De liberaal Albert Devèze in België kabinetsformateur WEERBERICHT Duitsland's toetreden tot Raad van Europa SE Raadgevingen voor postzendingen naar Indonesië Geen zeepost meer naar militairen der 2e of 3e divisie 59ste Jaargang MAANDAG 27 MAART 1950 No. 2695? LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f4.15 per kwartaal; 32 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red 21507 Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055 C.V.P. spreekt over: dolksteek in de rug De liberale Belgische minister van landsverdediging in het demissionnaire kabinet, Albert Devèze, heeft medege deeld, dat de prins-regent, nadat twee leden van de CVP er niet in waren ge slaagd een nieuwe regering te vormen, hem tot kabinetsformateur heeft be noemd. Devèze zeide. dat hij de op dracht had aanvaard omdat hy het zijn plicht als Belg acht een oplossing te vinden voor „dc crisis, die België verscheurt". De liberale kabinetsformateur ver klaarde, dat hij zal trachten de konings kwestie in nationale zin op te lossen en dat hy hierby zal proberen de medewer king te verkrijgen van liberalen, katho lieken en socialisten. De communisten zullen van de raadplegingen zijn uitge sloten en naar Devèze opmerkte, - ligt het niet in zijn bedoeling een linkse re gering te vormen. „Ik zal trachten een drieledige regering te vormen", zo zeide hij, „hoewel mijn voorkeur uitgaat naar een katholieke-liberale coalitie. Zodra de drie partijen een formule gevonden hebben voor de oplossing van de koningskwestie, zou deze worden voorgelegd aan Kamer en Senaat. De nieuwe regering zou de debatten leiden en zou, Indien de oplossing werd ver worpen, de vertrouwenskwestie stellen. Indien de wetgevende Kamers hun vertrouwen aan de regering zouden onthouden, zouden nieuwe verkiezin gen gehouden moeten worden". Toen een der journalisten opmerkte, dat de CVP spreekt van „een dolk stoot, die de prins-regent zyn broer koning Leopold heeft toegebracht, door een liberaal tot kabinetsforma teur te benoemen", antwoordde de li berale minister: „De prins-regent Is boven iedere critiek verheven. Hy is het wettige hoofd van de staat en het is zün plicht diegenen te belasten met cje vorming van een regering, die hy daartoe geschikt acht. Hy heeft hier by geen enkele partij, zelfs niet, in dien deze de meerderheid heeft, te raadplegen". Devèze verklaarde verder: „Indien gekozen moet worden tussen het vre selijke avontuur waarin de CVP België wil stoten en ontbinding der Kamers, dan zal ik mij uitspreken voor het laatste". Devèze verwachtte in ieder geval voor 1 April a.s. gereed te zijn met zijn con sultaties, da^v hij moet deelnemen aan de onderhandelingen, welke door de ministers van Defensie der bij het At lantische pact aangesloten landen te Den Haag zullen worden gehouden. Na afloop van een bijeenkomst der parlementsfracties van de CVP, waar aan ook de katholieke ministers in het demissionnaire kabinet en de katholie ke ministers van staat deelnamen, be perkte de voorzitter van de Senaats commissie, Paul Struye, er zich toe mede te delen, dat het standpunt der CVP ongewijzigd is en zy de parlemen taire weg zal volgen. De CVP houdt vast aan de terugkeer van de koning. Gaston Eyskens, die de vergadering bijwoonde, werd by de prins-regent ont boden. Ook de voorzitters van de partij en de Kamerfracties brachten een be zoek aan de prins-regent. Devèze zal trachten een katholiek-li- béraal-socialistische regering te vormen, die koning Leopold zal terugroepen op voorwaarde, dat hy enkele maanden later ten gunste van zyn zoon troons afstand zal doen. De benoeming van de liberale minis ter is in kringen van de CVP niet ge heel als een verrassing gekomen. Reeds gistermiddag vreesde men