De Westelijke „grote drie" zullen oorlogsgevaar verkleinen Grotere vrijheden voor Duitsland WEERBERICHT Raad Europese Beweging te Eindhoven bijeen Coördinatie en ontwikkeling der hulpbronnen 89ste Jaargang MAANDAG 15 MEI 1950 No. 26998 De ministers van Buitenlandse Zaken van de Westelijke gTote drie heb ben, na een driedaagse bespreking, medegedeeld, dat zij het eens waren geworden over de grote lijnen van hun politiek in alle delen van de wereld en dat zij plannen hadden gemaakt voor nauwere coördininatic van de ge zamenlijke hulpbronnen der drie landen om het oorlogsgevaar te verklei nen. Zij brandmerkten de Sovjet-Unie als „de enige militaristische en agres sieve mogendheid ter wereld", een veroordeling, welke door diplomatieke waarnemers beschouwd wordt als verreweg de krachtigste tot nog toe. Er werden twee communiqués uitge geven. Verder werd nog een belangrijke ver klaring aangekondigd over Duitsland, welke eerst ter kennis van de Westduitse regering zou worden gebracht. - In het eerste communiqué wordt ge- zejd, dat de drie regeringen het in principe eens zijn over de belangrijk heid van de politieke ontwikkeling van de volkeren van Afrika en het berei ken van betere economische en sociale omstandigheden. Zij bevestigen haar voornemen om. „in het licht van de door het vooruitdringen van het com munistisch imperialisme" tot aan dc grenzen van Zuid-Oost-Azie. de nieu we regeringen in dit gebied aan te moedigen en te steunen. In het tweede communiqué verklaren de ministers, dat zij deskundigen zullen aanwijzen om de problemen van over bevolking in West-Europa te bestude ren en de mogelijkheid van aanvullende plannen voor emigratie, In het bijzonder uit Italië en Duitsland. „De kracht van dc vrije wereld zal nimmer voor agressieve doeleinden ge bruikt worden", aldus het eerste com muniqué. De ministers oordeelden het nodig „deze fundamentele waarheid nogmaals te bevestigen met het oog op de welbe rekende campagne van verkeerde uit legging van onze bedoelingen en de po litiek die gevoerd worden door de enige militaristische en agressieve mogend heid ter wereld". De ministers bevestigen hun ver langen wat betreft het spoedig tot stand komen van een vredesverdrag met Oostenrijk en hopen de komende dagen nader over dit onderwerp te soreken. Wat Zuid-Oost-Azië betreft verklaren de ministers dit gebied als geheel te beschouwen als economisch onontwik keld en het wenselijk te achten, dat alle regeringen in dit gebied samen werken tot intensieve maatregelen voor ontwikkeling ter verhoging van de algemene levensstandaard. De ministers, aldus het communiqué, *aren het eens over de ernst van de toestand en stelden elkander op de hoog te van de stappen, die elk der landen heeft gedaan in het kader van elks ver antwoordelijkheid in dit gebied. Onder andere besloten de ministers de maat regelen te coördineren ter voorkoming van het binnensmokkelen van wapens in het betrokken gebied en elke gele genheid te baat te nemen om „de bedoe lingen en methoden in het licht te stel len van het communistisch imperialis me, dat, onder voorwendsel van aan moediging van nationalistische bewegin gen, In feite er slechts naar streeft deze bewegingen in zijn macht te krijgen cn Je gebruiken voor expansionistische po litiek". Men kwam tot de slotsom, dat er veelvuldig overleg tussen de drie mo gendheden moest worden gepleegd en besloot in de nabije toekomst weder om bijeen te komen, mogelijk in New- York, vóór de aanstaande vergadering van de assemblee der V. N. Verklaring over Duitsland De ministers hebben in een verkla ring over Duitsland gezegd te wensen, dat Duitsland zo spoedig mogelijk deel ral gaan uitmaken van de vrije volken van