Leidsch Dagblad | 1950 | 20 juni 1950 | pagina 2

Bouw nieuwe Mare-, Alkemade-, Touwers-
en St. Nicolaasbrug en verbreding rijweg
de Marekerk

bij

„Let altijd
op de blauwe N
bij het kopen
van azijn!"

Met een enkel woord

Wat de Leidse Raad Maandag a.s.
zal behandelen

Het Leidsch Dagblad

Een uniek experiment op het
Griekse eiland Makronissos

Het communisme een te genezen ziekte

DINSDAG 20 JUNI

De Marebrug, de Touwersbrug, de
St. Nicolaasbrug en dc Alkemadebrug
verkeren in zo'n slechte staat, dat
vernieuwing daarvan dringend nood
zakelijk is geworden.

De Marebrug, een ijzeren draaibrug,
iligt over de Oude Vestgracht bij de
Mare, de Touwersbrug en de St. Nico
laasbrug, ijzeren basculebruggen, over
de Mare, respectievelijk in de Oude Vest
en bij de Clarasteeg, en de Alkèmade-
brug, een ophaalbrug, over de Mare in
de Oude Singel. Bovendien voldoen die
bruggen,, welke dateren van respectieve
lijk 1875. 1866, 1864 en 1882. in geen
enkel opzicht meer aan de minimum
eisen, welke daaraan uit verkeersoog-
punt zouden moeten worden gesteld. In
verband met een en ander behoren de
genoemde bruggen zo spoedig mogelijk
door nieuwe, meer voor het tegenwoor
dige verkeer berekende, bruggen te wor
den vervangen.

Dc Marebrug dient een beweegbare
brug te blijven. De overige bruggen
kunnen zonder bezwaar door vaste z.g.
kokerbruggen, worden vervangen, wat
zowel op de kosten van aanleg, als op
die van bediening, exploitatie en on
derhoud een belangrijke besparing
zal geven.

Voor de Marebrug is een electrisch te
bewegen ophaalbrug ontworpen, waar
door het bezwaar, dat draaipijlers of een
brede kelder de doorstromingswijdte zul
len beperken, gelijk dit bij een draai
brug respectievelijk een basculebrug het
geval is, wordt voorkomen. De brug
verkrijgt aan weerszijden een toeleidend
vast gedeelte, een doorvaartwijdte, tus
sen de gordingen ter plaatse vair het
beweegbare gedeelte, van 8 m. (thans
6.10 m..) en een rijdekbreedte van 6 m„
met ter weerszijden een trottoir ter
breedte van 1.50 m De doorstromings
wijdte van de noordelijke en zuidelijke
overspanning van 5 m. respectievelijk
4.75 m. bedragen, de doorvaarbhoogte en
de doorvaartdiepte onder het beweeg
bare gedeelte van de brug ten opzichte
van Rijnlands boezempell 1,63 m. en
2.90 m. De bovenkant van het rijdek
van de brug zal 1,60 m. N.A.P. ko
men te liggen, dat Is 0,18 m. hoger dan
bij de huidige draaibrug.

De as van de nieuwe Marebrug is zo
danig ontworpen, dat het verkeer, ko
mende van de Korte Mare, automatisch
de westelijke zijde van de Lange Mare
volgt. Hiermede wordt een goede rege
ling van het verkeer ter plaatse bevor
derd Aangezien de doorvaartwijdte van
de nieuwe brug 8.00 m. bedraagt, dus
breder zal worden dan bij de huidige
brug het geval is, die een doorvaart
wijdte van 6,10 m. heeft, zal, waar het
scheepvaartverkeer hiermede wordt ge
diend en hieraan voor de gemeente
zwaardere finanoiële offers zijn verbon
den. getracht worden een bijdrage der
provincie in de meerdere kosten te ver
krijgen.

De Alkemadebrug is ontworpen met
een rijdekbreedte van 6.50 m. met aan
beide zijden een trottoir van 1.53 m.
breedte. De doorvaarthoogte is gelijk, aan
die van de nieuwe Trekvaartburg op 1.80
m. boven Rijnlandspeil, terwijl de door
vaartdiepte 1.95 m. en de doorvaart
wijdte tussen de gordingen 5.80 m. zal
bedragen. De bovenkant van het rijdek
komt op 1.60 m. N.A.P. te liggen, dat
is 0.55 m. hoger dan thans het geval is.

Voor de Touwersbrug is een rijdek
breedte van 9,75 m. nodig geacht, met
een trottoir aan de zijde van de Lange
Mare van 3.02 breedte en een trottoir
aan de andere zijde ter breedte van 1,22
De doorvaartwijdte tussen de gor-

DE KOSTEN

De kosten worden geraamd als volgt
onderbouw Marebrug, de
bouw van de Alkemadebrug

en van de Touwersbrugf 353.000.—

bovenbouw Marebrug en
eleotrische installatief. 200.000.

De minderheid kan zich met dat
standpunt niet verenigen en meent,
dat, hoewel inderdaad geen doorlopen
de Noord-Zuldvcrbinding zal worden
verkregen, toch een zeer wenselijke
verruiming van de verkeersmogelijk-
heden in dit stadsgedeelte het gevolg
zal zijn; zij verwacht van de demping
wel ontlasting, doch geen extra-belas
ting van het verkeer op de Haarlem
merstraat.