in kringen van ingewyden der CVP een dergelijke ontwikkeling. Het is niet aan te nemen, dat de katholieken zullen medewerken aan een drie partijen-regering aan welks hoofd een eerste minister staat, die bekend is om zijn anti-koningsgezindheid. De nieuwe kabinetsformateur zou dus slechts een liberaal-socialistische rege ring kunnen vormen, die in de Senaat, waar de CVP de absolute meerderheid heeft, geen vertrouwensvotum zou krij gen. Het parlement zou dan ontbonden moeten worden en België zou naar nieu we verkiezingen gaan. Gedurende de wettelijke termijn van veertig dagen, die aan het houden van nieuwe verkie zingen voorafgaat, zou de liberaal-socia listische regering het bewind in handen hebben met het gehele morele en mate- KOUDE NACHT. De Bilt verwacht tot morgenavond: Over het algemeen weinig bewolking met In de na-nacht hier en daar nevel of mist en op vele plaatsen lichte, op enkele plaatsen zware nachtvorst. Over dag ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag. Zwakke tot matige meest Noord-Oostelijke wind. (Opgemaakt te 10 uur). 28 MAART. Zon op: 6 26 uur; onder: 19.06 uur. Maan op: 11.44 uur; onder: 4.39 uur (EK t. Hoogwater te Katwijk te 10.06 en 22.59 uur (DoodtU). Dit nummer bestaat uit acht pagina's. riële overwicht dat hieraan is verbon den aan haar zyde, zo meent men in katholieke kringen. WAALS CONGRES UIT DREI GENDE TAAL. Gisteren hield het Waals nationaal congres te Charleroi een buitengewone vergadering. Boven het podium, ver sierd met Waalse hanen, was een spandoek aangebracht, waarop te le zen stond: „De koning voor dc Vlaam se clcricalen: de wet, de vrijheid voor de Walen". In de zaal waren talrijke liberale, so cialistische en communistische parle mentsleden aanwezig. Merlot, minister van staat, presideer de de vergadering. Aan de bestuurstafel hadd.en eveneens plaatsgenomen de le den van het vaste comité van hec con gres, onder wie de demissionnaire mi nisters Rey en Buisseret. In zijn toespraak verklaarde Merlot o.m.: de volksraadpleging had ten doel, door het even welke meerderheid het avontuur van de terugkeer des konings te dekken. „Ik waarschuw u, dat door te veel te eisen of te veel te dreigen het doel wordt voorbijgestreefd. Het federalisme moet rijpen onder de vijfde koning der Bel gen, in een sterk België en mag zich niet te ver laten stuwen". Buisseret betuigde: Men wil stelselmatig het Waalse volk links laten liggen. Het uur ngdert, het is misschien aangebroken, dat wij elke verzoening zullen weigeren". Rey, minister van wederopbouw zeide o.a.: „Het is niet mogelijk België nog lange tijd in stand te houden, zo dit geschiedt ten koste van de onderwer ping van Wallonië. Ik heb dit op 16 Maart aan de koning gezegd. Zo de ko ning niet de vorst van alle Belgen schijnt, is de vrees gewettigd* dat onze politieke geschiedenis weldra een einde zal nemen. Wij beleven een historisch ogenblik". Tot besluit heeft het ccngres c.p twee onthoudingen na. een resolutie goedge keurd, waarm o.m. het volgende wordt verklaard „Het Waals nationaal congres stelt j vast dat de grote meerderheid van het i Waalse volk tegen Leopold III heeft gestemd. Het verzet zich tegen de me- j thode welke bij de beoordeling van de 1 uitslag van de volksraadpleging werd gebruikt en waarbij over het hoefd ge zien wordt dat in België duidelijk on- j derscheiden volksgemeenschappen naast i elkaar leven." In de resolutie wordt verder verklaard, dat „de manoeuvres na de volksraad pleging werd gebruikt en waarbij ever het hoofd gezien wordt dat in België duidelijk onderscheiden volksgemesn- sc'nappen naast elkaar leven." In de resolutie -wordt verder verklaard, j dat „de manoeuvres na de volksraad pleging duidelijk de wil van de Vlaamse