Europa in overeenstemming met de reeds eerder vastgelegde politiek. pe drie ministers zien Duitsland uiterst gaarne vooruitgaan naar een zo Eroot mogelijke mate van souvereiniteit, a'dus de verklaring. De bezetting zal echter voortgezet worden met het oog op de verdeeldheid van Duitsland en de internationale si tuatie. De vooruitgang naar de vrijheid afhangen van de mate waarin re- Bering en volk van de Westduitse fede ratie vertrouwen en wil tot openlijke samenwerking tonen. Het tempo, zo gaat de verklaring ver der. zal afhangen van de mate waarin de Westelijke geallieerden bevredigd rijn- over de eigen veiligheid door de omwikkeling in Duitsland en de wens KOUDE WIND. De Bilt verwacht tot morgenavond: Matige tot vrij krachtige wind tussen oord en Noord-Oost. Koel en droog «er net overdag vooral in het Zuiden au het land perioden met zonneschijn. Zon Maan 16 MEI. op: 4.45 uui; onder: 20.28 uur. (17/iTn407 uur: onder: 2028 uur a-m.). Hoogwater te Katwijk te 3 01 en 15.20 nummer bestaat uit acht pagina's. tot vrede en samengaan bij de Duitsers zelf. Een andere factor zou de vooruitgang zijn welke gemaakt wordt bij het schep pen van een toestand „waarin werke lijke democratie regeert en de gerecht vaardigde vrijheden van het individu gegarandeerd zijn", met andere woor den het bevredigen van de natuurlijke wens van het Duitse volk tot verminde ring der controle en het herstel van de souvereiniteit van het land hangt slechts af van de pogingen van het Duitse volk zelf en zijn regering". Een groep functionnarlsscn zal te Londen bijeenkomen, teneinde een her ziening van het bezettingsstatuut te bestudererf. Deze commissie zal tot taak hebben de „voornaamste onge- rieven, voortvloeiend uit de staat van oorlog in de betrokken landen te eli mineren". Zolang de Sovjet-Unie wei gert de Oostduilse bevolking toe te slaan zich met hun mede-Duitsers te verenigen in een democratisch ver enigd Duitsland kan er geen vredes verdrag gesloten worden. Aan het einde der verklaring herhalen de drie ministers dc voorstellen van het vo rig jaar ter beëindiging van de ver deeldheid van Duitsland door het houden van vrije verkiezingen. BENELUX-ACCOORD. De ministers van buitenlandse zaken van de Benclux-landen, die Zaterdag namiddag met de ministers van de Westelijke grote drie bijeenkwamen om rapport te ontvangen over dc ter con ferentie genomen beslissingen en in het bijzonder wat betreft Duitsland, hebben eenstemmig het werk van de Londcnse conferentie goedgekeurd. Naar verluidt heeft Acheson, in ver band met plannen tot voorzieningen ten bate van de handel en de werkge legenheid in Berlijn, verklaard te hopen, dat de Benelux-mogendheden de po gingen van de drie bezettende mogend heden zouden steunen door aankoopmis- sie.s naar Berlijn te zenden. Van Zeeland, de Belgische minister van buitenlandse zaken, zou op uitvoe rige wijze het woord gevoerd hebben, in verband met de kwestie van de uitein delijke grensregeling met Duitsland. Het plan Schuman Schuman verklaarde tegenover de pers, dat Renë Pleven, de Franse minister van defensie, op zijn verzoek naar Londen was gekomen in verband met een kwestie van organisatie in het kader van het Atlantisch pact, welke deze week besproken zou worden. Monnet zou be reid zijn zich in Londen in verbinding te stellen met al degenen, die belang stelden in het plan-Schuman. Schuman verklaarde verder, dat hij een uiterst gunstige Britse reactie had vernomen op dat deel van zijn plan, dat de gemeenschappelijke uitrusting be oogde van koloniale Afrikaanse gebie den. In de komende week zou er over het plan-Schuman tussen de verschillende belanghebbende regeringen verder over legd worden. Er was door de