Bovendien is in dit verband er op ge
lezen/dat demping van de Lange Mare
de mogelijkheid opent in de verdere toe
komst een uitbreiding van het winkel
centrum, dat de Haarlemmerstraat en
omgeving vormt, te krijgen.

Tot goed begrip voegen B. en W. aan
het bovenstaande toe. dat er met be
trekking tot de demping van de Lange
Mare twee mogelijkheden zijn.

lo. Demping van de Lange Mare,
voorzoveel betreft het gedeelte tussen
de Oude Vest en de Spijkerboorsteeg.

Bij uitvoering van dat plan vervallen
de Touwersbrug en de St. Nicolaasbrug.
Het gedempte gedeelte van de Mare

f. 553.000.—

bouw St. Nicolaasbrugf. 59.000

Totaalf. 612.000.—

Voor het verleggen van buizen der
waterleiding zal'een bedrag van f. 3.180 -
ten laste der gemeente komen. Ten be
hoeve van de verlichting van de brug-

gen moet een kabel worden gelegd van zal een breedte verkrijgen van plm. 20
de Haarlemmerstraat af, waarvan de m. en zou kunnen worden ingedeeld
kosten f. 6.817.- zullen bedragen. Inge- j als volgt: in het midden een rijweg van
val gelijktijdig de gasverlichting van de 7 m. breedte, ter weerszijden parkeer-
Lange-, Korte- en Nieuwe Mare in een stroken ter breedte van 2.50 m. en
eleotrische verlichting wordt, omgezet. langs de beide huizenrijen een trottoir
zullen de kosten nog met f. 13.242.- wor- 1 van 4.00 m. breedte, waarin een rij
den verhoogd. De kosten van het ver- I bomen zou kunnen worden geplant. De
leggen van gasleidingen en electriciteits- toegang van de Lange Mare tot de
kabels, welke f.4 300 - respectievelijk i Marebrug zal door de demping een aan-
f. 3 000.- bedragen komen ten laste van zienlijke vei betering ondergaan. De
de Stedelijke Fabrieken van Gas en 1 kos'en ultvoennfr van dat plan

Eleotriciteit worden geraamd op 1.89.300.—, bu uit-

voering zonder puinfundering, en op
De kosten zullen derhalve in totaal f. 95.000.bij uitvoering met puinfun-
bcdragen f. 621.997.- of rond f. 622.000.-. dering. een en ander met inbegrip van

de totale vernieuwing van de riolering

DEMPING MARE.

Bij de behandeling van het boven
bedoelde bruggenplan heeft het College
van B. en W. tevens onder ogen ge

met huisaansluitingen. Waar de Tou
wersbrug en de St. Nicolaasbrug dan
komen te vervallen, levert dit een be-
sparing op van f. 18.200.— subsidair
f. 12.500.Verder vervalt daardoor het

bereiken verkeersverbetering heeft de
meerderheid van het College er intus
sen toe gebracht geen vooistel daartoe
te doen. Bij demping van de Mare tus
sen de Haarlemmerstraat sen de Oude
Vest (demping van de Korte Mare is
uitgesloten in verband met de vaarbe-
langen) zou men weliswaar een brede
verkeersweg in de gewenste richting
Noord-Zuid krijgen, maar zonder ver
binding met andere verkeerswegen. Zuid-_
waarts heeft men alleen de Haarlem
merstraat die nu reeds overbelast is
Noordwaarts leidt de weg naar de Oude
Vest, de Oude Singel of via de Korte
Mare naar de Rijnsburger- en Mare-
singel, welke wegen als verkeersweg ge
heel ongeschikt zijn Ongetwijfeld zou
enig verkeer van de Haarlemmerstraat
worden afgeleid, maar daartegenover
staat, dat ds wegverruiming zeer zeker
belangrijk verkeer naar de Haarlemmer
straat zou trekken Bovendien is het ver-
keersschema voor de stad gebaseerd op
een Noord-Zuidverbinding via 'de Peli
kaanstraat en de Hooigracht.

Verder veroorzaakt de Hartebrugkerk
een ongewenste vernauwing en levert de
uitmonding op de Haarlemmerstraat

door het hoogteverschil moeilijkheden

dingen is bepaald op 4,80 m., de door- |op. Het enige werkelijke voordeel, dat be

zien, of bij deze gelegenheid niet tot overhoud van twee bruggen en het
demping van een gedeelte van de baggerwerk in en het onderhoud en de
Mare zou moeten worden overgegaan. vernieuwing van de<3cademuren langs
In dit opzicht is het College niet een- jiet dempen gedeelte Lange Mare
stemmig. Daarentegen zullen tengevolge van de

Hoewel aanvankelijk de algemene I vergroting Van het straatoppervlak de
zienswijze was, dat hierdoor een belang- onderhoudskosten ter zake van bestra-
rijke verkeersverbetering zou worden I tiner en reiniging hoger worden,
verkregen, pleitte daartegen het verlo- i 2o. Demping "van de Lange Mare voor
ren gaan van een uit historisch en ste- I apveel betreft het. gedeelte tussen de
debouwkundig oogpunt karakteristieke Oude Vest en de Haarlemmerstraat
gracht. Al zou dit bezwaar niet belang 1

rijk worden geacht, de geschiedenis van
1923 heeft toch geleerd, dat te verwach
ten is, dat het weder aan de orde stellen
van het- dempingsprobleem de zaak ge
compliceerd zou maken en zeer lange
vertraging zou veroorzaken, wat onge
wenst uitstel van de bruggenbouw zou
betekenen.