I clericalen aan het licht gebracht heb- i ben, hun heerschappij over geheel Bel- j gie te vestigen." Het Congres stelt eveneens vast, d3t er geen enkel Waals parlementslid van j de CVP is. dat tot dusver de moed heeft gehad „zich van het Vlaamse clericalisme" les te maken. Het brengt een eresaluut aan de duizenden Stakers I en militanten, „die aan hun tegenstan- 1 ders en aan de wereld duidelijk hebben gemaakt dat het Waalse volk zich aan j geen enkel juk wil onderwerpen". „Met hen," zo gaat de resolutie ver der, „zal het congres werken aa-n de stichting van een Wallonië, waar de economische en sociale democratie zich zal kunnen ontwikkelen en waar de werkloosheid zal zijn uitgebannen." De resolutie besluit: „Het door het congres geëiste federalisme is voort aan onvermijdelijk indien men het j land wil redden. Op dit beslissend uur nodigt het congres degenen, die de verantwoordelykheid voor het lot van de Staat dragen, uit. zyn oproep te horen en er aan gevolg te geven." De wederopneming van zyn prerogatic- ven door de koning zou het onder- werp uitmaken van een congres, dat onmiddellyk zou worden byeengeroe- pen en tot taak zou hebben de hou ding van de Waalse beweging opnieuw te overwegen. Wat er ook gebeure, het congres zal in zijn taak niet tekort schieten. Ministers Marshall-landen te Parijs bijeen WORDT MINISTER STIKKER VOORZITTER DER O.E.ES.? Zaterdag zyn ministers uit negen Marshall-landen te Parijs bijeengeko men ter bespreking van de resultaten der jongste maatregelen, die ten doel hadden de politieke structuur van de O.E.E.S. te versterken. Minister Stikker bracht verslag uit van zijn bezoeken aan de Ver. Staten en de hoofdsteden van We-t-Eurcpa, gebracht in zijn hoedanigheid van po- i'tiek-bemiddelaar der organisatie. Ook Van Zeeland en Mariolin, de Franse secretaris-generaal der organisatie, brachten rapporten uit. Minister Stikker wordt genoemd als mogelyke voorzitter van de Raad van de organisatie voor Europese Econo mische Samenwerking in plaats van de huidige president, Van Zeeland. Hierbij speelt ook da overweging een rol, dat de heer Stikker het voorzit terschap van de genoemde Raad zou kunnen combineren met zyn functie van politiek bemiddelaar der organi satie. Drie voorwaarden gesteld De Westduitse bondskanselier Aden auer zou de Duitse wensen ten aanzien van een toetreden tot de Raad van Eurcpa als volgt geformuleerd heb ben: 1. De geallieerde regeringen of hun vertegenwoordigers in Duitsland (de hege commissarissen) dienden in een schriftelijke verklaring de wens te uiten dat de bondsrepubliek zich bij de Raai van Europa aansluit 2. De geallieerde autoriteiten dienden een schriftelijke garantie té geven, dat de toelating van het Saargebied slechts voorlopig is, hangende de totstandko ming van een vredesverdrag met Duits land. 3. De toetreding van Duitsland tot de adviserende vergadering is Europese - - - -« voorlopig. De bondsrepubliek meet de j tornen voor verzekering krygen, dat zij spoedig als Sïuk. Hierna zou een Franse unie van volwaardig lid zal worden toegelaten. landen tot stand moeten komen en tot houden met de wensen van de bevol king van het Saargebied, de rechten van Frankrijk en de resultaten, die waren bereikt. In ieder geval zou er geen unilaterale beslissing genomen worden. Met betrekking tot de Raad van Eu ropa verklaarde Schuman, dat Frank rijk op het ogenblik nog niet kon be sluiten tot het afstand deen van sou- vereiniteit. De kwestie zou wel kunnen worden overwogen. Het was in de eer ste plaats nodig, dat de Europese as semblee het militaire gezag zou krijgen, dat zij nodig had en verder cat de be trekkingen tussen de assemblee en het comité van ministers van buitenlandse zaken verbeterd