Fransen geen gedetailleerd plan op de agend^ van de drie-mogendheden-conferentïe geplaatst. Op de vraag öf zijn plan ook inhield, dat de Sovjet-unie en de Oost-Europese landen zouden worden uitgenodigd, deel te nemen aan de voorgestelde organi satie op een basis, die hun het recht zou geven de zware industrieën van de an dere deelnemende landen aan een on derzoek te onderwerpen, antwoordde Schuman lachend, dat een dergelijk voorrecht natuurlijk op basis van we derkerigheid zou zijn. Als het plan op die manier tot de verwijdering van het IJzeren Gordijn zou leiden, zou hij, Schuman. de eerste zijn om er zijn goed keuring aan te hechten. Schuman zeide veelbetekenend, dat men zich een toestand zou kunnen voor stellen waarbij Engeland deelgenoot zou zijn hoewel niet noodzakelijk voor honderd procent in het nieuwe plan. GUNSTIGE ONTVANGST. De uitgegeven communiqué's vinden allerwegë in het Westen een goede ont vangst. Adenauer noemde het communiqué „in ieder opzicht bevredigend voor Duits land. De inhoud, de vorm en de toon wijzen op een buitengewone vooruitgang in de tot nog toe ondervonden behan deling van de West-Duitse republiek door de geallieerden. In de naaste toe komst mogen wij ongetwijfeld aanzien lijke verlichtingen verwachten." „Schuman en Bidault hebben een his torische daad verricht en wij zullen alles doen wat in ons vermogen ligt, om zo spoedig mogelijk het gestelde doel te verwezenlijken, namelijk de tweespalt tussen Duitsland en Frankrijk beëindi gen en een nieuwe Europese staat tot stand brengen", zo heeft Adenauer te Dortmund, bij het begin van een verkie zingscampagne in Rijnland-Westfalen, verklaard Hij voegde er evenwel aan (03, dat het plan-Schuman, alvorens ten uitvoer te worden gelegd „langdurige en moeilijke besprekingen zal vergen" Adenauer zeide verder geen politieke I ve^'i^kslingen van Britse zijde te ver- I wachten. AMERIKAANS VERZET. I Vijf Amerikaanse senatoren hebben I Zaterdag bekend gemaakt, dat zij een I brief hebben gezonden, naar de Ameri- I kaanse minister van buitenlandse zaken, i Dean Acheson, waarin zij gewaarschuwd j hebben tegen het verlenen van verdere onafhankelijkheid aan de West-Duitse regering. Ook drongen zij aan op ver werping van elk voorstel tot vergroting van de West-Duitse staalproductie tot boven het bestaande jaarlijkse quotum van 11.2 milJioen ton. daarbij berichten citerend, dat staal uit het Ruhrgebied gezonden wordt naar onder Sovjet-Rus sische invloed staande landen. ACTIVITEIT VAN DE VROEGERE MOEFTI VAN JERUZALEM? De Israëlische voorlichtingsdienst heeft een verklaring uitgegeven volgens welke agenten van de vroegere moefti van Jeruzalem, Hadj amin el Hoesseini, een militaire organisatie „voor de be vrijding van Palestina" voorbereiden In verscheidene Arabische landen zou den pamfletten zijn verpreid, speciaal voor jongelieden, waarin zij opgeroepen worden zich gereed te maken tot een „heilige oorlog voor de bevrijding van ons dierbaar vaderland". OPLEVING VAN GUERILLA- ACTIVITEIT BIJ DE GRIEKSE GRENS. De commissie voor de Balkan der VN heeft haar waarnemers aan de Grieks- Bulgaarse grens verzocht bewijsmate riaal te verzamelen omtrent de berich ten als zou de guerilla-oorlog in deze gebieden weer opleven. De commissie wenst hierover aan de algemene verga dering der VN te rapporteren. In Griekse regeringskringen heeft men namelijk verklaard, dat guerilla- strtfders grensdorpen hebben aangeval len, komende van Bulgaars gebied. Nog een pleidooi voor samengaan in het Verre Oosten TEGEN HET COMMUNISME. Heden begint te Sydney de conferen tie van het Britse gemenebest, Fred Doidge, de Nieuw Zeelandse minister van buitenlandse zaken, die zjjn land ter conferentie