Nadere beschouwing van de eventueel

Demping van dit gedeelte verdient
voorkeur boven een demping van de
Oude Vest tot de Spijkerboorsteeg. Im
mers zal een verdere demping tot de
Haarlemmerstraat op den duur moeten
volgen, daar het gevaar groot is. dat
in het doodlopende gekromde gedeelte
Lange Mare. tussen de Haarlemmer
straat en de Spijkerboorsteeg, stank
vorming zal gaan optreden Het voor
deel van uitvoering van dit plan is. dat

door demping van de Lange Mare te parkeerruimte belangriik wordt uit

reikt zou worden uit verkeersoogpunt,
zou zijn het verkrijgen Van parkeer
ruimte nabij de Haarlemmerstraat.

En en ander geeft de meerderheid
van het College geen vrijheid de dem-

gebreid en direct van de Haarlemmer
straat uit toegankelijk is. Het verkeer
langs de Lange Mare zal dan geen en
kele hindernis meer ondervinden.

Uitvoering van dit plan wordt ge
raamd op f180.000.dit is f72.500.
meer dan het maken van de Touwers
brug en de St. Nicolaasbrug, waar nog
bii komt een extra bedrag van f. 3.500
voor wijziging van de straatveilichting.
Hierbij wordt het dek van de Harte-
brug in de oude toestand gelaten en de
ruimte onder de brug met zand aan
gevuld. gelijk indertijd is geschied met
de Barbarabrug bi.i de demping van
het Levendaal. Het verkeer over de
Haarlemmerstraat kan dan ongehin
derd blijven doorgaan. Technisch zal
het mogelijk zijn de helling van de
Haarlemmerstraat, naar de Lange Mare
die thans te steil is. voldoende flauw te
maken. Een andere mogelijkheid is het
dek van de Hartebrug te laten zakken
of de brug geheel weg te breken, waar
door een daling van het wegdek bij de
Hartebrug met plm. 23 cm mogelijk is.
De toegang naar de Stille Mare onder
gaat daardoor een verbetering en even
zo het voetgangersverkeer van het zui
delijk trottoir van de Haarlemmerstraat
naar de Hartebrug ter plaatse van de
Stille Mare .De percelen ten zuidoosten
van de Hartebrug komen, wat hoogte
betreft, bovendien gunstiger te liggen
ten opzichte van het trottoir in de
Haarlemmerstraat. Tevens zouden de
rails van de Haagse Tramweg Maat

schappij ter plaatse enigszins dienen
ping van de Lange Mare opnieuw aan te worden verlegd. Een bezwaar Is ech-
de orde te stellen. i ter, dat in dit geval het- zeer drukke

advisetrt Mitroaw Loigettng-Htllebrand

BINNENLAND.

vaartdiepte op 1.50 m. en de doorvaart
hoogte op 1,35 m. boven Rijnlands peil.

De bovenkant van de nieuwe brug is
0,35 m. hoger geprojectèerd dan die van
de bestaande brug. Voor het rijverkeer
is het wenselijk gebleken het zuid-ooste
lijk trottoir pl.m. 1.30 m. buiten de wal-
muur te doen uitsteken. Bij vernieu
wing van de oostelijke kademuur langs
de Lange Mare kan gebruik worden ge
maakt. door de walmuur in aansluiting
aan het uitstekende trottoir een zodanig
belcop te geven, dat de hinderlijke weg
versmalling nabij de Marekerk wordt
opgeheven.

Do St. Nicolaasbrug. welke ten gevolge
van de verbreding van de Brandewijn-
steeg Vrouwenkerkkoorstraateen on
gunstige ligging heeft g ekregen en
verbreding behoefde, dient door een
brede brug te worden vervangen. Het
rijdek van de nieuwe brug is geprojec
teerd op een breedte van 8 m., de trot
toirs ter beide zijden op 1.52 m. De door
vaartwijdte tussen de gordingen is be
paald op 3.92 m.. de doorvaarthoogte en
de doorvaartdiepte op 0,80 m. respec
tievelijk 1.50 boven Rijnlands peil. De
bovenkant van het rijdek komt hierdoor
te liggen op 0.57 m. 4- N.A.P., of 0,35
m. lager dan de huidige brug.

DRIE HULPBRUGGEN.

Gedurende de uitvoering van voren
bedoelde bruggenbouw zullen drie
hulpbruggen voor licht verkeer nodig
zijn.

lo. een houten ophaalbrug met aan
sluitende vaste gedeelten westelijk van
de Marebrug over de Oude Vest. Hier
voor kan de ophaalbrug dienst doen. unuucK.
welke indertijd als hulpbrug gebruikt. h! w? l te bepalen op 75 pet., met dien verstan-
is bij het bouwen van de Schrijversbrug. v'oütt dï uldèn.rde beaetUng vanlLari be<lr*8 ,,n
De doorvaartwijdte van die hulpbrug. 11941 tot Mei 1945 burgemeester van Am
tussen de remmingswerken. zal 7,50 m. j sterdam geweest ls.
bedragen. De vaste gedeelten krijgen een
rijbreedte tussen de leuningen van 2,50

o on "nlc xw^nt, in neb vicucsjjoicis ic j-»cii ibiiucii sai te negen u

m., het beweegbare gedeelte wordt 2,80 I Haag ls gisteren de 19de zitting van de Amsterdam beginnen,
nieter; Internationale Commissie voor de crlml-

2o. een vaste houten brug over de nele politie begonnen Bij de opening BUITENLAND.