werd. Het was nodig, dat de beveiligingen met de groctste spoed tot stand kwamen. In de eerste piaats moest er een duurzame oplossing 1 het Frans-Duitse vraag- Nederland erkent regering van Mao Tse-King DE JURE-ERKENNING NATIONA LISTISCHE REGERING INGETROKKEN De Nederlandse regering heeft heden door bemiddeling van de ambassade- secretaris dr J. Vixseboxe te Peking een nota doen overhandigen aan dc Centrale regering van de Chinese Volksrepubliek, waarin de Nederlandse regering te kennen geeft, dat tot de jure erkenning van de Centrale rege ring van dc Chinese volksrepubliek met ingang van 27 Maart 1950 is overggaan. De heer N A. J. de Voogd, tydelyk zaakgelastigde te Nanking, zal zo spoe dig mcgeiyk naar Peking vertrekken, teneinde voorlopig de leiding van de post op zich te nemen. De ambassadeur der Chinese nationa listische regering is te Den Haag door de Nederlandse regering terzake Inge Zij moet een waarnemer kunnen zen- slot misschien een Atlantische gemeen- I licht, waarby is medegedeeld, dat deze den naar het comité van ministers van schap, die het Atlantische pact zyn ,.te erkenning van het regime Mao Tse- de Raad van Europa. eenzijdig militair karakter zou ontne- Tung impliceert, dat de de Jure erken De geallieerden hebben de Westiultse men," aldus de Franse minister van ning van de nationalistische regering Br" Buitenlandse Zaken. In het Frans Halsmuseum te Haarlem hangt een vyftiende-eeuws triptiek uit de school van Gerard David in bruik leen afgestaan aan dit museum. Het is het enige primitief dat dit museum rijk is en het trekt uiteraard veel belang stelling. Het primitief dreigde echter voor het Frans Halsmuseum verloren te gaan, toen de erven van de oorspron- kelyke eigenaar te kennen gaven, het te willen verkopen voor de som van f. 25.000. Dank zy de steun van de Ver. „Rembrandt" en het Haarlems gemeen tebestuur is de kans nu groot, dat het primitief voor het Frans Halsmuseum bewaard blijft. regering deen weten, dat zij het Duitse verzoek om zich te laten vertegenwoor digen in het minister-comité van de Raad van Eurcpa naar hun drie rege ringen zullen doorzenden. De geallieerden verklaarden, dat zij genegen waren twee van de drie Duitse verzoeken in te willigen. Dit, zo wordt zezegd, betekent, dat de geallieerden Duitsland schriftelyk cm toetreding tot de Raad van Europa zullen verzoeken en tevens zullen garanderen, ,dat het medelidmaatschap van de Saar slechts tijdelijk is en afhankelijk van een Duits vredesverdrag. De hoge commissie beschouwt het derde Duitse verzoek als een kwestie die buiten haar competentie valt. VERKLARING VAN SCHUMAN. De huidige impasse in de internatio nale situatie was wellicht toe te schrij ven aan „zskere weerstanden" waarop de Sovjet-Unie stuitte en ook aan moeilijkheden, waarvoor de Sovjet-Unie zich in China geplaatst zag. Schuman geloefde, dat de VS. de Sovjet-Unie voor waren met de atoomwapens. Franse havenarbeiders staken door Nederland inge- 24 uur De Franse havenarbeiders, die zyn aangesloten by de CGT, het algemeen vakverbond, waarin de communisten de meerderheid hebben, staken heden 24 uur uit protest tegen de arrestatie van drie vakbondsleiders te Marseille. De staking wordt niet gesteund dcor de andere vakbenden, doch men ver wacht, dat zy byna volledig zal zyn, daar de meerderheid der havenarbei- In een toespraak tot het paticnale comité van de MRP verklaarde de Franse minister van Buitenlandse Za- sen, Robert Schuman, dat de suggesties inzake een Frans-Duitse economische unie neg te vroeg geopperd waren. Een economische unie zou niet kunnen wor den bereikt voordat een zekere mate van politiek begrip was S^oeid uc De Franse minister zeide. dat een d lid rnT van de voornaamste voorwaarden