zal vertegenwoordigen, heeft verklaard: „redelijkerwijze kan aan Frankrijk, Nederland en de Ver enigde Staten, die belangen hebben bij of verbonden zijn met respectievelijk Indo-China, Indonesië en de Philippij- nen, worden verzocht eveneens aan de besprekingen deel te nemen" Minister Doidge verklaarde dat de conferentie „haar gedachten zal laten gaan over het tot stand brengen van een organisatie, die op breder basis be rust dan het Britse gemenebest". „Wij mosten, indien wij het doel der sovjet unie, om Azië aan het communisme te onderwerpen en, met dit werelddeel als springplank, te komen tot wereldover heersing. willen verijdelen, in Azië een even positieve politiek tegenover Rus land volgen, als wij in Europa doen". BETALING MET GELIJKE MUNT. De V.S. hebben Tsjecho-Slowakije verzocht, zijn officiële staf in de V.S. met twee derden te beperken en zijn consulaten te Cleveland en Pittsburg te sluiten als antwoord op ds eis van de Tsjecho-Slowaakse regering tot drasti sche beperking van het personeel van de Amerikaanse ambassade en het con- sultaat-generaal in Tsjecho-Slowakije. die zouden worden gebruikt voor vijan dige doeleinden. Op verschillende plaatsen langs de Nederlandse kust zijn automatisch re gistrerende peilschalen aangebracht, die van groot belang zijn voor de be rekening van de gemiddelde water stand ten opzichte van het land in de loop der jaren. De op de foto afge beelde peilschaal, welke zich bevindt bi1 Ootmarsum, is dezer dagen gereed gekomen. Zij is van grote betekenis in verband met de veerdiensten naar Ameland en Schiermonnikoog, daar de veerboten regelmatig met laag water te kampen hebben. Samenstelling van het presidium Het presidium van de Ned. Raad der Europese Beweging werd in het Phi- lipsgebouw te Eindhoven als volgt I samengesteld: voorzitter dc heer P. J. S. Serrarens, lid van de Tweede Ka mer; vice-voorzitter prof. dr H. Brug- mans, rector van het college van Europa te Brugge; mr J. Meyncn, j directeur A.K.U.; K. Vorrink, voor zitter van P. v. d. A. en lid van de Tweede Kamer en mr dr J. van Brug gen, voorzitter van de Verzekerings kamer. In het uitvoerend comité werden mr J. Linthorst Homan, mr Nord en mr C van Rij voor' de Beweging van Europese Federalisten benoemd. De Economische Liga voor Europese Samenwerking wees P. R. Bentz van den Berg, mr F. E. Spat en P van Stam als leden van het uitvoerend comité aan. Namens de „Nouvelles Equipes Internationales" na men prof. dr L. J C Beaufort, mr J. W. van der Poel en mr E. M. J. A. Sas sen zitting in het comité, dat voorts werd aangevuld met nog 21 der ruim 300 leden van de Ned. Raad der Euro pese Beweging. De statuten van deze raad zijn thans vastgesteld. De Raad discucsieerde uitvoerig over vier resoluties, gericht tot het Neder landse volk, de Staten Generaal, de Commissie voor de Grondwetsherzie ning en tot de Raadgevende Vergade ring te Straatsburg. De resolutie, gericht tot de openbare mening gaat in de considerans uit van de overweging, dat de Europese volkeren een deel van hun souverei niteit zullen moeten afstaan aan een Europese politieke autoriteit ten gun ste van een gemeenschappelijke uit voering van die rechten. Dc volkeren dienen, aldus deze opvatting, hun hulpbronnen te coördineren en verder te ontwikkelen. Voorts behelst deze considerans de verwachting, dat een betere samenwer king tot stand zal komen tussen de Straatsburgse Assembleé en het Comité van ministers vaïi de samenwerkende Europese landen. Men is overtuigd, dat een Federale Europese Unie ten spoe digste tot stand moet komen en stelt vast, dat verwezenlijking van econo mische eenheid op concrete gebieden niet mogelijk blijkt, tenzij deze samen gaat met