Lange Mare, tussen de leuningen breed I werden de gedelegeerden toegesproken 1 Een aantai personen heeft een els
2,50 m.; *bJ^e?k!nlC' secretaris"8ene~ tot schadevergoeding tegen de Franse

3o. een vaste houten brug over de j Ministerie van Justitie. staat ingesteld vanwege het oplopen van

Korte Mare tussen de leuningen even- I In het kader van het Holland Festl- j
eeas 2.50 m breed. i?L8erinKen' nf 'm'in Fran^

Oude vSiïS'SZSSiW^En tWns S nSSEtjfaimonopolls.

uuae vest zal ge9trema woraen lyaens sion en op Zaterday 1 Jul, ln de Grote Te Chicago ls met goed gevolg de
de bouw van de Alkemadebi ug, welk Kerk te Naarden de Hohe Messe. Belde nier van een 10 minuten te voren over-
werk geschieden zal gelijktijdig met de j uitvoeringen staan onder leiding van dr leden vrouw overgeplaatst ln het lichaam
bouw van het noordelijke landhoofd van Anton van der Horst. van een andere vrouw. Naar verluidt de

de Marebrug en het scheepvaartverkeer j Radiobrielteiegritmmen kunnen wor- "rste operMe tcr wereld viln deze aard
Lange Mare-Oude Vest tijdens de bouw den gewisseld met de Amerikaanse sche- Zaterdag zijn ten gevolge van piot-
van de Touwersbrug, welk werk gelijk- pen ..General Hersey' en ..General Mac sellnge overstromingen ln de staten
tijdig zal geschieden met de bouw van Rae" en met het Panamese schip .Fair- Washington en Ohio vier personen om-
het zuidelijke landhoofd van de Mare- sTea?'- dl« militairen resp. burgers van gekomen. De aangerichte schade wordt
brug. Het scheepvaartverkeer door de I ons. .Wvoe"ï- vl" ht' °P een dollar

Oude Ve;: mag ingevolge provinciaal r^'Ó kuststatlou Schevenlngeti plcrre dc Gaulle. de broer van ge-

voorschrift niet worden gestremd, waar- I - neraal Charles de Gaulle werd met 48—32

om de hulnhriie over riat water een OD- De kunstcommissie van Liverpool stemmen door de gemeenteraad van P.a-
hTn'brue £5 ztinE?hter zS blf het h«" be5lo,en voor de Walk" An °al" rUs °Pnleuw tot burgemeester van Parijs
nia.brug zat Zljiv tentet zal DU net,i het schlldery ,De verloving" aan te gekozen.

Siopen van de oude draaipijler van de i kopen van de hand van Rembrandts leer- I Prancolse Maeinot de dochter van

Marebrug door het plaatsen van UZ eren nng. Gerbrand van den Eeckhoudt. de b0uwer van devermaarde Franse de-

aamwanden van ae bouwput de bestaan- Het wordt voor 1500 pond sterling aan- fenslelinie, ls bij een auto-ongeluk nabij
de doorvaartwijdte gedurende enkele gekocht. I Reims om'het leven gekomen.°kort nadat

Weken met 0.40 m worden verkleind. Van 15 Juli tot 14 Augustus wordt te zij de onthulling van een monument
De duur van de bouw van vorenge- Alx en Provence het derde Internationale voor haar vader had bijgewoond. De
noemde bruecen is on 1iaav te stellen I muziekfestival gehouden, dat onder auspl- .auto. waarin mej. Maglnoi te zamen mei
Het wegverkeer Zal afhankelijk vtmde cl6n v'n Fran« ministers van de Franse generaal ChoviUon van de
net we-,\eiK.eei zax. ainanKeiUK. \anae Buitenlandse Zaken, van Nationaal On- i plechtigheid ln Revignv terugkeerde, reed
uuvoering der werkzaamheden, woraen derwijs en van Publieke Werken, Verkeer van de weg af en vloog tegen een boom i
omgeleid. en Tourisme. I op, waarna de wagen in brand vloog. I

scheepvaart op dit stuk verantwoord. SCHLEPSBERICIIIEN.

Verder verbindt zii daaraan de succes- I aalsum, R'dam—Calcutta. 20 6 vaa
tie tot verbreding van de verkeerswee Colombo naar Madras; abbedijk. new-
aan de oostzijde van de Korte Mare YorkBuenos Aires 19 b van Montevideo:
overeenkomstig de eisen voor dubbel tr JJf,™ °at'rj.^-

autoverkeer naast een voor voetgan- mSr£j?dam oa2 19/6 Ffc"1,
sersverkeer behoorlijk trottoir. De min- 6 va™" £^cien naar'

derheid der commissie wnst op het pen. aLMKERK, Brisbane—R'dam. 19 5
karakter, van de bestaande verbinding. 1 pass. Kaap Flnlsterre. alphard. R dam-
die in de stedebouwkundige ontwikke- Portoalegre, pass. 19/6 Startpoint; ama-
ling op de achtergrond treedt ten op-.RAPOERA (burgers). Djakarta—A'dam,
zichte van de in het wegenschema op-,p®ss 19/6 Kaap Tenez, boschfontein',
genomen oost-west en noord-zuid ver-^frika- 19-6 rede Tanga;