voor aers na 15 ;an üe c G T- een goede verstandhouding tussen j Frankryk en Duitsland de toetreding was van Duitsland tot de Raad van Eurcpa. Frankryk beschouwde de kwestie niet als een belemmering deze verstandhouding. Het vraagstuk zou met de gehele Duitse kwestie op nieuw in ogenschouw genomen worden als de onderhandelingen over het Duit se vredesverdrag waren begonnen. Frankrijk diende dan rekening te van China trokken. Onze Haagse redacteur telefoneerde het volgende commentaar naar aanlei ding van de erkenning van Nederland van de communistisch Chinese regering Ongetwijfeld zal het menigeen verba zen, dat Nederland de communistische regering van China erkent juist op het moment, dat in Den Haag de bespre kingen bezig zijn tussen de Noordatlan- tisch Pact-mogendheden over haar ver dediging tegen het communistische ge vaar, Deze zaken hebben natuurlyk niets met elkaar te maken. De zaak der erkenning van de communistische Chinese regering was reeds lang in be raad, gelijk bleek uit de mededelingen van de minister van Buitenlandse Za ken in de Kamer in het begin van dit jaar. Er hebben vanzelfsprekend onderhan delingen met Indonesië ter zake plaats j gehad, enze handelsbelangen in China en de erkenning door Groot Brittannië j en India zullen ongetwijfeld ook van J invloed zijn geweest op het besluit on zer regering. I Naar bekend, denkt Washington er I niet over de communistische Chinese I regering te erkennen. Ligstuk I Achttien Zweedse vliegers namen deel aan zgn. .nood-lanaii.gsoefeningenin de bergèn. De parachutes van de vliege niers kunnen gemakkelijk tot een tent worden omgetoverd en hun kleding 's od een langdurig verblyf in de bergen berekend. Al de benodigde proviand voor hun veertiendaags verbiyf zit in een klein doosje, in de vorm van ta bletjes. De mannen zyn onder strenge dokterscontröle. opdat men kan vast- si-üen of de gebruikte tabletten en :ie ding aan alle verwachtingen voldoen. De vliegers rondom het kampvuur in de Noord-Zweedse bergen. Inzake de postvei binding met Indo nesië, in het byzonder met Nieuw- Guinea, vernemen wij, dat men ver standig doet brieven voor Nieuw-Guinea, ulterlyk des Zondags in de bus te doen. Zij gaan met het KLM-vliegtuig, dat Woensdag van Schiphol vertrekt, naar Djakarta en komen daar Zate:dagmid dag aan. 's Zondags daaropvolgend gaat de voor Nieuw-Guinea bestemde post verder met een ander KLM-vliegtuig, dat de Dinsdag daarop landt op Eiak en in Hollandia. De voor de overige posten op Nieuw Guinea bestemde brie ven worden overgeladen in Catalina Amphibie-toestellen van de Marine Luchtvaartdienst, die een wekelykse dienst onderhouden op Manokwarl. Fak Fak en andere buitenposten. Naar Me- rauke gaat eenmaal in de 14 dagen een vliegtuig. Dinsdagmorgen in de eerste bestelling kan men in de meeste gevallen post van Nieuw Guinea verwachten. Wat het vervoer van pakketten en drukwerk per zeepost van Djakarta naar Nieuw Guinea betreft: Maandelijks gaat er 2 a 3 maal een boot van Diakaria of Makassar naar Soring op Nieuw Guinea. Ingaande 12 April zal de KPM beurtelings na 2 en 4 weken, dus tweemaal in 6 weken, een boot laten varen naar Manokwri Bnk Seroei. Sarrru en Hollandia. Te begin nen met 10 Mei zal om d' z-* weken een KPM-boot varen van Sorong naar Fak Fak en Merauke. Dsze nieuwe scheepvaartverbindingen zullen een snellere overkomst van zeepost en post pakketten tot gevolge hebben. Bovendien vertrekken op 6 en op 16 April a.s. boten rechtstreeks van Am sterdam via Djakarta naar Nieuw Gui nea. Postpakketten en andere zeepost voor deze boten moeten uiteriyk een week voor de afvaart op het postkan toor worden bezorgd. Dringend wordt verzocht: zendt geen pakketten en geen zeepost (kranten, tijdschriften en andere drukwerken) naar militairen van de 2e of 3e divisie. De 2e divisie repatrieert op het ogen blik, dc 3c divisie komt hierna aan de beurt. Tot de 2e divisie behoren all 2 zg. vierde bataljons, dus 41 R.I., 42 RI. enz. Tot de 3e divisie behoren alle vijfde bataljons, dus 51 R.I., 52 R.I. enz. In de loop van de maanden April, Mei en Juni zul len deze bataljons op de boot gaan. voor zover zy nog niet ingescheept zyn. De mogeiykheid bestaat, dut militai ren, die voorheen rot de 7 Dec.