boven-nationale gezagsvor- mlng. Thans reeds moeten stappen worden ondernomen welke strekken tot het in stellen van een politiek gezag, bevoegd om een gemeenschappelijk beleid voor de sta ten-leden van de Raad van Europa vast te stellen. Het laatste punt van deze resolutie zegt, dat de groeiende solidariteit der Atlantische landen, die een ruimere •samenwerking noodzakelijk maakt, een aansporing temeer is voor de Europese Staten om zich tot een organisch geheel aaneen te sluiten, teneinde in de ko mende Atlantische gemeenschap als een gelijkwaardig partner te kunnen optre den en een eigen Europees geluid te kunnen laten horen. Besloten wordt met een oproep aan de Nederlandse open bare mening om het werk der Europese Beweging als een eerste urgentie te zien met volle kracht te steunen. De voorzitter, de heer Serrarens, zeide o.a. dat de basis van het nieuwe Europa nooit leeg anti-communlsme mag zijn, doch een bewust samen- streven cn samenwerken moet zijn. Voor het samengroeien van Europa moeten wij het Latijnse realisme, het Franse vernuft, dc Engelse vasthou dendheid en de Duitse discipline coördineren, aldus de heer Serrarens, waarbij wy gaarne de Nederlandse durf en degelijkheid voegen. Zodoende kan door onze energie en doelbewust heid cn door een te kweken gevoel van saamhorigheid een Europese syn these bereikt worden, die tussen de Russische mystiek cn het Amerikaanse dynamisme zal staan. DE „VREDESPIJP". Toen president Truman, op zijn tocht door de Westelijke staten, bij Zwart- voet-Indianen nabij Havre in Montana aankwam, werd hem door het hoofd van deze stam. Buffalo Hide, een vre despijp aangeboden Buffalo Hide drong er bij de president op aan. deze vre despijp met maarschalk Stalin te roken. ,.U en oom Joe moeten deze roken", zei hij. De president antwoordde met een lach. maar beloofde niets. Later zei hij: „Ik hoop. dat wij altijd de vredes pijp met de rest van de werld kunnen roken". Wanneer de grote sluis in het Am sterdam- Rijnkanaal gereed gekomen zal zijn, zal Amsterdam als transito- haven aanzienlijk aan betekenis heb ben gewonnen, daar de vaarroute naar Duitsland met 40 K.M. zal wor den bekort. Deze, uit de lucht ge maakte opname, geeft een overzicht van het imposante werk van de bouw der grote schutsluis te Tiet, de groot ste binnensluis van West-Europa. (Luchtopname AN P-foto). GOUVERNEUR PETERS REIKTE ONDERSCHEIDINGEN UIT. Gouverneur Peters der Ned. Antillen heeft te Ciudad Trujillo. (hoofdstad van de Dominicaanse Republiek) on derscheidingen u.tge eikt, oa het Grootkruis van de O-de van Oranje Nassau aan de Dominicaanse ministei van Oorlog, generaal Hector Trujillo een b oeder van de president en die van Officier Oranje Nassau aan kapitein Cesar de Windt, onderstaatssecretaris van dp Marine Luchtmacht, tevens che' van de staf Kapitein de Windt Ls van Curaeaose afkomst, zijn grootvader was ma ine arts te Rotte-dam. Gouverneur Pet°rs ontving de onderscheiding van Grootofficier in de Orde van Juan Pablo Duarte DODELIJKE VAL VAN ACHT METER. Gisteravond hing de 18-jarige doch ter van de heer W. te Brunssum te ver uit een raam van de tweede verdieping, om naai de ronde van Limburg te kij ken. Van acht meter hoogte viel zij toen naar beneden. In zorgwekkende toestand werd zij naar het ziekenhuis St. Jozef te Heerlen vervoerd, waar zij in de loop van de nacht is overleden. Complete werken van Huygens voltooid NA ARBEID VAN 65 JAREN. Zaterdag is ie Haarlem de algemene vergadering gehouden van de Holland se Mij. der Wetenschappen. De voorzitter, dr J E. baron de Vos van Steenwfjk. herdacht de ln het al gelopen jaar overleden directeuren mr H. P. van Heukelen, dr A. A. G. Land en J L Tadema en de