binding Binnen dit kader is het h i essq DEN HAAG uT^Arï-iv
een groot bezwaar een aantrekkings- j pass 19/6 Gibraltar: 'gaasterkeak
punt voor het doorgaande verkeer te Mombassa—A'dam. 19/6 van Genua naar
vormen via de toch reeds overbelaste Marseille: garoet 20'6 van Cherlbon to
Haarlemmerstraat. Bovendien voert zi] Singapore: hector. BonaR'dam, pa<-
noc aan. dat zowel met betrekking tot 1 19 6 Kaap St vincent; JOOST van dén
de scheepvaart als met het 00c op de I VONDEL, Narvik—R'dam. pass. 19/6 Utsi-
watercommunicatie een inbreuk op de 1 laertes w6 van Balikpapan naar
bestaande waterverblndinqen ter Blaat- 1waaskebk Dmia'iS-1

SC als bezwaarlijk moet worden aan- te p^^^f^^i-ANS A-dam-BueL
gemeikt. Zij geeft dan ook de voorkeur 'Aires. pass. 19 6 Ouessant; malvina (t
aan vernieuwing van de bruggen over- Menaalahmadi—Yokohama. pass. io,6
eenkomstig het overgelegde plan aan- Sabang; marken. ColomlxiDuinkerken
gevuld met verbreding van de ooste- j 19 6 van Tunis naar Marseille: mentor',

j verkeer over de Haarlemmerstraat hin
derlijk zal worden gestremd, terwijl de
kosten van uitvoering van een zodanig
plan. ongeacht het risico van bescha
diging van kabels en leidingen, f 7.000
hoger worden geraamd en ^derhalve,
naar raming, rond f. 80.000 hoger
zullen zijn dan die van de bouw van
een nieuwe Touwers- en St. Nicolaas
brug. Verder maakt demping van de
Lange Mare tot de Haarlemmerstraat,
ln beide gevallen, aankoop van grond
van de Hartebrugkerk ter plaatse no
dig.

MEERDERHEID C.O.W. VOOR
DEMPING.

De Commissie voor de Openbare
Werken is ter zake van het al dan
niet dempen van -de Lange Mare
evenmin eenparig. De meerderheid
heeft zich uitgesproken voor dem-

Iiing van dat water tot aan de Haar-
emmerstraat met handhaving van
het bestaande niveau van dc Harte
brug.

Zij achte de demping uit verkeers- ,o/ -

technisch oogpunt geboden en ten op- Hike rijweg langs de Lange Mare. ten- Adam Alexandrle. pass. 19/6 Beyroeth;
zichte van stedebouwkundige motieven 1 einde de versmalline bil de Marekerk j NKTOR^^van^rangemouth n. Kam

en gelet op de geringe belangen van de I op te heffen.

BENOEMINGEN EN ONTSLAG. een aanspraak op vergoeding van ver-

,„,1^ n™r,Yvnc huiskosten in dit geval zou trouwens con-

Voor de benoeming i an leden Commis seqilenyes voor andere soortgelijke ge-
sie van advies in culturele zaken wor- val!en medebrengen, die niet te verant-
den voorgedragen: 1 -

a. algemene leden:

1. Prof dr L. J. van Holk; 2. Prof dr
Th. J. G. Locher.

1. Mr P. Cleveringa2. Th. J. Hanne-
ma.

1. H. Zunderman; 2. J. Verhagen.

1. Mr P. C. Witte; 2. J. C. J Lamber-
mont

b-leden-vertegenwoordigei-s van bepaal
de groep: voor de Stichting Kunst en
Ontspanning:

1. A. J. van der Pompe; 2. H. de
Wilde.

voor de beroepskunstenaars:

1. M. H Zaalberg; 2. L Sengers.
voor de amateurkunstenaars:

1. P. Brouwer; 2 P. Sybesma.

Als voorzitter der commissi'e zal de
Wethouder van Onderwijs fungeren.

Het bestuur van de Vereniging tot Be
vordering van de Bouw van Werkmans
woningen biedt de volgende aanbeveling
aan ter benoeming van een lid van dat
bestuur:

1. Prof. dr P. B. Kreukniet, te Haren
(Gr.); 2. prof. dr F. van Heek, te Over-
veen.

Ter vervulling van de komende vaca
ture van leraar in de lichamelijke oefe
ning aan het Gymnasium, bieden cura
toren de volgende aanbeveling aan:

1. G. W Róhner te Oegstgeest; 2. W.
P. Leenen. alhier.

Voorgesteld wordt eervol ontslag te
verlenen aan dr J. F. Heijbroek als
leraar in het Nederlands en de geschie
denis aan het Gymnasium.

VERGOEDING KOSTEN
ONTRUIMING WONINGEN AAN
HAVERZAKLAAN E.O.

In de zitting van 13 Februari jl. stelde
de Raad om jDraeadvies in handen van
B. en W. een adres van bewoners van
woningen aan de Haverzaklaan e.o.
waarin vergoeding wordt gevraagd van
kosten welke verband houden met het
ontruimen van dat complex woningen
van het betrekken van een andere wo
ning.

