van
de vaak gehoorde opvatting, dat meisjes een natuurlijke litteraire ambitie
en veelal ook aanleg bezitten?
Na zorgvuldige schifting en rijp beraad stelden wij de bekroningen aldus
vast. waarbij wij nog slechts willen opmerken, dat de keuze van het onder
werp, stijl en verhaaltrant zwaarder hebben gewogen dan een min of meer
nauwkeurige benadering van het voorgeschreven aantal woorden.
KINDEREN TOT EN MET 12 JAAR:
lste pr.: Hannie Zaadnoordjjk, Lindelaan 25, Leiderdorp, 10 jaar;
2de pr.: Willy Rijnhart, Kapteynstraat 60, 11 jaar;
3de pr.: R. B. de Bruyn, Rijnsburgersingel 1 b, 11 jaar;
4de pr.: Jacqueline Kat, Hogewoerd 83, 11 jaar;
5de pr.: Lidy Zaadnoordijk, Lind elaan 25, Leiderdorp, 8 jaar.
OUDEREN TOT EN MET 18 JAAR:
lste pr.: Mia Frensberg, Dc Genestetstraat 8, 17 jaar;
2de pr.: Babs Kamraa, Utrechtse Jaagpad 16a, 16 jaar;
3de pr.: Ans G. J. Wendt, Kempenaerstraat 62, Oegstgeest, 17 jaar;
4de pr: B. van der Wcrff, Quarles van Uffordstraat 12, Noordwtfk
aan Zee, 14 jaar;
5de pr.: Donald M. de Marcas, Botermarkt 17, 17 jaar.
EXTRA-PRIJS VOOR KEURIG VERZORGDE INZENDING:
F. A. F. Bakkers, Van Bemmclcnstraat 8.
De prijzen, bestaande uit boekwerken, liggen a.s. Woensdagmiddag van
3—5 uur aan ons Bureau Witte Singel 1, ter keuze van de winnaars.
V.
Voor de opening von de Internationale
Atoom-Energie Conferentie, welke in
het Clarendon Loboratorium te Ox
ford wordt gehouden, besproken de
Nederlandse deelnemers, o.o. onze
oud-stadgenoot, prof. dr H. B. G.
Casimir, thans te Eindhoven (links) en
prof. dr C. J. Bakker uit Amsterdam
enige agendapunten.
Aon de conferentie nemen 230 gede
legeerden uit 200 landen deel.
waarschijnlijk haat veto uitspreken
tegen het zenden van een commissie
naar Formosa om een onderzoek in te
stellen naar dc sovjet-beschuldiging als
zouden de Amerikanen gewapende
agressie op Formosa plegen, indien geen
commissie zou worden benoemd voor
een onderzoek naar de nationalisti
sche beschuldiging van sovjet-russische
agressie óp het Chinese vasteland.
Nationalistisch China, zo wordt van
officiële zijde vernomen, had de vaste
overtuiging, dat aan zijn klachten op de
agenda gelijke waarde gehecht diende
te worden als aan de sovjet-klacht over
de „gewapende invasie op Formosa".
ROEM VERTREKT OVER EEN
WEEK.
Het vertrek van de Indonesische Hoge
Commissaris in Nederland, mr Moh
Roem, naar Djakarta is voorlopig vast
gesteld op volgende week Zaterdag. Voor
zijn gezin is passage geboekt op het m.s.
„Oranje" op 5 October a.s.
PLAATSELIJKE OPKLARINGEN.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Meest zwakke wind uit uiteenlopende
richtingen. Aanvankelijk zwaar bewolkt
met enige regen of motregen en ln de
nacht en ochtend bier en daar mist.
Morgen overdag op vele plaatsen, vooral
in het Noorden van het land, opklarin-
gen, maar in het Zuiden nog kans op
enige regen. Weinig verandering in tem
peratuur. (Opgemaakt te 10 uur).
10 SEPTEMBER.
Zon op: 6.05 uur: onder: 19.08 uur.
Maan op: 3.29 uur; onder: 18.47 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.06 en
14.29 uur.
(11/9 te 2.44 en 15.08 uur).
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's.
Het nieuwe Leidse station, waarover wij in onze nummers van eergis
teren en gisteren schreven, zal in de komende anderhalf jaar verrijzen
uit wat kort geleden een troosteloze vlakte was en waar nu de bouw
put groeit achter een houten schutting. Voor die schutting er stond
en voordat het voormalige stationsplein, waarvan toch al weinig meer
te herkennen viel, voorgoed uit het beeld van Leiden zou zijn verdwe
nen, zijn wij nog eens de toren van de Leidse Duinwater Maatschappij
opgeklommen, om bovenstaande opname van het huidige station en
de plaats van het nieuwe gebouw te maken. In de loop van de
komende jaren zal in dit beeld heel wat veranderen!
Uiterst rechts op de foto ziet men, vlak onder de horizon, het blin
kende zand van de nabij de Haarlemmertrekvaart reeds opgehoogde
nieuwe spoorbaan. De weergave van deze foto in de krant moet helaas
te vaag zijn, om op de rechterrand van de foto nog de spoorbrug over
die vaart te laten zien.
Iets lirrks van de even boven de horizon uitstekende heistelling van
de bouwput van het Rijnsburgerwegviaduct de spoorwegovergang, aan
weHcer verdwijnen thans zo hard wordt gewerkt.
Rechts bededen op de foto het rijbanen-net, waarlangs het verkeer
zich sinds enige tijd de stad inslingert. Dit traject van de rijweg blijft
ook na het tot stand komen van het nieuwe station zo goed als onge
wijzigd, behalve dat het, naar Oegstgeest gaande, iets verder het
terrein van het voormalige Zomerzorg op links af slaat door de tunnel,
in plaats van de dichter bij het station liggende huidige spoorovergang.
Deze foto toont duidelijk, waarom reeds nu tot de omlegging van het
rij- en tramverkeer over het stationsplein en de Stationsweg moest
worden overgegaan. Het nieuwe station, waarvan wij het toekomstige
grondvlak gearceerd en omlijnd in de tekening hebben aangegeven,
past precies binnon de schutting, die de werkzaamheden nu aan het
oog onttrekt, zodat het voor een groot deel op de vroegere rijweg en
het vroegere tramemplacement is gelegen.
(Foto Leidsch Dagblad/Van Vliet)
Doordat het grondvlak van het nieuwe station in de foto is aangegevep,
ziet men tevens dat het mogelijk zal zijn, het oude station goeddeels
in dienst te houden, zolang het nieuwe nog niet is voltooid en zolang
de trein nog niet over de verhoogde baan rijdt. Een deel van het oude
station moest verdwijnen (de rechter vleugel) om de bouw van het
nieuwe mogelijk te maken, doch wat er nu nog van het oude gebouw
staat, staat de bouw van het nieuwe niet in de weg.
Geheel links op de foto de huidige in- en uitgangen, en de taxistand
plaats, die nu ook al enige malen naar her en der is verhuisd.
Boven het linker gedeelte van het oude stationsgebouw ziet men op
de foto het onderste stuk van de schoorsteen van het AceJemisch
Ziekenhuis. Of dit mettertijd, van het stationsplein uit gezien, niet een
tweede toren op het nieuwe stationsgebouw zal lijken en daarmede
het harmonische beeld van dit gebouw verstoren zal? Het is moeilijk
zich daarover thans reeds een oorded te vormen, doch het kon w«J
eens een danige ontsiering blijken.