-divisie hebben behoord thans nog in Indonesië verblijven In het adves van d° voor hen bestemd' s'ukkcn mag de aanduiding Dec -divisie niet meer voorkomen. Dit i geeft aanleiding tot verwarring. I ..Lente-offensief" der communisten TEGEN ITALIAANSE REGERING. Te Rome is men van mening dat de al. gemene staking, die Woensdag j.l. ln Italië is gehouden, en de verspreide wan ordelijkheden. die zich daarop geduren de de rest van de week hebben voorge daan, als de „ouverture" moeten worden beschouwd tot een „voorjaarsoffensief" der communisten en linkse socialisten tegen de Italiaanse regering. Een woordvoerder van de regering j verklaarde, dat het mislukken van de I actie, waarvan de communisten hadden gehoopt, dat zij tot een massale demon- I stratie te hunnen gunste zou worden, I een grote nederlaag voor hen betekent, i Als gevolg van de wanordelijkheden, waarmede de door de communisten en linkse socialisten uitgeroepen algemene staking genaard ging. werden twee ar- baiders gedood, terwijl omstreeks hon derd werkers en een dozijn politieman - j nen ernstig zijn gewond. Verklaard wordt, dat plaatselijke stakirieen in Italië wel eens meer slachtoffers heb ben geëist. De woordvoerder verklaarde verder nog dat de communisten in Italië het er opzettelijk op toeleggen dat ar beiders in wanordelijkheden door de po litie worden neergeschoten, teneinde zodoende de emoties van de licht ont vlambare Italianen te hunnen gunste in beweging te brengen. Hij voegde hieraan toe dat de Italiaanse politie de gangen heeft gevolgd van uit Frank rijk afkomstige communistische agita toren. die. na in Frankrijk arbeidsmoei- liikheden te hebben verwekt, hun ar beidsveld naar Italië hebben verplaatst. De drie Dakota's uit T s jecho-Slowakije VELE POLITIEKE VLUCHTELINGEN Naar thans gemeld wordt, bevonden zich in het geheel 85 personen in de drie Dakota's, welke „zonder permissie en buiten het dienstrooster om" op de Amerikaanse basis te Erding, Noord- Westelijk van Muenchen gelegen, daal den. Ds voorzitter der Tsjechoslowaak- te luchtlijnen bevindt zich onder de passagiers, aldus een verklaring van hn hoofdkwartier der Amerikaanse luchtmacht, zyn naam werd niet be kend gemaakt. Uit een voorlopig onder zoek was gebleken, dat 53 personen te kennen hadden gegeven naar hun land terug te willen keren De bemanning van twee der vliegtuigen daald-" vrijwil lig doch de piloot van het derde toestel daalde onder bedreiging met een revol ver. De toestellen kwamen met tussen pozen aan en waren afkomstig üit Bratislava. Ostrava en Brno. Alle drie waren zogenaamd op weg naar Praag. Velen der passagiers hadden kaartjes gekocht- voor Paag en wisten nipt dat zij in de Amerikaans-» zone van Duits land zouden landen. In een verklaring van dp Amerik luchtmacht van giste ren wordt eezped. dat alle passagiers „politieke vluchtelingen" zyn. TURKS VLIEGTUIG NEERGESTORT 15 doden. Een vliegtuig van de Turkse lucht- vaartmaatschappy is by het vliegveld van Ankara neergestort en verbrand. 15 personen kwamen om het leven, ender wie één Eneélsman. twee Ameri kanen. twee functionnarissen van het Bulgaarse consulaat en een Griekse di plomatieke koerier.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 1