De te ontruimen woningen zijn gele
gen in het stadsdeel, dat beschadigd werd
door het bombardement van 10/11 De
cember 1944. Voor dit stadsdeel ls door
het College van Algemene Commissaris
sen voor de Wederopbouw bij besluit van
23 October 1947 een Wederopbouwplan
vastgesteld, terwijl de bedoelde wonm-
'gen, welke eigendom waren van de N.V.
j de Leidsche Bouwvereniging, bij besluit
I van genoemd college dd 15 mei 1948 ten
name van de gemeente Lelden zijn ont
eigend. Ontruiming der onderhavige
percelen is noodzakelijk ten behoeve van
de uitvoering der spoorwegwericen c.a..
waarmede bij de vaststelling van het
Wederopbouwplan uiteraard rekening is
gehouden.

Het ingediende verzoek van een aantal
bewoners, die binnen afzienbare tijd ge
dwongen zullen worden hun woningen
te verlaten, om de daaruit voor hen
voortvloeiende kosten hun te vergoeden,
is. naar het B. en W. voorkomt, zoals
het daar ligt. niet. voor inwilliging vat
baar. Evenals Iedere andere eigenaar
heeft de gemeente het recht haar toe
behorende woningen, die zij voor andere
doeleinden nodig heeft te doen ontrui
men. De huurders zijn alsdan zonder
meer verplicht op de gestelde tijd de
woningen te verlaten. Zij kunnen nooit
meer dan een tijdelijk recht van gebruik
aan de huurovereenkomst ontlenen;
wanneer deze op wettige wijze wordt be
ëindigd bestaat geen enkele aanspraak
tegen de eigenaar op vergoeding van
kosten, welke uit de beëindiging der huur
mochten voortvloeien. Erkenning van

burg; NOORDWIJK. SffaxR'dam 19 r
dwars Oporto; PHRONTIS. Ballkpaoan—
A dam. pass. 19'6 Maladlven; PRINS
MAURITS. MontrealBremen. 19 '6 in
Cabot Straat: RIDDERKERK. Walvtssbaai-
Antwerpen, pass. 19/6 Kaan Frio (Afrv
SALAwATI 20'6 te Alexandrlë van Nfw-
York naar Java; TALISSE. New-York—
Calcutta. 20'6 te Bombay: TEGELBERG
19 '6 van Hon?kone (uit dok) n. Yoko
hama: TOSARI. R'damDlakarta. 19'6
b(| Straat Messina WOENSDRECHT (t.).
MenaalahmadiHevsham. 19/6 van Por'i
Said: ZUIDERKRUIS 20/6 te Djakarta v.
Rotterdam.

TROEPENSCHEPEN.

W Moeten'B den Wn' derhalve adviseren DJaKaria-A'Datn. P- 1M

het verzoek af te wijzen, dit betekent dorselsiuhe. Djakarta—A'dam. 19 e
niet. dat zij geen oog zouden hebben voor i 100 m. O. Malta.

de financiële moeilijkheden welke door general J. H MC rae. Dlakarta—
verscheidene bewoners der te ontruimen j Pai® aap Tenez

woningen door hun gedwongen verhui- A.dam DJSS ouessant.' D)altarta-
z-n» 7.1,tien ontstaan 7.n ztin dan ook ORANJE, Djakarta—A dam, 19/6 van

Suez naar Port Said.

ATLANTIS. DlakartaA dam. 19/6 1000
m. OZO Guardaful; CASTELBIANCO. Dja
kartaAdam. 19/6 bij Aden: EMPIRE
BRENT. Djakarta—R.dam. 19/6 330 m.
NNW Perim: FAIRSEA. Djakarta—R.dam,
19/6 230 m. NNW Perim: Friesland. Dja
kartaR.dam. pass. 15/6 Kardiva Kanaal;
GOYA, Djakarta—A.dam. 19/6 280 m.
NNW Perim: WILLEM RUYS. Djakarta—
R.dam dass. 19/6 Guardaful

BORNEO, DjakartaA.dam. pass. 20 6
Algiers.

zing zullen ontstaan. Zij zijn dan ook
voornemens in die gevallen, waarin de
betaling der uit de verhuizing voort
vloeiende kosten de draagkracht der be
trokkenen inderdaad te boven zou gaan,
de helpende hand te bieden. Voor de uit
voering daarvan zal de Dienst van So
ciale Zaken worden ingeschakeld welke
geval voor geval zal onderzoeken, in
welke mate een tegemoetkoming verant
woord is te achten.

AANKOOP WEEFTOESTELLEN
GEM. WERKKPLAATS.

B. en W. vragen een bedrag van
f. 7.000 beschikbaar te stellen \oor de
aankoop van twee toestellen voor het
weven van cocos in de Gemeentelijke
Werkplaats.

Ten slotte vermeldt de agenda nog
enige voorstellen inzake verpachting of
verhuring begrotingswijzigingen etc. en
rot aankoop van wel- en teelland in de
Bos- en Gast huispol der voor f. 1671.