overleden leden p of dr A. H. W. Aten, prof dr B. Brouwer en prof- dr P. Ruitenga. Spr. memoreerde, dat thans het 22e en laatste deel van de „Oïuvres com petes" van Huygens is gereed geko men, waarmee oen monument van deze veelzijdige Nederlander werd vol tooid. Aan deze uitgave heeft de Maatschappij 65 jaar gewerkt. De Maatschappij zal over twee Jaar haar 200-jarig bestaan vieren. De secretaris, dr J. A. Bierens de Haan, prees het werk van de achter eenvolgende Huygens-commissies en memoreerde de vier personen, die ach- te: eenvolgens de leiding van het werk hadden: prof. dr D. Bierens de Haan (18851895». prof. dr J. Bosscha (1895 1911), prof dr D. J. Korteweg (1911 1927) en dr Vollgraff (1927—1950). Daarna vermeldde hij het verschijnen vah een eerste aflevering van een nieuw door de Maatschappij uitgegeven tijdschrift, de „Acta physiologica et pharmacologica Neerlandica" Dr E. J Dijksterhuis uit Oisterwijk hield een rede getiteld „Bij de voltooiing van de oeuvres comp'.ètes de Christiaan Huygens". De vergadering benoemde tot binnen landse leden prof. dr H. T. Deelman te Amsterdam, p-of dr W. J Duyff te Leiden, prof. dr B A. van Groningen idem en prof. dr ir P. E. Verkade te Delft. Tot buitenlands lid de heer Jules Basdevant. voorzitter van het Interna tionale Hof van Justitie. Minister Mansholt verklaart: Productie-uitbreiding noodzakelijk KOMENDE JAREN VAN GROTE BETEKENIS. In de naaste toekomst zal ons land voor 1 '-j milliard gulden meer moeten uitvoeren dan invoeren, aldus de heer S. L. Mansholt, minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening op de te Zwolle gehouden voorjaarsvergadering van de Bonden van oud-leerlingen van Landbouwscholen en Landbouwhuis- houdscholen ln Overijssel. De minister deed nog eens met na druk een beroep op dc boerenbevolking om de productie te vergroten. Van het bedrag van 1V2 milliard gulden dat door meer uit te voeren kan wor den verkregen, zal de industrie, glo baal geschat, een milliard voor haar rekening nemen. De rest zal de land bouw moeten pogen door zijn export te verkrjjgen. Er zijn echter nog andere motieven, die een verhoging van de productie noodzakelijk maken. Zo eist b.v. de aan was van onze bevolking een jaarlijkse productie-stijging van l1* Op het eerste gezicht is dit een klein percen tage. De productie van de industrie in de Vei Staten is sinds 1850 laarlijks met 2 gestegen. Men weet van welk een enorme betekenis die uitbreiding is geweest. De omstandigheid, dat de Nederlan ders steeds meer de voedingswaarden gaan waarderen van landbouwproducten in de ruimste zin van het woord, zoals groente, melk fruit enz. maakt even eens produc.de verhoging noodzakelijk. In de komende jaren, die van door slaggevende betekenis zullen zijn. zal dan ook zeer hard aangepakt moeten worden. De rundveestapel dient uitgebreid te worden tot 2,8 a 2.9 millincn exem plaren. Ue jaarlijkse melkproductie van 5 milliard tot 6 milliard liter Bij de 1.6 mllliocn varkens van thans moeten er nog een milllocn bijkomen. De pluimveestap"! kan eelijk blijven. Verder zal de opbrengst der grasgron den nog aanzienlijk verhoogd kunnen worden: vol eens di^io.ndigen in veie gevallen met 60 a 70 Minister Mansholt zag als eerste fac tor vooi de bestaanszekerheid van de 'andbouwende stand een goede men werking ..O-Hmkc f"?enviagen en moei lijkheden zijn wij op de goede weg", concludeerde spreker. Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie B W Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f4.50 per kwartaal: 35 cents per week Telefoon Dlr en Adm.: 25041; Red 21507 Witte Singel 1. Lelden - Giro no. 67055 LEIDSCH DAGBLAD

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 1