Als van ouds de
MEEST GELEZEN COURANT
van Leiden en Omstreken

Gedep. Staten van Zuid-Holland
liebben aan Provinciale Staten voorge
steld de subsidie ln de algemene kosten
van de provinciale Zuid-Hollandse Ver
eniging tot bestrlldlng der tuberculose,
dat tot dusver 50 pet dier kosten bedroeg.

niet te boven zal gaan

Het troepenschlp ..Hellenic Prince"
'wordt morgenochtend vroeg voor IJmul-
In de Academie van het Internatlo- den verwacht. De ontscheping der opva-
j nale Recht ln het Vredespaleis te Den renden zal te negen uur ln de haven van

De drie voornaamste oppositie par-
tijen ln Egypte zijn niet verschenen op de
senaat-szltttng uit protest tegen het ont
slag van 17 senatoren, die bij decreet van
koning Faroek uit hun functie ontheven
werden.

ZIJ hebben te kennen gegeven de se
naatszittingen te zullen boycotten, tot-
dat zij een gemcensdhappelijke resolutie
hebben ingediend, waarin tegen de ont-
slagen wordt geprotesteerd.

Mevrouw Donna Wetherald, de echt-
genote van de piloot van een Dakota, die
sinds tien dagen wordt vermist, heeft
een beroep op het Amerikaanse burger-
luchtvaartbestuui gedaan om nasporln-
gen naar dit vliegtuig te beginnen. Zij j
beweert, dat de Venezolaanse regering
slechts door middel van radio-oproepen 1
raar de Dakota heeft laten zoeken, hoe
wel vaststaat, dat het toestel bij Mara- i
c-aibo neergekomen moet zijn. Aan boord
van de Dakota bevonden zich 10 mlsslo-
narissen en 5 kinderen

Guy Leclerc, de 26-Jarlge huisbe
waarder van het kasteel De Montmeln,
werd door zijn anderhalf JarLg zoontje
doodgeschoten. Leclerc en zijn vrouw wa-
ren bezig hun auto te lader» voor een
vacanttetocht en hadden de baby even
tjes achterin gelegd, waar de heer des
huizes ock zijn Jachtgeweer had neerge
legd. Het kind speelde met de trekker en
haalde die over. Het geweer bleek gela
den en de kogel trof de vader In het
hoofd. HIJ stierf ter plaatse. (U.P.)

Een 14-Jarlge schooljongen. Edward
Andrew. Is te Flamborough nabij Brid
lington in Yorkshire van een klip van 25
meter hoogte ge\allen Hij kwam op en
kele meters afstand van enige zonneba
ders op zlin voeten op het zandige strand
terecht. Met. gebroken benen werd hij
naar het ziekenhuis overgebracht.

Te Melbourne ls een leeg hotel van
drie verdiepingen dooi een explosie ver
woest. 23 personen werden gewond. Het
hotel was gesloten omdat het gcrestau- 1
xcerd werd. I

Een curieuze ervaring

(door mr C. Binnerts, lid van de Neder
landse delegatie in de Balkan commissie
der Verenigde Naties).

Op het eiland Makronissos, een kwar
tier varen van het stadje Lavrion aan
de uiterste punt van Attica, ligt het
merkwaardigste concentratiekamp, dat
de wereld vermoedelijk ooit heeft ge
zien.

Om de betekenis van dit unieke ex
periment goed te begrijpen, moet men
zich voor ogen houden, dat Grieken
land van voor de bevrijding tot Septem
ber 1949 toe door het internationale
communisme met de docd bedreigd is.
Hierdoor is het te verrassender, dat de
Griekse regering begin 1947 besloot om
te probe: en, het toenemend aantal ge
vangen genomen communistische gue
rilla's te bekeren.

Dc Griek is over het algemeen sterk
nationalistisch ingesteld, en hij kan
zich eigenlijk niet goed voorstellen,
dat men in ernst en met zijn volle
verstand een ideologie zou kunnen
blyven aanhangen, die tenslotte het
vaderland aan Moskou zou uitleveren.
Uit deze gedachtcngang is het te ver
klaren dat de theorie opgang doet,
die de communist ziet als een_ te ge
nezen zieke, geestelijk aangetast door
een kwaadaardige baccil, die echter
verwijderd kan worden.

Men was er van overtuigd, dat bij
een normaal heroverd inzicht in de
werkelijke betekenis van wat men als
anti-nationaal voelt, deze verdoolden
aan de schoot van moeder Griekenland
zouden terugkeren.

Een dergelijke theorie klinkt de
sceptisch ingestelde West-Europeaan
kinderlijk en utopisch in de oren, en cp
een van die heldere, bijna transparante
morgens die een privilege van dit land
zijn, ben ik zelf poolshoogte gaan ne
men. Bij de nadering van het lange,
smalle eiland werden allerhand patriot
tische opschriften zichtbaar, die in wit
te steen duidelijk leesbaar tegen de
grijze achtergrond der bergen waren
aangebracht, zoals „Leve de koning",
„Het vaderland boven alles" etc.

Na de de'oarkatie weraen wij ontvan
gen door de kampcommandant, briga
dier-generaal Bairaktaris en diens
vrouw, die ons over het eiland zouden
rondleiden. Wij inspecteerden de ligging
van de tijdelijke bewoners var. het
■oamp, v( kerk. het openluchttheater,
het hospitaal dat leeg was op twee ver
kouden 'ieder .na. Wij proefden van het
eten: eenvoudig maar goed.

Onderwijl vertelt genera* Bairal:la-
rls over de normale dagindeling. 7ro-g
cp, eenvoudige lezingen over het com
munisme en zijn gevaren en fouten,
over het koningshuls en de Griekse na
tionale godsdienst. De bewoners, in hun
vrije tijd. voetballen, musiceren, voeren
zelfgemaakte toneelstukken op. Het
kamp is militair opgezet en bestaat uit
drie bataljons, die tegelijk de verschil
lende phasen van het ontccmmunise-
ringsproces vormen. De vrouw van de
kampcommandant, overal door de be
woners joviaal gegroet, vertelt hce de
nieuwkomers, meestal doodsbenauwd ge
maakt door verhalen over de he! van
Makronissos. zich al na korte tüci op
hun gemak gaan gevoelen.

Zij worden in het eerste bataljon op-
renorucu cn de tijd. daarin duo~ge
bracht, zou men het eerste semester
kunnen noemen, na afloop waarvan
het communisme plechtig moet wor-
len afgezworen. Gedurende het twee
de semester wordt bepaald of dc
kampbewoner naar eigen vrije ver
kiezing in het reguliere Griekse
leger zal worden opgenomen of in de
burgermaatschappij zal tcrugkpren
Voor de eerste groep komt dan het
derde semester, waarin de recruten
militair getraind worden.

1 Hele compagnieën, samengesteld uit
deze bekee.de communisten, hebben
i onder hun eigen officieren meegevoch-
I ten in de beslissende veldslagen tegen
de guerilla's in JuliAugustus 1949 en
hebben, naar de kampcommandant ver-
telt, zich niet zelden heldhaftig onder-
j scheiden. Later op de dag met verschil
lende kampbewoners pratende bleek
men er niet weinig trots op. dat een
van hun ..eigen" compagnieën de hoog
ste top van het Grammosgebergte had
I veroverd.

1 Intussen had ons gezelschap de rond
gang ov er het eiland beëindigd en er
werd koers gezet naar het hoofdgebouw.
Hier wachtte mij een curieuze ervaring.
Er stonden enige duizenden Makronis-
sos-gangers in het gelid geschaard. Een
militaire kapel speelde het Griekss
volkslied en wij inspecteerden de ge
lederen Oo dat ogenblik bedacht ik
mij, nog geen vijf jaar geleden op de
zelfde wijze in een gelid te hebben ge-
l.staan, kaalhoofdig en broodmager, er-
gens in het vroegere Nederlands-Indië,
onder de Japanners, om de inspectie
van de een of andere gele, krombenice
generaal te mogen ondergaan. Voor de
zoveelste maal had de oude Breero ge
lijk. dat het in deze merkwaardige we
reld verkeren kan.

Maar hier op Makronissos geen kale
hoofden en geen magere scharminkels.
Deze knapen zagen er kerngezond en
bruinverbrand uit. Er was ook niet de
minste verlegenheid. Integendeel. Wij wer
den met uitvoerig handgeklap begroet,
waarbij op rhythmische toon uitgespro
ken wensen werden kenbaar gemaakt,
zoals „Wij willen wapens", „Wij willen
vechten", „Wij wilen onze kinderen uit
Albanië terug".

Daar stond ik nu met mjjn aanvan
kelijk wantrouwen ln de mogelijkheden
van zulke massa-bekeringen. Wat van
dit alles te denken? Dit was een van
tevoren gearrangeerde show, ongetwij
feld. Maar het was een Griékse show
en geen Germaanse. Alle zwaarheid en
automatiek was er vreemd aan: hier
geen verbeten gelaatstrekken of drei-
gehd en massaal geheven handen, zoals
de Duitsers destijds, tot een paraxime
opgezweept door hun besnorde Führer,
de wereld de indruk gaven dat de es
sentie hunner zware, Germaanse zielen
in starre oprechtheid in dergelijke mas
sa-demonstraties werd neergelegd.

Maar deze Grieken. Die lachten on
bekommerd. hun witte tanden bloot in
hun door de zon gebruinde koppen, ter
wijl zij hun wensen uitbrulden om te
mogen vechten tegen dezelfde lieden,
die ze hce dan ook toch voor een
paar maanden als medestrijders voor
een gemeenschappelijk ideaal hadden
beschouwd.

Er zat in deze demonstratie iets
levendigs-spontaans, iets van een
luchtige opgewektheid ook en als ge
heel gezien zou ik bijna geneigd z'in
te zeggen, dat hier een stuk van de
antieke Griekse ziel onbewust tot
uiting werd gebracht.

Dit klinkt misschien wat lyrisch, maar
toch zou het mü niet verwonderen,
wanneer hier een deel van de verkla
ring ligt van het psychologisch prc-
bieem, dat zich in oil Makronissos
experiment aan de critisch ingestelde
West-Europeaan voordoet. Men vra?.;-t
zich in dit verband ock .af of deze ze-f-
de West-Eurcpeaan. in zijn wantrouwen
tegen deze snelle bekeringen, zich niet
ernstiger en zorgvuldiger met de men
selijke z.el heeft bezig gehouden, «el-
licht dieper en met meer omzichtigheid
zichzelf gepeild heeft, terwijl de Griek,
luchtiger levende, spontaner, maar ozz
veel oppervlakkiger langs de levensbaan
voortdartelt.

Doch hce dan ook. liet frit ligt er tne.
dat dergelijke b-kerings-t'xp',riin,'i-

tcn bier in Griekenland blijkbaar
kunnen slagen.